Vladimir Bruēaj Islami dhe Demokracia
Mė 05-07-2010, 09:59pm (GMT+1), te Zemra Shqiptare
Kėtu nga Andi Ballshi
Islami, duke pare edhe natyren e tije, eshte realisht dhe ne menyre definitive i paperputhshem me demokracine? Per t'i dhene nje pergjigje kesaje pyetje, eshte e nevojshme t'i pergjigjemi nje pyetje tjeter: pas lindjes se Islamit ne vitin 632, ka ekzistuar ndonje komb islamik qe te kete adoptuar nje sistem politik dhe demokratik? Pergjigja e kesaje pyetje fatkeqesisht eshte jo. Islami nuk mund te perputhet me demokracine. Islami demokratik nuk eshte Islam, do te ishte nje nocion abstrakt qe nuk do te korrispondonte me asnje ralitet. Dikush do te objektonte se as Krishterimi nuk eshte demokratik, dhe as ne Katoliēizem nuk ekziston demokracia. Kjo eshte parcialisht e vertete, Krishterimi si religjon apo ideologji eshte mjaft demokratike, mesimet e themeluesit te Krishterimit, Krishtit, perputhen ne ē'do kohe dhe me ē'do komb. Ndersa Katoliēizmi nuk eshte demokratik, per faktin se as Papa si kryetar i Kishes dhe as Kardinalet nuk zgjidhen nepermjet votes se lire. Kjo vlen edhe per Kishat e tjera kristiane. Ndryshimi me Islamin eshte se, Katoliēizmi eshte nje "diktature" pa pushtet, as politik dhe as juridik, eshte nje "diktature jo ofensive", qe nuk ka asnje force ligjore. Ne te kundert me me Katoliēizmin, te gjitha regjimet islamike jane diktatura ne kuptimin e plote te fjales, qe formulojne ligje dhe i aplikojne ato me dhune.
Eshte banale te perserisim gjithmone te njejtat gjera, por ne te gjitha vendet islamike aty ku mesimet e Kuranit jane baze e themeleve te shoqerise, nuk mund te ekzistoje demokracia ne kuptimin perendimor te saje, domokracia qe ekziston aktualisht ne Europe dhe Shtyetet e Bashkuara te Amerikes. Mesimet kuranike, jane lavazh truri, dhe te gjitha ata njerz qe kane pesuar keto mesime qe ne moshe foshnjore jane te pa afet te gjykojne ne menyre autonome. Nuk jane ne gjendje te vene ne dyshim asgje, as veten e tyre dhe sistemin qe ju eshte imponuar. Nuk eshte e rastesishme se vetem ne vendet ku ekziston demokracia njerzit marrin guximin te vene ne dyshim Biblen dhe Kuranin, gje qe i revolton pa mase islamiket qe jane rritur nen diktatin e mesimeve kuranike. Nje fenomen i tille eshte duke ndodhur aktualisht edhe ne Shqiperi dhe Kosove. Aktualisht Islami shqiptar ndihet i izoluar dhe pa ide, per faktin se ndihet i pafuqishem te propogandoje mesimet kuranike ne nje vend ku populli e don me te vertete deokracine.
Nje qytetar nga Tunizia qe jetonte ne France vente ne dukje faktin se, gjysma e popullit tunizian spiunonte gjysmen e popullit tjeter. Dhe nje fak i tille ndodh ne te gjitha vendet islamike. Kush ka jetuar ne Shqiperi gjate rregjimit komunist, eshte deshmitar e nje fenomeni analog qe quhej ndryshe Lufta e Klasave, nje fenomen qe ka ekzistuar ne te gjitha diktaturat, ne fashizem dhe komunizem, dhe qe ekziston aktualisht ne te gjitha vendet islamike. Ne komunitetet islamike te te gjitha vendev islamike, komshiu spiunon komshiun, vellai spiunon vellain. Jeta private, ne kuptimin e ngushte te saje, nuk ekziston tek muslimanet, sepse "komuniteti i besimtareve", e ndien te drejten morale qe te gjykoje sjelljet dhe mendimet e te gjithe atyre qe jane pjese e ketije "komuniteti" o qe duhet te jene pjese e tije. Per ē'do sjellje apo veprim te ēuditshem qe eshte ne kundershtim me mesimet kuranike dhe moralin islamik, besimtari spiunon besimtarin tjeter duke e paditur tek imami, tek ajatollahu, tek talebanet. Cmimi qe duhet te paguaj varet nga vendi ku ndodhin ngjarjet, por mund te kushtoje denimin me burg ose me vdekje sipas ligjeve te percaktuara nga Sharia.
