Poeti : Jorgo Papingji

[sirena_adria]

Jorgo Papingji: Në tregun muzikor shqiptar s’ka shije artistike

Julia Vrapi - " SOT "

Poeti dhe autori i shumë teksteve të këngëve në festivale, Jorgo Papingji, sot është një nga emrat që e ka shijuar me kohë suksesin në krijimtarinë e tij artistike. Me dekada pjesëmarrës në festivalet e këngës, poeti Jorgo Papingji tregon se sot vlerë e pazëvendësueshme është interpretimi live, zëri që është baza dhe është ai që përfaqëson këngëtarin. Sipas poetit, nëse këngëtari nuk këndon me zërin e tij atëherë nuk kemi se ç’të dëgjojmë në festivalet e këngës.

Duke folur për krijimtarinë muzikore në festivalet e këngës që zhvillohen në vendin tonë, poeti Papingji tregon se kompozitorët duhet të zgjedhin modelet e bukura, të vërteta dhe të shkruajnë këngë të cilat të kenë jetëgjatësi. Sipas poetit, në formatin e tij Festivali i Këngës në RTSH duhet të ruajë fytyrën e tij, që do të thotë të përfaqësojë muzikën më të mirë shqiptare, të përfaqësojë muzikën e tipizuar, sepse ai është i këngës së muzikës së lehtë dhe duhet të përfaqësojë këtë muzikë dhe këtë fytyrë të tij. Duke folur për këtë festival, Jorgo Papingji pohon se në festivalin e RTSH janë të gjithë njerëzit që kanë dëshirë të kenë një përfaqësim në këtë eveniment, dhe veç kësaj me krijimtarinë më të bukur të tyre, ose me prezantimin më të këndshëm që ata kanë, ndërsa shton se vokali i tij duhet të jetë një shembull për festivalet e tjera muzikore që zhvillohen në vendin tonë. Sa i takon problemeve që haset sot në krijimtarinë muzikore, poeti Jorgo Papingji njëkohësisht dhe fitues i dhjetëra çmimeve në festivale, tregon se shkrimi i teksteve të këngëve ka lidhje me tregun, me kërkesën dhe ofertën. Sipas tij, ashtu si çdo gjë tjetër edhe në fushën e teksteve ka gjëra të pëlqyeshme por dhe të papëlqyeshme dhe këto të fundit janë në funksion vetëm të tregut dhe nuk kanë vlera artistike.

-Jeni një nga emrat që prej dekadash merreni me festivalet e këngës së muzikës së lehtë. Çfarë mund të na thoni pas kaq vitesh?

Për mendimin tim festivalet duhet të kenë fytyrën e tyre. Le të bëhen shumë festivale, sepse krijuesit janë të ndryshëm, moshat janë që u përkasin krijimtarive të ndryshme dhe secili ka të drejtë që të dëgjojë këngën e tij, dhe sa më shumë aktivitete të tilla të jenë aq më mirë që është për krijimtarinë muzikore. Por për mua problematikën qëndron në faktin, që secili festival i këngës të gjejë profilizimin e tij. Nëse ne bëjmë një festival kombëtar që ka brenda baladën, rrepin, xhazin etj, për mua këto nuk ka pse të bëhen të gjitha në një festival të vetëm. Një festival të trajtojë muzikën moderne, xhazin, një tjetër muzikën tradicionale shqiptare dhe një tjetër ti kushtohet një rryme tjetër. Shumë rrallë ata kanë dhe fytyrat e tyre, sepse më pas festivalet kthehen në një standard, që ka të gjitha këngët brenda ashtu si i ka Festivali i Këngës në RSTH.

-Përmendët Festivalin e Këngës në RTSH. Ju keni vite që keni marrë pjesë dhe vazhdoni të jeni në këtë festival, por si e shikoni atë mes shumë të tjerëve që zhvillohen në vendin tonë?

E para, në formatin e tij Festivali i Këngës në RTSH duhet të ruajë fytyrën e tij, që do të thotë të përfaqësojë muzikën më të mirë shqiptare. Të përfaqësojë muzikën e tipizuar, nëse është i këngës së muzikës së lehtë ai duhet të përfaqësojë këtë muzikë dhe këtë fytyrë të tij, dhe mendoj se ai pothuajse e ka ruajtur të pandryshueshme atë. Në festivalin e RTSH janë të gjithë njerëzit që kanë dëshirë të kenë një përfaqësim në këtë eveniment, dhe veç kësaj me krijimtarinë më të bukur të tyre, ose me prezantimin më të këndshëm që ata kanë. Unë them se ky festival duhet ruajtur, por kërkon përmirësim të teknikës. Vokali dhe vizualiteti i tij duhet të jetë një shembull për festivalet e tjera.

