Mobile program

[amurati]

Përndryshe çdo gjë që punohet në javascript për shembull ueb (Web) faqet atëherë ato duhet hapur përmes shfletuesve (Browsers).

Disa telefona e përkrahin ekzekutimin e java bajtkodëve (programe të punuar me java dhe të kompiluar).

Disa siç është Smartphone të bazuar në Windows Mobile përkrahin compact .net plaftorm.

Disa duhet të programohen në Objective C dhe se gafika mund të bëhet përmes openGL-it ose Crystal (Apple Macintosh) kur është fjala për iPhone

[xfiles]

Nese egziston nje platforme e pershtatshme cdo lloj gjuhe kthehet ne gjuhe programuese.
Po sejcili eshte i lire te kete opinionin e tij.

[Uke Topalli]

Nuk eshte fjala per opinione! Fjala eshte per vecori teknike te teknologjive te ndryshme. Scripting languages perdoren per te krijuar (mrrekullisht) scripte te cilat ekzekutohen sipas thirrjes nga ndonje program (ne rastin e javascript shfletuesi) dhe manipulojne permbajtjen (dokumentin, ne rastin e javascript DOM-in) e programit gjegjes. Kushdo qe parashtron si detyre "krijo nje program ne javascript" duhet te rishikohet se a e meriton te jet ne pozite te jap detyra.

[xfiles]

Informatika nuk eshte shkence egzakte, ka shume ngjyrime dhe realisht problemi i perkufizimit se cfare quajme nje gjuhe programimi ka vend per diskutim.
Nje program eshte nje sekuence instruksionesh nese duam ta perkufizojme sakte.
Dakrod me ty se javascript eshte gjuhe scripting per kontekstin se ku perdoret. Nese pasneser dikush do krijonte nje kompilator qe perkthen javascript(ose nje version te saj te zgjeruar) ne nje .exe a nuk do kishim te benim me nje gjuhe programimi?
Egziston nje kufi i holle mes gjuheve te skriptimit dhe atyre te programimit dhe ky kufi vendoset ne baze te perdorimit qe behet me ate gjuhe.

Ne lidhje me temen, ka apo jo aftesi ai qe i ka dhene detyren nuk mund ta vendosim ne nje teme forumi. Cuni kerkon me patjeter program ne javascript dhe e vetmja gje qe i afrohet ketij perkufizimi eshte platofrma Web Runtime e nokias.
Sa per te krijuar idene mbi kete Web Runtime dhe se cfare mund te realizohet me te mjafton te besh nje analogji me Flex, JavaFX dhe Silverlight por kesaj rradhe ne ambient mobile.
Me nje "diçka" te shkruajtur ne web runtime ke ne dispozicion librari grafike javascript te mirfillta. Mund te realizosh pothuajse cdo gje qe do realizoje me anen e J2ME por me lehtesisht.
Si ta quajme ne kete "dicka"? Dhe ne qofte se JS nuk e quan gjuhe programimi perseri rezultati final ku nderthuret teknologjia web client side dhe platforma web runtime te jep dicka qe ta quajme program, sepse i ka te gjitha cilesite per tu quajtur i tille.
Mund te marrim shembuj te ndryshem te ketij lloji perdorimi teknologjish hibride.

Sidoqofte nuk eshte qellimi im te debatoj, ti ke cdo lloj te drejte dhe arsye teknike te mos jesh dakord me ate qe thashe me siper.

[Uke Topalli]

Nuk ka diskutim rreth faktit se javascript ekzekutohet ne shfletues. Per te qene javascript program i mirrefillt, atehere duhet sistemi operativ te jet shfletues. Kohet e fundit po studiohen mundesite ne kete drejtim sidomos ne google me chrome os. Pa dashur te hyj ne nje debat te thelle rreth asaj se cfare jane reziqet/shperblimet ne kete fushe, do te ceki se eshte fjala per zhvillime eksperimentale. Sa i perket Nokia webruntime environment, besoj se eshte fjala ose per rendering engine e cila pastaj e ekzekuton scripten ose eshte fjala per ondemand interpreter/mapper e cila e ben perkthimin e scriptes ne kod ekzekutues (Adoba ka patur nje code generator te tille per krijimin e iOS programeve pra rezultati ka qene objective-c code).

Sidoqofte termet program dhe javascript nuk jane kompatibile, dhe neqoftese nje profesor nuk eshte ne dijeni te ketij fakti te thjeshte, a e meriton te jet ne pozite ku mund te ket ndikim negativ tek gjeneratat e reja?

Te kesh parasyshe se nuk po flas per termin gjuhe programuese (qe ka nje mberthim me te gjere) po per termin program.

[hot_prinz]

JavaScript,


eshte nje gjuhe scriptuese por me te mund te programosh ne menyren funksionale, procedurale dhe ne ate te orinetuar ne objekte ne baze te prototipeve.

Me teknologjine AJAX kane hyre ne mode programet qe ekzekutohen ne shfletues, e ketu JavaScript ka rolin e saj te pakomprimituar. Duke manipuluar DOM me JavaScript mund te krijosh cfaredo programi qe mund te ekzekutohet ne shfletues.

