Wikileaks publikon kabllot e ambasadave amerikane në Tiranë e Prishtinë

[Hyllien]

Wikileaks, amb. SHBA e shokuar: Fjalori Rama - Berisha, turp kombëtar


TIRANE- Fjalori dhe terminologjia e fyese e përdorur nga kryeministri Berisha, lideri i opozitës, Edi Rama të pasuara nga zyrtarët e dy kaheve të politikës në 2009 ka shokuar zyrtarët amerikanë të ambasadës. Në një kabllogram të publikuar nga Wikileaks, një zyrtar i ambasadës amerikane raporton Departamentin Amerikan të Shtetit mbi zhvillimet në Shqipëri, situatën politike dhe ekonomike të asaj kohe.

Kabllogrami mban datën 24 dhjetor 2009. Gati 1 muaj pas seancës parlamentare ku Berisha sulmoi në mënyrën më të ashpër kreun e PS-së Edi Rama, më pas erdhën dhe kundërpërgjigjet. Fjalori i politikanëve shqiptarë përkufizohet si “një turp kombëtar”

“Në javët e fundit shtëpitë e cdo shqiptarë janë pushtuar nëpërmjet ekraneve televizive, nga një lum me tone të ashpra dhe një gjuhë e pisët që vinte nga të dy kahet e politikës. Ndodhi gradualisht, ditë pas dite, person pas personi. Filloi nga goja vetë e kryeministrit, vazhdoi me liderin e opozitës dhe u ndoq me kujdes nga ana e zyrtarëve të nivelit të lartë, në të dy anët, me udhëzime që nga lart. Tronditja me të cilën përballet cdo shqiptar, përfshi dhe stafi i ambasadës amerikan, nxiti idenë për të përmbledhur në disa fjalë, terminologjinë e pafund të përdorur. Megjithëse këto fjalë u transmetuan pa pushim për ditë me radhë, tekstshkruesi i këtyre fjalëve u trondit aq shumë nga ky proces, sa u detyrua ta ndërpriste dhe të shkruante vetëm dy paragrafe.”- shkruhet në kabllogram.

Dokumenti vazhdon më tej duke raportuar termat e përdorur nga kryeministri Berisha dhe Partia Demokratike duke iu referuar PS dhe kryetarit të saj Edi Rama.
“Do përdorim pincat e ligjit për tju hequr dhëmbët një nga një” ( dhëmbët e opozitës), mafiozë, lider i kupolës së mafias shqiptare, kokë dhi, kështjella e fundit e korrupsionit, dhunues grash.

Termat e përdorur nga Edi Rama dhe anëtarët e tjerë socialistë të cilët i referohen kryeministrit Berisha e Partisë Demokratike:
“Ne do të përdorim grushtin tonë tju thyejmë dhëmbët një për një, injorant, gënjeshtar, gjel që krye të një grumbulli plehu, Duçja shqiptar, Stalin, tiran, kloun, kryeministër pervers, gjuetar qensh I Enver Hoxhës, hajdut votash.

Për të përmbyllur kabllogramin, zyrtari amerikan preferon të vendosë një citim dhe përzgjedh thënien e Faik Konicë. “Shqipërinë e mbron fati, e ndërtojnë idealistët dhe e vrasin politikanët”

[Hyllien]

Wikileaks publikon "sekretet amerikane" për Shqipërinë



TIRANE- Në platformën e njohur të rrjedhjes së informacionit Wikileaks kanë nisur që prej mbrëmjes së djeshme të publikohen kabllograme të Ambasadës Amerikane në Tiranë.

Përgjithësisht janë dokumenta informative për situatën në Shqipëri ose shkëmbim mendimesh mes Ambasadës amerikane në Tiranë dhe autoriteteve amerikane në Washington për probleme politike të Shqipërisë. Shume prej tyre jane raporte te ish-ambasadorit Withers.

Dokumentet përfshijnë periudhën nga viti 2006 deri në vitin 2010.
(s.g/balkanWeb)

-----------------

Wikileaks: Topi kërkoi takim me Withers para vizitës në Kosovë



TIRANE-Presidenti i vendit Bamir Topi ka kërkuar një takim me ambasadorin amerikan në Tiranë, Xhon Withers pak para vizitës së tij në Kosovë më 25 janar të vitit 2008 . Lajmi publikohet nga siti i Wikilekas mes dokumenteve të publikuara se fundmi për Shqipërinë. Në korrespodencën e diplomatit amerikan mësohet se ai ishte vënë në dijeni për planet e presidentit Topi për të vizituar Kosovë ndërmjet datave 25 dhe 27 Janar nga zëvendës ministrja e jashtme Edit Harxhi. Sipas Harxhit , presidenti do të udhëtonte me një delegacion prej rreth 90 personash, ndërsa vizita do të vinte theksin tek toleranca. Sipas saj Topi do të vizitonte Gjilanin, të cilin Harxhi e cilësoi si qendër multi-etnike ku do të përcillte një mesazh për respekt e tolerancë reciproke. Topi do të vizitonte gjithashtu kishën katolike në një fshat pranë Gjilanit, vendi ku u pagëzua “Nënë Tereza”. Harxhi theksoi disa herë se qëllimi i vizitës së Topit nuk ishte të përsëriste vizitën e kryeministrit Berisha apo udhëheqësve të tjerë shqiptarë në të kaluarën. Harxhi tha gjithashtu se presidenti Topi do të vizitonte kampin Bondstil për të falënderuar ushtarët për mbështetjen që i japin Kosovës dhe rajonit. Sipas saj kjo vizitë ishte miratuar nga komandanti i Bondstil.
Në dokument nuk thuhet nëse është bërë takimi mes presidentit dhe ambasadorit amerikan.
(NEWS24/balkanWeb)

---------------------

Wikileaks: Withers në 2009: Efektet e krizës botërore në Shqipëri

TIRANE- Në mars të 2009 ambasada amerikane në Tiranë vë në dijeni Departamentin Amerikan të Shtetit se kriza financiare botërore kishte nisur të shfaqte efektet e saj edhe në Shqipëri.

Ne dokumentin e zbardhur nga Wikileaks , ambasadori amerikan në Tiranë Xhon Withers shkruan se shqiptarët kishin filluar të tërhiqnin depozitat nga bankat duke cënuar kështu mundësinë e këtyre të fundit për të blerë bono thesari, gjë që do të ndihmonte në uljen e borxhit. “Ministria e Financave edhe pse iu drejtua bankave tregëtare duke kërkuar një hua prej 300 milion euro, nuk mundi ta siguronte dot. Bankat tregtare ngurruan t’i huazonin qeverisë një shumë të tillë për shkak se kërkesa për para ishte shumë e madhe dhe normat e interesit tepër të larta.” raporton Ëithers Departamentin Amerikan të Shtetit.

“ Vëllimi i tregëtisë së jashtme pësoi një rënie prej 10 % në janar të këtij viti. Leku u zhvlerësua me 6 % ndaj euros që nga fillimi i vitit 2009 dhe 30% ndaj dollarit. Kur buxheti i vitit 2009 u miratua në nëntor 2008, defiçiti buxhetor prej 549 milion dollarë, 4.2 përqind e GDP, ishte brenda udhëzimeve të FMN. Plani i qeverisë ishte të financonte 83 përqind të defiçitit përmes huasë së brendshme dhe përdorimit të një shume prej 300 milion euro nga të ardhurat e privatizimeve për të financuar projekte shtesë publike duke e ulur më tej deficitin. Qeveria shprehte me forcë paprekshmërinë e vendit nga kriza financiare botërore. Por ky optimizëm u zbeh. Të ardhurat nga emigrantët, një element mjaft i vyer për vendin, vijnë duke u pakësuar e bashkë me to po pëson rënie edhe industria e ndërtimit. Depozitat bankare kanë pësuar një rënie të ndjeshme prej thuajse 500 milionë dollarë gjatë katër muajve të fundit gjë e cila mund të bërë që bankat të përballen me pamundësinë e blerjes së bonove të thesarit.”- raporton Withers, Departamentin amerikan të Shtetit.
(s.g/NEWS24/BalkanWeb)

[Hyllien]

Wikileaks, Withers në '09: Bojkoti i Ramës, pa strategji

TIRANE- Një ditë para fillimit të protestave popullore të parashikuara nga Partia Socialiste në shenjë pakënaqësie ndaj qëndrimit të maxhorancës për të mos hapur kutitë e votimit dhe për të mos bërë transparencën e zgjedhjeve të 28 qershorit, Ambasadori Withers informon Departamentin Amerikan të Shtetit mbi situatën politike në Tiranë. Në dokumentin e titulluar “Përshkrim për Tiranën” ish ambasadori amerikan kritikon Ramën për bojkotin e parlamentit, si strategji jo e suksesshme dhe me të cilën “PS nuk do të marrë kurrë atë që kërkon”. Dokumenti është dërguar në DASH më 9 tetor 2009, pikërisht një ditë para fillimit të protestave nën moton “Hap Kutitë”.

DOKUMENTI

"CDO TE THOTE BOJKOTI I RAMES
Pas një humbjeje të hidhur të zgjedhjeve në qershor, kryetari i Partisë Socialist ka nisur një fushatë energjike për të kritikuar rezultatin e zgjedhjeve si dhe një demonstratë të madhe e parashikuar të zhvillohet më 10 tetor. Fillimisht njerëzit ishin të bindur se Rama kishte krijuar perceptimin e një partie të kërcënuar nga armiq të jashtëm, në të vërtetë një strategji që kishte qëllim të luftonte kundërshtarët brenda Partisë Socialiste.
Gjatë kongresit post zgjedhor të Partisë Socialiste, në fund të gushtit, anëtarët e Partisë Socialiste zbuluan se cdo përpjekje për të larguar Ramën nga kreu i PS-së ishte pothuajse e kotë. Me objeksione sporadike dhe në minorancë, të gjithë forumet e partisë, strukturat dhe kryetarët lokalë të PS mbështesnin Ramën të rikandidonte edhe pse kjo ishte qartësisht në kundërshtim me statutin e PS. Rama justifikoi vendimin për rikandimin e tij “si shkak i situatës së jashtëzakonshme të një qeverie ilegjitime që vodhi votat e shqiptarëve”

KU TE CON BOJKOTI

Vendimi për të bojkotuar bazohej në një afat kohor të paqëndrueshëm, për tezën e “luftës kundër së keqes” dhe u kushtëzua nga një listë me kërkesa që ndryshonin në mënyrë të vazhdueshme. Askush në Partinë Socialiste e dinte se kur do fillonte. Askush, tani nuk e di se kur do mbarojë, dhe për sa kohë do të zgjasë.
Ajo cfarë është e qartë është se PS nuk do të marrë kurrë atë që kërkon, dhe Rama nuk disponon një strategji për të dalë nga skema e bojkotit.
Kështu edhe kur ata të kthehen në parlament, dyert do të jenë gjithmonë të hapura për ta braktisur sërish atë.
E gjithë kjo ndodh në një Shqipëri që është anëtare e NATO-s, që përmirëson treguesit në raportet ndërkombëtare të zgjedhjeve dhe me aspirata më të mëdha për anëtarësimin e BE dhe lëvizjen e lirë.