-E ndërkohë si i shikoni festivalet e tjerë, që zhvillohen në vendin tonë?

Çdo festival në fytyrën e vet ka bukurinë e tij, ka arritjet e tij, dhe çdo njeri ka shijet e tij. Nëse nuk e pëlqen një festival, ai e ndërron stacionin televiziv, shijon të tjerë festivale muzikore.

-Pse këngët që janë krijuar para disa dekadash edhe sot vijojnë të pëlqehen nga publiku?

Këto këngë përfaqësoheshin në aktivitete shumë të kërkuara, shumë të zgjedhura, ishin të vetmet në atë kohë dhe këtu ishte krijimtaria e tyre më e mirë, seleksionoheshin shumë këngët. Gjithmonë i është kushtuar vëmendje serioze punës së përgatitjes së Festivalit të Këngës në RTSH. Për këtë arsye unë them se ky seriozitet duhet të vazhdojë dhe fytyra e festivalit duhet të ruajë traditën e tij, nuk duhet të shpërbëhet, të hapen dyert, të shqyhen dhe të marrin pjesë të mirë dhe të këqij. Për mua secila muzikë duhet të shkojë dhe të trokasë në derën e saj, prandaj them se është mirë që zhvillohen disa festivale muzikore në vendin tonë.

-Interpretimi live dhe playback për ju?

Vlerë e pazëvendësueshme është interpretimi live, zëri që është baza dhe është ai që përfaqëson këngëtarin dhe nëse ai nuk këndon me zërin e tij, atëherë nuk kemi se ç’të dëgjojmë në televizion. Edhe sot kemi këngëtarë të mirë, por konkurrenca e tregut me anë të CD i bën këngëtarët e interpretimit live ta ndjejnë veten ngushtë, sepse ata që këndojnë me superpozim, me anë të butonave mund ta bëjnë zërin e bukur pa meritë, fatkeqësisht është një zë fallco, është një konkurrencë e padrejtë. Duhet edukuar shija artistike në tregun muzikor shqiptar. Artistët e interpretimit live, krijuesit e mirëfilltë hasin me shumë probleme monetare, por unë jam i bindur se koha do ti seleksionojë të gjitha gjërat.

-Festivali i 48 i Fëmijëve u mbyll para disa ditësh. Ju, si një ndër emrat më të mëdhenj që merreni me këtë eveniment, si e cilësoni zhvillimin e tij?

Gjithmonë kur flitet për festivalet flitet për risi, dhe është një formulë që përsëritet gjithmonë, që ky festival solli prurje të reja. Problemi për mua qëndron në faktin se si janë përcaktuar ato prurje dhe çfarë sjellin të re. Unë mendoj se në festivalin që sapo u mbyll gjetjet ishin shumë interesante dhe nuk merreshin vetëm me botën e fëmijëve standarde me një kukull ose lodër, por merren me problemet aktuale që ka sot rinia. Sapo kalojnë klasën e katërt ata e quajnë veten të rritur dhe nuk u pëlqen të flasin për kukulla dhe për marrëdhëniet që kanë me prindërit, argëtimet që kanë etj, të cilat sigurisht sjellin problematikë brenda tyre. Të gjithë këto probleme gjetën një pasqyrim shumë të këndshëm në këngët e këtij festivali për fëmijë, që këtë vit erdhi në edicionin e tij të 48-të.
-Jeni i njohur në krijimtarinë tuaj të gjatë artistike për sjelljen gjithmonë të së bukurës në krijimtarinë muzikore, por sot çfarë mendoni për tekstet e këngëve?
Problemi i shkruarjes së këngëve ka lidhje me tregun, me kërkesën dhe ofertën, ka lidhje të ngushtë me kërkesat e këngëtarëve të cilët përcaktojnë vetë zgjedhjen e këngëve. Si çdo gjë tjetër edhe në fushën e teksteve ka gjëra të pëlqyeshme që janë të mrekullueshme dhe më pas shkallë-shkallë del deri tek tekstet, të cilët janë në funksion vetëm të tregut dhe nuk kanë vlera artistike.

-Një mesazh nga ju për kompozitorët e rinj?