Sa per referenca, Google perdor shume JavaScript(AJAX) teknologji ne te gjitha programet qe ofron online (ne bazen e shfletuesit), shiqo tek serviset qe ofron Google dhe do te gjesh, program per shkrim si Word, kalkulacion me tabela si Excel, modulin per perkthime, google Maps etj. etj, te gjitha te programuara me AJAX (ergo JavaScript).

[Uke Topalli]

Me teknologjine AJAX kane hyre ne mode programet qe ekzekutohen ne shfletues, e ketu JavaScript ka rolin e saj te pakomprimituar. Duke manipuluar DOM me JavaScript mund te krijosh cfaredo programi qe mund te ekzekutohet ne shfletues.

Emphasis on: ekzekutohet ne shfletues (aka browser) dhe manipulon DOM-in, ergo nuk eshte program! Deri diku eshte send i ngjajshem me VBA ne EXCELL. Pra mund te shkruhen module ne VBA ne kuader te Excell e qe e manipulojne dokumentin e hapur, por nuk eshte program

[hot_prinz]

Uke Topalli,


mos krahaso DOM me Excel dhe JavaScript-in me VBA-ne.

DOM eshte UNIKAT, nje sistem pa casje ne DOM cilesohet si sistem i vdekur. Sot ne DOM frekuentojne me shume se 95% te kohes miliarda perdorues ne mbare boten, kurse Excel eshte zgjidhje lokale jo e doemosdoshme, ne ekuacion me DOM llogaritja ne Excel eshte e pakuptimte. Sot programet qe nuk pershkojne biles edhe indirekt DOM-in(me nje link te vetem) aktualisht jane te vdekur.

Cka nenkupton ti me program?

Cdo program qe shkruhet ne secilen gjuhe programimi, manipulon objekte nga platforma ku perdoret per te kryer funksione. Keshtu edhe JavaScript manipulon objektet e DOM, si psh. C++ manipulon objektet nga Windows, Linux etj.

DOM mund te krahasohet vetem me Sisteme Operative, si Windows, Linux, etj. Nisma e Googles per nje Sistem Operativ te bazuar ne DOM ishte e sakte dhe ne te ardhmen e paevitueshme. Por puna e investuar nga Google ne kete drejtim ishte ne pergjithesi me kontest amator kur dihej se cfare pritej nga nje koncern boteror, per ate u injorua nga komuniteti.

[xfiles]

Cka nenkupton ti me program?

Cdo program qe shkruhet ne secilen gjuhe programimi, manipulon objekte nga platforma ku perdoret per te kryer funksione. Keshtu edhe JavaScript manipulon objektet e DOM, si psh. C++ manipulon objektet nga Windows, Linux etj.

Sakte

[Uke Topalli]

Uke Topalli,


mos krahaso DOM me Excel dhe JavaScript-in me VBA-ne.

DOM eshte UNIKAT, nje sistem pa casje ne DOM cilesohet si sistem i vdekur. Sot ne DOM frekuentojne me shume se 95% te kohes miliarda perdorues ne mbare boten, kurse Excel eshte zgjidhje lokale jo e doemosdoshme, ne ekuacion me DOM llogaritja ne Excel eshte e pakuptimte. Sot programet qe nuk pershkojne biles edhe indirekt DOM-in(me nje link te vetem) aktualisht jane te vdekur.

Cka nenkupton ti me program?

Cdo program qe shkruhet ne secilen gjuhe programimi, manipulon objekte nga platforma ku perdoret per te kryer funksione. Keshtu edhe JavaScript manipulon objektet e DOM, si psh. C++ manipulon objektet nga Windows, Linux etj.

DOM mund te krahasohet vetem me Sisteme Operative, si Windows, Linux, etj. Nisma e Googles per nje Sistem Operativ te bazuar ne DOM ishte e sakte dhe ne te ardhmen e paevitueshme. Por puna e investuar nga Google ne kete drejtim ishte ne pergjithesi me kontest amator kur dihej se cfare pritej nga nje koncern boteror, per ate u injorua nga komuniteti.

Cuna,

krahasimi i bere eshte me se adekuat. DOM eshte permbajtja e shfletuesit pa marre parasyshe se cfar ban ai eshte vetem nje permbajtje per nje program, mu si spreadsheet qe eshte per excell-in. Asgje me shum e asgje me pak. Edhe VBA ne kuader te excell-it edhe ndonje script ne kuader te shfletuesit kan requirement per programin te startohet dhe ti ekzekutoj ato respektivisht. Sa i perket sistemit operativ te ndertuar rreth shfletuesit, kjo iniciative vazhdimisht perballet me disa probleme prej te cilave kryesorja eshte siguria. Neqoftese shfletuesit i lejohet alokimi i resurseve te kompjuterit, sa do te jet ky sistem i eksponuar.

Te lutem mos ban gabime te tilla te krahasosh e ta barazosh DOM me sistem operativ. Kete lene per amatore. DOM eshte vetem nje dokument relativisht i thjeshte i cili manipulohet me javascript dhe pastaj prezentohet nga shfletuesi.

Sa i perket programeve te vdekuna, une paskam mbetun pa pune pra ju lutem mos e bani publik kete fakt se mbetem pa buke sepse asnje prej programeve ne te cilat aktualisht punoj nuk perdor DOM (pervec aplikacionit per shitblerje ne web po edhe kete se shpejti do ta zevendesojme me silverlight)