Hehe, i mbaje aset fshehur nen menge eh...Postuar më parë nga Seminarist
Bizantini pse mungon nga debati?
Hehe, i mbaje aset fshehur nen menge eh...
Bizantini pse mungon nga debati?
FLUCTUAT NEC MERGITUR
Kjo per mua eshte risi. Ne cilen mase paskan perfaqesuar skizmatiket filozofi kombformuese?
E sakte qe lidhja luftonte ne disa drejtime.
Por nga kjo nuk mund te rezultosh ne nje lufte te brendshme. Dhe fakti qe lidhja luftoi ne te dy anet nxjerr ne pah synimet e saja per te mbrojtur interesa te hapesires se tyre, dhe njerez te hapesires tyre, me te cilet ishin te lidhur me ato elemente, te cilat neve sot i shohim si themelore gjate definimit te "identitetit", si p.sh. gjuha, ligjet e zakonet rajonale-kombetare dhe emerues tjere te perbashket qe paten feudalet e lidhjes.
E sakte poashtu qe ishin te shkaterruara apo vazalizuara perandorite tjera. Mirepo edhe formacionet feudale shqiptare/arberore para Kastriotit kishin kapitulluar dhe filluar te aranzhoheshin me pushtuesit osmane. Ndaj Kastrioti pati kete situate: Te gjitha formacionet feudale/shteterore te Ballkanit ishin ose nen vazalitet ose te shkaterruara ne te njejten mase, por ai e zgjodhi mu hapesiren arberore per te krijuar rezistencen e tij kunder pushtueseve. Nuk iu bashkengjit drejtperdrejt Hunyadit, as nuk shkoi te "zgjonte" bullgaret, as serbet, as greket, por arberoret, edhe pse keta te fundit pernga barra e pushtimit osman nuk ishin me te privilegjuar apo me te pershtatshem per nje rezistence sesa serbet, bullgaret apo greket. Mendoj eshte sjellje qe nxjerr ne pah vecorimin qe ai ua bente njerezve, me te cilet ndante gjuhe, ligje kombetare dhe histori.
E "cben" kjo elementin kombetar te luftes se lidhjes? Mendoj jo. Luftimi i pinjolleve apo "argateve" te pushtuesit eshte lufte kunder pushtuesit, jo lufte kunder vetvetes.-Shumica e betejave në 'hapsirën' shqiptare u kryen kundër ushtrive rajonale otomane të përbëra kryesisht nga ballkanas të islamizuar, e ku elementi arbër mbizotëronte (territoret e sotme Perëndimore të Maqedonisë).
Ke te drejte. Arnavut ne turqisht shpesh here kuptojme te eshte quajtur nje joturk qe nenkuptonte njekohesisht nje jomusliman. Pra nuk kishte domethenien qe ka sot ky term. Por edhe tjetra eshte e qarte: Arnavut nuk jane quajtur joturqit (jomuslimanet) tjere te Ballkanit, por vec arberoret dhe sot shqiptaret. Duhet te gjykojme sipas kriterieve te asaj bote. Atebote nuk njiheshin idete nacionale ne nivelin sic u krijuan keto me vone. Por perseri emertimi "aleksander i shqiptareve" mendoj duhet te perfaqesoje nje dallim nga emertimi "aleksandri i te krishtereve", si nuk u quajt Kastrioti. Edhe inicialet e perkrenares flasin drejtperdrejt per afersine e tij (sipas miqve/aleateve te tij) me grupet e njerezve te quajtur albane dhe epirotas. Ky eshte nje kufizim kombetar. Per rrethana te asaj bote i mjaftueshem.-Kjo pikë ka të bëjë me identitetin fetar të periudhës në fjalë. ''Epirioti'' konceptohej ndryshe nga sot, e ku bërthamë të identitetit të tij kishte fenë orthodokse. Identifikimi nga armiqtë muslimanë është i qartë; identifikim fetar e jo etnik.
