21. Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, pas analizës, vlerësimit dhe çmimit të provave të pranuara dhe debatuara në gjykim, i rezulton e provuar se:
21.1. Në kërkesën për gjykim, gjatë argumentave, kërkesave e provave të paraqitura në shqyrtimin gjyqësor të çështjes dhe në diskutimin përfundimtar, nga ana e prokurorëve në thelb u parashtrua si konkluzion se, në datën 01.03.2010, rreth orës 13.00, në zyrën e Dritan Priftit, i cili në atë kohë ushtronte funksionin e Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, ka shkuar i pandehuri Ilir Meta, i cili në atë kohë ushtronte funksionet e Zëvendëskryeministrit dhe të Ministrit të Punëve të Jashtme.
Gjatë bisedës së zhvilluar mes tyre, i pandehuri Ilir Meta i ka propozuar të favorizojë në garën koncesionare që zhvillohej për ndërtimin e hidrocentraleve Egnatia-Shushicë, Bashkimin e Përkohshëm të Shoqërive “Vëllezërit Tola” sh.p.k., për një investim me një vlerë rreth 65 milion euro, duke i premtuar edhe shpërblim të kundërligjshëm në shumën prej 700 mijë euro, si dhe 7% të aksioneve.
Gjithashtu, gjatë së njëjtës bisedë, i pandehuri Ilir Meta ka ndërhyrë tek dëshmitari Dritan Prifti për të favorizuar Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a., në ankandin për “Shitje të një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto” të prodhuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a. Për këtë të fundit, sipas dëshmitarit Prifti, nga i pandehuri Meta atij i është ofruar edhe një përfitim i paligjshëm deri në 1.000.000 (një milion) dollarë, shumë e cila do të ndahej mes tyre.
21.2. Kolegji Penal vëren se nga gjykimi rezulton e provuar që i pandehuri Ilir Meta ka qenë dhe vijon të jetë kryetar i Partisë “Lëvizja Socialiste për Integrim” dhe është deputet i Kuvendit. Nga muaji shtator 2009 deri në janar të vitit 2011, ka ushtruar funksionin e zëvendëskryeministrit dhe, njëkohësisht, të Ministrit të Punëve të Jashtme (deri në shtator 2010) e më pas të Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës (deri në janar të vitit 2011).
Dëshmitari Dritan Prifti ka qenë anëtar dhe zëvendëskryetar i Partisë “Lëvizja Socialiste për Integrim” deri në tetor të vitit 2010. Ai është deputet i Kuvendit. Nga muaji shtator 2009 deri në shtator të vitit 2010 ka ushtruar funksionet e Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës.
21.3. Lidhur me ekzistencën dhe kohën e zhvillimit të bisedës, nga gjykimi rezultoi e provuar se, në datën 01.03.2010, rreth orës 13.30, i pandehuri Ilir Meta dhe shtetasi Dritan Prifti janë takuar me njëri tjetrin. Nga provat e pranuara për shqyrtim dhe analiza e tyre nuk rezultojnë të dhëna që të tregojnë se në këtë bisedë mund të kenë qenë të pranishëm apo të kenë marrë pjesë edhe persona të tjerë.
Rrethana që i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti janë takuar në datën 01.03.2010, rreth orës 13.30, rezulton e provuar nga thëniet e bëra para gjykatës nga ana e Dritan Priftit gjatë gjithë dëshmisë së tij.
Po kështu, kjo dëshmi përputhet edhe me thëniet e bëra në gjykatë nga dëshmitari Agim Rrapaj, i cili mes të tjerave shpjegoi se: “…. kam marrë një telefonatë…. nga zoti Ilir Meta ku më kaloi zotin Dritan Prifti…” dhe vijon me tregimin e përmbajtjes së bisedës. Këto thënie të dëshmitarit Agim Rrapaj të sjellin në përfundimin logjik se i pandehuri Ilir Meta dhe shtetasi Dritan Prifti ishin së bashku në kohën e thirrjes dhe të bisedës telefonike mes tre këtyre personave.
Ky moment i thirrjes telefonike dhe i bisedës mes të pandehurit Ilir Meta dhe dy dëshmitarëve të sipërpërmendur konfirmohet edhe nga shpjegimet e dhëna në gjykatë nga dëshmitri Dritan Prifti, se: “… Gjatë bisedës i telefonon një personi që quhet Agim Rrapaj dhe ma jep dhe mua që t’i flas për të më sqaruar….”.
Përveç këtyre dy provave, vërtetësia e rrethanës se i pandehuri Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti janë takuar me njëri tjerin në datën 01.03.2010 konsolidohet nga të dhënat e sakta që rezultojnë nga tabulatet telefonike. Sipas analizës së këtyre tabulateve rezulton që, në datën 01.03.2010, në orën 13.28, i pandehuri Ilir Meta, me aparatin dhe nga numri i tij telefonik të pajtuar pranë operatorit të shërbimit telefonik të lëvizshëm Eagle Mobile, i ka telefonuar dëshmitarit Agim Rrapaj në numrin e tij telefonik të pajtuar pranë operatorit telefonik të lëvizshëm AMC. Dëshmitari Agim Rrapaj, nga ana e tij i është përgjigjur thirrjes telefonike dhe ajo bisedë telefonike ka zgjatur për 56 sekonda.
Gjithashtu, vërtetësia e rrethanës se i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti janë takuar me njëri tjerin në datën 01.03.2010, madje rreth orës 13.30, konsolidohet jo vetëm nga dëshmia e këtij të fundit, por edhe nga të dhënat e sistemit të kontrollit kufitar TIMS.
Sipas shpjegimeve të dëshmitarit Prifti: “Pas një telefonate që Ilir Meta më bën për t’u ankuar për një shkëmbim sms-je me një person të caktuar ai më thotë: Po vij tek zyra jote për të biseduar diçka, sepse jam për të ikur në aeroport për një rrugë jashtë shtetit….”. Edhe të dhënat e sistemit TIMS, vërtetojnë se në datën 01.03.2010, pas orës 13.57, i pandehuri Ilir Meta është larguar jashtë shtetit, nëpërmjet një fluturimi ajror nga aeroporti i Rinasit. Pra, është e provuar se koha e takimit mes të pandehurit Meta dhe dëshmitarit Prifti është përpara kësaj ore të datës 01.03.2010.
21.4. Përsa i përket rrethanës mbi vendin se ku janë takuar i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti, vetëm ky i fundit, në dëshminë e tij të dhënë përpara gjykatës shprehet disa herë se biseda mes tyre është zhvilluar në zyrën e tij, atë të Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës. Mes të tjerave, dëshmitari Prifti është shprehur se i pandehuri Meta:“…Erdhi në zyrën time, unë vendosa që këtë bisedë që do të bëhej në zyrën time ta regjistroja…”.
Por, nga shqyrtimi i provave të tjera të pranuara dhe administruara nga gjykata, nuk rezultojnë thënie të dëshmitarëve apo prova dokumentare të tjera që të konfirmojnë vendin se ku janë takuar i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti në datën 01.03.2010 rreth orës 13.30. Po kështu, edhe akti i ekspertimit i realizuar gjatë gjykimit nuk përmban shpjegime e përfundime mbi vendin se ku është zhvilluar biseda e regjistruar audiovizive, e cila iu nënshtrua ekspertimit.
21.5. Lidhur me përmbajtjen e bisedës gjatë takimit të datës 01.03.2010, rreth orës 13.30, mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti, sikurse rezulton nga analiza e provave të pranuara e të shqyrtuara në gjykim, vërtetohet se ajo ka patur lidhje me një procedurë për dhënie me koncesion të hidrocentralit Egantia Shushicë në formën BOT, ku si autoriteti kontraktues ishte Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës dhe ku pjesëmarrës në garë ishte edhe bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k.
Kjo rrethanë, pra që në takimin mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti kanë qënë pjesë e bisedës së tyre çështje që lidheshin me procedurën koncesionare të sipërcituar, vërtetohet nga thëniet e hollësishme të bëra nga dëshmitari Dritan Prifti përpara gjykatës. Ndërmjet të tjerave ai ka deklaruar se në atë takim: “….është diskutuar për një koncesion hidrocentrali, koncesioni i Gostimës për të cilën konkuronin dy bashkime kompanish, një që drejtohej nga” Vëllezrit Tola” dhe një tjetër që drejtohej nga Kompania “Kurum” dhe Kompania “Doko” sh.p.k…..Gjatë bisedës i telefonon një personi që quhej Agim Rrapaj dhe ma jep mua që t’i flas për të më sqaruar dhe ai në lidhje me procesin gjyqësor…. Ai është paraqitur si një konsulent për këtë koncesion….”.
Thëniet e dëshmitarit Dritan Prifti përputhen e konfimohen nga thëniet e dëshmitarit Agim Rrapaj, i cili, në dëshminë e tij, ka shpjeguar se: “….Bashkimi i Përkohshëm i Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k., “GPA Konstruksion” sh.a. dhe “Arti” sh.p.k…., objekti i veprimtarisë së saj ka qenë ndërtimi i hidrocentraleve në kaskadën e lumit Gostimë, në Shushicë, Elbasan….. Në këtë shoqëri unë jam angazhuar nga viti 2007….. dhe kam qenë këshilltari i saj ekonomik…..”. Sikurse arsyetohet e parashtrohet edhe më sipër në pikën 21.3 të këtij vendimi, dëshmitari Rrapaj pohon se: “…. kam marrë një telefonatë…. nga zoti Ilir Meta ku më kaloi zotin Dritan Prifti…. dëgjova zotin Prifti që më kërkonte që t’i shpjegoja, ose më saktë t’i çoja vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë për çështjen e koncesionit”.
Po kështu, vërtetësia e thënieve të dëshmitarëve Dritan Prifti dhe Agim Rrapaj, përsa i përket komunikimit telefonik mes tyre nëpërmjet telefonit celular të së pandehurit Ilir Meta në datën 01.03.2010, pikërisht në kohën kur dëshmitari Dritan Prifti dhe i pandehuri Ilir Meta ishin së bashku, konfirmohen edhe nga të dhënat e tabulateve telefonikë ,që tregojnë se i pandehuri Ilir Meta i ka telefonuar dëshmitarit Agim Rrapaj, e analizuar më hollësisht në pikën 21.3 më sipër të këtij vendimi.
21.6 Në vijim, lidhur me përmbajtjen e bisedës së zhvilluar gjatë takimit të datës 01.03.2010, rreth orës 13.30, mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti, në kërkesën për gjykim, gjatë argumentave, kërkesave e provave të paraqitura në shqyrtimin gjyqësor të çështjes dhe në diskutimin përfundimtar, nga ana e prokurorëve u parashtrua se në atë bisedë është diskutuar edhe për çështjen e ecurisë së ankandit për shitjen e një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto nga “Albpetrol” sh.a., ku në konkurim ishte përfshirë edhe Shoqëria “Halilaj Holding Group” sh.a.
Vetëm dëshmitari Dritan Prifti, në dëshminë e tij të dhënë para gjykatës, ka shpjeguar se gjatë bisedës me të pandehurin Ilir Meta: “… ai i kishte të rradhitura gjërat në një bllok që mbante në dorë, ku u diskutua për një ankand të “Albpetrol”-it për të cilin zoti Meta më kërkonte që unë të ndikoja për ta fituar një kompani që me sa mbaj mend quhej “Halilaj Holding Group”, pra e një miku të tij Bekim Halilaj…..”. Më tej dëshmitari jep shpjegime më të hollësishme mbi thëniet e bëra, arsyet dhe qëllimin, që sipas tij, kishte i pandehuri Ilir Meta në bisedë përsa i përket ankandit të shitjes së sasisë prej 30 mijë ton naftë bruto nga “Albpetrol” sh.a.
Por, sikurse rezulton nga analiza e provave të tjera të pranuara dhe administruara nga gjykata, nuk rezultojnë nga thënie të dëshmitarëve të tjerë apo nga prova shkresore të shqyrtuara në gjykim të dhëna të tjera që të konfirmojnë deklarimet e dëshmitarit Dritan Prifti që biseda tij me të pandehurin Ilir Meta të ketë patur si subjekt edhe çështjen e ecurisë së procedurave, përfshirë atë të pjesëmarrësve në ankandin e fillimvitit 2010 për shitjen nga “Albpetrol” sh.a. të sasisë prej 50 mijë MT naftë bruto me vlerë orientuese 14 milion e 200 mijë USD. Po kështu, edhe akti i ekspertimit i realizuar gjatë gjykimit nuk përmban shpjegime e përfundime në lidhje me përmbajtjen e bisedës që iu nënshtrua ekspertimit.
21.7 Në gjykim, nga të dy palët, janë paraqitur dhe është kërkuar të administrohen si prova shkresore praktikat dokumentare që vërtetojnë ekzistencën dhe zhvillimin e procedurës për dhënien në konçesion në formën BOT të hidrocentralit Egantia Shushicë me autoritet kontraktues Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës.
21.7.1 Në thelb, nga praktika dokumentare e plotë lidhur me këtë procedurë koncesionare, rezulton se Këshilli i Ministrave, me vendimin nr.464, datë 18.07.2007, nxjerrë në bazë e për zbatim të neneve 5/3 dhe 23/3/b të Ligjit nr.9663, datë 18.12.2006 “Për koncesionet” (i ndryshuar), përcakton Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës si autoriteti kontraktues për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egantia Shushicë në formën BOT. Së dyti, në vendim përcaktohej një bonus +10% për propozimin e pakërkuar të Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. Së treti, ngarkohej kjo ministri për zbatimin e këtij vendimi.
Menjëherë pas këtij vendimi, ministri i kohës, zoti Genc Ruli, ka nxjerrë urdhërin përkatës për fillimin e procedurës për dhënien me koncesion të këtij hidrocentrali.
Në vijim të procedurës koncesionare, në maj të vitit 2008, ka pasur një ankesë drejtuar Agjencisë së Prokurimit Publik nga njëri prej subjekteve pjesëmarrës në garë, i cili, mes të tjerave, duke u referuar në konkurentin “Vëllezërit Tola” sh.p.k. ngrinte pretendimin mbi ekzistencën sipas ligjit të një konflikt interesi të deputetit Ymer Tola.
Agjencia e Prokurimit Publik, gjatë hetimit administrativ në datën 26.05.2008, ka vendosur pezullimin e procedurës koncesionare, ndërsa me vendimin e datës 08.07.2008 ka urdhëruar autoritetin kontraktues, Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, të anullojë vendimin e saj për kualifikimin e subjektit “Vëllezërit Tola” sh.p.k. në fazën tjetër të garës koncesionare.
