Hapen portat e Misisipit për të parandaluar dëmet në Baton Ruzh dhe Nju Orlins

[DYDRINAS]

Hapen portat e Misisipit për të parandaluar dëmet në Baton Ruzh dhe Nju Orlins

Mil Arsega

Uashington

E shtunë, 28 Maj 2011


Korpusi i inxhinierëve të ushtrisë amerikane hapi një shkarkues kryesor në Lumin e fryrë të Misisipit, duke shkaktuar përmbytjen e disa mijëra shtëpive dhe sipërfaqëve të mëdha me të mbjella. Ky veprim pritet të rezultojë në dëme shumë të mëdha, duke përmbytur 8 mijë kilometra katrore këneta dhe toka bujqësore. Por hapja e portës pakëson rrezikun e dëmeve edhe më të mëdha për një popullatë më të madhe që jeton në bigjet e Misisipit.

72 kilometra në veri të kryeqytetit të Luizianës, ekspertët thonë se shkulmet e ujit nga porta e Morganxës do të sjellë ngritje e nivelit të ujrave deri në 6 metra, duke përmbytur ferma dhe biznese në një zonë që deri në shtunën ishte e banuar nga më shumë se 25 mijë njerëz. Kolonel Ed fleming i Korpusit të Inxhinierëve e quajti këtë veprim historik

"Jo vetëm që është historik për shtetin e Luizianës dhe qytetin Morganxa, por është edhe një ditë historike për vendin tonë. E sotmja është dita e parë në historinë e vendit tonë që ne kemi hapur tri porta shkarkimi”.

I fryrë nga shkrirja e dëborës dhe shirat e pranverës, Lumi Misisipi ka përmbytur tashmë qidra shtëpi dhe biznese, ka shkatërruar mijëra hektarë të mbjella me misër dhe sojë, dhe tani rrezikon të përmbytë qytete, ferma dhe rafineri në zonën nga Memfisi në Gjirin e Meksikës. Sipas përllogaritjeve paraprake, dëmet kapin shumën e një miliardë dollarëve.

Nëse protat do të ishin mbajtur të mbylluara, inxhinierët e ushtrisë thonë se dëmet në qytetet më të mëdha në jug do të kishin qënë më katastrofike. Banorët e larguar nga zona kanë thënë se shteti kishte pak zgjedhje.

"Ata thonë se 30 deri në 60 mijë njerëz ndoshta do të përmbyten, por varianti tjetër do të ishte përmbytja e Baton Ruzhit dhe Nje Orlinsit, që do të afektonte mbi një milionë njerëz dhe do t’i shkaktonte industrisë miliarda dollarë dëme".

Por ky arsyetim nuk është i mjaftueshëm për të qetësuar ata që kanë humbur ose do të humbasin shtëpitë, veçanërisht ata që nuk kanë sigurime në rast përmbytjesh.

"Për fat të keq ne nuk kemi sigurime për përmbytjet. Kjo ka qënë pakujdesi nga ana jonë. Zakonisht ne paguajmë për sigurime të tilla, por meqë nuk ndodhi gjë vitin e kaluar, ne e lamë jashtë këtë lloj sigurimi. Ne kemi patur probleme financiare dhe tani na duhet të vuajmë pasojat”.

Ekspertët thonë se banorëve do t’u duhet të paguajnë më shumë për shkak të përmbytjeve të këtij viti. Në Shtetet e Bashkuara këtë vitë është raportuar për 5 miliardë dollarë dëme nga fatkeqësitë natyrore dhe me këtë ritëm, sipas Qendrës Kombëtare të të Dhënave Klimatike, do të tejkalohet rekordi i vendosur në 2008-n që kapi shumën e 9 miliardë dollarëve.

