Sa thelle jane rrenjet e gjuhes Shqipe dhe Afiniteti i saj me gjuhet Indo-Europjane

[endri19]

Dmth te tera keto fjalet kane ardhur gjate kohes se Turkut...Po para turkut, gjate Perandorise Romake asnje fjale e ardhur huh?

[Rina_87]

79. Cup= O.E. cuppe, from L.L. cuppa "cup" (cf. It. coppa, Sp. copa, O.Fr. coupe "cup"), from L. cupa "tub, cask, tun, barrel," from PIE *keup- "a hollow" (Kup-Kupa-Hapesir)(cf. Skt. kupah "hollow, pit, cave," Gk. kype "a kind of ship," O.C.S. kupu, Lith. kaupas). The Late Latin word was borrowed throughout Germanic; cf. O.Fris. kopp "cup, head," M.L.G. kopp "cup," M.Du. coppe, Du. kopje "cup, head." German cognate Kopf now means exclusively "head" (cf. Fr. tête, from L. testa "potsherd"). Meaning "part of a bra that holds a breast" is from 1938. As a verb, from late 14c., originally "to draw blood by cupping;" meaning "to form a cup" is from 1830. [One's] cup of tea "what interests one" (1932), earlier used of persons (1908), the sense being "what is invigorating.

Ne fakt ne Kosove eshte edhe nje fjale qe nderlidhet me koken, qe perdoret zakonisht si "kupa e krese".

[derjansi]

Ne fakt ne Kosove eshte edhe nje fjale qe nderlidhet me koken, qe perdoret zakonisht si "kupa e krese".

mka ra dilli n'kup t'kres.

perdoret dhe jasht kosove kjo.

nice rinushe kisha koh pa e ni at shprehje

[Rina_87]

Po edhe qashtu perdoret "m'ka ra dielli n'kup te krese" !

[Maqellarjot]

Perfundimi

Duke pas parasysh zbulimet arkiologjike,burimet e rrymeve te ndryshme, hipotezat dhe mendimet e ndryshme nga linguistet, shkrimtaret, shkenctar, akademiket dhe “amatoret” mbar eshte e pamundur qe te mos ngacmoj ideja qe shqipja dhe folesit e saj te ken rrenjet shume me thelle se cfar eshte menduar dhe “konstatuar” deri tani.

Sic kam permendur gjate gjith keti shkrimi shqipja ne ndertimin dhe domethenien e saj eshte dicka shume e vecant e “paster”,autentike, dhe kur dihet dhe flitet mire figurat qe ajo paraqet jave vetevetiu te kulluara dhe shume te kuptueshme. Dua ta lidhe “pastertine” dhe”kullimin” qe shqipja zoteron, me njerezit e lashte sepse edhe ata ne mendimet dhe shprehjet e tyre ishin teper te ” kulluar” dhe te thjeshte. Gjate kohes dhe hapesires qe jetuan ata ishin ne zbulim te vazhdueshem te vetvetes, te ambjentit qe I rrethonte dhe harmonise midis Njeriut dhe Natyres. Ata e shikonin boten me syte dhe habin, me fantazine dhe gjyrat e nje femije, qe ben pytje te tilla: si krijohet shiu, cfar eshte rrufeja, a mund ta shuhet dielli, dhe kur shikon tymin apo avullin qe del nga oxhaqet e fabrikave pyet nese ky eshte vendi ku behen “ Ret”. Kjo e fundit ka nje te vertet, nje te vertet qe mund te “shikohet” vetem nga syt dhe mendja e paster e femijve. Keto karakteristika kishin edhe njerezit e lashte. Shpirti I tyre ishte teper I celur dhe I paster, dhe natyrisht kapricioze , mendja teper kurjoze dhe e kujdesshme. Ata ishin te paret qe konceptualizuan se dicka tjeter qendron ne thellesine e botes fizike: Metafizika. (fjale plotesisht shqip-Me tej botes dhe forms Fizike). Dyluftimi midis botes spirituale dhe asaj fizike (shpirtit dhe mendjes) per prioritet do te rreultonte ne enderrat, frymezimet, lindja e conceptit te botes Reale dhe ate Abstrakte, te Vertetes dhe te Mashtrimit, te Virtyteve dhe te Veseve, Qyteterimit dhe Barbarizmit. Keta njerez ishin teper largpames, ata hodhen hapat e para drejt civilizimit te mirefillt te njeriut. Ata lane gjurmet e tyre ne gojedhanat, traditat, doket qe me kalimin e kohes u nderlidhen dhe krijuan “letersine” e pare Mitologjine. Shkrime te cilat ne thelbin e tyre edhe sote jane teper elucative. Ata arriten ta njohin njeriun dhe mundesite e tij shume mire. Figurat dhe karakteret mernin permasa gjikande dhe teper supernatyrale ashtu sic ne te vertet jane mundesite e njeriut, si ne bamiresi ashtu edhe ne keqberje, karakteristika te njeriut qe do te mbeten gjithmone nje pjese e pandare e tij.

