GRUAJA E NJË ËNDRRE TË BARDHË. (Roman)

[DI_ANA]

Në këtë temë do vendos romanin e mrekullueshëm:"Gruaja e një ëndrre të bardhë" shkruar nga poeti dhe shkrimtari Myrteza Mara.


Myrteza Mara



GRUAJA

E NJË ËNDRRE TË BARDHË



ROMAN

Edhe dielli dukej i mërzitur me atë karakatinë. Vinte vonë e ikte herët dhe si duket përtonte të lodhte rrezet që lageshin nga avulli i lagështisë dhe mykut. Ishte një shtëpi e vjetër, në fund të fshatit, larg shtëpive të tjera që kishte më shumë dërrasa të kalbura se murë guri. Gardhi i drunjtë, dhe gjysmë i rrëzuar, binte në sy që kishte kohë pa dorën e një burri. Pemët ishin shtrembëruar nga moskrasitja dhe shërbimet e tjera. Kopshti i vogël, mbjellë me perime të stinës, ishte pjesa më e begatë e kësaj shtëpie pa zhurmë fëmijësh.
Jetonte vetëm plaka Hanë. Kështu i flisnin të gjithë, çka se nuk i kishte më shumë se pesëdhjetë vjet. Tiparet, mbuluar me rrudha dhe hije të ftohtë trishtimi, tregonin se kishte qenë femër e bukur. Historia e dashurisë dhe e martesës së saj njihej si përrallë, por askush nuk mund të besonte se pikërisht kjo plakë e vuajtur dhe e heshtur kishte braktisur luksin e kohës për zjarrin e shpirtit.
Ëngjëlli ishte rritur jetim dhe për një fjalë goje kishte bërë pesë vjet burg. Hallet e jetës e kishin bërë të fortë, por fati i kishte dhënë edhe atë pamje që ngjante aqë shumë me emrin. I premtoi Hanës se do jetonin të lumtur dhe e mbajti fjalën. Premtoi se do punonin dhe do të ndërtonin një shtëpi të bukur, të bardhë dhe do të bënin shumë fëmijë.
Babai i Hanës ishte nëpunës shteti dhe me gjendje të mirë ekonomike e politike, por ajo i braktisi ato për hirë të dashurisë me Ëngjëllin. Pranoi të jetonte në atë shtëpi të vjetër, pa mobilje e orendi, por me afshin e një dashurie të përmallshme që e bënte të lumtur. Pranoi përbuzjen e opinionit, mërinë e prindërve dhe ndihej e lumtur, me shpresë se një ditë do të arrinte atje ku duhej dhe e meritonte.
Por fati nuk e ndihmoi zemrën e saj të bardhë. Tre fëmijë radhazi i vdiqën. Ëngjëlli tretej nga dëshpërimi dhe puna e madhe. Fëmija i katërt ishte djalë dhe për të rrojtur e ruajtur nga syri i keq i vunë emër ortodoks. Rrojti Sotir, por vdiq Ëngjëlli, nga një sëmundje tinëzare e pashërueshme, duke e lënë të shoqen në mes lotëve të hidhërimit dhe gëzimit.
Dhe u plakë e u mpak para kohe Hana. Supet e saj të bukur dhe delikatë duhet të përballonin gurët e rëndë të jetës. Duhet të rriste djalin e vetëm me dy dashuritë e mëdha të prindërve. Gjithë ato hire trupore u mbuluan me renë e madhe të dëshpërimit. Dhe nëse dikush lakmonte e ëndërronte trupin dhe shtratin e saj zbehej sa shikonte atë shkëlqim të humbur, duke u bindur se ai trup nuk mund të falte e merrte dashuri tjetër veç asaj të nënës për djalin e vetëm.
U betua Hana para varrit të burrit dhe fjalosej çdo çast me shpirtin e tij. Vetëm ajo e shikonte si endej ai shpirt nëpër shtëpi dhe i përkdhelte të dy.
Vitet fluturuan, duke këmbyer stinët shpejt dhe Hana i gëzohej djalit të vetëm që ishte si një ëngjëll, si emri i të atit, por dhe si bukuria e tij. Nënë e birë shkëmbenin dashuri dhe shikonin e shpresonin në një ëndërr, se një ditë do kishin shtëpi si të tjerët. Do jetonin dhe lumturinë e mohuar.
Koha e solli që Sotiri kapërxeu malet për në “botën e lirë”, me një ëndërr në krahë. Nuk bënë punë lotët e nënës. Ëndrra e bardhë e verbonte me magjinë e saj. I doli para syve dhe i ati: “Kam besim tek ty, bir! Më ke ngjarë mua, por kujdes, nëna ka nevojë për dy dashuri. Ti do ja falësh, e di!”

.....Vazhdon.

[DI_ANA]

Shkruar nga MYRTEZA MARA

.....

Efendikoi, qirje Vangjeli, e donte dhe e shpërblente mirë djaloshin. Ishte burrë i vjetër dhe, ngaqë nuk kishte njohuri mbi shqiptarët, i maste të gjithë me cilësit e Sotirit. Sipas tij, gjithë shqiptarët ishin të ndershëm e punëtorë. Ishte njohur mirë me refugjatin dhe ëndrrën e tij, që të kishte një shtëpi të re, të madhe dhe të lyer vetëm me ngjyrë të bardhë, brenda e jashtë.
Sotirit i dilte shpesh në ëndërr ëndrra e tij. Nëna e vuajtur nuk do të thirrej më “plaka Hanë”, por “zonja Hanë”. Shikonte shpesh vilat e grekëve dhe me sytë e shpirtit i ndërtonte atje, në fshatin e tij ku e priste e përmalluar nëna.
U rrit Sotiri, u burrërua dhe u zbukurua. Zoti Vangjel e donte dhe ia ruante kursimet me përpikmëri. Ishte plak ai. Të dy djemtë kishin ikur në Amerikë, që kur u vdiq e ëma dhe ai mori një grua tjetër, me diferencë tridhjet vjet. Zonja Ksanthipi ishte e bukur, dinte ta mbante shumë mirë veten, por ia dridhte me pashë të shoqit.
Sa më shumë kohë kalonte aq më tepër Sotiri mësoi gjuhën dhe zakonte e të zotëve të shtëpisë. Punonte në pronat e Vangjelit dhe, veç të tjerave, mësoi të përdorte zetorin dhe shumë makineri bujqësore që as i kishte njohur më parë. Vreshtat dhe ullinjtë e zotëris ishin nga më të dëgjuarat në krahinë.
-Sotir! Mendoj se është koha e duhur të kthehesh për disa ditë në vendlindje. E ndjej që të ka marrë malli. Jemi ndryshe ne. Djemt’e mi kam dhjetë vjet pa i parë. I marrë në telefon dhe më duket se u kam harruar fytyrat. Më kanë bërë dhe gjysh por, eh! Ik disa ditë. Vendin tënd nuk e zë njeri tjetër. Ne të duam, ti e di. Po të vjen mbarë, merre dhe nënën të jetosh këtu. Do më bëhesh djalë për shpirt, më beso.
Në të vërtetë zoti Vangjel kishte vërejtur se kohët e fundit Sotiri dukej i hutuar. Shpesh ngatërronte radhën e punëve dhe sforcohej të riparonte ndonjë gabim të vogël. Edhe buzëqeshjen nuk e kishte si të fillimit
-Faleminderit zoti Vangjel. Më jeni gjendur në ditë të vështira dhe nuk di si t’ua shpërblej. Më ka pikur malli sa s’ka. Tre vjet zërin nënës e dëgjoj rrallë. Kisha dëshirë të bëja realitet ëndrrën, por e shoh që është shpejt. Të jesh i bindur që do kthehem. I mësova rrugët e malit! - tha Sotiri dhe ndjeu faqet t’i lageshin nga lotët.
-Jo, bir, nuk do vish më nga malet. Do më njoftosh në telefon dhe do të pres në pikën kufitare. Dakort?
-Më kishin mësuar se nuk ka Zot, por këtu pash se ai ekziston në shpirtin e njeriut. Ju zoti Vangjel u bëtë për mua gjithçka, ndaj kam të drejt sot t’ju shikoj në sy dhe të bërtas: Lavdi Zotit!
Zoti Vangjel u prek nga mirësia dhe sinqeriteti i djaloshit. E vendosën që të hënën ta përcillte deri në kufirin shtetror. Do i jepte me vete, veç dhrahmive edhe një çantë të madhe me dhurata për nënën dhe disa ushqime.
-Po të fejuar, ose të dashur ke?- e pyeti me gaz në sy.
Zonja Ksanthipi ndali frymëmarrjen.
-Jo, zotëri, nuk jam i fejuar. Isha i vogël, por dhe tani as që më shkon në mendje. Kam ëndrrën mbi supe dhe deri sa ta bëj realitet nuk mendoj për asgjë tjetër.
Zonja buzëqeshi dhe për herë të parë pa se shërbëtori ishte bërë goxha djalë. Muskuloz. I pashëm, pse jo dhe seksi. “Oh, si e bluaj unë këtë! E tres si limonadë dhe e pi të tërin! Po këta sy jeshil si nuk i kisha venë re më parë? Po këta qerpik të mëdhenj si hala pishe!” Vajti në dhomën e saj dhe solli një pako.
-Mere këtë dhe më premto se do ta hapësh vetëm kur të mbrish në shtëpi dhe të jesh vetëm.
-Faleminderit zonjë, nuk ishte nevoja, - tha Sotiri dhe ndjeu që u përflak.
Zonja ishte e bukur, e parfumuar dhe e lyer. Kujtoi nënën që në raftin e rrobave mbante lule trëndelinë, gjethe dafine, kamomil dhe kokrra ftoi.
Zoti Vangjel kishte dalë jashtë. Zonja u afrua djaloshit dhe i zgjati dorën:
-Nesër do të ikni herët, unë do largohem për një punë, kështu që të uroj rrugë të mbarë dhe mos u vono!
Sotiri pa në sytë e zonjës Ksanthipi të lodronte një lule epshi. Deri tani vetëm nga ekrani i televizorit kishte parë si putheshin dhe bënin dashuri çiftet. Puna dhe lodhja nuk i linin kohë të shtrihej në krahët e dëshirave rinore. Para syve dhe dritës së shpirtit kishte në çdo çast ëndrrën e bardhë. Në atë ëndërr shikonte përherë lotët dhe mallin e nënës. Shikonte dhe një grua të bukur që e përshëndeste si rreze dielli me një fëmijë në krah. Ëndërr e kthyer në betim. Kapi dorën e zgjatur dhe falnderoi sërish, por zonja me një veprim profesional e afroi. I mori dy duart e tij, i lidhi rreth qafës së vetë dhe ngjeshi buzët mbi buzët e kuqe të Sotirit që, i hutuar, nuk dinte si të sillej. Ndjeu rrahjet e zemrës që gati dolën me trokth nga kraharori. Tmerr apo...? I erdhi ndot nga era e duhanit, përzier me parfumin dhe kremin e shumtë që mbulonte rrudhat e thella dhe u mundua të përqëndrohej. Rregulloi ritmin e frymëmarrjes dhe ndjeu djersë në gjithë trupin. Veprimin e zonjës e mori mirësjellje, ose mënyrë respekti. U nda me sytë përdhe, si të kishte bërë faj. Zonja e goditi lehtë në faqe:
-Mos ki frikë, nuk të ha. Mua më lakmojnë të më hanë, por ndjej të ngopur kur ha vetë. Hajt, se do kaloj shpejt dhe do më kërkosh, veç kujdes nga im shoq se të piu e zeza!
- Zonjë, më falni por unë...
-Kur të vish i dashur, kur të vish. Ke për të parë se do ta shkurtoj rrugën e ëndrrës tënde, sa të hapësh e mbyllësh sytë, por e mer me mend që duhen dy gjëra të thjeshta: Zjarrë dhe konspiracion. Kaq. Të tjerat i qep unë të mos duket asnjë grimë tegeli.
Zonja iku duke i dhënë një pickim të fortë në brinjë dhe një buzëqeshje të rrallë që e bëri Sotirin të skuqej sërish. Zoti Vangjel e gjeti duke rregulluar çantën. Ai nuk pa se çfarë i kishte dhënë e shoqa, por dhe Sotiri nuk i tregoi. “Zjarr! Konspiracion!”
“Turp. Krim. Maskarallëk. Tradhëti. Jo, unë nuk do arrij deri këtu. Padroni më është gjendur si prind. Unë…Kurrë! Po sikur t’i them zotit Vangjel për çka ndodhi? Pse, ç’kishte ndodhur!? Zonja e përqafoi dhe i uroi rrugë të mbarë! I dha dhe një pako, e pastaj?! Jo, jo asgjë nuk duhet të ndodh. Jam për rrugë. Nëna nuk di që do i vete. Sa më ka marr malli. Po Bubi, qeni im i dashur, do më njoh? Do më njoh se s’bën!”

* * * * *
Shtëpia e vjetër, në periferi të fshatit, u gjallërua si rrallë herë. Plaka Hanë priste urimet për kthimin e djalit shëndosh e mirë. Nuk u besonte syve. I biri iku fëmijë dhe u kthye i burrëruar. Ngjante aq shumë me të atin. Përmes lotëve të gëzimit e puthte dhe nuk ngopej së çmalluri. Zoti dhe fati ia kishin ruajtur e burrëruar të birin. Deri në orët e vona të darkës shtëpia priste e përcillte urimet e mysafirëve. Sotiri fliste pak, u buzëqeshte të gjithëve dhe një ditë shtroi një drekë spontane në klubin e fshatit ku i qerasi gjithë sa ishin, me mishë të pjekur në hell, birrë, raki e verë. Sytë e vajzave të rritura nuk i kursyen shigjetat e ndezura. Por Sotiri kishte plane të tjera. Ëndrra e bardhë i rëndonte mbi sy. Dy milion dhrahmi ishin pak, fillohej dhe s’mbarohej.
I tregoi nënës për punën që bënte, për zotin Vangjel. I dha dhuratat që kishte blerë dhe ato të padronit.
-T’u bëftë nëna që u rrite! Shpirt i nënës, pse je harxhuar? I thuaj dhe zotërisë, atje në Greqi, se nëna të falënderon dhe është mirënjohëse. Paska njerëz të mirë në këtë botë. Zoti i ruajt! Duaji këta njerëz, o bir dhe shpërbleua me besnikëri. S’ka si mirënjohja. Ajo ka peshë njëlloj si nderi.
Sotiri u ngazëllye. Nuk e kishte dëgjuar kurrë nënën të fliste kështu. Se mos kish patur raste të tjera! Iku i vogël, rrethuar nga këshilla për fëmijë. Iu kujtua pakua që i dha zonja Ksanthipi dhe gjeti kohë ta hapte. Brenda kishte një duzinë me mbathje të shkurtra burrash, po aq dhe kanatjere, dy shishe parfum të shtrenjta dhe treqindmijë dhrahmi. Në fund të pakos, në një zarf ishte dhe një foto e zonjës dalë në plazh, thuajse nudo. Ishte vetëm dhe pati kohë ta vërente me kujdes. Ndjeu gjakun t’i ngjitej me rropamë. Emocionet dhe dihatjet dolën jasht kontrollit.
I hodhi të gjitha në çantë, i bindur që askush nuk ia hapte dhe doli në oborr. Bubi i hodhi dy këmbët e para në gjoks dhe i merrte erë papushim.
-Oh, Bubi im i dashur, më kishte marr malli dhe për ty. Je besnik ti Bubi, nuk ikën nga shtëpia, si zonja Ksanthipi. Atë, o Bubi, e ka tërbuar paraja dhe luksi, ndaj ka qejf t’i ver brirë të shoqit . Më fton dhe mua në mëkat, por nuk bëhem dot tradhëtar, apo jo? Ja ti, përshëmbull, e bën detyrën e qenit pa të shkuar mendja ta lësh nënën time vetëm. Dhe mos e ler asnjëherë, se do mërzitem. Hë, si thua?
Sotiri ishte ulur mbi një trung lisi dhe i fliste qenit që kishte futur kokën midis gjunjëve të tij dhe lëvizte bishtin sikur i kuptonte të gjitha. Foli gjatë ashtu deri sa e përmendi zëri i nënës që e ftonte brenda.
-Nënë, duhet të iki një natë tek daja se dhe pak ditë më mbetën. Do nisem pasdite.
-Mirë të keqen nëna, do i gëzosh dhe ata. Mos ki merak për mua, jam mësuar vetëm. Edhe atë plaçkën e kam siguruar, ja këtu, - tha plaka Hanë dhe tregoi brezin që kish përshtatur enkas rreth trupit.
Sotiri qeshi ëmbël dhe e përqafoi duke mbështetur kokën mbi sup të saj.
-Ç’bën kështu, bir? Ç’janë këta lotë? Mos, t’u bëfsha unë, s’bën kështu. Nëna ka hequr të zitë e ullirit dhe ja tek është, si zonjë. U rrite bir, dhe i dole zot vetes dhe shtëpisë. Hë tani, mos qaj, se s’janë për ty lotët! - tha plaka Hanë dhe e puthi në sytë e lagur.
-Qaj nga gëzimi, nënë. Qaj për hallet e tua, që më je thinjur e dobësuar si të jesh tetëdhjetë vjeçe. Zonja e pronarit tim ka sa vitet e tua, por ngjanë si mbesa jote dhe e shkon jetën si i do zemra. Ti mbete në këtë gërmadhë, që do na zerë ndonjë ditë nën vete, por unë, për kokën tënde, do ndërtoj një shtëpi të bukur, të bardhë si ëndërr dhe ti do jesh vërtetë zonjë e madhe. Herën tjetër do kthehem me paratë që duhen dhe atëhere ke për të parë!

