DOKUMENTE HISTORIKE
KONVENTA JUGOSLLAVO - TURKE
PĖR SHPĖRNGULJEN E SHQIPTARĖVE
( 1 9 3 8 )
K O N V E N T A
Mbi rregullat e emigrimit tė popullatės turke * ( * Fjala ėshtė pėr shpėrnguljen e popullsisė shqiptare tė konfesionit mysliman ) nga regjioni i Serbisė sė Jugut nė Jugosllavi.
Qeveria e Republikės sė Turqisė dhe Qeveria e Madhėrisė sė Mbretit tė Jugosllavisė konstatojnė:
- Emigrimin (shpėrnguljen) e myslimanėve nga regjioni i Sėrbisė sė Jugut, dhe
- Njėherit vlerėsojnė se kjo popullatė nga ana tjetėr, nė pėrgjithėsi, i ka humbur tė drejtat e regjimit tė lirė nė Jugosllavi, dhe sė bashku janė pėrcaktuar ta braktisin territorin e Mbretėrisė, me dėshirėn e tyre legjitime, nė mėnyrė qė t'u bashkohen etnikėve tė tyre natyral nė Turqi.
Ata shfaqėn dėshirėn qė tė nėnshkruajnė Konventėn sipas sė cilės caktohen mėnyrat e shpėrnguljes si dhe preimpotencat e tyre pėrkatėse tė:
Madhėrisė sė tij, Mbretit tė Jugosllavisė;
M.
Ekselenca e tij, Zoti Kryetar i Republikės sė Turqisė.
M.
Ato do tė komunikojnė dhe do t'i pėrmbushin dėshirat e tyre, sipas mėnyrave tė caktuara me dispozitat vijuese:
Neni 1.
Me kėtė konventė identifikohen shtetasit jugosllavė me fé, kulturė dhe kombėsi myslimane dhe qė flasin gjuhėn turqishte.
Ndėrsa, me kėtė Konventė nuk identifikohen, personat pėr tė cilėt hyrja nė Turqi ėshtė ndaluar sipas ligjeve dhe rregullave tė Turqisė, tė cilat janė nė fuqi, edhe atė: popullata nomade dhe ajo jevge.
Neni 2.
Regjionet, tė cilat i nėnshtrohen emigrimit sipas kėsaj Konvente, janė si vijon:
1. Rajoni i Banovinės sė Vardarit:
Rajoni i Malit Sharr (Prizreni); Gora (Dragashi); Podgora (Suha-Reka); Nerodimja (Ferizaj); Donji Pollog-Pollogu i Ulėt (Tetova); Gornji Pollog-Polloga i Sipėrm (Gostivari); Galica (Rostusha); Dibra (Dibėr); Struga (Strugė); Graēanica (Prishtinė); Kaēaniku (Kaēanik); Gjilani (Gjilan); Presheva (Preshevė); Prespa (Resnja); Poreēi (Juzhni Brod-Makedonski Brod); Prilepi (Prilep); Bitoli (Manastiri); Kavadarci (Kavadari); Marihovo (Manastiri-Marihovė); Negotin Na Vardaru (Negotini i Vardarit); Skopje (Shkupi), Kumanova (Kumanovė); Velesi (Velesi); Ovēe Pole (Ovēe Pole); Radovishte (Radovishte); Strumica (Strumicė); Dojrani (Valandova); Gjevgjelija (Gjevgjelija); Kriva Pallanka (Kriva Pallanka); Kratovo (Kratova); Carevo Sello (Carevo Sello); Malesi (Berovo).
2. Rajoni i Banovinės sė Zetės, pėrfshin:
Pejėn (Pejė); Istokun (Istog); Mitrovicėn e Kosovės (Mitrovicė e Kosovės); Gjakovėn (Gjakovė); Podrimjen (Rahovec).
3. Rajoni i Banovinės sė Moravės pėrfshin:
Llapin (Podujevė); Vuēiternėn (Vuēitėrnė); Drenicėn (Sėrbicė).
Qeveria jugosllave do tė caktonte se nga cili regjion do tė fillonte emigrimi (shpėrngulja).
Neni 3.
Numri i familjeve, pėr tė cilat Qeveria turke merr obligimin qė t'i pranojė nga regjionet e pėrmendura nė Nenin 2, sipas kushteve tė kėsaj Konvente, pėrbėhet prej 40.000 familjesh. Kėtu pėrfshihen familjet e pėrbashkėta dhe anėtarėt e tyre (personat) dhe fėmijėt e njė gjaku, tė cilėt nė momentin e nėnshkrimit tė kėsaj Konvente, jetojnė nė njė bashkėsi familjare tė pandarė dhe nėn njė kulm tė pėrbashkėt.
Neni 4.
Riatdhesimi i kėtyre 40.000 familjeve do tė realizohet pėr gjashtė (6) vjet, sipas kėtyre proporcioneve:
1. Nė vitin 1939 4.000 familje
2. Nė vitin 1940 6.000 familje
3. Nė vitin 1941 7.000 familje
4. Nė vitin 1942 7.000 familje
5. Nė vitin 1943 8.000 familje
6. Nė vitin 1944 8.000 familje ,
vazhdon deri ke neni 12, qe ka edhe me shume se kaq
Krijoni Kontakt