OR BAC PA ME THUJ PASH IDEALIN E PPSH,C FAR NDRYSHIMI KISHTE FASHIZMI NAZIZMI NGA KOMUNIZMI
SA PER ATE PUNEN E KAFENES TY TA BOFTE ZOTI HALLAL SE I KE RA NE TE E KE GJETE
JAM I LINDUR NE KAMPE PUSHIMESH QE NDERTOJE PPSH PER POPULLIN ATO KAMPE DISA GOJE LIGA EIQUANIN KAMPE INTERNIMI ISIN ME TE VERTET KAMPE QE EDHE HITLERI DO TI KISHTE ZILI
A KE DEGJUAT OR BACE PER KAMPIN E TURHANIT PORTO PALERMOSE SAVRES SHTYLLASIT E H OR BACE KAM TAKUAR EDHE KOSOVAR ATY TE IKUR NGA REGJIMI I TITES,ERDHEN DHE PUSHUAN PASE NJA 10 VITESH BURGE SE BACA ENVER I KISHTE QUJT UDBASHA MAS KE PASE NONJE QE NJEF OR BACE
POR KOHET KAN IK SHPEJT DHE TI SE KE PAS AT NDER ME NA ARDHE E ME NA PIJE NONJI KAFE ELBI SE KAFE KAFE ORXHINALI SI THU TI NE SKISHIM PIJSHIM KAFE ELBE KAFE GRURI OR BACE NA I KISHTE DHAN BACA ENVER SE ISHIM ME DIABET
ME TE BA NJE PYETE OR BACE KUR E DOJSHE KAQ SHUME BACEN A KE PASE AEDHE NDONJE HER ME E PA ATJE KE BLLOKI OR BACE SE E PASKE DASHT SHUME
ZOGU THU KISHTE PAS QEVERISE 15 PO ESHTE E VERTET PO BEJE NJE KRONIKE BACESE NGA 1945 DERI NE 1960 CFAR BONI KY HARANI JOTR
OR BACE HAJSHIN SHQIPTARET ME TRISKA OR BACE ENE HALE S KISHIM SEI PERDOESHIM SHUME RRALE SE S NA DUHESHI I KISHIM NE FUND TE KASOLLES NJA 100 LARGE
NGA VITET 1980 QYTETET ISHIN ME TE PRIVILEGJUAR KISHIN HALE NE PALLAT ENE GATUJSHIN NE HALE DERI VONE PYET OR BACE SE TE TREGOJNE
QELLIMI IM QE TE PERGJIGJEM TY NUK ESHTE SE DUA TE TE MBUSHE MENDJEN ,,POR PASHI ZOTIN NE SE KENI ZOTE MOS BENE KETE PROPAGAND PER BREZIN E RRI SE JENI TU E MAR NE QAFE SE NE JU NJOHIM DHE SE NUK ME ITERESON JNE IDET TUAJA JU E KENI HANGER HALLVEN E HOXHESE ME TURPE E KENI MBYLLE
HAJDE SHENDET E ZOTI TE DHASHE MEN
TELEVIZORAT I KEMI MAR NGA 1980 OR BACE ZIU FRIGORIFERAT KA 1990
Nga fjala e sekretarit tė Sekretariatit tė Frontit Demokratik, Hysni Kapo veēojmė pjesėn e mėposhtme:
"Popujt e Jugosllavisė festojnė pėr tė tretin vit ditėn e shpalljes sė republikės, ditėn e rilindjes kombėtare, 29 nėntorin. Kjo datė shėnon dy evenimente me rėndėsi historike pėr popujt e Jugosllavisė. Mė 29 nėntor 1943, kur lufta e popujve tė Jugosllavisė, nė ballė tė sė cilės qėndroi pa u tundur partia e lavdishme komuniste me nė krye mareshallin Tito, merrte pėrmasa tė gjera dhe okupatorėt fashistė po goditeshin pa mėshirė nga tė gjithė frontet, kur tradhėtarėt e popujve tė Jugosllavisė e hoqėn maskėn dhe dualėn mė fytyrėn e tyre tė vėrtetė, u mblodh pėr tė dytėn herė Kėshilli Nacional Ēlirimtar pėr tė marrė vendime qė kishin tė bėnin me fatin e popullit dhe tė kombit. Nė kėtė datė u hodhėn themelet e vėllazėrimit dhe tė barazimit tė tė drejtave tė popujve, u hodhėn themelet e pushtetit popullor dhe u krijuan bazat e reja tė njė rregulli shoqėror. Aty gjithė pėrfaqėsuesit e popullit shprehėn unanimisht vullnetin pėr kundra mbretit dhe monarkisė sė Karagjergjoviēėve. Dy vjet mė vonė, kur popujt e Jugosllavisė kanė realizuar fitoren mbi fashizmin dhe bashkėpunėtorėt e tij, kur flamuri i tyre i fitores valon i lirė nė Jugosllavinė e re, Asambleja Popullore shpalli Republikėn Federative nėn tė cilėn popujt e Jugosllavisė do tė rrojnė tė lumtur, do tė gėzojnė pėr jetė tė gjitha tė drejtat dhe liritė demokratike.......29 nėntori kujton luftėn, sakrificat dhe heroizmat qė bėnė popujt e Jugosllavisė pėr tė fituar lirinė dhe pavarėsinė. 29 nėntori ėshtė data qė vėrtetohet edhe njė herė zyrtarisht dėshira e popullit pėrkundra regjimit shtypės dhe gjakpirės. Ajo simbolizon rrugėn e drejtė qė udhėhoqi popujt e Jugosllavisė gjatė luftės, rrugėn qė u shėrben dhe sot pėr tė vazhduar gjatė periudhės paqėsore pėr ndėrtimin e vendit. Fitoret e 29 nėntorit, nė sajė tė tė cilit popujt e Jugosllavisė po ndėrtojnė jetėn e tyre tė re, jo vetėm qė siguruan baza tė shėndosha nė tė cilat mbėshtetet pushteti popullor sot, por kėto influencuan pėr ta forcuar edhe mė tepėr bashkimin dhe vėllazėrimin midis popujve tė Jugosllavisė, midis njėri ‑ tjetrit dhe midis fqinjėve tė tyre...... Jugosllavia sot nuk ėshtė vendi ku pėrgatiteshin planet imperialiste pėr intriga kundėr popujve, sikurse ndodhte ndaj vendit tonė.....Popujt e Jugosllavisė, me luftėn e tyre heroike e varrosėn thellė politikėn serbo ‑ malazeze dhe janė bėrė zot tė vendit tė tyre. Ata u treguan fqinjėve se ndjenjat qė ushqenin pėr ta, nuk pajtoheshin kurrė me regjimet shtypės. Lufta e drejtė qė ata bėnin nėn udhėheqjen e shėndoshė tė mareshallit Tito, politika e drejtė qė ata ndoqėn dhe kujdesi i madh qė treguan pėr zhdukjen e mbeturinave tė sė kaluarės, e shtoi dashurinė dhe simpatinė tonė pėr popullin jugosllav........Jugosllavia Federative sot ėshtė transformuar nė njė qendrė tė rėndėsishme pėr gjithė vendet e Evropės Qendrore, aty ku pėrqendrohen problemet kulturale, ekonomike, politike, ushtarake tė pėrbashkėta dhe marrin zgjidhjen mė tė drejtė. Mbas kryeqytetit tė vendit tė madh tė socializmit, Moskės, sytė e popujve demokratikė dhe pėrparimtarė shikojnė me simpati dhe admirim Beogradin, qendrėn ku rri udhėheqėsi i madh ushtarak dhe politik i popujve tė Jugosllavisė, miku mė i shtrenjtė i popullit tonė mareshalli Tito......Fitoret e popujve tė Jugosllavisė janė edhe fitoret tona pse ato janė nė tė mirėn e gjithė popujve pėrparimdashės, nė tė mirė tė demokracisė dhe paqes. Themi qė fitoret e Jugosllavisė janė edhe fitoret tona pse populli jonė nuk ka se si t'i ndajė ato, sepse rruga e tė dy popujve nuk ndryshon. Ai (populli shqiptar ‑ shėnim) e provoi mirė se kush ėshtė Jugosllavia. Populli shqiptar do ta festojė me hare ditėn e 29 nėntorit se ajo ėshtė dita e rilindjes sė miqve tė shtrenjtė, do ta festojė se ajo ėshtė dita e rilindjes sė miqve tė shtrenjtė, do ta festojė ditėn e 29 nėntorit se kujton luftėn, sakrificat dhe vuajtjen e tė dy popujve, se ajo kujton fitoren tonė mbi mbi fashizmin dhe bashkėpunėtorėt e tij" (marrė me shkurtime nga gazeta "Bashkimi" e datės 28 nėntor 1947) .
Emisarėt jugosllavė si udhėheqės tė PKSH‑sė
Pas formimit tė PKSH‑sė, roli i emisarėve jugosllavė do tė ishte parėsor nė strukturimin dhe ngritjen e njėsive ushtarake komuniste, ose siē njihen ndryshe me emrin batalione apo brigada. Pėrveē kėsaj nė tė gjitha forumet e mbajtuar tė PKSH‑sė, emisarėt jugosllavė do tė pėrbėnin presidencėn e tyre.