Mbi këtë bazë, Komisioni i Vlerësimit të Ofertave të ministrisë, me vendimin e datës 27.11.2008 vendosi skualifikimin e subjektit “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe vijimin e garës me dy subjektet e tjera.
Subjekti “Vëllezërit Tola” sh.p.k. për të kundërshtuar këtë vendim i drejtohet me padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke thirrur si të paditur Agjencinë e Prokurimit Publik. Gjykata, me vendimin e ndërmjetëm të datës 15.01.2009, ka vendosur të pezullojë vendimin e Agjencisë së Prokurimit Publik, që në thelb e skualifikonte subjektin “Vëllezërit Tola” sh.p.k. nga gara koncesionare.
Pas këtij vendimi gjyqësor të ndërmjetëm, Komisioni i Vlerësimit të Ofertave vlerësoi se ishte i detyruar të mos vijonte më tej me procedurat e vlerësimit dhe të shpalljes së fituesit të garës koncesionare. Nga ana tjetër, Agjencia e Prokurimit Publik e ankimoi këtë vendim gjyqësor të ndërmjetëm në Gjykatën e Apelit Tiranë.
Ndërkohë që ende nuk ishte shqyrtuar nga Gjykata e Apelit Tiranë ankimi i Agjencisë së Prokurimit Publik ndaj vendimit të ndërmjetëm gjyqësor të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë të datës 15.01.2009, sikurse parashikon ligji procedural civil, kjo e fundit vijoi gjykimin dhe në përfundim të hetimit gjyqësor të saj me vendimin nr.4744, datë 02.06.2009 ka zgjidhur në themel çështjen duke e rrëzuar padinë e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k.
Shoqëria “Vëllezërit Tola” sh.p.k. është ankuar në Gjykatën e Apelit Tiranë kundër vendimit nr.4744, datë 02.06.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.
Pasi ishte dhënë vendimi i sipërcituar i themelit të gjykatës së shkallës së parë për rrëzimin e padisë së ngritur nga Shoqëria “Vëllezërit Tola” sh.p.k., Gjykata e Apelit Tiranë ka marrë në shqyrtim ankesën ndaj vendimit të ndërmjetëm të datës 15.01.2009 të po asaj gjykate. Me vendimin nr.265, datë 10.09.2009 Gjykata e Apelit Tiranë ka vendosur lënien në fuqi të vendimit të ndërmjetëm të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për pezullimin e vendimit nr.8604/8, datë 08.07.2008 të Agjencisë së Prokurimit Publik.
21.7.2 Pikërisht, në këtë kohë, në datën 17.09.2009, dëshmitari Dritan Prifti fillon ushtrimin e funksionit të Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës.
Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës nuk ka qenë palë ndërgjyqëse në mosmarrëveshjen civile ndërmjet Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe Agjencisë së Prokurimit Publik. Edhe komisioni përkatës i vlerësimit të ofertave të kësaj procedure koncesioni, sikurse konfirmohet nga praktika dokumentare e koncesionit dhe nga thëniet e dëshmitarit Durim Kraja, kryetar i këtij komisioni dhe njëkohësisht në funksionin e sekretarit të përgjithshëm të kësaj ministrie, rezulton të ketë patur përgjithësisht një qëndrim pasiv, në pritje të zgjidhjeve që do t’i jepeshin mosmarrëveshjes nga ana e gjykatave.
Përgjatë kësaj periudhe, deri në shkurt të vitit 2010, nga ana e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k., nuk rezulton të ketë patur ndonjë kërkesë apo komunikim shkresor drejtuar Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës lidhur me procedurën e dhënies në koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë.
Sipas kartelës shoqëruese të një praktike të datës 03.02.2010 me nr.1238 prot., në Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës ka hyrë dhe është pranuar një shkresë e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k., e emërtuar prej tyre MEMO e datuar 05.01.2010, e cila i drejtohej ministrit Dritan Prifti.
Në përmbajtje të kësaj MEMO, në thelb, i kërkohet ministrisë të përshpejtojë procedurat për kualifikimin e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. në garën konçesionare, edhe në zbatim të vendimit të formës së prerë nr.265, datë 10.09.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë. Gjithashtu, në këtë shkresë evidentohet pretendimi dhe shqetësimi i aksionerëve të shoqërisë se gjatë 3 vjetëve investimi dhe shpenzimet e kryera prej tyre e kalojnë shifrën 700 mijë euro, ndërkohë që rrezikohej të largoheshin nga sipërmarrja tre shoqëritë hungareze aksionere.
Nga shqyrtimi i përmbajtjes së kartelës shoqëruese dhe duke patur parasysh thëniet e dëshmitarëve funksionarë të ministrisë si Durim Kraja, ish sekretar i përgjithshëm, etj., siglimi i parë dhe vënia në lëvizje e praktikës nuk është bërë nga ana e ministrit por nga një pjesëtar tjetër i kabinetit. Sipas kartelës shoqëruese të praktikës, nga data 05.02.2010 së paku deri në datën 24.02.2010, shkresa e titulluar MEMO, ka vijuar në linjë burokratike hierarkike të shqyrtohet nga hallkat e ndryshme të ministrisë sipas rregullores së brendshme të kësaj ministrie dhe rregullores së posaçme të saj për administrimin e dokumentacionit dhe shqyrtimin e kërkesave për dhënie me koncesion. Në përfundim të kësaj procedure rezulton se ministri Dritan Prifti ka bërë një shënim, që nuk mund të provohet se kur është vendosur (nuk ka datë), sipas të cilit në thelb udhëzohet sekretari i përgjithshëm që të procedohet me vazhdimin e procedurës së koncesionit meqë subjekti ankues ka fituar procesin gjyqësor.
Sikurse është arsyetuar më sipër, ka rezultuar e provuar se i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti janë takuar me njëri tjetrin në datën 01.03.2010 dhe biseda e tyre ka patur lidhje me procedurën konçesionare të hidrocentralit Egnatia Shushicë dhe më konkretisht edhe me pozitën e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. në këtë garë publike.
Në vijim, nga provat shkresore rezulton që, për shkak të kalimit të një kohe të gjatë, ndryshimeve që kishin pësuar vetë subjektet e përfshira në garën koncesionare, komisioni përkatës për vlerësimin e ofertave ka bërë verifikime shtesë e ka kërkuar dokumentacion plotësues.
Ndër të tjera, me vendimin nr.1190 të datës 18.06.2010, Gjykata e Apelit Tiranë shqyrtoi themelin dhe vendosi të ndryshojë vendimin e gjykatës së shkallës së parë duke e pranuar padinë e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe pavlefshmërinë e vendimit nr.8604/8, datë 08.07.2008 të Agjencisë së Prokurimit Publik. Rekursi i ushtruar kundër këtij vendimi nga ana e Agjencisë së Prokurimit Publik është ende në shqyrtim në Gjykatën e Lartë.
Po kështu, për shkak të kalimit të kohës dhe ndryshimeve në kuadrin ligjor, nga ministri Dritan Prifti janë kryer disa veprime, ndër të cilat ndryshimi dhe plotësimi i përbërjes së komisionit me urdhërat e nxjerra në muajt prill, qershor dhe gusht të vitit 2010.
Pas këtyre veprimeve dhe ngjarjeve, në datën 03.09.2010 ministri Dritan Prifti me shkrim i kërkon komisionit të vlerësimit të ofertave të rifillojë normalisht procedurat e garës koncesionare. Pas kësaj, komisioni i vlerësimit të ofertave është mbledhur duke vijuar me punën e tij.
21.7.3 Në mesin e shtatorit dëshmitari Dritan Prifti është larguar nga detyra e Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës dhe në vendin e tij është emëruar i pandehuri Ilir Meta.
Në vijim, komisioni i vlerësimit të ofertave është mbledhur të shqyrtojë dokumentacionin e subjekteve në garë, përfshirë edhe atë të subjektit “Vëllezërit Tola” sh.p.k. motivuar në detyrimin që vjen nga zbatimi i vendimit nr.1190, datë 18.06.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë.
Përfundimisht, për shkak të mosplotësimit të kërkesave të ftesës për procedurën konkuruese, si dokumentacion i parregullt ligjor, mungesa të bilanceve së bashku me kopje të auditimit financiar, etj., me vendimin e tij të datës 25.10.2010, komisioni i vlerësimit të ofertave vendosi të skualifikojë bashkimin e përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., “Arti” sh.p.k. dhe “GPA Konstruksion” sh.p.k. dhe të kualifikojë subjektin tjetër pjesëmarrës në garë.
21.8 Në gjykim, nga të dy palët, janë paraqitur dhe është kërkuar të administrohen si prova shkresore, praktikat dokumentare që vërtetojnë ekzistencën dhe zhvillimin e procedurës së ankandit për shitjen e një sasie prej 50 mijë MT naftë bruto me vlerë orientuese prej 14.200.000 USD nga “Albpetrol” sh.a.
21.8.1 Me shkresën nr.223 prot., datë 21.01.2010, “Albpetrol” sh.a. i ka kërkuar Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës të miratojë shitjen e një sasie të naftës bruto të prodhuar prej saj.
Në datën 25.01.2010, sipas shkresës nr.734/1 prot., është gjetur e bazuar në ligj kërkesa e “Albpetrol” sh.a., duke u orientuar që shitja e naftës bruto të bëhej në përputhje me Ligjin nr.7726, datë 27.04.1993 “Për hidrokarburet” (i ndryshuar) dhe përdorur procedurat e parashikuara nga Ligji nr.9874, datë 14.02.2008 “Për ankandet publike”, nisur nga neni 4/d i tij, si dhe të vendimit të Këshillit të Ministrave nr.1719, datë 17.12.2009 “Për miratimin e rregullave për ankandin publik”. Procedura duhet të ishte e hapur dhe elektronike, me çmim dysheme të bazuar në të dhënat e tregut vendas dhe të huaj.
Mbi këtë bazë, me vendimin nr.14, datë 03.02.2010 Drejtoria e “Albpetrol” sh.a. vendosi të shesë me ankand 50 mijë MT naftë bruto të nxjerrë nga vendburimet e saj, me një vlerë orientuese prej 14 milion e 200 mijë USD. Njëkohësisht u përcaktua me urdhër përbërja e njësisë së ankandit prej 7 anëtarësh e kryesuar nga zëvendësdrejtori i përgjithshëm i “Albpetrol” sh.a., dëshmitari Pajtim Sulaj.
Njësia e ankandit përpiloi dokumentat e ankandit, të cilat u njoftuan publikisht për subjektet e interesuara në Buletinin e njoftimeve publike të Agjencisë së Prokurimit Publik, si dhe në gazetën ndërkombëtare “Financial Times”. Në njoftim evidentohej se afati i fundit i dorëzimit të kërkesave për pjesëmarrje dhe i zhvillimit të ankandit ishte data 01.03.2010.
Nga praktika dokumentare e administruar si provë në gjykim rezulton se dokumentatcionin për këtë ankand e kishin tërhequr 5 subjekte, tre vendase dhe dy të huaja. Ndërmjet tyre, është edhe subjekti i së drejtës shqiptare Shoqëria “Halilaj Holding Group” sh.a., e cila ka kërkuar dhe ka tërhequr dokumentat e ankandit në datën 26.02.2010.
Në të njëjtën ditë, pra në 26.02.2010 nga ana e njësisë së ankandit, me motivin e mundësimit të shtimit të konkurencës, veçanërisht të subjekteve të huaja, janë bërë disa shtojca në kushtet e pjesëmarrjes në dokumentet e ankandit. Për rrjedhojë të ndryshimit dhe shtojcave në kushtet e dokumenteve të ankandit nga ana e njësisë së ankandit u vendos shtyrja e zhvillimit të ankandit në datën 10.03.2010. Për këtë veprim dhe komunikimin publik përkatës është njoftuar edhe Agjencia e Prokurimit Publik.
Lidhur me këto shtojca e ndryshime në kushtet e ankandit, për shtyrjen e tij nga data 01.03.2010 në datën 10.03.2010 janë njoftuar dhe kanë marrë dijeni po atë ditë, pra në datën 26.02.2010 të pesë subjektet e interesuara dhe që kishin kërkuar dokumentet e ankandit, pra edhe Shoqëria “Halilaj Holding Group” sh.a., nëpërmjet përfaqësueses së saj që ka nënshkruar rregullisht.
21.8.2 Sikurse rezulton e provuar si më sipër, megjithëse data e zhvillimit të ankandit ishte shtyrë dhe subjektet e interesuara ishin njoftuar rregullisht secili, në datën 01.03.2010, në orën 10.00, pranë zyrave të “Albpetrol” sh.a. është paraqitur përfaqësuesja e Shoqërisë “Halilaj Holding Group” sh.a., Evis Sefedini. Në një shkresë që mban shënimin 10.30 të po asaj date, kjo përfaqësuese, duke e evidentuar si shenjë të interesit dhe seriozitetit të tyre, njofton komisionin e ankandit se përveç tyre nuk ishte paraqitur asnjë subjekt tjetër për të marrë pjesë në ankand.
Në ditën e caktuar për zhvillimin e ankandit, pra në datën 10.03.2010, sipas procesverbalit të komisionit të njësisë së ankandit, rezulton se, po atë ditë, 10 minuta përpara fillimit të procedurave të zhvillimit të ankandit, njësia e ankandit është informuar dhe i është dorëzuar shkresa me nr.2287 prot. e datës 10.03.2010 e Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, e cila, me cilësinë e aksionerit të vetëm të shoqërisë urdhëron që ky ankand të anullohet.
Sipas kësaj shkrese, motivi i anullimit të ankandit lidhej me situatën ekonomiko-financiare dhe pasojat negative që mund të sjellë shitja e naftës bruto tek të tretë, duke u referuar edhe në një peticion dërguar nga përfaqësuesit sindikalistë të 1500 punonjësve të rafinerive. Së fundi, orientohej “Albpetrol” sh.a. për të marrë masa që shitja e naftës për “ARMO” sh.a. të bëhej me kusht arkëtimin e plotë të detyrimeve përkatëse dhe kundrejt një marrëveshje për shlyerjen e detyrimeve të vjetra. Nëse “ARMO” sh.a. nuk do t’i përmbahej kushteve, “Albpetrol” sh.a. të vijonte përsëri me procedurat e ankandit për shitjen e naftës bruto.
