Historia do korrigjime

[fegi]

Çështja e rishikimit të historisë sonë kombëtare vazhdojë të jetë një temë e pranishme jo vetëm në qarqet shkencore të institucioneve tona, por edhe më gjerë. Publikimet e ndryshme që janë duke u bërë këto dy dekadat fundit padyshim se janë duke sjellë risi në studimet historiografike. Mjafton këtu të përmendim botimin Jusuf Buxhovit, “Kongresi i Berlinit 1878”, apo edhe ndonjë libër tjetër. Kjo është gjitha ashtu është duke u diskutuar edhe në shumë takime shkencore nga historiografët tanë. Pothuajse pjesa dërmues e historianëve tanë pajtohen se duhet bërë një korrigjim shkencës historike, por se si duhet parë kjo kanë mendimet të shumta. Ndërsa kur t’i shtojmë edhe nevojën e shkrimit të historisë së Kosovës, pasi tashmë është shtet, çështja bëhet edhe më e diskutueshme. Në një prononcim për “Kosova Sot”, prof. Frashër Demaj është shprehur se Kosova shtet sovran dhe i pavarur me njohje ndërkombëtare duhet ta ketë të shkruar historinë e vet. Ai ka thënë se Instituti i Historisë në Prishtinë e ka hartuar prej kohësh projektin “Historia e Kosovës”. “Këtu është paraparë të përfshihen institucione dhe studiues kompetent të fushave dhe problemeve të ndryshme nga shkenca e historisë. Ketë projekt e kemi dorëzuar në organet kompetente (Ministrinë e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë dhe në Qeverinë e Kosovës) tash e tre vjet”, ka thënë Demaj. Sipas tij, në kuadër të realizimit të projektit do të hulumtohen fondet dokumentare të arkivave të ndryshme. “Do të rishikohen shtrembërimet të cilat janë bërë si shkak-pasojë e politikes antishqiptare dhe ngarkesave ideologjike për vite të tëra. Duke rishikuar dhe pasuruar me prurje të reja të bazuara në hulumtimet e reja shkencore nga arkiva të ndryshme të botës, ne do të kemi mundësi të përfitojmë dyfish”, ka shtuar dr. Demaj. Ndërsa ka pohuar se në radhë të parë do të rishikohen ato pjesë të historisë mbi të cilat janë vënë dyshime ose kanë qenë më pak të hulumtuara dhe e dyta pjesë të caktuara do të rishkruhen dhe plotësohen me fakte të reja. E gjithë kjo, sipas Demajt, është duke shkuar në rrugë të mirë. Por, ka pohuar se politika duhet të heqë dorë nga historia, në mënyrë që ne të mos mbesim gjithmonë duke rishikuar pjesë të historisë dhe shtrembërime të cilat mund të vijnë si shkak-pasojë e ndikimeve dhe ndërhyrjeve të politikës. “Historianët janë ata që pa influencë do të shkruajnë për sukseset dhe dështimet e politikanëve dhe për të gjitha fenomenet, çështjet dhe problemet që i takojnë kësaj shkence humane”, ka pohuar prof. dr. Frashër Demaj, sekretar shkencor në Institutin e Historisë së Prishtinës. Për të sjellë një mendim të ri dhe më ndryshe në shkencën e historiografisë sonë, ishte shprehur edhe studiuesi i ri, Nuredin Ahmeti, në fjalën përmbyllëse të Sesionit të Historisë, i cili ishte organizuar në kuadër të “Javës së Albanologjisë”, mbajtur në tetor të këtij viti. Nën fjalën e tij, Ahmeti ishte ndalur të rëndësia e kumtesave të prezantuar në këtë sesion me temën “Lëvizjet dhe kryengritjet 1908-1912”, duke theksuar se janë prezantuar dokumente me rëndësi për historiografinë tonë. “Për mendimin shkencor, njëzëshmëria është e dëmshme. Gëte thoshte: “Kur të gjithë mendojnë njëjtë, kjo do të thotë se nuk mendon askush’”, ishte shprehur Nuredin Ahmeti. I. V.