Kryepeshkopi Anastas reagon pas shpifjeve te Kristo Frasherit ne media

[Seminarist]

Ilia, patrikana nuk merret me statutet e kishave lokale, keshtu qe normal qe nuk ka se si ta permende ate. Le qe nje kishe nuk do ish autoqefale, nqs nuk ka autoritet as te beje statutin e vet!

Psh, si mendon ti, statutin e vitit 2006 mos ka pasur gje nevoje ta aprovoje patrikana pa te kete efekt?

Megjithate, patrikana ka te drejte ti vere kushte nje autoqefalie, dhe ne fakt ajo e ka bere kete. Psh, marrja e miros prej saj; berja metropoli k/peshkopate tiranes dhe tre te tjerave thjeshte peshkopata; referimi patrikanes per ceshtje te besimit dhe te drejtes ligjore kishtare.

Qe statuti i 29-tes ka mbetur jo efektiv, per kete sherben vete fakti qe dy metropolitet e sinodit 1937, ai i Korces dhe ai i Gjirokastres, ishin pa kombesi shqiptare. Ne 39-ten, ai i Korces u perzu dhe su pranua te hyje ne Shqiperi, pikerisht nen pretekstin e mospasjes se kombesise shqiptare.

Natyrisht lufta dhe intrigat kane qene te medha edhe vete brenda kishes. Metropolitin filo-grek te Korces e sulmonte filo-greku i Gjirokastres dhe mos gaboj nqs e mbaj mend sakte ka qene pikerisht vellai i ketij te fundit ne Korce qe i dergon leter metropolitit korcar, ku ky gjendej ne greqi, se per shkak te mungeses se kombesise ai nuk duhej te kthehej me ne Shqiperi dhe se vendi i tij ishte vakant.


Por edhe sikur te kishte qene statuti, cfare vlere do kishte ai ne vitin 1990?

[ilia spiro]

Debati, Seminarist, konsiston edhe ne akuzen e K. Frasherit se ne Tomos eshte pranuar zyrtarisht statuti i vitit 1929. E gjithe problematika e ketyre debateve eshte thjesht "kombesia". Nje nga fenomenet qe eshte kritikuar edhe ne takimin e fundit te Patriarkeve, eshte edhe "nacionalizmi" si fenomen i cili, per mendimin tim, i ben dem Kishes Orthodhokse.
Me 1990-ten gjithcka filloi nga zeroja, kuptohet, pasi realisht KOASH-i, si organizem, nuk ekzistonte prej vitit 1967.

[Seminarist]

Debati vertete mund te konsistoje edhe mbi statutin, dhe kjo eshte fatkeqsia qe deri me sot nuk ka asnje historian kompetent kishtar qe te shkruaje me profesionalizem per ceshtjet ortodokse. Nuk ka asnje punim te mirefillte historik.
Derisa te jete kjo mungese, qe duket se do zgjase shume, do jene te natyrshme hamendesimet duke filluar qe nga me banalet.
K. Frasheri, per te cilin jam se i duhet dhene respekti per aq sa e meriton, nuk eshte personi i duhur per te analizuar historine e kishes ortodokse, ndoshta as te krishterimit.

Debati mbi kombesine eshte normal dhe nuk ka asgje te keqe ne vetvete.
Eshte normale qe te kerkohet nje peshkop vendas (dmth me nenshtetesi dhe kombesi te vendit) per drejtimin e kishes.
Tipari baze i te qenit Autoqefal eshte pikerisht se kleri drejtues del nga vete vendi i kishes ne fjale dhe zgjidhet po nga brenda.
Nje kishe qe ka pavaresi, pa pasur te drejten e zgjedhjes nga brenda te klerit drejtues, nuk eshte me Autoqefale, por Autonome.

Sic e thame, e gjitha kjo bie poshte ne rastin e Janullatos, sepse, si pasoje e vitit 1967, ne vitin 1990 nuk behet fjale as per Autoqefali efektive e jo me per kler vendas.

Por 'neser', kur kjo anomali te marre fund, patjeter qe peshkopet dhe K/peshkopi do jene ortodokse te lindur e rritur ne Shqiperi, rrjedhimisht me detyrim me nenshtetesi shqiptare. Kjo dmth qe neser, nje grek mund te behet peshkop, por duhet te jete grek i lindur e rritur ne Shqiperi dhe automatikisht me nenshtetesi shqiptare. Psh djemte e minoritetit grek.

Por edhe ketij greku do i duhet te jete ne harmoni me interesat kombetare te shtetit shqiptar.
Perderisa kisha eshte autoqefale, kjo besnikeri eshte e detyrueshme dhe une nuk bie dakord me teorine e te drejtave te barabarta te minoriteteve brenda komunitetit ortodoks, per aq sa keto krijojne idene e mileteve te pavarura brenda nje shteti.


