Ambasadori Amerikan: Ka pasur celule antiamerikane ne Tirane pas 21 janarit

[Maqellarjot]

sepse krejt te perndjekurit me ne krye kurt kolen qe komunizmi ja shfarosi krejt familjen jan spiuna te komunizmit

kurse krejt ish komunistat jan te vetmit antikomunista te perbetum

me ni fjal te perndjekurit dhe ishkomunistat (sot anti komunistat) gjithmon ne luft

Pershendetje,

Me vjen keq kur digjoj gjera te tilla, sikurse te "ish-persekutuarit" jane bere spiuna te komunizmit etj, etj, etj,. Duhet te keni pak kujdes kur perdorni terma te tilla. si "ish-perndjekurit apo te ish-persekutuarit politike". Kur shkruani se "krejt te perndjekurit" jane spiuna te komunizmit" nen kuptoni pergjithshmerin. Fusni aty nje Klas te tere njerezish. Klasa e te ish-persekutuarve ndahet ne nen klasat e veta. Sigurisht ne ate kohe ka pasur shume nga te ish-persekutuarit qe bashkpunuan ne nje menyre apo tjetren. Une te siguroj ty, cfar do qe Kurt Kola mund te kete bere keto 20 vjetet e fundit, eshte Turp ti thuash Spiune i Komunisteve sepse kete gje nuk e ka bere. Une nuk e njoh ate personalisht, e kam takuar vetem nje here. Informatat qe kame jane nga Shoket e tij te burgut qe u kalben ne te njejten qeli per 30 vjet. Flisni me Emocione dhe Opinione te formuara nga "pikpamje personale, financiare, apo hakmarrjesh personale". Ne shqiperi mbas 91, na doli 3/4e popullsise e persekutuar. Pse sepse "ndryshimi" i sistemit i dha shpresen atyre per te perfituar "shperblime" ne qoftese figuronin si te ish-persekutuar.

Mos i fusni te gjithe ne nje kallap. Po te shprehemi te gjithe me llogjiken qe perdorin disa ketu mund te shprehemi fare kollaj se ata qe nuk ishin te persekutuar kane qene te gjithe "Komunista". Por kjo nuk eshte evertet ashtu sic nuk eshte e vertet qe Krejt te ish-persekutuarit ishin Spiuna. Ne fakt ata qe beheshin Spiuna "rahatoheshin" te gjithe. Kurse ata qe i qendruan sistemit me dinjitet perkeqesoheshin.

Se cfar ndodh sote ne shqiperi eshte dicka plotesisht e mjergullt. Kur te hapen dosjet te gjitha pa perjashtim ate here do te merret vesh se kush ka qene dhe kush vazdhon te jete edhe sote. Deri atehere Beni spekullime sa te doni sepse ashtu sic iu mbron Anonimiteti ne kete forum iu mbron edhe mos-zbardhja e Dosjeve!

P.S (Nuk e kam fjalen per ty personalisht, flas ne pergjithesi)

[skender76]

S'paska perdor doreza fare Arvizu...por gjithsesi mir ja paska ba, e dun "shqip" se ndryshe bajn sikur s'kuptojn.....
Mesa kuptoj un, ja paska pre bileten PS edhe per zgjedhjet e ardhshme....

Tashi, "Celula antiAmerikane", m'paten than se ka sens humori Arvizu, por si pata besu...

[BlueBaron]

Gerto, nuk mund te rrish pa i fut i cik mish dhije ti

Te "zuri barku" edhe ty ???

[loni-loni]

S'paska perdor doreza fare Arvizu...por gjithsesi mir ja paska ba, e dun "shqip" se ndryshe bajn sikur s'kuptojn.....
Mesa kuptoj un, ja paska pre bileten PS edhe per zgjedhjet e ardhshme....

Tashi, "Celula antiAmerikane", m'paten than se ka sens humori Arvizu, por si pata besu...

Nuk tha vetem" celule antiamerikane", por permendi edhe ORKESTRIMIN (financimin) nga shtet antiamerikan

Kjo nuk asht dicka e re ,,,,,,,,,ka kohe qe Rusia Putiniste ka hap rubinetat per te majten shqiptare

[Brari]

RD

-

Këshilltari politik i Komisionit amerikan të Helsinkit kërkon shmangien e protestave të rrugës


Hand: Drejtues të rinj me mentalitet komunist


Njëzet vjet pas rihapjes së ambasadës amerikane në Tiranë, një prej anëtarëve të delegacionit të parë zyrtar nga Shtetet e Bashkuara që shkoi në Shqipëri në prag të vendosjes së marrëdhënieve dhe që ka vëzhguar më pas pothuajse gjithë zgjedhjet në Shqipëri, thotë se vendi ka bërë përparime shumë të mëdha, por mundësitë i ka patur për shumë më tepër. Bob Hand, këshilltari politik i Komisionit amerikan të Helsinkit, thotë se e kaluara nuk mund të përdoret më si justifikim se, përse Shqipëria nuk mund të përparojë më shpejt.

- Zoti Hand, këtë javë u mbushën 20 vjet që nga rihapja e ambasadës amerikane në Tiranë pas një pauze prej disa dekadash pa marrëdhënie gjatë regjimit komunist në Shqipëri. Ju keni qenë anëtar i delegacionit të parë zyrtar amerikan në Shqipëri. Si e kujtoni sot atë periudhë të rivendosjes së marrëdhënieve diplomatike?

Ishin momente dramatike. Komisisoni i Helsinkit, që në atë kohë kryesohej nga senatori Denis DeKonsini, vizitoi Shqipërinë në gusht të vitit 1990. Ai po ashtu shkoi përsëri në Shqipëri në mars 1991, marrëdhëniet atëherë ishin vendosur, por ambasada ende nuk ishte hapur. Para nesh ka shkuar në Shqipëri ligjvënësi Tom Lantosh, në një vizitë më pak zyrtare. Ishte një vizitë dramatike. Ne ndiqnim procesin e Helsinkit, që sot është OSBE-ja. Shqipëria ishte atëherë vendi i vetëm që nuk pranonte të futej në OSBE. Në 1975 kur u krijua organizata, Shqipëria e quante procesin e Helsinkit një komplot sovjeto-amerikan, që synonte ndarjen e Evropës. Në fakt ajo bëri të kundërtën. Ishin kohë të bukura, kur shikoje Shqipërinë që po hapej, ashtu siç kishin bërë vendet e tjera në rajon dhe që synonte të anëtarësohej në OSBE dhe të kishte marrëdhënie me Shtetet e Bashkuara. Më bëri përshtypje kur shkova në Shqipëri se sa mikpritës ishin shqiptarët për amerikanët. Në tre dekadat që punoj për Komisionin amerikan të Helsinkit, përvoja ime e viteve '90, duke parë Shqipërinë që po hapej dhe po bëhej pjesë e procesit, është ndoshta përvoja më mbresëlënëse e karrierës sime, që kurrë nuk do ta harroj.

- Le të zhvendosemi 20 vjet më pas, në ditët e sotme. Sot marrëdhëniet mes Shteteve të Bashkuara dhe Shqipërisë, sipas deklaratave të të dy palëve, janë të shkëlqyera. Uashingtoni e mbështeti fuqimisht Shqipërinë në NATO dhe disa thonë se pa këtë mbështetje ndoshta Shqipëria nuk do të ishte sot anëtare e Aleancës. Për Shqipërinë interesi është i qartë për t'u lidhur me shtetin më të fuqishëm demokratik dhe ekonomik në botë. Por për Shtetet e Bashkuara, cilat janë interesat në Shqipëri?

Ndoshta ngaqë unë punoj për Komisionin e Helsinkit, ne jemi pak më idealistë. Ne nuk i shohim marrëdhëniet domosdoshmërisht se çfarë interesi kemi në një vend, krahasuar me një vend tjetër. Ne duam që të gjitha vendet të jenë demokratike, ku të sundojë ligji dhe të kryejnë reforma politike. Ne duam të jemi pjesë e procesit që çon në përmirësimin e marrëdhënieve midis Shteteve të Bashkuara dhe një vendi tjetër. Është në interesin kombëtar të kujdo të kesh sa më shumë miq në botë dhe të bëhesh më pas vend aleat. Ajo që e dallon Shqipërinë, është se nga njëra anë, disa nga sfidat me reformat ishin shumë të mëdha për shkak të së kaluarës komuniste, por nga ana tjetër, dëshira, shpirti i tyre nuk kishte të krahasuar për t'u anëtarësuar në NATO. Shqipëria ishte ndër vendet e pakta që anëtarësimin në NATO e kishte vënë mbi anëtarësimin në BE dhe mbante qëndrime të forta në mbështetje të Shteteve të Bashkuara. Pra, në vend që të themi se kemi interesa të ngushta për porte, apo për të patur një qendër në Ballkan, ose diçka të ngjashme, disa prej këtyre janë të vlefshme dhe siç e dimë Shqipëria kontribuon me trupa në NATO, por mbi të gjitha, është ajo që duam të shohim nga gjithë vendet dhe ajo që e bëri përvojën e Shqipërisë të veçantë ishte gatishmëria për të bërë ndryshimet që të futej në NATO dhe dëshira e fortë për këtë. Megjithë polarizimin e madh politik në Shqipëri, një gjë që i bashkon është dëshira për të patur marrëdhënie të mira me Shtetet e Bashkuara dhe për t'u anëtarësuar në NATO. Si rezultat i kësaj, Shtetet e Bashkuara, në vend të interesave të ngushta, iu përgjigjën një vendi që synonte aktivisht të bëhej anëtar i NATO-s.