Ndaj kemi situaten, ku edhe nga armiqte, por edhe nga aleatet Kastrioti u perceptua si i vecante, si nje prijes autark ne relate me perandorite apo idete e atehershme univerzale.
E po, keto gjera qe ti sot ne perdorim te termeve "moderne" i quan "vec" rajonale, por jo kombetare, tregojne synimet kombetare te lidhjes. Sepse tregojne se lidhja ne fund te fundit ishte e gatshme - sipas mundesive - te luftoje edhe "patronin e dyte" te Ballkanit - Venedikun katolik. Nese i lufton te gjithe pushtuesit apo agresoret per rreth, ne nje aspekt tregon se e deshiron veten dhe lidhjen si nje gje autarke, te kufizuar dhe pavarur nga asgje. Tjeter eshte puna qe lidhja nuk pati forcen e nevojitur per te siguruar keto ide ne menyre permanente, por iu desht here pas here nje ndihme nga aleate te perbashket per te mbijetuar. Kjo ndihmemarrje mendoj eshte ajo e cila ne mendimin e shume njerezve e ben Kastriotin te duket nganjehere si nje vazal apo si nje prijes me ide univerzale-fetare, konkretisht kristiane. Pra behet fjale per nje perceptim jo te sakte.-Lufta ndaj sundimeve venedike nuk u krye për shkak të vetdijes 'shqiptare', por për shkak të interesave rajonale.
Per kete gje nuk jam i informuar sakte. Por nese nisem nga kjo qe thua, mendoj se kjo poashtu deshmon mendimin tim te mesiperm (... baza kombetare...). Sepse paraqet nje lufte kunder vendoreve, te cilet ishin vazale te nje fuqie te jashtme. Keto luftera per mua mbeshtesin idene e autarkesise dhe njekohesisht tregojne se lufta e lidhjes nuk ishte thjesht nje lufte perjashtimisht kunder osmaneve, por per liri ndaj kujtdo force te jashtme.Kjo shpjegon faktin e luftrave për të aneksuar Tivarin, Drishtin, bastisjet në Lezhën venedike e në rrethinat e Shkodrës, të gjitha kundër banorëve lokalë besnikë ndaj flamurit të Shën Markut deri në fund, siç është edhe rasti i shkodranëve.
Qe u shnderrua ne vjehrrin e Skenderbeut mund te shihet edhe thjesht si nje lloj pakti per mossulmim apo si nje hap per te krijuar lidhje natyrore per t'i krijuar Brankovicit vazal te sulltanit nje argument per patronin e tij, perse ky nuk mund t'i bashkengjitet gjeresisht luftes se osmaneve kunder Kastriotit. Pra lidhje taktike per te mundesuar mbijetesen apo lehtesuar rezistencen.Tjetër pikë që i vë kapakun pretendimeve për ''bazë kombëtare'' është Kosova e sotme që ndodhej nën sundimin e Brankoviçit. Ky i fundit do shëndërrohej edhe në vjehrrin e Skënderbeut e nga ku nuk pati kurrë pretendime për ta aneksuar këtë territor të banuar historikisht prej 'shqiptarësh'. Nëse Skënderbeu do ishte i vetdijshëm rreth dashurisë që e karakterizonte për 'kombin' e tij, nuk do bastiste arbërit e territoreve venediko-otomane duke i shkatërruar ekonominë bujqësore dhe blegtorale.
Qe bastisi teritore te vendoreve vazale, sic thashe tregon gjykimin e tij mbi keta vazale, tregon deshiren e tij per mbarim te vazaltitetit dhe me kaq demtimin e armikut: Patrtonit te vazaleve - sulltanit.
Nuk besoj se mund te thuash se Brankovici sundonte mbi teritorin me vone te njohur si "Kosova" ne menyre tjeter, perpos sic sundoi - per nje kohe - Justiniani teritorin me vone te njohur si Serbia. Pra ishte nje sundim artificial, i bazuar ne dhune, nje lloj mposhtje, nje lloj aneksioni, perderisa popullata dhe cdo gje tjeter ishte kunder sundimit.
