10 Vjet BBC Ne Shqip

[Shijaksi-London]

10 vjet BBC në Shqip


Nga Muhamed Veliu
Albanian Mail UK
28 shkurt 2003

Mbrëmjen e 28 shkurtit 1993,pas 26 vjet ndërprerje zëri i radios legjendare BBC u dëgjua sërisht në gjuhën shqipe.
Sot seksioni i shqipes feston dhjetë vjetorin e krijimit të tij.
Ai është një nga 43 seksionet e huaja që transmetojnë nga godina e Bush House në Londër.

Seksioni i shqipes përbëhët nga më shumë se dhjetë gazetarë të cilët punojnë në Londër dhe disa korrespondentë të cilët mbulojnë Shqipërinë, Kosovën, Maqedoninë dhe malin e zi.

BBC në shqip për herë të parë filloi transmetimet në nëntor 1940 Kur Dërvish Duma së bashku me Anton Logorecin e Tajar Zavalanin filluan tranmetimet 5 minutëshe në gjuhën shqipe. Më vonë ekipit iu bashkuan S. Zavalani, P. Bogdo, A. Andoni, Q. Kastrati, V. Cami, G. Hamiti, V. Vrioni, I. Toptani. Shërbimi në gjuhën shqipe vazhdoi për 26 vjet duke transmetuar gjate periudhave historike të medha si lufta e dytë botërore, apo periudha e territ informative në vitet e komunizmit. Në 1967 për arsye financiare , ky shërbim u mbyll duke shkaktuar brengosje të thellë tek degjuesit e saj.

Zhvillimet në rajon dhe më gjerë treguan se kishte ardhur koha që BBC të ndigjohej sërisht në shqip .Sfidën për të risjelllë BBC në shqip, drejtuesit e shërbimit botërorë në BBC –së të cilët kishin tentuar për ta hapur këtë shërbim më parë ja besuan Tim Cook .
Ai filloi fillimisht filloi rekrutimin e njerzve të cilët do risillnin zërin e radios legjendare sërisht për shqiptarët.

Kështu në janar 1993 , tetë vetë fluturuan nga Shqipëria e Kosova , u trainuan intensivisht për një muaj e gjysëm dhe në 28 Shkurt “Ju flet Londra” nisi serish.

Të gjithë këto vite kanë qënë vite pune plotë përgjrgjësi dhe sakrice nga i tërë stafi i seksionit shqip, sepse i gjithë rajoni që kjo radio mbulon ka qënë i përfshirë në luftra, konflikte të vazhdueshme. Për ti mbuluar këto ngjarje me panshmëri dhe besueshmëri gazetrët shqiptarë të këtij seksioni ju ka dashur edhe ndonjëherë të vënë jetën e tyre rrezik për të sjellë lajmin për qindra mijëra dëgjues të cilët për çdo ditë dëgjojnë këtë radio.

Për çdo ditë rreth njëmiljon njerëz ulen pranë radiove të dëgjojnë zerin e BBC të trasmetuar nga Londra, megjithëse në viset shqiptare ku kjo radio dëgjohet më së shumti bumi I media elektonike këto vitet e fundit u ka rritur së tepërmi.

Falë paanshmërisë së raportimit të lajmeve BBC u ka bërë një radio e besueshme, madje në të shumtën e rasteve në shtypin shqiptarë apo në mediat e tjera elektronike thuhet “Duke ju referuar BBC” apo “Sipas BBC”.

Tani pasë dhjetë vjetësh shërbimi i BBC në shqip është rritur, dhe renditet një ndër seksionet më të dëgjuara të BBC për europën, dhe kjo falë prokupimit maksimal dhe profesionalizmit të të gjithë gazetarëve.

Për të festuar dhjetë vjetorin e BBC në Shqip në abientet e bar TuTu brënda Kings college u zhvillua një mbrëmje festime ku morën pjesë drejtues të shërbimit botëror, gazetrë, dhe shumë dashamirës dhe ndigjues të BBC në Shqip.
Ceremonija u kishte konceptuar në formën e një koncerti i cili u drejtua nga drejtuesja programit Ritëm dhe Pop Blerina Goga.