- Komisioni amerikan i Helsinkit i ka vëzhguar gjithë zgjedhjet në Shqipëri, ato të përgjithshme dhe ju keni qenë vetë vëzhgues, në të gjitha zgjedhjet, me përjashtim të atyre të vitit 2009. Zgjedhjet janë një nga elementët bazë të sistemit demokratik. E gjykuar nga historiku i saj 20-vjeçar me zgjedhjet, si do ta vlerësonit sot demokracinë shqiptare?

Nëse do të krahasoja zgjedhjet e fundit që unë kam vëzhguar, ato të 2005, me ato të 1991, unë kam qenë i pranishëm në të gjithë të tjerat midis dhe jam po ashtu në dijeni të plotë të zgjedhjeve të 2009, nëse do t'i krahasoja këto, përmirësimet kanë qenë shumë të mëdha, nuk ka dyshim për këtë. Në 1991, siç mbaj mend, fletët e votimit plotësoheshin me shkrim dore, kishte shqetësime nëse do të kishte fletë votime të mjaftueshme, apo nëse do të arrinin të shtypeshin, të mos flasim pastaj se sa të lira e të drejta mund të ishin ato. Pra, sa i takon infrastrukturës dhe administrimit bazë të zgjedhjeve, ka patur përmirësime të mëdha. Në një përvjetor si ky i tanishmi, mund të thuash se sa të mëdha kanë qenë ndryshimet, sa shumë janë përmirësuar gjërat, por nga ana tjetër, më duhet të them se 20 vjet janë një kohë e gjatë dhe përmirësimet mund të ishin shumë më të mëdha. Vende të tjera kanë bërë përmirësime shumë më të mëdha brenda 10-vjetësh, se sa ka bërë Shqipëria për 20 vjet, përsa u përket zgjedhjeve. Në vitin 2001, unë sugjerova që në zgjedhjet parlamentare të mund të merrnin pjesë edhe shqiptarët që jetojnë jashtë. Vende të tjera, edhe ato që kanë kaluar rishtazi në demokraci e kanë bërë këtë pa rrezikuar procesin. Por tani, 10 vjet më pas, Shqipëria nuk është ende gati dhe i duhet të përqendrohet në sistemin e numërimit të votave, duke i monitoruar ato me video, në mënyrë që të ruajë integritetin e procesit. Megjithë masat që janë synuar të ndërmerren, problemet ende vazhdojnë për shkak të mungesës së besimit. Dhe ky besim duhet të jetë pjesë e sistemit elektoral nga të gjitha palët. Pra, përparime ka patur, por ato mund të ishin shumë më të mëdha dhe ky është zhgënjimi që unë kam tani me Shqipërinë, se mund të kishte bërë më shumë, si përsa u përket zgjedhjeve, ashtu edhe zhvillimeve të tjera demokratike, si sundimi i ligjit dhe çështjet gjyqësore, për të cilat duhet bërë shumë e shumë më tepër. Pikërisht në këtë aspekt, shqiptarët duhet ta lënë të kaluarën pas. Unë e kam të vështirë t'u jap shqiptarëve leksione demokracie, pasi unë nuk kam përjetuar vuajtjet e tyre nën komunizëm. Por në këtë 20-vjeçar që Shqipëria u bë demokraci pluraliste është formuar një brez i ri dhe e kaluara nuk mund të përdoret më si justifikim se, përse vendi nuk mund të ecë më shumë. Shqipëria mund të ecë shumë më shpejt përpara. Nuk ka më konflikte rajonale si në vitet '90, periudha komuniste ka mbetur shumë pas dhe ka ardhur koha që vendi të reflektojë dhe të përparojë me shpejtësi për zgjedhjet dhe aspektet e tjera të demokracisë.

- Si vëzhgues i hershëm i zhvillimeve në Shqipëri, si e shpjegoni këtë polarizim kaq të madh mes dy forcave kryesore politike, që duket se është në bazë të të gjithë problemeve që ka kaluar vendi këto 20 vjet?

Ka të bëjë disi me të kaluarën që përmenda. Shumë drejtues politikë, ose të tjerë brenda partive, edhe pse mund të ketë më të rinj në krye, por poshtë tyre ka figura që vijnë nga epoka komuniste, kanë ruajtur atë mentalitet. Edhe pse nuk janë komunistë, në një farë mënyre vazhdon mentaliteti kufizues dhe kjo krijon emocione për ta, mungesë besimi, ndjenjë hakmarrjeje dhe kjo ka ndikuar në tejzgjatjen e kësaj klime thellësisht të polarizuar. Kjo klimë ka penguar seriozisht zhvillimin e shoqërisë civile, ku ose duhet të jesh me njërën anë ose me tjetrën dhe nuk mund të jesh në mes, për të mirën e vetë vendit. Dhe njerëz të tillë nuk mungojnë, por aftësia e tyre për të bërë diçka është shumë e kufizuar, pasi vetë shoqëria është polarizuar dhe mbahet e polarizuar kryesisht nga partitë politike. Por unë jam optimist se brezat e rinj të votuesve do të ngrenë zërin, do të refuzojnë të jenë pjesë e kësaj klime dhe do të kërkojnë ndershmëri nga udhëheqësit, do të kërkojnë të ndërtojnë një të ardhme të mirë për fëmijët e tyre dhe të kërkojnë përgjegjësi nga udhëheqësit dhe jo akuza reciproke siç shohim sot, apo protesta rruge, apo problemet e tjera me të cilat ndeshet Shqipëria si korrupsioni.

- A mendoni se ka një element ekonomik në këtë polarizim, që e sheh pushtetin si një mjet për t'u pasuruar me shpejtësi?

Po besoj se kjo është e vërtetë. Në Shqipëri, nëse je në pushtet, nëse je pjesë e elitës politike, ose ke pushtet në nivel lokal dhe aq më shumë në atë qendror, ke shumë përfitime që vijnë me postin dhe mundësi për të fituar para padrejtësisht, përmes kontratave, a formave të tjera. Pjesë e problemit është se ata që vijnë në pushtet, u pëlqejnë gjithë këto dhe humbasin ndjenjën e përgjegjësisë para popullit, shohin avantazhet për vete dhe kur vijnë zgjedhjet dhe bashkë me to edhe mundësia e humbjes së përfitimeve, duke qenë se është në natyrën njerëzore, që nuk të pëlqen të kthehesh mbrapsht e të detyrohesh të gjesh punë, kjo e bën më të vështirë ndryshimin politik. Këtu ekziston një ndryshim i madh për shembull, me situatën në Amerikë, ku ndonëse ka shumë kritika për qeverinë federale, ata që punojnë në sektorin publik fitojnë më pak se sa ata në sektorin privat dhe shpesh njerëzit largohen nga qeveria për të shkuar në sektorin privat, për të patur më shumë të ardhura. Nëse fiton shumë dhe ke gjithë këto përfitime duke qenë në qeveri, duke patur pushtet, pashmangshmërisht kjo të çon në korrupsion, të bën të jesh gjithnjë e më pak i përgjegjshëm para popullit dhe më pak i prirur të pranosh ndryshimin, nëse njerëzit votojnë për të patur një udhëheqje tjetër.

Marrë nga Zëri i Amerikës





Ambasadori amerikan: Historia e kabllogrameve, e neveritshme. Ata që sulmojnë Shtetet e Bashkuara, me detyra të caktuara. Kritikat ndaj bojkotit dhe bllokimit të opozitës kanë qenë të drejta


Arvizu: Antiamerikanizmi ka lider politik


- Ju diskutuat para disa ditësh në programin e Ilva Tares për një celulë antiamerikane. Ishte serioze?

Mediat kanë shpenzuar orë të tëra mbi këtë temë…

Ok, kanë qenë plot, siç themi ne. Artikulli i zotit Zheji u riprintua dhe u daunlodua në masë, por përsëri, ajo që vura unë në dukje ishte se nuk ka një celulë që mendon për mënyrat se si ta kritikojë Shtetet e Bashkuara… Jo, kjo nuk është ajo që doja të thoja fare. Por u mundova të përshkruaj atë që e shoh si antiamerikanizëm në varësi të rrethanave politike, mund të ketë, një përpjekje për të dhënë detyra të caktuara, për të dalë në publik. Dhe ka interesa biznesi, liderë politikë, të cilët janë përgjegjës për këtë. Dhe kjo është e ndryshme nga një opinionist që sheh një koment që kam bërë unë dhe thotë, do ta kritikoj këtë, ose nuk jam dakord me këtë. E përsëris, kjo është e natyrshme. Po flas për diçka të natyrshme krahasuar me diçka të panatyrshme. E natyrshme është: nuk jam dakord me atë që ka thënë Arvizu dhe do ta kritikoj. Ose, përsëri, mendoj se qëndrimi i tij është i gabuar, jam dakord. Por unë po flas për diçka që është më e organizuar dhe e drejtuar.