Pastaj Kastrioti nuk bastisi vetem teritore te vendoreve vazale, por edhe teritore te despotatit te Brankovicit jashte Kosoves. Per shembull kur ushtaret e Brankovicit nuk e lane Kastriotin te marshoje neper teritore te despotatit serb per t'ju bashkengjitur kryqezates se fundit te udhehequr poashtu nga Hunyadi (Betejes se Varnas ne Bullgarine e sotshme), ne te cilen ushtaret e Brankovicit moren pjese ne anen osmane dhe tinezisht mundesuan fitoren e osmaneve. Keso sjelljesh do ishte deshtur te pres Kastrioti nga ushtaret e Brankovicit edhe ne betejat e Kastriotit me osmane, prandaj mendoj se eshte e sakte te shihet lidhja e tij "martesore" me Brankovicin si nje lidhje taktike. Pasi qe nuk e lejoi te marshoje tek Hunyadi, Kastrioti sulmoi teritore te despotatit serb si ndeshkim/hakmarrje.
Ndryshuar për herë të fundit nga chino : 11-09-2010 më 05:26
Mos e fut Skenderbeun ne mes, sepse une s`thashe ate.
Sa per "ndryshim politikash pas pushtimit turk" ketu e ke gabim sepse njesoj i ka patur politikat. Bizanti ka qene nje perandori qe synonte te zhdukte identitetet gjuhesore-kulturore-kombetare qe te predominonte aspekti i "perbashket" greko-orthodhoks. Ky ka qene synimi qofte para qofte pas pushtimit.
Pushtimi turk nuk ndikoi ne renien e pozites se P.K/pojes perkundrazi ndoshta e forcoi ate. Sepse nqs P. me perpara kishte vetem fuqi fetare tani kishte edhe fuqi ushtarake.
Mjafton te kujtojme qe P. e Ohrit qe u "absorbua" (dmth eleminua) me forcen e Dovletit sipas interesave te P. St.
Sa per Papatin, e thashe qe ate "promovimin" e bente KUR dhe SI i interesonte Papes.
Pra vertet ka afersi po ka edhe diferenca mes ketyre dy Kishave.
-
Ti nuk e e meriton pergjigjen, por nejse...
A e dinte Skenderbeu "cfare ishte identiteti?" Mos more?
Tani na bllokove fare. Do i dergojme nje leter ne boten e pertejme ta pyesim.
Pa prit nje sekonde, uaaa po letra qe i dergonte Dukes se Tarantos ku i permendte Pirron e Epirit si paraardhesin e tij.
Pa he si thua ti, e dinte Skenderbeu cfare ishte identiteti? Apo nuk e kishte te shenuar ne pashaporte qe ta merrte vesh edhe ai i shkreti?
Keqdashje nuk eshte te barazosh vllehet me rumunet (qe nqs ty te shqeteson mungesa e precizionit e leme ashtu sic thua ti), keqdashje eshte ajo qe thua ti ne "piken dy".
Ajo eshte keqdashje dhe injorance bizantinee.
Une nuk mund te vertetoj a ishte formesuar vetendergjegjesimi kombetar ne ate kohe apo jo (sepse edhe Skenderbeun une e shikoj si rast "siu generis" si Kosova), por ekzistonte nje gjuhe dhe nje kulture. Kete nuk e kupton vetem nje mendje e qorruar. Dhe qe Patriakana luftonte per "helenizimin" (tamam tamam per bizantizimin) e gjithe gjuheve dhe kulturave te tjera....kete mund ta mohoje vetem nje mendje keqdashese.
Hajt mbyll veshet se po i bejne trurit korent dhe flet se prapthi.
P.S Damian, tani e pashe pergjigjen tende. Besojs e identitetet alban-epiriot Skenderbeu i shihte si identitetet shqiptar-alban dmth ose si vazhdim ose si pjese perberese te nje identiteti. Skenderbeu e shihte veten si arber (sic e njeh gjithe bota) dhe e quan veten si pasardhes te nje epirioti.
Ndryshuar për herë të fundit nga Kavir : 11-09-2010 më 05:41
-
Jo, Damian! Keto referime i risolla nga postimet e mia te fundit, te bera ketu e 5-6 muaj me pare, ne temen e titulluar nga Albo "Lashtesia e besimit ortodoks---".Hehe, i mbaje aset fshehur nen menge eh...
Bizantini pse mungon nga debati?
Ti, qe e lexove, me te drejte thua se keto fakte jane derrumuese, si te mbajtura poshte menges dhe nuk lene pike dyshimi qe Skenderbeu ishte katolik.
Edhe Bizantini, po kete pergjigje si ty dha, ne temen ne fjale. Shih postimet 498, ku une them Jeni ne rregull tashti, Albo + Bizantin?!
Apo te vazhdoj?, Bizantini, me mend ne koke dhe me seder, pergjigjet ne postimin 499 ç'ke me mua? unë e kam thënë që në fillim që gjergji ka qen unit..
Shife tashti pergjigjen e Albos ne postimin 500 te asaj teme:
P.S Si orthodhokset dhe romano-katoliket besojne ne besimin katolik dhe venia e theksit ne fjalen "katolik" eshte nje keqinterpretim keqdashes nga ana tende. Keqdashes pasi ti e di shume mire qe romano-katoliket nuk kane monopolin mbin besimin katolik. Te njejten fjali do ta kish shkruar edhe Patriku Orthodhoks i Konstandinopolit, dhe nuk do te kish asnje dallim. Une do te cuditesha vetem nese Papa do te ishte shprehur ne "mbrojtje te besimit romano-katolik...", qe eshte perfaqesimi i sakte i fese romano-katolike, ne dallim me ate orthodhokse.
Prandaj une them qe Albo i ka te zena syte nga tifozlleku. Nuk ka karakter te sinqerte e shkencor. Eshte romanticier, panigjirik, kembengules ne bindjet e veta fikse sado te pabaza qe te jene, dramaticien, por i mungon arsyetimi i sinqerte dhe shkencor.
Une ngre disa pyetje. A do te kishte kuptim jeta e Albos nese Skenderbeu vertetohet se ka qene katolik? Po nese Feja me e lashte monoteiste nder shqiptare vertetohet per te se eshte romano-katolicizmi? Po, nese feja natyrale e shqiptareve eshte romano-katolicizmi? Po, nese del se Bizantinizmi eshte nje force historike politiko-kulturore anti-Albane (Shen Kozmai eshte nje personazh i pafajshem ne rrjedhe te kesaj force)?
Meqe Albo merr guximin te me zgjeroje kulturen time ne lidhje me Despotatin e Epirit, duke me keshilluar te lexoje Muzaken, se si Skenderbeu ka luftuar ne vjim i inspiruar nga ky despotat - une po e keshilloj te lexoj nje veper shkencore, nje liber shume te bukur (Bizantini jam i sigurte qe e pelqen) te nje shkollari e shkencetari ne kete fushe:
Donald M. Nicol "The Despotate of Epiros, 1267 - 1479: A Contribution to the history of Greece in the Middle ages".
Eshte liber shume i bukur Albo.