VOA Albanian

[DYDRINAS]

http://www.cbsnews.com/video/watch/?id=7366074n

http://www.cbsnews.com/video/watch/?id=7366074n

[DYDRINAS]

Përmbytjet e Misisipit prekin bujqësinë e zonave përgjatë lumit

Greg Flakus

Hjuston, Teksas E dielë, 05 Qershor 2011


Përmbytjet përgjatë Lumit Misisipi kanë shkatërruar drithërat, kanë dëmtuar tokën bujqësore dhe kanë vonuar trafikun e anijeve në disa pjesë në jugun e Shteteve të Bashkuara. Por zyrtarët thonë se devijimi i një pjese të ujit në kanalet e shkarkimit në Luiziana do të lehtësojë rrjedhën dhe do të ndihmojë në kthimin e shpejtë të normalitetit. Korrespondenti i Zërit të Amerikës, Greg Flakus njofton nga Houstoni i Teksasit.
Roja bregdetare amerikane ka mbyllur disa pjesë të lumit Misisipi për trafikun e anijeve gjatë ditëve të fundit dhe ka lejuar vetëm kalimin e një numri të vogël barkash përmes zgjatimit të lumit në afrësi të Vidalias në Luiziana, ku argjinaturat janë gati për t’u përmbytur. Kalimi i barkave ngre nivelin e ujit që mund të kalojë mbi argjinaturat, duke bërë që banorët vendas të jenë në ankth për pronat e tyre.
Por masat e përkohshme nuk kanë patur ndonjë efekt të madh në trafikun e anijeve apo në operacionet e tjera. Sipas zëdhënësit Chris Bonura, porti i Nju Orlinsit, ka patur pak ndërprerje të operacioneve.
"Ne po vazhdojmë të punojmë në pjesën e poshtme të lumit Misisipi. Anijet vijnë nga të gjitha portet e huaja. Ne po menaxhojmë ngarkesat. Aftësia jonë për të shpërndarë ngarkesat e anijeve në tokë është ulur disi nga vonesat në trafikun e barkave në zonën Vidalia. Por kjo është diçka që pritej".
Randy Ouzts me Horizon Ag, një kompani teknologjike farërash në Memphis të Tenesisë thotë se niveli i lartë i ujit në këto zona ka penguar ngarkimin dhe shkarkimin e anijeve.
“Çështja që na shqetëson për momentin është shpërndarja e grurit dhe gjithashtu e plehërave kimike. Problemi është me ngarkimin. Ndërtesat nuk janë në gjendje të funksionojnë me kaq ujë”.
Menaxheri i përgjithshëm Randy Ouzts thotë se fermerët po kërkojnë ndihmën e qeverisë për të dalë nga katastrofa e këtij viti.
Përmbytjet kanë qënë veçanërisht të vështira për fermerët pasi çmimet e grurit janë relativisht më të larta këtë vit dhe shumë prej tyre kishin të korrura të mira derisa uji vërshoi dhe i shkatërroi të gjitha. Megjithëse përmbytjet përgjatë pjesës jugore të lumit Misisipi janë pasojë e shkrirjes së borës dhe shirave të rëmbyera në veri, fermerët në basenin Achafalaya të Luizianës po e humbasin shumicën e drithërave për shkak të një përmbytje të qëllimshme pasi Korpusi amerikan i Inxhinierëve të Ushtrisë hapi portat e shkarkimit në Morganza ditët e fundit për të ulur nivelin e ujit në Misisipin e poshtëm që mund të shkatërronte qytetet Baton Rouge dhe Nju Orlins si dhe infrastrukturën për furnizimin me naftë dhe gas.
Korpusi i Inxhinierëve të Ushtrisë amerikane që ndërtoi sistemin e argjinaturave dekada më parë për të kontrolluar përmbytjet përgjatë lumit Misisipi është kritikuar shpesh kur shkakton përmbytje të qëllimshme në zonat si baseni Achafalaja.
Por Marty Frey thotë se fermerët e dinin mirë rrezikun kur e blenë këtë tokë dhe janë të kënaqur me sistemin e kontrollit të përmbytjeve.
Familja e Freyt kultivon oriz dhe rrit peshq në rezertavin e pronës së tyre. Marty thotë se në se ka përmbytje një erë në 30 vjetë, ai beson se ja vlen të vazhdojë të punojë këtu. Hera e fundit që pati përmbytje ishte viti 1973.


VOA Albanian