- Keni informacion për këtë?

Kam informacion për këtë. Dhe kur dikush thotë ja ku i ke 100 euro dhe kjo është ajo që duhet të thuash. Për mua, ky është aktivitet i drejtuar po ta krahasosh me dikë që thotë: unë nuk jam dakord me atë që ai tha.

- Dhe kur e drejton këtë?

Mund të vijë nga drejtime të ndryshme, në varësi të rrethanave.

- Politike apo biznesi, apo të dyja bashkë?

Mendoj se ka një sinergji të natyrshme midis të dyjave...

- Për interesa vetjake? Sepse personalisht nuk mendoj se kjo është në interesin e Shqipërisë…

Përsëri, mendoj… Nëse do të më duhej të bëja hamendësime, mund të ketë grupe të ndryshme që e bëjnë këtë në momente të caktuara. Ndoshta ata mendojnë se në mënyrën e tyre ata janë duke promovuar një interes të caktuar apo një mënyrë të caktuar, por kjo më duket pak e pahijshme. Është e pandershme. Nëse ke një problem, më telefono, telefono ambasadën. Mund të ulemi dhe të flasim për këtë. Nuk kemi nevojë për një fushatë shpifjesh në media. Kjo nuk është mënyra në të cilën unë operoj. Nëse unë kam problem me dikë, unë shkoj dhe e kontaktoj atë drejtpërdrejt.

- A e mendoni këtë sepse Shqipëria shihet si vendi më proamerikan në rajon, ky lloj kriticizmi mund të shihet si problematik?

Epo, e dini…

- A jeni të sigurtë se është e organizuar ose e drejtuar?

Nuk ka absolutisht asnjë dyshim në mendjen time. Por, paralelisht nuk dëshiroj ta nxjerr jashtë përpjesëtimit. Sërisht dua të ritheksoj se i ashtuquajturi kriticizëm organik ose natyral jo vetëm që në rregull, por është faktikisht i mirë. E kam thënë këtë përpara dhe e kam sinqerisht: ndihem jo mirë kur dëgjoj shumë gjëra të tilla, si "Amerika, shkëlqyeshëm kjo, Amerika, shkëlqyeshëm ajo". Jo. Edhe në ambasadë njerëzit do të thonë: "Ajo që ju keni bërë ishte e shkëlqyer". Kjo është e këndshme. E dini, egoja ime e vlerëson këtë, por unë kam nevojë për dikë që të jetë i sinqertë me mua. Pasi e vetmja mënyrë për t'u përmirësuar është kur dëgjon kriticizëm. Ndaj, kriticizmi jo vetëm që është në rregull, por preferohet. Pjesa e drejtuar është ajo që nuk më pëlqen.

- Nuk dua të flasim shumë për politikën sot pasi kjo është një intervistë e një lloji tjetër. Por, kur dëgjoni mbi politikën sot, a mendoni se të gjithë politikanët janë proamerikanë apo mendoni se ka nga ata që nuk e pranojnë rolin e Shteteve të Bashkuara këtu?

Mendoj se pjesa më e madhe e politikanëve… janë si e gjithë popullata. Vazhdoj të dëgjoj shifrën 96%, e cila duket thuajse artificialisht e lartë, por ka të ngjarë që të jetë pranë nivelit. Kështu, e dini, qoftë politikan apo shqiptar në përgjithësi, mendoj se ka një përqindje shumë të lartë të atyre që besojnë se ka një miqësi të sinqertë mes dy popujve, se disa prej idealeve dhe parimeve që Shtetet e Bashkuara përfaqësojnë kanë vlerë këtu në Shqipëri. E besoj këtë shumë, qofshin këta politikanë ose shqiptarët si të tërë.

- Cila ishte dosja më e rëndësishme apo çështja që gjendet mbi tavolinën tuaj kur mbërritët në Shqipëri?

M'u tha se Uashingtoni e shihte Shqipërinë dhe shqiptarët si miq, aleatë të ngushtë. Shqipëria u bë anëtare e NATO-s kryesisht me mbështetjen e Shteteve të Bashkuara në vitin 2009.

- Në përgjithësi, mesazhet që ju komunikoni janë mesazhe nga Uashingtoni apo gjithashtu edhe mesazhet tuaja personale?

Kjo është diçka që tërheq shumë njerëz dhe më janë bërë shumë pyetje për këtë.

- Dhe diskutim më i madh është....

E di, e di. Mua më duket shumë e qartë, por më lejoni ta shpjegoj edhe një herë. Kur dikush është këtu si ambasador, ata përfaqësojnë Shtetet e Bashkuara. Unë mund të kem pikëpamjet e mia vetjake. Pararendësit e mi pa dyshim kanë pasur pikëpamjet e tyre gjithashtu, por kur ato shprehen në publik, mendoj thuajse gjithmonë privatisht gjithashtu, ato janë pikëpamjet e ambasadorit amerikan.

- Ky është mesazhi që vjen nga Departamenti i Shtetit?

Jo vetëm Departamenti, në të vërtetë nga Shtëpia e Bardhë.

- Zoti Ambasador, a keni përgatitur diçka të veçantë për të festuar 20 vjetorin e rihapjes së ambasadës?

E vlerësoj shumë që më pyesni për këtë. Ky sigurisht që është 20-vjetori. Në muajin mars patëm në fakt përvjetorin e vërtetë të rilidhjes së marrëdhënieve diplomatike dhe Ministria e Punëve të Jashtme kishte organizuar një cermeoni shumë të këndshme, por ju kujtohet se muaji mars ishte tejet i ngarkuar për ne dhe kishim shumë gjëra në vazhdim e sipër dhe e dija se ambasada ishte rihapur në të vërtetë në muajin tetor. Dhe u thashë të gjithëve në staf, shënoni në kalendar që në muajin tetor do të kemi një festim një javor.

- Çfarë lloj festimi?

Do të nisim të dielën më 2 tetor me një panair të hapur, panair në rrugë. Do të jetë në zonën pedonale ngjitur me Galerinë e Arteve. Në partneritet me Bashkinë, shumë njerëz kanë punuar për këtë, do të kemi shumë stenda, do të jetë si një festë, një panair. Do të kemi gjëra për fëmijë, një skenë, kemi takuar disa prej miqve tanë jashtë vendit që të mundësojmë zbavitje muzikore, do të jetë Banda e Marinës së Shteteve të Bashkuara, gjithashtu stenda informative mbi jetën amerikane, pjesë të ndryshme të ambasadës dhe me çfarë merren ato, një bar karaoke, ushqime dhe pije. Mendoj se do të jetë shumë argëtuese. Më duket se do të zhvillohet nga ora 11 e mëngjesit deri më 5 pasdite. Kjo do të jetë të dielën, më 2 tetor. Do të kemi një pritje të vogël për VIP-at të martën, i bie 4 tetor. Të ftuarit do të hyjnë vetëm me ftesë, por shpresojmë të transmetohet në televizor. Të thuash të drejtën ajo do të jetë për të përkujtuar rihapjen e vërtetë të ambasadës pas 20 vitesh. Do të kemi një simpozium akademik, do të ftojmë disa gazetarë dhe të tjerë, akademikë, që janë filmuar në vitet 1991-1992, gjatë atyre kohërave thuajse shumë revolucionare, në mënyrë që të ofrojnë retrospektivën e tyre dhe pikëpampjet e tyre mbi zhvillimet sot. Më pas do të ketë një aktivitet të vogël, vetëm brenda ambasadës, ku janë ftuar disa prej ish-punonjësve të ambasadës, disa që kanë dalë në pension.

- Jam duke shkruar një lloj biografie mbi Enver Hoxhën dhe po lexoja disa kabllogramë të rëndësishëm të dërguar nga zyrtarë të ndryshëm të Hoxhës dhe një nga më të rëndësishmit është shkruar nga një ushtarak përgjegjës për Portin e Durrësit. Në fund thoshte se ishte ora 9 e darkës më 14 nëntor, amerikanët u larguan me anije në një vapor të madh. Amerikanët u kthyen në Shqipëri pas 44 viteve. Mendoni se kjo frymë proamerikane e Shqipërisë ishte ende gjallë kur amerikanët u rikthyen në Shqipëri, pasi ata ishin zyrtarisht armiqtë më të këqinj të Shqipërisë gjatë kohës së Hoxhës?