Në gjykim është administruar edhe letra-peticion e këshillit sindikal të punonjësve të ARMO sh.a. drejtuar ministrit Dritan Prifti, e protokolluar në Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës në datën 09.03.2010. Sipas sindikalistëve, duke qenë se vazhdimisht nafta bruto e prodhuar nga Albpetrol është përpunuar ne rafineritë vendase, nëse kjo naftë do të shitej në ankand do të pakësohej volumi i prodhimit të ARMO sh.a. e për rrjedhojë do të penalizoheshin punësimi dhe të ardhurat e 1500 punënjësve të ARMO sh.a. Nëse kërkesa nuk merrej parasysh sindikata do të kalonte në protesta.
Komisioni i njësisë së ankandit të “Albpetrol” sh.a., mbi këtë bazë, u mblodh menjëherë dhe hartoi procesverbalin për anulimin e ankandit të shitjes së naftës bruto. Njëkohësisht, komisioni përgatiti shkresat përkatëse për njoftimin e të gjitha subjekteve përkatëse të interesuara për ankandin duke ua dërguar atë nëpërmjet postës.
Ndërkohë që, me anë të një shkrese, e cila mban shënimin ora 10.15 po të datës 10.03.2010, përfaqësuesja e Shoqërisë “Halilaj Holding Group” sh.a., i bën me dije njësisë së ankandit se subjekti i tyre ishte paraqitur duke u kërkuar edhe arsyen e shtyrjes për herë të dytë të ankandit.
21.8.3 Gjatë gjykimit, nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta u kërkuan të paraqiteshin si prova të reja dhe nga gjykata u pranuan të administrohen një Akt-Marrëveshje e datës 10.02.2010, e lidhur ndërmjet “ARMO” sh.a., “Albpetrol” sh.a. dhe “Tea Construction & Petrol” sh.a.
Sipas mbrojtësve të së pandehurit Ilir Meta, kjo akt-marrëveshje vërteton se, ashtu sikurse deklaroi dëshmitari Dritan Prifti, kush kishte marrëveshje me “ARMO” sh.a. për përpunimin e produkteve kishte përparësi për të fituar ankandin e shitjes së naftës bruto, pra edhe procedura e ankandit për shitjen e naftës bruto ishte formale dhe me fitues të paracaktuar. Ndërkohë që aksioneri i vetëm i Shoqërisë “Tea Construction & Petrol” sh.a. ishte njëkohësisht njëri prej pesë ortakëve të Shoqërisë “Fortis 2” sh.p.k., ku ortak është edhe bashkëshortja e dëshmitarit Dritan Prifti dhe daja i tij. Pra ky dëshmitar ka vepruar në mënyrë që ankandi të fitohej nga ortaku i bashkëshortes dhe të afërmit të tij.
Kolegjit Penal, nga vlerësimi i këtyre provave shkresore, i rezulton se Akt-marrëveshja trepalëshe e sipërcituar parashikon vetëm detyrime të ndërsjellta mes palëve kontraktore për çështje financiare. Në thelb, Shoqëria “Tea Construction & Petrol” sh.a. do t’i paguante “Albpetrol” sh.a. shumën e përcaktuar në pikën 1 të Aktit për llogari të “ARMO” sh.a., për naftën bruto të marrë nga kjo e fundit tek “Albpetrol” sh.a. Afati i veprimit dhe zbatimit të marrëveshjes ishte deri në plotësimin e shumës së përcaktuar por jo më vonë se 31.03.2010. Në gjykim nuk rezultoi e provuar që kjo Akt-Marrëveshje, pra detyrimet sipas saj të mos jenë përmbushur dhe veprimi dhe zbatimi i saj të kenë vijuar dhe të jenë shtrirë përtej datës 31.03.2010. Pra, nuk rezultoi e provuar nga provat shkresore dhe thëniet e dëshmitarëve që efektet e kësaj Akt-Marrëveshje të jenë shtrirë e të kenë ndikuar në procedurat e shitjes së naftës bruto pas marsit të vitit 2010.
Sipas dëshmitarëve Pajtim Sulaj, Artur Mahmutaj e Majlinda Meduli, përkatësisht kryetari dhe anëtarë të njësisë së ankandit në “Albpetrol” sh.a., kjo shoqëri kishte sasi të mëdha nafte bruto, për më shumë se një ankand. Prandaj edhe me ndryshimin e kuadrit ligjor në qershor 2010, rifilloi procedurat e shitjes së naftës bruto me një procedurë të ndryshme nga ankandi me çmimet ndërkombëtare të bursës dhe ka realizuar tre të tilla të njëpasnjëshme në datat 27.07.2010,. 23.08.2010 dhe 26,10.2010. Rezulton se në atë të muajit gusht fituese për një sasi prej 30 mijë MT është edhe Shoqëria “Tea Constructioon & Petrol” sh.a., së bashku me Shoqërinë “Ballkan Petrol” sh.a.
21.9 Në vijim të kërkesës për gjykim, të argumentave, kërkesave e provave të paraqitura gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes edhe në diskutimin përfundimtar, nga ana e prokurorëve u parashtrua se rezulton e vërtetuar që, në bisedën e datës 01.03.2010, i pandehuri Ilr Meta jo vetëm i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë në garën koncesionare për ndërtimin e hidrocentraleve Egnatia-Shushicë, Bashkimin e Përkohshëm të Shoqërive “Vëllezërit Tola” sh.p.k., por edhe i ka premtuar si shpërblim të kundërligjshëm shumën prej 700 mijë euro, si dhe 7% të aksioneve. Po kështu, i pandehuri Ilir Meta në atë bisedë i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a., në ankandin për “Shitje të një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto të prodhuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a., duke i ofruar një përfitim i paligjshëm deri në 1 milion USD, për t’i ndarë së bashku.
21.9.1 Sikurse arsyetohet në pikën 21.5 më sipër në këtë vendim, gjatë takimit të datës 01.03.2010, i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti kanë biseduar rreth procedurës për dhënie me konçesion të hidrocentralit Egantia-Shushicë në formën BOT, ku si autoritet kontraktues ishte Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës dhe ku pjesëmarrës në garë ishte edhe bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k.
Në shpjegimet e dhëna gjatë dëshmisë para gjykatës, dëshmitari Dritan Prifti deklaron se qëllimi i ardhjes së të pandehurit Ilir Meta në zyrën e tij ishte që t’i kërkonte atij të përshpejtonte procedurën e dhënies me koncesion me justifikimin e një vendimi gjyqësor. Më tej, edhe të ndikonte që fitues i garës të ishte Bashkimi i Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k. ku kishin interesa njerëz të njohur të tij. Në shpërblim të kësaj, dëshmitarit Dritan Prifti i ofroheshin 7% e aksioneve të këtij Bashkimi, si dhe një shumë prej 700 mijë eurosh. Kështu, ndërmjet të tjerave, dëshmitari Dritan Prifti ka shpjeguar se:
“Përsa i përket koncesionit dhe ky është një koncesion, për të cilin zoti Meta më kishte porositur që duhet ta fitonte Bashkimi i Kompanive që drejtohej nga vëllezërit Tola. Më tha dhe për këtë që merre vendimin shpejt, jepja shpejt, në fakt unë e dija që kjo çështje ishte në gjyq, e dija që ishte duke u gjykuar në gjykatën e apelit. Këtë gjë ja kam thënë dhe zotit Meta gjatë kësaj bisede. Është fituar në shkallën e parë nga pala tjetër, por është çështja në apel. Zoti Meta më informon gjatë këtij takimi, që në apel çështja ka përfunduar, pra është fituar nga ky Bashkim, pra është fituar, prandaj mbaroje këtë punë menjëherë sot. Gjatë bisedës i telefonon një personi që quhet Agim Rrapaj dhe ma jep dhe mua që t’i flas për të më sqaruar dhe ai në lidhje me procesin gjyqësor. E merr nga telefoni i vet zotin Agim Rrapaj. Ai është paraqitur si një konsulent për këtë koncesion, por me sa mbaj mend unë, djali i tij ka qënë administrator i kësaj kompanie “Vëllezërit Tola”. Me sa mbaj mend fola me atë dhe ai në telefon më tha të njëjtën gjë, që ka mbaruar procesi gjyqësor. I kërkova të dërgonin në Ministri me shkrim vendimin e gjykatës, pas të cilit unë, ashtu siç ma kërkonte detyra dhe ligji, do të rimblidhja Komisionin e Vlerësimit të Ofertave për të vlerësuar atë koncesion. Në një moment, zoti Meta, më thotë që unë nuk e di se si e ke në plan ti të hysh në këtë koncesion, por ky Gimi më thotë mua afërsisht për ty ka 7% dhe në një moment tjetër përmend që janë dhe 700 mijë euro që jepen për këtë gjë. Kjo është ajo që mbaj mend nga biseda……..700 mijë eurot janë përmendur gjatë bisedës në zyrë….është përmendur dy herë shifra 700 mijë euro edhe në zyrë dhe jashtë derës së zyrës sime kur po e përcillja që po ikte”.
Sipas argumentimit të parashtruar nga ana e prokurorëve, biseda e datës 01.03.2010 mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti nuk mund të kishte si motiv dhe përmbajtje ndikimin e vendimit gjyqësor në dëmin që pretendohej se po i shkaktohej subjektit Bashkimi i Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., si dhe shqetësimin për mundësinë e largimin të ortakëve të huaj nga kjo sipërmarrje. I pandehuri Ilir Meta, duke qenë se ishte informuar hollësisht lidhur me përmbajtjen e vendimit gjyqësor, e dinte se ai nuk e kishte zgjidhur në themel çështjen e cila ishte ende në proces. Sipas akuzës, qëndronte dëshmia e Dritan Priftit se motivi i të pandehurit Ilir Meta ishte të kërkonte dhe ndikonte që të përshpejtohej procedura e koncesionit dhe ajo të fitohej nga subjekti Bashkimi i Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k. Këtë qëllim, më vonë kur i pandehuri ishte vetë Ministër i Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës nuk mund ta realizonte më, sepse ishte në dijeni të videoregjistrimit, madje ishte në dijeni edhe Kryeministri Sali Berisha.
Por, nga shqyrtimi gjyqësor i provave në tërësi, gjykatës i ka rezultuar se deklarimet e bëra gjatë gjykimit nga dëshmitarët e tjerë e lidhin arsyen e bisedës së datës 01.03.2010 mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti me motive dhe rrethana të tjera, të ndryshme nga ai i ndikimit të paligjshëm për të favorizuar në garën koncesionare subjektin Bashkimi i Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe nga ajo e ofrimit të një shpërblimi në këmbim të këtij favorizimi.
Kështu, dëshimtari Agim Rrapaj, në dëshminë e dhënë para gjykatës, pohon faktin se ai ka pasur një telefonatë nga i pandehuri Ilir Meta, i cili i ka kaluar menjëherë telefonin dëshmitarit Dritan Prifti, me të cilin kanë biseduar për vendimin gjyqësor të gjykatës së apelit dhe rrethanën nëse ishte dërguar apo jo në ministri. Dëshmitari Agim Rrapaj, në dëshminë e tij, ka shpjeguar se: ”…. kam marrë një telefonatë…. nga zoti Ilir Meta ku më kaloi zotin Dritan Prifti…. dëgjova zotin Prifti që më kërkonte që t’i shpjegoja, ose më saktë t’i çoja vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë për çështjen e koncesionit…..zoti Prifti më thotë që më sillni përmes protokollit vendimin e gjykatës, unë iu përgjigja: Vendimin e gjykatës ua kemi sjellë përmes protokollit. Më thotë nuk e kemi marrë, i thashë po e keni marrë sepse ju kam informuar dhe unë qe e keni marrë….Po mirë ma sill dhe një herë…i thashë në qoftë se nuk e gjeni po ua sjell dhe njëherë, por ne nuk e çuam më sepse ata e gjetën vetë”.
Dëshmitari Agim Rrapaj, lidhur me këtë procedurë koncesionare shprehet se, pas dorëzimit në vitin 2008 të ofertës së Bashkimit të Përkohshëm “Vëllezërit Tola”: “kam biseduar me kryetarin e KVO-së, Durim Kraja. Ne kërkonim që të përshpejtoheshin procedurat….sepse shpesh herë afatet e kësaj procedure kanë kaluar të gjitha parashikimet e përcaktuara në ligjin për koncesionet…”. Nga ana tjetër, ky dëshmitar pohon edhe se nuk ia kishin dhënë drejtpërdrejt vendimin nr.265, datë 10.09.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë ndonjë anëtari të komisionit të vlerësimit të ofertave.
Dëshmitari Agim Rrapaj, i pyetur gjatë gjykimit, në deklarimet e tij, motivin e bisedës mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti e lidh vetëm me shqetësimin që ata si subjekt i kishin përcjellë të pandehurit Ilir Meta për zvarritjen e procedurës për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë dhe me vonesën e ministrisë në zbatimin e një vendimi gjyqësor të Gjykatës së Apelit Tiranë që u kishte dhënë të drejtë për të vijuar në pjesëmarrjen në garën koncesionare. Po kështu, dëshmitari Agim Rrapaj pohon në dëshminë e tij edhe se e kishte informuar të pandehurin Ilir Meta përpara asaj bisede lidhur me problemin e zbatimit të vendimit gjyqësor dhe të vonesave në procedurën e garës koncesionare.
Kështu, gjatë dëshmisë së dhënë në gjykatë, dëshmitari Agim Rrapaj deklaroi se: “Unë njihem me zotin Ilir Meta nga viti 2000 kur ai ka qenë zëvendëskryeministër dhe Kryeministër dhe unë kam qenë Drejtor i Përgjithshëm në një projekt bashkëpunimi Shqipëri-Japoni”.
Dëshmitari Agim Rrapaj pohoi se gjatë tremujorit të parë të vitit 2010 kemi pasur komunikime dhe telekomunikime me shtetasin Ilir Meta: “… sepse gjatë vitit 2010 unë vazhdoja në kuadër të një projekti tjetër të qeverisë së Japonisë për shëndetësinë….kisha detyrimin për të informuar herë pas here ecurinë e këtij projekti…..”.
