REALITETI I MAREDHENIEVE SHQIPTARO-MAQEDONE!
NGA LULZIM Z. HAMIDI


Jemi nė dilemėn hamletiane tė jemi apo mos tė jemi.E them kėtė duke u bazuar ne faktin aq here tė tė pėrmendur se momentalisht ,ashtu siĒ shkojnė punėt kemi njė situate paradoksale,interesante dhe habitėse .Tė mbyllur nga njė blokim I fjalės sė lire,tė fjalės qė nė tė vėrtetė shpreh realitetin egzistues nė vendin ku jetojmė,realen, sido qė jetė negative apo positive kundrejt popullit shqiptar.Unė personalisht me komentet e mija u orvata qė nė mėnyrė sa mė xhemtėlmene tė paraqes njė realitet tė zymtė,duke iu kushtuar nė atė mėnyrė ashtu siĒ e perceptoja situatėn momentale kėtu ,por gjithė ata opinione (afėr gjashtėdhjetė faqe),disi nė fund nuk u parapėlqyekan do individėve tė cilėt nuk deshkan qė mendimi I lire I njė individi I cili shkruan nė mėnyrėn se si ėshtė situata dhe si mund tė shkojnė proceset nė tė ardhmen ,e jo si don publiku,sa pėr tu kėnaqur,duke mshehur tė vėrtetėn,dhe duke e ushqyer atė public me demagogji nga njerėz qė hipokrizinė dhe paragjykimin e kanė pjesė tė lojės sė tyre ,qė nuk ka ardhmėri afatgjate dhe ėshtė pa perspective.
Unė shkurt do pėrmendi do thelbe tė mendimeve tė mija ,ashtu I mlefosur me ndėrhyrjen e disa personave nė jetėn time private duke mė blokuar shkrimet e mija nėpėrmjet sistemit kompjuterik,qė tė tregoj sė paku se intenca ime ka qenė qė mos merem me gėnjeshtra ndaj publikut e nga ana tjetėr tu jap hapėsirė atyre qė nuk janė dakord me tezat e mija,sė paku ato ti kundėrshtojnė nė mėnyrė si ka hije njė intelektualin e jo me mėnyra mė tė ulta tė sjelljs sė tyre duke mė ndėrhyrė nė FB ME Qėllimtė blokimit tė krijimeve tė mija nė atė faqe dhe me atė edhe stopimin e shpėrndarjes sė opinioneve deri tek ata qė I kamė nė listen e miqve tė mi.

Sė pari para disa muajve shkruajta:

’’Egzistojnė do mosdurime nga njėra kulturė ndaj tjetrės por pėr dallim nga regjioni ynė ku kemi njė pėrplasje kulturore dhe antikulturizėm evident,njė mosrespektim tė vlerave egzistuese tė njė komuniteti ndaj komunitetit tjetėr,bile edhe mosrespektim nga vetė bashkėsia grupore pėr kulturėn e vete,nė vendet e industrializuara me demokraci tė avancuar,kėta probleme janė tė shkallės mė tė ulėt tė veprimit praktik.NJė mosdurim ndaj kulturės sė njė komuniteti nga ana e komunitetit tjetėr medoemos tė ketė pasoja tek marėdhėniet ndėr kulturore nė njė shoqėri tė pėrzier dhe si kulminacion vjen deri tek ,sė pari ftohja e mardhėnieve ndėrnjerėzore,ndėrfqinjėsore,mes bashkėsive etnike .Pasi kultura krijon tė mira materiale dhe ato produkte tė cmueshme kur nėncmohen,
minimizohen ,pėrvetėsohen, nuk respektohen bile edhe falsifikohen atėherė ajo shoqėri nuk do tė jetė e aftė tė pėrjetojė internacionalizmin kulturor dhe si e tillė do tė jetė e detyruar tė vėndojė kufij kulturor nga njėra anė dhe normalisht njė ditė kufij ndarės tė shoqėrisė deri atėherė tė pėrbashkėt’’
Pastaj vazhdova’’ Nėse tė gjitha kėto orvartje janė bėre me njė qėllim qė kultura shqiptare tė pėsojė,kultura e komunitetit tjetėr tė shkojė pėrpara bashkė me vlerat qė ajo krijon atėherė medoemos qė kjo ndeshje e kulturave nuk do mund tė funksionojė nė njė shoqėri tė pėrbashkėt dhe e domosdoshme do tė jetė ndarja nė dy shoqėri ku komunitetet do tė kultivonin kulturėn dhe tė mirat materiale tė saj nė mėnyrė tė pamvarur.Pėrndryshe nė atė shoqėri do tė jemi dėshmitarė tė paragjykimeve dhe diskriminimeve.Paragjykimi present nė shoqėrinė tone ka tė bėjė me bindjet e krijuara mė pare mbi njė individ ose grup,bazuar mė tepėr nė atė qė thuhet se sa nė realitetin.Njerėzit mund tė kenė paragjikime positive ndaj grupeve me tė cilat identifikohen dhe paragjykime negative ndaj tjerėve.Ai grup qė ka paragjykim ndaj grupit tjetėr tė vecantė nuk pranon bile edhe ta dėgjojė atė.’’