E di. Kam lexuar pak nga historia dhe letërsia që e përshkruajnë këtë, ndaj është e mrekullueshme për mua. Kjo flet shumë mbi frymën shqiptare për të cilën po flasim. Por, kur sheh në histori dhe njerëzit më kujtojnë se cili ishte roli ynë në 1919, se cili ishte me zhvillimet në Kosovë, mendoj që historia ka qenë shumë fatsjellëse për ne. Mendoj që kemi bërë gjërat e duhura, gjithashtu, por kemi qenë me shumë fat. Jam kaq i lumtur që populli shqiptar është mirënjohës për këtë, por kjo është gjithashtu një përgjegjësi e madhe.

- Kishte një dosje të madhe mbi Shqipërinë në Departamentin e Shtetit kur ju emëruan. Ju u gjendët përpara një dosjeje të madhe mbi tavolinë apo…?

E dini, mund të ketë qenë një dosje e madhe, por unë thashë - nuk mund ta përthith, më nevojitet një memorandum prej pesë faqesh me të gjithë pikat e rëndësishme, ndaj më thoni vetëm gjërat më të rëndësishme. Por, mendoj që jam një person që i pëlqen të mësojë shumë nga të folurit me të tjerët, gjithashtu.

- A jeni të pakënaqur me botimin e Wikileaks-it në mbarë botën, por veçanërisht në Shqipëri?

Jam tmerrësisht i pakënaqur, jashtë mase i mërzitur. Mendoj se për cilindo në profesionin tonë kur sheh atë që ka bërë Wikileaks, vetëm dëmi i shkaktuar nga ai…, është një ndjesi neveritëse. Mendoj për kohën kur kam qenë në Kore dhe kur flisja me njerëzit, sërish, në një orvajtje për t'u përpjekur dhe për të kuptuar zhvillimet në shoqërinë në Korenë e Jugut dhe njerëzit në Uashington donin të dinin. Ata thanë - çfarë mendojnë njerëzit? Kështu, këta ishin njerëz, të cilëve u besoja dhe që më besuan. Ata e dinin se do të raportoja disa prej këtyre gjërave, por sërish kishte disa rregulla loje që funksionin dhe Wikileaks-i i fshiu të gjitha këto. Është thjesht një gjë e tmerrshme, e tmerrshme.

- A ishit ju pjesë e Wikileaks? A ishte emri juaj në kabllogram?

Kam parë që emri im është përmendur në nja dy kontekste. Për të qenë i sinqertë, ç'është e vërteta nuk i kam kushtuar vëmendje.

- Ambasador, në përgjithësi ambasadori i SHBA-së ose një ambasador nga bota, raporton mbi informacionet që ka, raporton për mbledhjet zyrtare, raporton shtypin ose bën komente të tij?

Mendoj të gjitha të mësipërmet. Varet gjithashtu nga ambasadori konkret. Disa janë tejet energjikë. Ne i quajmë ata akademikë të mbyllur, si profesorët e universiteteve. Ata shkruajnë shumë vetë, në varësi të njerëzve me të cilët bisedojnë ose takimeve që kanë. Të tjerë delegojnë më shumë dhe u thonë shefit politik ose zyrtarit politik - përgatit diçka. Është e vërtetë se pjesa më e madhe e raportimeve që dërgohet, më të shumtët ose shumë prej tyre, ambasadori zakonisht nuk i sheh. Jo vetëm këtu, por në përgjithësi.

- Po, në përgjithësi.

Kështu emri shfaqet në fund. Nëse unë ndodhem në vend dhe ka një mesazh që dërgohet, emri im do të jetë gjithmonë në fund. Por, nëse unë jam larguar dhe Debi është këtu, atëherë ai do të thotë Jones në fund. Unë mund të kem lexuar diçka, mund të kem bërë disa ndryshime ose të kem thënë - kjo nuk e saktë, ribëjeni - ose mund të mos e kem parë kurrë. E gjitha varet, por çdo ambasadë e mirë varet për nga drejtimi i ambasadorit dhe numrit 2 që thonë- duhet të dilni, duhet të flisni me njerëzit, pyetini për këtë çështje dhe më pas na duhet ta raportojmë në Uashington.

- Përpara se të dërgoni diçka në Uashington, a i kontrolloni ose verifikoni faktet? Nëse diskutoni me dikë dhe ai ju ka dhënë një informacion, a e kontrolloni nëse informacioni është i vërtetë ose jo? Apo nuk është kjo detyra juaj?

Përfundimisht, madje edhe nëse unë nuk e kam shkruar ose nuk e kam parë atë dhe emri im gjendet në fund, jam përgjegjës për të. Ose nëse emri i Debit është në fund, ajo është përgjegjëse për përmbajtjen. Por sërish, nëse unë do të lexoja çdo kabllogram, nuk do të kisha pasur kurrë kohë për intervista ose çdo gjë tjetër. Duhet të delegosh, duhet t'u besosh njerëzve. Në ambasadë tani, Debi kupton gjërat që po përpiqem të bëj, ajo që është e rëndësishme për mua; Xhenifer Mur - shefja e re e seksionit politik, që dikur drejtohej nga Pol Polites - e kupton dhe prandaj është detyra e saj që t'ia bëjë me dije Patrishës - ajo është gjithmonë personi që kontrollon shkresat që vijnë tek unë - duke thënë, a mund t'ia tregoni këtë ambasadorit, ai duhet ta shohë këtë. Unë mund të them, me kënqësi, ose mund të them, jam shumë i ngarkuar. Duhet të përdorësh gjykimin tënd. Pra, sërisht u përket atyre. Ato mund të thonë, jo, jo, jo, zotëri, ju duhet ta shihni këtë. Pasi nuk jemi të sigurtë ose sepse ka diçka këtu që është pak delikate, më pas do të bie dakord dhe do të ndërpres çdo gjë që jam duke bërë, do ta shoh atë dhe do të them nëse është në rregull ose jo. Por, përsa i përket përmbajtjes, më duhet të mbështetem tek stafi im, që ata e dinë atë që po bëjnë, që të bëjnë një punë të mirë. Ndaj, mbështetem tek ata jo thjesht për të raportuar çdo gjë, kështu nëse dikush thotë diçka, nëse është një ide e çmendur - shkoni tek ata, pyeteni se si e dini që është kështu ose përpiquni të mësoni nga dikush tjetër. Por sërish, unë jam personi me më shumë përvojë në ambasadën tonë, e kam bërë këtë për 30 vite, kështu në fund, është përgjegjësia ime që të sigurohem që përmbajtja është shumë e shëndoshë, që ka bazë faktesh dhe se analiza, interpretimi është i mirë. Ndonjëherë, ne thjesht raportojmë - ndodhi kjo ose ndodhi ajo, por herë të tjera na nevojitet të kemi analizë dhe komentarë, ndaj jam përgjegjës për të gjithë atë.

- Zoti Ambasador, Prokurorja e Përgjithshme e Shqipërisë ka nisur një hetim mbi dosjet e Wikileaks, që do të thotë të komenteve të ambasadorit Uidhërs. Çfarë mendoni për këtë hetim?

A e ka bërë ajo? Pasi është raportuar se është ngritur një grup i posaçëm, por kur kemi pyetur na është thënë se nuk është ngritur asnjë grup i posaçëm hetimor dhe mendoj se Zyra e Prokurorisë ka lëshuar një deklaratë, ku është thënë se nuk është ngritur asnjë grup i posaçëm hetimor me qëllim hetimin e Wikileaks. Gjithsesi, kjo është ajo që unë kam kuptuar.

- Njëra prej pikave që opozita i ka ofruar disa ditë më parë mazhorancës është diskutimi i hetimit mbi Wikileaks. A mendoni se Wikileaks-i mund të jetë pjesë e politikës së brendshme në Shqipëri?

E di se ka pasur shumë diskutime mbi Wikileaks. Kam qenë shumë i qartë, siç do të ishte çdo ambasador, që ne nuk komentojmë mbi të. Ne mendojmë se ishte një padrejtësi e rëndë që i gjithë ky informacion është bërë publik. Ne nuk komentojmë, ne nuk themi nëse është e vërtetë ose jo. Ne thjesht nuk komentojmë. Por, sikurse e kam thënë më parë, e kuptoj se ka shumë informacion, se ka shumë histori. Njerëzit duhet të formojnë opinionet e tyre mbi to. Unë nuk mund t'i ndihmoj dot. Gjithë ç'mund të them është se zyrtarisht nuk kemi asnjë koment mbi të.

- Më lejoni t'ju pyes mbi ofertën e re të opozitës për shumicën, për një kompromis të madh mes dy partive. A i keni lexuar kushtet e tyre?

Kjo është lista prej dhjetë që zoti Rama ka bërë publike. I kam parë. Ajo që mirëprita është fakti që kishte shumë propozime specifike apo pika. Disa ishin shumë të thjeshta dhe elementare, disa të mëdha. Por, ato ishin propozime specifike dhe krahasuar me gjëra të tjera që kam parë nga PS, këto ishin më specifike, më konkrete se sa gjërat e tjera në të shkuarën. Ndaj, mendoj se është një zhvillim pozitiv. Nëse ndonjëra ose të gjitha ato do të adoptohen, kjo do të mbetet subjekt debati, por mendova se ishte mirë që PS i paraqiti ato.