Të zgjedhin modelet e bukura, të vërteta dhe të shkruajnë këngë të cilat të kenë jetëgjatësi.

http://www.sot.com.al/index.php?opti...=204:kengetare

[sirena_adria]

" Kur humba nje dashuri " - Fituese e Cmimit te Pare , Festivali i Kenges 31.

Teksti : Jorgo Papingji
Muzika: Vladimir Kotani
Kenduar nga : Manjola Nallbani


Dashurine e pare dhurova
per te njohur nje njeri
dhe mesova te mos gaboj
kur e humba kete dashuri

Me puthje genjeshtare
ma mesove dashurine
e paster isha fare
e nuk e njihja pabesine

Por ja qe nisi era
rane fletet nje nga nje
jeta endrra ska ngahera
ka dhe lot e tradheti

(refreni)
Dashurine e pare dhurova
per te njohur nje njeri
dhe mesova te mos gaboj
kur e humba kete dashuri

Zemren time e lendova
e plagosa ne rini
por pranvera serish do vije
dhe do sjelle tjeter dashuri

O dashuri
sekreti i moshes qe na rinon
ti papritur vjen
dhe krejt papritur si era shkon
Oh eja eja dashuri
eja eja perseri
merrma dhimbjen time
dhe me ndiz nje zjarr te ri

(refreni)
Dashurine e pare dhurova
per te njohur nje njeri
dhe mesova une te mos gaboj
kur e humba kete dashuri

Zemren time e lendova
e plagosa ne rini
por pranvera serish do vije
dhe do sjelle tjeter dashuri

[sirena_adria]

[sirena_adria]

" S'JAM TRIBU " - ÇMIMI I PARE, FESTIVALI I KENGES 38 ( DHJETOR 1999 )


Teksti: JORGO PAPINGJI
Muzika: ADI HILA
Kenduar nga: AURELA GAÇE


Tek ky vend ku jemi rritur
Ne një djep te bërë me dru
Kemi lindur kemi vdekur
Varret tona janë këtu

Me kanose syrgjynose
Me dergove s'di se ku
E kemi ikur kemi ardhur
Trojet tona janë këtu

M'a tymose m'a nxirose
Ma plagose qiellin blu
Jemi gdhire e jemi ngrysur
yjet tona janë këtu

Sa bajloze këtu dergove
Mbret e krajla me ushtri
Por shqiptar me mbeti emri
Edhe vendi Shqipëri

S'jam tribu s'jam tribu
Ne këto troje s'jam tribu
Kam lindur ne këtë toke
Dhe do vdes këtu

S'jam tribu s'jam tribu
Ne k'to male mbi k'to gurë
Kam lindur shqiptar
Dhe do vdes kështu

Brez pas brezi hapur shkembin
Me parmenden bërë me dru
Kemi mbjelle e kemi korrur
Rrenjet tona janë këtu

Morem drite nga faqe dielli
Trullin tonë e bëtë me mur
Shpendin e lirisë se qiellit
Permbi gjak e bëtë flamur

S'jam tribu s'jam tribu
Ne këto troje s'jam tribu
Kam lindur ne këtë toke
Dhe do vdes këtu

S'jam tribu s'jam tribu
Ne k'to male mbi k'to gurë
Kam lindur shqiptar
Dhe do vdes kështu

[sirena_adria]

[sirena_adria]

INTERVISTA & MARRJA E TROFESE NE SPEKTAKLIN " KENGET E SHEKULLIT"

[Albo]

INTERVISTA/ Flet për “Telegraf”, poeti dhe krijuesi i poezive për këngët popullore dhe ato të lehta Jorgo Papingji

