Ervin Hatibi: Kontributi osman ne identitetin shqiptar

[fattlumi]

Po cfare ndihme kane dhene osmanet ne identitetin shqiptare.Jane munduar ti osmanizojne teresisht.Shqiptaret ruajten ne mase te madhe identitetin e tyre si popull i lashte evropian.
Tekefundit ky Hatibi paska harruar kunder kujt dhe per qka luftoi Skenderbeu.
Skenderbeu luftoi per ruajtjen e identitetit evropian te shqiptareve kunder hordhive te egra aziatike.
Shqiptaret i takojne identitetit evropian dhe perendimor.

[Albo]

Albo, ti ve gishtin te nje pjese e te vertetes qe dhemb, por jo tek e gjitha. Pra sic ta thashe vetem te ajo e vertete qe nuk te dhemb ty. Koicidence eshte qe ti prek te gjithe ata qe duan ti japin identitetit shqiptar nje ngjyre myslimane apo ateiste, dhe nuk prek ata qe duan ti japin ngjyra krishtere. Dhe ti cfare je? Krishter besoj, apo jo?

Kendveshtrimi yt eshte nje kendveshtrim shekullarist me pasoja negative edhe per ty si person, edhe per shoqerine shqiptare si te tere. Ajo qe ti po thua, me shume fjale, une do ta permblidhja me nje fjali: "pak rendesi ka identiteti shqiptar apo identiteti i te pareve tane, e rendesishme eshte identiteti qe une zgjedh sot". Pra ti thua, meqenese une si Qyfyre nuk jam i/e krishtere, apo myslimane, i bie qe edhe identiteti shqiptar te mos jete as i krishtere e as mysliman. Ai eshte nje identitet Made-in-Qyfyre. Ky kendveshtrim eshte i demshem per ty si person pasi me pak fjale, ti je duke ngritur te vertetat e tua ne ajer, mbi asnje baze, thjeshte mbi shijet dhe deshirat e tua. Problemi akoma me i madh me kete kendveshtrim eshte kur haset ne shoqerine e gjere, pasi me pak fjale, i kthen shqiptaret ne nje popull pa identitet, nje popull qe i ka prere te gjitha lidhjet me te paret e tyre, nje popull qe ka zgjedhur te refuzoje e shkaterroje trashegimine e tij kulturore e historike. Eshte si puna e atij femijes qe kur arrin moshen e pjekurise te thote: "Tani qe u bera i madh, nuk me duhen me prinderit, jam i zoti i vetes."

Kendveshtrimi i drejte eshte kendveshtrimi qe nis me pyetjen: Cili eshte identiteti i popullit tim? Dhe per ti dhene pergjigje kesaj pyetjeje, duhet te studiosh jo vetem traditen e kulturen aktuale qe ka ardhur deri ne ditet tona, por duhet te studiosh edhe historine e te pareve te tu. Duke studiuar se kush jane te paret e tu, e kupton se pse ti je ai/ajo qe je sot. Kjo aplikohet tek popujt, kjo aplikohet edhe tek nje person i vetem: njeriu nuk lind nga hici, lind nga dy prinder.

Dhe po te ndjekesh kete udhetim per te zbuluar identitetin e te pareve te tu, duhet te jesh e pergatitur menderisht dhe shpirterisht qe te mos ta lexosh historine ne menyre selektive: vetem ato gjera qe me bejne te ndihem mire, por te jesh e pergatitur qe te pranosh te verteten historike te plote: edhe ate pjese te historise me te cilen sot mund te krenohemi, edhe ate pjese te historise e cila sot na ben te ndihemi keq.

Po ta besh kete gje, do te kuptosh se perse populli shqiptar, edhe pse nje popull me nje shumice besimtaresh myslimane, ka sot si embleme te flamurit te tij kombetar te njejtin flamur bizantin qe kane te gjithe popujt e tjere fqinj ballkanike. Do te kuptosh se perse trashegimia me e vyer qe ruhet sot ne Muzeun tone Kombetar ne Tirane i perket gati ekskluzivisht tradites se krishtere ne vend. Do te kuptosh se pse rilindasit tone kombetare iu desh te "ngrinin Gjergj Kastriotin nga varri pas 500 vjetesh", per t'i rikthyer kujtesen historike popullit te tyre.