- A keni ndonjë koment konkret për këto pika?

Nuk më kujtohen të gjitha ato, të jem fare i sinqertë, por mendoj se shumë prej tyre u përkasin hapave lidhur me funksionimin e Parlamentit.

- Zgjedhja e Guvernatorit të Bankës, kryetarit të ri të Kontrollit të Shtetit…

Avokatit të Popullit, mendoj, por edhe organizimin drejt rrugës së integrimit, hapave drejt integrimit. Këto janë të gjitha tema shumë të përshtatshme, disa prej tyre janë shumë të diskutueshme, por është mirë që PS-ja prezantoi një propozim formal dhe tani i përket PD-së që të gjejë një mënyrë për t'iu përgjigjur ose që të vijë me një kundërofertë.

- Ambasador, njëri prej diskutimeve më të mëdha në muajt e ardhshëm do të jetë zgjedhja e Presidentit në vitin 2012. Këto janë disa prej komenteve, edhe në Parlament disa ditë më parë, opozita kërkoi një President që del nga kompromisi mes shumicës dhe opozitës. Çfarë mendoni për zgjedhjen e Presidentit?

E kuptoj interesin, jo vetëm i PS-së, por edhe të njerëzve në përgjithësi, për një President që mund të përfaqësojë disa pikëpamje më të gjera. Kur sheh Kushtetutën, është interesante si çdo Kushtetutë. Nuk është tërësisht e qartë, pasi Presidenti ka pasur disa funksione të veçanta qeverisëse, si caktimi i gjykatësve dhe të ngjashme me to, shpallja e zgjedhjeve ose njoftimi i datës për zgjedhjet. Por, Presidenti supozohet që të jetë gjithashtu simbol uniteti për njerëzit, dikush që qëndron mbi punët e përditshme të qeverisë. Dhe, unë e kam përmendur këtë më parë. Për mua, ajo që është ideale, është ekuilibri. Nuk dëshiron të kesh një konflikt të hapur mes zyrës së Presidentit dhe zyrës së Kryeministrit, por gjithashtu nuk dëshiron që të kesh një President që është një miratues i çdo gjëje që propozon Kryeministri. Kjo nuk është e shëndetshme. Ky nuk është një sistem i mirë kontrolli dhe barazpeshimi. Dikush që përfaqëson një pikëpamje tjetër, por dikush që është i angazhuar që ta bëjë qeverinë të jetë më efikase në atë që po përpiqet të bëjë. Vjen tek zgjedhja e atij individi. Një President konsensual - nëse mund të bëhet, padyshim, por mendoj - sa realiste është kjo në këtë mjedis? Nuk jam i sigurtë se kjo është një gjë shumë realiste. Ata pa dyshim mund të flasin për këtë, në të vërtetë mendoj se ata duhet të flasin rreth kësaj, por mund të vijë tek kampi qeverisës që të jetë shumë i mençur në propozimet e tij drejtuar opozitës. Ndaj, mendoj se personi që përzgjidhet është i rëndësishëm, por shumë më tepër se vetë indidivi është procesi. A do të ketë konsultime me zotin Rama dhe të tjerë në PS? A do të ketë ndoshta disa diskutime publike mbi këtë? Ndaj, mund të ketë një lloj konsensusi - në të vërtetë nuk më pëlqen fjala konsensus. Ndoshta mund të ketë një të kuptuar të gjerë mbi tipin e personi që duhet të jetë Presidenti i ardhshëm. Mendoj se ky do të ishte një rezultat i arsyeshëm.

- A mendoni se është më mirë të kesh një President që është një personalitet i fortë politik apo dikush që vjen nga shoqëria civile në përgjithësi? Pra, dikush aktiv në politikë apo dikush nga shoqëria civile me pjesëmarrje aktive, por jo drejtpërdrejt në politikë?

Mendoj se mund të funksionojë nga të dy kahët. E mendoj me të vërtetë. Kam dëgjuar njerëz të thonë, nëse merr një figurë shoqërore, problemi qëndron se personi ka të ngjarë të mos jetë i familjarizuar me politikën. Politika mund të jetë një lojë e ashpër dhe rrokullisëse dhe sa efektiv mund të jetë ai person? Nga ana tjetër, njerëzit janë pak të lodhur nga politika dhe duan për President dikë që mund të ngrihet mbi grindjet. Mendoj që mbetet tek cilësia e individit. Zyra e Presidentit është një post politik, të paktën pjesërisht.

- A ka sinkronizim për Shqipërinë me BE-në?

Ka konsultime të gjera me BE-në në çështjet lidhur me Shqipërinë. Zhvillohen rregullisht në diskutimet mes zyrtarëve në Uashington dhe në Bruksel. Këto janë takime të shpeshta në Bruksel, nganjëherë në Uashington. Ndonjëherë në cakun e takimeve më të mëdha në Nju Jork. Dhe ka konsultime të gjera këtu mes meje dhe ambasadorit të BE-së, që përfshin gjithashtu ambasadorin e OSBE-së, në një hapësirë të madhe. Pra, a do të thotë se ka dakordësi 100%? Jo. Ndihem komod të them se ndoshta ka rënie dakord në 98%. Mund të ketë theksime të ndryshme. Shqipëria aspiron të jetë pjesë e familjes europiane - tanimë është pjesë e familjes europiane - por në termat e integrimit zyrtar në BE. Zëvendëssekretari ynë, zoti Burns dhe të tjerë kanë thënë se nuk kemi një votë për këtë, ne e kishim votën për NATO-n, por nuk kemi një votë për BE-në. Por, besojmë shumë se është në interes të një Europe më të madhe dhe në interes të Shqipërisë që të jetë pjesë e Bashkimit Europian.

- Ambasador, dy pyetjet e fundit. A keni qenë mbështetës i Bashës gjatë fushatës së fundit në Tiranë kundër Ramës?

Nuk mendoj, jo.

- A keni qenë aktiv kundër Ramës pas ngjarjeve të 21 janarit?

Jo, nuk mendoj. Jam përpjekur të jem shumë i qartë lidhur me 21 janarin. Ka qenë një ditë absolutisht e tmerrshme. Ende më shqetëson shumë kur mendoj për atë që ka ndodhur atë ditë. Dhe, më 22 janar, kur ne komentuam - gjëja e parë që thamë ishte "ngushëllimet tona për anëtarët e familjeve të viktimave". Por në mënyrë që të sigurohemi që të mos ndodhë më, mendoj që është shumë e rëndësishme të kemi një të kuptuar objektiv dhe të qartë për rrethanat që udhëhoqën në atë tragjike.

- A i keni ndjekur ngjarjet e 21 janarit?

Po, shumë.

- Po një ditë më parë ju bëtë një deklaratë ku thonit se ndoshta mund të kishte problem. A kishin informacion për këtë?

Ishim shumë të shqetësuar në bazë të informacioneve që kishim marrë. Sërish, nuk mendoj se kishim ndonjë informacion sekret ose të veçantë. Ajo që zhvilluam ishte në bazë të asaj që njerëzit na thonin, ndaj kishim dëgjuar gjëra të ndryshme nga njerëz të ndryshëm. Por, mendoj se shumë njerëz ishin shumë të shqetësuar për mundësinë se mund të kishte dhunë atë ditë. Dhe trishtueshëm, ata kishin të drejtë.

- Ambasador, pyetja e fundit. Cila është axhenda juaj për muajt në vijim? A do të udhëtoni në Shqipëri apo diçka tjetër? Cili do të jetë fokusi?

Ka disa gjëra. Kam përmendur se pas 20 vjetorit do të mendojmë për nisjen e disa nismave që janë hartuar për të nxitur një pjesëmarrje më aktive, shoqërinë civile. Mendoj që është e rëndësishme që njerëzve t'u jepet shpresë. Ajo që më shqetëson mua më shumë mbi Shqipërinë është se ka shumë njerëz të mrekullueshëm që mirëfilli duan ndryshim, ndryshim në mënyrën se si bëhen gjërat këtu, ndryshim në mënyrën se si trajtohen problemet e tyre dhe nuk mendoj se palët politike po u përgjigjen kërkesave të njerëzve. Ata po përpiqen në mënyrën e tyre dhe po organizojnë konkursin e tyre dhe kjo është pjesë e gjakut të cilësdo demokraci. Por, duhet të ketë më shumë përgjigje ndaj nevojave të njerëzve. Kështu që do të përpiqemi të formulojmë disa nisma, por sigurisht do të duhet të përfshijmë klasën politike. Mendoj që njerëzit po shohin nga Parlamenti, ka njëfarë optimizmi që opozita është rikthyer në Parlament. Kjo është shumë pozitive. Disa njerëz më kanë thënë - kjo është për shkak se opozita e ka bojkotuar prej dy vitesh, që ishte një politikë e dështuar dhe tani janë rikthyer. Unë e kam thënë këtë, Tom Countryman e ka thënë këtë - bojkotet zakonisht nuk funksionojnë.

