Te nderuar bashkatdhetare,
shok, miq dhe dashamira
Per te thene te drejten, jam pak i habitur nga keto qe lexoj ne kete rubrike, jo se jane gjera te rreja, por se permbajn njecfare kodi, njecfare boje, njecfare llogjike, e cila eshte tipike.....se kjo llogjike paska gjet vend edhe ne shoqerine shqiptare, eshte ajo qe me habit.
Ne e dijm, se me reformacionin, biblen e guttenbergut, ramjen e konstantinopojes, rekonkuisten spanjolle fillon ne europen e mesjetes e ashtuquajtura KOHA E RE.........ne te cilen levizjet sociale, kulturore dhe teknollogjike kulminojne ne revolucionin francez, zbulimet ne teknollogji dhe rrendet e rreja sociale te trazuara nga mendimet revolucionare te fillozofeve te medhenj europjan, sic ish sidomos Immanuel Kant dhe kultivimi i ideve antike ne pergjithesi....
Interessant eshte ketu fakti, se sfera veriore e europes ka qene cdokohe e prapambetur, apo e eger....me kulture te kufizuar. Depertimi i krishterimit ne keto troje, i cili daton diku nga shekulli 9 e perpjete ne fillim nuk e pati forcen, qe te civilizoj keto territore dhe ti zhvilloje intelektet njerezore ne ato mese.....sic e thash me larte, ata zhvillime filluan mu ne momentin, kur u shua ndikimi kishtare ne shoqeri, e ai filloj me reformacionin e lutherit, duke i gozhdu 99 tezat e tija ne deren e kishes......ne vijim, per se pari here ne sferen veriore njerezit u ndeshen ne aspekte politike me nje fenomen te nje natyre tejet tjeter se sic e kishin njohur deri atehere.....deri atehere njihej politika e "me te fortit" karshi shoqerive homogene.....kesaj rradhe, u shfaq nje "idee" e tjetersoji ne nje shoqeri homogene.....per here te pare shoqeria u ndesh me nje revolte BRENDA saj......e cila kulminoj ne te njohuren luften 30 vjecare.....pasojat e te ciles deri ne vitet e 60 te shekullit 20 kane qene prezente ne perditshmeri (psh. evangelistet versus katolikeve, edhe brenda nje familje e nje gjaku)..............
Shoqerite veriore ishin te pazhvilluara kulturalisht, ata ishin te indoktrinuara me nje ideologji, dhe ajo mbroheshi nga aparatura te fortifikuara si keshtjella gurri, dhe depertimi ne ta ish i pamundur, kjo ne aspekte kohore u praktikua me fillimin e krishterimit, e deri ne luften 30 vjecare....pra, diku 800 vjet. Per 800 vjet u automatizuan zhvillimet dhe perdithsmeria e individeve i ngjante nje roboti, ku rolet ishin te ndara si ne nje teater, rolin kryesore e mbante kleri dhe borgjezet rreth tij, kurse pjesa dermuese e popullit ish ne rolin e statisteve.....
Nuk e kam per qellim te referoj mbi ndikimin e trashigimise arabe te spanjes apo italise ne zhvillimin e metutjeshem te verioreve, por per strukturat teknike qe shkaktonin nje pas nje ndryshimet thelbesore ne shoqerite, te cilat pa dyshim e sollen ate qe e shohim sot, ato struktura ishin te brendshme, dhe deshmuan se pari here ne historine 800 vjecare te verioreve se kane aftesi intelekti, per te thyer homogjenitetin shoqerore, i cili ne saje te zhvillimeve anesore, nuk kish gjasa te mbahet me tutje....
Ne thelb, zhvillimi shoqerore i verioreve ish dyqish i detyruar, ai ish i patjetersueshem, dhe si cdo here, zhvillimet i kane edhe arkitektet e vet...ata ishin kryekput mendimtare me intelekte te zhvilluara dhe pa indoktrinime tradicionale, nuk i perkatnin nje roli ne teatro, bile as qe ishin pjesetare te teatros, ndoshta vetem ne audience, por jo aktiv ne loje.....dhe pikerisht kjo pozite, vershimi i ngjarjeve nga distanca, i la ato te zhvillojne mendimet e tyre ne ate shkalle, qe ate teater, i cili nga ata shihej sic eshte, pra destruktiv dhe i prire per shkaterim, ta rrenditin dhe ti japin kahje tjeter, kahje te preferuar jo per vet vershuesit, por per pjesemaresit e teatros.....pra, tja u ndajne rolet atyre sipas meritave, sipas nevojes dhe ne menyre me efikase.....u be qe, statisti te ndaje rolin me klerin dhe borgjovanet tjere ne te njejten shkalle, bile edhe me larte, nese e kish aftesine e pershtatshme...barazia shoqerore ish synimi i patjetersueshem....
Ku kycen dashamiret e forumit tane ne keto zhvillime, ne cilen epoke zhvillimi ???
Ata nuk kycen askund, se po te kyceshin ne ndonje epoke te 500 viteve te fundit, patjeter do te detyroheshin ti pershtaten shpirtit te epokes....secila dekade e 500 viteve te fundit ka ne vetvete nje zhvillim perparimore.....dhe secili zhvillim e kundershton ne maksimum mesimim kishtare qe deri atehere e mbau ne pranga shoqerine per 800 vjet me rradhe....
Te argumentosh me periudhen e lavdishme te verioreve duhet te ju referohesh takteve te saje, dhe te gjitha, kryekeput kane natyre tjeter, se ajo qe e kane ndermend forumistet tane.
Parashtrohet pyetja, PERSE pra i referohen zhvillimit veriore ???......JO, nuk i jane referuar ne asnje moment, ngase jane te vetedijshem, se nuk mund ti perdorin ata arme per synimet qe kane. Pikenisja eshte bindja e tyre fetare, qe eshte ajo e krishtere.....per t'ju referuar krishterimit ne periudhen e lavdishme te verioreve, duhet te gjejn armet ekuivalente qe t'ja paraqesin anes ne islam.....kete nuk e kane, ngase qarte keqperdorimi i meritave veriore si arme te krishtera nuk do t'ju shkonte, ngase shume lehte mund te kundershtohet nje krahasim i tille si fallco, si i pavend, dhe keshtu te demantohej.....kete TURP nuk e marin mbi veti.
Cka mbetet pos kesaj ???............mbetet taktika diplomatike, ku ndergjegjesisht ju referohen armeve qe nuk jane te kishes, por me lajthitje e dredhi, shiten si te saja, dhe keshtu vendohen ne peshe karakteret pa mos e mare parasysh shkallen e ngjashmerise.....pra, maten patate me dardha, duke shpresuar se individi nuk ka aftesi te hetoj "dallimin mes patateve dhe dardhave" (per kete edhe jane te mendimit se muslimanet jane te prapambete).....kjo eshte me pak e turpshme, se shitje e nje "arme" te huaj si e imja..... ..Kjo "diplomaci" djallezore ka edhe emer, e ai quhet "antirefomacion".....antireformacioni eshte lufta e kishes ndaj reformacionit te lutherit, ku u be cmos, qe te fetarizohet masa, qe te mos humb influenca e kishes......e si behet ajo ???............ajo behet, duke ju referuar dallimeve, dhe me i shit te miat tek te mijt, per me te mira se te tjetrit....por, kete jo ne baza objektive e racionale.....cdogje eshte e lejuar, vetemse une te perfitoj ate timin per shoqerine time....pra, edhe radikalizimi, i cili rrezulltoj ne luften 30 vjecare.....
Kjo diplomaci e kishes eshte perdore ne shek. 17 , fillimisht brenda kishes, sot edhe kunder islamit................islami deri ne fillim te shek. 20 (deri sa qendronte hilafeti, dhe ndarja dar ul harb, dar ul islam) kish karakter "armiku", dhe nuk pati nevoje kisha me u mare me te ne aspekte diplomatike, ngase nuk kish nevoje ithtaret e vet ti bind kunder islamit. Qe nga fillimi i shek. 20 e kendej, islami e ka inflitruar shoqerine veriore, dhe e ka ndesh ate me nje dukuri te papare ne historine e saj.....ne shoqerine veriore ndodh gati 50 vite ajo, qe ka ndodhe gjate periudhes lutheriane, pra, tronditje e "teatros", dhe levizje e roleve brenda saj......dhe nga "pervoja", kontrareformacioni kishtare po rringjallet dhe fillon te perdoret sic perdorej me heret......rrethanat jane natyrisht tjera, dhe se eshte e qarte, se referimi mbi "pedofiline" e pejgamberit te muslimaneve i ben ne saje te njerezve qe nuk jane radikaluzuar nga kisha per hajgare, ajo nuk prish pune....bile kjo bindje i le te mendojn, se jane ne te drejte....jo se e dijn, por se e thot kisha.....
Perfundimi i kesaj mesele qe mundohem te sqaroj eshte ki, se, populli jone, se pari her, NUK KA NEVOJE te miret me kontrareformacion, ngase shoqeria shqiptare nuk eshte fetarisht homogjene, qe ai kontrareformacion te kete sukses, i mungon thejsht masa ne popull, kontrareformacioni pati sukse, aty ku GJYSMA e popullates ish ne anen e saj....... se dyti, sic thashe, ne jemi fetarisht popull inhomogjen qe me kohe, dhe jemi te mesuar ne nje perandori inhomogjene sic ish ajo osmane, te jetojm ne shoqeri edhe shumekombeshe edhe shumefetare, duke patur aftesi te ndajm problemet, dhe te zgjedhim problemet.
Shfaqja e tendencave kontrareformiste ne shoqerine shqiptare nuk eshte pjelle e shoqerise tone, por nje "kulture" e shekujve te mehershem, e cila epiqendren e ka ne luften e kishes per mbijetese......se ne shqiperi paska kisha "nevoje" te mbijetoje, nuk me eshte e qarte, ajo do te jetoje perderisa ka ithtaret e vet, kurse me kontrareformacionin nuk mund te FITOJE ITHTARE, por mund vetem ata te mjere qe i ka, ti mbaje akoma ne pranga, dhe te radikalizuar....andej, ju lutem anetareve te cilet jane bere vegel e pavullnetshme e interesave te huaja, te permbahen ne ate qe jane, shqiptare, me kombesi, dhe te ndajn interesat tjera ne mase te duhur, jo me metodat e te huajve, kur dihet, se ato metoda nuk kane sukses ne rrethanat qe i kemi......eshte pyetje e aftesive, e intelektit te individit ta kuptoje kete, dhe ta shfrytezoj kete per vetveten, per rrethin, per kombin......por, duke e matur VETVETIU ate puls, dhe ate hap, qe mund ta bej....
me nderime
Pėrgjigju Duke Cituar
Postuar mė parė nga Nuh Musa
Krijoni Kontakt