Qe identiteti shqiptar eshte nje identitet i ngritur mbi traditen e krishtere kjo eshte nje e vertete e dallueshme kollaj nga te gjithe, si shqiptaret e te huajt qe studiojne Shqiperine. Njerezit e drejte e mbrojne te verteten me vetemohim, edhe atehere kur e verteta mund te mos u pelqeje atyre qe e degjojne. Dhe asnje shqiptar nuk duhet te ndihet keq kur perballet me te verteten. As ti qe je ateist/e, as ai shqiptari mysliman. Ju jeni te lire sot te ZGJIDHNI te jeni ateiste apo te besoni ne Islam, kjo eshte e drejta juaj dhe nuk ua mohon dot asnje njeri. Ajo qe ju nuk keni te drejte te beni eshte te shtremberoni te verteten historike qe t'iu afrohet shijeve, kendveshtrimit apo besimit tuaj personal. E verteta historike na perket te gjitheve, dhe mirekuptimi ngrihet mbi ate qe eshte e vertete, dhe jo mbi ate parimin komunist te "censurimit te asaj pjese te se vertetes historike qe mbjell percarje". Identitete te ngritura mbi te verteta gjysmake e te stisura jane identitete qe nuk i rezistojne kohes, bien sic bien gjethet e pemeve gjate vjeshtes. Kurse identitete te ngritura mbi te verteten dhe ne liri, jane identitete qe i rezistojne shekujve e pushtimeve e mbijetojne deri ne ditet tona.

Albo

[-BATO-]

Fjala “komb” origjinon nga fjala arabe “kaum”, e cila ka ardhur në Shqipëri përmes gjuhës osmane. Kështu, në mënyrë për ta përkufizuar vetë nocionin e kombit shqiptar, themeluesit e nacionalizmit shqiptar zgjodhën pikërisht këtë fjalë arabe.

Hatibi thotë se fjala komb është huazuar nga arabishtja, por kjo është fjalë shqipe dhe nuk është e huazuar.

komb - lidhje, nyjë

[Rina_87]

Tani meqe po fokusohemi te identiteti fetar, menyra sesi po gjykohet mua po me duket qesharake, se p.sh une e pranoj identitetin ortodoks te Nolit, por jo te disave ketu ne forum, une e pranoj identitetin katolik te Fishtes, por jo te disave ketu ne forum, une e pranoj identitetin musliman te Ise Boletinit apo Ismail Qemalit por jo te disave ketu ne forum. Tani jo te gjithe jane perfaqesues te denje te nje elementi te caktuar qe pretendojne se eshte pjese e identitetit shqiptar.

[Uriel]

Konsiderime mbi librin: na del se Shqiptarët kishin një identitet jo të fortë, por të hekurt, përderisa në Drisht nuk pranoheshin të huajtë.

Siç nuk u pranua nipi i Skënderbeut në vitin 1448?! "Nipi Hamzai në luftën kundër drishtjotëve, pësoi një shuplakë të hidhur nga ky qytet i madh" - shkruan Barleti. Meqë Drishti refuzoi Skënderbeun dhe preferoi të qëndruarit besnik ndaj flamurit të Shën Markut, kush janë vendasit dhe të huajt në këtë kontekst?

Dhe, gjatë luftës ndaj Venedikut, mund të na përmendësh ndonjë komunë qytetare/fshatare në Arbërinë e Veriut që përkrahu Skënderbeun, përveç fshatit të Balldrenit?

Sa për pjesën e statuteve, për të mos ripërsëritur veten dhe pjesët interpretuese; http://www.forumishqiptar.com/showpo...6&postcount=69

Unë nuk mund të kem mungesë respekti ndaj një identiteti shqiptar mesjetar inekzistent. Diçka që nuk ekziston nuk mund të vlerësohet.

[bindi]

Shikon, me keto qe ke shkruajtur me lart ke vertetuar kendveshtrimin anadollak per te cilin une kam folur me siper. Sipas kendveshtrimit tend, "shqiptar i vertete eshte ai qe nuk eshte as turk, as grek, as serb." Ne kohen e Sulltanit, ky kendveshtrimi tend propogandohej si: "Arnavud i vertete eshte ai mysliman, kurse orthodhokset ne jug i numerojme si greke e te krishteret ne veri si serbe." Ne kohen e Sulltanit nuk kish "arnavude te krishtere", te gjithe ishin mysliman.

Hahaha,me bere per te qeshur ,une anadollak ,mbas ksaj shprehje qe perdore per te tjeret ,fshihet ndjenja e infeioritetit tend per te ikur nga vetevetja ,per çdo gje eshte shqiptare ,qe do te thote per ty ,nuk egziston nocioni i kombit dhe rjadhimishte,as identiteti kombtare.Kombi yt eshte kombi i madh Ortodoks njejte si ne rastin e islamikve qe kete ender e shohin ne kombin e madh musliman...!
Ne te dy rastet te mohosh kombin eshte e njejte sikur te mohosh nenen e vete
dhe kerkon qe nene te quash dikend tjeter...!