Albanian Mail kontaktoi shefen e europës pranë shërbimit botërorë të BBC Zdenka Kriyman, themeluesin e seksionit shqiptar Tim Cooke si dhe disa nga gazetarët të cilët në këtë dhjetë vjet kanë trasmetuar me mijëra orë program, duke pasqyruar të gjitha ngjarjet historike për kombin shqiptarë të ndodhura në këto dhjetë vite, dhe i pyeti ata si a ndjehen në dhjetëvjetorin e seksionit, dhe cilat janë disa nga momentet më të paharrushme për ta në këto 10 vjet BBC në Shqip.


Zdenka Krizman-shefe e Europes

Seksioni shqip i BBC-së është shumë i rëndësishëm për Shërbimin Botëror dhe ka bërë një punë të shkëlqyer. Dhe jam e bindur se këtë dëgjuesit e dinë. Në një kohë të shkurtër pas hapjes së tij seksioni shqip arriti kulmin për nga numri i dëgjuesve, dhe kjo është e lehtë të kuptohet përse, po të kihet parasysh situata e mediave situata në rajon e cila tani është shumë më ndryshe se ç'ka qënë. Megjithatë ne po vazhdojmë të bëjmë një punë të shkëlqyer.
Ne jemi para të ndërgjegjshëm se situata këto dhjetë vjetë ka ndryshuar. Në fillimet tona ne nuk ishim vetëm një burim alternativ informacioni, por shumë shpesh burimi kryesor i informacionit.
Unë mendoj se seksioni shqip do të vazhdojë të mbetet shumë i rëndësishëm për BBC-në, jo vetëm sepse në rajon vazhdon të ketë disa çështje të pazgjidhura në Ballkanin jugor që janë të rëndësishme për sigurinë e mbarë Evropës sepse është pranë Lindjes së Mesme etj, por edhe përse flasin për një shoqëri të re. Mosha e dëgjuesve tanë në Shqipëri dhe Kosovë është më e vogël se në vendet e tjera të Evropës. Ajo që po përpiqemi të bëjmë tani është që të tërheqim sa më shumë dëgjues të rinj.
Ne nuk jemi një shërbim propagandistik, ne e dimë se njerëzit kanë mundësi të marrin informacione nga burime të tjera. Por ne jemi aty në mënyrë që të mbushim një boshllëk. Disa prej mediave nuk mund të kenë korrespondentë jashtë. Ne kemi një rrjet të shkëlqyer korrespondentësh në të gjithë botën. Kjo është fuqia jonë. Ajo që duam t'ju japim dëgjuesve pavarësisht se ku jetojnë në Shqipëri apo Republikën Çeke, është një pasqyrë e zhvillimeve në botë, sepse ka çështje të përbashkëta dhe ka eksperienca prej të cilave mund të mësohet. Përsa i përket Shqipërsië ajo është e orientuar drejt Evropës. Ne jemi prezent për të ndihmuar dhe për të zhvilluar mirkuptimin midis njerëzve dhe vendeve.


Tim Cooke themelus i seksionit

Unë nuk e dija se çfarë më priste kur m'u dha detyra për të ngritur seksionin shqiptar, ishte një punë që s'e kisha bërë më parë. Askush s'e kishte në Bush House ne po shkonin mjaft mirë me gjuhët që kishim.
Pra s'kishe se ku të shkoje për të kërkuar këshilla.
Siç u provua më vonë nuk ishte aq e vështirë sa e prisja.
Dhe kjo pjesërisht falë kënaqësisë që provon kur punon me shqiptarët, që e bëri këtë punë më të lehtë dhe enthuziasmi i shqipatarëve nga ana tjetër.
Ne vazhdojmë të mbajmë rekordin botëror për ngritjen e një seksioni që nga momenti kur unë qëndroja në një zyrë bosh kur programi i aprë ishte planifikuar të bëhej pas pesë muajsh. askush nuk e arritur këtë rekord. Atëherë mendonim se si do ta realizonim. Ndonjëherë dilnin vështirësi të paimagjinueshme aq sa nuk arrinim ta kuptonin se nga mbinin. Por gjithnjë kemi mundur t'i kalojmë këto vështirësi në mënyrë shumë imagjinare.
Si përshembull rruga që ndoqën gazetarët për të ardhur në Londër prej Italisë me avion, aty edhe morën vizat, kjo ishte shumë e komplikuar...
Akoma më kujtohet ai gëzim i përbashkët kur bëmë emisionin e parë. Ia dolëm mbamë shumë mirë, por prit kjo është ajo gjë që do të na duhet të bëjmë tërë jetën.
Eshte e mrekullueshme te shikosh se sa përpara ka ecur seksioni shqip pas dhjetë vjetësh. Atëherë kishim gjysem ore program në ditë tani kemi katër programe BBC është një pjesë vitale e mediave në rajon, seksioni shqip është i ri dhe akoma për të bërë në të ardhmen.




Nazim Rashidi

Mendoj që BBC të paktën për këtë periudhë kur unë e kam dëgjuar dhe kam punuar është munduar të jetë një nga mediat ku prezantohen të gjitha pikëpamjet për të gjitha çështjet. Ndosha është një nga mediat e rralla shqiptare, bashkë me disa media të tjera që në fakt krijon opinion të përbashkët shqiptar sepse duke transmetuar në Shkup, në Tiranë e me gjerë. Mirëpo përveç kësaj ka edhe elementin tjetër të veçantë, atë që mundohemi të japim të gjitha pikëpamjet e mundshme nga të gjitha këndet dhe ndodhta në një periudhë kur media shqiptare ka një bum mund të na bëjë pak më të veçantë.
Kur erdha këtu në Londër kënaqësia që mora ishte ndjesia që je pjesë e industrisë së lajmit, koncept që ndoshta nuk ekziston tek ne për arsye të shumta. Kur e them këtë nuk dua të them që nuk ka gazetari të mirë, por nuk ekziston lajmi si koncept i industrisë.

RagipLuta

Është një ndienjë e posaçme sidomos duke pasur parasysh se koha ka kaluar jashtëzakonisht shpejt, dhjetë vjet thuajse kanë fluturuar. Dhe kur ndalesh mendon pak më thellë për gjithë ato që kanë ndodhur gjatë dhjetë vikeve.Kur kemi filluar ne në 93-in ka qenë lufta në Bosnje, pastaj konflikti në Kosovë në përshkallëzim e sipër,anarkia në Shqipëri, lufta në Maqedoni e në Preshevë. Është një dekade me zhvillime historike. Dhe gjatë gjithë zhvillimeve gjatë punës ka përjetime të ndryshme, kur kihet parasysh se ne të gjithë vijmë prej atij rajoni dhe me siguri në kemë qenë edhe të përfshirë emocionalisht me ato që kanë ndodhur atje. Por në të njëjtën kohë është dashur që të bëjmë çdo përpjekje që të ruajmë objektivitetin. Sot ndihem jashtëzakonisht mirë. Shpresoj që vitet në vazhdim ndoshta nuk do të jenë të mbushura me shumë zhillime, dhe ndoshta do të merremi me shumë me probleme sociale dhe jo me konflikte.
Më kujtohet njëri prej kolegëve që raportonte nga Tirana ato ditë kur anarkia mbizotëronte dhe ai kishte dalë me makinë për të përshkruar se si dukej Tirana.Kështu që jemi përpjekur që ti ndalim emocionet ta rregjistrojmë të editojmë dhe më pas të vendosim për ta transmetuar.
Pastja konflikti në Kosovë kur ndoshta nuk e kemi ditur se ku I kemi edhe anëtarët e familjes, ose kemi dëgjuar për vrasje apo lajme se po vriten këta persona të caktuar me të cilët ne kemi pasur kontakte dhe i kemi intervistuar. Fatmirësisht disa kanë qenë gjera të rreme, por ka pasur edhe lajme të vërteta.
Një gjë e veçantë është se ekipi ynë ka qenë I përzier, nga shqipëria, Kosova e Maqedonia. Dhe kjo thjesht ka qenë jo si një shqipëri e madhe, por si një shqipëri e vogël këtu në zemër të Londrës.
Mesazhi për dëgjuesit tanë do të ishte le të vazhdojnë të na dëgjojnë se pas këtyre dhjetë viteve gjithë ajo përvojë që kemi do të kontribojë edhe më shumë nëcilësinë e programeve tona. Dhe tani besoj se e ndiejmë më mirë atë pulsing e dëgjuesëve e dimë çfarë duam. Dhe dimë mënyrën më të mirë se si tua ofrojmë atë. Dhe me siguri nuk do të zhgënjehen.

Arben Manaj


Pas dhjetë vjet jete te seksionit tonë ndjehem i lodhur, krenar dhe i gëzuar që kam punuar në këtë seksion.Unë vërtetë kam punuar edhe në shqipëri gazetar, kam punuar në radio Tirana, analist për probleme ndërkombëtare pastaj kam punuar edhe për agjensinë amerikane të lajmeve të AP,por gjithësesi BBC ishte diçka tjetër. Për mua BBC ishte universiteti i jetës profesionale dhe besoj se është e njëjta gjë edhe për të gjithë kolegët e tjerë, për një arsye të thjeshtë sepse kushdo që vjen punon në BBC në moshën 29 vjeçare ka arritur shumë në profesion sepse BBC është vetë institucioni që është shumë i klasit të lartë është një lloj OKB e gazetarëve, pavarsisht se ne nuk jemi ambasadorë të medias. Dhjetë vjet janë shumë por edhe pak në jetën profesionale të gazetarëve, por për mua kanë qenë edhe vite shumë të vështira për shkak të traumave që ka kaluar shqipëria, dhe kosova e Maqedonia. Thashë jam krenar se në këto dhjetë vjet ne kemi mbuluar krizat kryesore të ballkanit, duke filluar nga Bosnja, Kosova, Shqipëria Maqedonia e kështu me radhë. Edhe në aspektin privat kam pasur një kosto për të cilat nuk dua të flas më gjatë.
E veçanta ka qenë përgjegjësia sepse siç thashë dikur kam punuar për agjensinë amerikane të lajmeve, i drejtohesh një lexuesi tjetër një tregu tjetër,ndërsa e veçanta e BBC është se ti i drejtohesh njerëzve të ty, i drejtohesh Shqipërisë, Kosovës maqedonisë, përgjegjësia është jashtëzakonisht e madhe për vetë rrethanat specifike në të cilat ne filluar të transmetonim.

Më kujtohet jashtëzakonisht mirë ditën kur është vendosur gjendja e jashtëzakonshme në shqipëri dhe unë kam qenë në emisionin e mëngjesit atë natë. Jam detyruar të marr shefin e BBC zotin Cook dhe I kam thënë që kështu është puna, ai ka ardhur direct këtu se ishte situatë e jashtëzakonshme. Ishte ideja si do të transmetonim. Dhe aty për herë të parë për shkak të vetë rrethanave në të cilat ndodheshim unë u kam thënë në emicionin e mëngjesit.”Mirëmëngjes nga Londra”,thjesht kam thënë mirëmëngjes. Por ka edhe raste të tjera, sidomos dy vitet e fundit. Unë kam ndier një kënaqsi të veçantë kur kam raportuar nga Brukseli në Bashkimin Evropian, të cilat vërtetë I hapin një rrugë shumë të madhe shqipërisë. Kam parasysh këtu takimin e Brukselit ku ishin të ftuar gjithë politikanët Nano, Berisha etj, po ashtu edhe incidentin me Milon, të cilin ne ishim të parët që e raportuam. Dhe interesante ishte se edhe nënkryetarja e parlamentit shqiptar hapi parlamentin duke thënë se pas lajmit të BBC ka ndodhur një incident ku është rrahur Paskal Milo në Bruksel. Unë ndjeva kënaqsi si isha ndër të parët që raportova.

Seladin Xhezairi.


Unë kam punuar 20 –25 vjet si korespodent dhe veten e kam ndier më së miri këtu në BBC jo për diçka tjetër jo për shkak të pagesës që duhet pranuar është shumë më e mirë si në shtëpi të tjera informative por pikërisht për shkak të asaj që do ta quaja gazetari të mirëfilltë. Nga përvoja ime e deritashme si korespodent I BBC nga Maqedonia mund të them se nuk kam pasur probleme megjithëse përipecitë e shumta të shoqërisë së atjeshme në tranzicion, pikërisht për shkak të emrit të BBC.Vetë puna të duket më e lehtë.Kjo ka qenë ajo eprësia të punosh për BBC.
Mjerisht me kanë lënë mbresë të fuqishme të thellë pikërisht dy lyftrat e fundit që u zhvilluan në atë rajon, ishte lufta në kosovë vala e madhe e refugjatëve, dhe konflikti I armatosur në 2001.

Muharrem Nitaj

Une kam pasur fatin që të jem që në fillimi I BBC të jem në një terren shumë të papërshtatshëm për të punuar si gazetar.kam pasur fatin që të përjetoj zhvillimet mbase më të rëndësishme që mund të përjetojë një gazetar.Kosova ka kaluar disa faza të rëndësishme, për lufta është më e veçanta. Mendoj që BBC për dhjet vjet të saj ka luajtur një rol të jashtëzakonshëm në gjithë hapësirat e saj nëmënyrë të veçantë në Kosovë. Kjo për faktin se Kosova që nga viti 1990, ka qenë pa mediat e saj në gjuhën shqipe. Pa mundësinë që dëgjuesit dhe shikuesit e saj të kenë mundësi të njihen me zhvillimet. BBC ka luajtur edhe rolin e një media vendore.

[Andrra e Jetes]

I dashur Shijaksi_london se pari duhet thene 10 vjetori i rikrijimit te BBC shqip!Se dyti shkruaje me sakte ate historikun e BBC ne shqip sepse perpara se te mbyllej BBC anglezet bene nje marreveshje me E.Hoxhen e kjo eshte nje nder tradhetite me te medha qe ata bene ndaj antikomunisteve!Enveri ra dakord me anglezet dhe ata e lane te qete pushuan propaganden kunder tij!(Mund te thuash per cfare ra dakord,ne qofte se don te dish e themi edhe ate por provo e gjeje me qe je ne Londer!)Kurse ai argumenti qesharak "per arsye financiare" ishte vetem nje hi syve sepse kete histori e di nga nje njeri i cili ka punuar me vite aty!Njeriu per te cilin flas ka qene njeriu me i rendesishem ne BBC shqip ka qene Ihsan bej Toptani i cili ka qene edhe shqiptari me me peshe ne shqiptaret e Anglise.Kam pase fatin dhe e kam njohur mire personalisht ne Londer nja tre vjet para se te vdiste dhe me ka treguar pse u mbyll BBC ne kohen kur diktatura e Hoxhes po ngrihej ne majat e saj. Ndersa per rihapjen e kesdaj redaksie mund te them se eshte hape ne kohen me te papershtatshme,me gjithe simpatine qe kam per anglezet eshte nder radiot me te njeanshme dhe qe e ka tepruar me perkrahjen e saj ndaj socialisteve.Por kjo spjegohet thjesht Anglia eshte vend demokratik dhe si pasoje kelyshet e komunistave kane shfrytezuar rastin e kane bere strehe ne BBC!Jane ata qe kane mundur te mesojne anglisht atehere kur ne nuk na lejohej te mesonim shqip e tash po e bejne kete radio te kuterboje sikur te jete Radio-Tirana socialiste!