Amerika kundër Jakupit
Nga Express më 14 korrik 2011 në ora 08:00
Ambasadori Christopher Dell akuzoi Kryeparlamentarin Jakup Krasniqi se me refuzimin e tij për të kërkuar heqjen e imunitetit të disa deputetëve nën hetime, po i mbron miqtë e vet. Në një intervistë për Zërin e Amerikës, Dell tha se Krasniqi po i sfidon miqtë e Kosovës, SHBA’në dhe Europën. Diplomati amerikan pohoi se Krasniqi nuk është i përshtatshëm as për postin e Presidentit të cilin e synon. Ai shtroi edhe pyetjen nëse Krasniqi tash e tutje mund ta mbajë postin e kreut të Parlamentit.
Këto ditë, EULEX’i ka kërkuar nga Parlamenti një rezolutë lidhur me imunitetin e deputetëve. Si mund të zgjidhet kjo çështje?
Dell: Ka individë në Parlamentin e Kosovës, për fat të keq duke filluar me Kryetarin e Parlamentit, që kanë provuar të paraqesin këtë si një formë të sulmit ndaj trashëgimisë së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, si një sulm ndaj historisë së përpjekjeve për pavarësi, për të cilën njerëzit e këtij vendi me të drejtë janë krenarë. Mendoj se kjo është shtrembërim i plotë i kësaj çështjeje. Kjo është çështje që ka të bëjë me individë që janë akuzuar për krime lufte. Ne nuk e dimë nëse ata individë janë fajtorë apo jo, por tashmë ata kanë një re mbi kokë, sepse janë shënjuar publikisht. Ata kanë po aq të drejtë në drejtësi, aq sa edhe viktimat apo familjet e tyre. Përpjekjet për ta paraqitur këtë si një sulm ndaj Ushtrisë Çlirimtare, është një përpjekje për të devijuar drejtësinë. Jam shumë i zhgënjyer që Kryetari i Parlamentit hodhi poshtë letrën e EULEX’it duke u përgjigjur se nuk ka bazë për këtë, duke nxjerrë një numër argumentesh ligjore të pakuptimta e qesharake si përpjekje për të shmangur përgjegjësitë e tij. Mendoj se kryetari i Parlamentit i mbështetur nga individë të caktuar, i ka bërë një dëm Kosovës. Shtetet e Bashkuara kanë punuar shumë me EULEX’in, për të siguruar një përfundim që nuk ka të bëjë me individë, me krime të luftës, e as me vlerat e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Dhe më lejoni të them se kurrë nuk kam menduar se Ushtria Çlirimtare ka luftuar, kurrë nuk kam menduar se Shtetet e Bashkuara apo NATO’ja e mbështetën Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës, sepse ajo luftoi për të mbrojtur kriminelët e lutës nga drejtësia. Unë kam menduar se Ushtria Çlirimtare luftoi për të penguar kriminelët e luftës që të përmbushin planet e tyre kundër njerëzve të Kosovës. Pra, po them se qëndrimi i Kryetarit të Parlamentit është devijim i trashëgimisë së asaj për të cilën Ushtria Çlirimtare ka luftuar në emër të njerëzve të Kosovës. Veprimet e sotme e vënë Kosovën në kundërshtim më komunitetin ndërkombëtar. Krimet e luftës, ndjekja e krimeve të luftës, vënia e individëve para drejtësisë për krime lufte, janë çështje e vlerave thelbësore për Shtetet e Bashkuara dhe për Europën. Kryetari Krasniqi zgjodhi të sfidojë komunitetin ndërkombëtar, të sfidojë miqtë më të mirë të Kosovë në emër të mbrojtjes së një apo dy miqve të tij. Kjo më nxit të shtrojë pyetjen nëse ai vërtet është i përshtatshëm të mbetet në pozitën që ka aktualisht.
Po flisni për zotin Krasniqi dhe disa individë, a do të thotë kjo se ka vullnet të mjaftueshëm te pjesa tjetër e Parlamentit dhe Qeverisë për të mbështetur këtë rezolutë?