Pa asnjë shans real për të ndryshuar sistemin zgjedhor për tju përshtatur më mirë nevojave të Ramës, të gjitha mundësitë janë që polemikat dhe konfliktet të vazhdojnë deri në zgjedhjet vendore të 2011. Me një koalicion PD- LSI në Tiranë me një sistem aktual zgjedhor , bashkautor i të cilit është vetë Rama dhe me një luftë që Rama i ka deklaruar kundër tre kryeministrave ( Berisha, Meta e Nano) cdo kush në vend po kryqëzon gishtat duke shpresuar që Rama të mos vendosë të bojkotojë zgjedhjet vendore. Një gjë është e qartë, vijat tashmë janë vizatuar, dhe “lufta kundër së keqes” mund të vazhdojë për një kohë gjatë.

CITIMI I JAVES

Problemi kryesor është që një bojkot të jetë efektiv, ju fillimisht duhet të bindi mijëra, ndoshta miliona të tjerë për të të mbështetur, një gjë e cila do shumë punë dhe zakonisht nuk është e suksesshme” - L. Neil Smith.( politikan i Partise Liberale)

---------------------------

Wikileaks: SHBA: Berisha refuzoi shkarkimin e Sefgjinit

TIRANE- Mes dokumenteve të publikuara nga Wikileaks është dhe letra që Ambasadori Withers i dërgon DASH ku tregon për refuzimin e kryeministrit Sali Berisha për shkarkimin nga detyra të Arben Sefgjinit i akuzuar për rrëmbimin, torturimin dhe zhdukjen e biznesmenit Remzi Hoxha.

Withers në raportimin që mban datën 13 maj 2008 informon se “Drejtori i përgjithshëm i Tatimeve Arben Sefgjini u akuzua zyrtarisht nga prokuroria për rrëmbim torturim me pasoja të rënda, në kohën kur ka qenë drejtor i Shërbimit informativ Kombëtar, i degës së Tiranës në mes të viteve 90. Sefgjini është nën arrest shtëpie. Në një kohë kur fokusi kombëtar dhe ndërkombëtare është në sistemin ligjor shqiptar, pas Gërdecit, ky rast është në kontrast me luftën e shpallur nga kryeministri Berisha ndaj krimit dhe korrupsionit”, thuhet në raportimin e Ambasadorit Withers.

Përpara reformimit, SHISH ishte një instrument që përdorej nga qeveria për të shtypur kundërshtarët. Sefgjini ishte një ndër drejtuesit kryesor në këtë grup dhe një ndër më të fuqishmit në Tiranë. Emërimi i tij në një post të lartë në qeveri ka tërhequr vëmendjen dhe kritikat e opozitës.

Në komentin e Ambasadorit thuhet se “refuzimi i kryeministrit për të pezulluar Sefgjinin, sic kërkohet nga ligji i shërbimit civil në Shqipëri është një vendim i diskutueshëm politik në klimën e tanishme ku vëmendja është përqëndruar në zbatimin e ligjit dhe të luftës kundër korrupsionit. Ky rast dhe debati i vazhdueshëm parlamentar mbi heqjen e imunitetit për ish ministrin e Mbrotjes Fatmir Mediu janë provat kyce të vullnetit të qeverisë për të zbatuar ligjin në mënyrë të paanshme edhe ndaj atyre që janë afër elitës politike. Puna e Prokurorisë së Krimeve të Rënda për të siguruar arrestimin e Sefgjinit në këtë rast është një hap pozitiv nga një institucion i pavarur. “
(s.g/BalkanWeb)

-------------------------------

'Wikileaks', qeveria shmangu përgjegjësinë për Gërdecin

TIRANE-Tragjedia e Gërdecit e ka trazuar keq politikën shqiptare, ndërsa në publik po formohet ideja se qeveria po llogarit shmangien e përgjegjësisë. Shqetësimi i ambasadës amerikane në Tiranë, në një raport drejtuar Departamentit të Shtetit në Uashington lidhur me këtë çështje sensitive, është bërë i ditur në një kabllogram të publikuar të premten në faqen e internetit "Wikileaks". Kjo faqe që tronditi disa muaj më parë diplomacinë amerikane, publikoi dje qindra kabllograme të reja, mes të cilave edhe ato të dërguara nga ambasada amerikane në Tiranë drejt Departamentit të Shtetit. Për Shqipërinë ka më shumë se 8 mijë dokumente në serverët e "Wikileaks", por ende nuk janë publikuar të gjitha.

Shqetësimi

Në kabllogramin e dërguar nga Tirana më 7 prill 2008, theksohet se, "pavarësisht nga përgjigja e shpejtë e qeverisë dhe dorëheqja e ministrit të Mbrojtjes, Mediu, media vazhdon të furnizojë në mënyrë frenetike me informacione për Gërdecin, ndërsa opozita thekson se Berisha ende nuk ka marrë përsipër përgjegjësinë. Pas tragjedisë së Gërdecit, qeveria u përqendrua menjëherë në përgjigjen e shpejtë për të mbijetuarit për të hequr vëmendjen nga çështja e fajësisë". "Politikisht, kryeministri e sakrifikoi ministrin Mediu brenda 48 orësh që prej shpërthimit, por ka refuzuar të bëjë ndryshime të nivelit të lartë në qeveri, përveç zëvendësimit të Mediut me zëvendëskryeministrin Oketa, para samitit të NATO-s". Mesazhi i dërguar nga ambasada amerikane thekson se "përpjekjet, edhe pse të shpejta, nuk kanë qenë në përputhje me masat e sigurisë". "Një ekip prej dhjetë anëtarësh i BE-së mbërriti pas një jave nga shpërthimi për të vlerësuar situatën dhe bëri rekomandime. Ky ekip dhe zyrtarët e ambasadës kanë lajmëruar zyrtarët e lartë të ushtrisë dhe qeverisë për rreziqet e shpërthimit të materialeve të tjera më vonë".

Pasiguria

Qeverisë i është thënë se është i pasigurt kthimi i banorëve në shtëpitë e tyre, ndërsa zyrtarët shqiptarë, për arsye tërësisht politike e kanë përshpejtuar kthimin duke kthyer edhe energjinë dhe furnizimin me ujë", thekson mesazhi. "Prokurorja e Përgjithshme, Ina Rama ka ngritur një ekip kompetent brenda prokurorisë për të hetuar ngjarjen. Spekulimet se djali i Berishës mund të ketë lidhje me Gërdecin nuk janë konfirmuar deri tani, por ato mbeten tema më popullore në gazeta dhe kafene. Opozita ka përfituar nga rasti për të ngritur zërin për dështimin e shtetit". Në komentet e ambasadës amerikane theksohet se "ka një bindje të madhe në mes të medias, opinionbërësve dhe publikut të informuar se qeveria, pavarësisht nga deklaratat për hetim të plotë të Gërdecit, po përllogarit mundësitë për të shpëtuar nga përgjegjësitë e katastrofës së Gërdecit. Për këtë arsye, Berisha është në moment delikat". "Ftesa për në NATO do të forconte pushtetin e Berishës për momentin dhe opozita nuk ka shumë në dorë për të rrëzuar qeverinë. Gjithsesi, rrëfime të tjera për atë çfarë dinin dhe çfarë nuk dinin zyrtarët e tij, apo një shpërthim tjetër në vend të pasigurt ende si Gërdeci, mund të ndryshonin tërësisht situatën. Në çdo rast, Berisha nuk do të donte të shkonte në zgjedhjet e vitit 2009 në këtë situatë kaq delikate", thekson kabllogrami.

(GazetaShqiptare/BalkanWeb)

[Hyllien]

Wikileaks: Media përdor dosjen për të provuar lidhjet në aferën e Gërdecit


TIRANE-Në një tjetër kabllogram të dërguar nga ambasada amerikane më 15 maj 2009, ngrihen shqetësime lidhur me procesin gjyqësor për çështjen "Gërdeci". "Më 11 maj 2009, Gjykata e Lartë nisi dëgjimin e çështjes kundër 27 të akuzuarve, përfshi këtu edhe ish-ministrin e Mbrojtjes, Fatmir Mediu dhe shefin e Shtabit të Përgjithshëm, Luan Hoxha.
Gjykata rrëzoi kërkesën e prokurorisë për të larguar tre gjyqtarë për shkak të konfliktit të interesit, duke dëmtuar kështu imazhin te publiku për një gjyq të paanshëm", thekson mesazhi. Gazetat kryesore, në të njëjtën ditë thanë se kishin marrë dosjen e prokurorisë dhe nisën të publikojnë dëshmitë dhe provat çdo ditë. Shumë i përdorën informatat për të provuar lidhjet mes djalit të kryeministrit, Shkëlzenit, dhe kësaj historie. Kabllogrami vë në dukje gjithashtu se më "14 maj, persona të panjohur, por të dyshuar si të afërt me qeverinë, blenë dhe hoqën nga tregu të gjitha kopjet e "Gazetës Shqiptare", për shkak se ajo përmbante prova që lidhnin direkt djalin e kryeministrit me tragjedinë e Gërdecit. Qeveria nuk ka reaguar për këtë incident. Ndërsa Prokuroria e Përgjithshme ka hapur një hetim për rrjedhjen e informacionit, që mund të dëmtojë seriozisht çështjen e Gjykatës së Lartë dhe të shtojë peshën e akuzave nga qarqet pro qeverisë, se prokuroria është disi pro opozitës. Pjesa më e madhe e rrjedhjes së informacionit kishte lidhje me përfshirjen e djalit të Berishës. Për shembull, informatat tregojnë se vetëm pak orë pas shpërthimit në Gërdec, më 15 mars 2008, ministri Mediu i kishte telefonuar katër herë djalit të Berishës. Mihal Delijorgji, pronari i "Albademil", (kompanisë që drejtonte punën në Gërdec) i telefonoi Shkëlzenit vetëm 30 minuta më pas.

Gazetat vunë në dukje se nga janari deri në kohën e shpërthimit, Delijorgji kishte folur me Shkëlzenin 56 herë. Dokumentet e marra nga sekretaria e Ministrisë së Brendshme tregonin se gjatë 2007-ës dhe 2008-ës, Mediu kishte pasur takime të shpeshta me Shkëlzenin. Nëse rrjedhja e informacionit erdhi nga prokuroria, kjo tregon një nivel të habitshëm të papërgjegjësisë, nëse erdhi nga dikush që donte të sabotonte gjykatën, atëherë plani dështoi, pasi media e përdori atë për të sulmuar Berishën dhe familjen e tij. Por, sido që të jetë, gjyqi i Gërdecit dhe tymnaja për të do të luajnë një rol të rëndësishëm para zgjedhjeve të ardhshme.

(GazetaShqiptare/BalkanWeb)

------------------------------------

Durrës-Kukës, "Bechtel": Mos hapni tunelin për zgjedhje

TIRANE-Qeveria shqiptare nuk duhet të hapë tunelin e rrugës Durrës-Kukës pak ditë para zgjedhjeve parlamentare të qershorit 2009". Kërkesa është bërë nga drejtuesit e lartë të "Bechtel-Enka", kompanisë që ndërtoi rrugën e shumëdiskutuar në Shqipëri, disa kohë para se tuneli i Kalimashit të përurohej duke rritur koston e projektit dhe duke komprometuar sigurinë e udhëtarëve. Një kabllogram i publikuar të premten nga "Wikileaks" paraqet komentet e ambasadës amerikane lidhur me këtë çështje, dërguar Departamentit të Shtetit.

Këshilla

Duke u përqendruar te ky projekt i rëndësishëm, por edhe shumë kontrovers në Shqipëri, ambasada raportoi më 17 prill 2009 se Mike Adams, president i "Bechtel Civil" dhe Synon Tara, president i partneres së "Bechtel", "Enka" në projektin e ndërtimit të rrugës Durrës-Kukës i bënë thirrje kryeministrit Berisha më 16 prill të mos e hapte autostradën në qershor. "Berisha e ka konsideruar autostradën si një prej sukseseve më të mëdha të qeverisë së tij dhe planifikon ta përurojë atë me një ceremoni gala të prerjes së shiritit pak ditë para zgjedhjeve parlamentare të 28 qershorit. Por, "Bechtel" beson se autostrada duhet të hapet vetëm për përdorim të kufizuar", theksohet në kabllogram. "Hapja e saj para tetorit kur ende nuk ka përfunduar projekti, mund të shtojë koston e tij, vonon përfundimin e tërësishëm dhe komprometon sigurinë e rrugës", thuhet në dokument. Veç kësaj, edhe përdorimi i saj nga turistët kosovarë që shkojnë drejt plazheve do të sjellë një publicitet negativ, për shkak të mospërfundimit të punës. Sipas zyrtarëve të kompanisë, ai nuk do të jetë një tunel i plotë deri më 22 maj, pasi ekipet e shpimit kanë pasur vështirësi të paparashikuara, ndërsa disa ura kërkojnë rregullim. "Nga ana tjetër, qeveria shqiptare duhej të hapte një tender për një operator të tunelit që do të garantojë punën e policisë, zjarrfikësve dhe mbikëqyrjen për të, gjë që s'ka ndodhur deri tani", theksohet në mesazh.

Presioni

Kabllogrami shton se "Berisha është nën presion për të hapur rrugën, për shkak të pretendimit të rivalit, Edi Rama, se ai ka gënjyer për përfundimin e saj para zgjedhjeve. Zyrtarët e "Bechtel" thanë se hapja në qershor do të shtojë koston e rrugës me 15 milionë euro. Sipas tyre, edhe drejtori i Drejtorisë së Rrugëve në Ministrinë e Transportit dhe vetë ministri Olldashi besojnë se hapja e rrugës duhet të shtyhet deri në tetor, por se asnjë prej tyre nuk do t'ia thotë këtë kryeministrit. Nga ana tjetër, drejtori i Drejtorisë së Rrugëve mund ta shohë veten në telashe nëse nënshkruan një kontratë për shtesën e kostos dhe më pas të akuzohet për përdorim të fondeve për fushatën e Berishës. Komenti i ambasadës amerikane, "firmosur" nga zyrtarët e lartë të saj thekson se, "për fat të keq, autostrada që do të sillte zhvillim ekonomik të zonave përreth saj është kthyer në një çështje të nxehtë politike". Në mënyrë ironike, qeveria vendosi të mos shpenzonte më shumë para për sigurinë e rrugës, duke i lënë fshatarët të kalojnë pa siguri në të njëjtën rrugë me makinat që ecin me shpejtësi 120 kilometra në orë.

(GazetaShqiptare/BalkanWeb)

----------------------------------------

Wikileaks: Zgjedhjet, pika e dobët e Shqipërisë

TIRANE-Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë ndjekur me vëmendje të veçantë dhe shqetësim çdo moment që ka lidhje me zgjedhjet e fundit parlamentare në Shqipëri. Këtë e konfirmojnë edhe dhjetëra kabllograme specifike, veç raporteve të përjavshme që zyrtarët e ambasadës amerikane në Tiranë i dërgonin Departamentit të Shtetit. Në shumë prej tyre analizohet fushata elektorale në vend dhe shprehet një shqetësim i theksuar për skenën politike tepër të polarizuar. Çështjet e Kodit Elektoral dhe marrëveshja e dy partive të mëdha për të përjashtuar më të voglat nga garat, shfaqen si shqetësime të mëdha të ambasadës amerikane. Ndërkohë, ndër komentet e saj theksohet se, "Partia Socialiste duket tashmë më e fokusuar te procesi sesa te fushata e saj elektorale".

Problemet

"Vetëm tri ditë para zgjedhjeve, çështja e pushtetit të ardhshëm ka marrë shumë rëndësi dhe po diskutohet me shqetësim. Nëse asnjë parti apo koalicion nuk fiton shumicën e 71 vendeve më 28 qershor, palët do të kenë 2 muaj kohë deri më 3 shtator, kur do të jetë mbledhja e parlamentit të ri, për të krijuar shumicën e re qeverisëse. Por kjo nuk duket e thjeshtë", theksohet në një mesazh që ambasada amerikane e ka dërguar në Departamentin e Shtetit më 25 qershor 2009. Sipas tij, ish-kryeministri Ilir Meta, lideri i LSI-së, e konsideron veten si "mbretin" e këtyre zgjedhjeve, por mund të ketë edhe një qeveri të minorancës nëse nuk harrohet marrëveshja". "Presidenti Topi do të luajë gjithashtu një rol të rëndësishëm për të ftuar një parti apo koalicion në formimin e qeverisë", thekson mesazhi.

Paszgjedhjet

Ndërkohë, në një tjetër kabllogram të publikuar më 6 korrik 2009, nxirren mësimet nga zgjedhjet parlamentare në Shqipëri. "Në këtë pikë është shumë e qartë se Partia Demokratike e Sali Berishës do të dalë fituese nga zgjedhjet e 28 qershorit. Sipas rezultateve jozyrtare, koalicioni ka siguruar 70 vende. Por, çështja është se sa mund të qeverisë në mënyrë efektive një shumicë kaq e vogël, duke pasur parasysh reformat që i duhen Shqipërisë. Një problem për interesat e qeverisë amerikane është sesa efektiv do të jetë një sistem politik kaq ngushtësisht i ndarë", thekson komenti i ambasadës amerikane. "Ligjet e rëndësishme, reformat që janë thelbësore, kërkojnë një maxhorancë prej 84 vendesh në parlament dhe është e vështirë të arrihen në këtë atmosferë kaq të prerë bipartizane. Koalicioni i PD-së mund të arrijë në pushtet, por për mekanizmat qeverisës do të jetë rrugë e vështirë", thuhet në mesazh.

(GazetaShqiptare/BalkanWeb)

[Hyllien]

Dosjet Wikileaks, "Rikthimi i Fatos Nanos? Ende po e presim të ndodhë"


TIRANE-Raportet mes liderëve në Shqipëri kanë mbajtur për një kohë të gjatë peng politikën në vend. Ky duket të jetë shqetësimi i shprehur në mesazhet e dërguara nga ambasada amerikane në Tiranë drejt Departamentit të Shtetit, sa i përket profileve të udhëheqësve të politikës shqiptare. Kabllogramet flasin për pushtetin e fortë të kryeministrit Sali Berisha, problemet me të cilat përballet ai para zgjedhjeve, si dhe për situatën delikate ku ndodhet qeverisja e tij për shkak të shumë skandaleve. Ndërkohë, lideri i opozitës, Edi Rama shfaqet në këto mesazhe si një politikan që po përdor fushatat e tij elektorale për të tërhequr votuesit, ndërkohë që opozita është e limituar në atë që mund të arrijë përballë qeverisë në një sërë rastesh.

Kthimi i Nanos

Një kabllogram i datës 27 tetor 2008, vë në dukje se roli i Fatos Nanos në politikën shqiptare ka qenë gjerësisht i debatuar, veçanërisht që nga largimi i tij nga pushteti dhe dorëheqja nga posti i kryetarit të PS-së në vitin 2005. "Fakti që i dorëzoi drejtimin e PS-së kryebashkiakut të Tiranës, Edi Rama, dukej jo aq i zakontë për një politikan ambicioz dhe pritet që ai të rikthehet sërish në pushtet. Qëllimet e tij politike nuk janë të qarta dhe ndoshta veprimet e tij që prej 2005-ës kanë mungesë kohezioni", thekson mesazhi. Disa mendojnë se ai u largua nga politika për shkak të interesave të biznesit dhe ato personale; të tjerë mendojnë se ai do të kthehet në politikë sapo të gjejë një mundësi për të ardhur me bujë të madhe. "Flirti i fundit i tij me LSI-në e Ilir Metës e ka mbushur Tiranën me spekulime se rikthimi do të jetë i shpejtë", thekson mesazhi. "Megjithëse është larguar, Nano mbetet një forcë e madhe në PS, duke e përçarë këtë parti me grupin e njerëzve që nuk e kanë mbështetur kurrë Ramën. Pas verës së 2007-ës, kur Nano dështoi me përpjekjen e tij për presidencën, ai u shfaq përballë rivalit Rama me një fushatë dëgjimi për popullin, por e braktisi këtë nismë pas vetëm katër takimesh, ndërsa vetë Rama e vazhdoi fushatën e tij deri në fund", shton kabllogrami.

Takimi me Berishën

"Shtrëngimi i duarve me Berishën gjatë bojkotit të vitit 2006-2007 nuk u pa si një rikthim triumfues prej burrë-shteti, të paktën nuk ishte ajo që Nano priste. Megjithëse takimi përmbushi një qëllim kryesor afatshkurtër, pamja e Berishës duke kërkuar këshilla dhe mbështetje nga njeriu më i korruptuar në politikën shqiptare dhe armiku i tij më i madh, u pa si oportunizëm nga të dyja palët", thekson kabllogrami. "Ka disa teori për qëllimet e Nanos: disa besojnë se ai u mbajt larg pushtetit nga një marrëveshje Berisha-Rama, në mënyrë që të mos fitonte presidencën, ku u vendos menjëherë Bamir Topi. Të tjerë sugjerojnë se Nano e ka lënë mënjanë politikën për të ndjekur ekskluzivisht interesat e tij të biznesit nëpërmjet lidhjeve politike dhe sociale", theksohet në të. Ndër komentet e ambasadës amerikane thuhet se "është e mundur që dështimi me presidencën dhe mungesa e një momenti të mirë për të, tregojnë se Shqipëria e ka kapërcyer epokën 'Nano'. Por pak vetë besojnë se ai është larguar përfundimisht nga politika dhe mund të kthehet në çdo kohë".