Kisha Ortodokse, sic ka qene, ndodhet ende ne nje proces formimi identitar.

Te keqen nuk ia imponojne vetem nacionalistet e paskrupull, qe sduan tia dine per fe, por edhe vete grupimet brenda ortodoksise, sic eshte instrumentalizimi i ortodoksise per interesa politike etnike greke.
Psh, a nuk do ishte skandaloze qe, nqs eshte e vertete gjithmone, peshkopi i Gjirokastres ta deklaroje martir te ortodoksise Aristotel Gumen?

[ilia spiro]

Nuk kam degjuar gje per shpalljen "martir" te Aristotel Gumes (larg qofte). Por, shpesh per interesa te Kishes, jane bere edhe koncesione politike, gjithmone si taktike dhe jo si strategji. Se nuk eshte e lehte p.sh. te gjesh gjithe ato fonde per Katedralen e re. Se duhet ta kesh mire me bashkiakun e Tiranes, Kryeministrin, etj. Po keshtu, duhet vepruar edhe me shtetin grek...gjithmone ne interes te KOASH-it.
Persa i takon periudhes post-Anastas, kjo eshte ceshtje vertet e nderlikuar, pasi ne Sinod eshte nje Mitropolit dhe nje Episkop me shtetesi dhe kombesi greke. Edhe pse kam mendim shume te mire per ta (si edhe per Kryepiskopin), perseri problemi i shtetesise dhe kombesise se Patriarkut te ardhshem mbetet i hapur. Dhe, sic e di, ne statutin e ri, nuk vihet detyrim per kombesine dhe shtetesine e Patriarkeve.
Por, shtroj pyetjen, a rrezikohet Orthodhoksia shqiptare, nese ne krye te saj nuk vihet nje Klerik me shtetesi shqiptare? Une jam i mendimit se jo. Rendesi ka kleriku, jo kombesia e tij. Sigurisht nuk vjen me nje tjeter Anastas, por une i shoh me shume simpati keta 4 klerike qe jane sot ne Shqiperi, 1 prej te cileve eshte Arkimandrit. Me jane dukur shume dashamires ndaj Shqiperise (ndoshta me shume se vete shqiptaret).

Gjithsesi, personalisht, per periudhen post Anastas, nese gjendet nje Klerik vertet i nderuar, une jam per nje figure me kombesi dhe shtetesi shqiptare, i lindur e rritur ne Shqiperi.

Bera ca parashikime megjithate bisede eshte, une i uroj jete te gjate Kryepiskopit, ne te mire te KOASH-it dhe shqiptareve!

[Seminarist]

Se ke degjuar, por ja qe kjo eshte thene neper shtyp, madje eshte e incizuar.

Kete le te dale e hedhe poshte zyra e shtypit, nqs nuk eshte e vertete, e jo te merret me dom Gjergj Meten!
Se, meqe ra fjala, eshte krijuar edhe dukuria, qe njihet si sulmi djathtas, qe, per tu dukur mire tek eproret kishtare, ne menyre qe te mbesin ne pune e plus rroges dhe dhomes pa qera, te mund te hane dhe nga nje pjate gjelle me shume (se ti e di qe per nje pjate gjelle, zbriten 13 kate dhe hypen tre te tjera edhe ate e marrin te perbuzur ndonjehere), duhet sulmuar sa me shume te jete e mundur kot se koti, duhet krijuar ideja e konfliktit, ku keta pjatalepiresit te dalin si mbrojtes te ortodoksise, ne fakt te pjates se gjelles.
Fatkeqsisht persona te tille kane pasur sukses dhe ia kane dale keshtu qe edhe pse duke qene kastraveca te fresket fshati te sillen neper publik, duke pasur perbuzjen e te gjitheve, me tituj qe si kane ne realitet.


Koncesione ne kurriz te interesave shteterore e kombetare nuk behet!


Une personalisht jam i mendimit qe K/peshkopi beri mire qe ne statutin e fundit e beri jo te domosdoshme kombesine, duke lene vetem nenshtetesine. Kjo i pergjigjet tamam realitetit. Kjo dmth qe nje grek minoritar i lindur e rritur ne Shqiperi ka te drejten te behet peshkop. Do ishte marrezi, madje edhe herezi, tia mohoje kete gje. Por nenshtetesine duhet ta kete. Eshte nje formalitet qe garanton se kisha eshte autoqefale sepse vete-rigjenerohet. Ne momentin qe sdo ish kjo aftesi vete-rigjenerimi, do pushonte se qeni efektive autoqefalia.