Ja pse me Eli Farën kam një bashkëpunim të gjatë

Albert ZHOLI

“Me Eli Farën kam një bashkëpunim të gjatë. Kjo për shumë arsye, por kryesorja është se vokali i saj ka ëmbëlsinë e vargut tim. Kur jam në ditët e mia të mira shumë herë krijoj në mënyrë të pavarur përveç kërkesave dhe bëj poezi për këngë që i përshtaten këtij vokali’, kështu e nis intervistën e tij dhënë për gazetën “Telegraf”, poeti dhe krijuesi i poezive për këngët popullore dhe ato të lehta, Jorgo Papingji.
Cila është kënga e fundit që keni shkruar për Eli Farën?
Kohët e fundit kam qenë në shumë dasma, kam qenë në shumë ahengje i ftuar dhe dëshira më çoi të bëj një tekst kënge për vajzën që dashurohet dhe martohet. Pra një motiv kënge që zakonisht përshtatet me këngët tipike tiranase. Për disa ditë e bëra këngën dhe e pëlqeva. E ktheva disa herë dhe thashë me vete se nuk kam se çfarë t’i shtoj apo t’i heq më. Atëherë mendova se kujt mund t’ja jap. Mendja më shkoi tek Eli Fara. Ai tekst për atë vokal ishte shkruar. E marr në telefon dhe i them. Ajo e pranoi. Erdhi e mori tekstin dhe biseduam gjatë. Ramë dakord që të bashkëpunonte me Edi Balilin. Muzika e tij i shkonte për shtat këtij teksti.
Si u realizua kënga?
Biseduam të tre dhe dhamë ide të ndryshme për muzikën. Edi i dëgjoi me vëmendje sugjerimet tona. Ai bëri disa variante kënge, pra muzike, ku dhe ne dhamë mendimet tona. Pastaj filloi realizimi i klipit. Muzika ishte shumë e veçantë për këtë tekst. Edi punoi me shumë kujdes dhe doli një këngë e realizuar. Suksesi ishte i padiskutueshëm. Zëri i Elit po perfeksionohet kur mendohet se me moshën mund t’i bie ritmi apo fuqia zëri i saj bëhet më i pjekur më i sigurt.
Po klipi si mendoni a ishte në lartësinë e tekstit dhe muzikës?
Ishte një klip i thjeshtë, i pangarkuar, me shumë pak element, por mjaft shprehës. Ishte një kombinim i thjeshtë modest, por me shumë harmoni. Nuk parapëlqej mbingarkesat në klipe. I japin shumë artit falsitet.
Po në eventin e “Kënga Magjike” a mori pjesë z.Papingji?
Sigurisht që mora. Kisha një bashkëpunim me këngëtarin shqiptaro-maqedonas, Deivis Xherahu.
Mund të na thoni paksa subjektin e kësaj kënge?
Kjo poezi kënge ka në thelb idenë e një ndarje dashurie. Pra dy të dashur që përfundojnë në ndarje. Janë momentet delikate të një dashurie. Vajza i drejtohet ish- të dashurit. Se kudo që të fluturosh, n.q.s kthen vështrimin pas përsëri do lëndohesh, do lotosh dhe tek dashuria jonë do gjesh ngrohtësinë.
Çfarë mesazhi ka ky tekst?
Ka një mesazh real për kohën. Dashuria është e brishtë. Është shumë delikate. Është shumë serioze. Me të nuk duhet të luhet. Kurrë. Dashuroni, por mos urreni dashurinë ky është mesazhi.
Teksti i këngës që këndon Eli Fara
Kush e ndezi dasmën o
Qaje qaje vajzërinë
Flokët bukur se ç’të rrinë
Mos e lag me lot shaminë
Se ma prish moj bukurinë

Ç’është kjo hënë e bukur
Që zbriti në valle
Djali porsi yll
E mori për fare

Hidhe vallen nuse
Më të lumtë këmba
Me nazet e tua
Ç’na gëzove zemrat

Le të hidhet vallja
Le të ndizet kënga

Hoo hoo pa shiko ç’po na erdhën krushqit o
Hohooo pa shiko ç’na gëzuan vajzën o

[sirena_adria]

" JETOJ " - ÇMIMI I PARE, FESTIVALI I KENGES 40 ( DHJETOR 2001 )

Teksti: JORGO PAPINGJI
Muzika: ADI HILA
Kenduar nga: AURELA GAÇE

Dua te me duash
Dua te mos vuash
Nje refren i humbur
Qe mes njerzve e kerkoj.

Beso e mos beso
Me gjysmen e vetvetes
Na shkoj jeta……

Dhe therras e heshtur
Mbaj nje fryme te mekur
E s'kam nje floke te prekur
S'kam nje dore qe ta shtrengoj

Te rrosh a te mos rrosh
Te kjo dileme e vjeter
Nisi jeta.......

E sa kam deshire te pres
Kur ke se ke te presesh
Ke nje enderr ke nje shpres

E dua te pres dike te vij
Me dere pa trokitur
Te mos mbetet asnjeri

Ti eja nje mik te me trokas
Te trembi heshtjen time
Vetem s'dua ta humbas

E dua nje dore qe ta shtrengoj
Te mbaj ne doren time
Dhe te them se po jetoj

[sirena_adria]

Mysafir në " Pasdite në Top Channel"

[sirena_adria]

Marrëdheniet me kompozitoret dhe artistet e muzikes shqiptare. Rrëfimet surprize nga artistët tanë më të njohur.