Fatmiresisht,apo fatkeqsisht varet nga kendveshtrimi, njerezit sote jetojn ne nje bote krejt ndryshe. Ne nje bote qe cdo gje eshte e gatshme. Kur njeriu rritet ne nje ambient te tille eshte I predispozuar te ket nje qendrim indifferent kundrejt ngjarjeve dhe faktoreve qe formuan boten e tyre. Sa me te hershme ngarjet aqe me pak eshte interesi. Ne te vertet thelle ne kronologjine e histories se botes dhe ne vecanti ate te Europes dhe te gadishullit Ballkanike strehohen te Dhena jashte zakonisht te rendesishme qe me ane te studimit objektive mund te zbardhin drite mbi “enigmen” e Shqiptarit. Keto civilizime lane shkrimet, testamentin e cultures se tyre, qe ne thelb ruajn nje ‘thesare’, nje message, nje udhesim qe I ka qendruar dhe do te vazhdoj ti qendroj kohes. Ato jane harta dhe busulla qe prin njeriun ne rrugen e tij te paparashikueshme. Fatekeqsisht keto shkrime jane humbur ne chaosin e botes se sotme qe jo vetem nuk pranon realitetin ashtu sic ka qene, por mundohet ta shtremberoj historine si ti pelqej. Sote ne jetojm ne nje “bote” ku civilizimi I mirefillt po zevendesohet nga cthurrje degjeneruse. Ne nje bote ku e Verteta dhe Drejtesia trajtohen si nje besdisje, thjesht sepse Pengon ose bie ne kontradikt me boten materiale dhe subjective te njeriut egoist. E verteta duhet te mbi jetoj sepse eshte e vetmja gje qe ndan Fjalen nga Veprimi, Civilizimin nga Degjenerimi, Premtimin nga Mashtrimi, Pastertin nga Pislleku, Ndershmerin nga Djallezia, dhe Absurditetin nga Realiteti. Kjo e fundit ka nje rendesi te vacant sepse ne thellesi ajo strehon nje fenomen qe I jep plot kuptim conceptit dhe cfar ne kuptojm me te “ Verteten”. E verteta dhe realiteti I pakundershtueshem I njeriut eshte qe ai nje dite Vdes. Nje ndjenj dhe nje realitet qe eshte shtypur dhe fundosur shume thelle ne psikozen e cdokujt. Por ne te vertet ky Rrealitet eshte pikerisht ai qe i jep jetes bukurin, domethenien, gjyrat dhe nuancat e saj te vecanta. Madje I jeq jetes edhe nje “qellim”.