Nė prononcimin tim rreth Revolucionit tė 2001 nė Maqedoni u shpreha:

‘’Nėse analizojmė nga aspekti mu I atyre ndryshimeve rrėnjėsore ose procese reformash,gjatė historisė kemi shembuj ku Revolucionet kanė pasur edhe fundin, gjegjėsisht realizim edhe mė problematic tė caqeve tė tij.Dic qė mund tė thuhet lirisht ėshtė ajo se, nėse nuk do tė ishte ndalur lufta nė momentin kur duheshte tė zgjerohet edhe nė qytete tjera tė Maqedonisė perėndimore rezultati do tė ishte I pa parashikueshėm.
Rezultat I Revolucionit ishte nėnshkrimi I Marveshjes sė Ohrit,si document pėrfundimtar I garantuar nga organizmat ndėrkombėtarė.Me atė document u aritėn aspiratat e lėvizjes massive sociale tė shqiptarėve tė Maqedonisė sepse kjo marveshje nė njė mėnyrė bėri qė tė fillohet me procese reformash ose ndryshime rrėnjėsore duke filluar nga shtylla e cdo shteti ,sic ėshtė kushtetuta.
‘’ Ėshtė normale pra qė proceset postrevolucionare ,shkojnė rrėndė ,por realiteti dikton dicka tė re,ndryshime, Maqedonia nuk ėshtė ajo qė ishte,statusi I shqiptarėve ka ndryshuar ,bile ende ka pėr tė ndryshuar, sepse Revolucionet kanė pasoja afatgjata pėr shoqėritė nė tė cilat ndodhin dhe ndryshimet e tij ėshtė rrėndė tė stopohen Ardhmėria do tė ndryshojė sepse kėtė e dikton forca e revolucionit me pasojat afatgjate dhe afatshkurta.’’

RReth rruajtjes sė vlerave kombėtare …

’’ Prandaj luten shqiptarėt qė bukės i thonė - bukė, ujit - ujė, tė mos shkelin mbi vlerat kombėtare,vlera tė cilat , bėnė si bėnė, por bėnė revolucion nė trojet shqiptare nė Maqe- doni. Tė mos shkelim mbi gjakun e luftėtarėve tė lirisė tė 2001. vit. se e kemi gabim. Tė kemi edhe pak durim, tė lexojmė ndomjė ajet kuranor pėr trimat e rrėnė dhe tė vizitojmė familjet e tyre, sepse ata ishin, qė me zėrat e pushkėve tė tyre dhe me ndihmėn e pakursyer tė popullit tone liridashės, trazuan evropėn! Kėto vlera njė ditė do tė hynė nė enciklopedinė e vėrtetė shqiptare, ashtu si kanė qenė dhe si meritojnė tė jenė.Tė trazojmė nga qafa mohimet e luftės legjendare tė shqiptarėve nė 2001.tė ulim kokėn para atyre qė dhanė dhe ishin tė gatshėm tė japin jetėn e tyre pėr kėto ndryshime tė dukshme por edhe tjera ndryshime shumė tė mshehura diku nė zemrat e kundėrshtarėve tanė.!’’

Reth ardhmėrisė sė kulturės politike dhe ndėrtimit tė shtetit tone:

‘’ Pa mare parasysh a do tė egzistojė ky shtet ,apo do tė instalohet tjetėr, ne shqiptarėt medoemos duhet tė mėsohemi njėherė e pėrgjithmonė se duhet tė ndėrtojmė ,forcojmė,kultivojmė ,integrojmė dhe rruajmė institucionet tona ,qofshin ato locale apo qėndrore.Kjo pike sė pari duhet tė fillojė me respektimin e ligjeve egzistuese positive nga ana e tė zgjedhurve tanė.Edhe sikur tė formojmė shtetin tone tė quajtur p.sh. Republika e Iliridės apo SHqipėria e bashkuar,Kosova Lindore …pa respekt ndaj ligjeve asnjėherė nuk do tė mund tė kemi institucione tė mirėfillta me autoritet ndėrkombėtar ose sė paku qė ti kėnaq dhe plotėsojė vullnetin e pėrgjithshėm tė shumicės.Institucionet kushtimisht thėnė demokratike, janė jashtėzakonisht tė vėshtira pėr tu ngritur dhe ruajtur, madje ėshtė shumė rrėndė , edhe gabim tė provosh praktika politike komplekse nė njė shoqėri ku mungojnė elementet e duhura tė kulturės politike,tė traditės dhe tė strukturės shoqėrore’’.

