Mbi hapjen e ēėshtjeve.
Kreu 121.
Nėse hapet njė ēėshtje ajo duhet ēuar deri nė fund. Pala qė e humbet ēėshtjen duhet tė shlyhet plotėsisht me fituesin dhe pastaj mund ti bėjė pyetje fituesit, i cili duhet tė pėrgjigjet.
Kur ngrihen pretendime mbi diēka.
Kreu 122.
Kur kėrkohet gjėja e huaj, duhen prova pėr ta marrė. Pėr gjėnė e tij personi nuk ka nevojė pėr dėshmi. Nėse ai qė pretendon diēka nuk zotėron dėshmi, palės tjetėr i mjafton betimi siē ėshtė zakoni.
Mbi mėnyrat si mund tė provohet e vėrteta.
Kreu 123.
Asnjė nuk mund tė provojė tė drejtėn e vet nė gjyq, veēse me anė tė pohimeve tė vete palės kundėrshtare, me anė tė dėshmitarėve tė ligjshėm ose pėrmes njė letre tė shkruar nga dora e vete kundėrshtarit. Kjo letėr, nėse ėshtė e vulosur me vulėn e Komunės, mund tė besohet njėlloj si karta e noterit dhe po aq vlen letra e shkruar nga borxhliu me dorėn e vet.
Mbi pretendimet pėr pronė ose diēka tjetėr.
Kreu 124.
Nėse njė qytetar i yni apo i huaj, ngre nje pretendim pėrmes gjyaktėsve, mbi njė pronė apo diēka tjetėr, dhe nėse pala paraqitet nė ballafaqim por nuk arrin ose nuk do tė paraqesė prova, atėherė gjykatėsit duhet t'ia marrin atij pronen apo sendin e kundershtuar me njė vendim tė pakthyeshėm.
Mbi dėnimin.
Kreu 125.
Askush nuk mund tė dėnohet pa dėgjuar dy apo tre dėshmitarė.
Kur kėrkohet mė shumė.
Kreu 126.
Kur dikush kėrkon mė gjyq t'i kthehet njė borxh, por pretendon mė shumė se sa duhet tė marrė, nėse provohet njė gjė e tillė, ai do tė humbasė gjithshka.
Mbi ēėshtjet e diskutueshme.
Kreu 127.
Nėse njė person ka njė ēėshtje tė hapur me njė person tjetėr pėr njė gjė tė caktuar, asnjėri prej tyre nuk duhe tė bėjė ndonjė lėvizje perpara se tė vendosin gjykatėsit. Nėse njėra nga palėt vepron nė kundershtim me kete, pėrpara se tė jetė dhėnė vendimi, konsiderohet se e ka humbur ēėshtjen ne fjale.
Mbi rrėfimin.
Kreu 128.
Urdhėrojmė qė nėse njė person rrėfehet nė gjyq pėrpara gjykatėsve pėr diēka qė lidhet me tė ose me pronat e tij, ndėrkohė qė ka ēėshtje tė hapur me dikė qė nuk ndodhet nė sallė, gjykatėsit ti japin gjyqin palės tjetėr.
Mbi dėshminė e avokatit.
Kreu 129.
Nė rast se nė gjyq paraqitet njė avokat qė dėshmon pėrpara gjykatėsve dhe personit qė e ka pajtuar si avokat dhe nėse nuk kundėrshtohet nga klienti i tij, atėherė dėshmia ne fjale konsiderohet e vėrtetė, e vlefshme, sikur ta ketė bėrė vetė klienti i tij. Nėse kundėrshtohet nga personi qė e ka zgjedhur si kujdestar apo avokat tė tij, dėshmia e avokatit konsiderohet e pavlefshme dhe nuk merret parasysh.
Mbi zgjedhjen e garantėve nė gjyq.
Kreu 130.
Njė person qe i rekomandohet gjyqit nuk mund tė pranohe si garant i besueshėm nėse nuk paguan nga 10 hyperperė e lart. Mund te konsiderohet i besueshėm, veēse kur pajiset me njė autorizim nga noteri. Kushte tė tjera pėr garantin janė: tė mos jetė mė i vogėl se 14 vjeē, tė mos jetė i ati, vėllai, kushėri prej nje fisi e gjaku, nipi, gjyshi, kunati, dhėndėrri, vjehėrr i palės ne fjale, burre apo grua qofte. Kėsaj liste i shtohen dhe shėrbėtorėt, tė varfrit qė nuk zotėrojnė mė shume se 20 hyperperė pasuri, gjakėsit, kumbarėt, sllavėt, arbėreshėt. Gjithashtu garanti nuk mund tė jetė nje femer, nje mashtrues, nje njer qe ka tradhetuar qytetin, bashkepronar ose ortak mė personin pėr tė cilin duhet tė garantojė. Pėr ēėshtje martese ose prike, kur ka mosmarrėveshje mes dhėndrrit dhe familjes sė nuses, nė mungesė tė nje dokumenti tė noterit, tė afėrmit e njėrės dhe tjetrės palė mund tė pajtohen si garantė. Gruaja mund tė pranohet garante pėr ēėshtje qė kanė tė bėjnė me mosmarrveshje pėr ditėn e blojės, pėr moshėn, pėr fėmijėt, pėr sjelljen dhe virgjėrinė e vashave.
