-
Rreth prejardhjes se antroponimeve Filip dhe Aleksander
Ilirologu gjermanAnton Mayer-i sipase ti antroponimi Ippius-Hipp(i)us ishte ilir dhe duke treguar edhe se ku shfaqet ne Siujdhese Ilire p.sh. "Ippius(hipas) dhe hipp(i) ne Cetina ne Mal te Zi apo te Dalmatet ilir antike. "
Autori i Lajmit: Ornela Manjani
Aleksandri i Madh ėshtė shqiptar. Nė kėtė pėrfundim ka dalė profesor doktor Rezhep Doēi, pas njė studimi rreth prejardhjes sė antroponimeve Filip e Aleksandėr qė nga paraantika pellazge dhe deri mė sot. Sipas njė studimi tė detajuar tė Doēit, rezulton se Aleksandri i Madh i Maqedonisė, nuk ėshtė as grek dhe as maqedonas, por shqiptar. Dokumentet janė bėrė publike dje nė Konferencės e Parė Botėrore mbi Qytetėrimin Pellazg tė organizuar nga Qendra e Studimeve Pellazgjike. Doēi pohon se puna e tij nė fushėn e onomastikės i ka kushtuar plot 36 vjet. Sipas tij, pėr sa i pėrket anės historike, sipas studimit tė Brotoljub Kaljiqit, Filipi i Maqedonisė ka sunduar prej vitit 359-339 para erės sonė dhe se ka themeluar qytetin me emrin e tij Filip nė Trakinė maqedonase. Mėsojmė gjithashtu se historikisht, si pasardhės ishte i biri i tij, Aleksandri i Maqedonisė. Ndėrsa nė lidhje me anėn gjuhėsore studiuesit kroatė Petar Shimunoviēi dhe Mate Shimundiēi, na japin disa tė dhėna gjuhėsore dhe kuptimore pėr antroponimin e Filipit, tė cilat mendohet se janė me peshė edhe pėr gjuhėn tonė shqipe. Nė njė analizė tė plotė nė lidhje me rrėnjėt e emrave Filip dhe Aleksandėr, del qė ata e kanė prejardhjen nga gjuha shqipe.
Studimet
Nė vitin 356, nė njė mbrėmje korriku, nė qytetin Pella tė Maqedonisė, u lind njė foshnjė, qė njėzet e dy vjet mė vonė, do tė pushtojė Azinė dhe do tė shkatėrronte shtetin e pafund, tė pasur dhe tė plotfuqishėm tė persianėve. Kjo foshnjė ishte Aleksandri i Madh.
Kjo datė ka mbetur e fiksuar, sepse atė natė u dogj tempulli i njohur i perėndeshės Diana tė Efesianėve. Plutarku shkruante se tė gjitha falltaret e Efesit, pasi vėshtruan rrėnojat e tempullit, rendėn nėpėr rrugė duke thirrur: "Ky ishte sinjali i lindjes sė atij qė do tė shkatėrronte tė gjithė Azinė". I njohur ndėr shqiptarėt si Leka i Madh, Aleksandri ka qenė biri i mbretit Filip II tė Maqedonisė dhe i gruas sė tij tė katėrt, princeshės epirote – Olimpisė, e cila konsiderohet si njėra ndėr gratė mė tė shquara tė Antikitetit. Nė vitet 331-317, nė kohėn kur erdhi nė fron njė kushėri i saj, Aikidi, Olimpia u bė bashkėsunduese me tė nė fronin e Epirit.
Leka nxėnės
Aleksandri trashėgoi virtytet e tė dy prindėrve. Ishte mesatar nė shtat, me flokė kaēurrel, me sy tė bukur dhe njė fytyrė tė qetė e serioze njėherėsh. Por ajo qė e karakterizonte mė tepėr ishte zgjuarsia dhe trimėria. Kėto dy virtyte i rrėfeu qė nė moshė shumė tė vogėl. Ashtu si Napoleoni, Aleksandri ishte disi i shkurtėr, biond, me njė ēehre tė kuqėrremtė nė fytyrė dhe, sipas historianėve, njėrin sy e kishte tė zi si nata dhe tjetrin tė kaltėr si qielli.
Djalė i mbretit Filip II i Maqedonisė dhe princeshės Myrtale (Mietale), qė pas martesės u quajt Olimpia, e bija e Neoptolemit tė Epirit. Nga e ėma, ishte shumė i bukur, ai kishte fituar karakter tė fortė sundimtari, kurse nga Aristoteli, mėsuesi i tij maqedonas, dijen dhe kulturėn mbi qytetėrimet e vjetra. Ai e kaloi edhe njė pjesė tė fėmijėrisė sė tij, te daja nė Epir.
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga fegi : 15-11-2011 mė 07:24
-
Regullat e Postimit
- Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
- Ju nuk mund tė postoni nė tema.
- Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
- Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
-
Rregullat e Forumit
Krijoni Kontakt