(GazetaShqiptare/BalkanWeb)

----------------------------------

Central Bërthamor në Shqipëri, Wikileaks: U alarmua Greqia e Mali i Zi

TIRANE-Në një tjetër mesazh diplomatik të ambasades amerikane në Tiranë, të publikuar se fundmi nga Wikiliks, vete ambasadori i atehereshem Withers informon departamentin amerikan të shtetit mbi propozimin e kryeministrit Sali Berisha për të ndërtuar një impiant për energjinë bërthamore, që shkaktoi reagime nga fqinjët tanë.
Bëhet fjalë për një raportim të përjavshëm të Withers, I datës 16 nentor 2007, ku ambasadori permend premtimin e atehershem të Berishës per ta transformuar Shqiperine ne nje superfuqi energjitike ne rajon e afte per te eksportuar energji te sigurt dhe te lire. “Por ky propozim ka alarmuar Greqine dhe Malin e Zi, ndërsa i është dukur interesant Italisë. Europarlamentari grek Kopa ka shprehur shqetesime lidhur me këtë, ndersa presidenti i Malit te Zi, Vujanovic theksoi se qeveria e tij kerkon me shume informacione sa I perket ketij propozimi kaq te diskutueshem”-shprehet Ëithers në këtë mesazh te publikuar nga Wikiliks.
Sipas tij, propozimi i Berishës, konsiderohej nga Italia si një shans për të mos u humbur, dhe do të ishte tema kryesore e vizitës së kryeministrit të atëhershëm Prodi në Shqipëri.

(d.b/e.rusi/BalkanWeb)

-------------------------------------------

Wikileaks: Zgjedhjet 2009, qeveria vonoi kartat biometrike për të penguar zgjedhjet



TIRANË- Në mes të qindra dokumentave të publikuar ditët e fundit nga Wikiliks për Shqipërinë, është dhe një i datës 11 janar 2008, ku Shtetet e Bashkuara të Amerikës shprehen të shqetësuara lidhur me shtyrjen e afateve nga qeveria e atëhershme e Sali Berishës për pajisjen e shtetasve shqiptare me karta identiteti dhe pasaporta biometrike, që mund të rezultonte në një pengese per zgjedhjet e 2009. Sipas mesazhit të ambasadës amerikane në Tiranë, qeveria pati shtyrë afatin për dhënien e propozimeve të tenderit për prodhimin kartave të reja të identifikimit dhe pasaportat biometrike, e cilësuar si një komponentet kyc të reformës elektorale, vecanërisht pas problemeve në zgjedhjet e 2007-ës që shkaktuan debate mes mazhorancës dhe opozitës.

“Ambasada e ka ndjekur nga afër procesin e tenderit gjatë vitit të kaluar në mënyrë që të siguronte mundësi të barabarta konkurimi nga kompanitë amerikane. Tre kompani amerikane kanë shprehur shqetësim se afatet e propozuara për përfundimin e këtij projekti janë jo realiste, duke patur parasysh nivelin e mbështetjes dhe infrastrukturës që duhet të sigurojë ofruesi fitues. Edhe opozita ka kritikuar se realizimi i projektit nuk mund të arrihet brenda afatit”,- thuhet në mesazhin e ambasadës amerikane. Në komentet e kësaj të fundit lidhur me këtë cështje, ambasada kritikon qeverinë për mungesë kapacitetesh lidhur me kriteret teknike të këtij projekti, i cili mbeti pezull për pjesën më të madhe të 2007-ës. Ndaj ambasada amerikane shpreh në këtë mesazh, shqetësimin se ky projekt mund të shndërrohej në një pengesë politike për zgjedhjet 2009-ës, nëse tenderi do të keqmenaxhohej dhe nuk arrinte të përfundonte në kohë.

Në një tjetër mesazh të ambasadës amerikane në fund shkurti të po atij viti, bëhet një panorame e zhvillimeve më të fundit politike në vendin tonë, ku ngjarja kryesore ishte shkëputja e Lëvizjes Socialiste për Integrim e Ilir Metës nga koalicioni me Partine Socialiste të Edi Ramës.

“Muaji i mjaltit mbaroi”,- nis mesazhi i ambasadqs amerikane që vë në dukje shqetesimet e SHBA-ve se kjo shkëputje e Metës do të komplikonte edhe më shumë debatin mbi reformën elektorale, të cilin Berisha shpresonte ta mbyllte në kohë për të bërë ndryshimet e nevojshme përpara zgjedhjeve të 2009-ës.
(NEWS24/BalkanWeb)

[Hyllien]

Wikileaks: SHBA të shqetësuar për lidhjet e PD me zyrtarët nën hetim


TIRANË- Në një mesazh diplomatik të ish-ambasadorit amerikan Withers, publikuar së fundmi nga Wikileaks, tregohet shqetësimi i SHBA-ve lidhur me hetimin e rasteve të korrupsionit në rradhët e zyrtarve gjatë vitit 2008.

“E ndërsa vlerësohen përpjekjet e fundit e bëra nga autoritetet mezashi vë në dukje mungesën e angazhimit të duhur politik në këtë drejtim. Hetimi i këtyre rasteve në Shqipëri është përshpejtuar që pas krijimit të njësisë kundër krimit ekonomik dhe korrupsionit, në zyrën e Prokurorit në Tiranë. E megjithëse një fillim i mirë, lufta kundër korrupsionit tipik në Shqipëri, kërkon më shumë angazhim politik dhe burime që në fak kanë munguar deri tani”,- thuhet në mesazhin e ish- ambasadorit Withers të janarit 2008 për të vijuar me këto komente të tij.

“ Drama e gjatë politike lidhur me përpjekjet e kryeministrit Berisha, për të shkarkuar ish-Prokurororin e Përgjithshëm, Sollaku ka zbehur dështimin, e këtij të fundit për të hetuar qoftë edhe një rast të korrupsionit në radhët e zyrtarëve të larë gjatë 5 viteve në detyrë. Qeveria shqiptare ka bërë progres modest kundër korrupsionit, dhe lufta në këtë drejtim do të ketë eventualisht hetimin dhe ndjekjen penale të politikanëve të mirë pozicionuar si në qeveri dhe në opozitë”,- vijon mesazhi i ish- ambasadorit të SHBA, Withers.

E në këtë kuadër në një tjetër mesazh të ish-ambasadorit amerikan Ëithers, vetëm dy muaj më vonë , ai shpreh shqetësimin ndaj lidhjeve të partisë demokratike, me zyrtarët që po viheshin nën hetim, pikërisht nga njësia kundër krimit ekonomik dhe korrupsionit, por pa dhënë asnjë emër konkret.
“Këtë javë mediat raportuan se deutetë të parlamentit , i cuan dhurata ditëlindjeje një zyrtari, i cili festoi 42-vjetorin në paraburgim. Ai u arrestua bashkë me katër zyrtarë të tjerë të implikuar në një skemë për falsifikimin e titujve të pronësisë, lidhur me një vend ndërtimi të rëndësishëm në Tiranë me vlerë disa miliona dollarë. Por, perceptimi i publikut është se këto arrestime nuk janë vecse maja e ajsbergut. E ndërsa arrestimet shënojnë një sukses në luftën kundër korrupsionit, vizia e dy deputetëve tregon se zyrtarët e arrestuar kanë patur lidhje të ngushta me qarqet e Partisë Demokratike. Ky rast vë në dukje edhe vazhdimin e praktikave të shpërblimit të militantëve partiakë me poste fitim prurëse”,- përfundon komentet e tij Withers.
(NEWS24/BalkanWeb)

----------------------------------

Wikileaks, Withers: Me pronat, korrupsion shtetëror


TIRANE-Në një nga kabllogramet që ka dërguar për shefat e tij, ish-ambasadori amerikan në Tiranë Xhon Uidhers ve në dukje se ka kritika kundër qeverisë shqiptare lidhur me procesin e kthimit e kompensimit të pronave ish-pronarëve, që janë shpronësuar nga regjimi i mëparshëm, pas vitit 1944. Sipas tij, "kritikët venë në dukje se procesi dhe disa çështje të veçanta janë manipuluar si pasojë e korrupsionit dhe procesi ka ngecur në vend për arsye të mungesës së vullnetit politik". Madje, sipas përfaqësisë së SHBA në Tiranë, janë një numër i caktuar qytetarësh amerikanë, apo shqiptarësh me banim në Amerikë, të cilët prej shumë vitesh tashmë po grinden me qeverinë shqiptare lidhur me faktin që nuk po u kthehet prona e tyre.

Procesi

Sipas dokumentit të nënshkruar nga ambasadori Uidhers, në shumë raste, proceset e kthimit të pronave përfundojnë në gjykata, ku zvarriten për vite e vite të tëra, pa gjetur një vendim përfundimtar.
Ambasada shpjegon për Departamentin e Shtetit se procesi i kthimit të pronave të konfiskuara nga regjimi komunisti ka filluar që në vitin 1993 dhe duket se po shkon drejt fazës finale, pas shtyrjeve të shumta në kohë. Në vitin 2006, Parlamenti shqiptar amendoi ligjin e vitit 2004 lidhur me kthimin dhe kompensimin e pronave. Sipas autorëve të këtij ndryshimi, theksojnë diplomatët amerikanë, qeveria synonte t'i jepte një zgjidhje të re procesit, të bllokuar për një kohë të gjatë dhe të mbyllte ankesat e ish-pronarëve për pronësi mbi troje, që vinin nga shpronësimi i tokës në epokën e komunizmit. Që nga viti 2006, qeveria e shtyu dy herë afatin e ankimimit dhe pas korrikut të vitit 2009 e vetmja mënyrë për të paraqitur ankesë për pronat e patundshme mbetet padia në gjykata. Në dhjetor të 2009-ës, Parlametni sërish miraoti një ligj, i cili i jepte të drejtë Agjencisë së Kthimit e Kompensimit të Pronës të zgjaste afatin e pranimit të ankesave lidhur me pronat deri në dhjetor të vitit 2011. Me sa duket, thekson Ambasada e SHBA, ky duhej të ishte edhe fundi i procesit të kthimit të pronave, por i gjithë procesi vështirë se mund të përfundojë para vitit 2014. Në vitet 2007 dhe 2008, qeveria shpërndau në total 10 milionë dollarë fonde si kompensim financiar. Më 2009, ky fond u rrit në 13 milionë dollarë, por, sipas dokumentit amerikan, vlerësohet si "ende i papërshtatshëm, duke mbajtur parasysh numrin e madh të kërkesave për kompensim".

Kthimet

Agjencia e Kthimit e Kompensimit të Pronës ka përfunduar hartën e vlerësimit të pronave për të gjithë vendin, në mënyrë që të hapë rrugën për procesin e kompensimit. Nga ana tjetër, theksohet se "kompensimi fizik nuk ka nisur ende, megjithë pretendimet e qeverisë shqiptare se ajo tashmë ka identifikuar pasuritë publike që mund të përdoren për një gjë të tillë".

Shpronësimet

Gjatë periudhës së post-komunizmit, theksohet në kabllogramin e Ambasadës së Shteteve të Bashkuara të Amerikës dërguar Departamentit të Shtetit në Uashington, shpronësimet janë kufizuar vetëm në ato raste, kur një pronë ka qenë e domosdoshme të shtetëzohej në interes të ndërtimit të infrastrukturës publike, të tillë si projekte të rrugëve apo aeroporteve. Megjithatë, Uidhers ka vënë në dukje se kompensimi i pronarëve në përgjithësi ka qenë i nënvlëftësuar, po qe se krahasohet me vlerën reale të pronave në treg. Nga ana tjetër, lidhur me këtë çështje, disa pronarë, theksohet në dokument, janë ankuar publikisht për procesin e ngadaltë të kompensimit dhe pagesave në nivel të ulët.