Pra duket se njeriu eshte I predispozuar per te kundershtuar te verteten nga vet natyra, dhe diku, ne mes te gjith ketyre kondtraditave te shumta, gjenden shqipetaret, gjuha dhe historia e tyre. Se pari si nje popull qe ka dhene kontributin e vet, te pa nderprere, si pjese e barabarte , madje disa here edhe si iniciator I ngjarjeve me domethenese qe ndikuan dhe formuan te ardhmen e te gjithe kontinentit Europian. Duke filluar qe nga periudha e ashtu quajtur “djepi I civilizimit” e deri ne kohet moderne si anetare te NATOS: Dhe se dyti: si nje testament I gjalle I nje populli te stervuajtur shpirterisht, dhe I copetuar fizikisht, nga padrejtesirat qe vazhdojn ti behen nen hunden e botes se “civilizuar”. Historia e popullit tone dhe gjuhes se tij eshte nji nga “enigmat” me shqetesuese dhe problematike per zgjithjen e “Ceshtjes Shqipetare” ne rajonin e Ballkanit dhe perfundimisht gjith kontinentit Europjan.

“Historia dhe si rrejedhoj identiteti kombetare i popullit shqiptare eshte i mbushur me “spekulime” dhe “mite” te pafundta, identitet kombetare I ndertuar plotesisht nga gojedhena dhe legjenda lokale, si figura e te ashtu quajturit babait te kombit “Skenderbeu”. Te gjitha keto pretendime tekanjoze kan rrezultuar ne akuza dhe luftra te padrejta kunder fqinjeve te tyre “. Pak ashume keshtu shkruajn disa “akademik” te huaj per popullin shqiptar. Sado qe shkrimet e manipuluara dhe shtrembimi I histories mund te ndikojn ne opinion publik,dhe deri diku mentalitetin e te keqinformuarit, kurresesi nuk arrijn te ndryshojn rrjedhen e gjarjeve te verteta. E verteta gjithmone le gjurmet e veta. Ne raste te tilla e verteta gjendet ne mendjen dhe memorjen e popullit ne doket, zakonet, kenget, toponimet, emertimet qe trashegohen brez pas brezi dhe ne kete menyre ngurtezohen ne nje gjendje te perjetshme dhe te paprekur.

Ne kete gjendje sote e kesaj dite mund te gjehet nje plak I ulur ne prag te oborrit, apo ndonje guri, te kulles se tij te lasht qe ende kendon bemat e luftetareve dhe heronjeve te krahines me nje instrument te thjesht dhe primitive si lahuta e malesise. Nje pamje qe jep pershtypjen se ky ka qene kety I ulur ne kete gur I pa levizur I palekundur gjate mijevjecareve dhe sikur me kengen e tij mundohet te tregoj kalimetareve qe kjo eshte shtepia e tij e lasht kur dikur, Hektori, Akili, Odisea dhe shoket e tij, Pirroja, Teuta, Genci, Gjergj Kastrioti kan ndaluar per te pir nje gllenk uji nga pusi I tij. Kety mund te gjehen tragjedite ‘Greke’ plotesisht te realizuara ne gjakederdhjet, tradhetite dhe dhimbjet e paimagjinushme qe populli jone ka perjetuar gjate histories heroike te tije.


Ne bregdetin, fushat dhe malet, ne mes te bjeshkeve, shkembinjeve dhe humnerave, egzistojn sakrifica , mikpritje, bujari, beselidhje, trimeri te pa konceptuare nga ndonje vend apo shoqeri tjeter. Ne shqiperi mund te gjesh nje karakteristik te malesise, kur nje familje nuk ka trasheguar burr, dhe kur babai vdes vajza me e madhe e pamartuar merr rrolin e burrit, duke prer floket veshur si burr dhe nuk martohet per hir te “ruajtjes” dhe prirjes se familjes. Pra kjo vajz mohon vullnetarisht te drejten qe asaj i eshte dhen nga natyra per te jeturar dhe gezuar jeten e femres. Kjo te kujton e Athinen qe shpesh here shnderoheshte ne figura te ndryshme per ti thene kurajo ushtareve qe lufonin ne fushen e betejes.

Tek shqiptari I “vertet” mund te gjesh gjestin qe beri Priami “Dardan” kur u gjunjezua dhe puthi doren e Akilit duke iu lutur qe ta lejonte te merrte kufomen e djalit te tij(Parisit) te copetuar, ne te njejten menyre veprojn sote Dardanet moderne, plaget e te cileve akoma rrjedhin gjak nga barbarizmat dhe masakrat e fundit qe iu bene nga serbet, jo me shume se 15 vjet me par. Per hire te paqes ne rajon I nenshtrohen kerkesave te nderkombetareve per tu ulur ne te njejten tavoline me vrasesit dhe perdhunuesit e vemijeve te tyre. Por kjo nuk mbaron ketu. Ne shqiperi egziston edhe nje fenomen tjeter, ne mos gabohem, ne Kelmend te Shkodres egziston nje familje qe ruan eshtrat e dy apo tre ushtareve turq te vrare gjate betejes se famshme “kryengritja e malesoreve”. Gjate kesaj beteje keta ushtare turq kishin vrare edhe gjyshin e familjes qe sote kujdesen per varret e tyre. Ata I ruajn dhe kujdesen per keto varre sepse mendojn, dhe shpresojn se nje dite ata do te kerkohen nga familja ose njerezit e tyre, sepse ne fund te fundit ata ishin ushtare te thjesht, qe ishin te detyruar te zbatoni urdherat. Ne kete shoqeri gjejme te pandryshuar dinakerine e Odises qe me ane te Kalit te Trojes arriti ti dhuronte “Grekeve” fitoren e shume deshiruar, pushtimin e Trojes pas thjetra vitesh lufte te pergjakur. Ne kete menyre antishqiptari dhe diktatori modern me famkeqe I shqiperise arriti te fusi Kalin e Trojes (Komunizmin) ne shqiperi dhe si shperblim per kete dhuroj Djepin I vertet te Shqiptarizmit Kosovn. Per te permendur ketu eshte se kjo Tradheti ishte e domosdoshme per te mposhtur identitetin dhe shpirtin luftarak te shqipetarit. Karakteristika te cilat jan shume evidente ne sacrificat pafund qe populli jone ka qene I detyruar te bej per te mbijetuar. Ne rrethana me absurde, ne keto kushte te veshtira dhe me mizore njeriu dhe karakteri I tij u vu ne nje experiment te verte.

Diku midis fjaleve te para qe njeriu shqiptoj, kurioziteti dhe deshira e tij per te ditur dhe shpjeguar gjithcka qe rrethon, concepti I vetdijes, ngjitja e tij ne shkallet e njerezimit te mirefillt, dhe deshira e tij e vazhdueshme per te bashkpunur dhe bashkjetuar ne paqe me fiqinjet e cdo kohe dhe haprsire dhe sefundi vendbanimi I tij ne kohen dhe hapesiren e sotme, Jeton shpirti I shqiptarit qe nuk u mposht dote kurre. Trojet tona etnike jane bekuar nga Zoti vet, me nje bukuri perrallore, me nje popull hyjonre qe flet gjuhen e perendive.

Une personalisht kam pare me shume akte Civilizimi nga banoret e bjeshkeve dhe maleve me te egra te shqiperise se ne mes te Athines, Brukselit, Zurikut, New Yorku-t etj, etj. Qe te vleresosh ate qe them une duhet te kuptosh se cfar eshte civilizimi I vertet. Per “burrneshen” qe permenda me pare, u shkruajt nje artikull ne New York Times. Autori I shkrimit e “cvleresoj” nje akt te tille si barbare dhe te prapambetur. Ne rastin me te mire e quajti nje qendrim ose trajtim jo i drejte I femres ne shoqerine shqiptare. Ky eshte nje rast tipik kur te huajt arrijn ne paragjykime dhe percaktime te padrejta, pa bere asnji analize apo studimi pa njohur historine, traditat dhe kulturen e popullit tone. Ne kete menyre popullit tone jane bere shume padrejtsira. Besoj se me Padrejtesite, vuajtjet, keqtrajtimin, nenvleresimin, gjakun e derdhur pa hesap per qindra vite te panderprera dhe ende ne vazhdim, kami paguar “faturen” 500 vjet parakohe,ne qoftese fati do te ndryshonte sado pak ne favorin tone.