Gabimi qe eshte bere gjithmone nga bota perendimore sidomos nga kolonizatoret europian, ka qene injoranca qe ata kishin ne lidhje me Islamin, duke i konsideruar gjerat ne menyre europiane dhe jo ne menyre islamike. Shume politikan perendimor kur flasin per Islamin dimostrojne nje injorance jashtezakonisht te thedhe ende ne ditet e sotme. Flasin per dialog me boten islamike duke pretenduar qe te eksportojne demokracine. Nje gje e pa arritshme, te pakten deri atehere kur Kurani te jete baza themelore e te menduarit.
Islami si te gjitha religjonet pre-moderne eshte antidemokratik ne esencen e tije. Dhe nje evolucion kaq radikal nuk eshte i lehte per asnje religjon. Po te marrim si shembull Krishterimin, perpjekjet per te reduktuar rolin e Kishes ka zgjatur jashtezakonisht shume. Nese kemi parasyshe se tranzicioni filloi atehere kur Marsilio da Padova publikoi librin "Defensor pacis" ne vitin 1324, Kishes ju deshen gjashte shekuj te tjere per te pranuar totalisht demokracine. Islamit ka gjasa se do t'i duhen shume me shume.
Proēesi qe duhet per te afruar Islamin me demokracine, kerkon ndryshime radikale ne interpretimin e tije. Per shembull, Sharia, qe eshte ligji islamik antidemokratik, permban thelbin e problemit. E krijuar 1400 vjet me pare, ajo imagjinon qeveri autokratike dhe popuj te nenshtruar, proklamon vullnetin hynor ne dem sovranitetit popullor, dhe inkurajon zhihadin e dhunshem per te zgjeruar kufinjet e Islamit. Sharia, perkrah muslimanet dhe deskriminon jo-muslimanet, ngre ne piedestal burrat dhe deskriminon grate, preferon njerzit e skllaveruar dhe jo ata te lire.
Problemi kryesor tek islami, nuk eshte vetem se ai eshte antidemokratik, por se proēesi i moderizimit te tije ende nuk ka filluar, dhe nuk ekziston asnje shenje te na inkurajoje qe mund te ndodhe nje gje e tille. Per t'u modernizuar islami, eshte e nevojshme qe te ndodhin ndryshime te rendesishme. Duhet zhdukur pėrdorimi e zhihadit pėr tė imponuar sundimin musliman, nuk duhen konsideruar qytetar inferior ata qe nuk jane musliman, dhe duhen ndaluar denimet me vdekje per blasfemi dhe braktisje te islamit. Nevojitet qe te vendosen liria individuale, te drejtat civile, te drejten per te zgjedhur dhe per t'u zgjedhur, sovranitetin popullor dhe barazine perpara ligjit.
Nje problem tjeter qe behet pengese qe vendet islamike te demokratizohen eshte perkatesia tribale(fisnore). Keto perkatesi krijojne nje kompleksitet te autonomise fisnore dhe nje centralizem tiranik qe pengon zhvillimin e kostitucionalizmit, te supremacise ligjore, te barazise para ligjit, te barazise se sekseve, dhe vlerave te tjera qe parashikon nje sistem demokratik. Deri kur te ekzistoje ky sistem social i bazuar ne zakone te vjetra tribale, demokracia nuk do te mund te zhvillohet ne vendet islamike.
Ne nivelin global, pushteti autokratik islamik pengon zhvillimin e demokracise, ne te gjitha vendet ku ai eshte i pranishem. Islami synon qe te arrije pikerisht te kunderten e reformave demokratike, qe do te thote perpjeket te riafermoje ligjet e Sharias, si ligje qe i kundervehen demokracise. Ndoshta nje zhihadist si Osama Bin Laden mund t'a kerkoje nje gje te tille ne menyre me te hapur se sa nje politikan si Recep Tayyip Erdogan, por te dy kerkojne te krijojne nje sistem puro antidemokratik, per mos me thene totalitar.
Islamiket reagojne ne disa menyra ndaj demokracise. Se pari ata e konsiderojne demokracine te gabuar per faktin se nuk eshte islamike. Fondatori i organizates Vllezerit musliman, Hasan al-Banna, consideron demokracine nje tradhti te vlerave islamike, ashtu si islamiket shqiptar qe konsiderojne Gjergj Kastriotin tradhtar te perendorise islamike-otomane. Ndersa Yusuf al-Qaradawi, imami i kanalit televiziv Al-Jazeera, thekson se zgjedhjet pluraliste jane heretike.