-Prodhojnë....

Ato zakonisht nuk funksionojnë. Kanë kaluar dy vite tani, që kur Shqipëria u bë anëtare e NATO-s, së bashku me Kroacinë. Kroacia është pothuaj në BE. Perspektivat e Shqipërisë kanë rënë që atëherë. Tani njerëzit thonë ne shpresojmë që progres raporti të mos jetë shumë negativ. Kjo është e tmerrshme. Ne shpresojmë që progres raporti të mos jetë shumë negativ ku në fakt duhet të ishin hapat përfundimtarë që Shqipëria duhet të ndërmerrte për të fituar hyrjen në BE. Ndaj, shumë kohë është harxhuar kot.

- Pjesën më të madhe të kohës.

Kam dëgjuar Kryeministrin të thotë këtë ditë më parë. Ai kritikoi opozitën për bojkotin e tyre. A duhet kritikuar opozita? Mendoj se është e drejtë. Mendoj se taktikat e tyre nuk kanë prodhuar rezultatet e nevjoshme, por dua të përqendrohemi në të ardhmen. Por, mendoj gjithashtu se kampi qeverisës duhet të shohë atë që ka bërë gjatë dy viteve të shkuar. Nuk mendoj se është e drejtë që kampi qeverisës të thotë - jemi përpjekur të krijojmë një situatë kompromisi të mundshëm. Njerëzit kanë një përkufizim të ndryshëm mbi kompromisin. Nëse nuk ju vjen keq. Kjo është një nga lojërat e vogla të vajzës sime, por mendova t'ua tregoja. Këto janë copëza djathi. Këtu kemi pak qepë të kuqe, mund ta marrim me mend atë që ato përfaqësojnë. Kemi edhe disa blu.

- Kujdes me numrat. Duhet të jenë saktësisht njësoj.

I kam numëruar nja dy herë, më beso. Këtu kemi disa prej floriri. Tani, le të themi se unë jam PD-ja, zoti Berisha dhe hierarkia. Të gjitha këto janë monedha pazarepsëse. Nuk ka rëndësi se çfarë janë, por këto janë gjërat që PS po kërkon dhe unë kontrolloj këto gjëra. Tani, nëse jam PD-ja, mendoj, këto të trija, qepët e kuqe - në fakt këto nuk kanë aspak rëndësi për mua, por po i mbaj si copëza pazarepsëse. Këto dua t'i mbaj. Në fakt, le të përdorim këtë ngjyrë. Blu është PD-ja. Këto janë të rëndësishme për mua, por unë mund të jem në gjendje të bëj pak kompromis për to, por në të vërtetë nuk dua. Dhe këto nuk munden. Këto janë të një rëndësie themelore për mua. Kështu që sigurisht PS-ja nuk e sheh këtë. Unë nuk e shoh këtë. Kjo ndodh vetëm brenda kampit qeverisës. Tani, nëse i ofroni opozitës njërën prej tyre, këtë dhe atë - shpresoni që opozita të jetë e mençur mjaftueshëm për të dalluar se si të bjerë në ujdi gjithashtu - por nëse kurrë nuk keni pasur ndër mend të flisni për këto gjëra, nuk është kompromis i vërtetë. Në anglisht u themi, këto janë të flakshme. Kjo është pjesë e pazarepsjes politike dhe nëse në fund vendosni t'i mbani të gjitha, ky është vendimi juaj dhe ne i themi zoti Berisha, ky është vendimi juaj, por ligjshëm ju nuk mund të thoni se jemi të gatshëm për kompromis, por që PS është e paarsyeshme, ata po bojkotojnë. PS ka qenë padyshim një nga armiqtë më të këqinj të disa prej këtyre gjërave. Por, mendoj se kemi nevojë ta shohim nga ana e PD-së këtë…

- A mund të jeni më konkret? Nëse copat e vogla do të kishin një emër, cilat do të ishin ato, e kam fjalën për ato prej floriri?

Do të thoja se ato prej floriri janë disa masa për reformën zgjedhore, me disa pjesëmarrje aktive, me miq të Shqipërisë të themi- Këshilli i Europës, Komisioni i Venecias - ndoshta me disa dispozita detyruese. Sërish, Shqipëria është një vend sovran. Askush nuk është në pozitë që t'i tregojë Shqipërisë se çfarë duhet bërë, por për shkak të ndasisë politike, nëse të dy palët, veçanërisht qeveria, thotë "ne kërkojmë ekspertizën tuaj për masat e reformës zgjedhore dhe ndonëse kjo është diçka për të cilën nuk biem dakord, nëse kjo është ajo që Këshilli apo Komisioni i Venecias na rekomandon, do ta pranojmë. Kështu që për mua kjo është një prej tyre. Nëse mund të jepni edhe një tjetër, do të ishte edhe më mirë.

- Por, cila është tjetra?

Nuk jam i sigurtë. Më duhet të mendoj rreth kësaj. Por, ky është kompromisi në të vërtetë. Nëse je në PD, nuk dëshiron që të dorëzosh këto, por nëse je mirëfilli i interesuar në kompromisin dhe mbrojtjen e gjërave që kanë më shumë rëndësi për ty, atëherë je i gatshëm ta bësh këtë. Kjo është shenja e një politikani të mirë dhe e politikës së mirë. Kjo gjë? Kjo në të vërtetë nuk është kompromis. Dhe sërish, jo për ta lodhur këtë pikë, por a duhej që të kritikohej opozita për bojkotin, për bllokimin? Mendoj se është e drejtë. Sikurse e kam thënë, ndonjëherë ata kanë qenë armiqtë më të këqinj të vetes. Por mendoj se është e padrejtë të thuash - e di, nëse opozita nuk do të kishtë qenë… çdo gjë do të kishte shkuar mirë. Çdo gjë nuk është mirë. Ka shumë probleme në këtë vend që nevojiten të trajtohen. Dhe e vetmja mënyrë për t'i trajtuar ato është të kesh një ligjëratë të shëndetshme politike. Mund të kesh mosmarrëveshje, por fryma e kompromisit nënkupton të dorëzosh diçka që ka shumë vlerë për ty, por që je gati ta bësh për një qëllim më të madh.

[halla mine]

Arber Fetiu

“Amicus Plato, sed magis amica veritas”
“Platoni është miku im, por e vërteta më është mike më e mirë”
Aristoteli

Ka një kohë që nëpër hapësirën e shkruar, në disa gazeta ditore, nëpër forume interneti, nëpër mure diskutimesh në facebook, e nëpër shkrimet e "opinionistëve me rrogë" është zhvilluar njëfarë kulture e etiketimit të njerëzve me një nocion sa obskur aq edhe interesant: “anti-amerikanizëm”. Deklarata e ambasadorit amerikan Arvizu lidhur me “anti-amerikanizmin”, ngjalli pasoi me një proliferim shkrimesh lidhur me këtë mesele. Në Kosove kjo tendencë etiketimi është po aq e përhapur sa edhe në Shqipëri. Megjithëse, ky nocion, e cili nga lancuesit kurrë nuk definohet por që në mënyrë tacite lejon të kuptohet se për “antiamerikanizëm” merret parasyshe "çdo qëndrim opozitar karshi ndonjë politike të Shteteve të Bashkuara të Amerikës (kryesisht të administratës në pushtet), i ndonjë aspekti kulturor, apo ndonjë kritikë vlerash apo thjeshtë çdo kritikë e modernitetit në rrafshin filozofik, apo socio-kulturorë...”, pra nëse ju jeni kritik ndaj ndonjërës prej këtyre aspekteve, kjo ju gradon me gradën “anti-amerikan”, që në kontekstin shqiptar për dikë-dikë qenka sinonim me “tradhtar” . Por ky fenomen i etiketimit çuditërisht ndodhë vetëm kur këto kritika dhe qëndrime burojnë diku jashtë Amerikës (sado racionale dhe të qëndrueshme që ato të jenë) . Në një formë apo tjetër, ky definim tacit dhe ky etiketim radhitet në vazhdën e premisave të doktrinës binare/dualiste të botës: “Me ne në çdo aspekt ose kundër nesh". Ky trend ka një ngjashmëri të hatashme me një trend tjetër që është po aq banal e irracional, përhapur nga qarqe pro-izraelite nëpër Evrope, ku çdo individ i cili kritikon një shkelje të drejtash, një politike diskriminuese.....të Izraelit, ai do cilësohet menjëherë si “anti-semit” .