Sic permenda me pare, ne rastin e gazetarin Amrikan, mentalitete dhe qendrime te tilla nuk ndihmojn ne zgjidhjen e ceshtjes shqiptare, madje ato demtojn. Eshte nje fatkeqesi qe sote ne shekullin e XXI te behen shkrime dhe dallime te tilla qe te kujtojne epoken e erret mesjetare. Sote ne jetojm ne epoken e teknologjise se tejzhvilluar. Ne nje kohe kur qarkullimi I informacionit eshte I pa kufizuar. Qendrimi indifferent ndaj zbardhjes se histories se vertet eshte I papranueshem dhe I pajustifikueshem. Sote shqipetaret me teper se kurre duhet te zbulojn sa thelle I kane rrenjet e sa gjere jane perhapur deget e tyre, ashtu edhe bota mbar do te zbuloj se kush eshte shqiperia etnike, populli dhe gjuha e saj, dhe shqresoj se nje dite te vihen ne lartesine qe meritojn.

[Maqellarjot]

mka ra dilli n'kup t'kres.

perdoret dhe jasht kosove kjo.

nice rinushe kisha koh pa e ni at shprehje

Ne fakt ne Kosove eshte edhe nje fjale qe nderlidhet me koken, qe perdoret zakonisht si "kupa e krese".

Pershendetje...

Edhe andej nga ne perdoret fjala Kup pak-a-shume ne te njejtin kontekst. P.sh-ne themi "ne kup te qiellit" "bertet ose ngre zerin ne kup te qiellit". Ne keto raste fjala mendoj se fjala kup perdoret si Maje ose Kulmi i nje pike.

Me ka ra dielli ne N'kupe t'kres perdoret me kuptimin ne maje te kokes.

rrenja e fjales Cup-mendoj se eshte fjala shqipe me Kap, te Kapesht dicka. Pra dhe fjala Kapak esthe e nderlidhur me kete fjale. Ti vesh kapakun dickaje, ta mbyshell. Ne gjuhet e tjera kjo fjale nuk ka asnji kuptim Praktike.

[Maqellarjot]

Dmth te tera keto fjalet kane ardhur gjate kohes se Turkut...Po para turkut, gjate Perandorise Romake asnje fjale e ardhur huh?

???????????????????????

[Scion]

E paskeshi harruar kuptimin e fjales Kupe?

Neper dialekte te ndryshme ne gjuhen shqipe "Kupe" do te thote ene (gjeneze, nga enet e drurit te cilat grryheshin per te formuar ene per ngrenie ne formen e pjates se thelle).

Shembull, nga populli "Kupa me Kapak, kupa pa kapak" qe perdorej shpesh si loje popullore per te shprehur shkathesine e gjuhes.

Kupa e Krese, kupa e qiellit etj., jane perftime dytesore.

[ikthus]

Ja nje ide nga ka ardhur gjuha shqipe:

[Kreksi]

ILIADA e Homerit ne gjuhen Keltike te vjeter ngjason shume me gjuhen shqipe pra mund te themi se gjuha kelte eshte me periardhje nga shqipja, dhe asnje lidhje nuk ka as nga indo europiane e as nga gjuha pellazge por eshet gjuhe e vjeter e popullit te pare te europes padyshim;

Ketu kemi Iliaden eHomerit ne gjuhen Kelte qe gjason pa dyshim me shqipen;


Méninaeidé,Toua,Pseo Acheos (

Coilo me è , e mûri Acheots allé ghé etkeke

Ve ollas de i fez ti me uz psukeas aitti Béro i a fe

típúav, à.Tavf S'iï.áfia.
£ roz an,

Mots Bretons Expliqués.

Me nìn,

A e dì,

Ton a,

Coll aon me ne,

E mûri,

Al Ughè,

Et ekc,

De i, deux. r

I se û me,

P su ke,

Ai di is,

Bo ro i a Jé,

E r on,

A on le,

Goria,

Teuke,

Counessin ; Coun è ,

Si e shohim, Iliada nga keltikja e vjeter ngjan shume ne shqipen.