21 MAJ 2011 - E Shtunė 13:03 Lėvizja Vetėvendosje! shpreh shqetėsimin e thellė pėr aplikimin e polisės kufitare shtesė me tė cilėn ngarkohen bashkatdhetarėt qė vijnė nga diaspora.
Pas shumė letrave dhe e-maileve qė kemi marrė nga bashkatdhetarėt nė diasporė, Lėvizja VETĖVENDOSJE! i ka bėrė njė analizė ēėshtjes sė polisės kufitare qė u ngarkohet automjeteve me targa tė huaja qė hyjnė nė Kosovė.
Nga faktet e mbledhura dhe analizat e bėra ka dalė se:
Polisa kufitare ėshtė formė e domosdoshme e sigurimit tė palėve tė treta nga aksidentet qė shkaktojnė automjetet me targa tė huaja gjatė kohės sė qėndrimit nė Kosovė. Kjo polisė aplikohet pėr shkak se Kosova nuk ėshtė anėtarė e Kėshillit tė Byrove dhe kartoni i tyre i gjelbėr nuk i mbulon dėmet e shkaktuara nė Kosovė.
Kosova duhet sė pari tė ketė Byronė e Nacionale, tė njohur ndėrkombėtarisht.Tė jetė anėtare e OKB-sė pėr tė qenė pjesė e Kėshillit tė Byrove prandaj kartoni i gjelbėr nuk mbulon Kosovėn.
Shoqata e Kompanive tė Sigurimeve tė Kosovės ėshtė ajo qė nė mėnyrė arbitrare vendos pėr ēmimet e polisės kufitare shtesė.
Sipas ēmimores sė pėrcaktuar nga Shoqata e Kompanive tė Sigurimeve, ēdo veturė me targa tė huaja qė futet nė Kosovė paguan 50 euro polisė kufitare shtesė - pėr njė muaj.
Si pasojė: Secili mėrgimtar qė vjen nė pushime nė Kosovė, paguan dy herė pėr sigurimin e automjeteve, njė herė nė vendin prej nga vjen dhe herėn tjetėr pėr kohėn e qėndrimit nė Kosovė.
Tė dhėnat nga Banka Qendrore e Kosovės tregojnė pėr tė hyra milionėshe nga kėto polisa, derisa pėr kompensimin e dėmeve shpenzohen dhjetė fish mė pak.
Paratė qė grumbullohen nga polisat kufitare shtesė, qė i paguajnė bashkėatdhetarėt tanė, ndahen nė tre pjesė; njė pjesė e madhe e tyre futen nė fondin mbulimin e dėmeve tė shkaktuara, pjesa tjetėr shpėrndahet tek kompanitė e sigurimeve dhe njė pjesė pėrfundon nė buxhetin e Kosovės.
Nė vitin 2008 janė shitur gjithsej 153 mijė polisa kufitare, prej nga janė realizuar 10.9 milionė euro. Nga kjo shumė pėr dėme janė paguar vetėm 1 milion euro. Situatė e njėjtė ka qenė edhe nė pesė mujorin e parė tė vitit 2009. Sipas BQK-sė, pėr kėtė periudhė janė shitur mbi 37 mijė polisa kufitare, janė realizuar 3 milionė euro. Pėr dėme janė paguar vetėm 400 mijė euro.
Bordi i Drejtorėve tė Shoqatės sė Kompanive tė Sigurimeve pėrbėhet nga drejtorėt e kompanive tė sigurimeve – dhe vendimi pėr caktimin e njė ēmimi tė pėrbashkėt bie ndesh me Ligjin pėr Konkurencėn. Shihet qartazi qė monopolizimi i kėtij tregu ėshtė bėrė me qėllim tė pėrfitimeve personale ngase nga kėto polisa grumbullohen miliona euro pėr ēdo vit.
Nga milionat e “plaēkitura” nga diaspora jonė, vetėm 10% pėrdoret pėr pagesėn e dėmeve tė shaktuara, pjesa tjetėr shkon nėpėr arka tė tjera sipas vendimeve politike.
Dy momente nga tė cilat humb shteti i Kosovės dhe nga i cili dėmtohen drejtpėrdrejtė mėrgimtarėt qė paguajn polisėn kufitare:
1. Shoqata e Kompanive tė Sigurimeve vendos nė mėnyrė arbitrare pėr cmimin e polisave kufitare. Me vendim politik veturat me targa tė Serbisė dhe tė Malit tė Zi nuk paguajnė asgjė pėr tė hyrė nė Kosovė ndėrkohė qė dėmi qė shkaktojnė kėto vetura paguhet nga paratė qė ne i vjelim nga polisat e diasporės tonė.
Shteti i Kosovės paguan dėmet e aksidenteve tė qytetarėve nga Serbia dhe Mali i Zi qė i shkaktojnė nė Kosovė, thuajse pa asnjė arsye. Ndersa nė anėn tjetėr, Serbia dhe Mali i Zi i detyrojnė qytetarėt e Kosovės t’i paguajnė sigurimet kufitare dhe taksa tė tjera shtesė si ndotje e ambientit etj.
2. Tė dhėnat zyrtare nga Fondi i Garancisė sė Kosovės tregojnė qė gjatė vitit 2010, nė Kosovė kanė hyrė rreth 300 mijė automjete me targa tė Serbisė dhe Malit tė Zi. Nga Serbia kanė hyrė rreth 258 mijė automjete dhe nga Mali i Zi rreth 42 mijė – nga llogaritja del se kompanitė e sigurimit kanė humbur premi rreth 14 milionė euro, kurse buxheti i Kosovės ka humbur tė hyra nga TVSH-ja mė shumė se 2.2 milionė euro. Pra, humbjet e tė hyrave buxhetore vetėm pėr vitin 2010 llogaritet tė jenė mė shumė se 3 milionė euro.
Ėshtė shenjė e papėrgjegjshmėrisė mėnyra se si shteti i Kosovės “plaēkit” bashkatėdhetarėt. Janė po kėta qytetarė tė Kosovės qė jetojnė dhe punojnė jashtė vendit, qė shtetit tė Kosovės ia sjellin 500 miljon euro tė hyra nė vit.
Lėvizja VETĖVENDOSJE! kėrkon qė nė mėnyrė urgjente te hiqet kjo tarifė me tė cilėn ngarkohen bashkatdhetarėt tanė.
http://www.vetevendosje.org/?cid=1,2,2989&author=0
Krijoni Kontakt