Dell: Të kthehemi te kërkesa. Kërkesa nga EULEX’i është shumë e arsyeshme për të kërkuar interpretimin e asaj se çfarë imuniteti gëzojnë anëtarët e Parlamentit. Siç e dini, dhe në fakt siç thuhet edhe në analizat e vet Kryetarit të Parlamentit, ku ai e ka bazuar refuzimin, Neni 9 i Ligjit për deputetë e thotë qartazi se “deputetët gëzojnë imunitet nga ndjekja vetëm për veprimet e kryera në pozitën zyrtare”. Nuk mendoj se ka ndonjë paqartësi, por unë nuk jam Gjykata Kushtetuese. Nëse ka mëdyshje, atëherë çështja duhet të shtrohet para Gjykatës Kushtetuese. Ajo çfarë ka bërë Kryetari i Parlamentit, është bllokim i Gjykatës Kushtetuese nga mundësia për të dhënë një mendim legjitim se çfarë është imuniteti, sa ka imunitet dhe si zbatohet te deputetët në rrethana të caktuara. Duke e bërë këtë, ai ka siguruar se do të ketë kundërshti ndërmjet Kosovës dhe Evropës e Shteteve të Bashkuara, sepse ajo çfarë ka bërë është se ai ka krijuar një situatë kur Parlamenti ose duhet të votojë për dhe kundër imunitetit të ndonjë deputeti, ose të vazhdojë të refuzojë faktin se ka akuza serioze dhe duhet të ketë hetime serioze dhe drejtësia të vihet në vend. Nëse është më e lehtë për Kryetarin e Parlamentit dhe ata që e mbështesin atë, të mbrojë një kriminel lufte sesa të përmbushin përgjegjësitë e tyre, e kuptoj vendimin e tyre.Është një vendim legjitim që mund ta marrin, por ai do t’i sjellë dëme të pariparueshme Kosovës dhe reputacionit të saj ndërkombëtar. Mendoj se është veprim i papërgjegjshëm dhe mendoj se kjo nxit në mendjen time dhe jam i sigurt edhe në mendjet e njerëzve në Washington nëse ky njeri është i përshtatshëm të mbetet në pozitën aktuale. Sigurisht nuk është i përshtatshëm të shërbejë si President i Kosovës. E di se është synim i tij. Ajo çfarë ka provuar të bëjë këto ditë, është pasqyrim i ambicies së tij frustruese dhe mendoj se është dëshmia më e qartë pse ai nuk është i përshtatshëm për atë pozitë.
Derisa flasim për këtë çështje, emri i zotit Fatmir Limaj është përreth. A është kjo çështje që ka të bëjë vetëm me zotin Limaj?
Dell: Nëse Parlamenti dëshiron të votojë nëse duhet t’i hiqet imuniteti Fatmir Limajt, nëse deputetët ndjehen më mirë të qëndrojnë në Parlament dhe të votojnë për ose kundër për këtë çështje, në vend se t’i kërkohet Gjykatës Kushtetuese të përmbushë detyrën e saj dhe të qartësojë këtë çështje, nëse ata preferojnë të votojnë po ose jo për imunitetin e Fatmir Limajt, në rregull. A është kjo më e lehtë për ta? Mund ta imagjinoj se nuk do të jetë, sepse njerëzit duhet të zgjedhin nëse do të qëndrojnë para opinionit dhe të thonë, po, unë po votoj për të mbrojtur një individ nga drejtësia dhe akuzat për krime lufte, ose nuk po votoj dhe kjo ka rrjedhoja politike. Kjo ishte një përpjekje për ta bërë këtë një çështje që nuk ka të bëjë me individët, por me interpretimet ligjore. Ata e refuzuan këtë dhe tash duhet të votojnë për dhe kundër për një individ. Sërish, do të doja të kishte një përfundim tjetër, sepse nuk ka të bëjë me një individ, por është çështje parimi dhe e kuptimit ligjor të kushtetutës. Dhe ka rrugë që kjo të zgjidhet duke mos e shndërruar në çështje të një individi, të vlerave të Ushtrisë Çlirimtare, të trashëgimisë së luftës. Ata e refuzuan një përfundim të tillë dhe e vetmja zgjidhje që ka mbetur është që EULEX’i të kërkojë nga Parlamenti t’i heqë imunitetin Fatmir Limajt. Atëherë kryetari Krasniqi dhe të tjerët duhet të votojnë me po ose jo për këtë dhe tashmë e dimë se cili është qëndrimi i tyre dhe më e rëndësishmja, qytetarët e Kosovës e dinë qëndrimin e tyre.
Por, ambasador, a ka rrezik që ajo rezolutë do të mund të nxiste ndarje të thella në Parlament, te partitë politike dhe posaçërisht ndarje të thella në Partinë Demokratike të Kosovës?