Mbi paraqitjen e provave nė gjyq.
Kreu 131.
Nėse dikush kėrkon tė drejtėn e tij para gjykatėsve duhet tė ofrojė prova tė besueshme nėpėrmjet garantėve tė besuar. Gjykatėsit i vėnė garantėt tė betohen perpara te gjitheve se do tė thonė tė vėrtetėn. Me pas duhet tė pyesin seicilin veēmas, nė mėnyrė qė tė mos dėgjojnė dėshminė e njėritjetrit. Gjatė kohės qė bėhen pyetje, dėgjohen ose leshohen dėshmitė e sicilit garant, njė sekretar mban shėnim pėr gjithshka.
Mbi dėshmitarėt.
Kreu 132.
Nėse personi qė thirret tė dėshmojė pohon se beson se kėshtu ėshtė e vėrteta, por ai nuk mund ta thote me siguri dėshmia e tij nuk duhet tė konsiderohet e vlefshme.
Pėrsėri mbi dėshmitarėt.
Kreu 133.
Personi qė ėshtė pranuar pėr garant mund tė dėshmojė vetėm nė seancėn qė i ėshtė caktuar, pėrndryshe nuk ėshtė i besueshėm. Pėrjashtim bėhet pėr garantėt e thirrur pėr vjedhje tė kryera gjatė natės ose jasht territorit tė qytetit apo pėr plaēkitjet e bėra jashtė qytetit ose edhe nė qytet, gjatė natės.
Garantėt tė betohen mbi ungjill pėrpara te ngrėnit.
Kreu 134.
Garantėt e thirrur nė gjyq tė vijnė pėr tė njėjtėn ēėshtje. Secili prej tyre duhet te ftohet tė bėjė betimin mbi ungjill pėrpara ngrėnies, jo pas saj. Pėrndryshe, dėshmia e tij nuk konsiderohet e vlefshme.
Kur ati dėshmon pėr bijtė.
Kreu 135.
Babai mund tė jetė dėshmitar nė ēdo gjė pėr bijtė, qofshin ata meshkuj apo femra dhe fjala e tij ėshtė ligj pėr ndarjen e pasurisė. Nėna mund tė jetė dėshmitare pėr bijtė e saj, por vetėm pėr meshkujt e jo pėr femrat.
Mbi dėshmitė nė proēeset midis qytetarėve dhe tė huajve.
Kreu 136.
Nė proēeset midis qytetarėve nga njėra anė dhe sllavėve dhe arbėreshėve nga ana tjetėr, pala qe i ofron dėshmitarit duhet ti zgjedhė ata gjysem pėr gjysėm, nga tė vetėt dhe nga tė palės tjetėr. Ndryshe garancia nuk konsiderohet e besueshme.
Mbi thirrjen e dėshmitarit.
Kreu 137.
Kur caktohet njė dėshmitar, ai thirret nga korrieri ose nga vataku tri herė dhe nė rast se dhe pas herės sė tretė nuk paraqitet tė dėshmojė, ose paraqitet por refuzon tė dėshmojė, atėherė dėshmitari ne fjale ėshtė i detyruar te paguajė te gjithė dėmin qė pėson pala qė humbet gjyqin. Nėse dėshmitari ėshtė i pamundur, gjykatėsit bashke me sekretarin shkojnė nė shtėpinė e tė sėmurit, e ftojnė ate tė betohet mbi ungjill, se do tė thotė tė vėrtetėn. Nėse nje grua duhet tė kryejė dhe ajo betimin, gjykatėsit dhe sekretari shkojnė nė shtėpinė e asaj dhe e vėnė atė tė bejė kete betim.
Mbi ata qė i kanė borxh Komunės.
Kreu 138.
Gjykatėsit e kanė pėr detyrė ti shtrėngojnė borxhlinjtė e Komunės t'i kthejnė asaj gjithe sa i detyrohen nga tatimet, nga shitjet dhe nga ēdo gjė tjetėr.
Mbi dėshmitarėt e rremė.
Kreu 139.
Kur njė dėshmitar, i shtyrė nga ligėsia e tij apo i joshur nga tė hollat, jep dėshmi tė rreme nė dėm tė dikujt dhe njė gjė e tillė provohet, ai detyrohet tė paguajė gjithė dėmin si dhe njė gjobė prej 8 hyperperesh Sklavonie, gjysmėn Kontin dhe gjysmen tjeter tė dėmtuarit. Veē kėsaj, njė dėshmitarė i tillė nuk do tė thirret mė tė dėshmojė dhe nuk mund tė shpresojė mė pėr ndonjė ofiq nė Komunė. Tė njėjtat sanksione vlejnė dhe pėr ata tė cilėt rekomandojnė dhe paraqesin dėshmitarė tė rremė.
Mbi dokumentin e noterit.
Kreu 140.
Njė akt noterial mbi marrėveshje ose kontraktim borxhi duhet tė nėnshkruhet nga dy ose tre dėshmitarė tė ēdo pale dhe duhet tė jetė nė pėrputhje me Statutet e qytetit. Njė akt i tillė ėshtė i vlefshėm dhe askush nuk mund ta vėrė nė diskutim. Po keshtu, vendimi i gjyqit ka vlerė nė rast se nuk bie nė kundėrshtim me Statutet.
Krijoni Kontakt