http://www.amazon.com/Despotate-Epir.../dp/0521130891
Ndryshuar për herë të fundit nga Seminarist : 11-09-2010 më 07:58
Fan Noli per Skenderbeun:
Historia Skenderbeut, 1950, Boston, e marre nga Fan S Noli, Vepra III, botimet Dudaj, fq 308
Nga pikepamja fetare, Shqiperia ka qene e lidhur me Romen qe nga shekulli i pare pas Krishtit. Feja e krishtere u perhap ne Shqiperi prej misionaresh te Romes, sikunder provohet nga termat kishetare, te cilat rrjedhin nga Latinishtja. Si nje pjese e Ilirise Shqiperia ishte nene juridikten e Papes gjer me 734, kur Perandori i Bizantit Leon I Isavri e ckeputi nga Roma dhe ia fali Patrikut te Stambollit. Ne periudhen e gjate te dominatave Bizantine, Bullgare, edhe Serbe, shume prej Shqiptareve u-kethyen Orthodokse, vecanerisht ne cipat e kufireve, si nga Janina gjer ne Vlore, nga Ohria gjer ne Kruje, edhe nga Shkodra gjer ne Tivar. Po ardhja e Kryqesoreve Katholike, edhe dominatat Veneciane dhe Napolitane e ndryshuan fare situaten. Qe ahere Katholikizma nisi te ringjallet edhe te perhapet ne Shqiperi si nje protest kunder zoterimit Bizantin edhe Serp. (fq 309) Ne krye te shekullit pesembedhjete, Shqiperia ishte pothua ploterisht Katholike me nja tetembedhjete peshkopata te ritit Latin. Ne keto duhen shtuar edhe disa peshkopata Uniate te ritit oriental Orthodoks, te lidhura me Papen. Sa per kapedanet edhe bajraktaret, keta ishin kthyer Katholike te gjithe njeri pas tjatrit, sikunder na tregojne dokumentat e kohes. Thopiat e Krujes permenden si Katholike me 1208; Muzhaqet e Myzeqese me 1318; Zenebishet e Gjirokastres, Mazaraket e Camerise, edhe Shpatet e Nartes me 1354; Balshet e Shkodres me 1369; Dukagjinet me 1400; Kastriotet me 1407; Altisferet e Danjes me 1414.
Keshtu Katholikizma nga njera ane i jepte Shqiperise bashkimin qe i mungonte si shtet, edhe nga ana tjater e lidhte me boten e Krishtere Evropiane.
Prape ketu gaboheni kur doni ti pershkruani Skenderbeut vetdijen e identitetit shqiptar,nepermjet kesaj letre. Deklarata te tilla si ''jam pasardhes i filan heroi'' thjesht ishin nje alibi per te mbrojt prejardhjen e tij fisnike apo per te lartesuar emrin e tij , por asgje me shume. Keto pretendime i shohim tek shume heronj legjendare greke , perandore perse , romake e bile edhe mbreterit e mesjetes.
Elementi kryesor, përveç gjuhës dhe kulturës, që lidhet me një origjinë dhe trashëgimi fiziologjike më tepër se kulturore, që është dhe baza e idesë së kombit, është identiteti i cili para 2-3 shekujsh mungonte. Ky përbën dallimin thelbësor, dhe identiteti është maskë individuale, që kur kolektivizohet, është në më të mirën e rasteve vetëm një krijesë sociale. Prandaj përdoret emërtimi ''interesa rajonale'' pa standarte të dyfishta, duke përjashtuar parantezën e saj me idenë e interesave imagjinare kombëtare. Gjenezën e kryengritjes së tij ndaj sulltanit e pati në Arbëri, kjo për shkak dhe të hakmarrjes personale ndaj sulltanit, siç hedh dritë dhe dokumenti milanez, por mbi të gjitha Kastrioti luftonte për ''tokën e babait'' si pjesë e filozofisë mesjetare, e jo për atdheun imagjinar. Hoqi dorë nga rrethinat e Shkodrës dhe Malit të Zi aktual, i ndarë mes Venedikut dhe miqve Crnojeviç, e Balshajve që disa ndër të tjerë po "dimëronin" tek dajallarët serb; Kosovën as që e pretendoi, siç e ceka dhe më sipër, sepse e zotëronte Brankoviç; trojet që sot ndodhen në Maqedoni dhe Greqi e një pjese aktualisht të Shqiperisë së jugut, i zotëronte Porta; pjesa tjetër ndahej mes feudaleve lokal që sundonin si zotër në tokat e tyre; një pjesë ju mor Topiajve; pjesa që ngeli ishte zotërim i Aragonezëve në kuadrin e vasalitetit. Atdheu, më shumë se inekzistent në këtë periudhë si realisht ashtu edhe në objektiva e koncepte nuk mund të formësojë apo brumosi një luftë të veçantë për kohën, e karaktarizuar nga interesat kombëtare.
