Pse flamuri shqiptar ka një shqiponjë me dy koka?

[lis]

Te jem i sinqerte me te gjithe aderuesit e ketij forumi(me korigjoni ne gaboj) une kam mesuar nga historia se flamuri kombetar per here te pare eshte ngritur nga familja e Gjergj Kastriotit Skenderbeu domethene nga babai i tij Gjon Kastrioti.
Flamurin me dy krere ose dy koke e kane dhe serbet ashtu edhe ruset, duke perjashtuar vetem ngjyrat.
Pyetja ime qe kerkon pergjigje vetem nga ata qe e njohin mire historine shqipetare te avancuar eshte:
A eshte e vertete qe flamuri i Gjon Kastriotit eshte flamur shqipetar dhe jo i huazuar?
Ate flamur e ka ngritur vetem Gjon Kastrioti ne principaten e tij?
Perse ka dy koke?
Perse ka ngjashmeri me flamurin serb?
Kur e ka ngritur per here te pare Gjon Kastrioti flamurin dhe perse te gjithe shqipetaret zgjodhen per flamur kombetar, flamurin e tij?

Mund te kem edhe pyetje te tjere, por neqoftese ndonjeri do denjonte te pergjgej, une do ta falenderoja ne menyre te sinqerte

[ALBA]

Kastriotet Zbulohet ne Kishen e Shenandout nje afresk qe paraqet shqipnjen e vertete te flamurit tone. Qysh nga koha e Skenderbeut nuk kishte ndonje dokument zyrtar qe ta vertetonte prejardhjen e simbolit tone pervec vules zyrtare te prijesit shqiptar.
Shqiponja dykrenare e Kastriotëve e zbuluar në Rodon
Deri më sot nuk kishim një vizatim autentik të shqiponjës së këtij flamuri, e cila dihet që është me shqiponjë dykrenare në fushë të kuqe siç na e dokumenton Barleti dhe historianët e tjerë. Gjurma e vulës së Skenderbeut e lënë mbi një akt zyrtarë të tij e ka shqiponjën dykrenare, por vizatimi i sajë është parë si i përshtatur me formën rrumbullake që e qarkon atë, si rendom praktikohet në vula, dhe si do e shohim më poshtë ky mendim është i drejtë


Rasti e solli që shqiponja e Kastriotëve e pikturuar në një afresk të zbulohet mbrenda tokës arbërore e jo në kancelaritë e arkivat e huaja, si ruhen shumica e dokumenteve të historisë tonë.
Pas kthimit të disa pronave kishtare komuniteteve fetare, filloi dhe interesimi i këtyre të fundit për studimin e tyre, ruajtjen dhe rindertimin. Një nder këto prona është Kisha e Shnandout në Rodon (sot fshati Muzhel), ku ruhet dhe shqiponja e pikturuar e Kastriotëve, Për këtë kishë dokumentet flasin që e kanë ndertuar Gjon Kastrioti ose i biri, heroi ynë i njohur Skenderbeu.

Gjatë viteve kur Gjon Kastrioti I u mund nga osmanët, atij i lanë në pronësi zonat e Mysjes, që përfshijnë edhe Rodonin dhe këtu thonë se zotëroi gjatë disa viteve edhe Skenderbeu përpara se të çlironte Krujën. Një legjendë e shënuar nga konsulli austrohungarez i Shkodrës Teodor Ippen në fillim të shekullit tonë, thotë se këtë kishë e ndertoi Mamica Kastrioti, por e saktë është që kjo kishë funksiononte në vitet kur Skenderbeu filloi të ndertonte kështjellën e Rodonit, që eshtë në afersi të kishës. Po ky autor na njofton se ruheshin dhe themelet e Manastirit që ishte ngjitur me kishën, por që sot dallohen me vështërsi. Në kuadrin e 500 vjetorit të vdekjes së Skenderbeut në Rodon u bënë kerkime mbi fortesën e Rodonit, dhe më këtë rast na është dhënë dhe përshkrimi i rrënojave të kësaj kishe, e me gjendjen në të cilën është rrënoja sotë kuptojmë se shkatërrimi ka vazhduar edhe gjatë këtyre 30 vjetëve.
Është kujdesi dhe interesi i At Zef Pëllumbit që i nisur nga gjurmët e afreskave në muret e kësaj faltorje të vjetër e quan në zbulimin e kësaj shqiponje. Deri më sot është zbuluar vetëm një siperfaqe e vogël e këtij afresku që falë natyrës dhe punës me mjete cilësore të realizuar para pesë shekujsh ajo u ruajtë.
Shqiponja është në afreskun e realizuar në brezin e poshtëm të faqes së harkuar të murit të absidës. Në krahun e majtë të shqiponjës dallohet figura e një kalorsi e majtas e djathtas këtyre janë edhe shenjat e pazbuluara plotësishtë, siç duket edhe të dy shqiponjave të tjera. Këto do dallohen e të studiohen pasi të pastrohet afresku tërësishtë.

Shqiponja është e pikturuar me ngjyrë të kuqe të hapur mbi suva të bardhë dhe në disa pjesë na ka arritur e dëmtuar, por që dallohet qartë se është me dy kokë. Pasqyrimi tek fotografija që po botojmë është e bërë me objektiv nga e djathta e sajë, kështu që na përfytyron një zmadhim nga ky krah, por ajo në të dy krahët është simetrike. Fiksimi fotografik në këtë pozicion u bë, sepse trualli deri lart është i mbushur me mbeturina ndertimi e dhera dhe ato nuk pastrohen, për ta ruajtur monumentin nga lagështira e tëpërt e shirave të stinës së dimrit. Sipas mendimit të studiuesit të artit mesjetar Mustafa Arapi afresku është veper e një piktori profesionist, mjafton të shohësh vizatimin e kthetrave dhe kuptohet që është frut i një dore të shkathët të një piktori me përvojë. Kjo bie në sy edhe nga vrojtimi i figurës së kalorsit që sot për vetë fazën e zbulimit të afreskut nuk ka një gjykim se kujt figure historike ose religjioze i kushtohet.



Nuk na është ruajtur nga shekulli 15 asnjë flamur kombëtar relike, që ta njohim deri më sot dhe as një vizatim autentik i shqiponjës së tij, që është shqiponja e Kastriotëve. Studiuesit kanë konkluduar se shqiponja e flamurit kombëtarë na u ruajtë në vizatimet e krijuara sipas shembëlltyrës së sajë e shijeve estetiko-emocionale që ruante e krijonte tradita shqiptare. Kjo është dhe rezultat i ndryshimit që kanë shqiponjat e ruajtura nga pasardhësit e derës së Kastriotëve. Forma e vizatimit të shqiponjës së gdhendur në emblemën mbi varrin e Konstandin Kastriotit nuk është identike me trajtën e gravuar në një liber uratash që i kushtohet një pasardhësi tjetër të Skenderbeut, as me shqiponjat e gdhendura mbi varret e dy nipave të tjerë të heroit tonë që i njohim e ruhen në Itali, as me shqiponjën e emblemës së nipit tjetër i njohur në histori me emrin Skenderbeu i Ri, emblemë që ruhet e vizatuar me ngjyra në dorëshkrim në bibliotekën Marciana në Venecie. Më e afërt është Shqiponja e vulës së Skenderbeut, por dhe kjo jo identike për arsyet që i thamë më lartë. Shqiponja dykrenare e flamurit tonë kombëtar është vizatuar sipas këtyre shqiponjave e që nga shekulli 15 pati ndryshime nga ajo që u pranua e u vendos në flamurin e arbërve me 2 mars 1444.

Ja vlen të themi dhe dy fjalë për monumentin që Donika Kastrioti i ngriti nipit të sajë, K. Kastriotit në varrezat e kishës Santa Maria La Nova në Napoli. Emblemën e gdhendur në dy anët e monumentit mortor e ka botuar studiuesi italian Padilione në vitin 1870 dhe më vonë arbëreshi Z. Skiroi në Palermo në vitin 1904. Pothuajse të gjithë studiuesit shqiptarë i drejtoheshin kësaj shqiponje dhe shpesh herë ka krijuar dhe keqinterpretime per kurorat që ka sipër dy kokave, deri sa më 1967 u bë e njohur nga Dh. Pilika dhe shqiponja e vulës së Skenderbeut. Në një botim shkencor heraldik të vitit 1926, studiuesit italian emblemën heraldike të monumentit të K. Kastriotit e kanë klasifikuar si emblemë të një pasardhësi të derës së Skenderbeut. Tashi që u njoh shqiponja e Kastriotëve pa kurora mbi dy krerët rikonfirmon atë që Prof. Dhimitër Pilika ka shkruar, se kurorat janë shtesa të pasardhësve të Kastriotasve në dheun e huaj, por na hap dhe një dritare për ta kufizuar dhe datën kur është realizuar afresku më shqiponjën Kastriotase të Shnandout të Rodonit.

Skenderbeu gjatë fuqizimit të pozitës së tij pretendonte se ai ishte pasues i shtetit të Balshajve e synonte për një shtrirje territoriale të shtetit për të arritur zotërimet e gjëra të atyre të kryezotit të Arbërit, Balsha II. Në këtë periudhë Skenderbeu filloi të praktikoi në vulën e tij shtetërore, krahas shqiponjës dykrenare të trashëguar nga dera atërore edhe yllin gjashtëcepash të Balshajve, por asnjëherë shqiponjën e kurorzuar. Vula që njohim është e vitit 1459, pra dhe afresku duhet të jetë realizuar para këtij viti.
Faza në të cilën është zbulimi dhe studimi i këtij afresku të kishës së Shnandout na kanë shpalosur shqiponjën e Kastriotëve, që është njëkohësishtë dhe shqiponja e flamurit kombëtar shqiptar, por muret e kishës kanë gjurmë dhe të afreskave të tjera e ndoshta do na japin dhe dëshmi epigrafike ose dhe skena të jëtës së atij shekulli. Kisha dokumentohet se ka funksiunuar deri në shekullin e 17, por shpeshherë ka mbetur pa famulltar e kujdestar, kurse një gojëdhanë thotë se ajo u dëmtua rëndë nga një termet i mesit të shek. 19. Materiali arkeologjik flet për një tempull shumë më të hershëm në atë truall e për rreth ka patur dhe dy kisha të tjera të dokumentuara që nga shekulli 12-13. Në Rodon thotë Barleti Skenderbeu shpinte familjen dhe shkonte edhe vetë për pushime e gjueti në periudhat në mes të betejave. Kisha e Shnandout lidhet si një ansambël me shumë vlera me kështjellën e Rodonit, që e ndërtoi Skenderbeu në valën e luftës.

[Toro]

Shqiponja dykrenare eshte nje simbol i lashte. Per here te pare e kane perdorur romaket. Simbolizonte bashkimin e dy perandorive romake ( asaj te perendimit me kryeqytet Romen dhe asaj te lindje me kryeqytet Konstandinopojen -sot Stamboll). Pas renies se Perandorise Romake te perendimit, u perdor nga Perandoria Romake e Lindjes ( e ashtuquajtura Bizant). Me kalimin e shekujve dhe perhapjen e kristianizmit si fe, Bizanti u kthye nga nje shtet teokratik, ndersa shqiponja dykrenare u be simbol i fese se ketij shteti. Keshtu popujt barbare sllave qe u kristianizuan perdoren shqiponjen dykrenare si simbol te fese ortodokse. Gjon Kastrioti dhe ai si ortodoks perdori shqiponjen dykrenare si embleme te familjes se tij.I biri, Gjergj Kastrioti - Skenderbeu, kur u kthye ne Kruje , ngriti pikerisht flamurin me kete shqiponje dykrenare duke rivendikuar pronat e te atit te marra nga sulltani, njekohesisht duke shpallur Pavaresine dhe Bashkimin e shqiptareve nen flamurin e Kastrioteve. Historia e lavdishme e Skenderbeut u be simbol i bashkimit te shqiptareve, te qendreses se tyre ndaj pushtuesve osmane. Ne kete menyre flamuri i Kastrioteve me shqiponjen dykrenare u be simbol i pandashem i gjithe mbare shqiptareve.
Flamuri origjinal i Kastrioteve ka qene me ngjyre te bardhe ( simbol i krishterimit perendimor- kisha ortodokse shqiptare e asaj kohe ishte ne vartesi te Papes , jo te Patriarkanes), shiponjen dykrenare ( simbol i ortodoksise)dhe kuroren princerore . Me pas me myslimanizimin ne mase te shqiptareve, ngjyra e flamurit u be e kuqe9 ngjyra e myslimaneve -shih flamurin turk) me shqiponjen dykrenare te zeze, duke simbolizuar bashkimin e gjithe shqiptareve myslimane dhe te krishtere.


Per tu shenuar eshte se pervec perdorimt si embleme ne Serbi , Rusi e gjetke, shqiponja dykrenare eshte dhe simbol ne flamurin me ngjyre te verdhe te kishes ortodokse greke.

[Skerdi Sika]

Korrekt si me lart, veçse koha gabim: simboli filloi të përdoret së pari nga Bizanti.

[lis]

Faleminderit Alba dhe Toro per interesin e treguar duke prure ketu disa shkrime analitike, karshi "shqetesimit" tim.
Kalofshi nje mbremje sa me te kendshme.

[lis]

Toro c`po me thua more djale se nuk te lexova me vemendje gjithshka.
Gjon Kastrioti orthodoks?
Te keqen mos me thyej zemren.
Prejardhja e familjes se Gjon Kastriotit mendohet te jete nga Dibra e Poshtme ose nga Guri i Bardhe i Matit dhe sikur e dime nga historia , ne ate kohe te gjithe shqiptaret e veriut kane qene katolike.
Nga doli orthodoks Gjon Kastrioti?
Edhe Himara ka qene katolike, te pakten per te shmangur hipotezat e ndonjerit qe e trajton problemin e katolicizmit si ceshtje me vete dhe prejardhjen e Gjon Kastriotit gjithashtu qe thuhet nga ndonje se eshte nga viset e poshtme te jugut te Shqiperise.
Ju lutem me sqaroni dhe mos e komplikoni me tutje kete problem.
Gjon Kastrioti orthodoks?

[Fiori]

Teme interesante... Para dy ditesh me pyeti nje amerikan ne lidhje me shqiponjen dy krenare dhe une me aq sa dija ja lidha shpjegimin me familjen e Kastrioteve. Megjithese per cudine time dukej se ai dinte me shume mbi historine shqiptare se une

Pershendetje (po e ndjek me kenaqsi kete teme)

[Toro]

Lis,
Gjon Kastrioti dhe te gjithe princat shqiptare ishin ORTODOKSE. Ose me mire te themi UNITE! Ne ate kohe kisha ortodokse e Arberise varej jo nga Patriarkana, por nga Vatikani. Zbatohen dogmat ortodokse, prifterinjte jane me mjeker si ortodokset, simbolet jane te njejta si te ortodokseve ( berja e kryqit, ikonat, flamuret etj), por administratohen nga Vatikani. Te njejtin status kane pasur ortodokset e Sicilise, ata te Arberise, te disa ishujve te detit Jon.Te njejtin status sot kane kishat ortodokse te vendeve baltike ( Estoni, Lituani, Letoni), te Hungarise dhe Cekise ( per keto dy te fundit nuk jam i sigurt). Gjithashtu dhe disa kisha ORTODOKSE GREKE sot ne Greqi, jane unite dmth nen administrimin e Vatikanit, jo te Athines apo te Patriarkanes se Stambollit. Prandaj shperndarja gjeografike e sotme e katolikeve dhe ortodoksve nuk ka te beje me te qenit apo jo te Gjon Kastriotit katolik apo jo.

[lis]

Toro a nuk me thua se cfare feje kane pasur shqipetaret nga Shkumbini e lart, domethene ne kohen e Bizantit?
Se ne hartat greke bizantine rezulton qe Greqia nepermjet nacionalizmit te saj fetar, kufirin e kishte deri lart ne Shkumbin.
Shkodra , Lezha, Puka, Tropoja, Dibra, ose te gjitha trevat e zones se veriut shqipetar duke kaluar deri ne Dalmaci kane qene katolike.
Si ka mundesi qe Skenderbeu te kete qene orthodoks dhe populli te kete qene katolik?
Pastaj perse deri ne ditet e sotshme ne veri te Shqiperise eksistojne akoma katolike si pershembull ne Shkoder, Mirdite, Lezhe, lac, Puke, Fandet katolike te Kosoves etj?
Perse Himara edhe me letrat e udheheqesve te saj ,Bocareve katolike , i drejtoheshin Vatikanit dhe jo Patriakanes?
Neqoftese keni mundesi dhe te dhena, mund te me pergjigjeni
Sinqerisht Lis.

[Toro]

I nderuar Lis, ke nje kontradikte ne ato qe thua. Jemi ke Historia, dhe historia flet me fakte dhe me data, jo me politika nacionalizmi:

Se ne hartat greke bizantine rezulton qe Greqia nepermjet nacionalizmit te saj fetar, kufirin e kishte deri lart ne Shkumbin.

Shtet me emer Greqi nuk ka pasur ne kohen e Bizantit. Shtet me emer Greqi ka pasur mbas 1821. Para kesaj date me gjej te lutem qofte dhe nje shtet qe ka qene quajtur Greqi ( si teresi territoriale, jo si koncept nacional)?NUK KA PASUR! Aq me teper ne kohen e Perandorise Romake te Lindjes ( qe u quajt Bizant mbas shekullit te XVIII). Feja zyrtare e Perandorise ishte dogma ortodokse. Administrativisht meqe Arberia ( atehere nuk kishte as shtet te quajtur Shqiperi) i binte te ishte ne vijen e ndarjes se dy Perandorive , ne ndarjen administrative te dy Kishave. Shkodra dhe Lezha ne kohen e Gjon Kastriotit ishin nen sundimin venedikas . Ndersa persa i perket Miredites, Lacit , Pukes mundet qe katoliket kane levizur me vone aty ( pas pushtimit osman). Arberia ( principata e Arberise) perfshihej ne ate kohe ne Temen e Ilirise ( ndarje administrative bizantine) dhe feja e saj zyrtare ishte ortodoksia. Por per arsye te cilat une nuk i di ose nuk kam te dhena per momentin, administrativisht nga ana fetare ishte nen varesine e Vatikanit. Nje arsye mund te jete ( sugjeroj) se nga ana praktike, arberit i kishin humbur lidhjet dhe mundesite per lidhje me Konstandinopojen per shkak te pushtimit turk ( 1345) te zones qe lidhte Krujen ( principaten e Arberit) me Konstandinopojen. Ne ate kohe te vetmet territore te Bizantit qe nuk kishin rene ne duar te turqve ishin Arberia dhe nje pjese e vogel e Despotatit te Epirit. Ishujt jonike ishin nen sundimin venecian, si dhe disa qytete ne Peloponez. Te gjitha keto zona ne pamundesi per te pasur lidhje me Konstandinopojen, krijuan lidhje dhe erdhen ne varesi te Vatikanit, por njekohesisht ruajten dogmen sipas tradites ortodokse.