Dell: Nuk e di për ndarjet në Parlament. Ne kemi marrë vesh se pjesa më e madhe e grupeve parlamentare janë të gatshëm të mbështesin rezolutën për të kërkuar qartësi në çështjen e imunitetit. Kjo është një çështje më e rëndësishme sesa një deputet. Tashmë kemi parë avokatin e një deputeti tjetër që doli në publik dhe tha se ai është imun nga ndjekja për krime lufte, sepse është deputet. Një përpjekje tjetër për hetimin e një anëtari tjetër të parlamentit është bllokuar për këtë shkak. Njerëzit në Kosovë duhet të dinë nëse Parlamenti do të bëhet strehim për këdo që synon të shmangë ndjekjen për krimet që ai apo ajo ka kryer. Nëse do të kemi një parlament të keqbërësve që janë atje për t’u fshehur nga ligji, meqë disa individë kanë lejuar një interpretim të tillë, sipas të cilit, duke qenë deputet, fitoni imunitet të plotë nga ndjekja për çfarëdo që keni bërë, duke përfshirë edhe akuzat për veprime të kryera para se të kishte parlament të Kosovës, pavarësi dhe qeveri të saj. Nëse ky është interpretimi që mbështesin qytetarët e Kosovës? Nëse ky është Parlamenti që duan ata? Në rregull. Kjo është zgjedhje legjitime e qytetarëve të Kosovës. Besoj se fjalët e Kushtetutës janë të qarta, por lëreni Gjykatën Kushtetuese ta marrë vendimin. Nëse njerëzit janë të kënaqur që Parlamenti të marrë vendime në vend të Gjykatës Kushtetuese, mirë. Atëherë do të kemi një përfundim të tillë që i merr fuqinë Gjykatës Kushtetuese për t’ia kaluar Parlamentit, që nuk ishte kurrë një synim. Por, nëse kjo është politikisht e pranueshme për njerëzit këtu, ky është vendim për Kosovën.
A keni diskutuar ju me zotin Krasniqi dhe me përfaqësuesit e tjerë të Kosovës rreth kësaj çështjeje?
Dell: E kemi diskutuar këtë çështje me të gjitha autoritetet.
Dhe cili është qëndrimi i tyre?
Dell: Besoj se Qeveria e kupton se nevoja e qartësimit të çështjes së imunitetit është e rëndësishme për çështje më të mëdha sesa e një deputeti. Besoj se janë të gatshëm ta mbështesin dhe të ndërmarrin hapat e nevojshëm pasi që Parlamenti të miratojë rezolutën, besoj se Gjykata është e gatshme ta shqyrtojë çështjen dhe të ofrojë opinionin e saj ligjor. Mendoj se të gjithë janë të gatshëm të bëjnë punën e tyre. Rezistenca fillon në Parlament.
EULEX’i si mekanizëm që ka ngritur këtë çështje, është kritikuar për zbatim të standardeve të dyfishta. Një palë për veriun e Kosovës dhe një palë për pjesën tjetër. Si e shihni ju këtë çështje?
Dell: Është vërtet e rëndësishme të mos përzihen këto dy çështje. Ky është një argument i njerëzve që nuk duan të shohin veprime të ligjshme të EULEX’it në Jug. Argumenti është që meqë EULEX’i nuk po mund të veprojë në Veri, atëherë nuk duhet të provojë ta bëjë këtë në Jug. EULEX’i ka detyrim të përmbushë pjesë të mandatit të tij dhënë nga Qeveria e Kosovës, për të çuar përpara hetimet që kanë të bëjnë me krimet e luftës. Thjesht për faktin se EULEX’i po kalon kohë të vështira për të vendosur sundimin e ligjit në Veri, nuk është arsyetim për të braktisur mandatin e tij për të hetuar krimet e luftës kudo në territorin e Kosovës. Unë e refuzoj një argument të tillë. E dimë se EULEX’i ka vështirësi, shumë rezistencë në Veri për të ushtruar mandatin e tij atje, por kjo nuk është një arsyetim për të lënë të pahetuara krimet e luftës dhe veprimet e tjera të urryera në pjesën tjetër të Kosovës.
Zoti ambasador, për fund, a do të thotë kjo se jetës politike të zotit Krasniqi po i afrohet fundi?
Dell: Mendoj se përderisa ai nuk tregon një ndjenjë më të lartë të përgjegjësisë për zgjidhjen e problemeve që ka pasur deri tash, do të jetë e pamundur për Shtetet e Bashkuara që të vazhdojnë të punojnë me të si partner.
Dell u ngut
Jakup Krasniqi i quajti të ngutshme reagimet e ambasadorit amerikan një bisedë për Zërin e Amerikës. Ai insiston që kërkesa e EULEX’it për çështjen e imunitetit nuk është e bazuar në Kushtetutë.
Cili është komenti juaj për intervistën e Ambasadorit Dell?
Krasniqi: Realisht, unë para pak ditësh kam marrë një letër nga EULEX’i, i cili kërkon që me një rezolutë Kuvendi të kërkojë nga Qeveria, që pastaj Qeveria të kërkojë një mendim nga Gjykata Kushtetuese për nenin 75 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, i cili është mjaft i qartë. Unë duke e përgatitur një përgjigje më shumë legale sesa politike. Prandaj, unë jam i bindur se z. Ambasador është ngutur. Unë për çështjen e kësaj letre jam sot në Bruksel, kam biseduar me disa deputetë të Parlamentit Europian, pasi EULEX’i është një trup i BE’së. I kam sjellë me vete letrat që EULEX’i i ka dërguar Kryetarit të Kuvendit, kam draftletrën që ka përgatitur gjithashtu edhe opinionin legal që e kanë përgatitur ekspertët e Kuvendit, por në bashkëpunim me ekspertët e jashtëm dhe mendoj se nga fundi i javës do t’i përgjigjem EULEX’it. Në fakt, në Kuvend nuk ka asnjë kërkesë konkrete, e cila kërkon që Kuvendi i Kosovës t`i heqë imunitetin ndonjë deputeti të Kuvendit.
Cilat janë arsyet që refuzuat kërkesën e EULEX’it për çështjen e imunitetit të deputetëve?
Krasniqi: Në fakt, kërkesa e EULEX’it nuk është e bazuar në Kushtetutë, nuk është e bazuar në ligj dhe nuk është e bazuar në Rregulloren e punë së Kuvendit. Ndërsa Qeveria me Nenin 93 pika 10 e Kushtetutës ka të drejtë t`i referohet Gjykatës Kushtetuese pa e pyetur mendimin e Kuvendit të Kosovës. Gjithashtu, edhe Presidentja tani në detyrë me Nenin 84 pika 9 e Kushtetutës, ka të drejtë t`i referohet Gjykatës Kushtetuese për çështjet të veçanta dhe në këtë rrafsh absolutisht nuk ka nevojë të ketë rezolutë nga Kuvendi i Kosovës, ku ajo rezolutë nuk është bërë ashtu siç parashihet me Rregulloren e punës të Kuvendit të Kosovës.
A nuk jeni ju ai që nuk e kaloni çështjen në fjalë në Gjykatën Kushtetuese?
Krasniqi: Jo, nuk kërkohet nga ne.
Pra, ju thoni se EULEX’i duhet t`i drejtohet Gjykatës Kushtetuese të japë një opinion... EULEX’i patjetër duhet t`ju drejtohet juve.
Krasniqi: Jo, EULEX’i nëse do të kërkojë imunitetin që edhe ashtu është i kufizuar për deputetët e Republikës së Kosovës, kërkesën duhet t`ia bëjë Prokurorit të Përgjithshëm të Kosovës, dhe Prokurori i Përgjithshëm ia bën Kuvendit – dhe Kuvendi pastaj në mënyrë individuale, mbi bazën e fakteve ia heq imunitetin secilit deputet. Prandaj, në këtë rrafsh nuk ka qenë nevoja e ndërhyrjes së Kuvendit, do të thotë Kuvendi ia heq imunitetin një deputeti mbi bazën e kërkesë së Prokurorit të Përgjithshëm të Republikës së Kosovës.
Megjithatë, ne pamë reagimin e ashpër të Ambasadorit Dell. A mund t`i dëmtojë marrëdhëniet tuaja, domethënë të Kosovës me SHBA’në dhe BE’në ky qëndrim i deritanishëm?
Krasniqi: Unë mendoj që ne në Kosovë gjatë gjithë këtyre viteve, duke iu falënderuar SHBA’së dhe komunitetit ndërkombëtar në përgjithësi, jemi mësuar se si duhet ta respektojmë kushtetutshmërinë. Jemi mësuar se si ta mbrojmë demokracinë, se si ta ndërtojmë dhe avancojmë atë dhe si ta mbrojmë rendin, dhe në fund të fundit, kjo është kusht që askush të mos jetë mbi ligjin. Ne këtë e kemi mësuar nga SHBA’ja, këtë po e mësojmë nga BE’ja dhe komuniteti ndërkombëtar dhe konsideroj se ne nuk po bëjmë asgjë tjetër, por po i respektojmë vlerat kushtetuese dhe ligjore që askush të mos jetë mbi ligjin.
Z. Krasniqi, në Kosovë thuhet se zhvillimet rreth kësaj çështjeje janë pasojë e mospajtimeve brenda partisë tuaj – PDK’së, a po thellohen edhe më tej këto mospajtime?
Krasniqi: Shikoni, në PDK ka edhe mospajtime, kemi edhe mendime të ndryshme dhe këtë e konsiderojmë se edhe kjo është vlerë e demokracisë dhe në fund të fundit, gjithë angazhimi im është në Kosovë, në gjithë institucionet që të gjithë drejtuesit e shtetit të mësohen ta respektojnë Kushtetutën, të respektojnë ligjet që vërtet askush të mos jetë mbi ligjin.
Amerika pro Bllacës
Krijoni Kontakt