Kėshtu nė Konferencės e Parė tė PKSH‑sė qė u mbajt nė Labinot mė 17 ‑ 22 mars 1943, ku u zgjodh edhe Enver Hoxha sekretar i pėrgjithshėm i Partisė, rolin kryesor nė tė e kishte i dėrguari i KQ tė PKJ‑sė, Bllazho Jovanoviē. Konferenca pohoi edhe njė herė vijėn terroriste dhe prosllave tė Partisė Komuniste tė Shqipėrisė duke e konfirmuar edhe njė herė qėnien e saj si njė shtojcė e PKJ‑sė. Nė lidhje me njė fakt tė tillė, sekretari i PKSH‑sė Tuk Jakova thotė nė Kongresin e Parė tė kėsaj partie, nė nėntor 1948 kėto fjalė:
"..Konferenca caktoi vijėn politike dhe organizative tė Partisė pėr periudhėn e ardhshme dhe zgjodhi Komitetin Qendror definitiv. Tė gjitha punimet e konferencės u zhvilluan drejt, pėrveē procedurave sė zgjedhjeve tė Komitetit Qendror.....Nė kėtė drejtim, pėr shkeljen e rregullave organizative, pėr zgjedhjen e KQ definitiv, ka influencuar i deleguari i Komitetit Qendror tė Partisė Komuniste tė Jugosllavisė, Bllazho Jovanoviē. Ne u mbėshtetėm nė kėshillat e Blazho Jovanoviēit, mbase ne vetė na mungonte eksperienca e nevojshme nė ēėshtjet organizative dhe besuam se pikpamjet e Bllazho Jovanoviēit do tė ishin tė drejta. Pas konferencės, Komiteti Qendror i ri nuk u mblodh tė zgjidhte Byronė Politike. Anėtarėt e KQ‑ sė u shpėrndanė seicili nė qarkun e tij tė punės dhe nė qendėr mbeti shoku Enver Hoxha, i zgjedhur sekretar i pėrgjithshėm, me njė numėr anėtarėsh tė KQ, tė cilėt zgjodhėn nė unanimitet Byronė Politike".
Nė gusht 1943, erdhi nė Shqipėri Zvetovar Vukmanoviē (Tempo) me qėllimin e formimit tė njė "shtabi ballkanik" qė do tė udhėhiqej nga jugosllavėt. Gjithashtu Tempo erdhi edhe dy herė tė tjera nė Shqipėri.
Emisarėt komunistė jugosllavė luajtėn njė rol kryesor edhe pas marrėveshjes sė Mukjes.
Konferenca e Dytė Nacional Ēlirimtare (e para qe mbajtur nė Pezė mė 16 shtator 1942) qė u mbajt mė 4 ‑ 9 shtator 1943 nė Labinot tė Elbasanit, si qėllim kryesor tė saj pati denoncimin e marrėveshjes sė Mukjes, e cila dėmtonte seriozisht interesat sllave nė Shqipėri. Kuptohet qė rolin kryesor kėtu e patėn Miladin Popoviē dhe Dushan Mugosha.
Mė 15 maj 1944, nė Helmės tė Skraparit u mbajt Pleniumi i Parė i PKSH‑sė, nė tė cilin u pa plotėsisht roli udhėheqės i emisarėve jugosllavė.
Nė shtator 1944, pas largimit tė Miladin Popoviēit nga Shqipėria, vendin e tij e zyri Velimir Stojniē, pasi emisarėt jugosllavė kishin mė tepėr njė pozicion mėkėmbėsi nė Shqipėri. Stojniē sė bashku me Nijaz Dizdareviēin do tė ishin dirigjuesit kryesorė tė Pleniumit tė Dytė qė njihet "si i Beratit" (23 ‑ 27 nėntor 1944).
Pas lufte, emisari jugosllav mė i rėndėsishėm pas atij zyrtar qė ishte ministri jugosllav nė Tiranė, Josip Gjergjia e mė pas Drago Kosmerlj, u bė Savo Zllatiē. Ky i fundit do tė ndėrhynte sa herė qė t'i tekej nė punėt e Partisė Komuniste tė Shqipėrisė qė konsiderohej nga jugosllavėt si njė celulė e Partisė Komuniste tė Jugosllavisė.
Terrorizmi komunisto ‑ partizan nė Kosovė
Nė prag tė triumfit tė plotė tė rrebelimit komunist nė mbarė Shqipėrinė, forcat rrebele komuniste, pėrkatėsisht Brigada e 5‑tė e mė pas Brigada e 3‑tė, mė 5 tetor 1944, kaluan kufirin e Shqipėrisė londineze (qė nė atė kohė nuk ekzistonte) nė ndihmė tė homologėve tė tyre jugosllavė me kėrkesė tė tyren pėr tė nėnshtruar plotėsisht Kosovėn dhe pėr t'ia dorėzuar atė pa probleme serbėve. Ashtu si nė mbarė jugun e veriun e Shqipėrisė londineze, ashtu edhe nė kėtė pjesė tė Shqipėrisė lindore, formacionet rrebele komuniste ushtruan nė mjaft raste terror mbi popullsinė shqiptare me justifikimin e goditjes sė "reaksionarėve" . Tė ashtuquajturit reaksionarė ishin elementėt mė tė shquar antiserbė qė nuk pranonin tė viheshin nė shėrbim tė komunistėve dhe qė shikoheshin me dyshim nga ata.
Duke qenė se forcat gjermane po largoheshin gradualisht nga Ballkani, forcat jugosllave e kishin tė vėshtirė tė merrnin nė kontroll Kosovėn pa ndihmėn e komunistėve tė Shqipėrisė, ndihmė qė u pasqyrua me ardhjen e brigadave komuniste nga Shqipėria.
Nė njė udhėzim qė komisari i Korpormatės sė I‑rė, Hysni Kapo u dėrgonte brigadave 3 dhe 5, mė 20 shtator 1944, ndėr tė tjera theksonte:
"Tė popullarizohet miqėsia e popullit shqiptar me popujt e Jugosllavisė, tė theksohet lufta Mihajlloviē, Deva, e Mitrovica qė janė shkaktarė...tė pėrēarjeve midis popujve tė Jugosllavisė dhe atij tė Kosovės,.....tė propagandohet lufta e pėrbashkėt kundėr okupatorit dhe nevoja e bashkėpunimit dhe e miqėsisė midis popujve....Ne duhet tė jemi tė pamėshirshėm ndaj elementėve reaksionarė..".
Formacionet rrebele komuniste mė 23 tetor 1944 u futėn nė Junik dhe mė 26 tetor nė Deēan. Mė 7 nėntor hynė nė Gjakovė dhe mė 16 e 17 nėntor nė Prizren dhe Pejė.
Pas kontrollit tė kėsaj zonė tė Kosovės, divizionet 5 dhe 6‑tė komuniste, mė 30 nėntor 1944 u bashkuan me forcat jugosllave dhe luftuan "kundėr armikut tė pėrbashkėt" nė Tuz, Podgoricė, Novi ‑ Varosh, Priepolje dhe Vishegrad.
Nga personat qė drejtuan forcat rrebele komuniste kundėr popullsisė shqiptare nė Kosovė, mund tė pėrmendim komandantin e Brigadės sė 5‑tė, kriminelin e njohur Shefqet Peēi, komisarin politik tė Divizionit tė V‑tė (ku bėnin pjesė brigadat me numur 3, 5 dhe 25) Ramiz Alia, dhe siē e thamė edhe mė lart komisarin e Korparmatės sė I‑rė, Hysni Kapo. Tė tre kėta individė kanė qenė persona influentė tė agjenturės serbe nė Shqipėri nė vitet e regjimit komunist dhe pėr mė tepėr shumė vite mė pas procesi i caktimit tė Alisė si paardhės i Hoxhės, kaloi nėpėrmjet njė skeme qė pati angazhuar seriozisht shėrbimin sekret jugosllav.
Jashtė vėmendjes nuk duhet lėnė as as fakti i bashkėpunimit luftak midis forcave rebele komuniste tė Shqipėisė (siē ishin brigadat 5 dhe 18) dhe atyre maqedonase siē ishte rasti i marrjes nėn kontroll i qytetit tė Dibrės mė 2 shtator 1944.
Kalimi i formacioneve komuniste tė Shqipėrisė nė Kosovė u bė me kėrkesėn e Shtabit Suprem tė Ushtrisė Nacional Ēlirimtare (rrebele) Jugosllave. Nė verėn e vitin 1944, nė Shqipėri pati ardhur njė mision i ushtarak jugosllav i kryesuar nga Zvetozar Vukmanoviē (Tempo). Sipas jugosllavėve forcat komuniste shqiptare "do tė pengonin konsolidimin e njėsive armike (lexo "shqiptare" ‑ shėnim)". Tė planifikuara pėr t'u dėrguar nė Kosovė kishin qenė formacionet komuniste tė brigadave I dhe III. Mirėpo pėr shkak tė pamundėsisė sė tė parės pėr t'u dėrguar atje, nė Kosovė shkoi Brigada e 5‑tė.
Formacionet komuniste nuk kursyen aspak terrorin ndaj elementėve nacionalistė. Ndėr tė tjera mund tė pėrmendim konfrontimin me forcat e Mehmet Gradicės nė Drenicė, etj.
Nga ana tjetėr duhet theksuar se formacionet komuniste, humbjet mė tė mėdha i patėn jashtė trojeve shqiptare si nė Mal tė Zi apo nė Bosnjė. (Mė 21 qershor 1946 erdhėn nga kėto treva eshtrat 350 partizanėve tė vrarė nė Mal tė Zi dhe Bosnjė). Pėrgjithėsisht popullsia shqiptare e Kosovės, ju shmang njė konfrontimi tė armatosur me forcat komuniste qė vinin nga Shqipėria londineze, gjė qė po tė ndodhte, do tė merrte pėrmasat e njė lufte tė pa parashikueshme civile.
Nė lidhje me kėtė, njėri nga ish pjestarėt e Brigadės sė 5‑tė komuniste, mė vonė edhe ministėr nė qeveritė komuniste, Zenel Hamiti, nė gazetėn "Bashkimi" ka botuar nė disa numra kujtimet e tij nė lidhje me historikun e kėtij formacioni luftarak komunist nė Kosovė. Nė kujtimet e botuara mė 18 mars 1945, ai ndėr tė tjera thotė nė lidhje me luftimet e kėtij formacioni nė Kosovė:
"Mė datėn 14 nėntor 1944, tė gjithė batalionet gjenden nė luftime rreth Prizrenit. Kjo gjendje vazhdon deri nė orėn 6.00 tė mėngjezit kur i gjithė qyteti bie nė duart tona, i paprekur mbase armikut nuk iu dha rasti tė digjte e tė plaēkiste. KUFOMA NACIONALISTĖSH (nėnvizimi ėshtė yni) kishin mbuluar rrugėn Prizren ‑ Kukės, depo materiali kapen si dhe fuqia mė e madhe luftarake vendase qė kish qenė nė shėrbim tė armikut dorėzohet....Brigadės e 5‑tė i duhej tė luftonte edhe mė ngushtė me forcat e mareshallit Tito nė tokat e Jugosllavisė, pse kėshtu e kish kryer misionin e vet".
Ēfarė ishin marrėdhėniet shqiptaro ‑ jugosllave nė vitet e para tė vendosjes sė regjimit komunist
----------------------------------------------------------------------------
Si e dėshironte Omer Nishani( dhėndėri i Enverit ) , Jugosllavinė
I ashtuquajturi kryetar i Kėshillit Antifashist Nacional Ēlirimtar dhe president i ardhshėm i Presidiumit tė Kuvendit Popullor, Omer Nishani nė njė artikull tė botuar nė gazetėn "Bashkimi" shkruan ndėr tė tjera, me rastin e formimit tė qeverisė sė Titos kėtė fjalė:
"Shteti federativ jugosllav ėshtė i destinuar tė lozė njė rol tė madh nė skenėn politike tė Ballkanit, dhe qė do tė bėhet njė faktor me rėndėsi pėr sigurimin e paqės nė kėtė sektor tė Europės.....Me njė fjalė, Jugosllavia e re ėshtė njė epiqendrė politike, reperkusionet e sė cilės do tė ndihen nė gjithė Ballkanin. Populli shqiptar, qeverinė e re tė kryesuar nga mareshalli Tito, e priti me gėzim tė madh se ai sheh nė kėtė qeveri garancinė mė tė madhe tė miqėsisė dhe vėllazėrimit qė ndjen pėr popujt heroikė tė Jugosllavisė, vėllazėri kjo qė ėshtė mbrujtur me sakrificat e me gjakun e tė dy popujve gjatė luftės...kundėr armiqve tė pėrbashkėt..... Populli shqiptar dhe miqėsia me Jugosllavinė demokatike dhe federale do ta ruajė gjithnjė dhe do ta forcojė mė tepėr tė ardhmen, se kjo aleancė dhe kjo miqėsi ėshtė bazuar mbi interesa politike dhe ekonomike..".
A ishte Jugosllavia faktor paqeje nė Ballkan
Vetėm pak ditė pas formimit tė qeverisė sė re tė Enver Hoxhės, gazeta "Bashkimi" boton kryeartikullin me titull "Jugosllavia faktor paqeje nė Ballkan dhe nė botė". Njė pjesė kryesore tė kėtij kryeartikulli, e zė njė citim nga fjala e Enver Hoxhės nė Kuvendin Popullor, ku ai sipas gazetės ka thėnė:
"Miqėsia dhe vėllazėrimi qė na lidh me popujt e Jugosllavisė, do tė jetė e pėrhershme se ėshtė vitale pėr popullin shqiptar dhe indipendencėn e tij. Miqėsia qė na lidh me Jugosllavinė, ėshtė nga ato miqėsi tė rralla e tė sinqerta qė ndihmojnė aq shumė popullin tonė dhe nderojnė dhe respektojnė sovranitetin e Shqipėrisė".
Duke vazhduar nė kėtė linjė, gazeta shkruante se popujt e Ballkanit "janė solidarė me popujt e Jugosllavisė pėr problemin e Triestes dhe Julika Krajna‑n", tė cilat gazeta i quante "krahina tė martirizuara".
Dy ditė mė vonė, po e njejta gazetė citon fjalimin e Koēi Xoxes tė mbajtur nė mbledhjen e Kėshillit tė Pėrgjithshėm tė Frontit Demokratik, pjesėrisht si mė poshtė:
"Pėr popujt vėllezėr tė Jugosllavisė sė re tė mareshallit Tito, populli shqiptar ushqen ndjenjat mė tė pastra dhe tė sinqerta tė njė miqėsie dhe vėllazėrimi tė shėndoshė.....Tė kesh nė kufi njė demokraci pėrparimtare dhe tė fuqishme siē ėshtė ajo e RFPJ‑sė, do tė thotė tė kesh nė kufi njė aleat tė shėndoshė dhe tė sinqertė qė tė do tė mirėn dhe qė tė ndihmon pa kursim. Kėtė miqėsi tė sinqertė, qė lidh popullin tonė me popujt e Jugosllavisė, shumė njerėz e kanė halė nė sy se ata pėrbėjnė radhėt e fashistėve dhe mbeturinat e fashizmit".
"Vėllazėrim gjaku"
Kėshtu e hapte njė artikul tė rėndėsishėm gazeta "Bashkimi" e datės 17 maj 1946 dhe qė ja kushtonte 6 maqedonasve qė u varėn nė Tiranė mė 14 maj 1943. Personat nė fjalė, Dushko Popoviē, Ilia Antevski, Rade Ugrinovski, Kristo Oxhaklisti, Trifon Andovski dhe Drage Todorovski ishin dėnuar 3 vjet mė parė nga Gjykata e Tiranės pėr akte terrorizmi dhe ishin varur nė burgun e Tiranės. Vepra e tyre penale kishte ndodhur nė Novoselė tė Gostivarit, qė nė atė kohė ndodhej brenda juridiksionit tė shtetit shqiptar. Pikėrisht ngjarja nė fjalė mori qysh gjatė luftės ndjenjat mė tė neveritshmė tė solidaritetit komunist, madje duke kaluar nė "vėllazėrime gjaksore".
E njejta gjė vazhdoi edhe mbas mė shumė se njė viti kur nė 10 shtator 1947, u zhvillua ceremonia e pėrcjelljes sė eshtrave tė tyre nė Jugosllavi. Kur respektoheshin kaq shumė 6 maqedonas qė kishin kryer akte terrorizmi mbi shqiptarėt, nuk ke si tė mos revoltohesh pėr veprimet e sipėrtreguara tė komunistėve tė Shqipėrisė, nė njė kohė qė vetėm pak muaj mė parė, nė 2 prill 1945, mijėra tė rinj shqiptarė nga Kosova ishin masakruar nė qytetin e Tivarit nga bandat serbo ‑ malazeze qė hiqeshin si "vėllezėr" dhe si "miq" tė mėdhenj tė shqiptarėve.
Ja pėrse nuk mund tė mendohej qė Kosova t'i kthehej Shqipėrisė
************************************************** ******
Jugosllavėt duke vendosur nė Shqipėri njė pushtet politik tė kontrolluar nga ata vetė, nuk e kishin tė vėshtirė tė kontrollonin dhe tė komandonin ēdo veprim tė udhėheqjes shqiptare. Qysh nė kohėn e luftės, ata kishin luajtur fort me parimet internacionaliste, ishin mbėshtetur fort tek shtresat ordinere tė Shqipėrisė, dhe nuk kishin lėnė as tė mendohej pėr ēėshtjen e Kosovės. Ndėrsa ajo qė ishte pjesė idealiste, u ēua nė plumb nė mėnyra tė ndryshme duke mos kyrsyer as tradhėtinė.
Pėr kėtė arsye, shumė nga udhėheqėsit komunistė tė Shqipėrisė, nė qėndrimet e tyre ishin mė proserbė nga ē'mund tė mendohej. Njė provė tė qartė nė kėtė drejtim dha edhe shembulli i Konferencės sė Mukjes si dhe mospranimi nga komunistėt i realitetit tė ri politik tė krijuar nė kohėn e qėndrimit tė pėrkohshėm tė trupave gjermane nė Shqipėri.
Pėrveē konjukturės sė pafavorshme politike qė u krijua pas lufte nė Kosovė, duhet thėnė se njė rol jo tė vogėl luajtėn formacionet luftarake komuniste qė erdhėn nga Shqipėria pėr t'i shėrbyer regjimit tė ri nė Jugosllavi.
Nga ana e saj, udhėheqja e PKSH‑sė asnjėherė nuk e pa tė arsyeshme tė interesohej sadopak pėr fatin e shqiptarėve nė Jugosllavi, por pa si shqetėsim mė tė madh Poan e Istrien si dhe bregdetit slloven. Pas marrjes sė kėtyre tė fundit, Enver Hoxha mė 18 gusht 1947, pėrshėndeti personalisht pėr kėtė fitore tė madhe tė arritur nga Jugosllavia.
Vetė Enver Hoxha gjatė njė mbledhje tė Komitetit Qendror tė datės 18 dhjetor 1946, shprehet:
"Disa anėtarė partie duan tė filozofojnė se mos thotė populli ē'bėtė me Kosovėn. Nė rast se njė anėtar partie e ka tė qartė vijėn, e ka tė qartė edhe ēėshtjen e Kosovės. Jugosllavia ėshtė mė e avancuar se ne, interesi ynė ėshtė qė ajo tė jetė e fortė. A ėshtė nė interesin tonė tė kėrkojmė Kosovėn? ‑ Kjo nuk ėshtė progresive. Pra nė kėtė situatė, pėrkundrazi, duhet tė bėjmė ēėshtė e mundur qė kosovarėt tė vėllazėrohen nė Jugosllavi".
Republika Popullore e Shqipėrisė ishte njė tjetėr imitim jugosllav
S'ka asnjė dyshim qė edhe e ashtuquajtura republikė popullore e 11 janarit 1946, ishte njė imitim i rastit jugosllav. I vetmi dallim ishte vetėm organizimi federativ i Jugosllavisė. Kėtu sa pėr shembull po kujtojmė njė artikull tė ish anėtarit tė Misionit Shqiptar nė Beograd, Nuri Huta. Ai nė njė artikull tė gjatė nė gazetėn "Bashkimi" me nėntitull "Nė Jugosllavi republika ėshtė popullore" (dhe me titull kryesor "Republika Federative Popullore e Jugosllavisė dhe kushtetuta e saj") , tė botuar ditėn kur pritej tė shpallej Republika Popullore e Shqipėrisė, pra mė 11 janar 1946, ndėr tė tjera thotė:
"Republika nė Jugosllavi nuk ėshtė "pluhur syve". Republika ėshtė popullore dhe federative, ku demokracia qėndron nė barazinė popujve. Republika shkatėrron tė kaluarėn dhe i mbyll rrugėn kohės sė vjetėr....Minoritetet kombėtare gėzojnė tė gjitha tė drejtat dhe mbrojtjen e jetės sė tyre kulturore si dhe pėrdorimin e gjuhės sė tyre".
Vetėm pak ditė pas shpalljes sė tė ashtuquajturės republikė popullore, pėrshėndetja e parė erdhi nga Presidiumi i Asamblesė Kushtetuese tė Jugosllavisė.
Vizita e Enver Hoxhės nė Beograd
Nė marrėdhėniet midis dy vendeve vizita e kryeministrit Enver Hoxha nė Jugosllavi mė 23 qershor ‑ 2 korrik 1946, mbetet vizita mė e lartė e kryer nga njė udhėheqės shqiptar atje. Nė kėtė vizitė Hoxha u shoqėrua edhe nga Myslim Peza, Manol Konomi, Nako Spiru, Nesti Kerenxhi, Manush Myftiu, Vasil Konomi, Ferik Hado, Sadik Bekteshi, Sadik Dega si dhe ambasadori Hysni Kapo. Veēojmė nga fjala e Enver Hoxhės nė aeroportin e Beogradit:
"...Ju siguroj se sot gjithė populli shqiptar ėshtė ēuar nė kėmbė dhe brohoret pėr popujt e Jugosllavisė. Sot zemrat e njerėzve tė Shqipėrisė rrahin pėr ju dhe ndjenjat mė tė pastra dhe mė vėllazėrore janė pėr ju.......U ēelnikos miqėsia dhe vėllazėrimi do tė jetė i pėrjetshėm pse prej kėtej varet e ardhmja e lumtur e popullit tonė, pse ky vėllazėrim dhe kjo miqėsi ėshtė e ngushtė ėshtė njė nga faktorėt mė kryesorė tė vėllazėrimit tė Ballkanit dhe ėshtė njė faktor pėr mbrojtjen e paqes dhe demokracisė....(gazeta "Bashkimi" 25 qershor 1946).
Nga e ana tij njohėsi i thellė i ēėshtjeve shqiptare, ministri jugosllav Stanoje Simiē nė drekėn e dhėnė pėr nder tė delegacionit shqiptar ndėr tė tjera ka thėnė:
"..Rėndėsia e kėsaj vizite miqėsore pėr popujt e Ballkanit ėshtė e madhe. Ėshtė karakteristike qė popujt tanė sa herė qė kanė qenė larg nga ndikimet e jashtme dhe kur nuk janė pėrzierė tė tjerėt, kanė ditur tė kuptohen shumė mirė me njėri ‑ tjetrin...Popujt tanė u shkėputėn nga aparatet e kalbura...".
Enver Hoxha nė pėrshėndetjen e tij ndėr tė tjera ka theksuar:
"...Nė tė kaluarėn populli shqiptar ishte ndarė nga Jugosllavia pėr shkak tė veprimtarisė sė kombinuar tė klikave tė vendit dhe tė jashtme, qė kishin qėllim tė pėrēanin dy popujt vėllezėr. Me gjithė kėtė populli shqiptar tregoi gjatė kėsaj lufte dėshirėn e fortė qė t`ia presė rrugėn kėsaj politike antipopullore. Mė nė fund populli shqiptar e gjeti rrugėn e drejtė dhe sot ai sheh tek Jugosllavia jo vetėm popullin vėlla e aleat por edhe mikun e tij, popullin qė i ka dhėnė njė pėrkrahje tė fortė si gjatė luftės ashtu edhe tani nė paqe pėr ndėrtimin e njė tė ardhme mė tė mirė....." (gazeta "Bashkim" 26 qershor 1946).
Gjatė vizitės sė tij nė Jugosllavi Enver Hoxha, shkoi kudo pėrveēse nė Kososė. Ai u takua edhe mė udhėheqėsin komunist Josip Broz ‑ Tito. Kur u kthye nė Tiranė mė 2 korrik 1946 Enver Hoxha do tė deklaronte nė aeroportin e Tiranės:
"..Dita e prekjes sonė tė madhe me Mareshallin Tito, udhėheqėsin e madh tė popujve heroikė tė Jugosllavisė dhe njėkohėsisht miku ynė shumė i madh dhe besnik, do tė mbetet e paharruar dhe njėkohėsisht njė ditė e shėnuar nė historinė e popullit tonė.....Ne popujt vėllezėr tė Jugosllavisė i kemi miq tė mėdhenj dhe nga mė tė sinqertit, dhe kėtė miqėsi do ta ruajmė si sytė e ballit, ta forcojmė dita‑ditės pse ajo ėshtė garancia shumė e madhe e mbrojtjes sė indipendencės dhe sovranitetit tė vendit tonė, ėshtė njė nga faktorėt kryesorė tė pėrparimit tė vendit tonė......Prandaj tė vemė tė gjitha forcat tona qė vėllazėrimi mes popullit me popujt e Jugosllavisė tė forcohet shumė e shumė pėr tė ardhmen e popullit tonė...."(gazeta "Bashkim" 3 korrik 1946).
Nė kėtė vizitė u vendos tė konkludohet gjithashtu edhe njė "pakt miqėsie dhe ndihme reciproke".
Si e demaskoi Enver Hoxha "shovinizmin" shqiptar" me At Gjergj Fishtėn nė krye. Fjala e Enver Hoxhės mė 21 gusht 1947 gjatė pritjes sė njė grupi tė rinjsh qė morėn pjesė nė pleniumin e VI‑tė tė Rinisė Popullore.
"Demaskimi" i tė ashtuquajturit "shovinizėm shqiptar", ka qenė ndėr detyrat mė kryesorė qė i vuri vetes Enver Hoxha nė vitet e para tė pushtetit nė Shqipėri. Duke qenė njė krijesė politike jugosllave dhe duke mos u motivuar nga asnjė lloj ndjenje kombėtare, me serbofilinė e tij ai habiti edhe vetė Titon, i cili nė ditarin e tij ka shkruar se ėshtė habitur nga zelli i madh proserb i Enver Hoxhės.
Me kėtė zell tė madh, Enver Hoxha i bėri njė shėrbim tė madh serbėve duke goditur elementin nacionalist nė emėr tė "vėllazėrimit me popujt e Jugosllavisė", dhe duke ngritur nė pushtet njė shtresė ordinere nga e cila kurrsesi dhe nė asnjė rrethanė nuk mund tė buronte asnjė lloj ndjenje kombėtare. Nė tė gjithė veprimet e tij, Enver Hoxha e dėshmoi veten si flamurtar i zjarrtė i pansllavizmit. Ai kudo shpalli se shqiptarėt dhe sllavėt ishin popuj vėllezėr dhe se kishin qenė "agjentėt e imperializmit" ata qė kishin shkruar njė histori plot urrejtje midis serbėve dhe shqiptarėve pasi historia sipas Enver Hoxhės qenka "njė tjetėr realitet". Nė mėnyrėn sa tė pabesueshme aq edhe kriminale njėkohėsisht, udhėheqja komuniste me Enver Hoxhėn nė krye, insistoi nė kultivimin e harresės kombėtare pasi veprimet kriminale tė serbėve ndaj shqiptarėve u paraqitėn si raste "tė veēuara" dhe tė nxitura "nga elementė reaksionarė". Pėr tė "ilustruar" kėtė gjė, Enver Hoxhės iu desh tė bėnte edhe punėn e historianit, madje edhe tė atij mesjetar, dhe tė shpjegonte me imtėsi ngjarje tė kaluara historike sipas versionit proserb tė tij. Dėshira e Enver Hoxhės pėr tė bėrė njė gjė tė tillė, dhe arsimi i tij i kufizuar (Enver Hoxha ėshtė i vetmi kryeministėr i Shqipėrisė pa arsimin e lartė), kėtij tragjizmi i jepnin edhe tone komizmi ordiner. Janė disa qindra e qindra fjalime tė Enver Hoxhės "demaskuese" nga "shovinzmit shqiptar" tė cilat sigurisht nuk kanė asnjė lidhje me zhvillimin e ndonjė "politike tė madhe" siē mund tė pretendojnė fansat e tij tė niveleve tė ndryshme, qofshin kėta edhe tė niveleve historike.
Shumė prej fjalimeve tė Hoxhės janė botuar edhe nė gazetėn "Bashkimi". Nė vitet e flagrancės sė madhe shqiptaro ‑ jugosllave, transparenca nė njė farė mase ka qenė njė element mė i dukshėm dhe mė i sinqertė qė vėrehet. Pėr tė ilustruar ato qė thamė nė kėtė kapitull, kemi marrė nga gazeta "Bashkimi" e datės 22 gusht 1947, njė pjesė tė fjalės sė Enver Hoxhės para njė grupi tė rinjsh qė morėn pjesė nė Pleniumin e IV tė rinisė popullore. Ja njė pjesė e kėtij falimi:
"...Dashuria e popujve tė Jugosllavisė e mareshallit Tito dhe e gjithė udhėheqėsve tė Jugosllavisė pėr popullin shqiptar ėshtė shumė e madhe. Ne kemi fatin e madh e tė lumtur qė kemi nė kufirin tonė tė veriut njė aleate e nje mike kaq tė fortė, kaq tė sinqertė siē ėshtė Jugoallavia.....Po tė studjojmė historinė e vėrtetė tė popullit tonė dhe jo atė tė shkruajtur prej agjentėve tė imperializmit, do tė shohim se populli ynė, pa qenė njė popull sllav, ka pasur njė lidhje tė ngushtė dhe tė pėrzemėrt me popujt sllavė. Kurdoherė qė krerėt feudalė tė Shqipėrisė si Ballshėt (Balshajt ‑ shėnim) e tė tjerė, kanė qenė nė aleancė tė mirė me sllavėt e jugut qė kanė pasur pėrkrahjen e malėsorėve....Ēdo gjė e lidhte popullin tonė me sllavėt e jugut, jeta zakoni, burrėria, lufta pėr indipendencėn kundėr tė njejtėve armiq.....Miqėsia ka ekzistuar pėrgjatė shekujve e rrebeshesh nė mes tė popujve tanė dhe atyre malazezė. Kėtė miqėsi nuk mund ta errėsonte shėrbėtori i imperializmit dhe i fashizmit italian, shovinisti At Gjergj Fishta me "Lahutėn e Malėsisė", ku ai nga njė vepėr kusare tė thjeshtė, kėrkon t'i bėjė apologjinė shovinizmit mė tė tėrbuar dhe ta ngrerė armiqėsinė qė nuk ka ekzistuar nė mes tė malėsive tė veriut dhe Malit tė Zi, nė njė teori tė ēmendur.....Fishta dhe Vlladan Gjeorgjeviēi janė njerėz tė po njė shkolle dhe shėrbėtorė tė njė ideje skllavėruese. Populli shqiptar dhe sllavėt e jugut me malazezėt e serbėt nė krye, nuk mendojnė dhe nuk ndiejnė si as si Gjergj Fishta dhe as si Vladan Gjeorgjeviēi. Poetėt popullorė malazezė e serbė kanė shkuar me entuziazėm pėr trimėrinė dhe bujarinė e shqiptarėve. Kėngėt autentike tė malėsorėve tė Shqipėrisė sė veriut, kėndojnė anasjelltas trimėrinė dhe besnikėrinė e malazezėve. Si mund tė kėndonte populli kėsisoj kur ekzistonte njė armiqėsi siē kėrkon ta pėrshkruajė At Gjergj Fishta e agjentėt e tjerė tė imperializmit. Populli shqiptar ka luftuar sė bashku me popujt sllavė tė jugut kundėr Turqisė nė Kosovė e gjetkė. Nė kohėn e Gjon Kastriotit dhe Skėnderbeut, ne kemi pasur marrėdhėnie tė ngushta me kėta popuj, ne kemi pasur krushqira dhe aleanca,
---------------------------------------------------------------------
Enveri juaj keto fjale te amla e dashamirese i thoshete mu athere ku Kosova,Ilirida e ku do trojet shqyptare kullonjen gjak mu nga keta miq e vellazen te enverit e te kuqalsoheve qe ndiqenjen ate dhe hoxhen e Kosoves!
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga PLAKU : 22-08-2010 mė 23:49
Pa Kosovė e Ēamėri nuk ka Shqipėri
Plagėt e kombit: Tradhti-antipatriotizem-aksod, percamje prapametje, injoranc, arroganc.
nga Lec Neli prej Tue Aug 11, 2009 1:03 pm
.Nexhmije Hoxha, farkėtuese e vėllazėrimit shqiptaro - serb
13-04-2009 / Gazeta 55
Gruaja e diktatorit, shėrbėtore besnike e klaneve antishqiptare. Historia e tregon si nismėtare tė futjes sė serbishtes si gjuhė e huaj nė shkollat shqiptare Ligėsia dhe shpirti i keq nuk i kanė ndryshuar as nė kėto vite. Pavarėsisht se sapo ka kapėrcyer vitin e 88 tė lindjes sė sa, ajo ka mbretur po aq e zezė dhe antishqiptare sa ēka qenė nė vitet kur drejtonte kėtė vend nė rrugėn mė tė shtrembėr qė mund tė mendohej ndonjėherė nė historinė e tij. vazhdon tė kafshojė si dukur. Por tani mė shumė ka nė dorė tė lėshojė helm, atė helm tė zi qė synon tė pėrligjė tė gjithė tė kėqijat qė kanė bėrė dje e tė furnizojė partiēkat e majta me ideologjizėm e armė tė reja sot. Megjithatė, sot mendojmė ti kujtojmė disa gjėra veprimtares sė shoqėrisė kulturore tė miqėsisė Shqipėri Jugosllavi. Nuk ėshtė fjala vetėm pėr tė kujtuar simpatinė e saj (tė shprehura nė librin e saj Jeta ime me Enverin. Tiranė 2003, faqe 31) pėr biografin personal tė Titos Vladimir Dedijer, i cili edhe ka botuar letrat qė ajo i dėrgonte shokėve jugosllavė gjatė luftės. Pi i kujtojmė disa gjėra tė tjera. Mė 24 mars 1946 nė Beograd u formua Shoqata pėr Bashkėpunimin kulturor midis Shqipėrisė dhe Jugosllavisė, ndėrsa nė sfond ishin vendosur foto tė dy udhėheqėsve komunistė Tito e Enver, si dhe nė dy gjuhė, parulla paradoksale: Rroftė miqėsia e pazgjidhshme ndėrmjet popujve tė Jugosllavisė dhe popullit shqiptar!. Si mbledhje pasuese, nė ditėn e gėnjeshtrave, mė 1 prill 1946, nė Tiranė u mbajt mbledhja pėrkatėse nėn variantin organizator jugosllav. Kėshilli i ri i Shqipėrisė pėr bashkėpunimin kulturor tė Shqipėrisė me Jugosllavinė federative, mbajti njė mbledhje nė kinema Kosova. Nė sallėn pėrkatėse ishin vendosur portrete tė udhėheqėsve komunistė tė dy vendeve, si dhe parulla e madhe Rroftė miqėsia e madhe nė mes tė popullit shqiptar dhe popujve tė Republikės Popullore Federative tė Jugosllavisė!. President i shoqatės u zgjodh Ramadan Ēitaku, ndėrsa anėtarė kol.Kristo Themelko (n/president), Vasil Llazari (sekretar i pėrgjithshėm), dhe anėtarė gjen.-maj.Myslim Peza, kol.Haxhi Lleshi, Manol Konomi, Spiro Thoma Koleka, kap I Nuri Huta, n/kol.Ramiz Alia, Nexhmije Hoxha, Shefqet Musaraj, etj. Kėta luajtėn njė rol tė posaēėm nė futjen e serbishtes si gjuhė tė huaj nė shkollat shqiptare. Nė artikullin Rėndėsia e studimit tė gjuhės serbo-kroate, botuar nė revistėn Shqipėri - Jugosllavi tė vitit 1948, ndėr tė tjera thuhej: Nė vendin tonė studimet e gjuhėve sllave, jo vetėm qė nuk u ishte dhėnė ndonjė rėndėsi nė tė kaluarėn por elementi qė praktikonte njė gjė tė tillė persekutohesh. Shembuj tė tillė kemi mjaft qė tregojnė qėndrimin fanatik tė regjimeve antipopullore. Mjaftonte qė tė dėgjoheshe nga agjentėt e Zogut tė flisje serbisht pėr tu ndjekur si armik i regjimit dhe pėr tė pėrfunduar shpejt a vonė nė internim ose burg. Metodat e pėrdorura nė ēdo formė prej agjentėve tė imperializmit, shkonin paralelisht me edukimin qė bėnin ata edhe nė fushėn e kulturės pėr tė na armiqėsuar me popujt sllavė. Tė rinjtė qė ndiqnin shkollat helmatoseshin pėrmjet gjuhėve tė huaja me ideologjinė e kalbur tė regjimeve antipopullore. Ndėr synimet e shumta tė organizimit, sikurse e thamė mė lart, ishte edhe pėrsosja e teknologjisė sė propagandės projugosllave nė Shqipėri, duke pėrfshirė kėtu, edhe bashkėpunimin me organizatėn homologe jugosllave. Ky bashkėpunim ėshtė pasqyruar gjerėsisht edhe tek gazetat e Beogradit, si dhe tek ato tė Tiranės. Kongresi i II i Frontit Antifashist tė Grave tė Jugosllavisė, u mbajt mė 25 - 27 janar 1948, ėshtė pasqyruar tek revista Shqipėri Jugosllavi, nr.3, 1948. Kjo revistė e zhdukur nga qarkullimi me tė shpejtė nė vitin 1948, gjithsesi jotėrėsisht, pėrmban edhe fotot e Nexhmijes nė mes tė kongresit tė grave jugosllave. Revista pėrshkruan vuajtjet e grave jugosllave, nė lidhje me pjesėmarrjen e grave kundėr nxitėsve tė luftės pėr njė paqe tė shėndoshė. Kur miqėsisė sė madhe po i vinte fundi, nė Tiranė duket se nuk ndjehet asgjė. 8 marsi i vitit 1948, kishte po atė vijueshmėri festimesh dhe nuk dallonte fare nga herėt e tjera. Kėshtu, delegacioni i grave jugosllave arriti nė Tiranė pėr 8 marsin. Nė krye, kėtė herė ishte Mara Naēeva, n/presidente e e Frontit Antifashist tė Gruas Jugosllave, Milica Pejkoviē, sekretare organizative e Kosovės dhe Metohisė dhe Naxhita Haxhi, kryeredaktore e revistės Nova Zhena (Gruaja e re) tė Bosnjes. Ky delegacion u prit nga presidentja e BGSH-sė Nexhmije Hoxha, dhe u largua pas pak ditėsh (Bashkimi, 11 mars 1948 (Bashkimi 6 mars 1948). Zonja e parė e vendit i shprehu admirimin delegacionit jugosllav pėr mikun e madh tė popullit shqiptar, mareshallin Tito. E si pėr tė qenė tė akord tė plotė me gratė e vendit, nė njė artikull, Manush Myftiu shkruan kėshtu pėr 8 marsin: Gruaja jonė e feston 8 marsin, sė bashku me popullin shqiptar dhe e vėllazėruar si kurrė ndonjėherė, me motrat e vėllezėrit e Jugosllavisė sė mareshallit Tito, qė ėshtė pėr ne, garancia e lirisė, indipendencės, sovranitetit dhe e sė ardhmes sonė tė lumtur (Bashkimi, 7 mars 1948). Edhe ish-ambasadori shqiptar nė Jugosllavi, Hysni Kapo, nuk mund tė rrinte pa u shprehur, teksa thotė: 8 marsi, le tė jetė pėr gruan shqiptare dita qė do tė forcojė sa mė shumė bashkimin dhe vėllazėrimin me gruan-motėr tė Jugosllavisė sė mareshallit Tito, qė qėndron shembulla e heroizmit dhe e vetėmohimit, si dje nė luftė, edhe sot pėr ngritjen e jetės sė re (Bashkimi, 9 mars 1948). Vetė Nexhmije Hoxha, nė tė njejtėn ceremoni pėr nder tė grave jugosllave, do tė shprehet: Tė dashura shoqe! Mė lejoni qė mė parė tė falenderoj nga zemra pėrfaqėsuesen e grave heroike tė BS-sė, delegaten trime tė Jugosllavisė sė mareshallit Tito Duke dėgjuar shoqe nga njė anė zėrin e grave tė nderuara tė vendit tė socializmit e tė demokracisė popullore tė Jugosllavisė sė Titos qė, nėn pushtetin popullor po ndėrtojnė njė jetė tė lumtur pėr vetė e pėr fėmijėt e tyre ..Lufta nacional ēlirimtare e popullit e nė radhė tė parė, e atyre qė kishin nė krye partitė komuniste, siē qe Partia e lavdishme Komuniste e Jugosllavisė, e udhėhequr nga biri i shquar e besnik Josip Broz Tito, pėrmbysi, bashkė me okupatorėt dhe klikat reaksionare, tradhtarėt, qė ishin taman ata qė kishin shtypur, shfrytėzuar e shitur shumė herė popullin e vendin e tyre. Rroftė miku i shquar i shqiptarėve, mareshalli Tito! Rroftė bashkimi e vėllazėrimi i popullit tonė me popujt e Jugosllavisė, qė ėshtė edhe garancia e indipendencės e tė ardhmes sė vendit tonė!. Siē edhe vėrtetohet nga rrugė tė tjera, kontributi i Nexhmije Hoxhės, nėpėrmjet shoqatės shqiptaro jugosllave, si dhe nėpėrmjet drejtimit tė organizatės sė grave, mbetet njė gjė e provuar qė nuk shqitet kollaj nga jetėshkrimi politik i saj.
Letra e Nexhmije Xhuglinit dėrguar Dushan Mugoshės: 7 maj 1944 I dashur shoku Dushan Me keqardhje tė madhe mora vesh largimin tėnd nga Shqipnija. Veēanėrisht me erdhi keq qė nuk mundėm tė takohemi para se tikje. Megjithė se kemi ndenjė pak kohė bashkė, e ndjej mungesėn tėnde nė mes tonė, ashti si edhe shokėt tonė mė tė afėrt. Sigurisht do tė kujtojsh jo vetėm kohėn qė jetove dhe bashkėpunove gjatė kėtyre dy vjetėve e ma, por sigurisht do tė marr malli dhe pėr malet dhe fushat e Shqipėris qė i lave me djersė dhe qė u pive dhallėn apo jo? Jo vetėm ne, por i gjithė populli shqiptar, do tė tė ketė njė mik tė dashur tė tij e sigurisht kur tė sjellė rasti tė kthehesh ndonjėherė, nė vendin tonė do tė shohėsh se me punė, do tė shpėrblejė atė qė. Sigurojmė me bindje tė plotė se do tė shtojmė, gjithnjė hovin punės, qė tė formojmė e naltėsojmė partinė tonė dhe ti sigurojmė edhe popullit tonė pushtetin e tij. Vetėm kėshtu do tė shpėrbljemė dhe ndihmėn tuaj tė vlefshme. Dushan, thuaji shokėve tė Jugosllavisė se shokėt shqiptarė ndjekin me besim hapin e tyre dhe kėrkojnė ēmos qė tė ndjekin edhe shembullin e tyre heroik. Thuaj qė gjithė populli shqiptar ndjen pėr popujt e Jugosllavisė dhe pėr luftėn e tyre, njė dashuri tė madhe. Tė gjithėve tė fala shoqnore. Mos na harro. Po tė mundesh na kujto me ndonjė copė letėr. Udhė e mbarė dhe u pjekshim pėr sė shpejti nė botėn e lirė. Tė fala shoqnore Nexhmija (Vladimir Dedijer Il sangue traditto, 1949, faqe 208 209).
Marre prej Gazets 55 Online
Pa Kosovė e Ēamėri nuk ka Shqipėri
PLAKU ..nuk e kuptoje kete fjaline ..Nexhmie Hoxha,,,i dashur shoku dushan.......
Shqipėria nuk mund tė preket e tė copėtohet mė si nė kohėt e kaluara
As qė kisha ndėr mend tė flisja sot pėr marrėdhėniet tona me Jugosllavinė, pse qėndrimet tona shtetėrore ndaj kėtij vendi i kemi shprehur me mijėra herė dhe mbetemi nė ato qė kemi thėnė. Por detyrohem tė flas, sepse krerėt e Beogradit jo vetėm kanė bėrė veshin e shurdher pėr sa kanė vėnė nė dukje Partia dhe Qeveria jonė, por me tė gjitha mjetet propagandistike e diplomatike kanė ngritur njė fushatė tė tėrė shpifjesh e sulmesh kundėr Shqipėrisė socialiste e politikės sė saj tė qartė si drita e diellit. Pėr 40 vjet me radhė, pėr tė mos u ngjitur mė lart, krerėt e Beogradit kanė nxitur sllavėt e Jugut, dhe veēanėrisht serbėt, tė rrojnė kurdoherė nė armiqėsi me shqiptarėt qė banojnė nė trojet e veta nė Jugosllavi, ashtu edhe me Shqipėrinė e pavarur socialiste. Kjo armiqėsi ndaj shqiptarėve, ky shovinizėm i egėr, kjo pėrbuzje, kjo prirje dhe ky oreks i papėrmbajtur pėr tė aneksuar Shqipėrinė, janė ataviste nė ta. Ēka e bėn akoma mė tė rrezikshme ēėshtjen ėshtė se popujt e tjerė sllavė tė jugut s'kanė guximin ta ndalojnė kėtė valė egėrsie.
Nė kohėn e Luftės Nacionalēlirimtare ne i deshėm sinqerisht jugosllavėt. Titon e kemi respektuar dhe nderuar mė shumė se ē'e meritonte. Dėrguam njėsi tė mėdha partizane, qė luftuan krah pėr krah me njėsitė partizane jugosllave dhe kosovare shqiptare nė Jugosllavinė Jugore e Qendrore. Me qindra e qindra bija e bij heroikė tė Shqipėrisė ranė dhe u plagosėn pėr ēlirimin e Jugosllavisė, kurse tash na del njė qen serb, me emėr Sinan Hasani, qė hedh baltė mbi gjakun e tyre. Ai bile arrin deri atje, sa tė thotė se janė jugosllavėt qė formuan Partinė tonė, qė organizuan Luftėn Nacionalēlirimtare Shqiptare dhe i dhanė ēdo gjė Shqipėrisė. Por le tė lehė, ai pėr atė punė paguhet.
Titoja dhe shokėt e tij, si mė parė dhe deri nė kėtė moment qė po flas, dorėn tonė miqėsore gjithnjė e kanė refuzuar dhe kanė bėrė ēmos ta pritnin. Pėr 40 vjet me radhė, Titoja dhe pasuesit e tij, haptazi dhe nėpėrmjet agjenturave tė fshehta, kanė kurdisur vazhdimisht komplote pėr tė shkatėrruar Shqipėrinė socialiste, pėr tė shkatėrruar Partinė tonė, pėr tė eleminuar fizikisht shokė kryesorė tė udhėheqjes. Kėtė u orvatėn tė bėnin edhe me agjentin e tyre tė vjetėr, tradhtarin Mehmet Shehu. Por tė gjitha komplotet e tyre dėshtuan dhe kurdoherė do tė dėshtojnė.
Dikur krali serb, Karagjorgjeviēi, me bandat rusomėdha tė Vrangelit, solli nė Shqipėri agjentin e tij, banditin Ahmet Zogun, i cili, si tradhtar i madh i atdheut, i dha Jugosllavisė dhuratė pėr kėtė ndihmė, Shėn-Naumin e Pogradecit dhe Vermoshin. Kėtė gjė duan tė bėjnė edhe sot krerėt e Beogradit me bandat kriminale, terroriste tė njėfarė vagabondi dhe trafikanti armėsh, drogash dhe grash, Leka Zogu, tė cilit, pėr ēudi, njė vend mik i yni i jep strehim dhe e lejon tė japė intervista pėr shtypin dhe tė bėjė thirrje pėr pėrmbysjen e pushtetit popullor nė Shqipėri. Ne e kemi tė faktuar se janė titistėt jugosllavė ata qė dėrguan nė bregdetin tonė grupin e banditėve tė Xhevdet Mustafės, tė cilėt, pa marrė akoma frymė dhe pa e parė diellin e Shqipėrisė, i shpartalluan pa mėshirė. Nė momentin e pėrshtatshėm bota do t'i marrė vesh nė hollėsi ndodhinė dhe qėllimet e saj. Por e rrezikshme ėshtė ajo qė jugosllavėt, duke shkelur sovranitetin e dy vendeve mike tona, pėrgatitėn dhe hodhėn kriminalė te ne. Tė pėrgatitėsh banda terroriste dhe t'i hedhėsh nė njė vend tjetėr, ėshtė njė akt i rėndė kriminal, i dėnueshėm nė praktikėn e marrėdhėnieve ndėrkombėtare.
Nė momentin mė tė pėrshtatshėm pėr ne bota do ta marrė vesh nė hollėsira ndodhinė, kush e pėrgatiti e si e pėrgatiti, por tashti ne duam vetėm t’u themi titistėve jugosllavė: Mos luani me zjarrin, se, po filloi zjarri, do tė digjeni vetė nė tė. Ne mbrohemi dhe dimė tė mbrohemi, dimė tė luftojmė dhe dimė tė fitojmė mbi ēdo armik. Por ne s'e duam kėtė rrugė tė errėt e me plot rreziqe qė ndiqni ju. Megjithatė, nė rast se na e impononi, edhe ne do t'ju pėrgjigjemi. Ne u themi udhėheqėsve jugosllavė tė mos shkojnė nga kjo rrugė pa krye e me shumė rreziqe pėr tė dy vendet tona, pėr Ballkanin, mundet edhe pėr Evropėn. Ju popuj sllavė tė jugut, jeni pėrgjegjės se lejoni serbomėdhenjtė tė ndezin urat e zjarrit, nė vend qė t'i bėni ata tė arsyeshėm dhe t'i detyroni tė kthejnė rrugė, t’u pėrmbahen parimeve e praktikave tė fqinjėsisė sė mirė me Shqipėrinė socialiste dhe tė vendosin sjellje normale e paqėsore me shqiptarėt qė rrojnė nė trojet e veta nė Jugosllavi.
Ne kemi bindjen se te popuut e tjerė sllavė tė jugut, pėrfshirė kėtu edhe serbėt, ka elementė pėrparimtarė. Pėrveē rrugės sė njė kthese politike nė qėndrimet ndaj Shqipėrisė dhe shqiptarėve qė rrojnė nė Jugosllavi, nuk ka rrugė tjetėr zgjidhjeje. Ne do tė vazhdojmė rrugėn qė caktoi Kongresi i 8-tė i PP tė Shqipėrisė, raportin kryesor tė tė cilit udhėheqėsit jugosllavė e lexuan sė prapthi. Propozimet tona ishin sa tė urta, aq dhe pajtuese, kurse rruga juaj ėshtė me shumė rreziqe pėr Jugosllavinė, tė cilėn ne duam tė qėndrojė kėshtu siē ėshtė. Ju nuk i merrni seriozisht fjalėt tona, qė janė shprehje tė ndjenjave tė sinqerta tė popullit shqiptar. Por kjo ėshtė keq pėr ju, pėr Ballkanin, mundet edhe pėr Evropėn. Bota do t'ju ngarkojė me pėrgjegjėsi tė rėndė.
Disa qeveri tė vendeve tė Evropės dhe Shtetet e Bashkuara tė Amerikės po luajnė me ndjenjat dhe me interesat tona. Ne u themi atyre se nuk mund tė luhet si pėrpara me Shqipėrinė dhe me interesat e saj. S'janė mė kohėt e kaluara, kur fatet e vendit tonė mund tė merreshin lehtė nėpėr kėmbė dhe kur prekej e copėtohej Shqipėria. U themi njerėzve megalomanė dhe keqbėrės se ne nuk pėrgatitemi tė sulmojmė kurrkėnd. Nė qoftė se ata pėrgatisin lodra tė rrezikshme kundėr nesh, mund tė hysh kollaj nė valle, por s'do tė dalėsh dot i gjallė.
Vėllezėrit tanė shqiptarė, qė jetojnė nė trojet e tyre nė Jugosllavi, si kurdoherė, ne do tė vazhdojmė t'i mbrojmė me tė gjitha forcat e zemrės nė tė drejtat e tyre qė ua njeh kushtetuta. Asnjė dyshim tė mos kenė pėr kėtė si jugosllavėt, ashtu edhe opinioni botėror. Kjo ėshtė e njohur nga e drejta ndėrkombėtare dhe kėshtu veprohet nga tė gjitha ato shtete gė kanė minoritete pėrjashta.
Nė Kongresin e 8-tė tė PP tė Shqipėrisė ne e bėmė tė qartė qėndrimin tonė ndaj Jugosllavisė dhe mbetemi tė patundur nė kėtė qėndrim. Shkatėrrimi dhe shpėrbėrja e Jugosllavisė nuk do tė vijė kurrė nga ne. Ne jemi pėr stabilitetin e Federates. Por shovinistėve serbomėdhenj, maqedonas e malazez nga njė vesh u hyn dhe nga njė vesh u del fjala jonė pajtuese. Atyre u janė errėsuar sytė nga shovinizmi dhe megalomania. Kur ne u bėmė thirrje arsyes dhe logjikės sė shėndoshė, ata vazhduan terrorin mė tė egėr kundėr shqiptarėve qė jetojnė nė tokat e tyre nė Jugosllavi. Ata kanė hedhur nėpėr burgje me mijėra djem e vajza heroike tė Kosovės, tė cilėt i torturojnė barbarisht dhe u kanė ngjitur njė mijė epitete ofenduese. Ne u themi jugosllavėve tė lirojnė tė rinjtė nga burgjet, se shqiptari nuk mund t'i durojė gjatė tė tilla shkelje, qė u bėhen nderit tė tė rinjve dhe tė rejave tė tij, tė drejtave tė tyre. Ju serbomėdhenj dhe sahanlėpirės tė serbėvė, Fadil Hoxha, Ali Shukria, Azem Vllasi, Sinan Hasani e tė tjerė, shqiptari i vėrtetė ju urren, ai u bėn gjėmėn tradhėtarėve dhe armiqve tė tij. Ju e njihni kokėn e shqiptarėve, mos e mbushni kupėn, se pėrgjigjja mund tė jetė me rreziqe tė mėdha.
Tėrė Kosova dhe viset shqiptare nė Jugosllavi janė vėnė nėn njė presion tė egėr shovinist ushtarak. Asgjė atje s'ka ndryshuar pas masave tė egra shtypėse qė u morėn kundėr demonstratave revolucionare. Tash po zhvillohet nė gjerėsi "diferencimi", qė do tė thotė spiunimi i shqiptarėve nga shqiptarėt nė favor tė forcave tė errėsirės serbe. Por kosovarėt nuk mund ta pranojnė kėtė rrugė tė turpit, mbasi ajo ēon nė vėllavrasje, kurse serbomėdhenjtė do tė qeshin e do tė fėrkojnė duart.
Serbėt po nxitin hakmarrjen nė mes shqiptarėve. Kosova po mbulohet nė varfėri dhe nė varre. Njerėzit s'dinė ku i kanė djemtė e vajzat. Inteligjencia shqiptare po kositet, atė e ofendojnė, e poshtėrojnė, e lėnė rrugėve. Tė tilla persekutime s'kanė ngjarė veēse nė kohėn e inkuzicionit. Jo, populli shqiptar qė jeton nė Jugosllavi nuk do tė lejojė t'i shtypet ēdo gjė e shenjtė kombėtare. Shqiptari nė ēdo kohė e nė ēdo vend, kur i shkelin lirinė dhe tė drejtat e ligjshme, s'e ka ulur kurrė kurrizin dhe asnjėherė s'i ka kthyer krahėt armikut.
Ju, zotėrinj tė Beogradit, dėrguat nė Kosovė 60 mijė ushtarė serbė pėr tė shtypur e pėr tė vrarė kosovarėt dhe pėr tė frikėsuar Shqipėrinė socialiste. Ne nuk frikėsohemi, ne gati jemi, nė kėmbė si njė trup. Ju flitni me gjuhėn e forcės, kur ne pėrpiqemi tė flasim me gjuhėn e arsyes. Por edhe ne dimė tė flasim me gjuhėn e forcės. Shqipėria ėshtė njė nyjė nevralgjike dhe strategjike. Evropa duhet tė ketė parasysh kėtė. Disa tallen me fortifikimet tona, ndėrsa vetė armatosen deri nė dhėmbė e me ēdo lloj armėsh, tė tjerė e nėnēmojnė forcėn tonė. Aq mė keq pėr ta. Disa gazetarė, qė shkruajnė pėr tė marrė ryshfete, disa politikanė tė kafeneve, me "analizat e planeve strategjike" tė tyre dhe serbomėdhenjtė, nė radhė tė parė, pėrhapin ide dhe bėjnė insinuata se nė kėto ose nė ato koniunktura, bile nė tė tėra koniunkturat, Shqipėria do tė gėlltitet nga rusi, do tė anojė nga sovjeti etj.
Ne u themi serbomėdhenjve, miqve tė sigurt e tė fshehtė tė rusėve, se dy rrugė ka pėr revizionistėt ruso-bullgarė qė tė sulmojnė Shqipėrisė pėr tė dalė nė pjesėn e Adriatikut tonė. Njėra ėshtė rruga e Vardarit dhe e Kosovės dhe tjetra kanali i Otrantos. Nė rastin e parė, pa as mė tė voglin dyshim, gjithė populli shqiptar, qė jeton nė Kosovė e nė vise tė tjera tė Jugosllavisė, qė nga Shkupi, Kaēaniku, nga Tetova e Gostivari, nga Llapi e Plavė-Gucia, do t'i presin agresorėt me pushkė. Zjarr do tė ndizet edhe tėrė Jugosllavia dhc invadorėt revizionistė ruso-bullgarė, po tė arrijnė nė alpet tona, do tė vijnė si nazistėt gjermanė kur dolėn nga Stalingradi.
Nė rastin e dytė, kyēin e Otrantos e kemi ne, shqiptarėt, Sazani dhe Karaburuni, pa pasur frikė se them ndonjė sekret, janė shkėmbinj tė veshur me hekur e beton, ku s'kalon dot flota ushtarake sovjetike.
Merreni kėtė pėr njė "bravadė", kjo ėshtė keq pėr ju dhe mirė pėr ne. Nė tė tilla aventura, nė rast se dėshirojnė tė futen armiqtė ruso-bullgarė e tė tjerė, duhet tė dinė se shqiptarėt nuk janė njė shtet prej 3 milionėsh, por njė komb prej 6 milionėsh. Populli i vogėl ishte ky yni nė Luftėn e Dytė Botėrore, por, vetėm pėr vetėm dhe i paarmatosur, theu e likuidoi njė numėr tė konsiderueshėm divizione fashistėsh italianė e nazistėsh gjermanė. Tash kohėt kanė ndryshuar nė favorin e Shqipėrisė socialiste, prandaj: Larg duart nga Shqipėria!
Shqipėria nuk kėrcėnon kurrkėnd, ajo dėshiron tė rrojė nė miqėsi rne tė tjerėt, por, po t'i prėken tė drejtat dhe kufijtė e saj, do t'i pėrgjigjet nė mėnyrėn mė tė rreptė padrejtėsive dhe ofezave qė mund tė pėrdorė ndokush kundėr saj.
Ēiltėr po flas dhe ky ėshtė mendirni i patundur i gjithė popullit tonė. Ē'mendojmė, i themi, tė tjerėt s'kanė munguar tė flasin kundėr nesh, bile ata shpifin. Ne asgjė tė pabazuar dhe shpifje nuk bėjmė. Kėtu qėndron edhe forca jonė, prandaj popujt pėrparimtarė kanė respekt pėr Shqipėrinė socialiste, ashtu sikundėr edhe ne kemi shumė respekt pėr ta. Pėr kėtė qėndrim tė drejtė e dashamirės ne i falėnderojmė nga zemra.
Zotėrinjtė udhėheqės jugosllavė ia njohin vetes tė drejtėn pėr tė ngritur zėrin pėr "padrejtėsitė" qė bullgarėt, grekėt ose shqiptarėt u bėkan maqedonasve tė Pirinit e tė Egjeut dhe pakicave fare tė vogla maqedonase nė Shqipėri, kurse ne, sipas tyre, nuk e paskemi kėtė tė drejtė. Ata na akuzojnė se "ndėrhyjmė" nė punėt e tyre tė brendshme kur mbrojmė tė drejtat e vėllezėrve tanė brenda ligjeve tė Federatės, qė jo vetėm ua shkelin, por edhe i vrasin, i burgosin, i dėbojnė nė emigracion, kurse nė vendlindjet e tyre i zėvendėsojnė me kolonė serbė dhe malazez.
Eshtė zoti Stamboliē ai qė hodhi parullėn "Kosova etnikisht e pastėr", qė gjoja e kėrkonin "nacionalistėt shqiptarė". Kjo nuk ėshtė parulla e shqiptarėve, po e serbomėdhenjve, e hedhur pėr tė mbytur nė gjak Kosovėn. Kjo politikė terrori i trembi me tė drejtė serbėt dhe malazeztė, qė filluan tė largohen nga frika dhe nga varfėria qė mbulon Kosovėn. Kėtė krim serbomėdhenjtė kėrkojnė t'ua hedhin tani shqiptarėve, kurse janė ata vetė pėrgjegjės pėr shpėrnguljen e serbėve e tė malazezve.
Tetor 1982
Enver Hoxha
Krijoni Kontakt