Dokumentohet lashtësia e shqipes që nga shekulli V para Erës së re

[Japodi]

Te kishin studiuesit profesional,,ato qe kam botuar un neper forume,,

do te kishin titullin Dr PROFESOR i PERGJITHSHEM!

Por un jam iLir,,,nuk e shes Diturin dhe as Kontributin tim Per Shqipen.

ja fal asaj me plot Zemer,,

prandaj edhe me nenvlersojn njerzit,,sepse njerzit jan te till,

tu thuash ja nje diamant,,po ta fali,,,ai nuk te beson,,,dhe shkon blen nje flori vetem per inat,,

fjala amator, nuk eshte fjale negative por tregon se ai i cili mund te quhet ashtu jeton nga nje profesion tjeter ose nga ajri dhe dashuria...profesionalisti ne anen tjeter (sic edhe fjala vete e thot) e ka pune nga e cila e fiton buken e gojes....Profesori ka investuar pa ndonje garanci fitese gjitha ato muaj ne zberthimin e fjaleve nga Ilirishtja (paraardhsja e ghuhes shqipe). Prapavioja e tij profesionale jetesore qe e mundesoi kete studim te thelle nuk ka te paguar..por nje ndihmese ate per ta botuar dhe publikuar ne nivelin international eshte kerkesa ma e vogel qe mund te behet.

[bindi]

Vetem kur ta shof artikullin te botuar, athere mbase do jap kontribut...

Deri me tani me duket si ato historite e suksesit "Si te behesh i pasur"

Tung

Sa i perket suksesit prof.dr Ushaut ai nuk i mungon, eshte nje nder studisit me te zellshem ne fushen e albanologjise dhe filologjise i cili ka nje kontibute shkencore te padiskuteshem,E njof peronalishte kete njeri si nje njeri modest te cilin nuk e shtyn egoja per tu bere i pasur por egoja per te hedhur drite mbi gjuhen tone te sterlashte te cilen e ka mbuluar misteri dhe pluhri i harreses....Eshte vertet tragjike per nje komb qe nje studius i keti niveli ti drejtohet audotoriumit shqiptare per ndihme qe ti botohet nje studim qe barte vlera te gjuhsise se lashte shqiptare!Ndersa nga ana tjeter nuk kemi instucione shtetrore dhe akademi shkencash te financohen nga ana e shtetit shqiptare kur eshte fjala per studime qe bartin vlera per vete kombin tone....

[Japodi]

Tribali qysh në shek V.p..re, i tha në ilirishte dy frazat të cilën nuk i kuptuan grekët

Nga Dr.Ruzhdi Ushaku
EKSKLUZIVE: Prof.Ruzhdi Ushaku zbërthen dy fraza enigmatike nga “Zogjt “e Aristofanit Shek.V p.e.re

Për kriter transkriptimi bazë kemi pasur parasysh faktin e mirënjohur se grafia nuk mund te pasqyroj me besnikëri të plotë shqiptimin burimor –gojor, veçanërisht në rastet kur nisemi nga burimi i shkruar andaj edhe parimisht kemi theksuar transkriptimin “e dyfishtë”në vija të trasha.

Fraza e parë, siç u pa, dëshmohet si tërësisht e përngjitur dhe vështirëson zbërthimin në gjymtyrët përbërëse që mund të dalin në variante të shumta, ndërsa e dyta, edhe pse e ndarë në katër, përkatësisht dy gjymtyrë, në thelb ngërthen, sipas ndarjes së propozuar këtu, më shumë se katër gjymtyrë përbërëse:dëshmi kjo për dukurinë e vjetër të përngjitjes së gjymtyrëve që ndeshet jo vetëm në shqipen e folur por edhe në atë të shkruar.

Në të mirë të diakronisë, rikujtojme kompoziten antike të emerlumit të njohur si Barbana {Bar+Banna} për Bunën e sotme dhe kompozita të shumta të shqipes të shënuara nga shekulli XII e këtej si flokart, lulmal, burrëmadh, kambalesh, (Për disa kompozita të këtij lloji, prej antikës e deri në shek.XII e këtej, shih e krahaso te R.Ushaku, Ndihmesa onomatologjike nga hapësira iliro-arbërore, Fakulteti i Filologjisë – UP Prishtinë 2006) pastaj shprehjen ndeshtrasha nga Fjalori i Harfit, (Për këtë dhe gjurmë të tjera të shqipes në diakroni, shih e krahaso R.Ushaku: Mbi disa trajta të dëshirores nga Meshari i Buzukut, në ija, Bashkimi i Krijuesve shqiptarë ntë Mal të Zi, Ulqin, 2005, F.211-224) zemërmermuruomitë {për “zemërftohtët si mermeri”} te Budi, ato mitiko-legjendare shtojzovallet {eufemizëm},syqenhanjeri {për “qiklopin kanibal”},si dhe ato që gjallërojnë edhe sot të pranuara ne shqipen standarde si lamtumirë, tungjatjeta, faleminderit, shpirtpangopur, sypatrembur me shumë të tjera në të folme e dialekte të shqipes.

Sipas kësaj analize, gjymturët përbërëse të frazava në vështrim, dalin formalisht mjaft të konservuara, kryesisht njërrokëshe dhe të theksuara, jo aq të ndryshueshme në nivelin morfofonetik apo gramatikor-semantik.

Përveç disa arkaizmave të hetueshme, siç janë renditjet e gjymtyrëve, semantizmi dhe gramatikaliteti i tyre arkaik, gjyrmët e të cilit shpien në i.e. apo më herët, ato në thelb, edhe nga aspekti historio-shoqëror, dalin si fond leksikor themelor ku edhe si të izoluara pasqyrojnë jetën materiale dhe shpirtërore me një gramatikalitet konservativ. Rrafshi gramatikor i një gjuhe të vjetër, përgjithësisht ilire, në thelb nuk duhet ta dëmtojë mesazhin leksikor apo semantik, pavarësisht valencave homonimike të formës fleksionale dhe funksioneve ekuivoke sintaksore, Gjuha e frazave në vështrim shihet dhe ndjehet sadopak standarde nga goja e “ambasadorit Tribal”, të dërguar nga zotat e barbarëve jogrekë që zënin vend në Olimp, krahas zotave helenë.

Sipas disa të dhënave të shënuara më lart dhe të tjerave që ndeshen për ilirët dhe

Ilirinë tek autorët antikë grekë e romakë që u cekën në fillim, tribalët ishin fis barbarë trak që popullatave më të lashta të Ballkanit, përkatësisht Ilirëve në kuptimin më të gjërë të fjalës. (Shihe krahaso veprën e cituar më lart, Ilirët dhe Iliria...fq.7, 118, 195-196,238,274 passim).

Gjuha e tyre në komunikimin më të mirë të gjerë ishte e afërt me ilirishten apo trakishten, kurse vet Tribali, sipas të gjitha gjasave, i zgjedhur nga Aristofani, si personazh arketip i ilirëve kontinentalë autoktonë, kryesisht të përbuzur, si “të pa qytetëruar”, “të paarsimuar sa duhet”, në krahasim me grekët.

Tribali si “barbar” fliste një gjuhë apo dialekt “barbar” dhe shërbehej me një greqishte të dobët e të çoroditur. Vetë greqishtja e tij e dobët, dhe frazat e ndërfutura, të panjohura dhe të pakuptueshme për greqishten, shpien drejt supozimit se të kenë qenë të transkriptuara në mënyrë sa më besnike, sa më të përafërt, në alfabetin grek nga goja e një “barbari”, pra iliri, për të autenticitetit burimor, por edhe të efekteve komike si fraza të pakuptueshme për lexuesin apo publikun grek.

Së këndëjemi gjuha “barbare” jogreke e Tribalit – prototip ilir, në komedinë në vështrim (“Zogjt” e Aristofanit –nën.ynë) do të ketë qenë një ilirishte sadopak standarde për kohën, eventualisht ndonjë e folmed trako-ilir, nga fakti se deri më sot nuk e kemi të njohur që dikush t’i ketë zbërthyer apo interpretuar këto fraza me mjete gjuhësore, apo relikte gjuhësore të ndonjë gjuhe a dialekti tjetër të Ballkanit të asaj kohe.

Në këtë përpjekje për analizën dhe zbërthimin e dy frazave është mbajtur parasysh, në rend të parë domosdoshmëria e qasjes gjuhësore-filologjike interdisiplinare, pa lënë anash faktorët jashtëgjuhësorë – multidisiplinar, siç janë ato historikë, entogjeografikë, sociologjikë, psikologjikë të kohës.

Le të mbetet kjo një sprovë dhe ndihmesë për shpjegimin sa më bindës, sa më të argumentuar të frazave në vështrim, shteg i hapur për verifikim a konfirmim, por edhe për ndonjë variant shpjegimi të pjesshëm apo të përgjithshëm, të argumentueshëm gjithnjë me mjetet e shqipes, të ndonjë gjuhe tjetër të asaj kohe e hapësire, apo të relikteve gjuhësore të popujve a etnoseve të vjetra të Ballkanit, përkatësisht të ilirëve a të trakasve.

Tash e tutje, deri të argumentohet e kundërta, të na lejohet që frazat në fjalë t’i konsiderojmë si dëshmitë më të vjetra të gjuhës ilire apo protoshqipe në formë të shkruar, me të cilat do të plotësohej një zbrazëti rreth 19 shekujsh para Formulës së Pagëzimit nga shekulli XV.

Shënim i redaksisë

Profesor Ruzhdi Ushaku i ka dhënë ekskluzivitetin gazetës kombëtare “Bota sot” jo vetëm për të bërë jehonën e këtij lajmi sensacional por edhe për të botuar fjalën hyrëse dhe argumentet përmbyllëse të studimit të tij shkencor. Me këtë rast profesor Ruzhdi Ushaku u drejtohet të gjithë njerëzve të vullnetit të mirë që kanë mundësi materiale të nxjerrin në dritë këtë studim të rëndësishëm shkencor për gjuhën shqipe, që të mundësojnë botimin e plotë të këtij studimi në gjuhën shqipe apo edhe të përkthejnë në gjuhën angleze, franceze etj. Botimi në shqipe dhe në gjuhë të huaja i kësaj vepre do t’ia shtonte vlerat shkencore gjuhës shqipe por edhe do t’ia rriste namin popullit shqiptar e do t’ia shtonte vlerat e lashtësisë së pakontestueshme të gjuhës shqipe.

Të gjithë ata biznesmenë shqiptarë apo edhe shoqata intelektualësh e botuesish shqiptarë që kanë mundësi materiale që të nxjerrin në dritë këtë zbulim sensacional, pra që të mundësojnë botimin e kësaj vepre shkencore, mund të kontaktojnë drejtpërdrejtë me prof Ruzhi Ushakun përmes adresës elektronike ruzhdiushaku@yahoo.com, ose telefonit 00377 44175458, ose 0038269459936, ose edhe përmes kontaktit telefoni në nr. 044 506 183 ose emailit bajrush_2000@hotmail.com

Vepra shkencore e prof.Ruzhdi Ushakut pret ndihmën dhe përkrahjen tuaj, shqiptarë kudo që jetoni e që punoni e që për ideal kombëtar keni zbardhjen e errësirës shekullore të lashtësisë shqipe dhe argumentin shkencor të gjuhës tonë shqipe.

Ju mirëpresim!

[halla mine]

Studiuesit amatore botojne neper forume.

Profesionistet po i perjashtojne panderprere.