Por, pamvarsisht nga keto perbuzje, islamiket presin me padurim qe te perdorin demokracine per te arritur qellimet e tyre. Paradoksalisht, edhe nje organizate terroriste siē eshte Hamas ka fituar zgjedhjet e fundit ne Palestine. Natyrisht ky precedent nuk i rend islamiket demokratik, por te vendosur per te marre pushtetin, nje taktike qe e perdorin me nje hipokrizi te pashoq. Ashtu siē deklaronte Erdogan: "demokracia eshte si nje autobus, kur te arrime ne destinacionin e caktuar zbresim".
Islami ne te kundert me te kaluaren nuk eshte ne konflikt me besimet e tjera fetare, por eshte ne lufte me demokracine, ne te gjitha ato vende demokratike dhe ne ato vende qe kerkojne te zhvillojne demokracine, perfshire Shqiperine dhe Kosoven. Aktualisht Islami shqiptar ndihet ne veshtirsi, ndihet i rrethuar dhe pa ide. Dhe kjo ndodh per veshtirsite qe ka per t'u perballuar me shoqerine shqiptare, qe eshte nje shoqeri demokartike, bile me demokratike se vete qeverite qe e drejtojne. Veshtirsite e Islamit shtohen me shume ne momentin kur kritikat nuk vine nga besimtar apo drejtues te besimeve te tjera por nga njerz laik dhe intelektual te ndryshem qe nuk flasin ne emer te asnje besimi. Kjo e rend Islamin te dobet sepse i shkurton terrenin konfliktual. Ketu qendron pikerisht sekreti! Per te evituar qe Shqiperia dhe Kosova te shenderrohen ne territore ku perplasen kulturat, dhe per te ruajtuar ate harmoni fetare qe ndoshta ka ekzistuar tek kombi shqiptar, me Islamin duhet te perballemi si laik, si shqiptar, dhe asnjehere si besimtar te nje besimi tjeter. Per Islamin do te ishte fare e lehte nese do t'i duhej te polemizonte me drejtuesit e Krishterimit, do te hynin ne loje propagandistet e shumte islamik qe do te fillonin nje "lufte" verbale kunder kundershtarit, duke gjykuar historine e larget dhe te afert, duke analizuar Biblen dhe Kuranin do te arrinin te krijonin nje terren te persosur konfliktual.
Konflikti me i fresket i Islamit shqiptar me demokracine dhe laicitetin e shtetit jane protestat kunder ligjit qe ndalon mbajtjen e shamise ne institucionet publike ne Kosove. Edhe Turqia islamike qe na e trasmetoje Islamin, e ka te ndaluar me ligj mbajtjen e shamise ne institucionet publike. Dhe ketu ndeshemi me shpirtin anti-demokratik te atyre qe dalin ne rruge per te kerkuar diēka anti-demokratike. Nuk kemi te bejme me shkeljen e te drejtave te njeriut por me ruajtjen e laicitetit shtetror. Ne qofte se nuk do te ruajme shpirtin demokratik te popullit shqiptar rrezikojme te asgjesohemi, ne njeren ane nga armiqet e kombit ne anen tjeter nga ideologjite anti-demokratike. Ceshtja kryesore eshte mbrojtja e te drejtave te njeriut, mbi te gjitha te drejtave te grave. Nje shtet serioz demokratik nuk mbron te drejtat e religjoneve por te drejtat e individit. Nje shtet demokratik duhet te luftoje te gjitha ato religjone dhe ideologji qe shtypin individin. Aty ku ka humbur kurajoja per te mbrojtur lirine e individit, atyre popujve qe paten privilegjin te krijojne konceptin e lirise, nuk u mbetet tjeter vetem te kthehen ne skllever o ne martir. Nje shtet demokratik aplikon te njejtat ligje per te gjithe qytetaret e tije. Nje shtet demokratik nuk eshte parajse, nuk eshte Drejtesia absolute dhe as lumturia e perjetshme. Nje shtet demokratik eshte nje shtet qe aplikon ligjet dhe kaq.
Ndoshta do te vije nje dite qe edhe islami te demokratizohet, por deri ate dite perben forcen me antidemokratike ne bote.
Pėrgjigju Duke Cituar
Postuar mė parė nga IllyrianPatriot
Krijoni Kontakt