Reth integrimeve nė Nato dhe BE:

‘’…Pra nėse bėjmė njė komparacion ku njėra bashkėsi etnike nuk don tė integrohet ,pa mos e zgjidhur problemin me Greqinė ashtu sic u konvenon atyre ,c dreqin ne si komunitet , pa status kombėtar ,pa zgjedhje tė tė drejtave elementare nė superstrukturėn shtetėrore,e cka mos pa zgjidhur , tė jemi aq tė interesuar qė tė cojmė Maqedoninė nė BE dhe Nato ,me cka shkelim kėmbėn tonė. .Cili ėshtė cmimi qė ne duhet tė paguajmė qė edhe komunutetit maqedon ti lehtėsojmė rrugėn drejt civilizimit tė ri , cmim ky qė gjeneratat e reja nuk do tė nafalin asnjėherė e tė mos flasim pėr ata qė tani sjanė me ne,por kanė derdhur gjak,janė torturuar nėpėr burgje,janė diferencuar,kanė flijuar mė tė shtrenjtėn qė kanė pasur-jetėn!
Ne nuk mund tė vetėkėnaqemi nga premtimet relative ,boshe tė dikujt se BE-ja dhe Nato-ja do tė na sjellin njė prosperitet ekonomik,politik ,kulturor …sepse cdo fazė e post-integrimit ėshtė shumė e rėndė pėr ta kaluar. Nėse ne tani jemi nė njė depresion ekonomik, ėshtė normale se duhet pritur tė kalojnė tė gjitha fazat e zhvillimit ekonomik tė njė shteti qė tė arijmė nė fazėn e fundit kur cdo segment i strukturės shtetėrore do tė funksionojė nė mėnyrė tė pėrkryer.Analizat eventuale pėr ngjarjet nė tė ardhmen rreth statusit tonė si komunitet i dytė me numėr,si popull i lashtė i kėtyre trojeve,si bashkė-ndėrtues i kėtij shteti ,do tė pėrfundonin se, nėse , themi kushtimisht, Maqedonia nga njėra anė fillon procesin e integrimit nė BE me marjen e datės pėr fillim tė bisedave, dhe nga ana tjetėr hyn nė NATO, (proces qė ėshtė mė i lehtė), atėherė nė afatin negocues pėr pėrfundimin e bisedave do tė jemi tė anashkaluar edhe mė shumė sa i pėrket kėrkesave tona qindvjecare p.sh. pėr komb shtetėformues… dhe njė ditė publiku shqiptar do tė habitet se si pas integrimit ne **patriotėt e shekujve** do tė harojmė ata sakrifica tė gjeneratave tė kaluara pėr ** liri e barazi** ,do tė harojmė flamurin tonė kombėtar, shtetėformėsinė , gjuhėn, luftėn!Do tė jemi nė njė botė tjetėr qė do tė diktojė parimet e veta evropjane tė shtetit njėkombėsh, amerikanizmin, evropianizmin, maqedo -nizmin… e shumė izma tjerė qė stopojnė progresin politiko-institucional tė cdo pakice nacionale ,bile edhe nėse ajo ėshtė quajtur pjesė e kombit, nacionalitet apo kombėsi.’’
‘’ Nė kuadėr tė kėsaj si shtojcė do tė pėrmendi fenomenin e shtetit tė sotėm modern dhe mėnyrat e organizimeve tė tyre ,e gjithė kjo nė favor tė tė ardhmes sė shteteve qė pretendojnė tė jenė tė tillė dhe nuk i takojnė tė ashtuquajturės ,,Bota e parė,,.
Sė pari ,tė gjitha shtetet moderne janė shtete njė kombėshe.Nė kėto shtete , shumica e atyre qė jetojnė brenda kufijve tė sistemit politikjanė shtetas qė kanė detyra dhe tė drejta tė pėrbashkėta dhe qė e njohin veten e tyre si pjesė tė njė kombi.’’
‘’Nuk jam pesimist sa i pėrket ardhmėrisė sė individit shqiptar nga Maqedonia me integrimin nė BE dhe NATO, por pesimizmi im ėshtė prezent dhe druan nga ardhmėria e pjesės sė kombit shqiptar qė jeton nė Maqedoni,nėse integrohemi nė organizmat e lartė-pėrmendur pa zgjedhje tė statusit tonė definitiv!!??’’

Pėrsėri rreth integrimeve dhe pasojave eventuale tė kėtij procesi:

‘’ Njė fenomen tjetėr qė rrallė kush e pėrmend e qė ėshtė shumė i rrėndėsishėm,e qė mund tė realizohet ėshtė edhe numėrimi i popullsisė,qėllimi pėrfundimtar i tė cilit do tė ishte zvoglimi i numrit tė ..qytetarėve qė flasin gjuhėn ndryshe nga maqedonishtja e qė janė numerikisht mė shumė se 20%.’’
Por pa marė parasysh kurthet eventuale ndaj nesh,duhet qė tė jemi tė pregatitur pėr befasitė eventuale tė pushtetit.Ne ,fundi fundit nuk duhet tė shpejtojmė pėr integrim nė organizmat ndėrkombėtarė pa zgjedhjen e Ēėshtjes definitive tė statusit tone politico-kombėtar sepse atje nė Europė egzistojnė do parime qė ne do tė na bėjnė dėm nėse shkojmė kėshtu tė ,,zgidhur,,!!?’’

Reth liderėve dhe karakteristikave tė tyre:

‘’ Ėshtė e rėndėsishme ėshtė qė nje individ tė mos ketė kėtokarakteristika:
1.tradhtinė,
2.gėnjeshtrėn,
3.mashtrimin dhe
4.tėrbimin.
Thėnė nė gjuhėn tjetėr ,personat tė cilėt veprimet e tyre i drejtojnė ,pra nė kėtė mėnyrė qė “kur i besohesh __tė tradhton;kur flet__ gėnjen; kur zotohet __mashtron,
dhe kur grindet___tėrbohet.Ky ėshtė njeri tipik – hipokrit, kurse nėse e posedon sė paku njėrėn nga kėto karakteristika hipokrizie atėherė ai nuk duhet tė jetė nė vend udhėheqės!’’

Rreth statusit tė ish luftarėve tė lirisė:

‘’Personalisht unė nuk kam qenė luftėtar nė front,edhepse disa ndihmesa simbolike I kam bėrė luftės sė 2001.,por asnjėherė nuk do tė kisha pranuar qė tė nėnvlerėsohen luftėtarėt e lirisė,lufta , udhėheqėsit j dhe tė ariturat e saj.Nė tė vėrtetė ,duke u bazuar nė fakte shkencore,qėllimi im ka qenė qė lufta e 2001. tė promovohet si Revolucion I shqiptarėve nė Maqedoni,pasi edhe mėnyra ,organizimi dhe qėllimet ,pėrputhen me elementet se si ndodhin Revolucionet dhe cilat janė pasojat e tyre.Nė kėtė rafsh pra,kongresi I BDI-sė ra nga provimi, sepse vetėm njė shtesė nė platformėn politike e kėsaj pėrmbajtjejeku lufta do tė promovohet shkencėrisht nė Revolucion, do tė pėrmbyste shpresat e dikujt qė mos pranojė luftėn ,mos pranojė zgjedhjen e statusit tė luftėtarėve,Marėveshjen e Ohrit dhe obligimin post Revolucion,qė ėshtė shumė I rėndėsishėm pėr ndryshimet qė ndodhin nė atė shoqėri nė njė afat tė shkurtė dhe ata ndryshime qė plotėsohen nė njė afat mė tė gjatė postrevolucionar’’.

Reth problemit SHQIPTARO-GREKO-MAQEDONAS:

‘* I nderuari Sem Vaknin,njė ndėr kėshilltarėt kryesor tė udhėheqėsisė sė shtetit ku jetojmė,por edhe kėshilltar edhe nė afėr pesėdhjetė shtete tjera nė botė kėshtu e vlerėson situatėn nė Maqedoni,ai thotė:**Mosmarveshjet mes shqiptarėve dhe maqedonasve janė shumė tė mėdha ,bile edhe mė tė mėdha se mosmarveshjet mes grekėve dhe maqedonasve.Mosmarveshja mes maqedonasve dhe grekėve ėshtė shumė e vogėl krahasuar me mosmarveshjen mes shqiptarėve dhe maqedonasve,sepse ėshtė shumė thelbėsore.Shqiptarėt kanė njė vizion pėr Maqedoninė,pėrderisa maqedonasit kanė njė vizion tėrėsisht tė ndryshėm nga ajo e shqiptarėve.Nuk shoh se si nund tė bėhet njė kompromis.**

Reth analisteve ,si ‘’katalizator ‘’te proceseve ne shoqeri:

‘’ Kemi aq shumė dėshtime tė kėtyre profesionalistėve nė predikimin e ardhmėrisė sa qė publikun e vene nė dileme ,se a ėshtė kjo njė lojė,trend apo kiĒ nė promovim tė ideve dhe analizave,apo ėshtė njė hedhje syri nė fundin e filxhanit tė kafesė ?
Sipas asaj qė mund tė vėrej ,nė fenomenin e paraqitur reth analizave politike,ekonomike… ,tė them tė vėrtetėn ,shumica e tyre nuk kanė bazė tė njė hulumtimi tė mirėfilltė shkencor e qė dotė kishte edhe rėndėsinė e merituar,tė shprehurit nė opinion.Parashikimet e tyre janė tė stilit **nėse e qėlloj,mirė,nėse jo
atėherė ,kurkujt azgjė**.Pra kemi njė papėrgjegjėsi nė dhėnien e opinioneve tė ndryshme ,nga njerėz tė ndryshėm qė mendohet se kanė njė prestigj nė shoqėri,e qė nė tė vėrtetė nuk thuan azgjė tėre ,apo thuan dicka qė asnjėherė nuk realizohet,e qė nė publik krijon njė huti dhe mosbesim nė deklarata tė tilla.Tash ,tė flasim kah del shpirti,ato ,atė e kanė punė,por nėse bėn njė punė tė themi profesionalisht,vecanėrisht kur nė njė mėnyrė ndikon nė rrjedhat eventuale tė proceseve ne tė ardhmen ,ose sė paku ndikon nė opinionin e publikut qė pėrcjell ngjarjet,dhe duke I dhėnė kahje tjetėr.pėr shkaqe tė ndryshme ( mė shpesh shkaqet janė tė natyrės politike) ATėherė ne nuk mund tė flasim pėr njė analist nė kuptimin e plotė tė fjalės qė ka prestigj nė rrethin ku jeton dhe mė gjėrė.’’

Reth statusit tė shqiptarėve tė maqedonisė:

‘’ Dhe nė fund,normalisht tė mbaroj mendimin rreth interpretimeve tė turbullta reth statusit tone nė kėtė krahinė tė disa individėve qė e blamojnė fenomenin e tė qenit popull shtetformues,apo te disave qe rahin gjoksin per gjuhe zyrtare ne tere teritorin e maqedonise,ose te disave qe mendojne se kemi maredhenie te relaksuara nderetnike dhe fetare,apo bile disa me pretendimet e tyre karieriste pretendojnė qė tė fusin edhe njė ndarje mes luftėtarėve tė UĒK-sė duke e copėtuar strukturėn e saj post revolucionare nė shumė grupacione qė nė tė vėrtetė tregon mosgadishmėrinė pėr zgjedhje te,sė paku statusit tė tyre si luftetare te lirisė.Nė kėtė mėnyrė nuk zgjidhen problemet zotėrinj tė nderuar!!!

Reth strategjisė sė veprimit tė pėrbashkėrbashkėt tė subjekteve politike shqiptare nė Maqedoni:

‘’Sipas gjitha gjasave tek shqiptarėt ka ndodhur kolapsi total i veprimit politik. Realiteti aktual politik shqiptar dhe ardhmėria e shqiptarėve tani duket e pasigurt dhe shumė pesimiste. Vetėm njė alternativė tjetėr do t`i jap fund tėrė kėsaj periudhe dhe do ta nis njė fillim tė ri tė veprimit politik tė shqiptarėve”.-INFOSOT*
Cila do tė ishte alternative mė e qėlluar e yna pėr realizimin e caqeve tona shekullore, jashtė organizatave politike .shoqatave joqeveritare shqiptare,intelektualėve dhe tė tjerėve qė japin konstatime pėr momentin e qė janė aq tė shkurtėpamėse dhe qesharake.
Nė tė vėrtetė tė gjitha kėto subjekte e kanė lirinė e veprimit tė tyre politik,ashtu sic e praktikojnė atė,por nė mungesė tė institucioneve tė mirėfillta shqiptare dhe ndasive nė konceptet e tyre reth ceshtjeve kyce ,shumėllojshmėrisė sė opcioneve dhe zėnkat e pėrditshme me sharje ,pėrdorim tė fjalorit mė tė ulėt gjuhėsor ,nė tė vėrtetė ata nuk kanė tė njohur se ku ėshtė fillimi dhe ku ėshtė mbarimi I aventurės sė tyre.
Atyre u duhet njė”” strategji e pėrbashkėt veprimi””qė do tė ishte njėdokument mė I lartėstrategjik nga I cili askush nuk do tė mundte tė bėjė pazarllėqe rreth pėrmbajtjes dhe caqeve pėrfundimtare tė tyre.Nga ana tjetėr kundėrshtarit tone,kushtimisht thėnė do ti bėhej me dije se ai document qė do tė aprovohej me koncenzus tė tė gjithė palėve tė interesuara shqiptare nė tė vėrtetė ėshtė vija e kuqe tė cilėn asnjė shqiptar,parti politike,shoqata ,dhe institucione tjera shqiptare nuk do tė ketė tė drejtė ta shkelin,kurse realizimin e caqeve tė dokumentit, asnjė lider politik maqedon,institucion,subject politik nuk do tė ketė tė drejtė tė mohojė dhe tė anashkalojė ,sepse kjo do tė ishte njė kushtetutė shqiptare ,e mbrojtur nga mbarė populli shqiptar nė kėtė shtet dhe mė gjėrė.
Nė kėtė mėnyrė do tė kryenim njė punė tė madhe duke vulosur ardhmėrinė tone me njė document mė tė lartė nacional qė definitivisht do tė ndante cėshtjen nacionale tonėn si Ēėshtje madhore.Subjektet politike shqiptare qofshin nė opozitė,pozitė apo nė ndonjė pozitė tjetėr,ata qė veprojnė tė pamvarur, do ta kishin mė lehtė tė veprojnė me elektoratin shqiptar sepse programi kombėtar I tyre do tė ishte I njėjtė pėr tė gjithė dhe do ti obligonte qė ti pėrmbahen atij’’