[pirro10]

E lexova me kujdes dhe ‘akt-akuzen’ publike e dytë ndaj Kryepeshkopit Janullatos të shkruar në gazetën shqiptare të dt.16 dhe 17 nëntor nga ana e historianit Kristo Frashëri.
Në këtë ‘Akt-akuzë’ publike shprehen disa të vërteta të marra në kontekstin historik por dhe disa të pavërteta të para në kontekstin e komunitetit ortodoks shqiptar, të Kishës Autoqefale Ortodokse të Shqipërisë dhe të Integrimit të Shqipërisë.
Argumentat që do të parashtroj, disa nga të cilat mund të jenë kaluar shkarazi në shkrimin tim të botuar tek Gazeta ‘Sot’ 10 ditë më parë kanë të bëjnë kryesisht me shkaqet që shtynë profesorin e nderuar Kristo Frashëri (sipas mendimit tim) për të vazhduar gjatë gjithë periudhës tetor- nëntor sulmet e pa-precedent ndaj Kryepeshkopit Anastasios Janullatos dhe automatikisht edhe kundër Kishës Autoqefale Ortodokse Shqiptare e komunitetit të krishterë ortodoks të Shqipërisë.
Shkaqet e sulmeve ndaj Kryepeshkopit Anastasios Janullatos do t’i analizoj më poshtë por përmblidhen në këto argumente:
-Së pari, sulmi nuk është për aspekte fetare por është tërësisht politik nën pretekstin e mbrojtjes së atdheut nga Greqia e cila paskërka futur Kryepeshkopin për të marrë tokat shqiptare të të ashtuquajturit Vorioepir duke vendosur piketat me kryqe në varret e ushtarëve grekë në Përmet e Boboshticë. Pra ka një mbivendosje të problemeve politike ndaj atyre fetare. Këta pseudo-nacionalistë të tipit Baleta, Butka, e të tjerë, kanë frikë të sulmojnë dhe të bëjnë peticione kundër qeverisë greke për rrezikun e marrjes së tokave të vorio-epirit nga ana e Greqisë por e gjejnë më të volitshme t’i turren Kryepeshkopit Anastasios Janullatos duke ofenduar jo vetëm atë si uzurpator të Kishës por dhe si uzurpator të tokave shqiptare në potencë në të ardhmen, pra e akuzojnë edhe si Kalë i Trojës edhe si Judë.
Përzjerja e akuzave politike duke i u turrur Kishës Autoqefale Ortodokse Shqiptare është e padrejtë dhe e pabazë. Kisha Ortodokse Autoqefale Shqiptare dhe rrjedhimisht edhe Kryepeshkopi Anastasios Janullatos nuk kanë të bëjë me asnjë nga këto akuza. Kryepeshkopi ka ardhur në Shqipëri, dhe është zgjedhur si i tillë jo me kërkesën e tij por me kërkesën e Patrikanës së Stambollit dhe të qeverisë shqiptarë të asaj kohe me në krye Presidentin Berisha siç do të japim më poshtë argumentet me shkrim të nxjerra nga literatura historike dhe English Wikipedia.
Së dyti, Sulmet kundër Kryepeshkopit Anastasios Janullatos janë sulme ndaj vetë Komunitetit Ortodoks të Shqipërisë sepse ky komunitetet është shtuar në numur dhe është më solid sepse jo vetëm adhuron Perëndinë, predikohet në gjuhën shqipe, arsimohen priftërinjtë në Shqipëri , por më e rëndësishmja është se Kisha Autoqefale Ortodokse Shqiptare njihet si e tillë kudo në botë dhe është një faktor i rëndësishëm i tolerancës fetare në Shqipëri dhe një nga standardet e arrira për integrimin në BE. Kjo kishë është e fortë dhe solide sepse u rinovua nga dëshira e besimtarëve ortodoksë të Shqipërisë me ndihmën e Kyepeshkopit Anastasios Janullatos. Kjo është arësyea që pseudo-nacionalistët e tipit Baleta, Butka, e të tjerë kripto komunistë dhe ateistë tërbohen nga fakti që ky komunitet dikur i përbuzur dhe i nëpërkëmbur e që quheshin me tallje ‘hë kaurr i derrit’, sot kontribuon për integrimin e Shqipërisë dhe nesër do të përfaqësohet medoemos në drejtimin e shtetit, një nga postet e të cilit i janë rrëmbyer me pa të drejtë për shkak të luftës politike që vazhdon të dëmtojë Shqipërinë, si dhe të ish- nomeklaturës së kuqe ateiste e armike e fesë e futur për të përvehtësuar demokracinë post-komuniste të emëruar në drejtim- nga Ramiz Alia.
Së treti, nëpërmjet Prof. Kristo Frashërit të pamundur, këta sofistë e snobë të Partisë së Punës nuk e kanë për gjë ta quajnë derrin dajë. Kanë qënë këta që i kanë puthur dorën Kryepeshkopit Anastasios Janullatos dhe prapa shpine për një kohë të gjatë kanë shpifur e sharë e sot venë përpara Prof. Kriston që të kritikojë Anastasio Janullatusin sepse nuk duan që para tij të dalin armiq, sepse sigurisht kanë qënë edhe qelepirxhinj dhe kanë gëlltitur dikur ‘lugën e çorbës‘ së spiunit. E sot na dalin si atdhetarë të kulluar, këta frikacakë që i kanë shërbyer me devotshmëri një diktatori si Enver Hoxha.
Së katërti, analiza e kujdesshme e Tomos-it, e Statutit të Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare, nga ana e këtyre mostrave të së kaluarës të ngjall neveri kur mendon se ishin po këta pseudo-atdhetarë që derdhnin lot e qyrre për vdekjen e udhëheqsit të dashur të partisë e të shtetit me 1985, duke e ditur fare mirë që Kushtetuta Komuniste e 1975 la pa fe dhe e shpalli Shqipërinë atesite.
