E mendoni si diēka gjenetike apo sociale?
Altruizmi varet nga gjenet?
Sipas njė studimi, njė ndryshim i vogėl nė gene mund tė ndikojė tek njeriu nė humbjen e gatishmėrisė pėr tė ndihmuar tjetrin.
Kush ka gjenin e njohur si COMT-Val nė ADN-nė e tij, ėshtė mė i prirur mė shumė pėrshembull qė t`i dhurojė para njerėzve nė nevojė, sqaron prof. Martin Reuter, psikolog nga Universiteti i Bonit. Grupi i shkencėtarėve e pėrshkroi variantin si "Gjeni i Altruizmit", i cili duhet tė jetė i pranishėm tek njė nė dy persona. Nisur nga kjo, pjesėmarrėsit nė studim me njė variant tė tillė gjenetik, dhuruan dyfish mė shumė sesa kolegėt e tyre.
Gjithsesi, Shoqata pėr Gjenetikėn e sheh studimin nė mėnyrė kritike. Sjellja njerėzore ėshtė kompekse dhe kėtu tė dhėnat e njė testi janė tė rrumbullakuara.
Me pretekstin se po bėjnė test tė memories, ekspertėt u morėn prova tė ADN-sė mbi 100 studentėve. Pėrfundimisht, pjesėmarrėsve iu desh t“i nėnshtrohen njė testi kompjuterik tė tipareve. Sukseset u shpėrblyen me pesė euro. Megjithatė, Reuter u interesua mė pak pėr kujtesėn e subjekteve tė tij, sesa pėr pėrdorimin e parave tė dhuruara: ata paratė mund t“i mbanin pėr vete, apo mund t“i pėrdornin pėr qėllime bamirėsie. Nė mėnyrė qė tė mos ndikohej nė vendimet e tyre, ata mbetėn anonim.
Njė sjellje tė tillė, shkencėtarėt e lidhin me testin gjenetik. Veēanėrisht u interesuan pėr gjenin "COMT".
Ai pėrmban skemėn e njė enzyme, e cila aktivizon sinjalizuesin dopamin nė tru. Shkenėtarėt mendojnė se ky neurotransmiter ka njė lidhje tė ngushtė me sjelljen sociale.
Shoqata pėr Gjenetikėn dyshon se nga njė variant gjenetik i sjelljes sociale tė njė personi nuk ėshtė aq e lehtė tė arrite nė njė pėrfundim. „Sjellja e njeriut ėshtė njė sistem kompleks. Aty nuk luan rol njė gjen i vetėm, por shumė gjene“, tha zėdhėnėsi i shoqatės, prof. Jochen Graw.
Deutsche Welle -- Autor: DPA/ Ajete Beqiraj
Redaktoi: Aida Cama
Krijoni Kontakt