Reth permiresimit ne enciklopedine e famshme:

‘’Pėrmirėsuesit eventual tė ‘’enciklopedisė’’sė famshme duhet tė kenė parasysh se hynė nė njė lojė qė ėshtė e parapregaditur njė dekade.Synimet finale tė kėsaj loje janė ndryshime kozmetike nė atė libėr qė nuk do tė kenė nė shėnjestėr historinė maqedonnase por atė shqiptare.Pėlqimi eventual pėr ndryshimin e ‘’frizurės sė enciklopedisė ‘’e qė do tė prekin pikat kyce tė aspiratave tona si popull e qė ėshtė autoktonia nė kėto troje, shtetėformėsia Binacionale, vlerat nacionale nė cdo segment tė shoqėrisė, barabarėsia institucionale, komtributi nė rruajtjen dhe formimin e kėtij shteti, lufta e 2001, luftėtarėt e lirisė,aspiratat pėr nė NATO dheBE,identiteti kombėtar,Kosova si shtet i pamvarur dhe trajtimi autoritativ i popullit tone me tė gjithė vlerat kombėtare pa shtrebėrime tė historisė sonė , do tė thoshte tradhti nacionale dhe ai individ I cili do tė shkel mbi kėto parime ėshtė mire tė mos kycet nė atė ‘’dyqan’’pėr tė bėrė pazar.’’


Reth realicionit shqiptar-maqedon;

‘’Realiteti I raporteve shqiptaro – maqedonase sa I pėrket ardhmėrisė sė kėsaj krahine ,ėshtė I tillė qė tė bėn tė analizosh njė fenomen aq interesant e qė perceptohet si njė process ku njė komunitet qė ende nuk e ėshtė I sigurt se cfarė do tė ndodh me tė nė tė ardhmen,dhe njė komunitet qė I ballafaquar me dilemat e tė parit,ėshtė nė cak tė keqpėrdorimeve tė ndryshme dhe anashkalimit total nga ajo qė I takon.’’

Reth problemit te perbashket me emrin dhe identitetin:

‘’ Pas kėti itinerari tė shkurtė nė ardhmėri dhe duke u bazuar nė realitetin egzistues mund ti kthehemi nė jetėn politike reale.Sė pari komuniteti maqedon duhet tė pranojė se mosmarveshjet me Grekėt sa mendojnė ata se janė tė imponuara ,aq janė reale .Ky problem reth emrit e qė ndėrlidhet edhe me identitetin e tyre problematic nuk ėshtė I ditėve tė sotme.Duhet tė konstatojnė se maqedonasit metėvėrtetė kanė problem me historinė e tyre kombėtare dhe me raportet nė tė kaluarėn e afėrt me shtetin e Helenėve,duke aluduar nė emrin Maqedoni,me shtetin e Bullgarisė me cėshtjen e gjuhės,me Serbinė rreth kishės dhe me shqiptarėt e maqedonisė me statusin e tyre definitive nė kėtė republikė.Kėto konteste nuk ka shansė qė tė zgjidhen pa mos pasė njė intervenim serioz tė bashkėsisė ndėrkombėtare ,e cila nė shumė raste ka qenė disi nė fillim enigmatike qė nė fund kur tregon fytyrėn e saj tė vėrtetė, ndodhin edhe cudira.Por cėshtė e vėrteta edhe ne kemi problem ,sepse edhe ne nuk kemi emėr,edhe ne jemi tė kontestuar dhe thiremi me emrin 20%.”

Reth planeve tė komunitetit maqedon:

‘’Shqiptarėt nuk kanė perspektivė nė kėtė shtet-krahinė,sė paku jo si shėrbetorė dhe figura pėr forcimin e kėtij shteti.sepse ne jemi njė komb qė ka vizion tjetėr pėr ardhmėrinė e tij kundrejt komunitetit tjetėr maqedon qė mundohet tė finalizojė konceptin e shtetit - komb-maqedon !’’

Reth planeve tė Gruevskit:

‘’ Me aq elegance zotėriu I lartėpėrmendur ,ashtu sic bėjnė liderėt autocrat ,me njė fjalor tė thjeshtė politik nėn ombrellėn e ironies ,pa mos pasė asnjė considerate ndaj pyetjeve aq te rendesishme jo vetem per shqiptaret e ketyre trojeve por edhe per ardhmerine e kesaj krahine ,ai lėshoi njė dush tė ftohtė dhe porositja e tij e mshehtė ishte se ‘’nuk duhet tė kenė shqiptarėt kerkesa tjera, e kanė Marveshjen e Ohrit’’!
Tani definitivisht punėt janė tė pastra sa I pėrket strategjisė sė qeverisė Grujevski.Mė duket se kemi shkelur kėmbėn tone duke dashur qė tė arijmė dic qė duheshte te jetė mė e pranuar.Kemi paralajmėrim definitiv nga kryeministri se Burmali XHamia ,sa I pėrket atij. nuk do tė ndėrtohet ,sė paku jo nė vendin ku dikur ka qenė ,jo se kėtė Grujevski e kundėrshton ,por kjo qenka nė competence tė komunės Qendėr.Ēdo kėrkesė “madhore”nga ana e shqiptarėve duhet tė kalojė nėpėrmjet dokumentit kornizė dhe ligjeve egzistuese nė Republikė.
Ky ėshtė njė paralajmėrim shumė I rezikshėm pėr ardhmėrinė e kėtij teritori.Strategjia ,shumė here e paralajmėruar nga autori I kėtij opinioni se do tė jemi dėshmitarė tė degradimit statusor tė shqiptarėve duke I shėndruar nė banorė tė kėtij vendi pa emėr,qė pastaj me njė emėr tė ri ,me njė shtojcė gjeografike tė bėhemi pjesė e organizmave mė tė forte ndėrkombėtar sic ėshtė NATO dhe BE, si banorė tė shtetit komb-maqedonas,qė ėshtė ėndra e kahmotshme e komunitetit maqedon tė kenė shtetin e tyre tė pastėr etnik.
Kėtu nuk kanė vend komentet e tipit se para aderimit nė strukturat e lartėpėrmendura nderkombėtare do tė regullohen raportet shqiptaro –maqedone ,pasi ,kinse nė BE dhe NATO skanė vend shtetet etnike pasi ne jemi dėshmitarė se pjesa mė e madhe e shteteve anėtare tė kėtyre organizmave janė po ata-shtetet etnike.
Mirėpo edhe problemi tjetėr rreth ndėrtimit apo rindėrtimit tė histories maqedonase nėpėrmjet ngritjes sė figurave tė ndryshme historike njėnacionale,muzeut nacional maqedonas,kishės, duke I anashkaluar figurat shqiptare ,bile edhe duke ua uzurpuar vendin ,sic ndodh me parcellėn e familjes sė Gonxhe Bojaxhiut,dhe duke prishur temelet e places pėrkujtimore tė saj ,tregon se egziston qėllim evident pėr prishje tė marėdhėnieve shqiptaro –maqedonase me tendencė qė gjithashtu tė vijė deri tek konflikte konfesionale.
Qesharake ėshtė lėshimi deklarativ qė nė projektin’’ 2014-Shkupi’’ do tė pėrfshihen figura tė komunitetit shqiptar ‘’qė nuk kanė tė kaluar tė dyshimtė’’.Kėta figura momentalisht nuk kanė vend nė projektin e lartėpėrmendur,por do tu gjendet ndonjė qoshe ku sa here qė do tu kujtohet ‘’komitėve ‘’ dhe tė njėjtėve si ata do ti rrėzojnė apo do ti shpallin ‘’persona non grata ‘’ nė pjesėn pėrtej Vardarit.Kjo zgjedhje qė nuk ka tė bėjė me realitetin egzistues ka gjasa qė tė mos realizohet sepse metėvėrtetė do tė ishte njė hap shumė I gabuar I shqiptarėve nėse e pranojnė tė njėjtėn pa mos u realizuar projekti I rindėrtimit tė Xhamisė Burmali.Nė tė vėrtetė ajo do ti ngjante sikur tė ketė ndonjė marėveshje qė tė vėndohen figura qė ,normalisht do ti pranonin maqedonasit nė ndrim qė tė mos ndėrtohet xhamija,e qė neve nuk na konvenon,pasi xhamia ka vendin e saj,vend nė tė cilin dikur ka egzistuar si object ,kurse figurat historike shqiptare,lehtė e kemi me ta!!!
Tė pėrfundoj ,pasi pėrgjigjet tjera tė Grujevskit ishin tė stilit tė tij tė njohur .!!!
Asesi tė mos pranojmė zgjidhje gjysmake tė cilat do tė na degradonin ,do tė na detyronin qė pėr interesa individuale apo grupore tė lėshojmė pe rreth ndėrtimit tė Burmali XHamisė,do tė na kufizonin nė aspiratat tona jashtė Marveshjes sė Ohrit,do tė na shėndronin nė banorė tė shtetit –komb maqedon apo sit a ketė emrin e ri dhe aderim nė BE si minoritet ,qė janė qėllimet e vulosura tė Grujevskit dhe kompanisė sė tij.Kjo do tė ishte jo vetėm tradhėti kombėtare ,por edhe mosrespekt ndaj pėrkatėsisė tone fetare dhe kombėtare ,kurse pasojat …..tė jemi tė sinqertė ose ndarje e kėtij shteti nė ndonjė formė tė re tė rregullimit shtetėror ose copėtim nė shumė pjesė .!!!’’