Duhen dokumenta të kohës chino, që të vërtetojnë më së miri se Kastrioti na paska bastisur troje të Brankoviçit jashtë Kosovës. Në fakt ajo çka ekziston nga ky aspekt janë disa citime të Barletit për disa bastisje në Kosovë, e jo jashtë saj. Këtu dua t'iu kujtoj se tokat e Brankoviçit janë tokat e shqiptarëve dhe nuk mund t'i quajmë toka serbe apo të Brankos. Nëse Skënderbeu shkatërroi këto toka, patjetër shkatërroi toka shqiptare. Nëse këto toka nuk ishin shqiptare atëhere mbesin të jenë serbe. A mundesh te pranosh se tokat ku zotëronte Brankoviçi, që paskëka shkatërruar Skënderbeu nuk janë shqiptare? (pyetje që lindin si pasojë e inkuadrimit të filozofisë moderne në mesjetë = non sens) Gjithashtu duhen përsëri dokumente që të vërtetojnë sundimin 'artificial' të Brankoviçit mbi Kosovë. Realisht nuk disponojmë asgjë, por dimë shumë mirë që nga periudha që ne po diskutojnë, sundimi serb në Kosovë është një realitet dy shekullor, dhe paralelizimi me Justinianin nuk ka vend pasi i takon një realiteti tjetër historik. Për të pasur të qartë forcën e influencës serbe mbi Arbërinë mesjetare, mjafton të lexosh rreth principatave të para arbërore, lindjen e tyre mbi rrënojat e perandorisë serbe, si dhe huazimet e thella kulturore duke përfshirë dhe nostalgjinë për carin.
Për të përforcuar tezën e luftës së brëndshme fisnikërore, Skënderbeun e luftojnë edhe shqiptarët e Dukagjinit, shqiptarët e zotërimeve venedike. Këto tradhëtarë duhen përjashtuar nga etnia arbëreshe?! Ashtu si e tradhëtuan disa bullgarë, ashtu e tradhëtuan disa shqiptarë. Rasti i Dukagjinit herë aleat dhe herë armik i Skendërbeut mund të merret si model i marrëdhënieve politike të kohës: ky model shtrihet në marrëdhëniet me Brankoviçin dhe Venedikun me të cilët Skënderbeu ndërrmori aleanca por edhe fushata. Skënderbeu vdiq në Lezhën venedike pasi Krujën e kishte në zotërim Venediku: kjo është edhe marrëdhënia miqësore-armiqësore me këtë Republikë, model sistematik i marrëdhenieve mesjetare. E siç nuk mund të flitet për komb, nuk mund të flitet as për "pastërti etnike". Këtu për t'u riqartësuar, shiko të afërmit e gjakut dhe miqësitë e Skëndërbeut, nëse ke dëshire edhe pasardhësit.
Për zotërinë tjetër më poshtë, i cili është ftohur nga të gjitha anët kur ngre paralelizma absurde, duke vënë në një peshore luftën e Patriarkanës së Stambollit ndaj identiteve kombëtare në favor të helenizmit, fenomen post shek 18, me Patriarkanën e Stambollit të shek 14-15, që sipas tij na luftoka identitetin kombëtar, megjithëse nuk e vërteton dot nëse ishte formësuar apo jo, nuk ia vlen barra qiranë për replikë.
Për pjesën e letrës drejtuar princit të Tarantos, dhe ekzistencës së identitetit të supozuar, nuk kam çtë shtoj më shumë se bashkëbiseduesi i mësipërm.
Ndryshuar për herë të fundit nga Uriel : 11-09-2010 më 15:03
relata refero
Regullat e Postimit
Përgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt