Autostrada e parė
Zėvendėsministri Adem Grabofci nuk brengoset pėr kritikat qė i bėhen pėr rrugėn Fushė-Kosovė - Sllatinė. Thotė se askush nuk ka ofruar asnjė fakt, pos fjalėve. Pėr Express thotė se kostoja e kėsaj rruge ėshtė reale dhe nuk do ta kalojė shifrėn e kontraktuar
Nga Ibrahim Rexhepi mė 19.06.2009 nė ora 8:19
Njė rrugė, njė mijė probleme. Ky do tė ishte pėrkufizimi mė i mirė qė del nga opinioni pėr autostradėn 8,2-kilometėrshe nga Fushė-Kosova deri nė Sllatinė, qė llogaritet se do tė kushtojė 35,5 milionė euro. Ky ėshtė investimi mė i madh nė infrastrukturė, po qe se llogaritet kostoja pėr njė kilometėr.
Reagimet janė nga mė tė ndryshmet, duke filluar nga ajo se nuk ka njė matematikė tė saktė se sa para kushton njė kilometėr rrugė, e deri te njė shifėr prej njė milion eurosh, e cila nuk ėshtė zbėrthyer asnjėherė deri nė detaje.
Adem Grabofci, zėvendėsministėr nė Ministrinė e Transportit dhe tė Telekomunikacionit, nuk e ka asnjė problem nga ata njėmijtė qė pėrmenden. Ai edhe mė tej mban bindjen e thellė se autostrada urbane, siē e cilėson ai, nuk ka mundur tė ndėrtohet me standarde tė tjera.
Nga shtėpia projektuese qė tė ndryshojmė diēka, por duke mos dėmtuar cilėsinė e ndėrtimin, e as funksionalitetin e saj. Pėrgjigjja ka qenė e shkurtėr dhe e qartė. Ēdo ndėrhyrje do tė jetė e dėmshme. Posaēėrisht kur merret parasysh e ardhmja. Kjo zonė ėshtė e stėrngarkuar dhe ka njė frekuencė tė madhe tė automjeteve. Ndryshimi i standardeve do tė krijonte probleme nė tė ardhmen. Ndoshta pas pak vjetėsh do tė duhej investuar nė zgjerimin e saj, thotė Grabovci, pa shfaqur asnjė shqetėsim nga akuzat qė iu bėnė njė ditė mė parė.
Kjo rrugė ėshtė projektuar nga shtėpia projektuese Proing e Zagrebit. Projektuesit pos qė kanė nxjerrė nė letėr pėrmasat teknike, kanė dhėnė edhe njė shifėr se sa mund tė kushtojė i tėrė projekti. Sipas tyre, 8,2 kilometra rrugė, e gjerė 23 metra, me tri ura, qė tė gjitha bashkė janė tė gjata 545 metra, njė rreth rrotullim nė hyrje tė aeroportit tė Prishtinės kushton 20 pėr qind mė shumė se ēmimi i kontraktuar.
Pothuajse ėshtė njė autostradė e re. Ajo kalon nėpėr zona urbane dhe nuk ėshtė e mbyllur, shton zėvendėsministri.
Grabofci pėr herė tė parė pranon njė fakt. Segmenti prej Ēagllavicės deri te QMI-ja ėshtė rrugė e zgjeruar, e asgjė tjetėr, ndėrsa standardet e autostradės pėr herė tė parė aplikohen nė segmentin Fushė-Kosovė Sllatinė.
Ka njė specifikė edhe pėr mėnyrėn e tenderimit dhe identifikimi i kompanive qė kanė kapacitet tė kryejnė kėtė punė kapitale. Ėshtė shpallur tenderi, kompanitė e interesuara kanė marrė dosjen projektuese me tė gjitha detajet e mundshme pėr rrugėn. Ofertat i kanė dorėzuar 30 kompani, mirėpo, nė rrethin e ngushtė kanė hyrė vetėm shtatė prej tyre. Tė tjerat janė eliminuar, duke marrė parasysh vetėm kriteret e pėrgjithshme.
Sipas ofertave tė pranuara, del se njė metėr katror i rrugės sė kontraktuar mesatarisht do tė kushtojė 800 euro. Ka pasur kompani qė kanė ofruar edhe ēmime 2-3 herė mė tė larta. Por, edhe shumė mė tė lira, qė nuk kanė qenė serioze dhe tė besueshme, shton Grabofci.
Mirėpo, sipas tij, ēmimi i pranuar nuk rrezikon cilėsinė e ndėrtimit.
Ato e kanė kalkuluar ēmimin. Ne kemi pasur parasysh interesin tonė dhe garancinė se puna do tė kryhet sipas ēmimit dhe afateve. Kemi marrė parasysh edhe referencėn e kompanive, thotė zėvendėsministri.
Nė kėtė Ministri premtojnė se nuk do tė tolerojnė asnjė lėshim kur janė nė pyetje afatet. Punėt do tė kryhen pėr 180 -220 ditė pune brenda vitit kalendarik 2008/2009. Ato kanė filluar nė shtator tė vjetėm dhe gjithsesi se duhet tė pėrfundojnė sivjet.
Pėr shkak tė kushteve klimatike, nuk ėshtė punuar qė nga mesi i nėntorit tė vjetėm, deri nė mesin e prillit tė sivjetshėm. Pamundėsia pėr punė, pėr shkaqe klimatike, apo tė tjera, duhet tė lejohet nga mbikėqyrėsi. Pėrndryshe, kompanitė penalizohen, thotė zėvendėsministri, i cili tė mėrkurėn ishte nė thumb tė kritikave tė AAK-sė.
Investitori, pėrkatėsisht Ministria, ka bėrė njė lėshim, pasi qė mbikėqyrėsit janė punėtorė tė saj. Nuk janė tė pavarur.
Nuk kemi pasur para qė tė paguajmė kompani mbikėqyrėse. Jemi interesuar edhe pėr kėtė, por kemi kufizim ligjore dhe mbikėqyrja do tė kushtonte 1,5 milion euro, shton ai.
Ndėrsa sa i pėrket ēmimit, Grabofci mendon se ai nuk ka mundėsi tė lėvizė mė shumė. Nėse ndodh tė lajmėrohen punė shtesė, ato hyjnė nė procedurat e prokurimit.
Asnjė kryes i punėve nuk mund tė bėjė punė shtesė, pėrderisa nuk kryhen procedurat. Deri mė tani nuk janė paraqitur kėrkesa tė tilla, por nuk e pėrjashtoj mundėsinė qė tė ketė, vlerėson zėvendėsministri.
Mirėpo, nėse merren parasysh shpronėsimit, atėherė ēmimi do tė lėvizė. Pėr kėtė qėllim, ende nuk ėshtė paguar asnjė cent, por janė evidentuar sipėrfaqet qė duhet tė kompensohen.
Shpronėsimi ėshtė problem i Ministrisė sė Financave. Kjo kosto e ngarkon projektin tonė, pėrfundon zėvendėsministri Adem Grabovci.
Kompanitė dhe ēmimet
Ofertuesit nuk kanė mundur tė konkurrojnė pėr tėrė projektin, pasi qė ai ishte e ndarė nė tri llote. Lloti i parė i ėshtė besuar kompanisė Kagasfalt nga Prizreni qė kishte ofruar mbi 5,9 milionė euro. Ofertuesit e tjerė tė kualifikuar kanė qenė mė tė shtrenjtė. Imprima Construcioni nga Italia kishte ofruar 10,3 milionė euro, apo Ingra e Zagrebit- 7,4 milionė euro.
Lloti i dytė i ka takuar konsorciumit gjakovaro-zagrebas, Arjak- Hidroeklektro me 8,2 milionė euro, kurse italianėt kishin kėrkuar 15,1 milionė euro.
Llotin e tretė e fitoi Gjoka Konstruksion nga Tirana pėr 6,1milionė euro, kurse Inprima Cnstrucitoni kishte kėrkuar 10,6 milionė euro, ndėrsa Ingra- 8,4 milionė euro.
Urat
Nė linjėn Fushė-Kosovė Sllatinė pėr herė tė parė pas luftės ndėrtohen urat e reja, tė gjėra 23 metra. Ura e parė, 130 metra e gjatė, do tė kushtojė pak mė shumė se dy milionė euro dhe i ėshtė besuar konzorciumit kosovaro-kroat, Arde Rei-Dinaris. Ofertėn mė tė lartė e ka pasur Getoari Patroni me mė shumė se 3,4 milionė euro.
Urėn e dytė, 185 metra, e ka fituar Ingra e Zagrebit pėr afėr 3,5 milionė euro. Terma Ingineering nga Tirana kishte kėrkuar mbi katėr milionė euro, kurse Getoari Patroni - mbi 5,5 milionė euro.
Ura e tretė, e gjatė 230 metra, i takoi kompanisė Famis Co, qė ofertoi me afėr 4,3 milionė euro. Mė e shtrenjtė ishte Teknika Projekt e Suharekės qė kishte ofertuar me 5,3 milionė euro, sa edhe kompania S.C.T. e Lubjanės.
Rreth rrotullimin te ANP-ja do ta ndėrtojė Trema Ingineering pėr gati 4 milionė euro. Pėr tė, Teknika Projekt kishte kėrkuar 5.3 milionė euro, S.C.T.- 4,9 milionė dhe Getoari Patroni- 5,9 milionė euro.
AAK-ja s`pėrgjigjet
Drejtuesit e Aleancės pėr Ardhmėrinė e Kosovės nuk kanė dashur tė flasin rreth akuzave qė i kanė bėrė njė ditė mė herėt ndaj Qeverisė. Expressi ka kėrkuar nga udhėheqėsit e kėsaj partie qė tė japin fakte pėr akuzat qė i kanė bėrė pėr cilėsinė e dobėt tė rrugėve, keqmenaxhim dhe financim tė SHIK-ut pėrmes tenderėve tė Ministrisė sė Transportit dhe Postė Telekomunikacionit. Expressi ka kontaktuar me sekretarin e AAK-sė, Burim Ramadanin, i cili tha se pėr kėto punė mund tė flasė vetėm kryetari Haradinaj. Dhe Haradinaj, tha Ramadani, ėshtė nė terren dhe nuk mund tė pėrgjigjet sot.
Krijoni Kontakt