Vet koncepti i antiamerikanizmit është shumë interesant. Ky nocion, siç do të thoshte intelektuali amerikan Naom Chomsky (i cilësuar nga New York Times si 'intelektuali më i rëndësishëm i gjalle") "e gjente (dhe egjen) ekuivalentin e tij vetëm tek regjimet diktatoriale e ushtarake si p.sh në Bashkimin Sovjetik ku disidentët quheshin "anti-sovietik" (njëlloj sikurse edhe në Jugosllavi) dhe përdorimi i tij i natyrshëm e ka rrënjën tek një lloj instinkti totalitar, i cili e njëson shoqërinë me shtetin, politikën shtetërore me shoqërinë, me popullin dhe me kulturën. Në kontrast me këtë, njerëzit që posedojnë edhe me të hollin nocion të demokracisë e trajtojnë këtë me përqeshje.”

Në shkrimin e servuar për lexuesit kosovarë nga Bardh Frengu (tek gazeta Express me 01/10/2011), autori në një formë krejtësisht naive dëshiron “të shukatë” e “të tradhëtarizoj” secilin individ i cili sheh me sy kritik evenimentet bashkëkohore globale dhe vendore, të cilat direkt apo indirekt, lidhen me Amerikën, duke e cilësuar atë si “anti-amerikan” dhe sikur i takuaka njëfarë boshti "ortodokso-islamik", për të cilin bosht bizare për herë të parë dëgjojmë të flitet nga Frangu. Kjo duhet të jetë kështu në Kosove (apo ne Shqipëri) edhe pse mendimi kritik si kulture qytetare është njëra nga aspektet më të mrekullueshme të vet shoqërisë amerikane, në momentin kur kjo vlerë adaptohet nga shqiptarët ajo përkundrazi i bën ata “anti-amerikan”. Ky klasifikim, përveç dëshmisë së një "instinkti totalitar" (Chomsky) dëshmon edhe një derexhe interesante të absurditetit dhe synon që përmes kësaj censure të mendjes dhe shprehjes të shndërroj mbretërinë e lirisë , pra Amerikën, , në një “opium te popullit”, për të përdorur një maksime marksiste.

Pse kjo tendence mund të cilësohet për absurde ? Kritika më e vrazhdë njëherit edhe më konstruktive dhe racionale e cila i është bërë ndonjëherë Amerikës, buron nga vet hapësira e Amerikës. në fakt madhështia e këtij shteti ka qëndruar pikërisht në eliksirin e kritikës publike. Absurditeti i etiketimit me “anti-amerikan” të individit i cili kritikon Amerikën bëhet kështu edhe më i dukshëm kur konsiderojmë qëndrimet e vet amerikaneve karshi Amerikës. Kështu, psh, një kandidat presidencial i Amerikës, si republikani Ron Paul, kritikon pa ndalur politikat intervencioniste të Amerikës, praninë e saj në shtetet e gadishullit arabik dhe i konsideron të gabueshme, për të edhe Irani do duhej të vazhdonte zhvillimin e projektit të tij nuklear dhee qëndrimi amerikan karshi kësaj çështjeje kritikohet ashpër nga Paul, ai madje këto ditë kritikoi ashpër administratën Obama duke konsideruar vrasjen e terroristit al-Awlaki pa “gjykim” si të padrejtë dhe jo-kushtetues pasi që ky ishte qytetar amerikan dhe si çdo tjetër qytetar, kushtetutshmërish kishte të drejtë të gjykohej. Apo ish kandidati presidencial Al Gore dhe fituesi i çmimit Nobel për Paqe, i cili është ndër kritikuesit më të ashpër të politikës amerikane mbi ambientin dhe një sërë çështjesh tjera. Apo edhe ato mijëra shoqata të shoqërisë civile në Amerikë që ngërthejnë në vete me qindra e mijëra shtetas amerikanë, e të cilat punën e tyre ia kushtojnë p.sh "tregtisë se barabarte", shkeljes së të drejtave të njeriut në SHBA, racizmit, politikave diskriminuese të imigracionit..... së bashku gjitha ato grupe altermondialiste që kritikojnë pa ndalur archi-kapitalizmin Amerikan dhe konsekuencat e tija shoqërore . Me mijëra qytetarë të cilët protestojnë duke kërkuar për një shtet më të fuqishëm në sferën publike, duke e ngritur zërin e tyre për të refuzuar "kapitalizmin cullak" siç do ta quante dramaturgu dhe poeti gjerman Bertolt Brecht. Apo filozof e shkrimtarë postmodernistë si , Tom Wolf, Strauss, DeLillo, Mailer, Barthelme....të cilët në krijimtarinë e tyre kritikojnë ashpër karakterin “hegjemonik” të Amerikës dhe shoqërinë konsumatore bashkë me grumbullin e (anti)vlerave të pjellura nga “kapitalizmi cullak”. Apo akademik e diplomat si Naom Chomsky apo Edward Said ose Remsey Clarck të cilët kritikojnë mjetet dhe objektivat e “hegjemonisë së të drejtave të njeriut”. Apo ato qindra lëvizje oponente mes adeptëve pro dhe kundër abortit, pro dhe kundër homoseksualizmit dhe një çerr mijë aspekteve të tjera si të shtetit ashtu edhe të shoqërisë amerikane. Ironia bën që të gjithë këta amerikanë për qëndrimet e tyre karshi shtetit dhe shoqërisë paradoksalisht nuk cilësohen si “anti-amerikan” por konsiderohen si qytetarë të mirëfilltë dhe amerikan-dashes, ndërkaq nëse ndonjëra nga kritikat e bëra nga këta amerikanë buron nga një hapësirë jashtë Amerikës nga jo-amerikanë, atëherë individët e kësaj hapësire (shqiptaret, venezuelasit, meksikanet, egjiptianet, zviceranet, francezet...) cilësohen në mënyre absurde si “anti-amerikan” nga qarqe të ndryshme. Në fakt ky cilësim, që bëhet nga disa qarqe në mënyre që të dëshmohet dashuria platonike vis-a-vis Amerikës, për mos të thënë një lidhje “erotike” me Amerikën, për hesapin tim, i dëshmuar në ketë mënyrë është po aq idiot sa edhe i kritika totalitare e Amerikës.
Ky teatër i absurdit shkon edhe më tutje. Sipas këtyre etiketimeve dogmatike (si ato të Bardh Frangu-t) na del ab intra se 132 kongresmenet dhe 22 senatoret të cilët ishin kundër luftës në Irak në vitin 2003, qenë “anti-amerikanë”, e prap ab intra na del se edhe ata 66% dhe 63% të qytetareve amerikan të cilët në janar të këtij viti u dëshmuan kundër luftës në Irak apo Afganistan, qenkan “anti-amerikanë” (CNN/Opinion Research Corporation, 2011). Kjo tendence e budallakaftë, kjo teori, ky definim totalitar del edhe me absurd kur dikush mendon se shumica e amerikanëve të cilët imponuan fundin e luftës në Vietnam në fakt ishin “anti-amerikane”.

Tentativa për me "u'a mshelë gojën" mendjeve të pavarura në Kosove duke i etiketuar me "anti-amerikanizem" , kur këta nuk pajtohen psh me qëndrimet 'sovranitet-shtjerrës-e" të Kristopher Dell-it, të parregullsive në veprimet e kompanive amerikane (apo tjera) në Kosovë është tentative jo shumë dalluese prej asaj të Jugosllavise titiste e cila shqiptarët sovranitet-kërkues i konsideronte anti-revolucionar. Kështu, në koshin e “anti-amerikaneve” hidhen individët, lëvizjet, grupet politike të cilat në një formë apo një tjetër kërkojnë aleance “hakikat” me Amerikën, e jo një e cila kërkon për shkëmbim subordinimin e një shoqërie të tërë , apo thëne ndryshe ka për kusht “heshtjen” e shqiptarëve sa herë që ata “sodomizohen”. P.sh edhe pse plot kongresmene amerikane ditët e fundit mund të kritikojnë ashpër procesin e blerjes së T-Mobile-it nga AT&T në Amerikë, shqiptarët të cilët ngjashëm kërkojnë rregullsi në procesin e privatizimit (përgjithësisht por ne veçanti) të PTK-së, apo në kontratat e Bachtel-Enka-së kualifikohen si “anti-amerikan” !