(genckondi/GazetaShqiptareBalkanWeb)

---------------------------------------------

Wikileaks, SHBA: Investimet, Shqipëria ritmi më i ulët në rajon

TIRANE-Shqipëria ka bërë hapa para në përcaktimin e nja kuadri ligjor pozitiv, në favor të rritjes së investimeve të huaja direkte në ekonominë e vendit. Por, ajo mbetet me ritmin më të ulët në rajon, përsa u përket treguesve në këtë drejtim. Ky është pohim i Ambasadës amerikane, i dekonspiruar nga "Wikileaks"-i.

Pluset

Shqipëria është një vend i hapur për investime nga të gjitha vendet e tjera, theksohet në kabllogramin e nënshkruar nga ambasadori Uidhers, dërguar Departamentit amerikan të Shtetit në janar të vitit të kaluar. Qeveria e ka shpallur rritjen e sasisë së investimeve të hyra në vend si një nga përparësitë e saj, duke aplikuar një regjim liberal në këtë drejtim, ku përfshihet edhe taksa "e shteshtë" prej 10 përqindësh për fitimet e kompanive dhe të personave, ndërkohë që janë marra masa të duhura për të aplikuar reforma në përdorimin e internetit për qëllime të regjistrimit e taksimit. Këto janë hapa përpara, të cilat, sëbashku me anëtarësimin e vendit në NATO dhe ecjen drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian, kanë kontribuar në një rritje të interesit të investitorëve gjatë viteve të fundit. Nga ana tjetër, Shqipëria, konstaton Ambasada e SHBA, ka një pozicion gjeografik të favorshëm, të vendosur mes Evropës Lindore e asaj Perëndimore. Sektorë premtues të ekonomisë së vendit, ku tashmë është investuar, janë energjia (duke përfshirë energjitë alternative), minierat, transporti, telekomunikacioni dhe turizmi, vlerësohet në dokument.

Minuset

Megjithë këto përpjekje, diplomatët amerikanë mendojnë se pjesa më e madhe e të ardhurave, që hyjnë në buxhetin e shtetit shqiptar në formën e investimeve të huaja direkte, vijnë si rezultat i shitjes së aseteve publike, pra pronave shtetërore. Ajo çka pengon procesin janë korrupsioni, i cili gjykohet se është shumë i përhapur ndër zyrtarët, që kanë në dorë të marrin vendime për ekonminë, zbatimi i dobët i ligjit apo të drejtat e pronësisë, që, sipas Ambasadës amerikane, janë të përcaktuara në mënyrë të pamjaftueshme, kështu që gjithnjë haset në probleme, që kufizojnë ardhjen e të huajve me investime serioze. Nga ana tjetër, si pengesë konsiderohet edhe mungesa e infrastrukturës së zhvilluar apo burokracia zvarritëse qeveritare. Po kështu, probleme të vështira për t'u zgjidhur në këtë drejtim kanë krijuar ndryshimet e shpeshta në kuadrin ligjor apo mungesa e eficiencës nga ana e zyrtarëve qeverisës. Sipas dokumentit, të gjitha këto krijojnë probleme të vështira për tendera qeveritarë që të jenë krejtësisht të suksesshëm, të hapur dhe transparentë.
Ndër të gjithë faktorët e sipërpërmendur, theksohet se korrupsioni mbetet një faktor kryesor negativ në bllokimin e hyrjes së mëtejshme të fondeve nga investitorët e huaj. "Rastet e dënimeve nga gjykatat për korrupsion mbetet të ulëta", shkruhet në raportin e firmosur nga ambasadori Uidhers.
Investitorët
Vendet, nga të cilat kryesisht vijnë investime në Shqipëri cilësohen Italia, Greqia, Turqia, Austria, Gjermania, Kanadaja, Spanja dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

(GencKondi/GazetaShqiptare/BalkanWeb)

[Hyllien]

Wikileaks, SHBA: Biznesi shqiptar i mirëpret firmat e mallrat amerikane


TIRANE-Si komuniteti shqiptar i biznesit, ashtu edhe i gjithë opinioni publik në përgjithësi i mirëpresin kompanitë amerikane për të bashkëpunuar në këtë vend. Ky është opinioni i ambasadës së Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Tiranë, që i është dërguar me një kablogram të posaçëm Departamentit të Shtetit në Uashington, në janar të vitit të kaluar, në një material të gjatë, kushtuar zhvillimit të investimeve të huaja direkte në ekonominë shqiptare.

Kabllogrami mban nënshkrimin e ambasadorit Uidhers. Ky kabllogram është bërë publik, në mes të shumë të tjerëve, të publikuar të premten në faqen e internetit të kompanisë "Wikileaks". Kjo faqe, që tronditi disa muaj më parë diplomacinë amerikane, publikoi qindra kabllograme të reja, mes të cilave edhe ato të dërguara nga ambasada amerikane në Tiranë drejt Departamentit të Shtetit. Për Shqipërinë është thënë se ekzistojnë më shumë se tetë mijë dokumente në serverët e "Wikileaks", por ende nuk janë publikuar të gjitha. Sipas Ambasadës, "Shtetet e Bashkuara të Amerikës gëzojnë një imazh popullor në Shqipëri. Si komuniteti i biznesit, ashtu edhe publiku në përgjithësi mirëpresin kompanitë amerikane dhe produktet e tyre".
Ambasada këshillon, nëpërmjet Departamentit të Shetit, që kompanitë e interesuara nga SHBA për të hyrë në tregun shqiptar të kontaktojnë "Albinvest"-in, agjencinë shtetërore të nxitjes së investimeve të huaja. Aktualisht, kjo agjenci nuk funksionon më, por statusi i simotrës së saj është ngritur një shkallë më lart, duke qenë se kryetar i bordit rezulton vetë kryeministri, Sali Berisha. Kompania amerikane "Bechtel", gjatë ndërtimit të segmentit Rrëshen-Kalimash, vitet e fundit ishte subjekti me xhiro më të madhe në Shqipëri.

(GazetaShqiptare/BalkanWeb)

---------------------------------

Wikileaks, ndërtimet pa leje? Vlerësohen 350 mijë!

TIRANE-Sipas kabllogramit të publikuar nga "Wikileaks" dhe kushtuar mundësisë për investime të huaja në Shqipëri, regjistrimi i popullsisë - në fillim të vitit 2010, kur është dërguar mesazhi në Uashington - ka filluar në 95 për qind të vendit, afërsisht, por ka përfunduar vetëm në 25 për qind të zonave urbane dhe 85 të atyre rurale. "Trojet më fitimprurëse dhe me vlerë më të lartë, ato bregdetare, që përfaqësojnë një potencial për zhvillimin e turizmit, nuk janë të regjistruara plotësisht si pasojë e grindjeve lidhur me të drejtën e pronësisë". Nga ana tjetër, në vend ekzistojnë, sipas Ambasadës së SHBA, rreth 350 mijë ndërtime pa leje, që shtrihen në një sipërfaqe të zënë prej rreth 320 mijë hektarësh. Nga statistikat zyrtare, deri tani, është dhënë shifra prej 200 mijë rastesh të ndërtimeve pa leje, por amerikanët duket se kanë në dispozicion shifra të tjera. Në kabllogram përmendet fakti që Avokati i Prokurimeve, në fakt, nuk bën gjë tjetër, veç dublon punën e Agjencisë së Prokurimeve, ndërkohë që kritikohet fakti që, megjithëse ekziston një ligj për falimentimin, ky gati nuk aplikohet kurrë dhe çdo gjë i është lënë në dëshirë subjektit që mendon të mbyllë aktivitetin e tij të biznesit. Nga ana tjetër, ka patur ankesa prej investitorëve të huaj lidhur me regjimin e çmimeve referencë në dogana e tatime, theksohet në raport.

(d.b/BalkanWeb)

-------------------------------------------------


Wikileaks, krimet e komunizmit, Berisha, ish-komunist hesht për hapjen e arkivave

TIRANË-Qeveria nuk i ka mjetet financiare për të kompensuar ish-të përndjekurit politikë dhe të llogarisë dëmin e madh që ka shkaktuar regjimi komunist. Kjo do të kërkonte hapjen e arkivave të shtetti të cilat pa dyshim deri tani kanë mbetur të mbyllura dhe pak gjasa ka që të hapen ndonjëherë nga prezenca ish-komuniste, përfshirë këtu dhe kryeministrin dhe klasën politike shqiptare. Kështu cilëson një kabllogram i Wikileaks i dërguar nga ambasada e SHBA drejt Departamentit të Shtetit Amerikan në vitin 2006, duke theksuar se kjo cështje nuk është e re ne Shqipëri, por as nga ato cështje që pritet të zgjidhen ndonjëherë.

Në vitin 2006, ambasadore në vendin tonë ka qenë Marcie Rise. Sic mësohet nga dokumenti sekret që nje perfaqesues i ambasades ka dërguar në vitin 2006, shkas ka qenë një Konventë Kombëtare e Viktimave të Komunizmit, e para e këtij lloji, e mbajtur më 12 Maj në Tiranë.
Konventa u organizua Shoqata Kombëtare për Integrimin politik dhe Shoqata e të burgosurve dhe persektuarve politike.
Sipas ambasadës amerikane, në Konventë mori pjesë dhe Sali Berisha, kryeministër, ndërsa audienca e ndërpriste fjalimin e tij nën thirrje “Sali, Sali, Sali”.
Kabllogrami thekson fjalën e Berishës, që cilësoi regjimin komunist si më të egrin dhe më barbarin që ka kaluar ndonjëherë shteti shqiptar. “Berisha bëri 3 premtime, të ndërtojë një Obelisk në qendër të Tiranës në memorje të viktimave që shkaktoi komunizmi, të shpallë të gjithë ata që humbën jetën nga ai regjim, “Martirë të Lirisë” dhe të paguajë dëmshpërblim për ta sic parashikon ligji. Ndërsa deklaroi se do të kontribuojë për Muzeun e Viktimave nga Krimet e Komunizmit që është nën ndërtim në Uashington, ai heshti për cështjen e hapjes së arkivave të shtetit”, citon kabllogrami i ambasadës shqiptare i dërguar në vitin 2006 në Departamentin Amerikan të Shtetit.

(d.bonollari/BalkanWeb)

-------------------------------------

[Hyllien]

Amerikanët: Nano i paqartë, Meta përfitues, Rama shkatërroi FRESSH-in
Ambasada: Rama, fjalim me të rinj, por FRESSH-in e shkatërroiNë këtë kabllogram të 2008-s, ish-ambasadori Uidhers komenton për Uashingtonin lëvizjet politike të Ramës. Uidhers e quan fjalimin e Ramës “populist dhe poetik” dhe vë në dukje paradoksin që ndërkohë që Rama flet për të rinjtë dhe del në publik me ta, nga ana tjetër i ka dhënë një goditje organizatës rinore të PS-së, FRESSH.



Titulli: Këtë javë në Shqipëri, dhjetor 7-14, 2007
Dërguar: nga Ambasada e Tiranës më 14.12.2007
Merr: Departamenti Amerikan i Shtetit
Autori: Ambasadori Xhon Uidhers

Nën sloganin “Për një fillim të ri”, kreu i opozitës, Edi Rama, ka sjellë gjak të ri në Partinë Socialiste duke detyruar fytyrat tradicionale që të dalin në anë teksa ai po punon për të konsoliduar pozitën si kryetar partie. Rama, doli në skenë me një grusht adoleshentësh të veshur me bluze shumëngjyrëshe për të dhënë një mesash tipik populist dhe poetik: “Unë nuk jam një politikan. Duka ta them këtë me zë të lartë dhe qartë. Unë jam një qytetar. Unë jam një qytetar si ju, si shumë të tjerë që ëndërron të largojë nga qeveria politikanët e periudhës komuniste, të cilët mbajnë ende pushtetin në demokracinë e re”.

Por përveç fjalimit të goditur, Rama e nisi me një përplasje me FRESSH duke shkarkuar kryetarin dhe duke e zëvendësuar me një relativisht të panjohur. Shumë brenda PS-së akuzojnë Ramën se po e transformon FRESSH-in në një OJQ pa peshë dhe me këto ndryshime ajo po humbet aftësinë për të furnizuar partinë me liderët e rinj.

A do rikthehet Nano në politikë apo iku për fare?

Më 27 shkurt të vitit 2008, Ambasada Amerikane në Tiranë është kujtuar për Fatos Nanon. Ish- lideri i PS-së ka mbushur Tiranën me thashetheme se shumë shpejt do të rikthehet në politikë dhe kjo ka nisur pas një takimi me Ilir Metën. Por njerëz pranë tij thonë se Nano është përqendruar tek jeta private dhe biznesi.

Titulli: Ringjallja e Fatos Nanos? Ende po presim
Dërguar nga Ambasada e Tiranës më 27 shkurt 2008
Merr Departamenti Amerikan i Shtetit
Firmosur nga ambasadori Xhon Uidhers

Roli i ish-kryeministrit Fatos Nano në politikën shqiptare është debatuar gjerësisht, në veçanti që pas rënies së tij nga posti i kryeministrit dhe dorëheqja nga kryetar i PS-së në vitin 2005. Heqja dorë nga manteli i pushtetit duket e pazakontë për një njeri që ka ambicie të forta politike dhe pritet të ringrihet sërish. Deri më tani qëllimet e tij politike nuk janë sqaruar dhe veprimet e tij që nga viti 2005 nuk janë të bashkërenduara.

Njerëz pranë tij na thonë se ka ndryshuar fokusin duke vënë përpara politikës, biznesin dhe interesat personale. Të tjerë presin që ambiciet e tij politike të mbesin të pandryshuara dhe thonë që ai po pret për një mundësi që të kthehet fuqishëm në skenë. Flirti i kohëve të fundit me kreun e LSI-së, Ilir Meta, ka mbushur Tiranën me zëra që thonë se rikthimi i tij ka nisur. E vetmja gjë e sigurt është se shumë pak njerëz mendojnë që ai është larguar përgjithmonë nga skena politike.

Nano mbetet një forcë në PS duke ndarë partinë me grupin e njerëzve të tij të afërt, të cilët nuk e kanë mbështetur asnjë herë Ramën. Gjatë bojkotit që PS i bëri zgjedhjeve lokale në vitin 2007, Nano përdori influencën e tij kundër Ramës për të punuar pas krahëve (e shoqëruar edhe me fotografi) me kryeministrin Berisha për të negociuar fundin e impasit politik, datën dhe kushtet e zgjedhjeve.

Teksa influenca e tij mund të mos ketë qenë vendimtare, rikthimi shtoi zërat që ai vazhdon në mënyrë të qetë të ndihmojë Berishën në këmbim të mbështetjes së tij për zgjedhjen e presidentit në verën e 2007. Nuk dihet nëse kjo ujdi ishte e goditur, por Nano e humbi garën presidenciale pas raundit të tretë duke hapur edhe më shumë ndarjen e socialistëve pro tij dhe kundër Ramës. Deputetët që votuan për të u etiketuan “Gjashtë nanoistët” dhe u përjashtuan nga partia.

Nano u shfaq sërish kundër rivalit Rama në vjeshtën e 2007, duke marrë kryesimin e një grupi anëtarësh partie të pakënaqur me ndryshimet që Rama i kishte bërë strukturës së partisë. Ai nisi një fushatë në bazë “për të dëgjuar”, por e braktisi pas katër takimesh. Rama vazhdoi me një taktikë të ngjashme, e cila është bërë guri i themelit të qasjes së tij populiste drejt drejtimit të opozitës.

Pas kësaj nisën të dalin publikisht disa kritikë të Nanos. Një ish “besnik i Nanos”, Petro Koçi, deklaroi me shumë hidhësi zhgënjimin e tij të madh nga Nano, duke cituar mungesën e dëshirës së tij për të ndjekur atë që nisi në vitin 2005 dhe refuzimin për të treguar lidership politik. Ai akuzoi Nanon se po ndjek interesat afatshkurtra personale në kurriz të mbështetësve të tij politikë, duke abuzuar me besimin e tyre për përfitime financiare teksa ai braktis çështjet.

Shtrëngimi publik i duarve mes Nanos dhe Berishës gjatë bojkotit elektoral të 2006-2007 nuk u pa si rikthimi triumfues i një burri shteti, ashtu siç priste Nano. Edhe pse takimi mund të ketë përmbushur një objektiv afatshkurtër, Berisha që kërkon këshilla dhe ndihmë nga një njeri i cilësuar si më i korruptuari i politikës shqiptare, për më tepër armiku i tij më i madh, i hoqi pikë të dyja palëve. Tentativat e mëtejshme të Nanos si fushata për president apo turi i tij në bazë “për të dëgjuar” nuk dhanë efekt.

Teoritë mbi qëllimet e Nanos

Ata që kanë qejf teoritë konspirative flasin se Nano u larguar nga politika prej një marrëveshje mes Berishës dhe Ramës, përmes rrëzimit të kandidaturës së tij për president (duke vendosur Bamir Topin në atë pozicion, Rama largoi një figurë të fortë në PD ndërsa Berisha vendosi njeriun e tij në atë post). Sipas tyre, Nano po pret mundësinë ti kundërsulmojë. Të tjerë mendojnë se Nano e ka lënë politikën në plan të dytë për tu fokusuar tek interesat e tij personale në biznes, të cilat do të rrisin pasurinë e tij përmes lidhjeve ekzistuese politike dhe sociale.

Nëse kjo është e vërtetë ai mbase nuk do të ketë nevojë në këtë kohë për një rol në politikë përveç karriges së deputetit. Në fund, është e mundur që dështimi i Nanos për presidencën vitin e kaluar dhe mungesa e gjetjes së kohës së duhur për kumarin e tij politik të tregojë se Shqipëria ka lënë pas periudhën Nano. Gjithsesi disa besojnë tek ai. Flirti publik me Ilir Metën, i cili pak më pas deklaroi se LSI do dilte nga koalicioni me Ramën, ka shtuar zërat për një bashkëpunim të ri Nano-Meta për zgjedhjet e vitit të ardhshëm. Nëse duhet ta përmbledhim: shumë pak njerëz këtu duan të pranojnë se dinaku Nano është një forcë e tepërt në politikën shqiptare dhe të nënvlerësojnë aftësinë e tij për të luajtur fort në momentin kur duhet të kthehet në skenën politike.



* * *

Ndarja Rama- Meta parë nga sytë e amerikanëve
Titulli: Këtë javë në Shqipëri, shkurt 23-29, 2008
Dërguar nga Ambasada e Tiranës më 29 shkurt 2008
Merr Departamenti Amerikan i Shtetit

Firmosur nga ambasadori Xhon Uidhers

(Sqarim i ambasadës: Raportet javore përgatiten nga stafi lokal i Ambasadës në Tiranë për të informuar Departamentin me kontekstin politik dhe ekonomik në Shqipëri. Këto materiale janë në mbështetje të publikimeve dhe kabllogrameve raportues)

Në një kabllogram i titulluar “Këtë javë në Shqipëri, shkurt 23-29 2008” ambasada amerikane komenton mes të tjerash prishjen e koalicionit Rama-Meta, gjë e cila shihet si një vazhdim i takimit të kreut të LSI-së me Fatos Nanon. Duke e cilësuar si “Muaji i mjaltit mbaroi”, Ambasada thotë se është ende herët për të parashikuar nëse Meta do të ketë apo jo sukses.

***

Pritej, por ndoshta jo kaq shpejt. Kryetari i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Ilir Meta doli jashtë koalicionit të kryesuar nga kreu i PS-së, Edi Rama, përmes një deklarate publike këtë javë. Menjëherë ai paraqiti një kërkesë për të regjistruar zyrtarisht një koalicion të ri politik të spektrit të majtë, “Koalicioni për Integrimin”, duke thërritur partitë e tjera të vogla, të cilat janë të pakënaqura me lidershipin e Ramës, që të bashkohen me të në këtë çadër të re politike.

Në përgjigje Rama bëri thirrje për unitet. Sidoqoftë ai ka refuzuar disa kërkesa të Metës për ndarje pushtetesh duke prodhuar kështu një armik, i cili u kthye menjëherë duke “iu vardisur” rivalit të Ramës, ish-kreut të PS-së, Fatos Nano. Nano, i cili ka mbajtur një profil të ulët që kur u larguar nga kreu i partisë në 2005, komandon ende një bazë të gjerë simpatizantësh në PS, përfshirë këtu edhe mbështetjen publike e disa anëtarëve të opozitës në parlament. (Shënim: Disa deputetë u larguan nga PS verën e kaluar për të mbështetur kandidaturën e Fatos Nanos për president, në kundërshtim me objektivat e Ramës).

Koalicioni i Metës mund të gëzojë mbështetjen e këtij grupi deputetësh dhe atë të disa partive të vogla të opozitës, teksa zhgënjimi me mënyrën se si Rama po drejton opozitën sa vjen e rritet. Gjithsesi është shumë herët për të parashikuar suksesin e Metës. I sigurt është fakti që ndarja e Metës komplikon edhe më shumë debatin aktual për reformën aktuale, të cilën Berisha synon ta mbyllë sa më shpejt.



* * *

Loja e Metës për të fituar nga reforma zgjedhore
Titulli: Meta përdor reformën elektorale në favor të tij
Dërguar nga Ambasada e Tiranës më 21 prill 2008
Merr Departamenti Amerikan i Shtetit
Firmosur nga ambasadori Xhon Uidhers



Më 21 prill 2008 Ambasada Amerikane i kthehet sërish çështjes Meta-Rama si dhe reformës zgjedhore. Në fokus këtë herë janë sulmet e Ilir Metës ndaj Ramës dhe dialogu i qetë i këtij të fundit me Berishën. Në këtë kabllogram cilësohet se Meta po e përdor reformën zgjedhore në favor të tij.

Ilir Meta, kreu i LSI-së ka rritur sulmet publike ndaj liderit të opozitës Edi Rama teksa ai po përpiqet të krijojë një bazë politike jashtë koalicionit të drejtuar nga PS-ja. Pas ndarjes publike nga koalicioni i PS-së, Meta po mban një qëndrim të fortë kundër Ramës. Vetë Rama duket të jetë i pa shqetësuar dhe po fokusohet për të krijuar një paraqitje prej “burri shteti” përmes çështjes së integrimit në NATO, krizës së Gërdecit dhe reformës elektorale. Dukë punuar së bashku për reformën zgjedhore, PS dhe PD do të mbysin zërat e partive të vogla në parlament kur pritet të votohet reforma. Por Meta nuk jep shenja nënshtrimi.

…Meta ka siguruar mbështetjen e Paskal Milos, kreut të PDS dhe Neritan Cekës, kreut të PAD, të dyja këto parti të koalicionit të majtë. Teksa beteja vazhdon, Meta është kthyer në avokatin më të fortë për vazhdimësinë e ekzistencës së partive të vogla të të dyja krahëve politikë, të cilat tashmë janë bashkuar kundër reformës. Ndërkohë Rama dhe Berisha po mbajnë qëndrimet e tyre pa asnjë lëkundje, ashtu siç kanë rënë dakord për reformën zgjedhore, e cila do të eliminojë të paktën disa nga partitë e vogla. Këto parti nuk kanë bazë të tyren, por ekzistojnë kryesisht në sajë të patronazhit të dy partive të mëdha….

Pasi siguroi informacionin se reforma elektorale nuk do të eliminojë partinë e tij, ambiciet e forta politike të Metës kanë bërë që ai të nisë kërkimet për të gjetur një mënyrë që të shfrytëzojë reformën elektorale për përfitimet e tij. Duke “komanduar” të drejtat e partive të vogla mund ti japë atij mbështetje më të madhe nëse ndonjë parti e vogël do të vendosë të largohet nga koalicionet e mëdha pas miratimit të reformës. Nëse ato nuk shkojnë tek Meta dhe atyre u ofrohet një marrëveshje më e mirë nga PD dhe PS që të bashkohen me to, Meta mund të largohet nga reforma dhe do të ketë nevojë të gjejë një strategji tjetër për të rritur ndikimin e tij në nivel kombëtar.

/Shekulli/

[Hyllien]

Ambasada USA: Tre klanet që luftojnë brenda PD-së
Titulli: “Këtë javë në Shqipëri, 12-18 prill 2008”

Datë 18 prill 2008

Dërguar nga Ambasada Amerikane në Tiranë
Merr Departamenti Amerikan i Shtetit
Firmosur: Ambasadori Xhon Uidhers

Në një kabllogram të titulluar “Këtë javë në Shqipëri, 12-18 prill 2008”, Ambasada Amerikane ka informuar Departamentin e Shtetit për mundësinë e krijimit të fraksioneve brenda PD-së. Duke pëmendur një projektligj të Topallit për të zhveshur presidentin Topi nga kompetencat, Ambasada flet për grupimin e njohur të deputetëve mbështetës të Topit.

“Deri më tani fraksionet brenda PD-së ishin parë vetëm në kafene dhe restorante ose në takime zyrtarësh që ishin shokë mes tyre. Por ditët e fundit teksa po diskutohen ndryshimet kushtetuese dhe ato elektorale, nisën të dalin në sipërfaqe ide për reformimin e institucioneve kushtetuese, ide të cilat po nxjerrin në dritë ndarjen që ekziston brenda mazhorancës qeverisëse.

Një amendament shkaktoi debate të shumta brenda tre grupimeve brenda PD-së. Javën e kaluar një deputet demokrat, prezantoi “në mënyrë të pafajshme” një amendament që do të zhvishte Presidentin nga fuqia e tij kryesore: Dekreti.

Sipas propozimit, të gjithë dekretet presidenciale duhet të firmoseshin edhe nga kryeministri përpara se të hynin në fuqi. Brenda PD-së u krijua një opozitë me mbështetësit e Topit ndrysa kryeministri Berisha tha se nuk kishte dijeni për këtë propozim. Më vonë ai tha se ishte kundër propozimit. Edhe pas kësaj, askush nuk pyeti se kush e nxori këtë ide.

Duket se ideja ka ardhur nga vetë Berisha dhe u përqafua menjëherë nga dy fraksione oportunistësh në PD (grupimi i Topallit dhe ai i dyshes Bode- Rusmali, i drejtuar nga ish-ministri i Drejtësisë dhe përfshin edhe ministrin aktual të Financave), të cilët kënaqen të sulmojnë grupin e tretë “topistët”. Amendimi u kundërshtua tërësisht nga koalicioni i Partisë Socialiste dhe ideja vdiq shpejt. Por ky incident nxori në sipërfaqe idenë të një tentative për të dobësuar pozicionin aktual të presidentit Topi dhe karrierën e mëtejshme politike të tij, ashtu si dhe dobësimin e grupit të mbështetësve të tij brenda PD-së.

/Shekulli/

----------------------------------


Amerikanët në 2008: Berisha, mburravec mendjelehtë
Emirjon Senja

Në këtë kabllogram të publikuar dje në platformën “Wikileaks”, hartuar nga stafi i Ambasadës Amerikane për Uashingtonin flitet për vizitën e Berluskonit në Shqipëri në dhjetor 2008. Ambasada flet me ironi për të ashtuquajturat “projekte gjigante energjetike” dhe e etiketon kryeministrin e Shqipërisë me togfjalëshin “giddily boasted”, d.m.th., njeri që mburret në mënyrë euforike dhe mendjelehtë. Amerikanët u raportojnë shefave të tyre se si komentohen frazat e fryra të Berishës për “superfuqi energjetike”, duke ngritur pyetjen “Superfuqi apo superkoloni”? Për ta është e qartë që italianët po përfitojnë nga Shqipëria dhe kryeministri “giddily boasted” i këtij vendi:

“Është e qartë që të ndikuar nga filozofia ‘jo probleme në oborrin tim’ italianët do të kenë iniciativën për të vepruar shpejtë në kohë, ndërkohë Shqipëria është dëshpërimisht nevojtare për investimet e huaja, sidomos në sektorin energjetik”, – shkruan kabllogrami. Më poshtë teksti i tij i plotë:


Kabllogram i datës 31 dhjetor 2008
Lënda: Vizita e Kryeministrit Italian, Silvio Berluskoni, në Shqipëri.
Titulli: Superfuqi energjetike, apo super koloni?



Fillim i kabllogramës:

“… Vizita e Kryeministrit Berluskoni këtë muaj tërhoqi një vëmendje të madhe për mirë dhe për keq. Gjatë vizitës u lidhën marrëveshje për intensifikimin e marrëdhënieve ekonomike, veçanërisht në energji dhe agrikulturë. Qeveria shqiptare nënshkroi disa marrëveshje me kompani italiane për infrastrukturën. Dy prej tyre me vlerë 2.7 miliardë dollarë ishin në sektorin energjetik dhe u paraqitën publikut si projektet më të mëdha të së ardhmes.

Ndryshe nga Kryeministri Berisha, mburravec që tha me eufori mendjelehtë se projektet do ta kthenin Shqipërinë në një superfuqi rajonale energjetike, pjesa tjetër i ka pritur ato me rezerva.

Propozimi për ngritjen e një parku ere në Karaburun shkaktoi pakënaqësi në shoqërinë civile, për shkak të ndikimeve në mjedis. Projekti ndodhet shumë pranë një parku kombëtar të mbrojtur (Llogaraja shën. red). I kërkohet qeverisë që të bënte transparent për publikun përfitimi dhe kostot e këtyre projekteve. Por Berisha i përshëndeti këto projekte duke i cilësuar ato si pjesë të projektit për ta kthyer Shqipërinë në një eksportues të madh energjie në rajon. Në mes të dhjetorit, qeveria shqiptare nënshkroi edhe disa kontrata të mëdha me vlerë 1.4 miliardë dollarë me kompani norvegjeze dhe austriake (Statkraft dhe EVN) për ndërtimin e tre HEC-eve në lumin Devoll në jug të Shqipërisë.

Nëse flasim duke iu referuar realitetit, këto projekte mund të kategorizohen si një “mirazh në shkretëtirë” dhe nuk ka gjasa të realizohen, të paktën në afatin e shkurtër. Këto projekte janë të fundit në serinë e projekteve madhore të shpalosura nga qeveria shqiptare me shumë bujë, por që më pas vyshkën dhe nuk ndiqen më për t’u realizuar.

Është e qartë që të ndikuar nga filozofia “jo probleme në oborrin tim” italianët do të kenë iniciativën për të vepruar shpejt në kohë, ndërkohë Shqipëria është dëshpërimisht nevojtare për investimet e huaja, sidomos në sektorin energjetik. Megjithatë, shihet një rritje e pakënaqësisë publike ndaj këtyre projekteve, të cilat më shumë se kthim i Shqipërisë në një superfuqi energjetike, në mendjet e njerëzve lexohen si kthim i Shqipërisë në një koloni të fqinjit të tyre…” Fund i kabllogramës

/Shekulli/

---------------------------------

Diplomatët amerikanë e quanin Aldo Bumçin, një zagar për sulm

Në lidhje me çështjen e Gërdecit, që përfshiu politikanë të lartë, deputetë, ministra e familjarë të kryeministrit, në kabllogramin e datës 15 maj 2009, me titullin “Publikimi i dosjes së Gërdecit shkakton skandal politik”, ambasada amerikane shprehet për Aldo Bumçin duke e quajtur “zagari që përdoret për sulm”. Kontekstualisht bëhet fjalë për dëshminë e ish-sekretares së Bumçit, që në një moment pohoi se në një letër që Bumçi (në atë kohë Ministër i Drejtësisë) ia kishte dërguar Mediut, mbi zarf qe shkruar “Për Shkëlzen Berishën”.

Sipas ambasadës amerikane, deputeti i PD ushtroi presion mbi ish-sekretaren, duke e trembur e duke e bërë të përgënjeshtronte dëshminë e saj. Në kabllogram shkruhet: “Pas kësaj dëshmie Bumçi, që ende është deputet (dhe zagar që PD-ja e përdor shpesh për të sulmuar), e akuzoi ish sekretaren për shpifje dhe e paditi. E trembur, sekretarja pranoi publikisht që dëshmia e saj ishte e rreme” – shkruhet në kabllogramin e datës 15 maj 2009

/Shekulli/

[Hyllien]

Kryeministri rrezikoi me vetëdije jetën e mijëra udhëtarëve
Kryeministri Berisha me homologun turk, Erdogan, gjatë inagurimit të rrugës Durrës-Kukës

Në dhjetra kabllogramet trajtohet politika shqiptare gjerë e gjatë, qeveritarë e opozitarë, gazetarë e aktivistë të shoqërisë civile, humoristë e të përndjekur, gati-gati kushdo që ka dalë ndonjëherë në televizor. Disa prej këtyre kabllogrameve përmbajnë një informacion për të cilin publiku shqiptar duhet të jetë më sensitiv. I tillë është kabllogrami i datës 17 prill 2009, me titull “BECHTEL TO GOA: DON›T OPEN THE DURRES-KUKES ROAD IN JUNE” (Bechtel për qeverinë shqiptare: Mos e hapni rrugën Durrës-Kukës në qershor”. Tekstin e këtij kabllogrami e kemi përkthyer të gjithin dhe po e botojmë, pa ndërhyrje redaksionale. Secilit paragraf i kemi shtuar një koment të shkurtër redaksional.

Paragrafi i parë: Berisha kërkon spektakël me rrugën para zgjedhjeve

Në paragrafin e parë punonjësi i ambasadës amerikane në Tiranë i bën një përmbledhje zyrtarëve të Departamentit të Shtetit në Uashington, ku tregon se si drejtuesit më të mëdhenj të kompanisë që ndërton rrugën kanë ardhur në Tiranë në prill të 2009 me të vetmin mision, që të bindin Berishën të mos e hapë rrugën në qershor, por në tetor, se përndryshe rriten kostot dhe zvogëlohet siguria. Siç e dimë tashmë prej historisë, Berisha ka vendosur ta hapë në qershor, pa e vrarë mendjen as për kostot e rritura, që shqiptarët vazhdojnë t’i paguajnë sot e kësaj dite, as për sigurinë e cënuar, që mund të kishte rezultuar tragjike. Papërgjegjshmëri karakteristike e këtij politikani që kurrë nuk i është trembur sakrifikimit të sigurisë së popullit të vet, mjaft që të ruante pushtetin.



1-Përmbledhje: Majk Adams, presidenti i “Bechtel Civil” dhe Sinan Tara, president i “Enka”, patnerit të “Bechtel”, firma që po ndërtojnë rrugën Durrës- Kukës, kanë telefonuar kryeministrin Berisha në 16 prill për t’i shprehur opinionin e tyre se hapja e autostradës në qershor, nuk qe ide e mirë. Berisha është mburrur me autostradën si një nga sukseset më të mëdha të qeverisë së tij, dhe planifikon ta
hapë atë me një spektakël gala për prerjen e shiritit, disa ditë para zgjedhjeve parlamentare të 28 qershorit. Edhe pse “Bechtel” mendon se është e mundur që të hapet autostrada për qarkullim të pjesshëm (në disa zona vetëm qarkullim me një drejtim), drejtuesit e kompanisë do të përpiqen të bindin kryeministrin se hapja e autostradës para tetorit, muaj kur përfundojnë të dyja drejtimet e rrugës, do t’i shtonte kostot e ndërtimit, do të vononte afatin e përfundimit të punimeve dhe ndoshta do të cenojë sigurinë. Për më tepër, drejtuesit e kompanisë janë të shqetësuar se gjatë verës, kur turistët kosovarë të përdorin autostradën e papërfunduar për të shkuar në plazh, do të ketë reklamë negative.

Paragrafi 2 dhe 3: Arsyet për hapjen e rrugës në tetor, e jo në qershor
Siç bëhet e ditur nga vetë drejtuesit e firmës, Berisha ka qenë në dijeni të secilit detaj, të kostove që rriteshin e të problemeve me sigurinë. Pra vendimi i tij për ta hapur rrugën gjithsesi në qershor ka qenë një veprim totalisht i vetëdijshëm, edhe pse i papërgjegjshëm.

2 -Zv. Presidenti për infrastrukturën i “Bechtel”, Karl Strok, në 16prill i ka rrëfyer zyrës ekonomike të ambasadës se ai dhe shefi i tij Majk Adams (President i “Bechtel Civil”, kanë ardhur në Tiranë për të takuar Kryeministrin Berisha. Sinan Tara, president i “Enka” partnerit turk të “Bechtel” për projektin e rrugës, do të marrë pjesë gjithashtu në këtë takim. Ata do të përpiqen të bindin Berishën
që të mos e hapë rrugën gjer në tetor, muaj kur të dyja drejtimet e rrugës do të jenë të përfunduar. Sipas Strok, arsyet për shtyrjen e inaugurimit janë:

- Pjesa veriore e tunelit nuk do ë përfundohet (ekipet e shpimit nga të dyja anët nuk do të takohen) para 22 majit, pra më vonë se ç’u parashikua, për shkak të vështirësive të paparashikuara në ndërtim.
- Shumë prej urave kanë nevojë për rrugë dytësore, sepse duhen riprojektuar dhe rindërtuar për shkak të problemeve të paparashikuara me terrenin.
- Qeveria Shqiptare duhet të kish dhënë një tender për “operator tuneli” që do të ofronte shërbime policore, zjarrfikëse, roje e mbikqyrës. Ky tender nuk është dhënë ende, dhe pritet të jepet në 19 maj. Tuneli nuk mund të përdoret pa një operator përgjegjës.
- Të punosh në autostradë ndërkohë që ajo është e hapur për trafikun bën që të rritet rreziku dhe kostot, ndërkohë që zvogëlohet siguria.
3-Strok tregon se Adams do t’i thotë Berishës se “Bechtel” pret që një linjë e asfaltuar pa ndërprerje të jetë e përfunduar në 27 qershor, edhe pse trafiku do të vijojë të jetë vetëm me një drejtim në tunel. “Bechtel” mund ta hapë rrugën në këto kondita, nëse Berisha insiston, po do preferonte që të mos e hapte, për shkak të kostos e për çështje sigurie. “Bechtel” preferon që tuneli të operojë me policinë dhe zjarrfikësit shtetërorë gjersa të marrë tenderin një operator i përhershëm.


Paragrafi 4: Fushata e Berishës, 15 milion euro i paguan populli

Siç kuptohet qartë nga kabllogrami, hapja e rrugës në qershor të 2009, që i garantoi publicitet elektoral Berishës, i ka rritur kostot me
15 milion euro. Këto shpenzime fushate nuk i ka mbuluar PD me biznesmenët e saj, por taksapaguesi shqiptar. Të gjithë shqiptarët, mbështetës të Berishës ose jo, kanë kontribuar në fushatën e këtij të fundit, kuptohet pa konsensusin e tyre. Publikimi i një fakti të tillë në cilindo vend europian do të kishte bërë që kryeministri të dorëhiqej e t’i dorëzohet hetimeve, pa imunitet.

4-“Bechtel” e kupton presionin për të inauguruar rrugën, përballë të cilit gjendet Berisha. Strok bazohej te pretendimi i Edi Ramës se Berisha kishte gënjyer kur tha se rruga do të funksiononte para zgjedhjeve, si dhe te fakti që rruga do të inaugurohej nga një kryeministër socialist. Gjithsesi Strok mendon se vënia në punë e rrugës në qershor do t’i shtojë të paktën 15 milion euro kostos, krahasuar me hapjen në tetor. Gjithashtu, shtypi mund të kritikojë trafikun e rëndë që do të krijohej nga dyndja e turistëve kosovarë në verë, që do të shkaktonte vonesa e radhë të gjata në pjesët e papërfunduara të rrugës.

Paragrafi 5: Olldashi, disident potencial

Pas disa vjetësh, kur të ketë shpëtuar nga hija e rëndë e Berishës, Sokol Olldashi do të mund të mburret me këtë kabllogram. Aty shkruhet se ai, si ministër i transportit, ndoshta s’ka qenë dakord me hapjen e rrugës para përfundimit. Mirëpo, drejtuesit e “Bechtel”
mendojnë se as Olldashi, as disidentët e tjerë, nuk kanë kurajo që ta çojnë këtë opinion gjer para liderit të pagabueshëm, doktor Berishës që ndër të tjera, e ushtron autoritetin e vet edhe në lëmën e inxhinjerisë e arkitekturës.
5-Sipas Strok, drejtori i Drejtorisë së Rrugëve në Ministrinë e Transporteve, dhe ndoshta vetë ministri Olldashi, janë të mendimit që hapja e rrugës duhet shtyrë për në tetor, për arsye sigurie, mirëpo ai mendon se askush nuk ka dëshirë t’ia komunikojë këtë gjë kryeministrit. Strok gjithashtu mendon se drejtori i Drejtorisë së Rrugëve mund të ketë probleme ligjore nëse firmos një shtesë në kontratë për kosto të tjera, dhe në fakt ai u akuzua më vonë për faktin se i kishte shtuar kostot për të mbuluar shpenzimet e fushatës së Berishës.

Paragrafi 6: Arsyet se pse kostot e rrugës u rritën aq shumë

Trefishimi i kostove të parashikuara ka ardhur, sipas ekspertëve të “Bechtel” për shkak të mospërputhjes së volumit të punës së parashikuar, me atë që është dashur në të vërtetë. Për gërmimet parashikimi ka qenë 7 milion metër kub, ndërkohë që në realitet u
desh të gërmoheshin mbi 32 milion metër kub. Përshtypja që të krijohet është se ekspertët e përzgjedhur, të cilët kanë gabuar duke parashikuar një punë pesë herë më të lehtë se ç’ishte në të vërtetë, kanë gabuar me 500%. Gabim jo shumë i vogël për ekspertë
të një firme të shquar ndërkombëtare.

6-Strok vlerëson se punimet do të përfundojnë diku nga pranvera apo vera e vitit që vjen. Edhe pse projekti ka qenë shumë fitimprurës për “Bechtel”, ai tregon se disa nga arsyet për rritjen e tillë të kostove ka qenë fakti që fillimisht u vlerësua se do të gërmoheshin vetëm 7 milion metra kub, por në kohën që u bë kontrata ky vlerësim arriti 14 milionë metër kub, ndërsa aktualisht janë gërmuar 32 milionë metër kub.

Paragrafi 7: Kosto për makiazh, por jo për siguri

Vetë zyrtarëve të ambasadës iu duket qesharake mania e Berishës për t’u dukur. Ata theksojnë në kabllogram se Berisha ka kërkuar që të vijëzohet gjithë gjatësia e tunelit, edhe pse në fakt e nevojshme ishte të vijëzoheshin vetëm 500 metrat e para dhe të fundit të hyrjes
në tunel. Për këtë “makiazh” të panevojshëm, taksapaguesi shqiptar ka paguar miliona euro shtesë. Ndërkohë qeveria e ka shtrënguar dorën kur vjen puna te siguria, duke mos ndërtuar rrethim gjatë rrugës. Këtë gjë e kanë vënë re gjithë ata udhëtarë që shpeshherë
detyrohen të frenojnë prej ndonjë lope a ndonjë fshatari që qetë qetë ecën në mes të autostradës të cilën asgjë nuk e ndan prej fushave e maleve përbri.

7-Koment: Fatkeqësisht kjo autostradë, që sigurisht ka për të sjellë zhvillim ekonomik për fshatrat afër rrugës, që do të shtojë vizitat për portet e për plazhet shqiptare dhe që do të ndihmojë ekonomitë e Kosovës dhe Maqedonisë, është kthyer në temë të nxehtë politike. Gjatë një vizite në kantier, në vjeshtën që shkoi, Berisha vendosi të kërkonte vijëzimin e tunelit për gjithë gjatësinë e tij, e jo thjesht në 500 metrat e para dhe në ato të fundit, duke i shtuar miliona euro kostos e duke e vonuar hapjen thjesht për çështje aparence. Kjo është ironike, pasi qeveria vendosi të mos shpenzonte para për rrethimin e sigurisë gjatë rrugës, duke i lejuar fshatarët e kafshët e tyre të kalojnë nëpër rrugë e nëpër ura, bashkë me veturat që ecin me 120 km/orë.

/Shekulli/