Nje ukrainase ne kerkime te rrenjeve shqiptare

**fegi** · 26-10-2010, 16:16

Ajo ka dy pasione të mëdha; të këndojë në teatrot operistike dhe të zbulojë kulturat e vendeve të panjohura, siç bëri kur erdhi në Shqipëri. Thuajse i ka realizuar të dyja, por sigurisht ka ende një listë të gjatë të vendeve që dëshiron të vizitojë dhe mbi të gjitha ka shumë punë për të bërë, që të arrijë synimet që i ka vënë vetes. Fundja si çdo soprano me ambicie dhe ëndrra. E quajnë Olga Zaytleva dhe vjen nga një qytezë metalurgjike pranë Odesës, nga një familje e thjeshtë, pa pararendës në rrugëtimin artistik. Në fakt, të tillë ‘ftohtësi’ ndaj arteve kishte në gjithë ambientin që u rrit, ku mungonin institucione të mirëfillta, si qytet metalurgjik që ishte. Por jo për Olgën, e cila përpos kundërshtisë së të ëmës për të zgjedhur një tjetër rrugë, shkonte të këndonte në korin e kishës dhe ku të mundte. Muzika ishte gjithçka që kishte, edhe pse kur u kthehet kujtimeve e ka të vështirë të përcaktojë rrethanat sesi nisi t’i pëlqejë muzika klasike, por e rëndësishme është që kur interpreton Mimin e “La Boheme” apo Nedën te opera “Palaçot”, e ndjen se ka prekur majat. Sa për rrymat e tjera, shembull kishte nënën e saj, nga e cila ka trashëguar vokalin, por edhe ngjashmërinë fizike. Tiparet karakteristike, bionde me sy të kaltër, ia përligjin më së miri origjinën nga Ukraina. Mbi të gjitha ia shtojnë hijeshinë, që duhet për t’u ngjitur në skenë. Është e vetëdijshme për bukurinë natyrore dhe sharmin që transmeton, por nuk pranon asfare të krahasohet me bukuritë natyrore të vajzave ukrainase. Diç tjetër bluan në mendje!
Kjo ndodh deri në momentin që ajo shqipton, jo pa vështirësi dy fjalët “jam shqiptare!”, të cilat natyrshëm e çojnë bisedën në një tjetër drejtim, atë të origjinës së hershme. Nga sa na tregon, stërgjyshja e saj ka qenë shqiptare, e cila banonte tok me komunitetin shqiptar që u zhvendos në Ukrainë rreth shekullit të XVIII, por jo në katër fshatrat e njohur të veriut të largët, ku flitet shqip. Me një frymë shpjegon se paraardhësit e saj u vendosën në dy rrugët e Odesës, të cilat edhe sot e kësaj dite njihen me emra shqiptarë. “Nga sa më tregonte gjyshja, origjina jonë shqiptare vinte nga gjyshërit e saj, prej nga i vinin ndërmend disa fjalë të çuditshme, ndryshe nga gjuha e moshatarëve të saj. Për hir të së vërtetës në familjen tonë nuk janë ruajtur shuma zakonet dhe traditat shqiptare pasi martesa nuk u bënë brenda komunitetit, çka e vështirësoi ruajtjen e adeteve. Megjithatë, që e vogël prindërit më ngulisnin se kisha gjak shqiptar. Origjina e saj e hershme është nga jugu i Shqipërisë dhe për këtë nuk ka dyshime. Mjafton të vish në Odesa, ku dy rrugë quhet “Shqiptar i vogël dhe “Shqiptar i madh”, shprehet Zaytseva, e cila të krijon përshtypjen se rrëfimi që sapo ka bërë do ta ‘çlirojë’ nga padija mbi traditat e të parëve të saj, edhe pse nuk di të thurë qilima me motive shqiptare dhe nuk ka ndonjë kostum të ruajtur me fanatizëm prej 2 shekujsh. Kërshëria për të njohur vendin e katragjysheve të saj edhe pse dinte fare pak mbi të, e tundonte vazhdimisht, derisa vendosi të mësonte diçka më tepër. Megjithatë, tashmë ajo di shumëçka mbi rrënjët e saj shqiptare. Sa herë ka ardhur në Shqipëri ka vizituar sitet arkeologjike. Kësaj here do t’ua shlyejë në një tjetër formë pararendësve të saj. Dhe muzika është kryefjala që ka zgjedhur, ajo çka di ta bëjë më mirë. Në datën 25 tetor, ditën e hënë në orën 18:00, Olga do të këndojë një repertor të zgjedhur në sallën e Ministrisë së Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve. Sopranoja, e cila pas konservatorit të Odesës ka zgjedhur konservatorin “Rossini” në Pessaro, Itali për të zhvilluar karakterin e saj si soprano, ka menduar një program alternativ me disa arie dhe pjesë të shkëputura nga vepra të mirënjohura nga publiku, siç janë Aria e Konteshës, nga opera “Dasma e Figaros” e Moxartit, melodinë e Leonorës nga opera “Forca e fatit” i Dvorzhak, vokaliza nga Zherbin, Rachmaninov, Bach etj. Zaytseva, e cila për një kohë të gjatë ka qenë edhe soliste e bandës frymore, do të shoqërohet në piano nga pianisti Ivo Gjoka, Eriana Riza, ndërsa si udhëheqës artistik i koncertit recital ka zgjedhur Alma Strazimirin.