.......Vazhdon.

[DI_ANA]

Shkruar nga MYRTEZA MARA

......

Sotiri fliste me përgjërim. Plaka Hanë i lëshoi lotët dhe i fërkonte kokën të birit në prehër.
-Po më loz zemra si zogu në kafaz, bir. Të pastë nëna, të gjitha do t’i bëjmë veç shëndet e jetë. Do ta bësh shtëpinë ashtu si ta do zemra dhe nëna do rris nipër e mbesa sa të ngopem. Eh, i ndjeri babai yt!...
Pasi hëngri drekë Sotiri përgatiti një pako të vogël me disa dhurata për dajon dhe u nis. Ktheu dhe një herë kokën dhe përshëndeti me dorë nënën që kishte dalë tek gardhi i oborrit. Një çast ndjeu sytë t’i tkurren nga një dritë e bardhë vezulluese. Ishte ëndrra: Një shtëpi dy katshe rrethuar me ballkon. Nëna që e përshëndeste me dorën e një fëmije në krah. Vazo me lule shumëngjyrëshe dhe dallandyshet që cicërinin në foletë ngjitur në tavan. Ishte dhe një grua e re, e bukur, bjonde si dielli, që buzëqeshte dhe i dërgoi puthje nga larg.
-Eh!...

* * * * *

-Heheeej! Zjarr, ore, zjarr! Po digjet shtëpia e plakës Hanë!
-Zjarr?! Shtëpia e plakës Hanë?! U, të zezën ç’e gjeti!
Turmat e njerëzve vrapues ngjante me vërshimin e atij prroit malor që merr ç’të gjej përpara. Thuajse gjithë fshati, burra, gra, fëmijë rendnin drejt flakës që përtypte pa mëshirë skeletin e shtëpisë së vjetër. Burrat vlerësuan se zjarri e kishte bërë punën e vet. Po plaka Hanë ku është? Po Sotiri?
-Sotir! Hanë! Soootiiir!
Dikush u kujtua të thoshte se e kishin parë Sotirin të ikte tek dajua.
-Po Hana ishte me të?
-Të them të drejtën s’ma zuri syri, por bashkë do kenë qenë, - erdhi përgjigja nga zëri në errësirë.
Flakët u fashitën shpejt, s’kishin ç’të digjnin më. Ajo shtëpi aq ishte, sa një kafshatë dhe gjuha e flakëve e kishte gëlltitur pa mundim. Pa disa orëve erdhi dhe një punonjës policie i cili organizoi ruajtjen e vendit deri në mëngjesin e nesërm, ku do të vinin ekspertët. Njerëzit u shpërndanë duke mos shkundur dot supet nga hamendësimet e shumta.
“Ka kaq vjet që në fshatin tonë dhe përreth nuk ka rënë zjarr!” “Mos e ka vënë vetë zjarrin Sotiri dhe ka marrë plakën Hanë e ia kanë mbathur në Greqi?!” “Bah, ç’është ajo fjalë! As mos të shkoj në mend. Do jetë ndonjë pakujdesi në nxitim e sipër, meqë kanë qenë për rrugë!” “Ore, sikur vinte erë e keqe në ato flakë, por... qoftë më e pakta!”
Specialistët e policisë kriminale gjetën skeletin e shkrumbëzuar të plakës Hanë dhe të qenit. Nëpër thëngjijtë ende të ngrohtë mblodhën në një batanije atë çka kishte mbetur pa u bër hì nga skeleti i plakës dhe porositën një arkivol.
Me lotët që u derdhën atë ditë do të ishte shuar dhe ai zjarr i verbër. Sotiri nuk u përmbajt, por u lëshua mbi batanien e mbështjellë, ku i thanë se është nëna. Qau pa zë. Ç’të thoshte. Nëna e tij, dashuria e vetme dhe ëndrra e bardhë, ishin bërë hì të tëra. Të tëra! Pseeee!!!-klithi. Vetëm atëhere shpërtheu në ngashërime që rrënqethën gurët dhe pemët përreth. Dhe si të ishte një dorë që e drejtonte, vajtimi nisi në kor nga të gjithë të pranishmit. Edhe sytë e policëve, që diçka shkruanin e fotografonin nuk shpëtuan pa vesuar lotë.
Varrim të tillë fshati dhe të moshuarit nuk kishin parë e dëgjuar as në kohën e luftës. Folën njerëz të mençëm dhe thanë fjalë shpirti, duke dashur të lehtësonin dhimbjen e djaloshit dhe të tyre. Shpenzimet e varrimit dhe të drekës së përcjelljes i përballoi fshati. Vetëm atëhere pati njerëz që u kujtuan se Sotiri kishte prurë dhe shumë parà nga mërgimi!
Sotiri iu lut një bashkëmoshatari të tij që në një thes të mblidhte eshtrat e Bubit e t’i varroste në fund të bahçes dhe e porositi t’i ruante zinxhirin, e vetmja gjë që kishte shpëtuar pa u shkrumuar.
“Të dogji zjarri i dashurisë, o nëna ime e mirë! Po unë pa ty nuk e shikoj dot ëndrrën e bardhë, ç’më duhet! Ajo ishte ëndrra jote, ëndrra ime, jona!... Kush na i vrau ëndrrën, nënë!? Për kë do jetoj unë tani?”
“Biri im! Jeto dhe vitet e babait tënd, edhe vitet e mia. Ishte i ri yt atë. Dhe unë do rroja shumë bir, se më jepje jetë ti. Shikoje ëndrrën dhe preke. Është e bukur! Është e jotja! Do më marr malli, por atje më pret im shoq, babai yt që të donte aq shumë. Do ia tregoj ëndrrën tënde! Nuk të mbanë mend, se të la të vogël, por do i flas unë për ty. Do i them se je bër zog me krah që fluturon nëpër qiejt e ëndrrave të bukura. Sa do gëzohet!”
Sotiri u sistemua përkohësisht tek dajua, në fshatin fqinj të afërt. Atje priti ngushëllimet. Ditën e katërt erdhi punonjësi i policisë kriminale dhe i lutet se donte të bisedonte veças.
-Quhem Florat Patkoi. Më vjen shumë keq për humbjen tënde por jam i detyruar të bëj punën. Doja t’ju bëja disa pyetje. Pikësëpari dua të di se cili është mendimi i juaj për atë që ndodhi. Mund të jetë treguar aq e pakujdesshme nëna juaj? Sa dhrahmi solle dhe ku ishin paratë, kur ike atë natë për tek dajua? Dhe e fundit, a ke ndonjë dyshim, a të dhemb zemra për dikë që mund të ketë kryer një krim me ndërgjegje? Nga kontrolli i trupit të djegur nuk gjetëm asnjë shenjë kartmonedhash!
Punonjësi i policisë dyshoi se nuk e kishin dëgjuar. Iu dhimbs ai djalë. Nuk kishin ndonjë diferencë të madhe moshe por ai kishte mbaruar shkollën për këtë punë. Sotiri mori frymë thellë dhe shkëputi vështrimin e përhumbur në horizont.
-Nëna ime ka një jetë që është e vetme në shtëpi. Edhe kur unë isha i vogël, në shkollë e me punë të ndryshme ajo ishte vetë zonjë. Këto tre vitet e fundit dihet që ka qenë vetëm. Me zjarr i kemi bërë gjithë punët dhe nuk jemi rrezikuar ndonjëherë.
-Atëhere dyshon në diçka?
-Nuk kam asgjë konkrete por, besoj dihet, që kush vjen nga mërgimi sjell dhe parà. Ndoshta...
Florati u gjallërua dhe hodhi posht cigaren e sandezur.
-E di çfarë? Nuk i sistemon gjithë mendimet e dyshimet dhe nesër takohemi këtu, ose, po s’e ke të vështirë, eja në qytet. Afër është. Ja, ky është numri im i telefonit. Hë, si thua?
-Jo, jo, s’kam ç’të mendoj e sistemoj për të thënë. Iku ajo punë, më mirë të isha djegur dhe unë. Isha larg dhe Zoti e ruajti nënën time. Këtu ma mori vdekja me gjuhët e flakës.
Sotiri qau. Qau si fëmijë dhe herë pas here vinte duart mbi tëmtha. Punonjësi i policisë e la të shfrente, i vuri dorën mbi sup dhe e mbajti ashtu disa çaste.
-Edhe unë nuk i kam të dy prindrit. Jam i qetë se nuk m’i vrau kush, veç fatit, ndaj jetoj me dhimbjen, por jetoj dhe për vete. Po është se zjarri ndodhi për pakujdesi, nuk matesh dot me fatin. Po qe se ka diçka, që mendon se mund të jetë e qëllimshme, na thuaj që të marrim hak, së bashku me ligjin.
-Pse, ju mendoni se mund të ketë njerëz që djegin një njëri të gjallë për dy milion dhrahmi?
-Ka raste nga më të çuditshmet, bile krime të rëndomta dhe makabre edhe brenda familjes. Tani, më thuaj kush e dinte tjetër që ti kishe sjell dy milion dhrahmi? - pyeti Florati, në pamje indiferent, por gati nuk merrte frymë dhe ia kishte ngulur sytë Sotirit të mos i shpëtonte qoft dhe një lëvizje muskuli.
-Vetëm pronari që më solli deri në pikën kufitare, -tha qetë Sotiri me vështrimin sërish të përhumbur. -Është njeri i mirë dhe gjatë gjithë kohës parat e mia i ka patur ai.
-Po ndonjë të njohur të vjetër takove kur erdhe…
-Prit pak! Po, takova një djalë që dikur kishim kaluar kufirin në këmbë. Unë vija ai shkonte në Greqi. Pimë nga një freskuese në kioskën afër postës. Në të vërtetë më pyeti sa dhrahmi kisha sjellë, por unë nuk i tregova. Kursime të vogla, i thashë. Ai u nis po atë natë në Greqi, jam i sigurt për këtë. I dhashë dhe numrin e telefonit dhe pret të kthehem unë që të punojmë bashkë. Madje, më porositi që të bëj kujdes se ka dhe njerëz të këqinj.
-Ia di emrin?
-Të them të drejtën, kur kaluam kufirin nëpër dëborë, dhe nga frika e policisë greke, askujt s’i ra në mendje të pyeste për emrin e tjetrit. Kur u takuam s’më kujtohej, por ai m’u hodh në qafë dhe përmendi disa detaje nga ato ditë, që ishin të sakta. Më duket sikur e thërrisnin Koli. Nikoll a Sokol, kështu dëgjova që i foli dikush kur u ndamë. Edhe një gjë tjetër, më duket është nga Berati, por mund të mos jem i saktë. Zoti Florat, më mirë lereni të qetë se është në hallin e tij. Këto që thashë, as vetë nuk e di pse i nxora nga goja. Jo, jo, nuk digjet një njeri për parà! Pastaj ai iku atë ditë!
-Me kaq sa thatë, dhe sikur të jetë ai autori i krimit, është vështirë të ngresh akuzën e ta provosh. Po qe se mer vesh ndonjë të dhënë tjetër, të lutem më njofto. Kjo që ndodhi, qoftë dora e Zotit, por po qe se është djalli në mes duhet ta gjejmë e ta ndëshkojmë. Gjithësesi numrin tim e ke. Edhe nga Greqia më merr, po ka ndonjë të re.
U ndanë duke shtërnguar duart miqësisht. Të dy me nga një mal dyshimesh në krah. Sotiri do rrinte deri të dyzetat. Zoti Vangjel vinte pas dy ditëve, për ngushëllim, tok me zonjën Ksanthipi.


* * * * *
Ardhja e zotit Vangjel dhe zonjës Ksanthipi bëri përshtypje të madhe jo vetëm në fshat. E morën vesh dhe në qytet të afërmit, miq e shokë. Zotëria ishte shpirt njeriu. E përqafoi Sotirin si ta kishte bir dhe e ngushëlloi me lotë në sy. Zonja Ksanthipi ishte veshur me rroba të errëta dhe nuk kishte bërë tualet. E përqafoi, duke i shtërnguar dorën dhe e puthi miqësisht në faqe. Sotiri nuk i priste gjithë këto ndere.
-S’më la rehat gruaja, derisa morëm rrugën për këtu. Do vemi tek Sotiri, - më tha, dhe ja erdhëm or djal të ngushëllojmë dhe të të marrim me vete. Këtu nuk ke ç’bën. Nuk jetohet me një varr, as me një kujtim, apo ëndërr. Eja, bir se dhe ne na ka marrë malli. Raste si ky i juaji, tek ne, ndodhin shpesh. Ka bër vaki që janë djegur dhjetë vetë në një shtëpi, se s’kishin nga të dilinin. Ka dhe më keq, por secili ka dhimbjen e vetë. Ja, paske gjithë këta njerëz pranë. Dhe ne dikur kemi patur si këto zakone, por tani, aha, ikën si era. Do u ndodh dhe juve kështu, keni për të parë. Sotiri është djalë flori, - tha zoti Vangjel dhe ngriti kokën për t’i rrokur të gjithë dëgjuesit me një shikim. -E meriton mundimin tonë, - shtoi dhe kërkoi një gotë ujë.
Sotiri dihaste i mbushur me emocione nga fjalët e mira që thoshnin zotëria dhe zonja. Përkthente një kushëri i Sotirit. Të gjithëve iu bë qejfi nga ç’dëgjuan dhe i pritën e i nderuan mysafirët sipas zakonit. Pritja ishte organizuar në shtëpinë e sapo ndërtuar të një kushuriri të babait të Sotirit. Kishte disa dhoma të pastra, me banja sipas kohës dhe sado që mobiljet nuk ishin kushedi çfarë Zonja Ksanthipi u ndje mirë.
Të gjithë njerëzit e bindën Sotirin të ikte me miqtë që kishin ardhur enkas, nuk kishte pse të rrinte deri të dyzetat.
-Ik, xhan i dajos. Kur të afrohet viti eja t’i bëjmë dhe varroshin. Nuk e ngjallim dot as në dyzetë ditë e as në dyzetë shekuj. E mira është atje ku ke punën. Me këta zotërinj do e kesh më të lehtë dhimbjen e shpirtit.
Pasi dëgjuan përkthimin, zonja Ksanthipi dhe zoti Vangjel u çelën dhe propozuan të iknin pasdite. Tre orë rrugë me makinë, deri në kufiri. Sotiri u bind. Nesër do niseshin herët.
Gjatë darkës përkthyesin e bënte vetë Sotiri. Pas darke i shoqëroi mysafirët në dhomën e gjumit ku ishin dy krevata tek.
-Po ti ku do flesh? - pyeti zonja Ksanthipi kur i shoqi shkoi në banjë.
-Në dhomën ngjitur, - tha shkujdesur Sotiri pa parë shkëndijën epshore në sytë e zonjës.
-Mos i vir çelsin derës!
-Eh, more Sotiri! Kisha dëshirë të të vija në shtëpi ndryshe, por fati e solli si nuk e donim, - tha zoti Vangjel sa hyri në derë. - Fli bir se nesër nisemi në orën katër. Natën e mirë!
-Natën e mirë dhe gjumë të ëmbël. U jam shumë borxhëli dhe nuk di si tua shpërblej këtë mundim. Natën e mirë zoti Vangjel.
Zonja Ksanthipi kishte vajtur në banjë, bënte dush. Ndrresat dhe shampon i kishte marrë me vete. Sotiri shkoi në guzhinë. Njaziu, kushuriri, nuk kishte fjetur. E priste për t’i dhënë këshillat e fundit. E kishte merak se ai mbeti njeriu më i afërt. Pasi përgatiti çantën u tha “natën e mirë” të gjithëve dhe i ngjiti shkallët lehtë-lehtë për tek dhoma e tij. Nga dhoma tjetër dëgjohej gërrhima e zotit Vangjel. U zhvesh në errësirë dhe hapi batanien të futej në shtrat, por sakaq u zbraps. Ndjeu erën e parfumit të zonjës Ksanthipi dhe shkoi tek dera të hapte çelsin e dritës.
-Shshët! Mos e ndiz dritën! Budalla, eja këtu!
Zemra e Sotirit gati sa s’pushoi. Ç’të bënte! Kërkoi dhe gjeti rrobat që të vishej, por zëri urdhërues dhe kërcënues i zonjës Ksanthipi, e bëri të ndalonte.
-Zonjë, të lutem, mos. S’më ka ikur dhimbja e nënës. Nuk dua të shkel mbi nderin e zotit Vangjel. Të lutem!
-Të dija djalë të zgjuar, eja! Nuk ka kthim prapa. Tani, më shumë se kurrë, ke nevojë për ngushëllim. Atë dua të bëj dhe unë: të të ngushëlloj sipas mënyrës më të mirë që na ka dhuruar Zoti ne grave. Dhimbjet e mëdha kalohen me dashuri të madhe. Do të ndihmoj të zbutësh dhimbjen e shpirtit dhe të realizosh dhe ëndrrat. Ti je djalë i ri dhe unë kam besim se do ia kalojmë mirë bashkë. Mos të të vras ndërgjegja për zotin Vangjel. Ai ka kohë që dergjet në botën e gërrhimave, ja dëgjoje! Kjo botë është e vogël, ndërsa jeta shumë e shkurtër. Shijoje djalosh, shijoje. I vdekuri me të vdekurit,-thotë bibla, dhe i gjalli me të gjalllët. Eja, tani e mos bën naze!
Zonja Ksanthipi ishte siç kish dalë nga dushi. Fliste me pëshpërima dhe nga drita e zbehtë, që hynte midis perdeve vërente Sotirin që dridhej si purtekë. U ngrit. Sotiri ishte me të mbathura dhe kanatiere. Nuk lëvizi nga vendi.
“Po sikur të iki?! Ku të vete? Si të them? Po sikur të zgjuhet zoti Vangjel? Po ta marr për krahu e ta përplas në dhomën e saj dhe pastaj të mbyll derën nga brenda? Skandal! Turp! Po kjo që kërkon të bëj zonja nuk e ka emrin “turp”? O Zot, ç’të bëj?!”
Ndjeu afshin e ngrohtë të gruas. Trupi lakuriq i zonjës Ksanthipi iu ngjit si magnet. Llërët e buta, me erë femre, iu lakuan rreth qafës, sikur donin ta mbysnin dhe njëri gju i saj iu fut midis kofshëve. Buzët kërkonin buzë, ngadalë, duke rrëshqitur nga faqet në gushë. Sotiri nuk u dorëzua, por u bind për të shkuar në shtrat. Zonja e kujdesshme kishte parë ku ishin siguresat në koridor dhe qetë-qetë doli e uli çelsin. Tani dhe të zgjuhej zoti Vangjel s’kish çfarë të shikonte. Ishte krevat dopio i të zotit të shtëpisë që ia kish lëshuar nipit. Çarçafët, si bora. Sotiri i mbuluar me djersë, gjeti forcë dhe foli:
-Zonjë, vetëm sonte jo, të lutem! Kur të vemi në shtëpinë tuaj ju jap fjalën se do bindem për gjithçka. Sonte...
-Shshshëët! Është më afër honi se bregu. Hajt tani, bëhu burrë. Nuk do ta harroj kurrë këtë çast. Erdha në vendin tuaj për një natë dhe Zoti më dha fat, fuqi e dashuri. Je i imi vogëlush. Sillu mirë dhe trego aftësitë e tua si mashkull, ashtu siç i ke treguar si njeri dhe do të bëj mbret të shpirtit e të shtratit. Dhe ëndrrën tënde e kam unë në dorë. Harroi të vdekurit. Në jetë ke detyrime për të gjallët dhe veten. Ma ka treguar Vangjeli dëshirën që të vranë. Nënën nuk ta kthej dot, ndërsa ëndrrën e ke vetë në dorë. Eja, shpirt i njomë, eja!

....Vazhdon.

[DI_ANA]

Shkruar nga MYRTEZA MARA

.......

Fakti që ishte shumë i shëmtuar nuk i hynte njeriu në punë, e dinin apo nuk e dinin arsyen. Ashtu siç mbante emrin Divid dhe mbiemri “i shëmtuar” ishte si etiketë malli, ngjitur mbi shpinën e tij, ngado që shkonte. Edhe ata që e shihnin, për herë të parë, rrudhnin buzët: “sa i shëmtuar!” Dinin shumë pak, ose aspak për të. Punonte në ndërmarjen gjeologjike, pas inxhinierëve, me instrumenta në krahë. I pafjalë, por i saktë dhe i kujdesshëm, aq sa mendimi, se në punë ishte i pazevendësueshëm, kishte lëshuar rrënjë, megjithëse askush s’ishte kujtuar t’i vinte emrin në ndonjë listë shpërblimi, apo të dalluarish.
Puna i jepte kënaqësi të dyfisht. Ishte larg shigjetave përçmuese të njerëzve dhe rroga, me gjithë dietat, ishte e mirë. Shtëpia e vjetër, ku banonte Divid Vorka, ndodhej në një nga lagjet më të qeta të qytetit. Më shumë vlente kopshti para shtëpisë, mbushur me pemë e lule që bleronin gjithë vitin. Kohët e fundit ishin ndërtuar dhe vila, dy e tre kate, nga emigrantët. Të gjitha të bukura e me shije.
Rruga e shtruar, dhe me trotuarë të ngushtë, të çonte në qendër të qytetit. Mjaftonte të ngrihej në gjashtë e gjysmë dhe pesë minuta para se të mbyllej porta, ishte brenda ndërmarrjes. Asnjë nuk thoshte se njihte dikë nga familja e tij, thua se ishte rritur në shtëpinë e fëmijës.
I gjatë, mbi mesataren. Fytyrën me puçërra dhe gjurmë plagësh, sikur ishin tretur elektroda saldimi, si skorje të ftohta, që herë-herë, nga presa e briskut nxirrnin gjak. Kur ecte, duart e gjata, si krah majmuni, lëkundeshin njëherësh. Gojën, dhe të donte nuk e mbyllte dot. Shpesh, nga anët e buzëve kullonin jargë të ftohta që i thithte fuqishëm. Vetullat e rëna, si strehë bunkeri, qëndronin mbi sytë e kaltër si mburojë, për të vetmen pasuri, në atë fytyrë të përçudnuar.
Lexonte shumë. Lexonte dhe nënvizimet i hidhte në një fletore me shkrimin e bukur si vizatim. Nëpërmjet atij lëngu të rreshtave kërkonte të shuante etjen për të patur mbi të tjerët dije, duke menduar se dhe ai kishte diçka më tepër. Shënimet i mësonte përmendsh. Ishin thënie filozofike, të cilat i përshtaste dhe përdorte në momente të caktuara, duke i rritur vlerën vetes. “Sa i mençëm është qerratai, por ç’e do!...”
Rrjedhshmëria në të folur, qetësia e habitshme dhe argumentat që hidhte si zare mbi, tapetin e bisedave, krijonin befasi të këndshme. Por pamja e llahtarshme e fytyrës i kujtonte vendin që i takonte.
Në klube nuk futej kurrë. Bukën e hante përherë veças të tjerëve dhe askujt nuk i binte nder mend ta ftonte ndonjëherë për kafe…

* * * * *
Mjegulla e dendur, dhe moti i keq, e detyruan ekspeditën të ndërpriste punën. Makina e ndërrmarjes nuk erdhi dhe inxhinierët s’e patën të vështirë të bindnin Dividin të strehohej tek shtëpia më e afërt mikpritëse, me gjithë instrumentat. Ata do të darkonin nën shoqërinë e kryeplakut të fshatit dhe punonjësit të ri të policisë së zonës, një “kalec” qejfli, për të cilin thoshnin se bënte kurthe për të futur në burg burrat e grave të bukura.
Inxhinjer Krenari ishte njeriu që kujdesej më shumë nga të gjithë për Dividin. Midis tyre kishte një marveshje të heshtur mirëkuptimi e respekti, që e detyronte punëtorin të ishte jo vetëm i bindur, por gati i nënshtruar. I dhimbsej djaloshi dhe sillej si mik i vjetër, duke u munduar t’i hiqte ndjenjën e inferioritetit që i jepte shëmtimi.
Pikërisht për këtë Dividi e kishte idhull inxhinjerin simpatik e kaçurel, paçka se nën atë shëmtim dukej sikur strehohej dhe një ligësi tinëzare që përgjonte e përgjonte derisa t’i binte në pritë gjahu i shumëpritur.
-Divid, nuk do mërzietsh po qe se e kalon natën tek shtëpia e Hajdarit. Ti e njeh. Është burrë i mirë, mikpritës, por i varfër. Merr dhe ushqimet nga çantat, t’i keni për sonte. Nesër në mëngjes, instrumentat dhe tek vendi.
-Pa problem, inxhinjer. Mos u shqetësoni për mua.
Hajdar Bunda kishte njëmbëdhjetë fëmijë. Jetonte në një kullë të vjetër dy katshe afër pyllit. Dhe i ati, gjyshi e stërgjyshi, kishin patur nga pesmëbëdhjetë deri tetëmbëdhjetë fëmijë. Ndryshimi ishte se Hajdari fëmijtë i kishte me të vetmen grua, që lëviste si varkë nëpër shtëpi, përherë kërrusur, sikur kërkonte diçka që sa i kishte rënë nga dora. Kur ekspedita, kishte ndonjë punë sistemimi, apo transport kampionësh minerali, njoftonin Hajdarin dhe ai jo vetëm nuk përtonte, por i falnderonte me gjithë shpirt kur ia jepnin lekët në dorë. Me Dividin kishin shkëmbyer vetëm përshëndetje të lehta, pa u shtruar në bisedë.
Skamja mbretëronte në atë shtëpi. Fëmijët, njëri më i bukur se tjetri. Të dukej sikur vetë Zoti kishte zbritur në tokë, pikërisht aty, në atë vend dhe, (Zoti nuk e njeh paranë!”) i kishte falur njëmbëdhjetë yje nga të qiellit. Por deri tani kjo nuk i kishte hyrë në punë asaj familje.
Megjithëse mbuluar me mushama, dhe instrumentat në krah, Dividi nuk kish ç’ti bënte shiut. Ishte lagur i tëri. I zoti i shtëpisë e ndihmoi të ulte materialet dhe e ftoi në dhomën e ndejtjes ku bublonte një zjarr i madh. Trasta, me disa konserva peshku, djath kaçkavall, dhe dy bukë gruri, kaloi në dorë të Hajdarit, të cilit i ndrisnin sytë, sidomos për konservat me sardele. Me një kuti të tillë kishte të drejtë të thante një faqore. Ishte hera e parë që Dividi bujtte në atë shtëpi. Hajdarit ia dinin hallet, por sonte ishte ndryshe.
Fëmijtë kurreshtar zgjasnin turinjtë tek dera, që kërciste pas çdo prekje, dhe shikonin vetëm supet e mysafirit që lëshonin avull. Qeshnin dhe largoheshin nëpër shkallët e drunjta duke bërë deri dhe rropama. Hajdari, i qetë, duke shkundur çibukun në oxhak tundte kokën: “Nuk kanë parë mysafir, veç të afërmve. Janë të vegjël!”
I zoti i shtëpisë e pyeti mysafirin dhe mësoi se ai jetonte vetëm. Nga prindrit kishte njohur babain. Donte ta pyeste dhe për gjëra të tjera, por vërejti së dëgjuesi nuk kishte dëshirë të përgjigjej. Pa ia kërkuar i tha se kishte tre vajza të martuara, pesë që shtynin njera-tjetrën me vite dhe tre djem, më i vogli dy vjeç.
-Eh, kur mendoj se do vijë një ditë dhe do më mbetet shtëpia bosh më vjen të ulërij më keq se bishat e pyllit. I kam rritur me të keq, por falë Zotit m’u bënë të... mirë dhe më kanë nderuar.
Për pak tha “dhe të bukur”, por pati kohë ta përdridhte gjuhën, sa kujtoi me kë fliste. Dividi mundohej të kapte momentin e përshtatshëm për t’i dhënë fytyrës pamjen më të pranueshme. Kishte bërë prova para pasqyrës, me orë të tëra, dhe disa herë kishte bindur veten se nuk ishte dhe aq i shëmtuar. Kjo i shkaktonte mundim, por sonte ishte radha ta bënte një gjë të tillë. Kishte dëgjuar për bukurinë e vajzave të kësaj shtëpie.
-Vajzat janë martuar larg dhe vijnë rrallë. Të shumtat janë në kurbet dhe jetojnë mirë. Të gjitha me shkesë u kam vënë unazat në duar dhe fati më ka ndihmuar. Veç njerës, që i ka vajtur ters që në mëngjes. Dhe kujt? Më të bukurës. Më të mirës dhe më të urtës. E vetmja që ka kryer tre vjet shkollë të mesme, madje shkëlqyeshëm, por hallet dhe prrenjtë e turbullt të kohës, që vërshuan me rropamë orteku, nuk e lanë ta mbaronte. E ktheva menjëherë në shtëpi se u tremba. Ia lexoj dëshpërimin në avullin e gojës, por me shpresë të Zotit do jetë shkruar dhe për të diçka. Nuk i mbaj mend sa nipër e mbesa kam, por m’i kujton ime shoqe, njëpërnjë.
-Të të rrojnë! - tha Dividi dhe ktheu kokën. Dëgjoi një zë:
-Baba, ta sjellim darkën?
-Sille të keqen babi, sille. Mos harroni shishen e rakisë!
Zëri e bëri Dividin të djersitej. Do vinte njëra nga ato, të bukurat e Hajdar Bundës. Me siguri ishte ajo e “tersit”. “Çfarë t’i ketë ndodhur vallë!? Po unë ku do e fsheh shëmtimin? Pra, dhe ajo e paska një “shëmtim”. Mori peshqirin, që i kishin dhënë për të tharë kokën dhe e mbajti në duar derisa ndjeu ardhjen e vajzës së shtëpisë. Në çast mbuloi fytyrën, uli kokën mbi vatër dhe filloi të fërkonte flokët. Duke kërkuar shteg, midis rrudhave të peshqirit, syri iu xixëllua nga bukuria e atij ylli që shtronte mbulesën mbi sofrën e drurit. E mbajti gjatë peshqirin, deri sa ndjeu hapat e ikjes. Të zotit të shtëpisë iu dhimbs.
-Mos e fshih kurrë fytyrën, or djalë. Kjo është dhuratë e qiellit dhe s’kemi çfarë t’i bëjmë. Rëndësi për njeriun, dhe sidomos për ne burrat, ka shpirti. Edhe ime shoqe ka qenë shumë e bukur, por hallet e kanë katandisur si lëvozhgë, veç shpirti i kullon flori. Më ka rritur e po më rritë gjithë këta fëmijë dhe është e lumtur. Edhe një tjetër, më thotë, të bëhen dyzinë! Po pse, me bukë do t’i hamë? - i them.
E qeshura e Hajdarit këputi ngërçin e djaloshit, i cili donte të justifikohej me djersën nga nxehtësia. Pas darke i tha mysafirit se kishte dhe dhomë tjetër, por nëse dëshironte mund të flinte aty, pranë vatrës.
-Ja, vjen ime bijë. Ana, eja shtro rrobat! Do flemë këtu!
-Erdha, baba!
Dividi u ngrit në këmbë, të linte të lirë vendin. U mundua të kapte momentin e përshtatshëm të fytyrës dhe ia doli. Ajo, Ana, me një ëmbëlsi fytyre deri në dehje, buzëqeshi lehtë mysafirit dhe shtroi çarçafë të pastër në minderin mbështetur pas murit. Pasi hodhi dhe një jorgan të rëndë, e pa me dritë ëngjëllore mikun dhe i uroi natën e mirë.
E kuqja do të ndihej e zbehtë para asaj përskuqje që mori fytyra e Dividit. Hera e parë që i ndodhte kështu. Ç’të ishte?! Befasi? Emocion? Ndjenjë? Ai shtrat iu duk mbretëror. Çdo gjë e pastër dhe se ç’kishte një erë të veçantë që t’i zgjeronte flegrat e hundës dhe mushkritë, por nuk ngjante aspak me parfumët, apo detersivët e zakonshëm. Kur u fik drita shtriu dorën nën jastëk dhe preku disa gjethe të holla e të thata. Ishte trëndelinë.
Hajdari u shtri, siç ishte, mbi shilte në qoshen tjetër, duke i kthyer shpinën oxhakut dhe s’kaloi shumë dhoma u mbush më gërrhima. Dividi nuk mbyllte dot sytë. Ose, kot sa i mbylli sepse dhe nën qepalla dilte fytyra e Anës. Qerpikët i ndjente si dhëmbët e bardhë të saj dhe i prekte. Jo, ishin ata...

Ndjeu hapa të lehtë që shkelnin në ajër. Ishte ajo. Hapi jorganin dhe u zbraps t’i bënte vend.
“Ndihmomë të heq krahët!”
U ngrit lehtë dhe e ndihmoi. Ku t’i vendoste ata krahë të bardhë ëngjëlli!
“Leri, qëndrojnë vetë në ajër!”
U shtrinë të dy. Ajo filloi ta ledhatonte në gjoksin leshtor dhe në krahët muskuloz. I shtriu kofshën mbi kofshët e tij, pastaj i pëshpëriti në vesh:
”Më puth!”
Ishte bërë sërish me djersë, dhe kërkoi të fshihej.
“Lere se e pi unë, jam e etur. Ke munguar kaq kohë, pse s’ke ardhur? Të prisja! Ja, tani jam këtu dhe mos më ler. Më merr me vete. Do të jem besnike. Do të të dua, se e di që do më respektosh. Motrat e mia janë të lumtura, por unë që jam më e bukura nuk kam pse bëj përjashtim. Më duket sikur ato janë xheloze për bukurinë time dhe shpresojnë që të tretem si gonxhe e pakëputur. Po unë të kam ty, që erdhe sonte enkas. Eja tani, puthmë! Jam e jotja!”
“Më thuaj “tersin” tënd, pse s’je martuar? Ta kanë kaluar motrat e vogla.”
“Do i mësosh të gjitha, mos mendo keq. Ja ku më ke, bëm gruan tënde! Ti je mashkull i fortë, dukesh. Nuk më prish punë bukuria jote, mjafton të më duash dhe respektosh. Dua të martohem me ty sepse dikur më deshi një djalë që ma la unazën në gisht dhe iku me një tjetër. Për inat të tij dua të marr hak dhe t’i them: Ti nuk më meritove. Plas tani! Mbi trupin tim, mbi buzët e mia, në gjakun tim do mbjellë jetë një tjetër. Ti do më tradhëtoje njëqind herë, se je i bukur, ndërsa ky do më adhuroj si perëndi! Hiqmë nga këta trarë se më duket sikur do më zenë ndën vete. Kohët e fundit janë shtuar këngët e kukuvajkave. Prindrit nuk do kundërshtojnë, përkundrazi, paçka se mua s’më vjen radha të më pyesin!!!”

-O Hajdar! Hajdar!
-Ç ‘është?
-Asgjë, asgjë. Dua pak ujë se plasa! Ishte raki e fortë.
-Eh, nuk je mësuar, po ajo të shëron, ore.
Hajdari u ngrit duke kollur dhe doli të sillte ujë. Dividi gjeti peshqirin e tharë dhe fshinte djersët duke trufulluar. Ndjeu se ishte qullur në mes të këmbëve. I erdhi turp dhe mendja i shkoi menjëherë tek dysheku. Piu ujin, falnderoi e tha sërish “natën e mirë”. Pa u ndjerë nxori nga xhepi i pantallonave shaminë dhe pasi e lagu prekte me dorë vendin e squllur tek çarçafi duke menduar se do s’do të mbetej shenjë njolle. Më pas vuri të ndenjurat mbi të që të thahej shpejt. “Do ngrihem herët nesër!”
Fëmijët e tjerë flinin në një dhomë të madhe me dysheme dërrase, shtruar me qilima e shilte të shumta. Nuk kishin vende të caktuara, ashtu, ku i zinte gjumi. Ana ndenji e fundit. Shkoi në banjën e dhomës së madhe, e vetmja dhomë që kishte banjën brenda, ku ishin përherë disa gjyma me ujë, sapun dhe peshqirë të varur. Një pasqyrë e vjetër, dhe një krehër me dhëmbë të rrallë, shërbenin për tualet. Hoqi fustanin dhe u kthye nga pasqyra. Bardhësia e lëkurës ndriçoi ambientin. Ngriti duart, kapi flokët dhe i mblodhi mbi kokë. Atë bust do ta kishte zili dhe skulptori më i mirë. Dea, ishte pak!

........Vazhdon.

[DI_ANA]

Shkruar nga MYRTEZA MARA


........


Fakti që ishte shumë i shëmtuar nuk i hynte njeriu në punë, e dinin apo nuk e dinin arsyen. Ashtu siç mbante emrin Divid dhe mbiemri “i shëmtuar” ishte si etiketë malli, ngjitur mbi shpinën e tij, ngado që shkonte. Edhe ata që e shihnin, për herë të parë, rrudhnin buzët: “sa i shëmtuar!” Dinin shumë pak, ose aspak për të. Punonte në ndërmarjen gjeologjike, pas inxhinierëve, me instrumenta në krahë. I pafjalë, por i saktë dhe i kujdesshëm, aq sa mendimi, se në punë ishte i pazevendësueshëm, kishte lëshuar rrënjë, megjithëse askush s’ishte kujtuar t’i vinte emrin në ndonjë listë shpërblimi, apo të dalluarish.
Puna i jepte kënaqësi të dyfisht. Ishte larg shigjetave përçmuese të njerëzve dhe rroga, me gjithë dietat, ishte e mirë. Shtëpia e vjetër, ku banonte Divid Vorka, ndodhej në një nga lagjet më të qeta të qytetit. Më shumë vlente kopshti para shtëpisë, mbushur me pemë e lule që bleronin gjithë vitin. Kohët e fundit ishin ndërtuar dhe vila, dy e tre kate, nga emigrantët. Të gjitha të bukura e me shije.
Rruga e shtruar, dhe me trotuarë të ngushtë, të çonte në qendër të qytetit. Mjaftonte të ngrihej në gjashtë e gjysmë dhe pesë minuta para se të mbyllej porta, ishte brenda ndërmarrjes. Asnjë nuk thoshte se njihte dikë nga familja e tij, thua se ishte rritur në shtëpinë e fëmijës.
I gjatë, mbi mesataren. Fytyrën me puçërra dhe gjurmë plagësh, sikur ishin tretur elektroda saldimi, si skorje të ftohta, që herë-herë, nga presa e briskut nxirrnin gjak. Kur ecte, duart e gjata, si krah majmuni, lëkundeshin njëherësh. Gojën, dhe të donte nuk e mbyllte dot. Shpesh, nga anët e buzëve kullonin jargë të ftohta që i thithte fuqishëm. Vetullat e rëna, si strehë bunkeri, qëndronin mbi sytë e kaltër si mburojë, për të vetmen pasuri, në atë fytyrë të përçudnuar.
Lexonte shumë. Lexonte dhe nënvizimet i hidhte në një fletore me shkrimin e bukur si vizatim. Nëpërmjet atij lëngu të rreshtave kërkonte të shuante etjen për të patur mbi të tjerët dije, duke menduar se dhe ai kishte diçka më tepër. Shënimet i mësonte përmendsh. Ishin thënie filozofike, të cilat i përshtaste dhe përdorte në momente të caktuara, duke i rritur vlerën vetes. “Sa i mençëm është qerratai, por ç’e do!...”
Rrjedhshmëria në të folur, qetësia e habitshme dhe argumentat që hidhte si zare mbi, tapetin e bisedave, krijonin befasi të këndshme. Por pamja e llahtarshme e fytyrës i kujtonte vendin që i takonte.
Në klube nuk futej kurrë. Bukën e hante përherë veças të tjerëve dhe askujt nuk i binte nder mend ta ftonte ndonjëherë për kafe…

* * * * *
Mjegulla e dendur, dhe moti i keq, e detyruan ekspeditën të ndërpriste punën. Makina e ndërrmarjes nuk erdhi dhe inxhinierët s’e patën të vështirë të bindnin Dividin të strehohej tek shtëpia më e afërt mikpritëse, me gjithë instrumentat. Ata do të darkonin nën shoqërinë e kryeplakut të fshatit dhe punonjësit të ri të policisë së zonës, një “kalec” qejfli, për të cilin thoshnin se bënte kurthe për të futur në burg burrat e grave të bukura.
Inxhinjer Krenari ishte njeriu që kujdesej më shumë nga të gjithë për Dividin. Midis tyre kishte një marveshje të heshtur mirëkuptimi e respekti, që e detyronte punëtorin të ishte jo vetëm i bindur, por gati i nënshtruar. I dhimbsej djaloshi dhe sillej si mik i vjetër, duke u munduar t’i hiqte ndjenjën e inferioritetit që i jepte shëmtimi.
Pikërisht për këtë Dividi e kishte idhull inxhinjerin simpatik e kaçurel, paçka se nën atë shëmtim dukej sikur strehohej dhe një ligësi tinëzare që përgjonte e përgjonte derisa t’i binte në pritë gjahu i shumëpritur.
-Divid, nuk do mërzietsh po qe se e kalon natën tek shtëpia e Hajdarit. Ti e njeh. Është burrë i mirë, mikpritës, por i varfër. Merr dhe ushqimet nga çantat, t’i keni për sonte. Nesër në mëngjes, instrumentat dhe tek vendi.
-Pa problem, inxhinjer. Mos u shqetësoni për mua.
Hajdar Bunda kishte njëmbëdhjetë fëmijë. Jetonte në një kullë të vjetër dy katshe afër pyllit. Dhe i ati, gjyshi e stërgjyshi, kishin patur nga pesmëbëdhjetë deri tetëmbëdhjetë fëmijë. Ndryshimi ishte se Hajdari fëmijtë i kishte me të vetmen grua, që lëviste si varkë nëpër shtëpi, përherë kërrusur, sikur kërkonte diçka që sa i kishte rënë nga dora. Kur ekspedita, kishte ndonjë punë sistemimi, apo transport kampionësh minerali, njoftonin Hajdarin dhe ai jo vetëm nuk përtonte, por i falnderonte me gjithë shpirt kur ia jepnin lekët në dorë. Me Dividin kishin shkëmbyer vetëm përshëndetje të lehta, pa u shtruar në bisedë.
Skamja mbretëronte në atë shtëpi. Fëmijët, njëri më i bukur se tjetri. Të dukej sikur vetë Zoti kishte zbritur në tokë, pikërisht aty, në atë vend dhe, (Zoti nuk e njeh paranë!”) i kishte falur njëmbëdhjetë yje nga të qiellit. Por deri tani kjo nuk i kishte hyrë në punë asaj familje.
Megjithëse mbuluar me mushama, dhe instrumentat në krah, Dividi nuk kish ç’ti bënte shiut. Ishte lagur i tëri. I zoti i shtëpisë e ndihmoi të ulte materialet dhe e ftoi në dhomën e ndejtjes ku bublonte një zjarr i madh. Trasta, me disa konserva peshku, djath kaçkavall, dhe dy bukë gruri, kaloi në dorë të Hajdarit, të cilit i ndrisnin sytë, sidomos për konservat me sardele. Me një kuti të tillë kishte të drejtë të thante një faqore. Ishte hera e parë që Dividi bujtte në atë shtëpi. Hajdarit ia dinin hallet, por sonte ishte ndryshe.
Fëmijtë kurreshtar zgjasnin turinjtë tek dera, që kërciste pas çdo prekje, dhe shikonin vetëm supet e mysafirit që lëshonin avull. Qeshnin dhe largoheshin nëpër shkallët e drunjta duke bërë deri dhe rropama. Hajdari, i qetë, duke shkundur çibukun në oxhak tundte kokën: “Nuk kanë parë mysafir, veç të afërmve. Janë të vegjël!”
I zoti i shtëpisë e pyeti mysafirin dhe mësoi se ai jetonte vetëm. Nga prindrit kishte njohur babain. Donte ta pyeste dhe për gjëra të tjera, por vërejti së dëgjuesi nuk kishte dëshirë të përgjigjej. Pa ia kërkuar i tha se kishte tre vajza të martuara, pesë që shtynin njera-tjetrën me vite dhe tre djem, më i vogli dy vjeç.
-Eh, kur mendoj se do vijë një ditë dhe do më mbetet shtëpia bosh më vjen të ulërij më keq se bishat e pyllit. I kam rritur me të keq, por falë Zotit m’u bënë të... mirë dhe më kanë nderuar.
Për pak tha “dhe të bukur”, por pati kohë ta përdridhte gjuhën, sa kujtoi me kë fliste. Dividi mundohej të kapte momentin e përshtatshëm për t’i dhënë fytyrës pamjen më të pranueshme. Kishte bërë prova para pasqyrës, me orë të tëra, dhe disa herë kishte bindur veten se nuk ishte dhe aq i shëmtuar. Kjo i shkaktonte mundim, por sonte ishte radha ta bënte një gjë të tillë. Kishte dëgjuar për bukurinë e vajzave të kësaj shtëpie.
-Vajzat janë martuar larg dhe vijnë rrallë. Të shumtat janë në kurbet dhe jetojnë mirë. Të gjitha me shkesë u kam vënë unazat në duar dhe fati më ka ndihmuar. Veç njerës, që i ka vajtur ters që në mëngjes. Dhe kujt? Më të bukurës. Më të mirës dhe më të urtës. E vetmja që ka kryer tre vjet shkollë të mesme, madje shkëlqyeshëm, por hallet dhe prrenjtë e turbullt të kohës, që vërshuan me rropamë orteku, nuk e lanë ta mbaronte. E ktheva menjëherë në shtëpi se u tremba. Ia lexoj dëshpërimin në avullin e gojës, por me shpresë të Zotit do jetë shkruar dhe për të diçka. Nuk i mbaj mend sa nipër e mbesa kam, por m’i kujton ime shoqe, njëpërnjë.
-Të të rrojnë! - tha Dividi dhe ktheu kokën. Dëgjoi një zë:
-Baba, ta sjellim darkën?
-Sille të keqen babi, sille. Mos harroni shishen e rakisë!
Zëri e bëri Dividin të djersitej. Do vinte njëra nga ato, të bukurat e Hajdar Bundës. Me siguri ishte ajo e “tersit”. “Çfarë t’i ketë ndodhur vallë!? Po unë ku do e fsheh shëmtimin? Pra, dhe ajo e paska një “shëmtim”. Mori peshqirin, që i kishin dhënë për të tharë kokën dhe e mbajti në duar derisa ndjeu ardhjen e vajzës së shtëpisë. Në çast mbuloi fytyrën, uli kokën mbi vatër dhe filloi të fërkonte flokët. Duke kërkuar shteg, midis rrudhave të peshqirit, syri iu xixëllua nga bukuria e atij ylli që shtronte mbulesën mbi sofrën e drurit. E mbajti gjatë peshqirin, deri sa ndjeu hapat e ikjes. Të zotit të shtëpisë iu dhimbs.
-Mos e fshih kurrë fytyrën, or djalë. Kjo është dhuratë e qiellit dhe s’kemi çfarë t’i bëjmë. Rëndësi për njeriun, dhe sidomos për ne burrat, ka shpirti. Edhe ime shoqe ka qenë shumë e bukur, por hallet e kanë katandisur si lëvozhgë, veç shpirti i kullon flori. Më ka rritur e po më rritë gjithë këta fëmijë dhe është e lumtur. Edhe një tjetër, më thotë, të bëhen dyzinë! Po pse, me bukë do t’i hamë? - i them.
E qeshura e Hajdarit këputi ngërçin e djaloshit, i cili donte të justifikohej me djersën nga nxehtësia. Pas darke i tha mysafirit se kishte dhe dhomë tjetër, por nëse dëshironte mund të flinte aty, pranë vatrës.
-Ja, vjen ime bijë. Ana, eja shtro rrobat! Do flemë këtu!
-Erdha, baba!
Dividi u ngrit në këmbë, të linte të lirë vendin. U mundua të kapte momentin e përshtatshëm të fytyrës dhe ia doli. Ajo, Ana, me një ëmbëlsi fytyre deri në dehje, buzëqeshi lehtë mysafirit dhe shtroi çarçafë të pastër në minderin mbështetur pas murit. Pasi hodhi dhe një jorgan të rëndë, e pa me dritë ëngjëllore mikun dhe i uroi natën e mirë.
E kuqja do të ndihej e zbehtë para asaj përskuqje që mori fytyra e Dividit. Hera e parë që i ndodhte kështu. Ç’të ishte?! Befasi? Emocion? Ndjenjë? Ai shtrat iu duk mbretëror. Çdo gjë e pastër dhe se ç’kishte një erë të veçantë që t’i zgjeronte flegrat e hundës dhe mushkritë, por nuk ngjante aspak me parfumët, apo detersivët e zakonshëm. Kur u fik drita shtriu dorën nën jastëk dhe preku disa gjethe të holla e të thata. Ishte trëndelinë.
Hajdari u shtri, siç ishte, mbi shilte në qoshen tjetër, duke i kthyer shpinën oxhakut dhe s’kaloi shumë dhoma u mbush më gërrhima. Dividi nuk mbyllte dot sytë. Ose, kot sa i mbylli sepse dhe nën qepalla dilte fytyra e Anës. Qerpikët i ndjente si dhëmbët e bardhë të saj dhe i prekte. Jo, ishin ata...

Ndjeu hapa të lehtë që shkelnin në ajër. Ishte ajo. Hapi jorganin dhe u zbraps t’i bënte vend.
“Ndihmomë të heq krahët!”
U ngrit lehtë dhe e ndihmoi. Ku t’i vendoste ata krahë të bardhë ëngjëlli!
“Leri, qëndrojnë vetë në ajër!”
U shtrinë të dy. Ajo filloi ta ledhatonte në gjoksin leshtor dhe në krahët muskuloz. I shtriu kofshën mbi kofshët e tij, pastaj i pëshpëriti në vesh:
”Më puth!”
Ishte bërë sërish me djersë, dhe kërkoi të fshihej.
“Lere se e pi unë, jam e etur. Ke munguar kaq kohë, pse s’ke ardhur? Të prisja! Ja, tani jam këtu dhe mos më ler. Më merr me vete. Do të jem besnike. Do të të dua, se e di që do më respektosh. Motrat e mia janë të lumtura, por unë që jam më e bukura nuk kam pse bëj përjashtim. Më duket sikur ato janë xheloze për bukurinë time dhe shpresojnë që të tretem si gonxhe e pakëputur. Po unë të kam ty, që erdhe sonte enkas. Eja tani, puthmë! Jam e jotja!”
“Më thuaj “tersin” tënd, pse s’je martuar? Ta kanë kaluar motrat e vogla.”
“Do i mësosh të gjitha, mos mendo keq. Ja ku më ke, bëm gruan tënde! Ti je mashkull i fortë, dukesh. Nuk më prish punë bukuria jote, mjafton të më duash dhe respektosh. Dua të martohem me ty sepse dikur më deshi një djalë që ma la unazën në gisht dhe iku me një tjetër. Për inat të tij dua të marr hak dhe t’i them: Ti nuk më meritove. Plas tani! Mbi trupin tim, mbi buzët e mia, në gjakun tim do mbjellë jetë një tjetër. Ti do më tradhëtoje njëqind herë, se je i bukur, ndërsa ky do më adhuroj si perëndi! Hiqmë nga këta trarë se më duket sikur do më zenë ndën vete. Kohët e fundit janë shtuar këngët e kukuvajkave. Prindrit nuk do kundërshtojnë, përkundrazi, paçka se mua s’më vjen radha të më pyesin!!!”

-O Hajdar! Hajdar!
-Ç ‘është?
-Asgjë, asgjë. Dua pak ujë se plasa! Ishte raki e fortë.
-Eh, nuk je mësuar, po ajo të shëron, ore.
Hajdari u ngrit duke kollur dhe doli të sillte ujë. Dividi gjeti peshqirin e tharë dhe fshinte djersët duke trufulluar. Ndjeu se ishte qullur në mes të këmbëve. I erdhi turp dhe mendja i shkoi menjëherë tek dysheku. Piu ujin, falnderoi e tha sërish “natën e mirë”. Pa u ndjerë nxori nga xhepi i pantallonave shaminë dhe pasi e lagu prekte me dorë vendin e squllur tek çarçafi duke menduar se do s’do të mbetej shenjë njolle. Më pas vuri të ndenjurat mbi të që të thahej shpejt. “Do ngrihem herët nesër!”
Fëmijët e tjerë flinin në një dhomë të madhe me dysheme dërrase, shtruar me qilima e shilte të shumta. Nuk kishin vende të caktuara, ashtu, ku i zinte gjumi. Ana ndenji e fundit. Shkoi në banjën e dhomës së madhe, e vetmja dhomë që kishte banjën brenda, ku ishin përherë disa gjyma me ujë, sapun dhe peshqirë të varur. Një pasqyrë e vjetër, dhe një krehër me dhëmbë të rrallë, shërbenin për tualet. Hoqi fustanin dhe u kthye nga pasqyra. Bardhësia e lëkurës ndriçoi ambientin. Ngriti duart, kapi flokët dhe i mblodhi mbi kokë. Atë bust do ta kishte zili dhe skulptori më i mirë. Dea, ishte pak!

......Vazhdon.

[DI_ANA]

Shkruar nga MYRTEZA MARA

.......

Me ujë të ftohtë shkumoi llërët dhe fytyrën. Pasi u fshi ngriti këmishën, e futi në mbathje dhe u shkumua deri lartë kofshëve të kolme e të papara kurrë nga dielli. U ndje mirë, megjithë të ftohtin e ujit dhe të ambientit. Bashkoi duart rreth pjesës së hollë të këmbës dhe ngjitej së toku me shkumën e sapunit lartë, sipas një ritmi të ngadaltë. Pastaj më me vrull, derisa ndjeu një afsh të brendshëm dhe pa se lëkura ishte skuqur. U shplà dhe shijoi një kënaqësi që s’e kishte provuar kurrë. Para pasqyrës rregulloi flokët dhe befas gati sa s’klithi. Iu duk sikur erdhi një hije burri, aty në banjë. Jo, s’kishte njeri. “O Zot, sa u tremba!”
Veshi fustanin dhe ktheu kokën nga pasqyra. Atje, në atë copë qelq të rjepur nga lagështia pa fytyrën e atij, mysafirit, që i shtroi rrobat e fjetjes. Kishte dëgjuar nga i ati se në ekspeditë punonte dhe një “djalë i shëmtuar, por i urtë dhe punëtor.”
“Jeton në qytet, vetëm! Me shtëpi! Ishte i shëmtuar, por sytë i kishte të rrallë. Vetëm ngjyrën e syve. Dukej sikur në një pellg me hedhurina kishin rënë dhe dy rubin të kaltër.”
“Budallaqe, u çmende? I pari mysafir i rastit që vjen në shtëpi dhe mendja në tavan. Ik tani, flì. I shëmtuar, po kushedi ku i lexohet fati.Po erën e trëndelinës e ka ndjerë!”

Gjumi u arratis nga sytë e djaloshit. I shfaqej ajo, e bukura e magjishme e kësaj shtëpie, Ana.
“Si është e mundur të tundohem! As që duhet ta shkoj nëpër mend një gjë të tillë. Ku unë e ku ajo! Jo, as nata me ditën nuk kanë kontrast kaq të madh. Shorti im, nëse ndonjë ditë do të krijoj familje, duhet të jetë ndonjë e shëmtuar, si unë. Deri tani nuk kam parë asnjë të më ngjaj. Të gjitha të bukura, të rregullta. Asnjera nuk më ka hedhur ndonjë rreze shprese, përkundrazi, më largohen si lebrozit. Eh, ta marr dreqi dhe këtë mot sonte. Ku e gjeti! Isha mirë në “strofkullën time”. Po tani? Ç’po ndodh kështu me mua?!”
-Do ftohesh moj bijë, - i tha e ëma Anës kur u shtri në rrobat e shtruara në shesh mes dy vëllezërve të vegjël.
-Jo mama, bën shumë vapë!
-Vapë?! Fli, fli se nesër duhet të ngrihesh më herët se mysafiri. Kemi kafe?
-Kemi pa bluar, por e bluaj shpejt.
Vetëtimat s’kishin te rreshtur, dukeshin sikur ishin lidhur me njera-tjetrën dhe ashtu, të përskuqura dridheshin në tokë si gjarpër i plagosur. Bubullimat rrënqethëse vazhduan gjatë. Vetëm i zoti i shtëpisë, trullosur nga faqorja, i sfidonte ato me gërrhima të thella.


* * * * *
-Ja gëzuar! Shëndet, qejf dhe parà!
-Gëzuar, o shef dhe faqe të bardhë, se ju punonjësit e policisë keni detyrë të vështirë. Përditë në luftë me “armiqtë e ligjit”, apo e kam gabim?
-Pikës i ke rënë, o kryeplak. Po kush të beson! Ne vuajmë për këtë qerrata popull e populli fare s’e çanë menderen. Më shumë respekt e dashuri kanë për gjeologët se për ne “heronjtë e heshtur”, hahahaaaa! Gëzuar! Ja me fund, për inxhinjer Krenarin. Dëgjo këtu ti, zoti inxhinjer! Të kisha unë paraqitjen tënde do lija nam. Nam e çfarë nami. Do bëja një grafik dhe çdo ditë nga “nji dash të pjekun”, hahahaaa!
Kryeplaku i fshatit, që i thërrisnin Dif, kishte rreth dyzet vjet mbi supe. Shpatullgjerë e i shëndosh, me kraharor të dalë e bark të fryrë, aq sa nuk shikonte dot as rripin e pantallonave. Me flokë të shkurtër dhe pak të rëna mbi ballë. Sytë, dhe kur ishte esëll ishin më tepër jashtë zgavrave se brenda. Qejfi i tij ishte të fliste në telefon, sidomos kur e merrnin ata të pushtetit qendror, gërdufej para të gjithëve. Nuk kishte ndonjë nam të keq për pusht, por shef Nokes nuk ia prishte, përkundrazi i jepte “piketa” të sakta se ku mund të ngrinte lakun për “thëllëza të njoma”. Shef Nokja, nga ana tjetër, raportonte vetëm informacione të mira, duke bërë sytë qorr para parcelave me ashash që trashnin kërcellin çdo ditë. Kishte dhe ai pjesën në kohën e “korrjeve”. “Çuna, - u thoshte djemëve kultivues, - lëmin e parë shtetit, ë?!” “Mos e çaj fare shef-o, i dimë detyrat!”
Krenari ishte vetë i dytë. Inxhinjeri i ri, me gjashtë muaj stazh, i heshtur si gurë. Tip serioz që herë-herë krijonte përshtypjen e një indifernti shembullor, por në fakt ishte i vemendshëm, pak i ngadaltë por i saktë. Në bisedën e shtruar në tavolinën e mbushur me mish të pjekur, djath, turshi, ullinj, qepë e hudhra dhe ca speca djegëse, të dy inxhinjerët u ndjenë ngushtë kur rakia bëri punën e saj. “Bardhaku nxori barkun në shesh”.
-Kur kam qen ca kohë në një zonë tjetër, nuk ua them vendin për efekt sekreti, e kam bër qejfin me shtatë kate. Hajde femra, hajde! Të vinin vetë. Kanë të drejtë të gjorat, gjithë këta burra në mërgim! Do ujë zjarri të shuhet, inxhinjer, do ujë. Ej, mos dëgjo ti inxhua i vogël, se janë muhabete burrash këto, hahahaaaa. Dif, të paça o kryeplaku më i mirë i... Afrikës, hahahaaa. Ja , do ta pimë këtë gotë për ftujat e Hajdar Bundës. U rritshin së toku me bukurinë e tyre dhe i bëfshin kakërdhitë në vathën time! Brum!
Vetëtima e radhës u duk sikur ra në oborr. Bubullima drodhi muret e shtëpisë dhe dritat u lëkundën si epileptik. Zgërdheshjeve të shef Nokes nuk iu përgjigj askush. Kryeplakut i mbeti gota në dorë dhe sytë mbi dy inxhinjerat.
-Po do të pish raki, siç ka lezet tavolina, pi! Nuk është mirë të marrim nëpër gojë fshatin, të lutem! Më vjen keq, domethënë. Nuk është nevoja të përmendim emra. Bëjmë shaka për qejf, por jo emra. A, të lutem, - tha kryeplaku dhe me sy kërkoi ndihmën e dy inxhinjerëve.
- E mirë, se s’u bë kiameti, siç po bëhet sonte. Nuk iu futëm në shtëpi dhe ia morëm zogën si skifter. Keni çuar atë shëmtaqin atje. Do kënaqet me mish të njomë. Apo s’është ai për ato punë! Po ku e keni gjetur atë surrat, o inxhinjer Nari, aman! Ai, dhe për të trembur laraska nuk bën. Po e panë zogëzat e shtëpisë, do tremben si nga dhelpra. Të shkretat çfarë u keni bërë sonte. Pse s’më çuat mua atje! Ajo e radhës po thahet si borziloku për ujë. Oh, në më shkeltë grackën! Ia di kimetin ajo, ka qenë një herë e fejuar. E përdori sa deshi ai tjetri dhe i bëri glasën, iku.
Djaloshi i heshtur, Arjani, që s’e kishte hapur gojën për të folur, u koll një herë lehtë dhe qetë-qetë foli:
-Dëgjo këtu, o shef Nokja! Që je bërë tapë, kjo duket, por që të mos bëhesh ****, e të na çash ******, duhet ta mbyllësh atë sqep. Ndryshe…ika unë!
-Ndryshe?! Pa hë, më thuaj çdo bëhet ndryshe? - tha duke picërruar sytë polici. -U bëre ti piciruk të japësh mësim! Dhe kujt? Mua! Për mua ve dorën në zjarr i madhi fare. Pa mua, një *** do i kishin fituar zgjedhjet këtë herë. Unë e ky burrë e dimë sa na kanë borxh. Kemi dhënë për këtë pushtet, or pusht i mineraleve!
Nokja e mbushi dhe një herë gotën dhe pa e takuar me kënd e ktheu me fund. Krenari mendonte si të mbyllej kjo situatë pa rrëmujë. Kryeplaku kishte frikë nga ndonjë sherr. “Paska qenë thëngjill i ndezur djaloshi” - mendoi për inxhinjerin e ri. -Ky dreq, po piu, e zbras thesin. Po sikur të na inçizojnë me celular?!” Vetëm ky mendim e bëri kryeplakun të kërkoj mbylljen e rakisë.
-Vëllezër! Rakia i ka dhe të papriturat. Jemi miqë dhe do mbetemi të tillë. Ç’ka u tha, të mbyllet këtu. Nesër do i harrojmë të gjitha, apo jo shef Nokja?
-Shef Leshi, thuaj. Po, po, lesh me qime. Si qimet e këtij surrat miut që më shet pordhë mua, he!
-Dëgjo or zotëri! Që je polic, nuk më vjen keq për ty, po për vete, për shtetin tim, që s’ka pasqyrë të shikoj fytyrën, se i del e shëmtuar, nga ca si puna jote. Sa për pordhët, dije se unë nuk shes të tilla. Po do, të jap pa lek, sa të duash.
-Si the? E dëgjuat? Ti mor qurravec të pjerdhësh qeverinë! Ke bythë ti të bësh pordhë pa lekë për pushtetin? Për përfaqësuesit e popullit, për policinë? E shikon sa rëndë gabove? Nesër! Nesër ta qendis lala raportin dhe do i peshojmë ato pordhët e tua. Do ta kthejmë kusurin me kile, mos ki merak! Edhe këtij zotëris që bën sehir. Po, po! Për të dy do nis një raport. Me ç’të drejt dërgoni për të strehuar horra në shtëpi të fshatarit? Apo është pararoja që përgatit situatën dhe hap shtigje për ju. E, si ju duket? Mat!
Krenari buzëqeshi hidhur. Kishin pirë dhe herë të tjera nga një gotë dhe ishte ndjerë mirë. Po sonte pse kështu? Arjani fshiu duart me kartëpecetë, doli jashtë dhe nën strehën e verandës ndezi cigaren. Shiu kish pushuar dhe aty-këtu nëpër të çarat e reve dukeshin drita të trembura të yjeve të largët.
-Mendoj se nuk është momenti të flasim dhe të marrim seriozisht asgjë nga këto që u thanë këtu. Po kemi kohë e vazhdojmë bisedën nesër dhe, nëse kemi të njëjtat mendime e fjalë, si sonte, gjë që as e shpresoj dhe as e besoj, atëhere i mbushim raportet si të jetë më e mira. Sa për ato “pararojat” dhe “shtigjet”, o Noke, e mira është t’i harroni, ashtu siç do i harrojmë dhe ne. Menduam se do kalonim një mbrëmje miqësore, të qetë. Ta dinim kështu...
-Lum miku, në je burrë mos prano kalamanë në tavolinë. Çt’i bëj kryeplakut, pa s’më bie radha të ulem me këdo. Më njeh mua, apo s’më njeh? S’më njeh! Se po të më njihje do i kishe futur nja dy shuplaka të mira atij picirikut që t’i shkonin qurret spango. Oj, e di ai që për mua ka dhënë porosi vetë ai, i madhi, atje lartë. Më kërkuan dhe në ministri, edhe në ambasadë, po nuk pranova, se më pëlqen të jem gju më gju me popullin, me ju or derra, po...
Polici i ngritur në këmbë nuk e ruajti dot ekujlibrin, por u plandos në karrige dhe volli mbi pjatën e tij, duke lëshuar ca britma tmerruese. Kryeplaku i erdhi menjëherë në ndihmë, duke rënkuar dhe i dha çelsat e zyrës Krenarit, ku ishin dy divanë, batanie dhe jastëk.
-Ikni flini se merrem unë me të. Pse e ngacmuat të shkretin! Piu nga qejfi, por është njeri i mirë. Ej Nari, kujdes, hë të keqen Difi ty, mos e bëj muhabet me njeri se ia varin kapelen në gozhdë të ndryshkur, pa lere se ç’thot ai për “të madhin!” Unë e kam veshur, me mik. Shkollën e “leshit” ka bërë dhe një kurs tre mujor para dy vjetëve. Do hanë të gjithë.
Krenari doli pa përshëndetur dhe së toku me Arjanin shkuan për të fjetur.
-Qenke trim i madh, nuk e dija! Të lumtë, ia bëre mirë. Megjithëse i pirë e meritonte.
-Nuk i duroj dot tipat që kanë shtremëruar kolltukët në administrata dhe mburren me militantizëm. Turp dhe për ne që dëgjojmë budallallëqe të tilla. Një idiot, si ky, bën pushtin me rrobën e shtetit mbi supe. Merr nëpër gojë njerëzit. Po nuk u zhduk kjo farë, ta dish, do i shtyjmë nja dy breza tranzicion.
Inxhinjer Krenarit i bën përshtypje fjalët e Arjanit. Nuk e kishte dëgjuar asnjëherë kështu. Dukej tip që s’e çante kokën, por sonte “bardhaku hapi barkun”. Kishin pirë gati dy litra raki. U shtri në divan dhe hoqi vetëm xhaketën e këpucët. Kishte kaluar mezi i natës. Mendja i shkoi tek punëtori që bujtën tek Hajdari.
“Dividi do ketë pirë sonte? Po sikur të ketë bërë dhe ai ndonjë proçkë? Jo, se besoj. Nuk shket lehtë ai! Dhe proçka i duhet! Çudi! Pse është tallur kaq keq natyra me atë fytyrë?! Zoti! Jo, nuk besoj. Zoti nuk merret me këto. Pas asaj fytyre, atyre puçrave të varura, duket sikur ligësia tregon fytyrën e vërtetë, duke sfiduar të bukurën. Ai nuk është fajtor, por diçka zvarritet si hije e ftohtë në heshtjen e tij të përunjur. Diku, nën qeskat e fryra të syve, duket sikur skërrmit dhëmbët një hakmarrje ndaj njerëzve. Nuk ka ç’ti bëj natyrës dhe kushedi se ç’bluan nën atë kafkë tmerrsisht të rrumbullaktë. Edhe sytë e kaltër, më tepër duket sikur ia ka lyer djalli për të parë natën pas mureve. Do martohet ndonjë ditë!? Ndoshta, me ndonjë të verbër.”

.....Vazhdon.

[DI_ANA]

Shkruar nga MYRTEZA MARA

......

Me ujë të ftohtë shkumoi llërët dhe fytyrën. Pasi u fshi ngriti këmishën, e futi në mbathje dhe u shkumua deri lartë kofshëve të kolme e të papara kurrë nga dielli. U ndje mirë, megjithë të ftohtin e ujit dhe të ambientit. Bashkoi duart rreth pjesës së hollë të këmbës dhe ngjitej së toku me shkumën e sapunit lartë, sipas një ritmi të ngadaltë. Pastaj më me vrull, derisa ndjeu një afsh të brendshëm dhe pa se lëkura ishte skuqur. U shplà dhe shijoi një kënaqësi që s’e kishte provuar kurrë. Para pasqyrës rregulloi flokët dhe befas gati sa s’klithi. Iu duk sikur erdhi një hije burri, aty në banjë. Jo, s’kishte njeri. “O Zot, sa u tremba!”
Veshi fustanin dhe ktheu kokën nga pasqyra. Atje, në atë copë qelq të rjepur nga lagështia pa fytyrën e atij, mysafirit, që i shtroi rrobat e fjetjes. Kishte dëgjuar nga i ati se në ekspeditë punonte dhe një “djalë i shëmtuar, por i urtë dhe punëtor.”
“Jeton në qytet, vetëm! Me shtëpi! Ishte i shëmtuar, por sytë i kishte të rrallë. Vetëm ngjyrën e syve. Dukej sikur në një pellg me hedhurina kishin rënë dhe dy rubin të kaltër.”
“Budallaqe, u çmende? I pari mysafir i rastit që vjen në shtëpi dhe mendja në tavan. Ik tani, flì. I shëmtuar, po kushedi ku i lexohet fati.Po erën e trëndelinës e ka ndjerë!”

Gjumi u arratis nga sytë e djaloshit. I shfaqej ajo, e bukura e magjishme e kësaj shtëpie, Ana.
“Si është e mundur të tundohem! As që duhet ta shkoj nëpër mend një gjë të tillë. Ku unë e ku ajo! Jo, as nata me ditën nuk kanë kontrast kaq të madh. Shorti im, nëse ndonjë ditë do të krijoj familje, duhet të jetë ndonjë e shëmtuar, si unë. Deri tani nuk kam parë asnjë të më ngjaj. Të gjitha të bukura, të rregullta. Asnjera nuk më ka hedhur ndonjë rreze shprese, përkundrazi, më largohen si lebrozit. Eh, ta marr dreqi dhe këtë mot sonte. Ku e gjeti! Isha mirë në “strofkullën time”. Po tani? Ç’po ndodh kështu me mua?!”
-Do ftohesh moj bijë, - i tha e ëma Anës kur u shtri në rrobat e shtruara në shesh mes dy vëllezërve të vegjël.
-Jo mama, bën shumë vapë!
-Vapë?! Fli, fli se nesër duhet të ngrihesh më herët se mysafiri. Kemi kafe?
-Kemi pa bluar, por e bluaj shpejt.
Vetëtimat s’kishin te rreshtur, dukeshin sikur ishin lidhur me njera-tjetrën dhe ashtu, të përskuqura dridheshin në tokë si gjarpër i plagosur. Bubullimat rrënqethëse vazhduan gjatë. Vetëm i zoti i shtëpisë, trullosur nga faqorja, i sfidonte ato me gërrhima të thella.


* * * * *
-Ja gëzuar! Shëndet, qejf dhe parà!
-Gëzuar, o shef dhe faqe të bardhë, se ju punonjësit e policisë keni detyrë të vështirë. Përditë në luftë me “armiqtë e ligjit”, apo e kam gabim?
-Pikës i ke rënë, o kryeplak. Po kush të beson! Ne vuajmë për këtë qerrata popull e populli fare s’e çanë menderen. Më shumë respekt e dashuri kanë për gjeologët se për ne “heronjtë e heshtur”, hahahaaaa! Gëzuar! Ja me fund, për inxhinjer Krenarin. Dëgjo këtu ti, zoti inxhinjer! Të kisha unë paraqitjen tënde do lija nam. Nam e çfarë nami. Do bëja një grafik dhe çdo ditë nga “nji dash të pjekun”, hahahaaa!
Kryeplaku i fshatit, që i thërrisnin Dif, kishte rreth dyzet vjet mbi supe. Shpatullgjerë e i shëndosh, me kraharor të dalë e bark të fryrë, aq sa nuk shikonte dot as rripin e pantallonave. Me flokë të shkurtër dhe pak të rëna mbi ballë. Sytë, dhe kur ishte esëll ishin më tepër jashtë zgavrave se brenda. Qejfi i tij ishte të fliste në telefon, sidomos kur e merrnin ata të pushtetit qendror, gërdufej para të gjithëve. Nuk kishte ndonjë nam të keq për pusht, por shef Nokes nuk ia prishte, përkundrazi i jepte “piketa” të sakta se ku mund të ngrinte lakun për “thëllëza të njoma”. Shef Nokja, nga ana tjetër, raportonte vetëm informacione të mira, duke bërë sytë qorr para parcelave me ashash që trashnin kërcellin çdo ditë. Kishte dhe ai pjesën në kohën e “korrjeve”. “Çuna, - u thoshte djemëve kultivues, - lëmin e parë shtetit, ë?!” “Mos e çaj fare shef-o, i dimë detyrat!”
Krenari ishte vetë i dytë. Inxhinjeri i ri, me gjashtë muaj stazh, i heshtur si gurë. Tip serioz që herë-herë krijonte përshtypjen e një indifernti shembullor, por në fakt ishte i vemendshëm, pak i ngadaltë por i saktë. Në bisedën e shtruar në tavolinën e mbushur me mish të pjekur, djath, turshi, ullinj, qepë e hudhra dhe ca speca djegëse, të dy inxhinjerët u ndjenë ngushtë kur rakia bëri punën e saj. “Bardhaku nxori barkun në shesh”.
-Kur kam qen ca kohë në një zonë tjetër, nuk ua them vendin për efekt sekreti, e kam bër qejfin me shtatë kate. Hajde femra, hajde! Të vinin vetë. Kanë të drejtë të gjorat, gjithë këta burra në mërgim! Do ujë zjarri të shuhet, inxhinjer, do ujë. Ej, mos dëgjo ti inxhua i vogël, se janë muhabete burrash këto, hahahaaaa. Dif, të paça o kryeplaku më i mirë i... Afrikës, hahahaaa. Ja , do ta pimë këtë gotë për ftujat e Hajdar Bundës. U rritshin së toku me bukurinë e tyre dhe i bëfshin kakërdhitë në vathën time! Brum!
Vetëtima e radhës u duk sikur ra në oborr. Bubullima drodhi muret e shtëpisë dhe dritat u lëkundën si epileptik. Zgërdheshjeve të shef Nokes nuk iu përgjigj askush. Kryeplakut i mbeti gota në dorë dhe sytë mbi dy inxhinjerat.
-Po do të pish raki, siç ka lezet tavolina, pi! Nuk është mirë të marrim nëpër gojë fshatin, të lutem! Më vjen keq, domethënë. Nuk është nevoja të përmendim emra. Bëjmë shaka për qejf, por jo emra. A, të lutem, - tha kryeplaku dhe me sy kërkoi ndihmën e dy inxhinjerëve.
- E mirë, se s’u bë kiameti, siç po bëhet sonte. Nuk iu futëm në shtëpi dhe ia morëm zogën si skifter. Keni çuar atë shëmtaqin atje. Do kënaqet me mish të njomë. Apo s’është ai për ato punë! Po ku e keni gjetur atë surrat, o inxhinjer Nari, aman! Ai, dhe për të trembur laraska nuk bën. Po e panë zogëzat e shtëpisë, do tremben si nga dhelpra. Të shkretat çfarë u keni bërë sonte. Pse s’më çuat mua atje! Ajo e radhës po thahet si borziloku për ujë. Oh, në më shkeltë grackën! Ia di kimetin ajo, ka qenë një herë e fejuar. E përdori sa deshi ai tjetri dhe i bëri glasën, iku.
Djaloshi i heshtur, Arjani, që s’e kishte hapur gojën për të folur, u koll një herë lehtë dhe qetë-qetë foli:
-Dëgjo këtu, o shef Nokja! Që je bërë tapë, kjo duket, por që të mos bëhesh ****, e të na çash ******, duhet ta mbyllësh atë sqep. Ndryshe…ika unë!
-Ndryshe?! Pa hë, më thuaj çdo bëhet ndryshe? - tha duke picërruar sytë polici. -U bëre ti piciruk të japësh mësim! Dhe kujt? Mua! Për mua ve dorën në zjarr i madhi fare. Pa mua, një *** do i kishin fituar zgjedhjet këtë herë. Unë e ky burrë e dimë sa na kanë borxh. Kemi dhënë për këtë pushtet, or pusht i mineraleve!
Nokja e mbushi dhe një herë gotën dhe pa e takuar me kënd e ktheu me fund. Krenari mendonte si të mbyllej kjo situatë pa rrëmujë. Kryeplaku kishte frikë nga ndonjë sherr. “Paska qenë thëngjill i ndezur djaloshi” - mendoi për inxhinjerin e ri. -Ky dreq, po piu, e zbras thesin. Po sikur të na inçizojnë me celular?!” Vetëm ky mendim e bëri kryeplakun të kërkoj mbylljen e rakisë.
-Vëllezër! Rakia i ka dhe të papriturat. Jemi miqë dhe do mbetemi të tillë. Ç’ka u tha, të mbyllet këtu. Nesër do i harrojmë të gjitha, apo jo shef Nokja?
-Shef Leshi, thuaj. Po, po, lesh me qime. Si qimet e këtij surrat miut që më shet pordhë mua, he!
-Dëgjo or zotëri! Që je polic, nuk më vjen keq për ty, po për vete, për shtetin tim, që s’ka pasqyrë të shikoj fytyrën, se i del e shëmtuar, nga ca si puna jote. Sa për pordhët, dije se unë nuk shes të tilla. Po do, të jap pa lek, sa të duash.
-Si the? E dëgjuat? Ti mor qurravec të pjerdhësh qeverinë! Ke bythë ti të bësh pordhë pa lekë për pushtetin? Për përfaqësuesit e popullit, për policinë? E shikon sa rëndë gabove? Nesër! Nesër ta qendis lala raportin dhe do i peshojmë ato pordhët e tua. Do ta kthejmë kusurin me kile, mos ki merak! Edhe këtij zotëris që bën sehir. Po, po! Për të dy do nis një raport. Me ç’të drejt dërgoni për të strehuar horra në shtëpi të fshatarit? Apo është pararoja që përgatit situatën dhe hap shtigje për ju. E, si ju duket? Mat!
Krenari buzëqeshi hidhur. Kishin pirë dhe herë të tjera nga një gotë dhe ishte ndjerë mirë. Po sonte pse kështu? Arjani fshiu duart me kartëpecetë, doli jashtë dhe nën strehën e verandës ndezi cigaren. Shiu kish pushuar dhe aty-këtu nëpër të çarat e reve dukeshin drita të trembura të yjeve të largët.
-Mendoj se nuk është momenti të flasim dhe të marrim seriozisht asgjë nga këto që u thanë këtu. Po kemi kohë e vazhdojmë bisedën nesër dhe, nëse kemi të njëjtat mendime e fjalë, si sonte, gjë që as e shpresoj dhe as e besoj, atëhere i mbushim raportet si të jetë më e mira. Sa për ato “pararojat” dhe “shtigjet”, o Noke, e mira është t’i harroni, ashtu siç do i harrojmë dhe ne. Menduam se do kalonim një mbrëmje miqësore, të qetë. Ta dinim kështu...
-Lum miku, në je burrë mos prano kalamanë në tavolinë. Çt’i bëj kryeplakut, pa s’më bie radha të ulem me këdo. Më njeh mua, apo s’më njeh? S’më njeh! Se po të më njihje do i kishe futur nja dy shuplaka të mira atij picirikut që t’i shkonin qurret spango. Oj, e di ai që për mua ka dhënë porosi vetë ai, i madhi, atje lartë. Më kërkuan dhe në ministri, edhe në ambasadë, po nuk pranova, se më pëlqen të jem gju më gju me popullin, me ju or derra, po...
Polici i ngritur në këmbë nuk e ruajti dot ekujlibrin, por u plandos në karrige dhe volli mbi pjatën e tij, duke lëshuar ca britma tmerruese. Kryeplaku i erdhi menjëherë në ndihmë, duke rënkuar dhe i dha çelsat e zyrës Krenarit, ku ishin dy divanë, batanie dhe jastëk.
-Ikni flini se merrem unë me të. Pse e ngacmuat të shkretin! Piu nga qejfi, por është njeri i mirë. Ej Nari, kujdes, hë të keqen Difi ty, mos e bëj muhabet me njeri se ia varin kapelen në gozhdë të ndryshkur, pa lere se ç’thot ai për “të madhin!” Unë e kam veshur, me mik. Shkollën e “leshit” ka bërë dhe një kurs tre mujor para dy vjetëve. Do hanë të gjithë.
Krenari doli pa përshëndetur dhe së toku me Arjanin shkuan për të fjetur.
-Qenke trim i madh, nuk e dija! Të lumtë, ia bëre mirë. Megjithëse i pirë e meritonte.
-Nuk i duroj dot tipat që kanë shtremëruar kolltukët në administrata dhe mburren me militantizëm. Turp dhe për ne që dëgjojmë budallallëqe të tilla. Një idiot, si ky, bën pushtin me rrobën e shtetit mbi supe. Merr nëpër gojë njerëzit. Po nuk u zhduk kjo farë, ta dish, do i shtyjmë nja dy breza tranzicion.
Inxhinjer Krenarit i bën përshtypje fjalët e Arjanit. Nuk e kishte dëgjuar asnjëherë kështu. Dukej tip që s’e çante kokën, por sonte “bardhaku hapi barkun”. Kishin pirë gati dy litra raki. U shtri në divan dhe hoqi vetëm xhaketën e këpucët. Kishte kaluar mezi i natës. Mendja i shkoi tek punëtori që bujtën tek Hajdari.
“Dividi do ketë pirë sonte? Po sikur të ketë bërë dhe ai ndonjë proçkë? Jo, se besoj. Nuk shket lehtë ai! Dhe proçka i duhet! Çudi! Pse është tallur kaq keq natyra me atë fytyrë?! Zoti! Jo, nuk besoj. Zoti nuk merret me këto. Pas asaj fytyre, atyre puçrave të varura, duket sikur ligësia tregon fytyrën e vërtetë, duke sfiduar të bukurën. Ai nuk është fajtor, por diçka zvarritet si hije e ftohtë në heshtjen e tij të përunjur. Diku, nën qeskat e fryra të syve, duket sikur skërrmit dhëmbët një hakmarrje ndaj njerëzve. Nuk ka ç’ti bëj natyrës dhe kushedi se ç’bluan nën atë kafkë tmerrsisht të rrumbullaktë. Edhe sytë e kaltër, më tepër duket sikur ia ka lyer djalli për të parë natën pas mureve. Do martohet ndonjë ditë!? Ndoshta, me ndonjë të verbër.”

.....Vazhdon.

[DI_ANA]

Shkruar nga MYRTEZA MARA

.....


Fati i shkruar nuk fshihet, as pritet, as digjet.
Dividi u ngrit herët. Hajdari e ndjeu dhe duke folur me zë të ulët e pyeti djaloshin që ngutej:
-Pse kaq herët? Rri sa të zbardh mirë!
-Nxitoj se sot kemi shumë punë. Duhet të përgatis dhe ca piketa të reja.
-E po prit të pish kafe, ose një gotë qumësht!
-Jo, jo, faleminderit, - tha djaloshi në ngutje e sipër, -nuk pi kurrë kafe, as qumësht, se më bën dëm.
Dividi u vesh, Hajdari gjithashtu u ngrit ta përcillte, i pakënaqur që nuk piu kafe. Donte t’i fliste Anës por, kur pa se djaloshi i zgjati dorën u përshëndetën dhe i uroi gjithë të mirat.
Rrugës për në vendin e punës u kujtua se kishte lën orën nën jastëk. Nuk ia vlente të kthehej, me siguri do ia sjell Hajdari. “Orën do ta gjej ajo. Po sikur ta mbaj e të mos i thotë gjë të atit? Duhet të mos e kërkoj, hëpërhë. Po sikur ta sjell vetë ajo? Eh, ajo! Po trëndelina enkas të ishte venë, apo është zakon që tregon pastërti e mirësi? Do pyes... Bah, dhe ajo më duhet!”
Hajdari doli të rregullonte kashtën në kasollen e bagëtive. Ana u ngrit dhe drejt e në dhomë të hiqte shtrojet. Donte të shikonte trëndelinën nën jastëk dhe pa orën. Ndjeu një këputje gjethi të thatë, “trak”. Ishte zemra. “Ta ketë lënë me dashje, apo e ka harruar!” Në dorën e saj zinxhiri i rrinte i madh. E vuri në vesh: tika-tak. Vuri dhe një dorë në zemër: tika-tak! Ora dhe zemra troke që masin kohën, jetën.
Në ato shtroje ndjeu erë mashkulli. Të gjithë në shtëpi flinin, i ati s’këthehej. U shtri në atë shtrat dhe u mbulua deri në gushë, kur befas dora i preku diçka të fortë në shtrojet. U ngrit vrullshëm, duke menduar se mos kishte shtruar ndonjë çarçafë të pistë, por pà një njollë të madhe që kishte depërtuar dhe në dyshek. Një purpur i ndezur vrapoi në gjithë qenien. Mbuloi kokën të mbyste gulçimat, derisa u bë me djersë.
Kur u kthye Hajdari, për të pirë kafe, gjithçka në dhomë ishte rregulluar. Ana i tregoi orën e mysafirit.
-Eh, i gjori djalë. Mbrëmë, si duket pa ndonjë ëndërr, ishte bërë qull në djersë dhe kërkoi ujë. Gjynah që është i shëmtuar, por është punëtor e i urtë. Bukuria e gruas pesë ditë është dhe jo më e burrit që nuk zihet me gojë.
Duke zjerë kafen, në zjarrin e oxhakut, Ana dëgjonte.
“Paska parë ëndërr mbrëmë! Me siguri unë kam qenë atje në atë çast. Po sikur të isha vërtetë në atë shtrat dhe ai të mos ishte aq i shemtuar. Oh, Zot!”
-Pije për vete këtë kafè, ose çoja satëme se qenka sheqer. E paske bërë mjalt, - tha Hajdari, i cili vërejti se së bijës i dridheshin duart.
-Ç’ke, nuk je mirë? Po ngriu moj veqilja e shtëpisë, se vajti dreka! Ana, bijë, pse je zverdhur xhan i babit?
-Jo, s’kam gjë! Jam fare mirë. Mos e mundo mamin se është e lodhur. Ja, e bëra kafen tjetër, këtë e pi unë. Gëzuar babi!
-Gëzuar të keqen babi! E mira e babit. Dhe mos u mërzit, se këto kohët e fundit sikur i ndjej patkonjtë e kalit të shkesit. Si shoqet, si motrat dhe ti. Në shtëpinë tënde, me burrë e fëmijë.
Ana uli sytë. Ishte hera e parë që i ati i fliste së bijës ashtu dhe sa hyri Selvia doli si hije nga dhoma. Sado që Hajdari ishte burrë i urtë, para fëmijëve sillej autoritar. E kishte peng këtë vajzë se “i besova atij qafirit, atij pushtit që shkëmbeu nishanet dhe iku me një tjetër në Greqi.”
Duke ndezur cigaren e dytë, atje në qoshen pranë oxhakut në dhomë hyri dhe zonja e shtëpisë.
- Iku vetë që me natë, apo e përzure, duke dalë për punët e bagëtisë?
- Jo moj e uruar, iku se kishin punë, -tha. Nuk di në m’u dhimbs ai djalë, me atë fytyrë si lëkurë e rjepur dhe e nderur keq, apo m’u neverit.
- E or, e, tek lëkura e rjepur e ke mendjen ti, por pa shiko mbase kolisim çupën, se kalojnë vitet dhe do plaket në shtëpi. Këtë shiko ti, jo lëkurën. Apo s’e kemi dhe me plagë të gjorën, që mos i gjett rahmet shpirti atij ditëziut. Ma la vajzën shtatzanë, që e lentë perëndia pa sy, e lëntë! Dhe të mos ishin të motrat do e kishim me kopil në derë. E zeza, ç’na gjeti! Dëgjova se paska shtëpi në qytet, por dhe po s’pati, si gjithë të tjerët. Edhe motrat do e ndihmojnë, nuk e lënë pa gjë. Nuk është kushedi se ç’rast, por dhe kjo jona le të paguaj fajin e saj. Iu dorëzua tjetrit si pulë!
- Grua! Mos të dëgjoj më për mëkatin e vajzës. Gaboi ajo, por dhe ne gabuam rëndë që i besuam atij horri dhe ia dhamë “për xhiro” në Tiranë. Fjeti kushedi se ku dhe tha se ishte tek dajua. Dajua i sëmës! Ndaj se si më duket tani. T’i falësh fytyrëdjallit një ëngjëll, si Ana jonë, do të thotë mëkat. Nuk e kuptoj se si ime bijë do flej në një shtrat me shëmtimin më të madh që kam parë në këtë jetë dhe kurrë mos pafsha të tillë, as hasmin! Më mirë të plaket këtu me ne. Në fund të fundit, nuk do trembet orë e minut sa herë të shoh atë surrat. Mund të jetë njeri i mirë, por a mjafton e gjitha kjo për të kapërxyer atë kënetë shëmtimi?!
- Ke të drejtë, por vetë ke thënë që meshkujt bukurinë e kanë tek shpirti. Më dhemb, se e kemi të mirë, të urtë e të bukur, po kur mendoj se mund të ngelet të na i shtyjnë nuset e djemve me këmbë më vjen të vras veten.
- E mirë, mirë se dhe unë nuk do dal me vrap pas atij e t’i lutem të më marrë vajzën, se është turp. Ja, ka harruar orën këtu e pastaj do kaloj andej t’ja jap. Do bisedoj me inxhinjer Krenarin, të shohim mbase i vjel ndonjë mendje, duke i qarë dhe hallin. Dhe kujdes! Nuk i dihet si venë punët e s’duhet t’i thuash njeriu se ka qenë e fejuar.
Dhe sekreti do mbetej sekret për shumë kohë.

Çuditërisht Ana s’ndjeu ndonjë dhimbje që s’e pa frutin e atij akti seksual aq të pështirë.
Kishte qenë e fejuar. Mblesi solli një pispilluq, nga ata që kaluan kufirin dhe dërguan dhrahmi e rroba të përdorura. Ishte simpatik, por bosh. Të mos fliste fare do të ishte më mirë, por mburrkat, për bëma që arrinin në kulme, u bën të rëndomta të cilat, në fillim sollën dyshimin dhe më vonë mosbesimin. Mëdyshjet e tjera nuk patën kohë të vërtetoheshin. Ai iku shpejt, siç erdhi, me një femër tjetër, që mezi kishte pritur rastin t’u mësonte të huajve se dhe ajo dinte të bëhej e pasanike e re me zanatin e vjetër.
Virgjërinë e kishte humbur në Tiranë. Shtëpia ishte e pabanuar. Ai i tha se dajua kishte ikur jashtë shtetit. Mes klithmave të dhimbjes Ana shtërngonte fort dhëmbët dhe u dorëzua, por nuk ndjeu emocion. Mendoi se ai do krenohej që e gjeti vajzë, por shpërfillja dhe nxitimi për të shplarë gjakun e virgjërisë, shtrydhën sytë e vajzës që s’rreshtte së qari.
“Injorante! Ku di ti ç’është seksi! Në këto raste, femrat e botës dridhen, ulërijnë nga qejfi dhe shkrihen në orgazëm. Eh, me kë flas dhe unë! Më duhet të kem dhjetë jetë dhe një ta përdor për të mësuar fshatarka si ty!”
Për atë tip nuk ndjeu asnjëherë simpati. Ishte si i lyer me llak. Shkëlqente, por nuk i ngrohu asnjëherë zemrën. I fliste më shumë greqisht se shqip. Goja i vinte erë dhe nuk e shijoi puthjen, për të cilën kishte dëgjuar fjalët të magjishme dhe ëndërronte. Edhe në televizor kishte parë se si ndizeshin çiftet kur putheshin, por ajo nuk ndjeu asgjë.
Atë natë tentoi të provonte dhe “stile”, por Ana kundërshtoi e tmerruar dhe volli. Dhe...ngeli shtatzanë.
Ky ishte pengu që thuhej, por s’tregohej. Aborti u bë në mënyrë sekrete dhe e dinin vetëm motra e madhe, kunati, dhe prindrit. Por Anës i dukej sikur e kishte të shkruar në ballë.
“Të keqen motra, këtë s’ka për ta mësuar kurrë njeri!”

.....Vazhdon.

[DI_ANA]

Shkruar nga MYRTEZA MARA

.......

Dividi kishte përgatitur gjithçka kur erdhën inxhinjerët, të cilët përshëndetën si zakonisht dhe filluan punë. Drejtori i ndërmarjes kishte dërguar makinën për t’i marrë. Do të iknin më shpejt se zakonisht. Pas tre orëve u nisën.
Hajdar Bunda mbeti me orën e mysafirit dhe më merakun e mostakimit me Krenarin. Kthimi u bë i heshtur. Secili ndoshta e kishte mendjen tek nata e shkuar. Një natë e pagjumë. Kur zbritën, Dividi hoqi mënjanë inxhinjer Krenarin:
-Dua të bisedoj me ju për një problem të rëndësishëm,- tha ai me shikimin ulur për tokë. Ju lutem, më lini një takim pasdite!
-Si thua, mirë jemi nga ora shtatë, tek bar “Bliri”?
-Faleminderit, dakort! - u përgjigj nxituar djaloshi dhe ktheu për në shtëpi.
Pasi bëri dush u shtri për të fjetur dhe aty rreth orës pesë u vesh dhe doli. Kishte dëgjuar që në një lokal kryheshin shërbime për fytyra burrash. Reklama kishte kohë që jepej dhe në televizion. Vërejti nga jashtë dhe, kur pa se s’kishte klient, u fut brenda. Bisedoi në këmbë me specialistin.
-Ju lutem, nëse keni mundësi të më bëni të dukem pak më ndryshe do ua di për nder. Duhet të jetë e vështirë, por mundohuni u lutem dhe unë...paguaj. Jam në prag të fejesës,-tha Dividi dhe iu bind shenjës për t’u ulur në ndenjëse,
Specialisti, një burrë rreth dyzet vjeç, që njihej me emrin Xaku, gati sa nuk qeshi, por e mblodhi veten dhe me buzën në gaz ia hoqi menjëherë merakun djaloshit.
-Sot , zotëri, bëhen shumë gjëra, por jo këtu tek unë. Bota tjetërson dhe fytyrat e të vdekurve. Ne nuk bëjmë ndërhyrje, por diçka për mirë mund të bëjmë. Përshembull, të qethim bukur, të bëjmë banja me avull të ngrohtë dhe me dizinfektant të fuqishëm, që të përthahen puçrat. Me kalimin e kohës, me masazhe të ndryshme mbase arrijmë dhe ndonjë ndryshim tjetër. Por ajo që të thashë, për ndërhyrjet nga mjeksia, kërkon parà të madhe dhe bëhet në klinikat jashtë shtetit. Kur do fillojmë?
-Që tani, veç, ju lutem, në orën shtatë kam takim.
-Atëherë sonte kryejmë disa shërbime të lehta, një ditë tjetër bëjmë atë që kemi mundësi. Dakort?
Në orën shtatë fiks Dividi përshëndeti inxhinjer Narin, i cili vuri re ndryshime në fytyrën e djaloshit. E mori me mend sforcimin e tij për t’u dukur ndryshe dhe i erdhi keq. Atë fytyrë vetëm ndonjë çudi mund ta sillte në formë. E megjithatë, kurioz për këtë takim, porositi kafe dhe ujë pa gaz, megjithë këmbënguljen e Dividit për të marrë diçka më të shtrenjtë.
-Ixhinjer! - iu drejtua Krenarit duke e parë në sy. Kërkova këtë takim se më duhet ndihma juaj. E dini, besoj, që jam njeri pa njeri. Nuk kam prindër, por dhe të afërmit nuk më përfillin dhe as mua nuk më shkon ndër mend për ta. Fatkeqsia ime nuk është mikrob që përhapet, ajo më ka rënë mua në pjesë dhe këtë jetë, sado që është treguar e padrejtë, do ta jetoj, ndoshta dhe për inat të saj. Me ju më lidh vetëm puna, por unë kam ndjer përherë atë kujdesmëshirën tuaj, për të cilën jo vetëm jam mirënjohës, por dhe jam munduar me mish e me shpirt ta justifikoj. E di, nëqoftëse nuk do të jem në rregull me punën, kujdesi juaj do të kthehet kundër jush nga të gjithë. E megjithatë ajo, për të cilën kërkova këtë takim, është se kam vendosur të kërkoj dorën e një vajze.
Krenari e ndiqte me vëmendje. Fundi ishte i befasishëm.
“Si është e mundur? Mos vallë...Oooo, po! Mbrëmë! Po, po, mbrëmë tek shtëpia e Hajdar Bundës. Ajo, vajza e bukur, e fejuar dhe e ndarë. Ku ka qëlluar! A thua di gjithçka, apo i ra në kokë me shikimin e parë! Të jenë takuar?! Po Hajdari ka pikasur ndonjë gjë?! Po si është e mundur që për një natë! Ç’natë, se mos ishin vetëm ata të dy në shtëpi!”
-Nuk të bën përshtypje fjalët e mia, inxhinjer? Thashë se do gëzoheshe.
-Më fal Divid, u gëzova vërtetë, por ngaqë nuk e prisja pikërisht sot, se ne kemi qënë përherë bashkë dhe ma thua pikërisht tani. Megjithatë këto janë punët e tua. Më thuaj se cila është ndihma ime.
-Mbrëmë…
-Mbrëmë?!
-Po, inxhinjer, mbrëmë kam fjetur me një femër dhe bëra seks me të.
Krenarit i ngriu filxhani në dorë.
“Si është e mundur? Kaq e përdalë të ketë qen ajo vajzë! Paska patur të drejt shef Nokja. Seks! Eh, kjo fytyrë paska bërë seks mbrëmë në shtëpinë e Hajdar Bundës! Po pse për atë punë e çuam atje! Po të ndodh ndonjë skandal ku do futëm unë? Si do i dal përpara Hajdar Bundës, atij njeriu të ndershëm e bujar si dielli! Më fute zjarrin në shtëpi, o inxhinjer, do më thotë. Fike dhe fshij blozën e turpit nëpër faqet e mureve të shtëpisë time. Pse ma bëre këtë, nuk i kam kujt borxh!”
-Seks!? Në shtëpinë e Hajdar Bundës!? Ne të çuam si mik dhe ti bëre pushtin? Turp! - gati klithi Krenari duke përplasur filxhanin e kafesë në tavolinë.
Dividi e shikonte si mumje drejt e në sy, pa i lëvizur asnjë muskul,
-Po inxhinjer, mbrëmë u bëra pusht e shkuar pushtit. Më ra në kokë më keq se rakia. Pash ëndërr se nga ajri i terrtë i dhomës më zbriti një ëngjëll që më kërkoi ta ndihmoja, t’i hiqja krahët. E ndihmova dhe ëngjëlli u shtri mbi mua. Ky është seksi im, o inxhinjer. Për herë të parë, pas shemtimit, guxova dhe ëndërrova një femër. Deri dje kisha menduar se në zemrën time, që fshihet pas kësaj fytyre, nuk do të trokiste kurr një zemër tjetër. Ky ëngjëll kishte fytyrën dhe frymën e vajzës të zotit të shtëpisë. U çburrërova në krevat dhe më vjen turp po ta kenë parë e mësuar të gjithë. Nga hutimi harrova dhe orën nën jastëk.
Krenari kuptoi gjithçka. Vërtetë iu dhimbs ky djalosh dhe çuditërisht iu duk i bukur. Pse , s’ka të drejt dhe ai të mendoj? Njeri me ndjenja e zemër është. Jeta është e shkurtër për të menduar gjatë. Djaloshi duhet ndihmuar të krijoj familje, të doj e ta duan
-Të kuptova dhe më fal për zemërimin. Po sikur të trokisje vetë në shtëpi të Hajdarit, nuk do ishte më mirë? Unë nuk përtoj, por kurajua do të të rrisë shumë dhe besimin. Të jesh i sigurt se po të dha fjalën Hajdar Bunda nuk ka kthim prapa. Fëmijët e dëgjojnë dhe i binden si perëndi. E, si thua?-tha Krenari buzagas.
Dividi qeshi hidhur. O Zot, ajo ishte një ngërdheshje majmuni. Nga anët e buzëve i kulluan jargët të cilat nxitoi t’i thithte. E ndjeu dhe u mblodh menjëherë.
-Po nuk përtuat, ose besdiseni, më mirë lëre fare.
-Jo, nuk përtoj. Mendova për mirë, por ti mos u mërzit. Quaje të mbaruar këtë punë. Jam mbles dhe më takojnë këpucët, apo jo?
-Faleminderit zoti Krenar. Kishja besim. Dhe sikur të mos bëhet, vetëm pjesmarrja juaj në këtë ngjarje të jetës time është shumë.

“Pse të mos martohem! Shëmtimi do sundoj një bukuri. Më takon të hakmerrem ndaj natyrës dhe fatit, do pështyjë mbi ta. Nuk është krim nëse viktima e ka emrin Ana. Në fund të fundit i ati shprehu diçka si “peng”, a “brengë”, por s’ka rëndësi. Në është shkruar, ajo do bëhet pjesë e shtratit dhe e jetës time dhe unë do kërkoj të mbjell shëmtimin, që fati të pendohet për ndëshkimin që më ka bërë. Më kanë parë si të egër. Tani le të plasin sytë e të shohin se shëmtimi ka më magji se bukuria. Nuk më duhet nëse ka faj, ose jo, ajo vajzë. Nuk më bën dot kush të pashëm, ndërsa unë do ta bëj atë të shëmtuar duke ia djegur atë hir që i ka dhënë Zoti. Do matem dhe me Zotin, nuk kam se ç’të humbas! Pse, mua kush më bëri të tillë? Krimin tim nuk e di askush. Isha vetëm me natën. Nata është besnike. Të gjithë ata që nuk shohin janë besnik. E pra, vetëm Zoti më ka parë dhe më shndërroi në shëmtirë. Atëhere merrma jetën, ose do hakmerrem!
Ishte natë!...”


* * * * *

Tërhiqnin në çdo kohë shikimet e përkulura të kalimtarëve. Kishte që kthenin kokën për t’u besuar syve. “Çudi!...Interesant!...Ua, shiko atë çiftin! Sa i shëmtuar duket para asaj bukurie!... Po ajo?... Ku do ta ketë psonisur?... Do të jetë ndonjë me të meta mendore që nuk di se nga lind dielli!...E, robo, rri gjithë ditën pas mizave ti, po shiko kush paska kapur flutur!”
Megjithëse dilte rrallë, me të shoqen, nuk i shpëtonte dot vështrimeve dhe hamendjeve të kurreshtarëve. Me vetminë nën sqetull, ose nën sqetullën e ftohtë të vetmisë, Dividi ndihej i qetë. Ishte martuar me të bijën e Hajdar Bundës. Kur shikonte fytyrat simetrike e të pastra të njerëzve, pas syzeve të errëta, ngulte thonjtë në mish dhe i vinte të kish mundësi t’i griste e puçërzonte mollëzat ovale të faqeve të tyre, t’u çante buzët e tulta që t’u rridhnin jargët sheshit. I dukej se mbi ato fytyra simetrike mbilleshin çdo ditë sytë e gruas së vetë.

“T’u bëftë babi, nënshtroju fatit. Kështu ishte e shkruar për ty dhe për ne. Duhet të jetë njeri i mirë dhe shpresoj të kaloni mirë. Burrit mos i shiko fytyrën, por zemrën. Po nuk je dakort ma thuaj tani, ndryshe do të ther me dorën time. Ti e di që nuk kam pyetur asnjë nga motrat e tua. Kanë marrë atë që u kam dhënë unë, ndërsa për ty po bëj përjashtim: Më thuaj, je dakort?”
Ana nuk kundërshtoi. Mendonte se askush tjetër nuk do ia falte çvirgjërinë.
“Tani mund të ishja me kopil. S’kam ku shkoj. Mallkuar ajo natë me shi! Në fund të fundit do bëhem me fëmijë dhe...”.
Pranoi.

Shtëpia kishte disa mobilje të vjetra por ishte me dritë dhe e pastër. Nuk bënë dasmë. Ana solli si pajë disa çarçafë, mbulesë krevati dhe qëndisma të vajzërisë. Motrat i dërguan lekë dhe nuk e pati të vështirë të plotësonte, veç krevatit dopio edhe disa enë të reja, perde dhe një televizor me ngjyra. Lagja ishte me shtëpi të vjetra, suvatimet ishin rjepur nga lagështira. Apartamenti i komshiut përballë kishte mbi dy vjet që nuk hapej.

......Vazhdon.

[DI_ANA]

SHkruar nga MYRTEZA MARA

........

Në pamje të jashtme martesa nuk ndryshoi asgjë tek Dividi. Po ai: i shëmtuar sa nuk përshkruhet. Ana, e urtë dhe e nënshtruar, lodhej duke ndenjur tërë ditën. E kishte të ndaluar të dilte vetëm. Pazarin e bënte i shoqi. Kjo ishte vendosur pa diskutim. I mbaronte shpejt punët dhe herë pas here merrte ndonjë nga librat e shumtë dhe mundohej të lexonte, por nuk i bënin përshtypje, deri sa një ditë i ra në dorë një bllok me kuadrate, me një shkrim të bukur dhe shënime që i bën përshtypje. Ishin citate të shkëputura nga librat e lexuar. Gjeti shumë nga shprehjet që përdorte i shoqi si “mendime me peshë!” I erdhi mirë, ngaqë e vlerësoi si të ditur dhe nga ana tjetër kishte me çfarë të merrej.
Duke menduar se e shoqja vuante, nga pamja e fytyrës së tij, Dividi, seksin e bënte me dritë, për ta poshtëruar. Zhytej mbi atë trup dhe tipare ëngjëllore dhe e jargoste të tërën. Shpesh tundohej nga dëshira për t’ja grisur dhe asaj fytyrën e bukur. Atëherë do ishin njëlloj.
Ana i përballonte të gjitha këto duke ngrohur shpresën se një ditë do të mbetej shtatzanë. Krijesa do të ishte jo vetëm lumturi, por do të ndryshonte dhe të shoqin. Nuk e kundërshtonte për asgjë. Në atë shtëpi jetonin dy vetë, por mendonte vetëm njëri. Herë-herë e mbërthente një makth i paparë. Donte të bëhej nënë! Por, mendonte, kur fëmija të kuptonte ndryshimin midis dy fytyrave çfarë do i thoshte? “Pse s’më gjete baba tjetër? Çfarë krimi ke bërë që të dënoi fati kështu? Më këtë baba do mburrem para shokëve? Nuk të dua as ty për mama!...” I gjëmonin në shpirt këto fjalë gjyqi që i bënte fëmija i ëndrrës dhe qante, por ruhej që i shoqi mos të pikaste shenja lotësh.
Dividi ruhesh të mos e linte të shoqen shtatëzanë. “Fëmijë?! Po sikur të ketë fytyrë ëngjëlli, si ajo? Si e Dividt të vërtetë? Si do i them kur të rritet e të na shoh të dyve? Do më urrej për vdekje. Dy bukuri para një shëmtimi. Jo! Më mirë pa gjë. Pastaj, kjo do të jetë dhe një provë besnikërie. Kështu s’më tradhëton dot, me gjithë dëshirën tunduese për fëmijë.”
I lagur përherë nga dallgët e këtij dëshpërimi, që sa vinte e shtohej, nuk e kishte për gjë ta rrihte gruan sa herë i tekej. Shkak do shërbente, përshembull, “pse je larë me sapunë që të vjen trupi erë të mirë! Ose, “pse nuk i ulë sytë, kur kalon rrugës, apo do të kapësh ndonjë bukurosh, se unë jam i shëmtuar!” Dhe sa futeshin në shtëpi pëllëmbat nuk kurseheshin. Mendonte se me këtë trajtim e ngërthente në kthetrat e frikës e nënshtrimit, duke mos i lënë kohë për gjë tjetër.
Disa herë e kishte detyruar të tregonte për fejesën e dështuar, duke kërkuar detaje. Ajo skuqej, lotonte dhe i lutej të mos vepronte kështu, por ai kënaqej kur shikonte epërsinë e shëmtimit mbi bukurinë dhe ushtronte terapinë sistematike të fyerjeve dhe rrahjeve.
Ana rrallë dilte në dyqan. Por një ditë kishte marrë leje për të blerë disa gjëra intime. Ecte shkujdesur, pa i bërë përshtypje edhe ndonjë shikim përvëlues mashkullor, kur befas ndjeu një psherëtim të thellë, që zakonisht lëshojnë ata që s’duan të klithin nga habia. Ktheu kokën.
-Zonjë, më falni një minut! Jam i interesuar të blej shtëpinë pranë, që ka tabelën “Shitet” dhe do më bënit nder nëse dini emrin e të zotit. Mund të jem fqinji i ardhshëm. U lutem, - tha djaloshi i sjellshëm, kur pa se zonja e bukur u hutua si e zënë në faj. Por dhe vetë u ndje keq.
“Ku e kam parë!? Jam i sigurt që e kam parë diku, por nuk më kujtohet. Mos më njohu dhe unë bëra budallain? Mos është nga shoqet e fëmijërisë?Kanë kaluar vite. Cila? O Zot, sa e bukur. Femra të tilla shihen vetëm në ëndërr. Ëndërr!...Ajo është, jam i sigurt! Ëndrra, ëndrra ime e bardhë! Ajo që buzëqeshi dhe më dërgoi puthje nga ballkoni. Ishte bashkë me nënën time dhe një fëmijë në krahë! Po, ajo është!”
Kishte jo më shumë se njëzetegjashtë vjet. I veshur mirë. Tiparet e spikatura, qerpikët si petal trëndafili. Dy gropëza në faqe, që binin menjëherë në sy dhe i jepnin një gaz të paparë fytyrës. Buzët si të një vajze, gjithë tul e të ndezura. Flokët, krehur me kujdes dhe ai trupi i drejtë ishin si një vetëtimë në qiell pa rè për Anën. Ishte indiferente ndaj njerëzve në përgjithësi, dhe meshkujve në veçanti, por nuk e kishte shkuar në mendje se një mashkull mund ta bënte të dridhej si gjethe dhe të mekej si para një kobi. E kishte ndarë mendjen në këtë drejtim, madje dhe në adoleshencë nuk i kishte hyrë nga dritaret e ëndrrës një djalë i tillë. Princat e saj ishin blegtorë, ose bujqë të zotë që mateshin me qiej e dragonjë, që punonin e djersitnin mbi pyje e plisa, që thernin e ripnin demin në këmbë dhe shpretkën hanin të gjallë.
Mbi sytë e saj mbollën dritë të përflakur dy sy jeshil të një djali simpatik. Kurrë në jetë nuk kishte ndeshur në një vështrim të tillë. Zjarri i faqeve iu përhap me shpejtësi në gushë, në ballë, në zverk. Një çast mendoi se i gjithë trupi ishte mbuluar nga ajo ngjyrë, që e bëri të mekej dhe djersë të ftohta i veshën trupin. Nxitoi drejt portës, por mbi shpinë, mbi buzë, mbi gjoks e në gjithë qënien ndjente afshin e atij blerimi të çuditshëm magjik. Zot, mëshirë!
Nuk foli. Në fakt donte të kthente përgjigje, por nuk mundi. Provoi. Zëri nuk doli dhe as goja nuk u hap. Ato katër shkallë i ngjiti më vështirë se çdo herë tjetër. Nuk kishte fuqi. Me duart që i dridheshin me zor drejtoi çelsin. I dukej sikur nëpër shkallë ngjitej një dritë jeshile verbuese që do ta përpinte në çast. Mbylli derën dhe u hodh mbi shtrat. Shpërtheu me klithma të mbytura nën jastëk. Sado me sy të mbyllur ndjente atë përvëlim torturues që nuk e kishte ndjerë tërë jetën. Ç’të ishte! Magji? Ua, si nuk i shkoi mendja! Mund të kishte qenë vërtet magji. Kishte dëgjuar plotë legjenda e përralla me magjistarë.
“Budallaqe! Re prè e një magjie. Magji, ç’të ketë qenë tjetër! Nuk mund të ketë në ballë të njeriut sy të atillë!”
U ngrit dridhshëm dhe u fut në dush. Uji i ngrohtë dalangadalë e çliroi nga makthi magjepës. Magji! Mbështeti dy duartë mbi pllakat e banjës dhe ngriti kokën t’i binte uji në fytyrë. Ndjeu të ftohtë. Kishte qëndruar ashtu derisa ishte mbaruar uji i ngrohtë. Nuk i kishte marrë ndrresat dhe me peshqirin mbi kokë u fut në dhomën e gjumit para pasqyrës. Bardhësia verbuese e lëkurës prishej aty-këtu nga njollat e errëta të kafshimeve dhe goditjeve të burrit. Filloi t’i prekte me gisht dhe i numuroi, shtatë. Shtatë njolla. Mbi ato plagë iu duk sikur dalloi dhe shtatë sy jeshil të ndezur si magjì.
“Magji! Po psherëtima?! Ajo psherëtimë si e një zemre varrosur gjallë që kërkonte ndihmë, mëshirë. Jo, unë e pashë. M’i kishte ngulur sytë përvëlues si shigjeta. O Zot, pse më ndëshkove, ç’të kam bërë?!”
Pasi u qetësua, doli në verandë të nderte teshat e lara. Në çdo rast ishte urdhëruar të kthente shpinën pamjes nga rruga dhe e respektonte instikivisht. Duke mbërthyer kapset mendjen e kish tek “magjia”. Ktheu kokën. “Ua!”
Djaloshi “magjistar” ishte atje, në trotuar. Atje ku lëshoi zjarrin e asaj psherëtime. Atje ku burimi i atyre syve rrodhi si llavë dhe përvëloi virgjërinë e nje zemre. Ana e mblodhi veten. Nuk qenka magji.
“Ku e kam parë? Jam e sigurt që e kam parë, madje e njoh dhe më njeh mirë. Po pse nuk i fola atëhere, por ndenja si memece, si budallaqe?”
U fut në dhomë. Pas pak vinte i shoqi. Mendoi se ç’duhej të bënte që ai ta gjente si zakonisht. U kujtua, mori qëndismën.

* * * * *


* * * * *

Sa hyri në shtëpi Dividi i nguli sytë të shoqes dhe nuhati si qen. Këtë veprim e bënte shpesh kur kishte uri dhe donte të ndillte pak humor. Ana i dhuroi një buzëqeshje të përulur dhe zbuloi pjatat. Zakonisht priste të drekonin bashkë, por sot nuk u ul në tavolinë. E përsëriste atë rit, si një murgeshë që lutet para ikonës së Jezuit, tre herë në ditë. Që kur u martua, shërbimet e Dividit ishin të rralla sepse e ndihmuan që të sistemohej në magazinë si mirëmbajtës.
Kur largohej për dy-tre ditë e mbyllte të shoqen brenda dhe urdhëri ishte që të mos bëhej e gjallë. Ushqimet dhe gjithçka tjetër i siguronte më parë. Ana bindej e qetë. Flinte dhe ngrihej kur të donte. Filloi të lexonte romane. I bëri përshtypje se kudo gjeti rreshta të nënvizuar nga Dividi. Ishin fraza e fjali që ai i përdorte jo rrallë me sukses. Ana dinte çdo qoshe e skutë të shtëpisë, vetëm atë komodinë hekuri, që i shoqi e quante “kasafortë” nuk e dinte çfarë kishte. Midis një blloku shënimesh gjeti dhe një fotografi. Dy djem simpatik të shlodhnin me buzëqeshje. Lexoi emrat, që ishin shënuar me stilolaps nga pas dhe e linte përherë në vendin e vetë.
Dividi ishte xheloz. Nuk kishte asnjë shkak, veç kontrastit të pamjes së jashtme. I dukej sikur bukuria e së shoqes përqeshte shemtimin e tij dhe një llavë e brendshme i ngitej lartë deri sa i rëndonte frymëmarrjen.
“Vërtetë më do e respekton siç hiqet, apo sa të regjet me erën e qytetit do ma bëj glasën? Sot ka grà që i kanë burrat yje dhe ua dredhin. Ah, sikur t’i kap dhe një fije dyshimi e di unë ku e çoj! Deri tani...”
Ndodhte që i thoshte Anës “do iki me shërbim”, por në fakt rrinte gjithë pasdite në një lokal nga ku vrojtonte shtëpinë. Natën kapërxente oborrin pa zhurmë dhe rrinte deri vonë mes trëndafilve. Pastaj trokiste fortë në derën e ngushtë prej hekuri. Ana ishte mësuar me këto provokime dhe nuk i bënin përshtypje. I vinte keq për xhelozinë e të shoqit, por e mëshironte.
“Deri kur! Kështu do e kaloj jetën, pa diell shpirti? Po nënë do bëhem? Të jetë se u martova që të bëhem sherbëtore e një njeriu, që po më nxinë jetën, isha më mirë në shtëpinë time! Ndoshta i kalon shpejt makthi i shëmtimit dhe bindet se jeta duhet jetuar. Po sikur?...” I kujtoheshin fjalët e babait: “Po nuk je dakort më thuaj tani, ndryshe do të ther me dorën time!” “Ah, o babai im i mirë! Ta dish ti si e shkoj jetën do vije të më rrëmbeje natën dhe thika do kërkonte kurban tjetër, por unë nuk do të hap plagë të tjera, se nuk ke pak.”

.....Vazhdon.