Reth opinioneve te disa analisteve dhe te tjereve!

‘’ Dhe, kėshtu vazhdon odisejada e dhėnies sė opinioneve qė nuk ofrojnė zgjedhje,bile disa analistė qė momentalisht janė nė maksimumin e besueshmėrisė nga ana e publikut, na vėndojnė samarė nė shpinė nė vend qė tė tė parandalojnė ‘’samarimin’’,duke mos qenė tė vetėdijshėm se me samar tė gjithėve na identifikojnė me gomar,si njerėz qė nuk dime azgjė,bile disa ministra nuk e ditkan rrugėn deri nė Shkup, edhepse kemi njė armatė tė njerėzve qė me mėnyra tjera tė veprimit mundin tė ndryshojnė shumė gjėra bile edhe samarin e zbuluar tia vėndojnė nė shpinė atij qė e meriton ose sė paku tia kthejnė si bumerang. Kjo mėnyrė e etiketimit tė popullit tend,tė vlerave tė kombit tend ,mund ti konstatojė vetėm person I cili nuk ka shijuar apo pėrjetuar rėndėsinė e arsimimit tė mirėfilltė,I tė qenit student, tė ndjenjės sė adhurimit tė vlerave kombėtare..!!Pse kėta individė nuk ofrojnė sė paku zgjedhje tė problemeve,por meren me cėshtje minore,me tė cilat paraardhėsit tone tė subjekteve politike sic u vėrtetua nuk paten sukses gjatė praktikumit tė pushtetit ,por aq gjatė kohė hudhėn gurė nė pusin duke mos pasė strategji tė qartė se gurėt hudhen qė tė shtohen problemet apo qė tė pastrohet shpirti nga gjynahet e bėra ndaj popullit.
Njė ėshtė e vėrtetė ,as gjunahet e tyre nuk u fallen ,as qė aritėn sė paku tė zgjedhin ndonjė problem! ‘’

RReth ardhmėrisė sė Maqedonisė:

‘’ Jemi tė vetėdijshėm se momentalisht jo maqedonasit por ne shqiptarėt kemi tė rezikuar identitetin tone ,pasi jemi njė popull I ndarė I quajtur 20% ,kurse synojmė BE –nė dhe NATO-n ,si tė tillė.Bile egziston edhe reziku qė nė planet e ardhėshme tė estabilishmentit maqedon qė nėpėrmjet regjistrimit tė popullsisė, me ndihmėn e aderimit nė organizatat e fuqishme ndėrkombėtare tė lartėpėrmendura tė zmadhojmė numrin e maqedonasve apo si do ta kenė emrin e ri ,nė hyrjen nėpėrmjet ‘’dyerve tė mėdha’’si shtet –komb –maqedonas ,duke rezikuar qė njerėzit tanė tė bredhin rrugėve tė Evropės e gjetiu pa emėr,si numėr ,pas interesave personale pėr mbijetim ,tė harojmė se dikur kemi pasė njė teritor I quajtur Maqedonia perėndimore,njė autonomi tė parealizuar ILIRIDĖ,njė Revolucion nė 2001 qė nuk I kushtuam aq rėndėsi,njė plejadė liderėsh ,shumica pa concept dhe vendosmėri,do komuna tė bllokuara qė sia dalin dot,njė populate tė mrekullueshme qė aq shumė u mundua dhe nuk kuptoi se cfare ndodhi nė tė vėrtetė!!!?’’


LULZIM Z.HAMIDI
lulzimhamidi@hotmail.co.uk
070-875-833