Së pesti por jo më pak i rëndësishmi, është e vërtetë që Kyrepeshkopi Anastasios Janullatos nuk ka nënshtetësi shqiptare dhe kjo jo për faj të tij sepse duke qënë qytetar nderi i Tiranës , dhe i Korçës , duhet ta kishte automatikisht nënshtetësinë shqiptare dhe si i tillë do të përgjigjej më mirë detyrave edhe si qytetar i Republikës së Shqipërisë. E rëndësishme është se tashmë janë përgatitur priftërinjtë e ardhshëm për peshkopë e Kryepeshkopë të mundshëm vetëm pas Anastasios Janullatos-it. Përsëri Kisha Autoqefale Ortodokse Shqiptare është në Shqipëri do të ketë përsëri kongrese kishtare në të cilën do të zgjidhen peshkopë dhe Kryepeshkopë për Komunitetin ortodoks të Shqipërisëdhe kjo nuk ka pse të shqetësojë pseudo-nacionalistët se kush zgjidhet. Nuk e dëmton Komuniteti Ortodoks i Shqipërisë pavarësinë e vendit dhe as Kryepeshkopi i cili erdhi për të ndihmuar ngritjen e Ortodoksisë në Shqipëri sepse nuk kishte klerikë shqiptarë. Padurimi vetëm vetëm acaron jo vetëm komunitetin ortodoks shqiptar por dhe komunitetet e tjera me të cilët bashkëjetojmë. Janë këta pseudo-nacionalistë që shqetësojnë Shqipërinë duke shpikur frikëra të paqëna, ashtu si dikur për frikën nga kapitalizmi amerikan dhe social-imperializmi sovjetik.
Ishte ‘kontributi’ i këtyre pseudo-nacionalistë që sot rrahin gjoksin e çirren se ‘nuk do të lëmë asnjë pëllëmbë tokë të na e marrë greku’, por harrojnë se Zogu shiti Shën Naumin, dhe një pjesë të Vermosh-it, Enveri me këta ‘patriotë’ desh e përfshiu Shqipërinë në Republikë të 7 të Jugosllavisë, pas 91, shumë nga këta shkonin e merrnin borxhe të Avdi Sejdia dhe kishin për borxh të shisnin jo vetëm veten por dhe Shqipërinë. Të nderuar pseudo-patriotë që fshiheni pas plakut Kristo, asnjeri nuk e cenon sot Shqipërinë, mos derdhni sot, së koti, lot krokodili, sepse Shqipëria është në NATO, ka mike SHBA, nesër do integrohet në BE, sot do dalim pa viza e do shkojmë në Itali, Greqi e gjetkë. Lëreni të qetë Kishën Ortodokse Autoqefale Shqiptare dhe Kryepeshkopin e saj Anastasios Janullatos të bëjnë punën e tyre në adhurimin e Zotit Jezu Krisht duke predikuar në shqip ashtu si e donin Papa Kristo Negovani, Petro Nini Luarasi, Fan Noli, dhe në nipërit e stërnipërit e tyre.
‘Let bygone be bygone’ (të shkuara të harruara). E ardhmja është Europa. Në Shqipëri ka shumë komunitete fetare mos u merrni me asnjërën prej tyre o njerëz të dështuar, sepse keni dështuar në politikë, këni dështuar në shqoëri do të dështoni dhe në kritikat ndaj fesë që e keni urryer aq shumë në të kaluarën.
ii
Pak Histori për t’i kujtuar Prof. Kristo Frashërit dhe Pseudo-nacionalistëve që e detyrojnë atë të shkruajë kundër parimeve të veta.
Gabimi i Parë i Kristo Frashërit në histori. Patrikana Ekumenike e Stambollit... ‘refuzoi të pranonte Statutin e Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë të Kongresi i II Kleriko-laik më 29 qershor 1929’, por.. këtë që nuk e thotë Historiani është se .. Patrikana u tregua e gatshme për t’i dhënë vetadministrimin dhe paralelisht përdorimin e gjuhës shqipe në adhurim, predikim dhe arsimim kishtar’. Kjo ishte më e rëndësishmja i nderuar historian dhe ju pseudo-nacionalistë shqiptarë. Shikoni më poshtë ç’thotë historia:
Në 29 qershor 1929, në Kongresin e Dytë Kleriko-laike që u mbajt në Korçë, u votua “Statuti i Kishës ortodokse Autoqefale të Shqipërisë”. Patriarkana Ekumenike refuzoi të pranonte këto veprime jokanonike, por u tregua e gatshme për t’i dhënë vetadministrim dhe paralelisht përdorimin e gjuhës shqipe në adhurim, predikim dhe në arsimimin kishtar. Për shkak të zhvillimeve politike dhe rreziqeve të ndryshme nga Perëndimi, Patriarkana pranoi të diskutonte gjithashtu edhe çështjen e Autoqefalisë. Madje, ajo dërgoi në Shqipëri për bisedime me autoritetet shqiptare Mitropolitin e shquar të Trapezundës, Krisanthin, që më vonë u bë Kryepiskop i Athinës. Krisanthi u shpreh pro dhënies së Autoqefalisë dhe sugjeroi ecurinë në vazhdim.
Gabimi i dytë i Prof. Kristo Frashërit në histori dhe Pseudo-nacionalistëve që e detyrojnë atë të shkruajë kundër parimeve të veta, harron se në Kishën Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë (e jo shqiptare) është hequr fraza që... Kryepeshkopi të jetë me kombësi shqiptare por të ketë nënshtetësi shqiptare:
Njohja kanonike e Autoqefalisë nga Patriarkana Ekumenike, në kohën e Patrikut Beniamini I, hap një periudhë të re për Kishën e Shqipërisë. Më 17 prill 1937 u dha Tomos-i Patriarkal dhe Sinodal “mbi bekimin e Autoqefalisë së Kishës ortodokse në Shqipëri”. Sinodi i parë pas zgjedhjeve kanonike në Patriarkanën Ekumenike u formua nga: Kryepiskopi i Tiranës, Durrësit dhe gjithë Shqipërisë Kristofor Kisi, episkopi i Korçës Evlogj Kurila, episkopi i Beratit Agathangjel Çamçe dhe episkopi i Gjirokastrës Pandeleimon Kotoko. Dy mitropolitë u bënë episkopata, kurse episkopata e tretë (e Gjirokastrës), u formua nga enoritë e Mitropolisë së hershme të Drinopolit, që ndodheshin brenda Shqipërisë. Dy veçoritë e Kishës ortodokse të Shqipërisë fshihnin probleme të veçanta. E para, origjina etnike e popullsisë ortodokse (shqiptarë, grekë, vllahë dhe sllavë). E dyta, fakti se ortodoksët nuk përbënin shumicën, si në vendet e tjera të Ballkanit, por vetëm 23% të popullsisë. Kështu kundërshtimet politike, ideologjike dhe sociale që ekzistonin përbrenda Shqipërisë, por edhe turbullirat e luftës në rajon kishin pasoja të shumta në jetën e Kishës.
Gabimi i tretë historik i Prof. Kristo Frashërit dhe Pseudo-nacionalistëve që e detyrojnë atë të shkruajë kundër parimeve të veta, shkaktohet nga fakti se ardhja e Prof. Anastasios Janullatos u bë me kërkesë nga vetë qeveria shqiptare, komuniteti ortodoks shqiptar dhe Patrikana e Stambollit për një Kryepeshkop të huaj , për të ringritur Kishën e shkatërruar Autoqefale nga komunizmi (dhe nga pseudo-patriotët e sotëm ish-komunistë), biles u muar miratimi dhe nga kisha shqiptare në SHBA, për shkak të reputacionit të madh si një klerik shëmbullor dhe internacionalist në ngritjen e e ripërtëritjen e kulteve fetare në botë:
Inisiativën për riorganizimin e Kishës së Shqipërisë e mori Patriarkana Ekumenike me një sërë veprimesh vendimtare.Eksarku (i dërguari) i Patriarkanës arriti në Tiranë, më 17 korrik 1991. Për riformimin e strukturës kishtare, Eksarku i Patriarkanës mblodhi Asamblenë e Përgjithshme Klerikolaike 1-2 gusht 1991, me pjesëmarrjen e 15 klerikëve dhe 30 laikëve, nga të gjitha dioqezat e Shqipërisë, në të cilën u studiua gjendja pas regjimit komunist dhe perspektiva, në fund u zgjodhën 4 këshilltarë (epitropë) arkieratikë dhe Këshilli i Përgjithshëm Kishtar Kleriko-laik me 13 pjesëtarë. Përfaqësia e Kishës së Shqipërisë vizitoi Patriarkanën Ekumenike (5-8 qershor 1992), për herë të parë pas persekutimit dhe kërkoi zgjedhjen e Eksarkut të Patriarkanës si primat të Kishës së Shqipërisë.
Sinodi i Patriarkanës Ekumenike, me iniciativën e Patrikut Ekumenik Bartolomeut, për rikrijimin e Kishës ortodokse Autoqefale të Shqipërisë, zgjodhi më 24 qershor 1992, me vota unanime, Kryepiskop të Tiranës dhe gjithë Shqipërisë mitropolitin e Andrusës, Anastasin dhe mitropolit të Korçës arkimandritin Kristodhul Mustakas, të Gjirokastrës arkimandritin Aleksandër Kalpakidhis dhe të Beratit, Vlorës e Kaninës arkimandritin Ignat Triandis; ku edhe këto episkopata tashmë u ringritën në rang mitropolie. Qeveria shqiptare kundërshtoi me forcë, sepse e konsideroi këtë imponim të jashtëm të udhëheqjes greke ndaj njërit prej tre komuniteteve të mëdha fetare. Presidenti i Shqipërisë Sali Berisha i shprehu pakënaqësinë e tij delegacionit të Patriarkanës Ekumenike, që erdhi më 4 korrik 1992, dhe që përbëhej nga mitropoliti i Pergës Evangjelos, mitropoliti i Filadelfias Melitoni dhe protopresviteri me origjinë shqiptare Ilia Katre. Përfundimisht, Presidenti shqiptar deklaroi se pranon vendosjen e Kryepiskopit Anastas, por nuk bëhet fjalë të diskutohet, që të pranohen të gjithë mitropolitët ortodoksë të Shqipërisë me origjinë greke.
Anastasios Janullatos u fronëzua në Kishën Katedrale të Tiranës më 2 gusht 1992, në prani të të gjithë përfaqësuesve klerikë e laikë të krahinave të Shqipërisë. Qarqe të caktuara shqiptare tentuan ta dëbonin atë me një sërë mënyrash, akoma dhe përgatitje projektligjesh, për arsye të prejardhjes së tij greke. Në një mbledhje të jashtëzakonshme kleriko-laike në Durrës, më 21 janar 1993, të gjithë përfaqësuesit deklaruan njëzëri se nuk bëhej fjalë të toleronin një diçka tillë (largimin e Kryepiskopit). Në vjeshtën e vitit 1994, u tentua me projektkushtetutën e re, largimi përfundimtar i Kryepiskopit; por s fundi ajo u hodh poshtë në referendumin e 6 nëntorit 1994.
pas diskutimesh këmbëngulëse ndërmjet përfaqësuesve të Patriarkanës Ekumenike, Kishës Autoqefale të Shqipërisë dhe Autoriteteve shqiptare (nga nëntori i vitit 1997 deri në korrik të 1998), çështja e formimit të Sinodit të Shenjtë u arrit me pranimin e skemës që ai të përbëhej nga dy kryepriftërinj me origjinë greke dhe dy me origjinë shqiptare. U fronëzua mitropoliti i Beratit, Ignati, ndërsa mitropolitët e Gjirokastrës, Aleksandri, dhe i Korçës, Kristodhuli, paraqitën dorëheqjen e tyre. Mitropolit i Korçës u zgjodh arkimandriti Joan Pelushi dhe episkop i Apollonisë u zgjodh ikonomi at Kozma Qirjo.

[I KTHYERI]

Se ke degjuar, por ja qe kjo eshte thene neper shtyp, madje eshte e incizuar.


SEMINARIST ME DUKESH I NXITUAR ME KETO QE THUA. NUK E KUPTOJ SE KU DON TE ARRISH ME KETO KONKLUZIONET E TUA DHE CFARE KERKON TE THUASH?


Kete le te dale e hedhe poshte zyra e shtypit, nqs nuk eshte e vertete, e jo te merret me dom Gjergj Meten!Se, meqe ra fjala, eshte krijuar edhe dukuria, qe njihet si sulmi djathtas, qe, per tu dukur mire tek eproret kishtare, ne menyre qe te mbesin ne pune e plus rroges dhe dhomes pa qera, te mund te hane dhe nga nje pjate gjelle me shume (se ti e di qe per nje pjate gjelle, zbriten 13 kate dhe hypen tre te tjera edhe ate e marrin te perbuzur ndonjehere), duhet sulmuar sa me shume te jete e mundur kot se koti, duhet krijuar ideja e konfliktit, ku keta pjatalepiresit te dalin si mbrojtes te ortodoksise, ne fakt te pjates se gjelles.
Fatkeqsisht persona te tille kane pasur sukses dhe ia kane dale keshtu qe edhe pse duke qene kastraveca te fresket fshati te sillen neper publik, duke pasur perbuzjen e te gjitheve, me tituj qe si kane ne realitet.
Koncesione ne kurriz te interesave shteterore e kombetare nuk behet!


SEMINARIST NQS ME NJEH UNE JAM NGA ATA NJEREZ QE NUK KAM PATUR NEVOJE TE NGJIT DHE TE ZBRES KATE, SEPSE KUR MU OFRUA TE SHKOJA PER STUDIME NUK KAM PRANUAR DHE KAM ZGJEDHUR NE MASEN TIME TE SHERBEJ KETU NE QYTETIN TIM. AS KAM DALE NDONJEHERE JASHTE KUFIRIT SHQIPTAR DHE TE VETMEN PASAPORTE DHE DOKUMENT IDENTIFIKIMI KAM ATE SHQIPTAR. MEGJITHESE JAM FSHATAR DHE "I KTHYER" ASNJEHERE UNE NUK KAM QENE "PJATALEPIRES". AJO QE ME VJEN KEQ ESHTE SE E KEQJA ME E MADHE E NE ORTHODHOKSVE ESHTE SE KEMI KATANDISUR NE CA HIPOKRITE QE E GJEME KENAQSINE ME TE MADHE NE SHARJEN E NJERI-TJETRIT SESA NE TE PARIT E NJERI-TJETRIT SI VELLA QOFTE EDHE ME GABIMET DHE ME PROBLEMET E TIJ. POR MEQENESE NGRE KAQ SHUME PIKPYETJE UNE PO TE THEM SE PER NE ORTHODHOKET ESHTE E DOMOZDOSHME QE TE JEMI TE KUJDESSHEM QOFTE EDHE ME MAREZITE E NJE GAZETE APO TE DISA TELEVIZIONEVE. AJO QE UNE KAM DASHUR TE PYES ESHTE SE SI KA MUNDESI QE NUK NA NGATERUAN ME Z. SELIM MUCA APO ME BABA RESHATIN? A NUK TE DUKET E CUDITSHME QE NE CDO SHKRIM TE BOTUAR TEK GSH, LEVDOHET SE "NENE TEREZA KJO SHQIPTARE E MADHE" (NUK KAM ASGJE KUNDER KESAJ) VIHET SI SHENJE KUNDERSHTIE ME ORTHODHOKSINE? APO NUK TE DUKET E CUDITSHME SE NE CDO EMISION TE TV KOHES NA SHFAQET IDEA SE PO TE MOS KISHTE QENE OSMANLLIA DHE ISLAMI NE DO TE KISHIM HUMBUR SI KOMB? SA PER XHUFIN DHE GODON SI PERSONA NUK KAM ASGJE, POR PER SA ATA FLASIN KUNDER KISHES PO E THEME EDHE NJE HERE SE "BESEN ORTHODHOKSE DO TA MBAJ ME DHEMBE".

Une personalisht jam i mendimit qe K/peshkopi beri mire qe ne statutin e fundit e beri jo te domosdoshme kombesine, duke lene vetem nenshtetesine. Kjo i pergjigjet tamam realitetit. Kjo dmth qe nje grek minoritar i lindur e rritur ne Shqiperi ka te drejten te behet peshkop. Do ishte marrezi, madje edhe herezi, tia mohoje kete gje. Por nenshtetesine duhet ta kete. Eshte nje formalitet qe garanton se kisha eshte autoqefale sepse vete-rigjenerohet. Ne momentin qe sdo ish kjo aftesi vete-rigjenerimi, do pushonte se qeni efektive autoqefalia.


AJO QE UNE DUA TE THEM ESHTE SE NE KRYE TE KISHES ORTHODHOKSE DUHET TE JETE NJE PESHKOP I KRISHTERE ORTHODHOKS QOFTE KY EDHE SHQIPTAR, KINEZ, AFRIKAN, GREK APO CFARE DO QOFTE. E CFARE DO TE THOTE NQS NESER NJE PESHKOP AFRIKAN DO TE DOTE TE SHERBENTE NE KISHEN ORTHODHOKSE NE SHQIPERI, TA PERZEJME SE NUK ESHTE SHQIPTAR? AJO QE ESHTE MIRE QE NE TE KUPTOJME ESHTE SE NE KRYE TE KISHES ORTHODHOKSE DUHET TE JENE GJITHMONE ORTHODHOKSE TE CILET TE JENE "SHPJEGUES TE DREJTE TE SE VERTETES" SE KRISHTIT.



SA TE CUDITSHME JANE VEPRAT E TUA O ZOT, TE GJITHA I BERE ME URTESI.

[arbereshi_niko]

Une personalisht jam i mendimit qe K/peshkopi beri mire qe ne statutin e fundit e beri jo te domosdoshme kombesine, duke lene vetem nenshtetesine. Kjo i pergjigjet tamam realitetit. Kjo dmth qe nje grek minoritar i lindur e rritur ne Shqiperi ka te drejten te behet peshkop. Do ishte marrezi, madje edhe herezi, tia mohoje kete gje. Por nenshtetesine duhet ta kete. Eshte nje formalitet qe garanton se kisha eshte autoqefale sepse vete-rigjenerohet. Ne momentin qe sdo ish kjo aftesi vete-rigjenerimi, do pushonte se qeni efektive autoqefalia.


AJO QE UNE DUA TE THEM ESHTE SE NE KRYE TE KISHES ORTHODHOKSE DUHET TE JETE NJE PESHKOP I KRISHTERE ORTHODHOKS QOFTE KY EDHE SHQIPTAR, KINEZ, AFRIKAN, GREK APO CFARE DO QOFTE. E CFARE DO TE THOTE NQS NESER NJE PESHKOP AFRIKAN DO TE DOTE TE SHERBENTE NE KISHEN ORTHODHOKSE NE SHQIPERI, TA PERZEJME SE NUK ESHTE SHQIPTAR? AJO QE ESHTE MIRE QE NE TE KUPTOJME ESHTE SE NE KRYE TE KISHES ORTHODHOKSE DUHET TE JENE GJITHMONE ORTHODHOKSE TE CILET TE JENE "SHPJEGUES TE DREJTE TE SE VERTETES" SE KRISHTIT.

Faleminderit, jam krejtesisht dakort me sa thuhet me lart...kjo eshte nje pergjigje "per se mbari" :-)

[Seminarist]

AJO QE UNE DUA TE THEM ESHTE SE NE KRYE TE KISHES ORTHODHOKSE DUHET TE JETE NJE PESHKOP I KRISHTERE ORTHODHOKS QOFTE KY EDHE SHQIPTAR, KINEZ, AFRIKAN, GREK APO CFARE DO QOFTE. E CFARE DO TE THOTE NQS NESER NJE PESHKOP AFRIKAN DO TE DOTE TE SHERBENTE NE KISHEN ORTHODHOKSE NE SHQIPERI, TA PERZEJME SE NUK ESHTE SHQIPTAR? AJO QE ESHTE MIRE QE NE TE KUPTOJME ESHTE SE NE KRYE TE KISHES ORTHODHOKSE DUHET TE JENE GJITHMONE ORTHODHOKSE TE CILET TE JENE "SHPJEGUES TE DREJTE TE SE VERTETES" SE KRISHTIT.

I KTHYERI,

ne traditen kishtare lindore, kishat vijezohen te pavarura administrativisht, paralel me vij-kufijte politike.
Kjo dmth qe ate status qe ka nje njesi territoriale dhe politike, ate status ka dhe kisha qe shtrihet brenda atij territori.

Si mendon ti se linden, ne mos me baze kete parim, patrikanat e ashtuquajtura ruse, bullgare, serbe, rumune, pervec asaj greke te K/pojes?

Keshtu qe ne momentin qe territori gjeografik, qe perben Shqiperine e sotme, u be shtet dhe jo vetem por me teper shtet shqiptar, shtet i shqiptareve (dhe JO shteti ne Shqiperi), kisha ortodokse brenda ketij territori riformatohet brenda te te njejtave tipareve juridike dhe behet Kisha ortodokse shqiptare, kisha e shqiptareve, atyre qe kane lindur dhe mbartin dokumentacionin e kohes per tu identifikuar me te qenit shqiptar (kombesia dhe nenshtetesia), packa se ne komunitetin e saj ka dhe minoritete.


Per kete arsye, juridikisht, nje, qofte edhe shenjt kinez apo cfaredo i huaj, nuk mund te zgjidhet - ne kushte normale - peshkop, pa permbushur ketu kushte te te qenit shqiptar (kombesine dhe sidomos nenshtetesine).

Keto jane rregulla qe ndjek e gjithe bota ortodokse.



Nqs Shqiperia do ishte nje principate autonome, kisha ortodokse ne te do kishte te drejten te ishte jo me shume se autonome.

Nqs Shqiperia do ishte Mbreteri dhe populli ne te ortodoks, Kisha ne Shqiperi do behej patjeter Patrikane.

Keshtu qe, ne te tilla kushte dhe te drejta, jo cdokush mund te behet peshkop.

[Seminarist]

Ne kete sens, edhe Pirro10 gabon, si nder disa pika, kur i kundervihet Frasherit, qe akuzon patrikanen per mosdhenie te autoqefalise ne 1929 dhe thote se patrikana ekumenike, megjithese refuzonte autoqefaline, ishte e gatshme te jepte te drejten e gjuhes ne liturgji e arsim, si dhe kler te ulet vendas.

E drejta vetem e gjuhes dhe klerit te ulet per nje kishe lokale jane tipare te nje kishe autonome, nderkohe qe territori politik eshte SHTET sovran. Keto te dyja nuk perputhen. Vend autonom me kishen autonome, PO, por jo shtet sovran, kishe autonome.