Dhe rregjimi komunist e mbajti gjalle kete fryme anadollake, A e aplikuar ate ne qendrimin ndaj fese e komuniteteve fetare ne vend: "Shqiptare i vertete eshte ai qe nuk eshte as mysliman e as i krishtere por i pafe!" apo ne parrullat: "Fqinjet dhe bota jane armiku yne qe asnjehere nuk fle!" Pra largohej vemendja nga realiteti i brendshem A e kthyer edhe Zotin edhe boten ne Gogolin e Madh prej te cilit e mbronte vetem Sulltani/Enveri/Partia.

Sa per fe..., Pergjigja ime per kete eshte se, po tu ngjallte krishti do te tmerrohej se ne fronin e tij do te shihte djallin e fshehur prapa fjalve te tija...

Ndersa kumunizmi dhe sulltani (Enver) siç ke qejf ta quajsh ti ishte ,fatkeqsia e rradhes ne vazhden e fatkeqsive si otomanizmi,bizantizmi rromanizmi qe kan pershkuar popullin tone ne kalvarin e hitorise...!
E more Albo shume gogolla dhe perbindsha kane kaluar ketej...,Enveri nder ta ishte ma i vogli...!

Ervin Hatibi me lart kapet pas cikerimave si "fjala komb eshte me origjine arabe", sikur fjala vete te ishte nje arritje. Nuk na tregon se perse flamuri yne kombetar bizantin, i vret syte edhe sot e kesaj dite kryeministrit turk ne Tirane, apo pse duhet mbuluar busti i Gjergj Kastriotit ne kryeministri. Ndryshe nga Olsi Jasexhiu qe eshte me i sinqerte ne osmanizmin e vete, Hatibi mundohet te genjeje veten sikur "edhe kultura osmane ka kontribuar ne identitetin shqiptar". I vetmi kontribut i "kultures osmane" ne identitetin shqiptar e gjen tek ata hoxhallare e intelektuale myslimane qe punuan per pavaresine e vendit e per ta shkeputur nga fati i Perandorise Osmane. Dhe nga keto figura, Ismail Bej Vlora dhe Ahmet Zogu jane personazhet historike me kontributin me te madh. Arsyeja perse nuk e degjon Hatibin e osmanistet e tjere te opinionit publik shqiptar per Ismail Bej Vloren e Zogu ka te beje me faktin se i pari ishte "armik i Sulltan Abdyl Hamidit" dhe ishte "martuar me nje greke". Kurse i dyti, nuk zgjodhi qe te ngreje nje mbreteri shqiptare duke e shpallur veten "Sulltan" te shqiptareve, sic donte te bente daja i tij Esati, por zgjodhi qe te ngjitet ne fron si pasardhes i atij "Qafirit te Madh", Gjergj Kastriotit. Pa harruar qe edhe ky martoi nje "kaurke" e jo nje "myslimane".

Albo

thashe dhe ne postimet me larte qe Hatibi dhe ti perbeni nje analogji ,shikuar nga kendveshtrimi si ju pelqen ,dhe jo si duhet te ishte....

[Baptist]

Siç nuk u pranua nipi i Skënderbeut në vitin 1448?! "Nipi Hamzai në luftën kundër drishtjotëve, pësoi një shuplakë të hidhur nga ky qytet i madh" - shkruan Barleti. Meqë Drishti refuzoi Skënderbeun dhe preferoi të qëndruarit besnik ndaj flamurit të Shën Markut, kush janë vendasit dhe të huajt në këtë kontekst?

Dhe, gjatë luftës ndaj Venedikut, mund të na përmendësh ndonjë komunë qytetare/fshatare në Arbërinë e Veriut që përkrahu Skënderbeun, përveç fshatit të Balldrenit?

Sa për pjesën e statuteve, për të mos ripërsëritur veten dhe pjesët interpretuese; http://www.forumishqiptar.com/showpo...6&postcount=69

Unë nuk mund të kem mungesë respekti ndaj një identiteti shqiptar mesjetar inekzistent. Diçka që nuk ekziston nuk mund të vlerësohet.

Deri nje faqe me pare po mundoheshe po me kaq ngulm e paftyresi anadollake te na bindje se identiteti shqiptar jo vetem qe ka ekzistuar por edhe qe ka dhuruar sulltane shqiptar. Per bese ti me identitetin tone shqiptar paske 'pak' probleme. Madje po te shikosh thelle e me sinqeritet ne vete do te shohesh se kulmi i problemeve tua eshte ekzistenca e identitetit te pathyeshem kombtar te popullit shqiptar. Por kjo nuk eshte pergjegjese. Mashtron veten e nuk arrine ta kuptosh problemin tend real, - problemin e vertete qe ke me veten. Ndonese ashtu e ke emeruar, - identiteti i kombit shqiptar nuk eshte as per se afermi shkaku i pakenaqesive tua me veten dhe deshtimeve te komunitetit tend te marre. Eshte paaftesia juaj e lindur per te qene njerez ne radhe te pare. Pa qene njeri, nuk mund te jesh asgje, madje as turk, aq me pak ortodoks musliman.

Nuk ekziston volum aq i madh zhgarravinash letre a interneti sa te ngulfas faktet lapidare te veprimit dhe manifestimit te pashembullt te forces se identitetit Shqiptar -Rrjedhimisht zoteri anadollak i larte, kombet me identitet te larte, ne parim, zhvillojne edhe identitet lokal ne ekces te larte - dhe kjo eshte e vetmja rrjedhoje negative e ketij kualiteti te lindur te kombit shqiptar.

Per me keq ti or mik i vogel i "hierarkise se larte" aspak hierark - na e ke shtuar pershtypjen se ti ende nuk ia ke idene as cka quajme identitet



.

[INDRITI]

Meqe me paske vecuar: Nivelin u mundova tja pershtas citimit. Pra sipas kokes dhe festen. Sa per intelektin e Hatibit, je i vogel ti Indrit. Kur luaja kopaca me Hatibin (se e kam patur nje pallat me andej, pra fqinj) ti ose skishe lindur ose ke qene vogelush. Dhe e njoh mire se cfare intelekti ka, aq sa per tu skandalizuar kur dikush e quan vigan te letrave shqipe. Qe ta zbusja efektin, zgjodha te qeshuren pa dhembe. Sa per dijenine tende, kur Darius mbaronte masterin Hatibi cpohej me shiringe qosheve te parkut Rinia e mbushte hundet poshte Lanes. Po le te mos flasim per veten se tema eshte per ate qe ka shkruar Hatibi e jo se si e konsideron Darius apo jo?

Darius i dashur!

Nuk kisha qellim tu ofendoj, as ju e askend ne bote por shpeshhere biem te gjithe pre e emocioneve momentale dhe humbim llogjiken e diskutimit.
Me kushto vetem nje minut kohe te lutem pasi eshte posti i fundit qe bej ne kete teme.

Kohe me pare ,mbaj mend qe u hap nje diskutim i madh ne media dhe qe pati impakt te madh edhe brenda forumit. Ishte pikerisht debati Kadare- Qose, te cilet kane vendin e tyre ne shkrimet Shqipe, Meritojne te trajtohen me respekt.
Ajo qe vura re e qe nuk pelqente ishte se te dy kampet filluan te gjykojne ne plane personale, ku flitej se Kadare ishte shkrimtar i pushtetit, njeri qe coi ne cmendine te riun Renato, Rrapi se donte te bijen, hipokrit etj etj...
Nga ana tjeter kishte akuza te felliqura edhe per Rexhep Qosen, gje qe e bente nivelin e diskutimit te binte shume poshte...
Ne fund te fundit c'lidhje ka letersia, niveli, profesioni, apo cdo gje tjeter me veset e dikureshme ne rinine e tij apo edhe vese te momentit qe flasim?
Pra e the bukur: Po diskutojme per ate qe thote Hatibi, jo per nivelin e Dariusit, as te Hatibit, as te Indritit. Pra te lutem te qendrojme ketu, sepse cdogje jashte ketij konteksti e con temen ne udhe te gabuar, pa interes dhe i ul rendesine e vertete problemit.
Mbase ke te drejte qe thua se mund te kem qene i vogel asokohe, se di, une kam nje moshe 28 vjec, nuk pretendoj te jem intelektual pse kam nje arsim te larte, nje master, apo pse kam botuar nje liber.
Profesionalizmi dhe karakteri nuk jane e njenjta gje,une po flas per Ervinin si poet e njeri te letrave plani personal eshte zgjidhja e tij e nuk me duhet fare.

Se fundmi, duhet te dish dicka qe nuk kam dashur te ul nivelin tend ne shkrimin tim por thjeshte vura ne dukje dicka qe nuk ka hije te thuhej, ne fund te fundit ishte vetem mendimi im.
Me respekt.

[Uriel]

Deri nje faqe me pare po mundoheshe po me kaq ngulm e paftyresi anadollake te na bindje se identiteti shqiptar jo vetem qe ka ekzistuar por edhe qe ka dhuruar sulltane shqiptar. Per bese ti me identitetin tone shqiptar paske 'pak' probleme. Madje po te shikosh thelle e me sinqeritet ne vete do te shohesh se kulmi i problemeve tua eshte ekzistenca e identitetit te pathyeshem kombtar te popullit shqiptar. Por kjo nuk eshte pergjegjese. Mashtron veten e nuk arrine ta kuptosh problemin tend real, - problemin e vertete qe ke me veten. Ndonese ashtu e ke emeruar, - identiteti i kombit shqiptar nuk eshte as per se afermi shkaku i pakenaqesive tua me veten dhe deshtimeve te komunitetit tend te marre. Eshte paaftesia juaj e lindur per te qene njerez ne radhe te pare. Pa qene njeri, nuk mund te jesh asgje, madje as turk, aq me pak ortodoks musliman.

Nuk ekziston volum aq i madh zhgarravinash letre a interneti sa te ngulfas faktet lapidare te veprimit dhe manifestimit te pashembullt te forces se identitetit Shqiptar -Rrjedhimisht zoteri anadollak i larte, kombet me identitet te larte, ne parim, zhvillojne edhe identitet lokal ne ekces te larte - dhe kjo eshte e vetmja rrjedhoje negative e ketij kualiteti te lindur te kombit shqiptar.

Per me keq ti or mik i vogel i "hierarkise se larte" aspak hierark - na e ke shtuar pershtypjen se ti ende nuk ia ke idene as cka quajme identitet



.

Mos e merr mundimin të më citosh kur shkrimet e mia shkojnë përtej kufirit të perceptimit tënd, dhe kur nuk ke çtë servirësh. Deri sa citova hierarkët e lartë me origjinë shqiptare (ose arbëre për të qënë sa më korrekt, meqë korrektësinë e kërkon si gjilpërën në kashtë kur nuk e koncepton dot çfarë është) automatikisht përkthehet si popullsi pa identitet. Në këtë kuadër inkuadrohen edhe popujt e tjerë balkanik së bashku me hierarkët e tyre të lartë që i kanë dhuruar Portës së Lartë. Kjo vlen për periudhën historike që po diskutojmë. Sigurisht identiteti që sot reklamohet, për mesjetën ishte inekzistent, siç ishte inekzistent edhe vetëdijësimi për homogjenitet etnik dhe kompaktësia imagjinare. Kështu që problemi qëndron tek syzet subjektive që përdorni për të lexuar historinë. Pjesa e interpretimit "e lagu, se lagu" është metodologji monotone: identitetin 'tënd' shqiptar mesjetar ta gëzosh.

Ajo çka synohet, e frymëzuar nga absurditeti dhe verbëria, është proklamimi i krijimit të identitetit shqiptar nga hiçi. Tek fqinjët dhe perëndimi formësimi ndodhi për arsye politiko-fetare, ndërsa raca superiore shqiptare ka lindur me identitet qysh me krijimin e homo sapiens-it. Prandaj sot gëzon statusin e pole position në botën e civilizuar. Pjesa e hidhur e kësaj çështjeje qëndron tek fakti që ky identitet nga hiçi u imponua me dhunë nga një regjimi hiç-ash siç ishte ai komunist. Pra është diçka fantazëm.

Emotivitetet dhe etiketimet personale i përçmoj, ndaj i injoroj. Siç injoroj pjesën e panevojshme të moralit në diskutime. Janë elemente të trashëguara nga metodologjia e hiç-ave.

[javan]

Deri sa citova hierarkët e lartë me origjinë shqiptare (ose arbëre për të qënë sa më korrekt, meqë korrektësinë e kërkon si gjilpërën në kashtë kur nuk e koncepton dot çfarë është) automatikisht përkthehet si popullsi pa identitet.

Citimi nuk eshte ndonje aftesi. Citimi eshte fundksional i sintezes, ose eshte parrotal.

Lidhur me citimin tend, shtroj pyetjet:

1. Cfare identifikojne epitetet "Shqiptar", "Serb", "Turk" tek hierarket qe ke cituar?
2. Pse eshte quajtur e nevojshme te ruhen detaje te tilla ne mesjete?