Politika e jashtme e Republikes se Turqise

[Kavir]

Ka qene njehere nje skec.Te ne falin ata qe e dine por po e them per ata qe s`e dine.
Partizanet diskutonin si do hanin pas lufte. Edhe komandanti tha:
"Do hame me luge floriri!"
Nje partizan e pyeti "Po Komandanti (Enveri dmth) me c`a luge do haje".
"Me luge druri" iu pergjigj komandanti besnik i Partise "per kete ve doren ne zjarr".
"Edhe ne veme doren ne zjarr" - thane ca te tjere.
Nje partizan tjeter degjonte keta qe diskutonin edhe tha:
"Hiqini ore hiqini duart nga zjarri. Degjoni ketu...po hengri Komandanti me luge druri....ne do mbetemi pa ngrene fare".

Ndoshta Europa do veje ne te s`emes....por po vajti Europa ne te s`emes....Turqia (dhe Ballkani) do vene ne te gomarices.
Kete e di edhe David-oglluja, po s`do me e thon.
Ceshtje zanati.

p.s Mos me jep njeri cmim per "barsaleten me te mire" per inat te Albos!? Se kete barsaleten nuk e shpika une, kurse Albo i shpik vete.

[Qyfyre]

Sipas teje mund te jete edhe Davutoglu anetare i ketij forumi ,po e shoh qe tere kohen ky NACIONALISTI me ka hypur mbi koke ,me ka ngateruar mua me Davutogllun dhe me quan quan turk ,turk ,turk

Sigurisht qe dhe ai mund te behet anetar i forumit, dhe kur behet anetar nuk do te thote qe behet budalla.

[chino]

Nje turk e hedh nje gur ne bunar, 100 te ditur nuk dine ta nxjerrin.

[Marmara]

Mosmarrëveshjet Turqi-Amerikë dhe rreziku i një krize për NATO-n

Diskutimet në lidhje me dislokimin e një mburoje raketash antibalistike në kuadrin e NATO-s nxorën në shesh ndryshimet e thella të pikëpamjeve në lidhje me “konceptimin e kërcënimit” midis Turqisë dhe aleatëve të saj perëndimorë. Në një deklaratë që bëri në Bruksel javën e kaluar ministri i Punëve të Jashtme i Turqisë, Ahmet Davutoğlu, sqaroi se si e vlerëson Ankaraja faktorin “kërcënim”.

“Ne nuk vlerësojmë se kemi ndonjë kërcënim nga ndonjë vend fqinjë i yni. Edhe në drejtim të NATO-s nuk jemi në pikëpamjen e konceptimit të një kërcënimi apo të formimit të një kërcënimi.” Kjo shprehje zyrtare e Turqisë është plotësisht në kundërshtim me konceptin e kërcënimit që sollën kohët e fundit autoritetet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe të NATO-s në lidhje me Iranin. Për këtë arsye, në gjykimin e aleatëve Perëndimorë ekziston një kërcënim i tillë dhe për këtë duhet të krijohet një sistem mbrojtjeje ndaj kërcënimit që vjen nga Irani. Po mirë, përse perëndimorët me në krye SHBA-të e vlerësojnë si një kërcënim Iranin?

Mark Fitzpatrick, një ish-diplomat që vëzhgonte, ndiqte dhe studionte programin nuklear të Iranit për shumë vite në Ministrinë e Punëve të Jashtme të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, aktualisht punon në të njëjtën fushë në Institutin e Studimeve Strategjike Ndërkombëtare në Londër. Në arsyetimin e kërcënimit të Perëndimit nga Irani, ai shkruan: “Veprimtaritë e pasurimit të 3 mijë kilogramëve të uraniumit të Iranit mund t’i japin atij aftësinë për të prodhuar dy bomba bërthamore. Nga të dhënat e grumbulluara rezulton se Irani po ecën me shpejtësi drejt këtij objektivi. Nga ana tjetër, dihen edhe provat që Irani ka bërë kohët e fundit në lidhje me raketat me rreze veprimi 2 mijë kilometra. Këto lloj raketash nuk prodhohen të transportojnë mbushje konvencionale. Këto janë raketa të përshtatshme për mbushjet bërthamore. Veprimtaria që bën në këtë fushë Irani ka për objektiv të hedh në dorë kapacitetin e prodhimit të armës bërthamore. Pra, edhe kërcënimi është tek ky kapacitet.”

Liderët e Iranit shpesh thonë se e vazhdojnë për qëllime paqësore programin bërthamor dhe se nuk mendojnë të bëjnë armë bërthamore. Këto deklarata të Teheranit në Ankaranë e sotme përgjithësisht vlerësohen të sinqerta.

Sipas Fitzpatrickit, edhe sikur administrata e Iranit të mos ketë qëllim të prodhojë armë nukleare në një periudhë të shkurtër, zotërimi i kapacitetit për ta prodhuar atë në momentin që ai dëshiron, mund të formojë dhe të përbëjë një kërcënim për një periudhë më të gjatë. Me thënien e tij se “qëllimet mund të ndryshojnë menjëherë, duke ekzistuar ky kapacitet, mund të kalojë me shpejtësi në prodhimin e bombës atomike. Për këtë është e nevojshme të vlerësohet seriozisht qysh tani ky kërcënim dhe për këtë të merren masat e nevojshme”, përputhet i gjithë qëndrimi i autoriteteve amerikane. Eksperti amerikan për projektin e mburojës së raketave, që aktualisht është në rendin e ditës së NATO-s, qëndron në dy veçori: e para, ky nuk është një sistem sulmi, është një sistem mbrojtjeje. Pra, qëllimi është krijimi i një “rrjete” karshi raketave që do të mund të vijnë nga Irani dhe parandalimi i këtyre raketave për goditjen e vendeve Perëndimore.

Veçoria e dytë e këtij sistemi ka të bëjë me funksionin e presionit për “dorëheqjen” e Iranit nga prodhimet bërthamore. Me fjalë të tjera, qëllimi është që ta detyrojë Iranin të heqë dorë nga prodhimi i këtyre armëve dhe për më tepër nga përdorimi i tyre. Fitzpatrick, si shembull kujton faktorin e presionit të “tërheqjes”, që u përdor nga aleanca e Perëndimit karshi sovjetikëve në periudhën e Luftës së Ftohtë dhe që në saje të këtij presioni u shmang Lufta e Tretë Botërore.

Fitzpatrick, duke sjellë një pikëpamje të përhapur në Perëndim për këtë çështje, sqaron se është “i padjallëzuar” ai që beson se nuk do të vijë ndonjë e keqe nga zhvillimi në mënyrë sekrete i aftësisë bërthamore të Iranit, duke u besuar fjalëve dhe deklaratave të liderëve të këtij vendi. Prandaj, vazhdon ai, do të ishte më e zgjuar që Perëndimi për çfarëdolloj mundësie ta përgatisë veten qysh tani. Siç shikohet, midis pozicioneve të Perëndimit dhe Turqisë në lidhje me “raketën mbrojtëse”, po formohet një rrugë ndarjeje e ndjeshme.

Po kush janë shkaqet e vërteta dhe përfundimet e mundshme?

Projekti i “Raketës mbrojtëse të NATO-s”, që e hodhi dhe e mbron Amerika, e ka vendosur Turqinë në një pozicion të vështirë për të zgjedhur “po” ose “jo”. Shkaku i krijimit të këtij shqetësimi për këtë problem, që vlerësohet si një “test” për diplomacinë turke, është vendosja brenda këtij plani edhe i Turqisë, pra parashikohet që një pjesë e sistemit të mbrojtjes që do të krijohet (radarët) të dislokohen në territoret e Turqisë. Ndërsa një shqetësim tjetër është demonstrimi i hapur për “ kërcënimin iranian”, i cili ka të domosdoshme krijimin e këtij sistemi mbrojtës.

NATO-ja, në kuadrin e planifikimit strategjik afatmesëm dhe afatgjatë, e vlerëson të natyrshme të marrë masat e nevojshme kundër kërcënimeve të mundshme. Parimisht edhe Ankaraja nuk është kundër kësaj. Por elementi që e vendos në vështirësi Turqinë është ndarja e thellë e pikëpamjeve midis aleatëve perëndimorë dhe Ankarasë në lidhje me “konceptimin e kërcënimit” iranian. Prandaj, ashtu siç e shpjegova në pjesën e parë të shkrimit, qeveria aktuale turke nuk e vlerëson dhe nuk e shikon Iranin si një “kërcënim” as për Turqinë dhe as për vendet e NATO-s.

Këtu është hendeku i madh që i ndan në lidhje me vlerësimin e kërcënimit iranian. Po të marrim në konsideratë deklaratën që bëri në Bruksel ministri i Punëve të Jashtme i Turqisë, Davutoğlu, arrihet në përfundimin se Ankaraja nuk e shikon aspak të drejtë mendimin e raketës mbrojtëse, e shikon atë të panevojshme dhe për më tepër nuk dëshiron që ta fusë hapësirën e Turqisë në këtë plan. Këtë qëndrim zyrtar të Turqisë e plotësoi ditët e fundit edhe ministri i Mbrojtjes së Turqisë, i cili tha se dislokimi i raketave mbrojtëse në kuadrin e NATO-s do të bëhet në Rumani dhe në Poloni.

Megjithatë, përsëri ministri i Mbrojtjes i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Robert Gates, në lidhje me raketat mbrojtëse i ridha Ankarasë mesazhin se “ne nuk bëjmë presion, por presim mbështetje”. Edhe pse ekzistojnë këto ndryshime konceptuale, Turqia për këtë temë po bën takime me autoritetet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe të NATO-s. Rezultati i këtyre takimeve do të përcaktohet më datën 19-20 nëntor në Lisbonë, ku do të merret edhe vendimi përfundimtar për këtë çështje. Ajo që shikohet është se me modelin që i është propozuar Turqisë, ajo nuk ka ndër mend të thotë shpejt “po”. Por që të thotë edhe “jo”, në mënyrë kategorike ngurron. Në këtë stad Turqia kërkon bërjen e ndryshimeve që janë të nevojshme, duke marrë në konsideratë rezervat dhe pikëpamjet e saj. Në krye të këtyre kërkesave është mospërcaktimi haptazi i emrit të vendit që përbën “kërcënimin” dhe që sistemi përfshin NATO-n dhe të gjitha territoret e Turqisë.

Autoritetet shpresojnë se deri në samitin e NATO-s do të gjendet një përafrim dhe në Lisbonë do të mund të mbërrihet në një konsensus. Në të kundërt, mund të kalohet në mosmarrëveshje dhe Turqia të qëndrojë kundër këtij plani.

Duke qenë se këto lloj vendimesh në NATO merren me unanimitet, thënia “jo”e Turqisë do të krijojë një krizë serioze si brenda NATO-s, ashtu edhe në marrëdhëniet që ekzistojnë midis Perëndimit dhe Turqisë. Por ashtu siç e sqarova më lart, qarqet autoritare mendojnë se do të mund të realizojnë në një formë apo në një tjetër marrëveshjen. Se si do të modelohet dhe se si do të formulizohet kjo,Turqia mbas kësaj do të jetë përcaktuese, qoftë me Perëndimin, qoftë me rajonin.

Po kush është shkaku?

Shkaku i lëvizjes me kaq lëkundje në këtë çështje i Turqisë, natyrisht që është krijimi i marrëdhënieve të afërta, veçanërisht me Iranin, në kuadrin e hapjes së Lindjes së Mesme në periudhat e fundit. Me politikën e jashtme të problemeve “zero” me të gjithë fqinjët, Turqia po kthehet në një aktore të rëndësishme në Lindjen e Mesme, Kaukaz dhe në Ballkan. Pozicionimi i Turqisë si krahu më i rëndësishëm i NATO-s përgjatë kufirit të Bashkimit të Republikave Socialiste Sovjetike dhe vendeve fundamentaliste të Lindjes së Mesme gjatë 40 vjetëve të Luftës së Ftohtë e ka lodhur shumë ekonomikisht, mbasi shpenzimet në fushën ushtarake dhe të mbrojtjes kanë qenë të përmasave të mëdha. Këtë sakrificë të madhe e paguan qytetarët turq, kur niveli i tyre ekonomik dhe financiar do të ishte shumë më i lartë se në disa vende të Bashkimit Evropian.

Pra, Amerika dhe shtetet e tjera perëndimore të NATO-s e shfrytëzuan në maksimum Turqinë për mbrojtjen e vendeve të NATO-s nga ky krah, por nga ana tjetër mbështetja ekonomike dhe financiare e Turqisë nga këto vende për këtë mision ka qenë e papërfillshme. Sikur të mos mjaftonte kjo, politika turke nuk ka gjetur mbështetjen dhe predispozicionin e vendeve perëndimore që janë anëtare të NATO-s, për t’i thënë “po” integrimit të saj në Bashkimin Evropian. Dhe këtë pengesë e bëjnë veçanërisht dy shtetet më të fuqishme të BE-së, Gjermania me Francën.

Detyrimisht Turqia, si një vend me kapacitete të mëdha zhvillimi dhe pozicion shumë të rëndësishëm strategjik, tani po pozicionohet për interesat e saj kombëtare dhe ngritjen e Turqisë në nivelin e një aktoreje të rëndësishme. Të gjitha këto ndryshime, zhvillime dhe perspektiva të Turqisë mund të përmblidhen shumë mirë në sqarimet që bëri për konceptin e ri kryediplomati turk, akademiku Davutoglu, kur tha se "ne nuk dëshirojmë lindjen e një koniunkture ndërkombëtare që të lindë direkt ose indirekt kushtet e Luftës së Ftohtë. Ne nuk e vlerësojmë të drejtë që edhe NATO-ja, në këto koniunktura të reja ndërkombëtare, t’i ndajë vendet në krahë dhe vende qendër dhe ta vlerësojë Turqinë si në Luftën e Ftohtë, sikur është një vend krahu apo fronti.

Turqia me politikën e jashtme dhe diplomacinë që zbaton ndihmon stabilitetin e vendeve dhe të të gjitha rajoneve përreth; ajo nuk e mbështet stabilitetin vetëm me fuqinë ushtarake si element sigurie, por edhe me fuqinë e zbutur, me diplomaci, me veprimtaritë që bën, me qëllim që të mbështesë stabilitetin e një rajoni nga Azia Qendrore në Lindjen e Mesme, nga Ballkani në Kaukaz dhe nga Deti i Zi në Detin Mesdhe, si dhe nëpërmjet zhvillimit ekonomik ta kthejë rajonin në një fushë të mirëqenies serioze ekonomike...

Ne nuk dëshirojmë që të ketë një kundërshti midis këtij vizioni të politikës sonë të jashtme me sistemet e mbrojtjes, me masat e sigurisë që do të merren karshi kërcënimit të raketës balistike ose zhvillimeve nukleare apo të terrorizmit. Ne nuk vlerësojmë si kërcënim asnjë nga fqinjët tanë që ndodhen në rajonin tonë… Pra, Turqia tashmë nuk mund t’i thotë për çdo gjë “po” qoftë Amerikës, qoftë Evropës. Për të realizuar atë bashkëpunim që ka ekzistuar midis tyre kërkohen raporte të reja politike, ekonomike dhe financiare. Këtë me sa duket Evropa nuk dëshiron ta kuptojë, mbasi Amerika një mësim të tillë nga Turqia e mori në kohën e mësymjes kundër Irakut, kur Turqia nuk i dha lejen e kalimit transit të trupave amerikane për në Irak./start/

[Kryqi i Paqes]

Sepse nje civilizim, ne kohe paqe, renohet vetem nga nje civilizim me i perparuar..E civilizimet jashte perendimit jane akoma civilizime primitive.

Mbylleni temen, kjo eshte pergjigjia.






Kete tipin e therrasin per te tallur edhe ne Harvard, specie e vecante per turk ne fakt.

Turqia duhet te mbledhe bijte e saj qe kane infectuar perendimin, Europa e perendimi ne pergjithesi mund te kene luhatje ne zhvillimin e conomik, por jane shume perpara per t'u diskutuar nga nje hoxhe me tespie, qe mundohet te profitoje per gjera qe do te ishin me interes vetem ne shek.-XVIII
pra ne kohen kur turqit dhe te gjithe lymet pushuan se zhvilluari. Nje turqi ne Europe do te thote nje zhulu ne Manhattan.

[chino]

E gjeta shpjegimin per kete mendim te Davutoglu. Nasretin Hoxha e ka dhene: Na ishte nje here nje macorr, i cili tentonte te arrinte nje mish, i cili ishte vene te teret ne nje lartesi prej ca metrash. Tentoi, tentoi, por kot. Ne fund i molisur u kthye dhe i tha maces: "E leme me mire, e dashur. Qenka mish i prishur."

Per ata qe gezojne intelegjencen e Davutoglus, sqarim:
Macorri simbolizon turkun.
Macja krijesen qe quan veten shqiptar, por ne brendi eshte turko-gabel.
Mishi eshte Perendimi.

[Muhamer]

Qe ne fillim e dija se njerezit te cileve u mungon dija dhe kultura e dialogut ,menyra me e mire dhe me e lehte e tyre eshte te thuhet MBYLLENI TEMEN, ose po, DO FILLOJNE TE TREGOJNE PERALLA dhe me ne fund OFENDIMET .

[Nazionalist]

Qe ne fillim e dija se njerezit te cileve u mungon dija dhe kultura e dialogut ,menyra me e mire dhe me e lehte e tyre eshte te thuhet MBYLLENI TEMEN, ose po, DO FILLOJNE TE TREGOJNE PERALLA dhe me ne fund OFENDIMET .

atehere per cfare arsyje e hape kete teme? na thuaj ne njerez me munges kultur se cfare ishte arsyja jote per te postuar kete teme... po te presim.

tash ta mbyllim temen? tani e kuptoj, hap ngaterresa dhe teme per te ngacmuar njerez me dashtje pastaj ike dhe mshefesh dhe kerkon te mbyllet tema? hajde morracak hajde, te lumt ajo mendja si ke! e paske te mire per pune spiunit dhe propagand.

[Muhamer]

Nacionalist e din ti cfar do te thote forum???.Une hapa kete teme diskutimi rreth thenjes se ministrit Davutogllut per ceshtjen e civilizimeve, nuk eshte e thene qe ti te japish pergjigje kur nuk din ose po nuk te intereson kjo gje.
Nuk ka nevoje te mbyllet tema dhe nuk asnje arsye se pse?,me pare duhet te mbyllen ca tema qe shkrimet e disave nuk perputhen me ate teme ,dhe me kryesorja eshte qe te perjashtohen disa anetare te pepergjegjshem .Une teme kam hapur tek rubrika PROBLEMET NDERKOMBTARE dhe nuk kam hapur tek rubrika ZBAVITJE, SHARRJE DHE OFENDIME?.
Ti nese e ndjen vetet patriot ke mundesine qe patriotizmin tend te tregosh tek rubrikat SHQIPTARIA besoj qe do jeshe edhe me i qete psiqikisht edhe nuk do ofendosh njerez

[chino]

Nacionalist e din ti cfar do te thote forum???.Une hapa kete teme diskutimi rreth thenjes se ministrit Davutogllut per ceshtjen e civilizimeve, nuk eshte e thene qe ti te japish pergjigje kur nuk din ose po nuk te intereson kjo gje.

Ti mund te hapesh nje teme, cilendo, por se si komentohet ajo, eshte pune e pjesemarresve te forumit. A kritikohet mendimi i personit protagonist te temes apo tema vete, apo lavdohet, eshte pune e forumisteve.

Nuk ka nevoje te mbyllet tema dhe nuk asnje arsye se pse?,me pare duhet te mbyllen ca tema qe shkrimet e disave nuk perputhen me ate teme ,dhe me kryesorja eshte qe te perjashtohen disa anetare te pepergjegjshem .Une teme kam hapur tek rubrika PROBLEMET NDERKOMBTARE dhe nuk kam hapur tek rubrika ZBAVITJE, SHARRJE DHE OFENDIME?.

E para: Duhet te tregosh/deshmosh se ka ofendime ne kete teme.
E dyta: Duhet te tregosh ndak kujt ka ofendime ne kete teme.
E treta: Duhet te tregosh se cfare te intereson ty, nese ne kete teme ofendohet nje person i trete, p.sh. personi Davutoglu.
E katerta: Perse nuk sheh ofendim nga Dautoglu drejt Perendimit, kur ai thote se do te rrenohet civilizimi i tij?
E pesta: A mendon se tjeret nuk kane te drejte te "parashohin" te njejten gje per Turqine e Islamin si Davutoglu qe parasheh per civilizimin perendimor? Me cilen arsye?
...
E gjashteqindeta: Kush te ka faj qe te kane mashtruar te maresh pjese ne menyre aktive ne nje forum, per te cilin thjesht nuk je i rritur intelektualisht?