Islami radikal, shfrytezon varferine ne ballkan
Prishtinė, 26 tetor - Dhjetė vjet pasi luftėrat rishkruan hartėn politike tė Ballkanit, janė rritur shqetėsimet pėr ndikimin e Islamit radikal nė rajon, thekson "National Public Radio", qė e transmetoi REL.
Arabia Saudite, vendet e Gjirit Persik dhe misionarė tė vehabistėve islamikė kanė derdhur shuma tė mėdha parash nė Bosnjė dhe Kosovė. Objektivė e tyre ishte popullata e re, e zhytur nė varfėri, papunėsi dhe korrupsion.
Xhamia e Mbretit Fahd nė Sarajevė ėshtė ndėrtuar pas luftės nė Bosnjė. Koston e saj prej 30 milionė dollarėsh e ka mbuluar Arabia Saudite. Ajo ka njė stil tė Lindjes sė Mesme, qė kombinohet me gurė tė trashėguar nga arkitektėt otomanė.
Qendra tė shumta bamirėse nga Arabia janė vendosur nė Bosnjė dhe kanė ndihmuar nė ndėrtimin e 150 xhamive, pėr tė sforcuar kėshtu Islamin. Por, pas sulmeve tė 11 Shtatorit, autoritetet e Sarajevės i goditėn dhe 14 sosh u mbyllėn.
Burimet e zbulimit perėndimor thonė se komuniteti islamik nė Bosnjė i cili gjithmonė ka praktikuar njė formė mė tė moderuar tė fesė dalėngadalė ka rimarrė kontrollin e xhamive.
Kėtė e pohon edhe Ahmed Alibashiq, profesor nė Universitetin e Sarajevės. Islami i huaj nė Bosnjė ėshtė zbehur, thotė ai.
Njerėzit janė duke shkuar prapa dhe duke thėnė: nė rregull, ne duhet tė shohim prapa dhe tė shqyrtojmė traditėn tonė mistike. Kjo ėshtė devotshmėri personale, shton ai.
Sot, nė lagjen e vjetėr Baskarsia tė Sarajevės, birrat dhe verėrat qarkullojnė lirisht nėpėr restorante, ndėrsa vetėm disa gra janė tė mbuluara.
Por, burimet perėndimore tė zbulimit paralajmėrojnė se vazhdimi i jostabilitetit ekonomik dhe social mund tė ēojė nė rritje tė ekstremizmit.
Kjo frikė pėrshkon gjithė Ballkanin njė rajon ky i rimėkėmbur nga dhimbjet e tranzicionit post-komunsit dhe nga kriza ekonomike globale.
Njė nga vendet mė tė rrezikuara ėshtė Kosova, ku papunėsia kap shifrėn 45%.
Ajo ēfarė kam parė unė gjatė 10 vjetėve tė fundit ka qenė njė infiltrim i fortė i parave tė Arabisė, thotė Flaka Surroi, pronare e kompanisė sė pavarur Koha.
Ata kanė identifikuar njerėzit mė tė varfėr tė komuniteteve, u kanė ofruar atyre njė rrogė tė qėndrueshme ēdo muaj, vetėm pėr tu mbuluar dhe pėr tė vepruar sipas ideologjisė sė tyre, thotė ajo.
Xhamia e Hasan Begut nė qytetin e Prishtinės ėshtė fare e re dhe ėshtė financuar nga Arabia Saudite.
Nė lutjet e sė premtes marrin pjesė kryesisht njerėz tė rinj meshkuj me mjekra dhe gra tė mbuluara. Por, megjithatė, ata janė tė gatshėm tė bisedojnė me gazetarėt e huaj.
Tradicionalisht nė Kosovė, feja nuk ka qenė shumė e rėndėsishme. Por, ekonomia e dobėt, varfėria nė rritje dhe korrupsioni kanė shtyrė njerėzit ti kthehen asaj.
Autoritetet e Kosovės u kapėn nė befasi nga demonstrata e kohėve tė fundit, ku mijėra njerėz protestuan kundėr vendimit tė Ministrisė sė Arsimit pėr ndalimin e shamisė nėpėr shkollat publike.
Ilir Deda ėshtė njėri nga themeluesit e njė partie tė re politike, e cila ka pėr qėllim tė luftojė korrupsionin dhe tė vendosė sundimin e ligjit.
Institucionet nuk janė marrė me kėtė ēėshtje, thotė ai. Islami radikal ėshtė njė nga rreziqet mė tė mėdha pėr Kosovėn, sepse ata kanė pėr synim ndryshimin e strukturės sonė shoqėrore, thotė Deda.
Sipas tij, nė dhjetė vjetėt e fundit, bamirėsit e Lindjes sė Mesme kanė investuar rreth 800 milionė dollarė nė Kosovė. Qė vendi tė shkojė pėrpara, Deda thotė se kėto lidhje duhen shkatėrruar.
Burimi: http://www.koha.net/index.php?cid=1,24,38336%C3%C3%C3
Pėrgjigju Duke Cituar
)
Postuar mė parė nga Renea
Krijoni Kontakt