Dëshmitari Agim Rrapaj pohoi se ka biseduar me të pandehurin Ilir Meta rreth procedurës për dhënien me koncesion të hidrocentraleve në Shushicë. Gjithashtu pohoi se e ka informuar, i ka shpjeguar dhe i ka vënë në dispozicion të pandehurit Ilir Meta vendimin nr.365, datë 10.09.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë. Sipas dëshmitarit Agim Rrapaj, ai nuk ka komunikuar me të pandehurin Ilir Meta me telefon në vitin 2010 për çështjen e koncesionit, por ka qenë për këtë qëllim në zyrën e tij. Ky takim i tij me të pandehurin Ilir Meta është bërë përpara komunikimit telefonik të datës 01.03.2010 mes tyre dhe me shtetasin Dritan Prifti: Dëshmitari Agim Rrapaj deklaron se “…Në atë takim në zyrën e të pandehurit Ilir Meta nuk kam qenë vetëm por ka qenë edhe Ministri i Shëndetësisë, Petrit Vasili, sepse ne shkuam atje për një çështje tjetër të projektit”.
Më tej, dëshmitari Agim Rrapaj shpjegon se“….i kemi dërguar një MEMO Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës ku i shprehnim shqetësimin tonë për përshpejtimin e procedurave, ku i theksojmë njëkohësisht edhe dëmin që na shkaktohej në qoftë se këto procedura do vazhdonin të bllokoheshin…….përmbajtjen e së cilës unë ia bëra dhe paraprakisht të njohur shtetasit Ilir Meta…….Fakti që unë iu ankova zotit Ilir Meta ishte qenia e tij Zëvendëskryeministër dhe Ministër i Punëve të Jashtme, për arsye se kishim dhe tre kompani të huaja të cilat më kishin autorizuar që të bëja ankesë edhe në Ambasadë edhe në Ministrinë e Jashtme….Duke qenë dhe njëkohësisht ministër që e mbulonte subjekti politik, të cilin e drejtonte zoti Meta…..
Sipas dëshmitarit Agim Rrapaj, deri në janar 2010 “kanë qenë mbi 700 mijë euro shpenzime dhe investime të kryera nga kompania deri në këtë periudhë…. shpenzimet dhe investimet janë në proces…jo të gjitha shpenzimet janë paguar….kompania do t’i paguajë në një fazë tjetër…”.
Sipas qëndrimit të prokurorëve, në thelb, parashtrohet se është e besueshme dëshmia e Dritan Priftit që njëri nga motivet për të cilat i pandehuri Ilir Meta i kërkoi dëshmitarit Dritan Prifti të përshpejtonte procedurat duke përfshirë në garë subjektin Bashkimi i Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe shpalljen fitues të tyre, është përfshirja dhe më pas qënia aksioner i saj të shtetasit Fatmir Merkaj.
Në këtë aspekt, ndërmjet të tjerave, dëshmitari Dritan Prifti deklaron se:“…..unë shtetasin Agim Rrapaj e kam takuar shumicën e kohës bashkë me një person tjetër që quhet Fatmir Merko, ose Merkaj, i cili ishte një mik i Ilir Metës dhe në fakt i kam takuar këta të dy me porosi të zotit Meta… në lidhje me punë të ndryshme që kërkonin të bënin nëpërmjet Ministrisë së Ekonomisë….unë gjithmonë i kam lidhur bashkë….e dija që Fatmir Merkaj kishte 20% në këtë koncesion…..”.
Por, në lidhje me rrethanat e ekzistencës së miqësisë mes të pandehurit Ilir Meta dhe shtetasit Fatmir Merkaj, si njëri motiv i ndërhyrjes së tij tek dëshmitari Dritan Prifti, gjatë gjykimit, dëshmitarët Agim Rrapaj dhe Fatmir Merkaj japin shpjegime të tjera dhe mohuese.
Dëshmitari Agim Rrapaj pohoi se e njihte shtetasin Fatmir Merkaj dhe se ka bashkëpunuar me të për një hidrocentral tjetër në Stravaj, për të cilin ai i ka kërkuar që të hartojë planin e biznesit dhe dokumenta të tjera për problemet e gjetjes së financimit. Në Bashkimin e Përkohshëm “Vëllezërit Tola”, shtetasi Fatmir Merkaj është përfshirë nga janari 2010, sepse: “duke pasur edhe hidrocentralin e Stravajt, duke qenë një kompani ndërtuese, duke pasur dhe një lloj eksperience në këtë fushë ne….kërkuam një kompani ndërtuese që të na lehtësonte në shpenzimet që kryheshin në proces me mendimin që të bënim pagesë të vonuar….unë ua propozova atyre këtë kompani…Në shkëmbim të këtij bashkëpunimi iu ofrua një pjesëmarrje në aksione me 20%….”.
Dëshmitari Agim Rrapaj pohoj para gjyktatës se nuk kishte dijeni nëse ka patur njohje mes shtetasit Fatmir Merkaj dhe të pandehurit Ilir Meta. Në sqarim të kundërshtimit të dëshmisë nga ana e prokurorit se në fazën e hetimit kishte deklaruar se shtetasi Fatmir Merkaj dhe shtetasi Ilir Meta njiheshin që më parë dhe nuk janë prezantuar prej meje, dëshmitari Agim Rrapaj dëshmoi para gjykatës se: “… është e vërtetë që në Dhërmi kemi qenë, s’e mbaj mend saktë vitin, por kemi qenë me pushime në të njëjtin hotel dhe a njiheshin a s’njiheshin, atje të tërë njiheshin…..Atje ai (Fatmir Merkaj) të tërëve iu fliste sepse ishte i zoti i hotelit”..Kundërshtimi i dëshmisë i ngritur nga prokurori nuk u pranua nga gjykata.
Dëshmitari Fatmir Merkaj, në dëshminë e tij të dhënë para gjykatës, mes të tjerave deklaroi se : “…Më ka thirrur zoti Rrapaj që Bashkimi “Vëllezërit Tola” ka pasur nevojë për një kompani ndërtuese…më kanë bërë një ofertë…ku kompania ime të merrte përsipër ndërtimin …bashkë me një kompani tjetër greke…por me kosto fitimi zero dhe, në këmbim të këtyre, mua mu ofrua rreth 20% e këtij koncesioni…..detyra ime ka qenë që ta ndërtoj atë…nuk ka qenë detyra ime që të merresha se si do të zhvillohej, sesi do të fitohej…
Gjithashtu, dëshmitari Fatmir Merkaj pohoi që e njeh të pandehurin Ilir Meta sepse: “…atë e njeh gjithë Shqipëria, kurse për t’u takuar jam takuar, unë disponoj një hotel në Dhërmi dhe ai ka ardhur të bëjë pushimet tek hoteli im… Mos gaboj ka qenë qershor, korrik i vitit 2009.
Përsa i përket shtetasit Dritan Prifti, dëshmitari Fatmir Merkaj ka shpjeguar në dëshminë e tij në gjykatë se: “ …Zotin Prifti e kam njohur në dy takime që ka kërkuar nëpërmjet zotit Rrapaj. Zoti Prifti kërkonte të njihte se cilat do ishin kompanitë që do merrnin ndërtimin e kësaj vepre…Më ka marrë dhe njëherë tjetër në telefon vetë, ka dashur të vinte me pushime në hotelin tim në Dhërmi. E kam takuar dhe njëherë pastaj….një herë më kujtohet në një bisedë që kemi pasur tek Rogneri ku në një mënyrë kështu shkarazi tha: Shiko se këto duan dhe një peshqesh tha. Më çuditi me thënë të drejtën, nga ai moment i them këtyre të tjerëve që merruni juve se unë s’kam ndërmend të kontaktoj me këtë lloj njeriu….
Por, mbi kundërshtimin e dëshmisë nga ana e prokurorit, Kolegji Penal pranoi të administrojë thëniet e dëshmitarit Fatmir Merkaj në fazën e hetimit paraprak, ku në lidhje me faktin nëse ka biseduar me dëshmitarin Dritan Prifti lidhur me koncesionin për hidrocentralin Egnatia-Shushicë, ai ka deklaruar se: “…nuk kam biseduar, pasi nuk kisha asnjë të drejtë të bisedoja me të. I vetmi kontakt me të ka qenë ai që deklarova më sipër, ku kemi biseduar në zyrën e zotit Dritan Prifti për shtyrjen e afatit të realizimit të koncesionit Stravaj. Në kontaktet telefonike, një apo dy herë, nuk kemi biseduar fare për koncesionin, por thjesht ai më ka pyetur nëse kisha ndonjë dhomë të lirë në hotelin në Dhërmi. Unë i kam thënë jo dhe me kaq është mbyllur biseda jonë. Kontakti im i fundit me shtetasin Dritan Prifti ka qenë ditën e emisionit në “Top Story” në “Top Channel”, ku ai shpifi për mua dhe lidhjen time me Ilir Metën…..”.
Gjatë gjykimit, dëshmitarët e tjerë, Agim Rrapaj, Ymer Tola, Erdit Rrapaj, Skënder Tola, Emin Toçi, Andi Dedja, aksionerë e përfaqësues të subjektit Bashkimi i Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., pohojnë ekzistencën dhe rrethanat që përmbahen në shkresën MEMO të janarit 2010 mbi vonesat në procedurat e garës koncesionare dhe dëmin ekonomik që po i shkaktohej shoqërisë nga kjo vonesë.
Nga ana tjetër, funksionarë të Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës dhe anëtarë të Komisionit të Vlerësimit të Ofertave, Durim Kraja, Zamir Stefani, Ervin Duraj, Etleva Kondi, pohuan në dëshmitë e tyre të dhëna përpara gjykatës se askush nuk u ka ndërhyrë apo bërë presion në procesin e zhvillimit të konkurimit për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë.
Sipas prokurorëve, fakti që i pandehuri Ilr Meta jo vetëm i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë në garën koncesionare për ndërtimin e hidrocentraleve Egnatia-Shushicë, Bashkimin e Përkohshëm të Shoqërive “Vëllezërit Tola” sh.p.k., por edhe i ka premtuar si shpërblim të kundërligjshëm shumën prej 700 mijë euro si dhe 7% të aksioneve, rezulton i provuar edhe nga regjistrimi audioviziv që dëshmitari Dritan Prifti i ka bërë bisedës me të pandehurin Ilir Meta.
Prokurorët, ndërmjet të tjerave, në parashtrimin e tyre të hollësishëm, argumentojnë se “origjinali i kësaj videoje ndodhet në lap-top dhe në USB, të pranuara nga gjykata si provë materiale. Dokumenti video i ndodhur në lap-top në fajlin e emërtuar c: user Dritan Prifti /PITC 0008.avi… është vlerësuar nga gjykata si provë e vlefshme proceduralisht, me vendimin e ndërmjetëm të datës 11.07.2011, me të cilin ajo ka rrëzuar kërkesën e mbrojtjes për papërdorshmëri të video regjistrimit. Për më tepër, kjo video ka qenë edhe objekti kryesor i ekspertimit teknik të caktuar nga gjykata me vendimin e saj të datës 22.07.2011. Ky akt ekspertimi, të cilit i bashkëngjitet, si pjesë integrale, kjo CD-i me kopjen e pastruar të bisedës së regjistruar, është pranuar dhe marrë si provë nga gjykata me vendimin e saj të datës 14.11.2011. Pra, sa më sipër, VIDEO-ja rezulton të jetë pranuar dhe marrë si provë në rrugë ligjore nga gjykata, pavarësisht se me vendimin e datës 16.12.2011 nuk pranoi kërkesën tonë për ta parë, dëgjuar dhe transkriptuar videon.
Nga tërësia e rrethanave të çështjes, të vërtetuara në rrugë gjyqësore, por dhe nga përmbajtja e aktit të ekspertimit teknik, rezultoi se kjo VIDEO ishte origjinale dhe e pa tjetërsuar. Përmbajtja e kësaj videoje mbështet plotësisht deklarimet e dëshmitarit Dritan Prifti edhe në lidhje me natyrën e bisedës, problematikën e saj, interesimin e të pandehurit për ankandin e shitjes së 30 mijë ton naftë bruto, si dhe për garën koncesionare të ndërtimit të H/C Egnatia-Shushicë. Ashtu siç shpjegon edhe dëshmitari, kjo video vërteton komunikimin në telefon me përfaqësuesin e Shoqërive Bashkimi i Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., shtetasin Agim Rrapaj dhe kalimin e telefonatës dëshmitarit Dritan Prifti nga vetë i pandehuri Ilir Meta.
Kjo rrethanë fakti, mbështetet plotësisht nga analiza e tabulateve telefonike të shtetasit Agim Rrapaj, që është administruar si provë, e cila paraqet komunikimin me telefon ndërmjet tij dhe Ilir Metës më datën 01.03.2010 në orën 13.28, gjatë kohës që ai ishte në takim në zyrën e dëshmitarit Dritan Prifti. Kjo është një provë tjetër e pa kundërshtueshme, që siç u tha, mbështet vërtetësinë e dëshmisë së Dritan Priftit dhe tregon gjithashtu për interesimin e të pandehurit për këtë koncesion dhe ndërhyrjen e tij në favor të kompanisë që përfaqësohej nga Agim Rrapaj”.
Kolegji Penal çmon të theksojë se, lidhur me origjinalitetin, paprekshmërinë dhe kuptueshmërinë e videoregjistrimit gjatë gjykimit, u bë e nevojshme marrja e një mendimi shkencor nëpërmjet realizimit të një ekspertimi me specialistë të fushës informatike dhe teknologjisë audio. Ky ekspertim u realizua me një grup ekspertësh dhe akti i ekspertimit iu nënshtruar debatit gjyqësor, ku palët, si përfaqësuesit e organit të akuzës ashtu edhe mbrojtësit e të pandehurit, i kanë drejtuar pyetje grupit të ekspertëve, në përfundim të të cilit Kolegji Penal vendosi ta pranojë si provë dhe administrojë në fashikullin e gjykimit.
Akti i ekspertimi dhe shtesa e aktit të ekspertimit, pasi parashtron shpjegime të hollësishme teknike lidhur me pyetjet e shtruara nga gjykata dhe nga palët në proces, mes të tjerave arrin në përfundimin se:
- në objektin e ekspertimit provë materiale “orë“ nuk u gjet asnjë gjurmë e bisedës Meta-Prifti, por u gjet një material tjetër audio-video;
- nuk është e mundur të përcaktohet ekzaktësisht ora dhe data gjeografike e hedhjes, shkarkimit në lap-top videoja e bisedës Meta-Prifti;
- nga ekspertimi u konstatua se probabiliteti i ndërhyrjeve është i lartë në kuptim të fshirjes dhe montazhit audio tek C: Users/Dritan Prifti/100DSCIM/PICT0008.avi;
- në file-n objekt ekspertimi të gjetur në lap-top ka shumë anomali të pashpjegueshme të ndodhura në një hapësirë të shkurtër kohe;
- Nga analiza e grafikëve të fuqisë audio të bisedës Meta-Prifti rezulton se ajo është nga -3.1 db deri në -9.2 db dhe është në pjesë të veçanta e pakuptueshme për veshin e njeriut;
- kopja që u përftua nga filtrimi nuk solli përmirësime të dukshme për sa i përket dëgjueshmërisë dhe kuptueshmërisë. Pjesët që para filtrimit ishin të pakuptueshme mbeten të tilla edhe pas filtrimit.