PO, shqiptaret në Kosove e edhe në Shqipëri, mund të mbajnë qëndrime kritike sikur ato të Ron Paul-it apo të Edward Kennedy-te, apo Al Gore-it, dhe të jenë si 66%-shi amerikan kundër luftës në Irak apo të jenë pro-palestinez, të kërkojnë rregullim më serioz karshi neo-liberalizmit të tregut të lirë të vrazhde ashtu siç kërkojnë me dhjetëra qytetar amerikane altermondialiste, ata mund edhe te kritikojnë aspekte sociale të jetës në Amerikë si Chomsky apo Said, si Leo Strauss apo filozof të tjerë bashkëkohor, ata mund dhe duhet të kritikojnë ndërhyrjen në sovranitetin e shtetit të Kosovës ashtu siç kritikojnë kongresmenet amerikanë ndërhyrjen korporatave multinacionale në sovranitetin e Amerikës......dhe e tërë kjo pa u quajtur apo etiketuar “anti-amerikan” ,sepse shumë mirë ata mund të jenë shumë më pro-amerikan sesa 'opinionistët me rroge" si Bardh Frangu (fundja unë besoj se Ron Paul e Al Gore e duan më shumë Amerikën sesa Bardhi). Fundja, kritika është një vlerë e shumëçmuar në vet kulturën politike e sociale amerikane dhe të kërkohet që "çdo gjë nga Amerika" të na pëlqej, do të ishte çdo gjë tjetër pos pro-amerikanizëm. Ndoshta është ky absurdi i disa shqiptarëve, si Bardh Frangu, në të cilin disa profesorë në France aludojnë edhe sot e kësaj dite kur iu drejtohen studentëve të tyre duke u thënë "Duajeni atdheun, siç e duan shqiptaret Amerikën" , duke aluduar tek një absurditet sui generis që mbretëron në një pjesë të shoqërisë sonë dhe që njëherit është ndoshta shenja e naivitetit më të madh social në një shoqëri dhe e një vetëdijeje të shkërdhyer. Duket se kriteri për të qenë “shqiptar i mire” nuk është më në atë se sa e do (ose pretendon ta duash) Shqipërinë por se sa e do (apo pretendon ta duash) Amerikën.

Gjithsesi, kjo është forma ma lukrative për të fituar disa kredite nga ambasadat amerikane apo edhe nga komplicët e padrejtësive të tjera në Kosovë (të cilët pretendojnë se çdo gjë që bëjnë, e bëjnë në bashkëpunim/akord me Amerikën), të cilët luajnë me pushtetin politik në Kosovë dhe i rrinë besnik kushtit të “heshtjes pas sodomozimit”. Kreditet për etiketime si "anti-amerikan" për fat të keq mund të fitohen kudo përveç në hapësirën e shtetit më sovran në botë, Amerikës. Pse athu ? Natyrisht, sepse aty nuk ka ambasadë amerikane !(kosovapress)

[halla mine]

Mendimi kritik si kulture qytetare është njëra nga aspektet më të mrekullueshme të vet shoqërisë amerikane, në momentin kur kjo vlerë adaptohet nga shqiptarët ajo përkundrazi i bën ata “anti-amerikan.

Jo vetem.. ne keto raste i ben edhe proserb, udbash, komunist, maoist, polpota..

[Brari]

panorama

--


Hetimet për 21 janarin, serveri i Kryeministrisë në SHBA
Kronikee Hënë, Tetor 10th, 2011


Nga protestat e 21 janarit

Memoria e kompjuterit qendror të sistemit të kamerave të sigurisë te Kryeministria është dërguar në SHBA, për shkak të hetimeve për ngjarjen e 21 janarit. Më tepër se një muaj më parë, pasi shtyu afatin hetimor të dosjes, Prokuroria dërgoi për ekspertim në SHBA, pajisjet e serverit të kamerave të Kryeministrisë. Serverat në fjalë ishin vënë në dispozicion të prokurorisë pak ditë pas ngjarjeve të dhunshme të 21 janarit. Në reagimin e parë të tij për ngjarjen e ndodhur pranë godinës së qeverisë, Kryeministri Sali Berisha deklaroi se kishte porositur sekretarin e përgjithshëm të Këshillit të Ministrave që kasetat filmike të kamerave të Kryeministrisë t’i dorëzoheshin prokurorisë për hetimin e ngjarjes. Prokuroria megjithatë pak ditë më pas shkoi vetë tek Kryeministria dhe për tri ditë, pasi këqyri vendin e ngjarjes, mblodhi provat e nevojshme materiale. Mes këtyre provave ishin edhe disqet apo kasetat ku ishin hedhur imazhet e filmuara nga sistemi i kamerave të vëzhgimit të Kryeministrisë. Grupi hetimor i 21 janarit i analizoi pamjet e dhëna nga Kryeministria, por pasi nuk gjeti skena për asnjë nga katër vrasjet, vendosi të verifikojë më tej. Anëtarë të grupit të hetimit të prokurorisë madje shkuan më tej, derisa pohuan dyshimet e tyre se imazhet ishin redaktuar para se t’i jepeshin prokurorisë. Me këtë pretendim organi i akuzës kërkoi pajisjen kompjuterike me të cilën ishte lidhur sistemi i kamerave vëzhguese të godinës së qeverisë. Një pajisje e tillë iu dha prokurorisë pak ditë pas kërkesës dhe përsëri prokuroria nuk gjeti skenat e vrasjeve në filmimet e memorizuara në server. Ndërkohë, teksa ndodhnin këto zhvillime me dosjen “21 janari”, një precedent ndodhi në dosjen e hapur pas video-përgjimit të Dritan Priftit, më 11 shkurt 2011 një ekspert amerikan lajmëroi Prokurorinë e Përgjithshme se në kompjuterin e Dritan Priftit kishte gjetur një video të dytë, e cila më parë kishte qenë e fshirë nga memoria e dukshme, por që teknikisht ishte rigjeneruar. Nisur nga ky precedent dhe nën dyshimin se serveri i Kryeministrisë ka pasur fshirje të regjistrimeve, Prokuroria e Tiranës i dërgoi pajisjet në Prokurorinë e Përgjithshme dhe prej andej, memoria e serverit të kamerave të Kryeministrisë është dërguar në SHBA për ekspertizë. Një nga pyetjet që kanë bërë prokurorët në letrat e dërguara palës amerikane, është edhe nëse serveri ka materiale që janë fshirë më parë dhe nëse realizohet teknikisht rikuperimi i këtyre imazheve.

Hetimi i vrasjeve
Prokuroria shqiptare e mori në dorëzim serverin e Kryeministrisë, me ndërmjetësimin e një prokurori amerikan që asistoi hetimin e ngjarjeve të 21 janarit. Është pikërisht kjo ekspertizë e pajisjeve të serverit që po mban të hapur hetimin e katër vrasjeve të ndodhura më 21 janar. Prokuroria ka mundur të faktojë me ekspertizë vetëm vrasjen e shtetasit Ziver Veizi nga gardisti Agim Llupo që mbahet në arrest me burg, ndërsa për tri viktimat e tjera të ngjarjes, shtetasit Hekuran Deda, Faik Myrto dhe Aleks Nika, ende nuk ka autorë të akuzuar, të paktën zyrtarisht, ndërsa mësohet se ekspertizat e predhave (në rastin e Nikës dhe Myrtos, pasi Deda ka plagë tejshpuese) kanë dështuar në përcaktimin e armëve që kanë kryer vrasjet. Prokuroria ka bërë ballafaqimin e predhave të gjetura në trupat e viktimave, pasi bllokoi gjithë armët e Gardës menjëherë pas 21 janarit.

Dështoi edhe hetimi për urdhrin
Me anë të një deklarate publike, menjëherë pas ngjarjeve të 21 janarit, Prokuroria e Përgjithshme deklaroi se kishte nisur hetimet dhe se ngjarja do të zbardhej përtej presioneve apo interesave politikë. Organi i akuzës ka arrestuar një gardist, ka ngritur akuzë ndaj tetë të tjerëve, por nga dokumentet e paraqitura deri tani në gjykata, nuk ka rezultuar të jetë gjetur ndonjë provë që më 21 janar të ketë pasur një urdhër për të shtëna me armë zjarri në drejtim të demonstruesve të opozitës.

Serveri i qeverisë, shkak për shtyrjen e hetimeve
Pajisjet e serverit të kamerave të Kryeministrisë, të cilat u dërguan në SHBA, janë bërë shkak për shtyrjen e hetimit të dosjes “21 janari”. Fakti se përgjigjja nga pala amerikane po vonon, kjo e ka detyruar Prokurorinë ta mbajë hapur dosjen penale, në kushtet kur hetimet e deritanishme kanë provuar autorësinë e vetëm njërës nga katër vrasjet. Nëse dosja paraqitet aktualisht në gjykatë, organet e drejtësisë do të kishin prova për të fajësuar Gardën vetëm për një vrasje, pasi tri të tjerat nuk dalin dhe nuk përcaktohen as nga ekzaminimet që janë bërë në vendin e ngjarjes dhe, për më tepër, as nga ekspertizat balistike të kryera në laborator mbi armët, gëzhojat e mëdha edhe predhat e gjetura në trupat e dy viktimave Faik Myrto dhe Aleks Nika. Në këto kushte, Prokuroria ka vendosur ta mbajë të hapur dosjen penale në pritje të përgjigjes nga SHBA.

TRAZHGIM SOKOLAJ



---------


hmm.. organizatoret e masakres..ndaj policve e gardisteve.. edvin ruc tako preco ngjeli e dulak fatmir toci e saimir erion veliu.. e milo paskal gjinushi.. nuk merren ne hetuesi nga antarja e shtabit.. mantenuta e ed rucit..ine rama..

pra banda e 21 vazhdon te jete e qete e gatshme per te tjera kasaphana..

..