E Mėrkurė, 02 Mars 2011 20:05 // albanian.irib.ir
Kryengritja e popullit tė Bahrejnit shkaqet dhe tiparet
Bashkėsia e ishujve tė Bahrejnit nė gjirin Persik pėrbėn njė nga vendet qė kohėt e fundit ėshtė pėrfshirė nga vala e protestave popullore kundėr regjimit diktatorial nė kėtė vend.
Kėto ditė nė qarqet politike dhe mediatike flitet pėr kryengritjet popullore nė Egjipt, Tunizi, Libi, Jemen dhe Jordani, por nė lidhje me Bahrejnin po vėrehet njė fale censure mediatike. Madje edhe vendet perėndimore dhe sidomos Amerika qė po pėrpiqen qė tė prezantohen si pėrkrahės tė kryengritjeve popullore nėAfrikėn veriore dhe nė LM dhe ti devijojnė lėvizjet popullore nė favor tė tyre, pėrsa i pėrket kryengritjes sė Bahrejnit nuk kanė reaguar aspak. Kryengritja e popullit tė Bahrejnit ka ngjashmėri me kryengritjet e vendeve tė tjera tė rajonit, por ka edhe disa veēanti qė janė bėrė shkak pėr qėndrimin e ndryshėm tė disa mediave arabe si Al Xhazira dhe tė qeverisė amerikane. Njė nga kėto karakteristika tė rėndėsishme tė Bahrejnit ėshtė pėrbėrja demografike dhe fetare e popullit tė kėtij vendi. mbi 70% e popullsisė rreth 10 milionėshe e Bahrejnit pėrbėhet nga shiitėt por gjithmonė tė gjitha organet e pushtetit nė kėtė vend kanė qenė nė dorėn e familjes mbretėrore sunite Al Khalifa. Nė fakt populli i Bahrejnit pėrveēse sundohet nga njė familje dhe ashtu si nė regjimet diktatoriale tė Mubarakut nė Egjipt, Ben Aliut nė Tunizi dhe Gadafit nė Libi pasuritė e vendit janė nė dorėn e njė familjeje, vuan edhe nga diskriminimi etnik dhe fetar. Sundimtarėt e Bahrejnit qoftė para ndarjes nga Irani dhe shpalljes sė pavarėsisė nėvitin 1970, qoftė pas saj kanė shtypur tė gjitha lėvizjet drejtėsidashėse shiite dhe kanė burgosur internuar dhe vrarė liderėt e shiitėve. Nė kryengritjet e shiitėve sidomos nė vitet 90 ku ata kėrkonin demokraci dhe heqjen e diskriminimit, dhjetėra persona u vranė dhe u plagosėn dhe qindra tė tjerė u burgosėn. Sheik Hamd Ben Isa Al Khalifa mbreti aktual i Bahrejnit pasi mori pushtetin nė vitin 1999 premtoi reforma politike, madje miratoi edhe njė dokument tė quajtur Karta e veprimit kombėtar. Por kėto premtime nuk u realizuan dhe pėrpjekja e popullit pėr tė fituar lirinė, u pėrball me qėndresėn e qeverisė sė Bahrejnit e cila qė nga viti 1971 kryesohet nga sheik Khalifa Ben Selman Al Khalifa. Pas zhvillimeve tė fundit nė LM valės sė lėvizjeve liridashėse, islamiste dhe kundėrshtare tė Amerikės, u rritėn edhe kėrkesat e popujve tė Bahrejnit i cili kėrkon ndryshimin e regjimit monarkist me njė sistem demokratik dhe tė pavarur nga tė huajt. Kjo pėr faktin se populli i Bahrejnit mė nuk ka besim tek premtimet e pėrsėritura tė dinastisė Al Khalifa.
Krijoni Kontakt