Arkitektat E Shituem Utopie

[Postmodern]

Arkitektura e qytetit të Moskës mes viteve
1930-1950 okupon pjesën qëndrore në
konstruktimin e epokës socialiste. Ajo përban
ilustrimin ma të mrekulluem e Utopisë
socialiste n'arkitekturë. Kjo periodë sjell
punët e arkitektave ma të mëdhej sovjetik
si, B. Icfan, A. Schusev, I. Zholtovsky, I.
Fomin, L. Rudnev, I. Golosov,V. Schuko.

Plani pesëvjeçar i Stalinit nga vitit 1935, i quejtun
Plani Gjeneral i Rikonstruimit të Moskës ishte
asi që kapërcente tanë planet tjera. Simbas atij
plani, Moska duhej që në kohë të shkurtë me u
shndërrue në nji kryeqytet shembull të shtetit të
parë dhe ma të madh socialist në botë. Plani
Gjeneral e parashifte zhvillimin e Moskës me
autostrada, sheshe dhe godina unike, të cilat duihet
me e dëshmue madhështinë e socializmit.
Për me i ba të munduna këto plane ambicioze të
qeverisë u shpall nji konkurs i hapun dhe u ftuen
shumë arkitekt të kohës me konkurue. Edhe pse,
asnji nga këto projekte nuk u realizue, planet dhe
projektet që participuesit i kishin propozue kanë
influencue zhvillimin e matejm të qytetit të
Moskës.
Njashtu si letërsia dhe arti, edhe arkitektura kuptohej
si mjet me të cilin proklamohet metoda e
realizmit socialist si ma progresivja.
Kur analizohen sot këro projekte shifet se ato
janë ma interesante dhe ma të gjana se normat
kufizimet ideologjike nën të cilat janë krijue.

[Postmodern]

Pallati i Sovjetëve. O.Iofan, O.Gelfreikh,
V.Schuko. Skulptor S.Merkulov.
Version i projektit t'aprovuem. 1934

Konkursi për Pallatin e Sovjetëve n'Moskë asht ndër
konkurset ma impresive dhe ma masive në
shekullin e shkuem. Idea me e konstruktue nji
godinë që kishte me qenë simbol i "triumfit imanent
t'komunizmit", në kryeqytetin e parë botnor të punëtorëve
dhe fshatarëve ishte pregaditë qysh në vitin
1920. Lokacioni që ishte zgjedhë ishte lokacioni që i
takonte Kishës së shkatërrueme të Shpëtimtarit.
Konkursi u shpall me 1931. Arritën 160 projekte. 24 u
pranuen nga arktitektë të huej, ku u shfaqën emnat e
arkitektave të famshëm si Le Corbusier, W.Gropius dhe
E.Mendelssohn.
Kthimi i arkitekturës së Sovjetikëve kah tradita dhe e
kaluemja u pa me admirim dhe përcaktoi fituesin.
Konkursin e fituen I.Zholtovsky, B.lofan, G.Hamilton (USA)

[Postmodern]

Komisariati Popullor i Industrisë së Randë, A.Vesoin,V,Vesnin, S. Lyaschenko. 1934

Konkursi për dizajnin e godinës së Komisariatit Popullor të Industrisë së Randë (Narkomtyazhprom) në Sheshin e Kuq ishte shpall me
1934. Konstruimi i këtij kompleksi grandioz prej 110,000 m3, në nji zonë prej 4 hektarësh kishte me e radikalizue pamjen e Sheshit të
Kuq. Planet ishin vizatue nga vllaznia A. dhe V. Vesnin.

[Postmodern]

Pallati i Sovjetit (Dom Sovetov). B.Iofan,V.Gelfreikh,
Ya.Pelopolsky,V.Pelevin, Skulptori S.Merkulov.
Versioni i projektit të aprovuem. 1946

Pallati i Sovjetëve asht planifikue me qenë godina
ma e naltë në botë. Naltësia e saj ishte planifikue
me qenë 415 metra - ma e naltë se godinat ma të
na;ta t'asaj kohe si Kulla e Eiffel'it dhe Empire State
Building. Maje krejt asaj godine ishte planifikue me u
vendosë statua 100 metra e naltë e Lenit. Derisa në vitin
1934 ndrtimi i kësaj godine ishte përcaktue si prioritet,
në vitin 1941 punët në te u suspenduen, shkaku i luftës
dhe kurrë ma nuk rinisën.

[Postmodern]

Hoteli i Sovjetit të Qytetit të Moskës
("Moskva"). L.Savelyev, C.Stapran. 1931

Në vitin 1931, Sovjeti i qytetit të Moskës
(Mossovet) udhëhoqi nji konkurs t mbyllun
për për nji hotel prej 1000 dhomash hoteli
me standarde të nalta. Nga gjashtë projekte sa u
pranuen, ma i miri i zgjodh projekti i arkitektave të
ri L.Savelyev dhe 0.Stapran. Hoteli ishte vendosë në
Rrugën Gorki, e cila ishte para me qenë në "Avenynë
Iliç", që t'çonte te Pallati i Sovjetëve. Kur nisi me u
ndërtue hoteli "Moskva", akademiku A.Schusev u
emnue kryesues i ekipit arkitektonik. Menjihere u
ndryshue plani i dukjes së fasadës, që orientonte ma
shumë kah tradita klasike. Thuhet se Stalinit ia
kishin pas tregue të dy planet dhe ai i kishte
aprovue - të dy planet! Si rezultat, fasada duel
asimetrike. Konstruuimi përfundoi me 1934, por
hoteli nuk u gjetë n'Avenynë Iliç, sepse ajo kurrë s'u
ndërtue, por në, sot, Kuartin Manezh.

[Postmodern]

Godina e Aeroflotës. D.Chechulin. 1934

Në vitin 1934, vemendja e tanë botës ishte e fokusueme në
fatin e akullthyesit dhe të ekipazhit "Chelyuskin", i cili ishte
havarisë n'Detin Çukotsk. Asaj vere Moska i shpërbleu ata
që mbijetuen dhe pilotët që i kishin shpëtue marinarët me titullin
"Hero i Unionit Sovjetik".
Ndërtesa e "Aeroflotës" ishte planifikue me u ndërtue afër stacinoit
të hekurudhës Byelorussky, nga arkitekti D.Chechulin, si nji monument
glorifikimi i aviacionit sovjetik. Projekti kurrë s'asht realizue.

[Postmodern]

"Porta e Herojve". Monument kushtue mbrojtësve
heroikë të Moskës. L.Pavlov. 1942

N'Tetor të vitit 1942, an'kulm të Luftës së Dytë Botnore,
gazeta "Literatura i Iskusstvo" (Literatura dhe Arti)
shkruente: "Konkursi për monumentin e herojve të Luftës së
Madhe Patriotike, po mbyllet. Kanë ardhë 90 projekte nga
skulptorë dhe arkitektë të Moskës. Monumenti kurrë s'u
ndërtue.

[Postmodern]

Lexim të këndshëm vëllezër...

[Postmodern]

a jeni kendej?

[shkodra13]

Asnji prej ktyne planeve nuk u realizue mbasi ishin thjesht nji çmenduni, por Stalini i perdori per me luftue fene. "Peshku ne det e tigani ne zjarr" u rrafshuen qindra kisha, monumente kulture, per me krijue gjoja sheshet e ndertimit.
Sic asht normale per nji kriminel si Stalini, utopia u perdor per me ba masaker.