Përkthime nga D.D.

[Diabolis]

Xhon Fleçer

Hiqi, oh, hiqi tej ato buzë

Hiqi, oh, hiqi tej ato buzë
që u tërhoqën me aq nojmë
dhe ato sy, porsi një muzg,
drita që agimin po ngatërrojnë;
Por puthjet time silli përsëri,
vula dashurie, vulosur padobi.*

Fshihi, oh, fshihi ato kodra bore,
që gjoksi yt i ngrirë shfaq,
në majat e tij karafilat prore
janë nga ata që Prilli kënaq;
Por s'pari çliroma zemrën e shkretë,
lidhur me pranga akulli nga ty vetë.

* strofa e pare marre prej Shekspirit

[Diabolis]

A.E.Stallings

Dy violinat*

Njëra ishte e kuqe flakë,
gdhëndur me dorë dhe e re-
prej të kishës së rënës bangë,
prodhuesi vendor drurin kish pre,

Vegël e Djallit
nga shtëpia e Zotit nxjerrë.
Gjegjej gëzueshëm dhe qartë
dhe pse gishtat i luaja mjerë;

Ata thanë: do kohë të ëmbëlsohet,
Tek shndrit e qartë si verë rioshe
dhe loja ime në të të lartohet.
Tjetra ishte verdhoshe

dhe e ngrënë mu në mjekër,
një vernik Balltiku të qelibartë,
një fund njëpjesësh panje tigër
dhe një timbër të ulët, të errët.

Një shekull e vjetër, ata vunë re,
tingulli i saj s'do të ndryshojë kurrë.
Pasur dhe thellë në sol dhe në re,
hollë në shkallën më të lartë,

dhe si erdhi nga Bota që Shkoi
ishte hamendja e secilit
e lehtë sa valixhja e kujt mërgoi,
një bark zbrazëtie:

Kjo ishte ajo që zgjodha
(jo ajo që ishte flakërimë)
dhe mësuesit ta vërtisin me duart e stërvitura
të shohin nga vijnë notat me trishtim.

*publikuar tek Poetry, June 2008

[Diabolis]

Alberto Kajero

Kur unë

Kur unë s’të kisha
Dashuroja Natyrën si një murg i paqtë dashuron Krishtin.
Tani e dashuroj Natyrën
Si një murg i paqtë dashuron Virgjëreshën Mari,
Me besim, sipas meje, si më parë,
Por në mënyrë më të zjarrtë dhe intime.
I shoh më mirë lumenjtë kur shëtis me ty
Përmes fushave deri në brigjet e lumenjve;
Kur ulem pranë teje dhe shoh retë
I shoh ato më mirë-
Ti s’e ke nxjerrë Natyrën nga unë...
Ti e ke ndryshuar Natyrën...
Ti e ke sjellë Natyrën para këmbëve të mia.
Sepse ti je e shoh më mirë, po të njëjtën,
Sepse ti më dashuron e dashuroj po njëlloj, por më shumë,
Sepse ti më zgjodhe të të kem dhe të të dashuroj,
Sytë e mi e vështrojnë atë më gjatë
Se të gjitha gjërat.
Nuk pendohem për ç’isha më parë
Sepse jam po ai.

(Vetëm pendohem që s’të dashurova më parë.)*

* - Rreshti në kllapa gjendet në përkthimin e Riçard Zenithit në anglisht

[mondishall]

Të tjera, të tjera Diabolis, të lutem! Nëse s'ka efekt lutja, falenderimi për çka sjell do bëjë xheç, për të sjellë më shumë. Miqësisht Mondi

-----------------------------------------------------------------------------------
Dëshira shpesh bëhet pjesë e absurditetit në të shprehur, por edhe e shprehjes së të vërtetës, edhe pse të parealizueshme.

[Diabolis]

Rikardo Reis

Ndiq fatin tënd

Ndiq fatin tënd,
Ujit lulet e tua,
Dashuro trëndafilët e tu.
Të tjerat janë hije
Pemësh të panjohura.

Realiteti
Është gjithmonë më shumë a më pak
Se ai që ne presim.
Vetëm ne jemi gjithmonë
Të barabartë me vetveten.

Ëmbël të rrosh vetë.
E madhërishme dhe fisnike
Të jetosh thjeshtë.
Lëre dhimbjen në altar
Si një ikonë për zotat.

Shihe jetën nga larg.
Asnjëherë mos e pyet.
S’ka asgjë
Të të thotë. Përgjigjja
Është përtej zotave.

Por qetësisht
Imito Olimpin
Në zemrën tënde.
Zotat janë zota
Sepse s’mendohen.

[Diabolis]

Alvaro De Kampos

Gjithë letrat e dashurisë janë qesharake

Gjithë letrat e dashurisë janë
Qesharake.
S’do ishin letra dashurie në s’do ishin
Qesharake.

Edhe unë në kohën time shkrova letra dashurie,
Si të tjerat,
Qesharake.

Letrat e dashurisë, në ka dashuri,
Duhet të jenë
Qesharake.

Por, së fundi,
Vetëm krijesat që s’shkruan kurrë
Letra dashurie
Janë ç’janë
Qesharake.

Të mund të shkoja në kohën që i shkruaja
Pa u menduar se
Letrat e dashurisë janë
Qesharake.

E vërteta është se sot
Kujtimet e mia
Të letrave të dashurisë
Janë ç’janë
Qesharake.

(Gjithë fjalët e çuditëshme
si gjithë ndjenjat e çuditëshme
janë natyrshëm
qesharake.)

[Diabolis]

Fernando Pesoa

Autopsikografi

Poeti është një mashtrues.
Që mashtron aq plotësisht
Sa mashtron dhe për dhembjen
E dhembjes që i therr në mish.

Dhe kush e lexon ç’ka shkruar
Në dhembje ndjehet rehat
Jo për ato dy që ka provuar
Por veçse për atë që s’e pat.

E kështu në shinat e udhës
Rrotullohet, arsyes ti bëjë qejfin,
Atë tren me zembrek
Që zemër ka emrin.

[Diabolis]

Khalil Gibran - I Çmenduri


I çmenduri

Ju më pyesni si u bëra një i çmendur. Ndodhi kështu: një ditë, kohë më parë se shumë zota lindën, unë u ngrita nga një gjumë i thellë e gjeta se të gjitha maskat e mia ishin vjedhur, - shtatë maskat që kisha stisur dhe veshur në shtatë jetët,- ndaj renda pa maskë përmes rrugëve të mbushura duke bërtitur: hajdutët, hajdutët, hajdutët e mallkuar.
Burra dhe gra më përqeshën e disa rendën në shtëpitë e tyre nga frika prej meje.
Dhe kur arrita në pazar, një riosh hipur majë çatisë thirri: ai është i çmendur. Pashë lart ta shihja atë; dielli puthi faqen time të zbuluar për herë të parë. Për herë të parë dielli puthi faqen time të zbuluar dhe shpirti im u ndez me dashuri për diellin, e unë nuk i desha më maskat e mia. E si në ekstazë thirra: bekuar, bekuar qofshin hajdutët që më vodhën maskat.
Kështu unë u bëra një i çmendur.
Dhe gjeta njëheri lirinë e vetmisë dhe siguri ndaj të qenit i kuptuar, se ata që na kuptojnë skllavërojnë diçka në ne.
Por le të mos jem shumë krenar me sigurinë time. Se dhe hajduti në burg është i sigurt nga hajduti tjetër.


Zoti

Në lashtësi, kur drithma e parë e ligjëratës më erdhi në buzë, ngjita malin e shenjtë dhe i fola Zotit, duke i thënë: Mjeshtër, jam skllavi yt. Vullneti yt i fshehtë është ligji im dhe unë do të të bindem ty përgjithmonë.
Dhe Zoti nuk u përgjigj, por si stuhi e fuqishme shkoi përtej.
Mbas njëmijë vjetësh ngjita malin e shenjtë dhe i fola Zotit sërish, duke i thënë: Krijues, unë jam krijesa jote. Nga balta më ngjize dhe ty të detyrohem me gjithësej.
Dhe Zoti nuk u përgjigj, por si njëmijë flatra të buta shkoi përtej.
Mbas njëmijë vjetësh hipa malin e shenjtë dhe i fola Zotit sërish, duke i thënë: Atë, unë jam biri yt. Në mëshirë dhe dashuri më ke lindur, dhe përmes dashurisë e adhurimit unë do të trashëgoj mbretërinë tënde.
Dhe Zoti nuk u përgjigj, por si mjegulla që u hedh vello kodrave të largëta shkoi përtej.
Mbas njëmijë vjetësh hipa malin e shenjtëruar dhe sërish i fola Zotit, duke i thënë: Zoti im, synimi dhe përkryerja ime; unë jam e djeshmja jote, ti je e nesërmja ime. Unë jam rrënja jote në tokë dhe ti je lulja ime në qiell, dhe së bashku ne rritemi faqe diellit.
Atëhere Zoti u përkul mbi mua, dhe më pëshpëriti në veshë fjalë të ëmbla, dhe porsi deti që përqafon rrëkenë që rrjedh në të, më përqafoi mua.
Dhe kur unë zbrita në lugina e fusha Zoti ishte atje gjithashtu.


p.s. Nëse moderatorët do të kërkojnë "Gibran" tek "Letërsia..." do të shohin se për të ka disa tema; nëse temat bashkohen nën një titull do ta vazhdoj atje përkthimin, në jo - këtu.

[Diabolis]

Gibran - I çmenduri

Miku im

Miku im, unë nuk jam ç’dukem. Dukja është veçse rrobë që vesh, - një rrobë e thurrur me kujdes që të më mbrojë mua nga pyetjet e tua dhe ty nga braktisja ime.
“Unë” në mua, miku im, strehohet në shtëpinë e heshtjes, dhe atje do të qëndrojë përgjithmonë, i padallueshëm, i paafrueshëm.
Unë nuk dua të të bëj të besosh në çfarë them as të më zësh besë në çfarë bëj, se fjalët e mia s’janë veçse mendimet e tua të zëshme dhe bëmat e mia shpresat e tua në veprim.
Kur ti më thua “po fryn erë e lindjes”, unë them “ëhë, erë e lindjes po fryn”; se unë nuk dua që ti ta dish se mendja ime nuk rreh në erën por në detin.
Ti nuk m’i kupton mendimet detare, e, as unë nuk dua të ti bëj të kuptueshme. Unë në det dua të jem vetëm.
Kur është ditë me ty, miku im, është natë me mua; e megjithatë atëhere unë flas për dallgën e mesditës që vallëzon mbi kodra dhe hijen e purpurtë që vidhet udhës përgjatë luginës; që ti të mos e dëgjosh këngën e territ tim as ti shohësh flatrat e mia të rrahin kundër yjeve; unë kënaqem që ti as mos i shohësh as dëgjosh. Unë me natën dua të jem vetëm.
Kur ti ngjitesh në Parajsën tënde unë zbres në Ferrin tim, - dhe atëhere kur ti më quan përtej humnerës të paurë “bashkëudhëtari im, shoku im,” unë ta kthej ty “shoku im, bashkëudhëtari im,” se unë nuk dua të shohësh Ferrin tim. Flaka do të të djegë shikimin dhe tymi do të të mbushë flagrat. Dhe unë e dua Ferrin tim aq paq të të le ty ta vizitosh. Unë në Ferr dua të jem vetëm.
Ti dashuron të Vërtetën, të Bukurën dhe Drejtësinë; dhe unë për hatrin tënd them se është mirë dhe përshtatshëm të dashurosh këto gjëra. Por në zemrën time unë qesh me dashurinë tënde. Megjithatë unë nuk dua të ma shohësh të qeshurën. Unë dua të qesh vetëm.
Miku im, ti je i mirë, i kujdesshëm dhe i ditur; cuq, ti je i përkryer – dhe unë, gjithashtu, flas me ty me dituri dhe përkujdesje. Megjithatë unë jam i çmendur. Por unë e maskoj çmendurinë time. Unë dua të jem i çmendur vetëm.
Miku im, ti nuk je miku im, por si të të bëj ta kuptosh? Rruga ime nuk është rruga jote, por ne ecim tok, dorë për dore.

Dordoleci

Njëherë i thashë një dordoleci: duhet të jesh lodhur së ndënjuri në këtë fushë të vetmuar.
Dhe ai më tha: kënaqsia për të trembur është e thellë dhe zgjat, dhe unë kurrë s’lodhem prej saj.
I thashë unë, mbas një minute mendim: është e vërtetë; se dhe unë gjithashtu e kam njohur atë kënaqësi.
Tha ai: vetëm ata që janë të mbushur me kashtë mund ta dinë.
Atëhere unë e lashë atë pa e ditur në më pati përgëzuar a në me pati nënvlerësuar.
Një vit shkoi, gjatë të cilit dordoleci u shndërrua në filozof.
Ndërsa kur kalova pranë tij përsëri pashë dy sorra që ndërtonin fole nën kapelën e tij.

[Diabolis]

Gibran - I çmenduri

Somnambulet

Në qytetin ku u linda jetonte një grua dhe e bija të cilat ecnin në gjumë.
Një natë, kur qetësia pushtoi botën, gruaja dhe e bija, duke ecur, në gjumë, u takuan në kopshtin e tyre me tis mjegulle.
Dhe mamaja foli, dhe tha: më në fund, më në fund, armikja ime! Ti nga e cila mu shkatërrua rinia – që e ke ngritur jetën tënde mbi rrënojat e times! Të të kisha vrarë!
Dhe e bija foli, dhe tha: o grua e urrejtshme, egoiste dhe plakë! Që qëndron midis çlirueses në mua dhe meje! Që e do jetën time një jehonë të jetës tënde të shuar! Të kishe vdekur!
Në atë çast një këndez këndoi dhe të dyja gratë u zgjuan. Mamaja foli butësisht: a je ti e shtrenjta ime? Dhe bija u përgjigj butësisht: po e dashur.


Qeni i mençur

Një dite kaloi pranë një shoqërie macesh një qen i mençur.
Ndërsa u afrua dhe pa që ato ishin shumë të përqëndruara dhe nuk i kushtuan vëmendje, ai ndaloi.
Atëhere atje në mes të shoqërisë u ngrit një maçok i madh, hijerëndë, që pa ndër ta dhe foli: Vëllezër, lutuni; dhe kur të jeni lutur përsëri dhe përsëri, pa asnjë mëdyshje, atëhere vërtet do të bien minj.
Dhe kur qeni e dëgjoi këtë qeshi me zemër dhe u kthye nga ata duke u thënë: o mace qorre dhe budallaqe, mos nuk është e shkruar dhe mos nuk e kam ditur dhe të parët e mi para meje se çka bie me lutje, besim dhe përgjërim nuk janë minj por koska.