Sipas ekspertëve, kuptimi teknik i autenticitetit në fushën e teknologjisë së informacionit është që informacioni i transmetuar nga dhënësi tek marrësi të jetë identik, origjinal. Për të garantuar këtë origjinalitet, përdoren teknika nga më të ndryshmet, si p.sh. vulat dixhitale dhe enkriptimi me çelësa dixhitalë.
Bazuar në konkluzionet e ardhura nga ekpertët, Kolegji Penal vlerëson se materiali audioviziv që iu nënshtrua ekspertimit nuk është origjinal. Në këtë material audioviziv u vërtetua mundësia dhe probabiliteti i lartë i ndërhyrjeve në përmbajtje si rezultat i anomalive të pashpjegueshme. Ndërkohë që cilësia e tij është nën nivelin shkencor të kuptueshmërisë së përmbajtjes së tij.
Mbi këtë bazë, Kolegji Penal vjen në përfundimin se ky material, me përmbajtje një regjistrim audioviziv ku pretendohet të përmbahet një bisedë mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti, nuk përmban gjurmë të vlefshme dhe nuk përmbush kriteret ligjore për t’u konsideruar provë materiale, nga ana tjetër, dëgjueshmëria dhe kuptueshmëria e tij nuk mundësojnë qartësimin e rrethanave të faktit që pretendohet se mund të përmbahen në të.
Si përfundim, Kolegji Penal vlerëson se, nga veprimet hetimore të kryera dhe provat e administruar e të çmuara në gjykim, nuk rezulton e provuar që në bisedën e datës 01.03.2010 mes dëshmitarit Dritan Prifti dhe të pandehurit Ilir Meta, ky i fundit ka kërkuar të ndikojë në mënyrë të paligjshme dhe t’i ofrojë dëshmitarit Dritan Prifti një shpërblim prej 700 mijë euro dhe 7% të aksioneve të subjektit Bashkimi i Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., për të favorizuar këtë subjekt në fitimin e konkurrimit publik për dhënien me konçesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë.
21.9.2 Sipas kërkesës për gjykim, argumentave, kërkesave e provave të paraqitura gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, si edhe në diskutimin përfundimtar, nga ana e prokurorëve u parashtrua se rezulton e vërtetuar që, në bisedën e datës 01.03.2010, i pandehuri Ilir Meta i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a, në ankandin për shitjen e një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto të prodhuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a., duke i ofruar edhe një përfitim i paligjshëm deri në 1 milion USD, për t’i ndarë së bashku.
Por gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, Kolegji Penal vëren se vetëm dëshmitari Dritan Prifti bën deklarime sipas të cilave, në bisedën e tij të datës 01.03.2010 me të pandehurin Ilir Meta, çështje tjetër e diskutuar mes tyre ka qenë ajo e ecurisë së procedurave të ankandit të shitjes së një sasie nafte nga “Albpetrol” sh.a., si dhe ndërhyrja e hapur për të favorizuar në këtë garë Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a., me aksioner të vetëm shtetasin Bekim Halilaj, një mik i afërt i të pandehurit Ilir Meta dhe i LSI-së, nëpërmjet shtyrjes dhe anullimeve të datave të ankandit për shkak të frikës nga konkurenca dhe kërkimit të avantazheve (marrjes me qira të një rafinerie të “ARMO” sh.a.), madje kundrejt një përfitimi prej 1 milion USD për t’u ndarë mes dy bashkëbiseduesve.
Kështu, në dëshminë e dhënë në seancë gjyqësore, dëshmitari Dritan Prifti ka shpjeguar se: “Zoti Meta, gjatë takimit në zyrën time, më kujtoi se çfarë,… më kujtoi që të zbatoja ato që kishim biseduar në lidhje me ankandin e naftës, në lidhje me fitimin e këtij ankandi nga miku i tij Bekim Halilaj. Unë, me sa mbaj mend, ai kërkonte anullimin e ankandit në atë periudhë sepse mendohej që zoti Halilaj nuk ishte i sigurt për fitoren e këtij ankandi dhe kërkonte shtyrjen e ankandit dhe unë, për të mos qenë kundërshtues dhe për mos të lënë hapësira që ai ta kuptonte që ishte duke u regjistruar, thashë, po do ta bëj, ai nguli këmbë, tha: Mbaroje pse nuk e mbaron? anulloje, pse nuk e anullon?…….
……..Në këtë takim ai ka kërkuar që të anullohej ankandi….ku “Albpetroli”….i kishte dërguar ftesë…pothuajse të gjitha kompanive që kishin leje të bënin këtë lloj aktiviteti në Shqipëri…. kam idenë që zoti Halilaj për shkak se ishte firmë e re…mendonte që do të kishte konkurencë të madhe aty dhe për shkak të kësaj konkurence nuk kishte mundësi ta fitonte këtë ankand…..zoti Meta më kishte porositur dhe mua, kishte plan që zoti Halilaj të bënte një marrëveshje me rafinerinë “Armo” që nafta që mund të fitohej nga ankandi i “Albpetrol” t’i shitej, pra të shkonte dhe të përpunohej në rafineri dhe nëse kjo marrëveshje do të bëhej sigurisht që zoti Halilaj, kompania e tij, do të kishte përparësi për të fituar ankandin…. Ka pasur një specifikë që është shumë e vështirë eksporti i naftës bruto, sepse nuk ka shumë kapacitete depozitash portuale për ta stokuar dhe pastaj eksportuar me anije….në qoftë se dikush kishte një marrëdhënie ekskluzive, apo sidoqoftë me rafinerinë kishte avantazh shumë të madh në krahasim edhe me të tjerët……në këtë rast zoti Meta kërkoi anullimin sepse kompania atëhere nuk e kishte arritur marrëveshjen me “Armo”n…..
……..Për ankandin e naftës, gjatë bisedës në zyrën time, nuk kam pasur ndonjë ofertë prej zotit Meta, por dua të sqaroj që kjo bisedë mund të jetë bërë me dhjetëra herë dhe ofertën prej zotit Meta e kam pasur një herë në zyrën e tij në Ministrinë e Jashtme dhe një herë gjatë një dreke në Hotel Rogner. Është ofruar 1 milion dollarë për t’u ndarë në fakt mes meje dhe zotit Meta, jo drejtpërdrejt për mua nga kjo punë…….”.
Po kështu, dëshmitari Dritan Prifti, shpjegon në dëshminë e tij se: “Me zotin Halilaj …jam takuar…në zyrën time, në zyrën e zotit Meta në Ministrinë e Jashtme, në Hotel Rogner, mbase disa herë….Në disa raste vetëm me atë, në disa raste me atë dhe zotin Meta……Bisedat kanë qenë pothuajse gjithmonë në lidhje me ankandet e naftës në “Albpetrol”……I kam thënë merr pjesë, në qoftë se je brenda kërkesave dhe brenda ligjit t’i fitosh….”.
Nga ana tjetër, në dëshminë e dhënë para gjykatës, dëshmitari Bekim Halilaj, në thelb mohon njohjen e thellë me të pandehurin Ilir Meta. Perkundrazi pohon se njohjen e thellë dhe të gjatë e kishte me dëshmitarin Dritan Prifti. Po kështu, dëshmitari Bekim Halilaj mohon edhe ankesën a ndërhyrjen e tij tek i pandehuri Ilir Meta deri në muajin Mars 2010. Dëshmitari Bekim Halilaj pohon se vetëm në qershor 2010, duke e takuar rastësisht i është ankuar të pandehurit Ilir Meta për sjelljen dhe qëndrimet e padrejta të dëshmitarit Dritan Prifti në këtë proces ankandi të shitjes së naftës bruto nga “Albpetrol” sh.a.
Dëshmitari Bekim Halilaj, mes të tjerave, deklaroi në gjykim se: “…duke u nisur nga njohja që kisha me zotin Dritan Prifti kam biseduar shumë herë me të përpara se të fillonte ankandi, duke qenë se jam njohës i mirë i fushës së hidrokarbureve….Mu kërkua nga ministri i asaj kohe për të paraqitur një kërkesë me shkrim në Ministri……Në dhjetor 2009 prita përgjigjen… pas një muaji më thërret dhe më thotë: Kjo duhet bërë me ankand…brenda rregullave…. Në ankandin e datës 01.03.2010 u paraqitëm…..Për fat ishim vetëm neve në sallën ku zhvillohej ankandi….na thonë ankandi u anullua. Në bazë të një shtojce të datës 26 shkurt… kompania ime nuk e kishte marrë……komisioni nuk më ka dhënë asnjë shpjegim pse u anullua ankandi….U paraqitëm në datën 10 Mars…..nuk ishte asnjë kompani tjetër…na thonë u anullua prapë…….Duke u nisur nga kjo, në të dyja ankandet isha i vetëm dhe meqënëse nuk më dhanë asnjë përgjigje iu drejtova prapë zotit ministër nëpërmjet telefonatave që kishim të dy bashkë dhe nuk më dha asnjë shpjegim……
…….Me shtetasin Dritan Prifti jo vetëm jam njohur por dhe kam qenë mik….qysh në vitin 2003…..me kërkesën e Dritan Priftit kam ardhur, kam hapur aktivitetin në Shqipëri……..Edhe shtetasin Ilir Meta e njoh si një njeri politikan…jam takuar o në Shkup o në Athinë….rreth këtyre viteve, por në rrethana krejt të ndryshme njërin me tjetrin…….nuk kisha unë arsye t’i kërkoja ndihmë shtetasit Ilir Meta kur njihja ministrin direkt të asaj pune dhe kur unë paraqitesha i vetëm në ankand dhe nuk i merrja… Në asnjë mënyrë nuk kam folur me Ilir Metën për punë ankandi…. Vetëm kur jam takuar njëherë në rrugë, duke konsideruar që ministri i linjës ishte i partisë ku drejtonte Ilir Meta, rastësisht se unë jetoja në Rogner… i jam ankuar në linjë partie… jo si ndihmë personale…Ka qenë rreth muajit qershor….
Dëshmitari Bekim Halilaj në dëshminë e tij pohon se ishte interesuar për marrjen me qira të një rafinerie nga Shoqëria “Armo” sh.a. dhe takimin me Drejtorin e Përgjithshëm të saj, shtetasin Rezart Taçi : “…..Telefonin e Rezartit e kam vetë dhe ka folur direkt…kam bërë një herë një kontakt…. me zotin Rezart Taçi, i kam ofruar që a ishte i interesuar për të dhënë një nga rafineritë me qira, nuk ramë dakord për çmimin….dhe e kemi mbyllur këtu”.
Nga ana e tij, edhe dëshmitari Rezart Taçi pohon se e njeh shtetasin Bekim Halilaj, i cili i “…ka kërkuar një takim nëpërmjet miqve të përbashkët. Ka kërkuar bashkëpunim me Kompaninë “Armo” duke kërkuar me qira njërën nga rafineritë e kësaj kompanie….si sipërmarrës në fushën e hidrokarbureve…Nga informacioni që kam në atë periudhë, i përgjithshëm, sipërfaqësor, mendoj që nuk kishte kapacitetin për të operuar me një nga rafineritë tona”. Dëshmitari Rezart Taçi pohoi se nuk e kishte pranuar propozimin e Bekim Halilajt për marrjen me qira të një rafinerie dhe deklaroi se nuk kishte biseduar ndonjëherë me të pandehurin Ilir Meta dhe Dritan Priftin për shtetasin Bekim Halilaj.
Mbi pyetjen e prokurorit nëse janë takuar të tre së bashku, i pandehuri Ilir Meta, shtetasi Dritan Prifti dhe ai vetë, dëshmitari Bekim Halilaj iu përgjigj se nuk mban mend nëse janë takuar ndonjëherë të tre bashkë, ndoshta mund të ketë ndodhur me ndonjë delegacion.
Në gjykim, në dëshminë e tij, lidhur me rrethanën nëse ka patur telekomunikime me të pandehurin Ilir Meta në këtë periudhë, dëshmitari Bekim Halilaj deklaroi se: “Nuk më kujtohet, por për punë ankandi nuk kam folur me zotin Meta, përjashtuar atë rastin kur jam takuar në Rogner.” Nga ana tjetër, lidhur me ekzistencën e telekomunikimeve me dëshmitarin Dritan Prifti, dëshmitari Bekim Halilaj deklaroj se të tilla ka patur: “…vazhdimisht…pasi e kam mik dhe më ka thirrur dhe në shtëpi…..s’kisha se si të mos bisedoja në telefon dhe me sms, çdo ditë pothuajse komunikoja, 2 herë, 3 herë në ditë.” Dësmitari u shpreh se nuk i kujtohej më cilin kishte patur më shumë telekomunikime, veçanërisht në periudhën e ankandave, me të pandehurin Ilir Meta apo me shtetasin Dritan Prifti.
Gjithashtu, gjatë dëshmisë së dhënë para gjykatës, duke mohuar që t’i ketë kërkuar të pandehurit Ilir Meta të ndikojë tek shtetasi Dritan Prifti duke u ofruar si shpërblim 1 milion dollarë, dëshmitari Bekim Halilaj u përgjigj se: “E para e punës nuk kisha përse t’ia kërkoja zotit Meta sepse ja kërkoja zotit Prifti unë që të merrja pjesë në ankand. E dyta sikur të ishin kollaj këto nga 1 milion dhe nga 2 milion dollarë s’kishim nevojë të bënim ankande ne fare, unë nuk hyja në ankand, merrja ato 1 milion dollarë dhe ikja në shtëpi dhe isha rehat me veten time”.
Së fundi, dëshmitari Bekim Halilaj mohoi që të kishte njohje të afërt dhe komunikim të vazhdueshëm me shtetasin Pajtim Sulaj, zëvendësdrejtor i përgjithshëm e “Albpetrol” sh.a. dhe kyetar i komisionit të njësisë së ankandeve. Lidhur me shtetasin Pajtim Sulaj, dëshmitari Bekim Halilaj deklaroi se: “Personlisht e kam njohur si paraqitje në gjyqin e parë kur na thirrën që nuk arritëm të dëshmonim…pyetëm njëri tjetrin kush je ti, kush jam unë……kemi pasur njëherë apo dy herë….komunikim me telefon, duke u interesuar si kryetar komisioni që ishte ai përse ishte anulluar ankandi……nuk di se si ta dijë zoti Dritan se nga më ka ardhur mua ai mesazh. Atë mesazh po e kam dërguar unë….. a më ka dërguar Pajtimi apo jo, nuk më kujtohet dhe nuk mbaj mend. Ndërsa vetë Dritanit i kam shkruajtur çfarë kam menduar unë”.
Në lidhje me pozitën dhe rolin e shtetasit Pajtim Sulaj në ankandin për shitjen e naftës bruto të “Albpetrol” sh.a., dëshmitari Dritan Prifti shpjegoi se: “Zoti Pajtim Sulaj është nën drejtor i “Albpetrol” si rrjedhojë e një marrëveshje politike mes PD-së dhe LSI-së, madje unë kam qenë personi që për Qarkun e Fierit e kam negociuar këtë marrëveshje dhe posti i tij është rrjedhojë e një marrëveshje politike, por ai është emëruar atje edhe për shkak të aftësive dhe njohurive që ka, pra jo si person politik por si person profesionist…
…Me zotin Sulaj kam biseduar vetëm një herë….. e kam thirrur vetëm një herë në zyrë për ta pyetur rreth një ankandi….duhet të ketë qenë për një ankand që është bërë më mbrapa…..në lidhje me pozicionin e Kompanisë “Halilaj Holding Group”. E kam pyetur nëse kjo kompani kishte ndonjë sh.a. ns që ta fitonte atë ankand dhe zoti Sulaj më ka thënë…nga vlerësimi që ka bërë komisioni nuk ka asnjë sh.a. ns ligjor….. Nuk i kam bërë asnjë kërkesë për të favorizuar ndokënd, por vetëm jam informuar si ministër për të qenë korrekt dhe në fakt i kam thënë atëhere zotit Sulaj se: “Meqë është çështja kështu të lutem shumë fol dhe me zotin Meta dhe sqaroji dhe atij se si është puna e ankandit….
Ndryshe nga sa dëshmoi shtetasi Bekim Halilaj, lidhur me njohjen dhe marrëdhëniet e tij me shtetasin Pajtim Sulaj, dëshmitari Dritam Prifti deklaroi para gjykatës se: “Unë nuk kam ndërmjetësuar asnjëherë për t’i njohur këta dy persona. Kam bindjen që…..njiheshin në kushte dhe rrethana të tjera….”.
Nga ana e tij, në dëshminë e bërë para gjykatës, dëshmitari Pajtim Sulaj, mes të tjerave, deklaroi se: “Unë kam filluar punë në nëntor 2009….Kam qenë edhe kryetar i komisionit të vlerësimit të ofertave….Deri më sot kemi bërë 6 ankande…. anakndi i parë fitues ka qenë në 28 korrik….
…”Albpetrol” në vitin 2009 ka patur kontratë për shitje nafte me Kompaninë “Armo”, pasi kontrata mbaroi……ofertën e parë ne e kemi hedhur në treg rreth 20 shkurtit…..Bëhej fjalë për 50 mijë ton që kishim gjendje…..për fituesin e shitjes së naftës u caktua data 1 mars. Por kishim gabuar se për kompanitë e huaja i kishim nxjerrë pa dashur nga konkurenca dhe bëmë një ndryshim ku i njoftuam të gjitha kompanitë….E anulluam ankandin një herë dhe e caktuam për në datën 10 mars. Në 10 mars….vetëm 10 minuta përpara ankandi u anullua me një urdhër të ministrit si pronar i “Albpetrol”-it. Ka ardhur dhe një faks….. Arsyeja ishte për probleme shtetërore…..Unë u detyrova dhe e anullova këtë ankand…..Mbas kësaj date ankandi tjetër është bërë në korrik……
….në datën 10 mars ne na erdhi një zonjë, në emër të Kompanisë “Halilaj Holding Group” me dosje në dorë…..por përderisa kishim urdhër, ne as nuk ia pranuam fare dosjen. Ajo ka bërë edhe një deklaratë mbi arsyen përse…ne i thamë do ta marrësh zyrtarisht…
Pasi u shpreh në dëshminë e tij se: “…unë nuk kam pasur asnjë lloj ndikimi, as nga zoti Meta dhe as nga zoti Prifti lidhur me ankandin…”, në vijim dëshmitari Pajtim Sulaj deklaroi se: ….unë zotin Ilir Meta dy herë gjithsej e kam takuar në kohën e fushatës…. atëhere kam qenë me zotin Dritan katër muaj dhe kisha kontakte të tjera me ministrin tim deri në periudhën e ankandit……. pra në fushatën e vitit 2009…e kam njohur dhe zotin Ilir…
Përsa i përket marrëdhënieve me shtetasin Bekim Halilaj, dëshmitari Pajtim Sulaj deklaroi se: “Unë Bekim Halilin e kam njohur për herë të parë këtu, kur erdhi në gjykatë, vetëm me telefon më ka folur. E para për Bekimin, ministri me tha dikur në maj, qershor një gjë e tillë, më dha numrin e telefonit dhe më tha: Bëji sa herë telefon dhe unë herë fola dhe herë nuk fola…..
…..Unë Halilin para majit s’e kam njohur fare, nuk ma merr mendja t’i kem dërguar dhe mesazh se nuk e kam njohur….
….Më pyeti Dritan Prifti për shtetasin Bekim Halilaj dhe më thanë se është miku i LSI-së dhe për ta konfirmuar mendova që t’i telefonoja dhe Ilir Meta më tha: “Zbato ligjin, thuaj dhe ministrit zbato ligjin”. Më pas unë i thashë Dritan Priftit se nuk më tha gjë Ilir Meta dhe Dritan Prifti më tha që të vazhdoja të zbatoja procesin….për ankandin e datës 10 mars nuk kam pasur asnjë lloj komunikimi me zotin Meta. I vetmi komunikim ka qenë…në ankandin e parë të korrikut kur ishte pjesëmarrëse kjo kompani, ku zoti Dritan 2 a 3 javë përpara më tha që është një miku jonë, shikoje nëqoftë se e meriton….i kam thënë që nuk i plotëson kushtet dhe për këtë i kam thënë ministrit që po i bëj dhe telefon zotit Meta…..nga zyra e ministrit tim kam marrë zotin Meta, ka qenë në udhëtim…më ka thënë zbato ligjin…..
Gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes u pyetën si dëshmitarë, anëtarët e njësisë së ankandeve në “Albpetrol” sh.a., Majlinda Meduli dhe Artur Mahmutaj, përkatësisht juriste dhe drejtor juridik i këtij subjekti, të cilët, pasi dhanë njoftime mbi aspektin teknik të zhvillimit të procedurave të ankandit për shitjen e naftës bruto, deklaruan se në përmbushjen e detyrës së tyre nuk kanë patur presione, ndikime dhe oferta nga askush.
Sikurse në rastin e episodit të procedurës për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë, vërtetësia dhe përmbajtja e regjistrimit audioviziv që dëshmitari Dritan Prifti i ka bërë bisedës me të pandehurin Ilir Meta, sipas qëndrimit të prokurorëve, përbëjnë një provë tjetër që vërteton se, në bisedën e datës 01.03.2010, i pandehuri Ilir Meta i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a., në ankandin për shitjen e një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto të prodhuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a., duke i ofruar edhe një përfitim të paligjshëm deri në 1 milion USD, për t’i ndarë së bashku.
Kolegji Penal vlerëson të mos përsërisë në vijim analizën dhe përfundimet e tij në lidhje me vlerën dhe fuqinë provuese të regjistrimit audioviziv, të parashtruara njëherë më sipër në pikën 21.9.1 të këtij vendimi për episodin e procedurës për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë.
Prandaj, për të njëjtat arsye dhe shkaqe, Kolegji Penal vjen në përfundimin se, ky material me përmbajtje një regjistrim audioviziv ku pretendohet të përmbahet edhe një bisedë mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti lidhur me një ankand të shitjes së naftës bruto nga “Albpetrol” sh.a., nuk përmban gjurmë të vlefshme dhe nuk përmbush kriteret ligjore për t’u konsideruar provë materiale, nga ana tjetër, dëgjueshmëria dhe kuptueshmëria e tij nuk mundësojnë qartësimin e rrethanave të faktit penal që pretendohet se mund të përmbahen në të.
Si përfundim, Kolegji Penal vlerëson se, nga veprimet hetimore të kryera dhe provat e administruar e të çmuara në gjykim, nuk rezulton e provuar që në bisedën e datës 01.03.2010 mes dëshmitarit Dritan Prifti dhe të pandehurit Ilir Meta të jetë biseduar në lidhje me ecurinë e një ankandi për shitjen e naftës bruto nga “Albpetrol” sh.a., për të ndikuar që në këtë procedurë të favorizohej padrejtësisht subjekti “Halilaj Holding Group” sh.a. dhe përkundrejt një përfitimi të paligjshëm në shumën 1 milion USD për t’u ndarë mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti.
22. Duke patur parasysh analizën dhe çmimin e provave të pranuara për shqyrtim sikurse u parashtrua më sipër, Kolegji Penal vlerëson se, për të ardhur në përfundimet e tij për zgjidhjen e çështjes, është vendi për të analizuar dispozitat konkrete të ligjit material e procedural penal të zbatueshme në procedimin penal objekt i këtij gjykimi.
Paraprakisht, Kolegji Penal vëren se Prokuroria e Përgjithshme, në kërkesën për gjykim dhe në qëndrimin e mbajtur edhe në diskutimin përfundimtar, shprehet se nga hetimi dhe gjykimi rezulton e provuar që i pandehuri Ilir Meta, duke kryer veprime direkte, i ka premtuar dhe propozuar një funksionari të lartë shtetëror, shtetasit Dritan Prifti, përfitime të paligjshme në shuma parash në dorë dhe përfitimin e 7% të aksioneve. Pra, sipas qëndrimit të akuzës, i pandehuri Ilir Meta ka kryer veprën penale të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë, të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal dhe ka kërkuar që gjykata të japë një vendim dënimi ndaj tij me 2 vjet burgim dhe 1 milion lekë gjobë.
Nga ana tjetër, gjatë gjithë shqyrtimi gjyqësor dhe në diskutimin e saj përfundimtar, avokatët mbrojtës të së pandehurit Ilir Meta, në thelb, kanë qëndrimin se, në këtë procedim penal, bëhet fjalë vetëm për një pretendim imagjinar dhe rrethana të sajuara qëllimisht nga dëshmitari Dritan Prifti, për të krijuar prova që në të vërtetë nuk ekzistojnë, në mënyrë që të krijojë bindjen mbi ekzistencën e një fakti që sipas ligjit përbën vepër penale: nga i pandehuri Ilir Meta janë kryer veprime dhe janë bërë përpjekje për të favorizuar dy subjekte në konkurime të ndryshme publike dhe janë ofruar shpërblime ndaj funksionarit publik për të kryer veprime a mosveprime, me qëllim favorizimin e atyre subjekteve në garë publike me vlera dhe interesa të konsiderueshme ekonomike e financiare. Prandaj, bazuar në nenin 388, pika 1, shkronja “a” të Kodit të Procedurës Penale, përfundimisht mbrojtja kërkon nga gjykata deklarimin e pafajshëm të së pandehurit Ilir Meta sepse fakti nuk ekziston.
22.1 Përsa i përket ligjit penal material, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë mban parasysh se në nenin245 të Kodit Penal parashikohet se:
“Premtimi, propozimi ose dhënia, drejtpërdrejt ose tërthorazi, i çfarëdo përfitimi të parregullt, funksionarëve të lartë shtetërorë ose të të zgjedhurve vendorë, për vete ose për persona të tjerë për të kryer ose mos kryer një veprim që lidhet me detyrën a funksionin e tij, dënohen me burgim nga një deri në pesë vjet dhe me gjobë nga pesëqind mijë deri në dy milionë lekë.
Në thelb katër elementët e kësaj figure të veprës penale janë:
Objekti – marrëdhëniet shoqërore të rëndësishme, të vendosura për të siguruar veprimtarinë e rregullt, autoritetin dhe besimin e publikut ndaj veprimtarisë së funksionarëve të lartë shtetërorë ose të zgjedhurve vendorë, si dhe interesat e ligjshme të shtetasve të mbrojtura posaçërisht nga ligji nga veprimet e mosveprimet kriminale. Gjithashtu, objekti që mbrohet posaçërisht nga ligji penal është edhe sigurimi që administrata publike të funksionojë rregullisht, në mënyrë transparente, të ndershme dhe të paanshme, në përmbushje të interesit publik, si dhe që të mbrohet besimi i qytetarëve në administratën e tyre publike sikurse edhe funksionarët e nëpunësit e saj nga përpjekjet e mundshme korruptive kundër tyre.
Subjekti aktiv i kësaj vepre penale është çdo person që ka mbushur moshën për përgjegjësi penale dhe që është i përgjegjshëm penalisht.
Ndërsa subjekti pasiv është “funksionari i lartë shtetëror” ose “i zgjedhuri vendor”. Faktin se cilët janë këta funksionarë e përcakton Kushtetuta dhe ligjet e veçanta.
Nga ana objektive krimi kryhet me veprime që shprehen nëpërmjet premtimit ose propozimit subjektit pasiv për dhënien e përfitimeve të parregullta, për vete a për persona të tjerë, për të kryer apo për të mos kryer një veprim që lidhet me përmbushjen e detyrës apo funksionit të tij. Po kështu, me anë të dhënies së këtyre përfitimeve drejtpërdrejt apo tërthorazi subjektit pasiv (funksionarit të lartë shtetëror).
Nga ana subjektive krimi kryhet me dashje direkte dhe me qëllim përfitime materiale apo jo pasurore.
22.2 Bazuar në vlerësimin dhe çmimin e provave të pranuara dhe debatuara në seancë gjyqësore, përsa i përket episodit, faktit të ofrimit të përfitimit të parregullt material prej 700 mijë eurosh dhe 7% të aksioneve të Bashkimit të Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., kundrejt favorizimit të këtij subjekti në konkurimin për dhënien në koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë, Kolegji Penal vëren se:
- vërtetohet se subjekti aktiv është i pandehuri Ilir Meta, të cilit i atribuohet kryerja e veprës penale të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal;
- vërtetohet se subjekti pasiv është shtetasi Dritan Prifti, i cili në kuptim të dispozitës së nenit 245 të Kodit Penal është funksionar i lartë shtetëror, deputet dhe ish ministër, për të cilin i pandehuri Ilir Meta akuzohet se i ka ofruar përfitime të parregullta për të kryer veprime që lidhen me detyrën e tij:
- nisur nga akuza e ngritur dhe vepra që pandehet se ka kryer i pandehuri Ilir Meta, vërtetohet në gjykim se cili është objekti që pandehet se cënohet: marrëdhëniet që sigurojnë rregullshmërinë, autoritetin dhe besimin publik ndaj funskionarëve të lartë shtetërorë.
Por, bazuar në vlerësimin dhe çmimin e atyre provave që u pranuan dhe debatuan në seancë gjyqësore, Kolegji Penal vëren se, në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, nuk u arrit të provohet që i pandehuri Ilir Meta t’i ketë ofruar e premtuar shtetasit Dritan Prifti përfitime të parregullta, sikurse u pandeh, në shumën 700 mijë euro dhe 7% të aksioneve të aksioneve të Bashkimit të Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., me qëllim që shtetasi Dritan Prifti të kryente veprime të lidhura me funksionin e tij për të favorizuar subjektin juridik të sipërcituar.
22.3 Bazuar në vlerësimin dhe çmimin e provave të pranuara dhe debatuara në seancë gjyqësore, përsa i përket episodit, faktit të ofrimit të përfitimit të parregullt material në shumën 1 milion USD, përkundrejt favorizimit të subjektit “Halilaj Holdin Group” sh.a. në konkurimin, ankandin për shitjen e 50 mijë MT naftë bruto organizuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a., Kolegji Penal vëren se:
- vërtetohet se subjekti aktiv është i pandehuri Ilir Meta, të cilit i atribuohet kryerja e veprës penale të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal;
- vërtetohet se subjekti pasiv është shtetasi Dritan Prifti, i cili në kuptim të dispozitës së nenit 245 të Kodit Penal është funksionar i lartë shtetëror, deputet dhe ish ministër, për të cilin i pandehuri Ilir Meta akuzohet se i ka ofruar përfitime të parregullta për të kryer veprime që lidhen me detyrën e tij;
- nisur nga akuza e ngritur dhe vepra që pandehet se ka kryer i pandehuri Ilir Meta, vërtetohet në gjykim se cili është objekti që pandehet se cënohet: marrëdhëniet që sigurojnë rregullshmërinë, autoritetin dhe besimin publik ndaj funskionarëve të lartë shtetërorë.
Por, bazuar në vlerësimin dhe çmimin e atyre provave që u pranuan dhe debatuan në seancë gjyqësore, Kolegji Penal vëren se, në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, nuk u arrit të provohet që në bisedën e zhvilluar në datën 01.02.2010 midis shtetasit Dritan Prifti dhe të pandehurit Ilir Meta të jetë diskutuar lidhur me ankandin e shitjes së naftës dhe favorizimin e “Halilaj Holding Group” sh.a. në atë ankand, as edhe që të jenë ofruar 1 milion USD përfitim, me qëllim që shtetasi Dritan Prifti të kryente veprime të lidhura me funksionin e tij për të favorizuar subjektin juridik “Halilaj Holding Group” sh.a.
22.4 Përsa i përket ligjit procedurial penal të zbatueshëm, Kolegji Penal mban parasysh dispozitat e neneve 387, 388 dhe 390 të Kodit të Procedurës Penale:
“Neni 387
Vendimi i pushimit të çështjes
1. Kur ndjekja penale nuk duhej të fillonte ose nuk duhet të vazhdojë, ose kur vepra penale është shuar, gjykata vendos pushimin e çështjes, duke treguar edhe shkakun.
2. Gjykata vendos në të njëjtën mënyrë kur ekzistenca e një kushti procedimi apo e një shkaku që shuan veprën penale është e dyshimtë.
Neni 388
Vendimi i pafajësisë
1. Gjykata merr vendim pafajësie kur:
a) fakti nuk ekziston ose nuk provohet se ekziston;
b) fakti nuk përbën vepër penale;
c) fakti nuk parashikohet nga ligji si vepër penale;
ç) vepra penale është kryer nga një person që nuk mund të akuzohet ose të dënohet;
d) nuk provohet që i pandehuri e ka kryer veprën që akuzohet;
e) fakti është kryer në prani të një shkaku të përligjur ose të një shkaku padënueshmërie, si dhe kur ekziston dyshimi për qënien e tyre.
Neni 390
Dënimi i të pandehurit
(Nryshuar pika “2″ me Ligjin nr.8813, datë 13.6.2002)
1. Kur i pandehuri del fajtor për veprën penale që i atribuohet, gjykata jep vendim dënimi, duke caktuar llojin dhe masën e dënimit.
2. Kur i pandehuri ka kryer disa vepra penale, gjykata cakton dënimin për secilën prej tyre dhe zbaton normat mbi bashkimin e veprave penale dhe të dënimeve”.
Kolegji Penal, pas shqyrtimit të akteve procedurale dhe vlerësimit të provave të marra dhe debatura gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, arrin në përfundimin se nuk jemi përpara rasteve të parashikuara nga neni 387 i Kodit të Procedurës Penale sipas të cilave gjykata vendos pushimin e çështjes.
Si rrjedhojë, Kolegji Penal ka detyrimin ligjor për të dhënë ose vendim pafajësie (neni 388), ose vendim dënimi (neni 390) në ngarkim të së pandehurit Ilir Meta.
Vendimi i dënimit, sipas nenit 390 të Kodit të Procedurë Penale, jepet vetëm nëse gjykata pranon se është vërtetuar që vepra penale ka ndodhur dhe se atë e ka kryer me faj i pandehuri.
Por, bazuar në analizën e hollësishme të provave të pranuara për shqyrtim dhe që i janë nënshtruar debatit gjyqësor, Kolegji Penal nuk krijoi bindje se në gjykim u vërtetua që i pandehuri Ilir Meta të ketë kryer veprën penale të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal, për të cilën ndaj tij ishte ngritur akuza nga ana e Prokurorisë së Përgjithshme dhe u kërkua deklarimi fajtor i tij për kryerjen e kësaj vepre penale.
Nga ana tjetër, avokatët mbrojtës të së pandehurit Ilir Meta, sikurse gjatë të gjitha fazave të procedimit edhe në diskutimin përfundimtar, kërkuan që klienti i tyre të deklarohej i pafajshëm sipas nenit 338, shkronja “a” të Kodit të Procedurës Penale për motivin se “fakti nuk ekziston”.
Kolegji Penal çmon së është vendi për të evidentuar që duhet të bëhet dallimi i qartë mes motivit “fakti nuk ekziston” dhe atij që “fakti nuk provohet se ekziston”, të parashikuara nga shkronja ‘a” e pikës 1 të nenit 388 të Kodit të Procedurës Penale.
Sipas kësaj dispozite, me motivin “fakti nuk ekziston” kuptohet që, si rregull, jemi përpara rasteve të simulimit të veprës penale për motive të caktuara, kur ngjarja apo fakti “krijohet” apo trillohet “prova” për të treguar se ka ndodhur një fakt i caktuar që parashikohet nga ligji si vepër penale.
Ndërsa me motivin “fakti nuk vërtetohet që ekziston” kuptohet që jemi në kushtet kur me provat e shqyrtuara nuk vërtetohet ekzistenca e faktit në kuptim të veprës penale.
Kolegji Penal, pasi shqyrtoi dhe çmoi tërësinë e provave të pranuara dhe verifikuara në gjykim dhe pasi i analizoi ato në raport me ligjin procedural dhe material të zbatueshëm, vjen në përfundimin se nuk mund të krijohet bindje mbi ekzistencën e faktit në kuptimin penal, pra që i pandehuri Ilir Meta, me sjelljen e veprimet e tij si dhe me bisedat e zhvilluara, t’i ketë ofruar shtetasit Dritan Prifti shpërblime e përfitime materiale, me qëllim që ky i fundit, në kuadër të ushtrimit të funksioneve të tij publike, të favorizonte dy subjekte të caktuara, të afërta me të pandehurin Ilir Meta, në dy konkurime të ndryshme publike: dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë dhe shitjen me ankand të një sasie prej 50 mijë MT naftë bruto të Shoqërisë “Albpetrol” sh.a.
Duke qenë se, sipas parimeve e normave kushtetuese dhe atyre të ligjit procedural penal, ardhja nga gjykata në përfundimin se fakti penal që i atribuohet të pandehurit nuk vërtetohet se ekziston, sjell natyrshëm disponimin e gjykatës për deklarimin e pafajshëm të së pandehurit.
PËR KËTO ARSYE
Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të pikës 1 të nenit 141 të Kushtetutës, të pikës 2 të nenit 75/b dhe të shkronjës “a” të pikës 1 të nenit 388 të Kodit të Procedurës Penale,
V E N D O S I
1. Deklarimin e pafajshëm të së pandehurit Ilir Meta për akuzën e kryerjes së veprës penale të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërore ose të zgjedhurve vendorë e parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal, pasi fakti nuk provohet se ekziston, bazuar në nenin 388, pika 1 shkronja “a” të Kodit të Procedurës Penale.
2. Në bazë të nenit 190 të Kodit të Procedurës Penale urdhërohet dorëzimi organit të prokurorisë të provave materiale vijuese:
- Orë tavoline (mikrokamer), ngjyrë argjendi, me përmasa të vogla, me formë rrethore, me bazë mbështetëse të sheshtë, me fushë ngjyrë qumështi, me tre akrepa, dy prej tyre ngjyrë argjendi me vijë të bardhë brenda tyre dhe akrepi i sekondave me ngjyrë portokalli, me numra me ngjyrë të zezë rreth fushës së orës, me nga një pikë me ngjyrë argjendi në formë rrethi, me një pikë më të vogël të bardhë brenda, mbi pjesën ku ndodhen numrat e fushës së orës, të cilat ndahen nga njëra-tjetra në distancë të barabartë nga katër pika të kuqe, me shënimin brenda në fushën e orës “QUARTZ”;
- Lap top (kompjuter dore) i markës “Dell”, me ngjyrë të zezë dhe me një shirit ngjyrë gri në të dy anët, me mbishkrimin “XPS”, me numër serie, model numër PP25L DELL LBL PIN X5030 A02 dhe numër (bar code) (01) 07898349891846 dhe kabëll për furnizim me energji të lap top-it me nr.CN-OXK850 48661-7A1-2YZT;
- USB (flash), memorie elektronike, ngjyrë bojëqielli, sipër me mbishkrimin “HP-8gb”, me përmasa 3.3×1.5 cm, brenda me mbishkrimin “A99MMUDT” dhe poshtë këtij “C € FC”.
- Fish kabëll i llojit USB me ngjyrë të zezë;
3. Shpenzimet procedurale penale, duke përfshirë shpërblimin dhe shpenzimet e kryera për aktin e ekspertimit, të realizuara nga grupi i ekspertëve gjatë fazës së shqyrtimit gjyqësor, në vlerën 3.592.938 lekë, i ngarkohen shtetit.
4. Ky vendim është i formës së prerë.
Shpallur në Tiranë, në datën 16 Janar 2012
A N Ë T A R A N Ë T A R K R Y E S U E S
Majlinda ANDREA Gani DIZDARI Ardian DVORANI
A N Ë T A R A N Ë T A R
Guxim ZENELAJ Arjana FULLANI
MENDIM PARALEL
1. Kolegji Penal e shqyrtoi çështjen si gjykatë e shkallës së parë, për shkak se sipas pikës 1 të nenit 141 të Kushtetutës, Gjykata e Lartë ka juridiksion fillestar kur gjykon akuzat penale, mes të tjerëve, kundër anëtarëve të Këshillit të Ministrave dhe deputetëve.
Në lidhje me procedimin penal, në pikën 5 të nenit 112 të Kodit të Procedurës Penale parashikohet se: “Kur një anëtar i trupit gjykues nuk ka votuar për atë që është vendosur, me kërkesën e tij përpilohet një procesverbal përmbledhës ku pasqyrohen motivet e kundërshtimit. Procesverbali nënshkruhet nga të gjithë anëtarët dhe vendoset në një zarf të vulosur pranë sekretarisë”.
Por në Kushtetutë, në pikën 1 të nenit 142, parashikohet se: “Vendimet gjyqësore duhet të jenë të arsyetuara”. Ndërsa në pikën 2 parashikohet qartë se: “Gjykata e Lartë duhet t’i botojë vendimet e saj, si dhe mendimet e pakicës”.
Prandaj, bazuar në urdhërimet e pikës 2 të nenit 142 të Kushtetutës, në mënyrë të padiskutueshme, në gjykimin e çështjeve penale nga Gjykata e Lartë, është i detyrueshëm shpallja e publikimi i mendimit të pakicës. Pra, nuk është e nevojshme dhe nuk ka vend që, sikurse është bindja ime, nisur nga pika 2 e nenit 145 të Kushtetutës, të shprehem edhe mbi antikushtetueshmërinë e pikës 5 të nenit 112 të Kodit të Procedurës Penale në raport me urdhërimet e qarta të pikës 1 të nenit 142 të Kushtetutës për publikimin e pakicës në vendimet e gjykatave penale më të ulëta.
Mendimi i pakicës lidhet me rastet kur një ose dy gjyqtarë në përbërje të kolegjit që shqyrton çështjen ka qëndrim tjetër nga shumica e tij lidhur me zgjidhjen në themel të çështjes, pra në thelb lidhur me atë që përfundimisht vendos gjykata, me dispozitivin e vendimit.
2. Ndonëse në legjislacionin tonë nuk parashikohet në mënyrë të shprehur, gjyqtari në përbërje të trupit gjykues mund të arrijë në të njëjtin përfundim me gjyqtarët e tjerë për zgjidhjen e çështjes, pra për dispozitivin e vendimit, por mbështetur në një arsyetim tjetër, të ndryshëm nga ai i shumicës. Praktika gjyqësore e ka njohur këtë qëndrim si “mendim paralel”.
Sikurse mendimi në pakicë, edhe mendimi paralel, duhet të jetë i arsyetuar dhe ai duhet të shpallet publikisht si pjesë e vendimit gjyqësor. Kjo rrjedh logjikshëm nga kuptimi e zbatimi i dispozitës së sipërcituar të nenit 142 të Kushtetutës. Mendimi paralel është pjesë e pandarë e vendimit gjyqësor.
3. Nisur nga urdhërimet e dispozitës së nenit 380 të Kodit të Procedurës Penale “Për të marrë vendimin gjykata nuk mund të përdorë prova të tjera veç atyre që janë marrë ose janë verifikuar në shqyrtimin gjyqësor”, si gjyqtar në përbërje të Kolegjit Penal, kam zbatuar detyrimin ligjor që të arsyetoj dhe të mbaj qëndrimin tim përfundimtar në lidhje me zgjidhjen e çështjes, bazuar në provat që janë pranuar dhe verifikuar drejtpërdrejt në seancë gjyqësore.
Qëndrimi im për zgjidhjen e çështjes është ai i përbashkët me gjyqtarët e tjerë për deklarimin e pafajshëm të së pandehurit Ilir Meta, sepse nuk vërtetohet që fakti ekziston në zbatim të shkronjës “a” të pikës 1 të nenit 388 të Kodit të Procedurës Penale. Ky qëndrim, sipas gjykimit dhe bindjes sime të brendshme, është e vetmja zgjidhje përfundimtare për çështjen, nisur nga ato prova të cilat, Kolegji Penal, me vendimet e ndërmjetme të marra në seancë dhe në dhomën e këshillimit, vlerësoj që t’i pranojë dhe administrojë për t’ia nënshtruar debatit gjyqësor dhe, për rrjedhojë, si provat e vetme për t’i pasur në mbështetje të vendimit përfundimtar.
Por, gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, në lidhje me kërkesat paraprake të palëve, sikurse edhe në lidhje me disa aspekte të vijimit të hetimit gjyqësor të vëna në bisedim kryesisht, kam pasur disa qëndrime të ndryshme apo të kundërta nga shumica e Kolegjit Penal, qëndrime që lidhen me respektimin e ligjit procedural penal, me objektin e të provuarit dhe rrethin e provave që duhet të pranoheshin e verifikoheshin direkt në seancë gjyqësore, pra me disa aspekte të vendimtare të realizimit dhe ezaurimit të një hetimi gjyqësor të plotë, mbi bazën e të cilit Kolegji Penal do të mund të jepte një vendim pushimi, pafajësie apo dënimi ndaj të pandehurit Ilir Meta.
Prandaj, në vijim, parashtrohen arsyet e qëndrimeve të kundërta apo të ndryshme të mbajtura gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, duke pasur parasysh detyrimin kushtetues e ligjor për të bërë publik, pra për të shpallur të arsyetuar qëndrimin tim jo vetëm lidhur zgjidhjen përfundimtare të çështjes por edhe lidhur me këto qëndrime të kundërta apo të ndryshme nga pjesa tjetër e Kolegjit Penal.
4. Në seancën e parë gjyqësore, atë të datës 20.06.2011, mbështetur në nenin 354 të Kodit të Procedurës Penale, nga ana e mbrojtësve të së pandehurit Ilir Meta, u paraqitën disa kërkesa paraprake, me anë të së cilave, në thelb, kërkohej konstatimi i një numri shkeljesh ligjore të kryera nga prokuroria gjatë gjithë fazës së hetimeve paraprake, për rrjedhojë deklarimi i pavlefshëm i veprimeve hetimore dhe me efekt papërdorshmërie të provave materiale, si dhe të thënieve të deklaruesit Dritan Prifti, të cilat sillnin përfundimin se duhet të pushohej gjykimi i këtij procedimi penal për shkak se ndjekja penale nuk duhet të fillonte.
Lidhur me këto kërkesa paraprake të së pandehurit Ilir Meta, Kolegji Penal u shpreh me vendimin e ndërmjetëm të shpallur në seancën gjyqësore të datës 11.07.2011.
5. Ky vendimi i ndërmjetëm i Kolegjit Penal ishte unanim për sa i përket rrëzimit të kërkesave paraprake të së pandehurit Ilir Meta lidhur me:
- Pavlefshmërinë dhe papërdorshmërinë e veprimeve hetimore të kryera, si dhe të provave të marra pas datës 12.04.2011 deri në datën 09.05.2011, si të kryera jashtë afateve procedurale.
- Papërdorshmërinë e videoregjistrimit të realizuar nga shtetasi Dritan Prifti, sepse është bërë në shkelje të nenit 221 e vijues të Kodit të Procedurës Penale mbi “Përgjimet”.
- Papërdorshmërinë e deklarimeve të shtetasit Dritan Prifti.
6. Lidhur me rrëzimin e kërkesës paraprake për pushimin e gjykimit të procedimit penal nr.1 të vitit 2011 të Prokurorisë së Përgjithshme për shkak se ndjekja penale nuk duhet të fillonte, Kolegji Penal arsyetoi se nuk rezultonte që, nga momenti i regjistrimit të këtij procedimi nga ana e Prokurorisë së Përgjithshme, pra nga data 24.01.2011, të jenë kryer veprime që nuk lejohen sipas dispozitave procedurale penale në ngarkim të personit me imunitet, pra personit ndaj të cilit kërkohet autorizimi për procedim.
Për rrëzimin e kësaj kërkese, përveç sa arsyetohet bashkërisht me anëtarët e tjerë të trupit gjykues, kam shprehur si mendim paralel se, në kuptim e zbatim të drejtë të nenit 287 të Kodit të Procedurës Penale, thelbësore është që, ekskluzivisht, vetëm prokurori ka përgjegjësinë dhe diskrecionin të çmojë dhe disponojë për regjistrimin e emrit të personit të cilit i atribuohet vepra penale. Kjo dispozitë përmban shprehjen “në momentin që i rezulton”, pra nuk ka sens juridik që gjykata të vlerësojë pikërisht bindjen e brendshme, të bazuar në ligj e prova, se kur duhet t’i “rezultojë“ prokurorit ky “moment”, i cili, i garanton, jo vetëm atij si organi kushtetues i ngarkuar me ndjekjen penale, por edhe personit që atribuohet vepra penale, se kjo ndjekje penale ndaj personit konkret bëhet duke respektuar të drejtat dhe detyrimet kushtetuese reciproke që vijnë si pasojë e këtij regjistrimi.
Kodi i Procedurës Penale, lidhur me disponimin e prokurorit për regjistrimin e emrit të personit në regjistrin përkatës apo edhe kohën e këtij regjistrimi, jo vetëm që nuk i lidh me ndonjë të drejtë procedurale për ankim tek prokurori ose në gjykatë apo me disponim kryesisht nga gjykata, por nuk përmban as edhe ndonjë dispozitë të shprehur për efekte pavlefshmërie absolute apo relative, aq më tepër që kjo të sjellë pushimin e procedimit apo të gjykimit sepse ndjekja penale nuk duhet të fillojë.
Ky qëndrim buron nga vetë zgjedhja që ka bërë ligjvënësi në dispozitat e Kodit të Procedurës Penale, por edhe duke pasur parasysh qëndrimin e njëjtë që mbahet mbi këtë aspekt në jurisprudencën e vendeve perëndimore që parashikojnë të njëjtin mjet e mënyrë procedurale për regjistrimin e emrit të personit që i atribuohet vepra penale.
Sistemi jonë i procedimit penal nuk përmban figurën e gjyqtarit për hetimet paraprake. Për rrjedhojë, vendimet në këtë fazë të procedimit penal i përkasin çmimit dhe gjykimit të prokurorit, madje ai shqyrton edhe ankimet e kërkesat e personit nën hetim apo të pandehurit, përveç rasteve të parashikuara shprehimisht në ligj, kur palët mund t’i drejtohen me kërkesa apo ankim gjykatës, si p.sh. zgjatja e afatit të hetimit, masat e sigurimit.
Për rrjedhojë, vjen përfundimi që, në zbatim të drejtë të ligjit, për sa kohë që emri nuk i është regjistruar në regjistrin e veprave penale, për sa kohë nuk ka cilësinë e personit nën hetim apo të së pandehurit, askush që ndjehet i interesuar nga ecuria e një procedimi penal nuk ka të drejtë të kërkojë të informohet me aktet, të ushtrojë disa të drejta e të marrë pjesë në disa veprime hetimore, sikurse është p.sh. edhe caktimi i ekspertëve, i çështjeve të ekspertimit dhe realizimi i tij. Prandaj, në këtë aspekt, janë të vlefshme, të pranueshme e të përdorshme veprimet hetimore, aktet dhe provat e marra deri në moment të procedimit penal.
7. Lidhur me pranimin e kërkesës paraprake për pavlefshmërinë relative dhe papërdorshmërinë, përkatësisht, të akteve procedurale dhe të akteve të ekspertimit të përpiluara nga eksperti amerikan Glenn Bard dhe eksperti nga Mbretëria e Bashkuar Adrian Philips, qëndrimi që kam mbajtur është i kundërt me atë të shumicës së Kolegjit Penal.
Pa përsëritur literalisht arsyetimin që pasqyrohet në pikën 8 të këtij vendimi, në thelb, shumica e Kolegjit Penal ka mbajtur qëndrimin se caktimi i ekspertëve të huaj është i mundshëm sipas dispozitave procedurale penale. Por përzgjedhja dhe caktimi i tyre duhet të bëhet në përputhje me nenet 151 pika 4, 183 pika 1 dhe 509 të Kodit të Procedurës Penale dhe dispozitat e Konventës Europiane për Ndihmë Juridike në Fushën Penale. Pra, nëpërmjet letërporosive për jashtë shtetit drejtuar autoriteteve të huaja nëpërmjet Ministrisë së Drejtësisë, e në çdo rast duke e informuar atë ministri. Shumica arsyeton se në rast të kundërt nuk mund të realizohet betimi, ata nuk marrin përgjegjësinë përpara organit kompetent të shtetit të tyre, gjë që do të shërbente si garanci që ekspertimi do të ishte i saktë, rrjedhimisht nuk kanë përgjegjësi as për kryerjen e një ekspertimi të rremë.
8. Si gjyqtar në pakicë, në këtë vendim të ndërmjetëm kam mendimin se veprimi për caktimin e ekspertëve të huaj ishte i rregullt dhe aktet e ekspertimit të përpiluara prej tyre ishin të vlefshme dhe të pranueshme. Po kështu, provat që iu nënshtruar këtij ekspertimi dhe provat që u evidentuan si rezultat i ekspertimeve ishin të përdorshme. Ekspertët ishin persona posaçërisht të specializuar dhe me përvojë të gjatë e të spikatur në SHBA dhe Mbretërinë e Bashkuar për informatikën ligjore dhe atë audio-video, zyrtarisht të njohur dhe angazhuar pranë autoriteteve hetimore e gjyqësore të shteteve të tyre. Aktet e ekspertimit plotësonin kërkesat ligjore të pranueshmërisë nga gjykata, ndërkohë që përmbanin veprime të qarta sipas standarteve të ekspertimit informatik e audio-video, si dhe përfundime të qarta e kategorike për t’u vlerësuar e çmuar më pas nga gjykata, në raport me provat e tjera, në funksion të zgjidhjes në themel të çështjes.
Kusht i parë, që veprimet për caktimin e ekspertit të jenë të vlefshme dhe akti i ekspertimit i përdorshëm, është që eksperti të caktohet ndërmjet atyre që përmbushin kushtet e kriteret mbi njohuritë profesionale të parashikuara nga neni 179 i Kodit të Procedurës Penale.
Së pari, neni 179/1 nuk i vendos kufizime apo kritere të tjera prokurorit apo gjykatës, madje edhe palëve kur kërkojnë e parashtrojnë propozim, për caktimin e ekspertit. I vetmi kriter është aftësia profesionale dhe njohuritë e posaçme shkencore për fushën përkatëse që nevojitet për ekspertimin.
Së dyti, asnjë dispozitë procedurale penale, por edhe vetë dispozita e posaçme e nenit 179, nuk bën dallim nëse eksperti i përzgjedhur është shqiptar apo i huaj, pra nuk parashikon ndonjë ndalim apo kusht shtesë në këtë aspekt.
Nisur nga dy kushtet e mësipërme, në zbatim të drejtë të ligjit, në rastin e çështjes objekt gjykimi, organi i prokurorisë ka çmuar se ata i kanë njohuritë e posaçme në degën përkatëse profesionale. Nga shqyrtimi i akteve, rezulton qartësisht e verifikuar gëzimi i cilësive të spikatura profesionale të ekspertit amerikan dhe britanik, të cilat provohen edhe nga të dhënat që ofrojnë autoritetet publike përkatëse për aftësitë profesionale të tyre, ku përfshihet edhe qenia e tyre në listën e ekspertëve të autorizuar pranë autoriteteve më të larta ligjzbatuese e gjyqësore, përveçse në listën e personave që lejohen të ushtrojnë profesionin e caktuar apo në profilin profesional të specializuar, për objektin e këtij ekspertimi.
Kusht i dytë, që veprimet për caktimin e ekspertit të jenë të vlefshme dhe akti i ekspertimit i përdorshëm, është që eksperti të mos ketë papajtueshmëri me detyrën e ekspertit, sikurse janë rastet e parashikuara nga neni 180 i Kodit të Procedurës Penale.
Në çështjen objekt gjykimi, nga ana e ekspertëve të caktuar nuk është deklaruar apo nga palët nuk është pretenduar ekzistenca e ndonjërit prej shkaqeve e rasteve konkrete të papajtueshmërisë, të parashikuara nga neni 180 i këtij Kodi.
Kusht i tretë, që veprimet për caktimin e ekspertit të jenë të vlefshme dhe akti i ekspertimit i përdorshëm është që, mbështetur në nenet 182 dhe 183 të Kodit të Procedurës Penale, pasi prokurori të jetë siguruar për identitetin e ekspertit, t’i bëjë me dije atij nëse ka shkaqe përjashtimi si dhe ta paralajmërojë për përgjegjësinë e parashikuar nga ligji penal, duke e ftuar të bëjë deklaratën e betimit.
Në çështjen objekt gjykimi, organi i prokurorisë i ka përmbushur këto detyrime. Eksperti i caktuar, pra i thirrur në kuptim të normës procedurale për të kryer ekspertimin, pasi është njohur me vendimin dhe objektin e ekspertimit, ka nënshkruar deklaratën e posaçme me të cilën konfirmon se nuk ka shkaqe përjashtimi, pranon përgjegjësitë për ushtrimin e detyrës së caktuar dhe formulën e betimit.
Po kështu, ekspertët, kanë përmbushur detyrën e tyre edhe në respektim të neneve 184 e 185 të Kodit të Procedurës Penale, duke e dhënë mendimin e tyre me shkrim dhe brenda afateve ligjore të parashikuara nga norma procedurale.
Përgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt