
Postuar mė parė nga
Lulzim7
Bixhozi ėshtė njė keqbėrje e madhe qė ėshtė e ndaluar nė Islam. Nuk ėshtė vetėm mėkat pėr tė cilin pason ndėshkim nė botėn e ardhshme, por nė shoqėrinė islame konsiderohet edhe si kundėrvajtje pėr ēgjė vepruesin edhe nė kėtė botė e ngarkon tė nėnshtrohet para ndėshkimit.
Fjala e Kuranit e pėrdorur pėr tė treguar mbi bixhozin ėshtė mejsir qė tekstualisht nėnkupton tė marrėsh a tė fitosh diēka me lehtėsi ose tė fitosh leverdi pa punuar pėr tė. Nė fillim, bixhozi nėnkuptohej si lojė a luajtje me shigjetėza tė pa pendla a tė pa koka.
Pėrndryshe, bixhozi, me njė fjalė, mund tė definohet si vėnie bast e parave apo gjėrave tė tjera me vlerė nė rezultatin e ndonjė ndodhie, ose fitim parash me fat. Kėshtu, ai (bixhozi) pėrfaqėson njė lojė fati pėrmes sė cilės ose fiton, ose humb. Praktika e luajtjes bixhoz ėshtė nė modė qysh nga kohėt e lashta. Sipas njė shkrimtari, Lojėrat e fatit janė aq tė vjetra dhe aq gjithandej tė pėrhapura sa vetė njerėzimi. Grekėt, tregohet nė Iliadėn dhe Odisenė e Homerit, kishin eshtrat e tyre prej grushti, tė cilat kanė qenė tė shenjuara me numra nė tė katėr anėt pėr tė shėrbyer si gur zari [Pėr mė tepėr, kėrko Knucklebones (shėn. i pėrkthyesit)]. Nė mesin e Romakėve, fėmijėt e tyre luanin koka ose bishti (heads or tails) me monedha. Izraelitėt pėrdornin short pėr ta pėrcaktuar Shpalljen hyjnore pėr sa u pėrkiste ēėshtjeve, si: caktimin e tokave, pėrzgjedhjen e nėpunėsve, pėrcaktimin e ndėrrimit tė nėpunėsve apo identifikimin e kundėrvajtėsit.
Shprehia e bixhozit infektoi dėlirėsinė e tė krishterėve tė mėhershėm. Kjo pėr shkak se nė varret e tyre janė gjetur instrumente bixhozi. Te raca ariane bixhozi ka pasur ndikim tė veēantė. Ndėrkaq, sa i pėrket bixhozit ndėr arabėt paganė paraislamikė, Mevlana Abdullah Jusuf Ali thotė: Forma mė e zakonshme te arabėt ishte duke vėnė bast me anė tė shigjetėzave nė trajtė lotarie. Shigjetėzat shenjoheshin dhe shėrbenin njėjtė si tiketat e lotarisė sė sotme. Gjėrat, si p.sh.: mishi i therur i ndonjė kafshe tė prerė, ndahej nė pjesė jo tė barabarta. Shigjetėzat e shenjuara futeshin nė njė ēantė (strajcė). Disa prej shgjetėzave ishin tė pashenjuara dhe atyre qė u binin ato mbetnin pa marrė asgjė. Ndėrsa tė tjerėt merrnin hise, qoftė tė mėdha a tė vogla. Se a fitoje pjesė mė tė madhe a mė tė vogėl a hiē, thjesht krejt varej nga fati, veē nėse ndodhte mashtrim nga ndonjėri. Me njė fjalė, parimi pėr tė cilin paraqitet vėrejtja ėshtė sepse, edhe nėse nuk ka mashtrim, nė bixhoz pėrfiton edhe nėse se ke fituar ose humb thjesht pėr shkak tė fatit.
Pėrmasat deri ku kap bixhozi nė botėn moderne janė tė vėshtira pėr tu caktuar. Mė sė shumti, megjithatė, ėshtė i pėrqendruar nė garim me kuaj. Zari dhe basti me tė drejtė pėrfshihen nė definicionin e bixhozit apo luajtjes bixhoz. Pėr mė tej, format e kohės sė sotme tė bixhozit janė: lotaria, vėnia bast (nė ndeshjet a lojėrat sportive kryesisht), fjalėkryqet e ndryshme qė bėhen me tė holla, lojėrat me letra qė bėhen me bast, lojėrat televizive shpėrblyese me fjalė e kėshtu me radhė.
Pėr tė rrumbullakėsuar, bixhozi dhe tė gjithė lojėrat e tjera tė fatit rreptėsisht janė ndaluar nga Kurani. Sipas Kuranit, bixhozi ėshtė, siē ėshtė edhe pirja e alkoolit, punė e djallit tė mallkuar pėrmes sė cilės ai pėrpiqet ti armiqėsojė njerėzit dhe i largon nga tė pėrmendurit e Allahut. Bixhozi si dhe pirja e alkoolit janė shpallur si mėkate tė mėdha e ndjekėsit e Islamit janė urdhėruar qė tė pėrmbahen nga kėto punė tė liga. Kėshtu, bixhozi dhe lojėrat e tjera tė fatit janė tė paligjshme nė njė shoqėri islame.
Argumente nga Kurani
1) Tė pyesin ty pėr verėn dhe bixhozin. Thuaj: Qė tė dyja janė mėkate tė mėdha, e ka edhe dobi nė to (tė pakta) pėr njerėz, por dėmi i tyre ėshtė mė i madh se dobia e tyre!... (Kur'an, 2: 219).
2) O ju qė besuat, s'ka dyshim se vera, bixhozi, idhujt dhe hedhja e shigjetės (pėr fall) janė vepra tė ndyta nga shejtani. Pra, largohuni prej tyre qė tė jeni tė shpėtuar. Shejtani nuk dėshiron tjetėr, pėrveē se nėpėrmjet verės dhe bixhozit tė hedhė armiqėsi mes jush, t'ju pengojė nga tė pėrmendurit Zotin dhe t'ju largojė nga namazi. Pra, a po i jepni fund (alkoolit e bixhozit)? Bindjuni Allahut dhe bindjuni tė dėrguarit e kini kujdes (mos kundėrshtoni). E nėse refuzoni, atėherė pra, dijeni se obligim i tė dėrguarit Tonė ėshtė vetėm komunikimi i qartė! (Kur'an, 50: 90-92).
Argumente nga Sunneti
1. Abdullah ibėn Amri (Allahu qoftė i kėnaqur prej tij!) transmeton se Pejgamberi i Allahut ndalonte pijet dehėse, lojėrat e fatit, luajtjen me letra dhe gubejren. [Shėnon ebu Davudi]
2. Abdullah ibėn Amri (Allahu qoftė i kėnaqur prej tij!) tregonte se Pejgamberi, alejhi selam, ndalonte pirjen e verės (hamrin), lojėrat e fatit (mejsir), daullen (kubah) dhe verėn e bėrė nga meli [gubejren (Meli ėshtė lloj drithi me kėrcell tė hollė e me gjethe si tė grurit, qė nxjerr sipėr njė xhufkė tė mbushur me kokrra shumė tė vogla; kokrrat e kėsaj bime, qė pėrdoren zakonisht si ushqim pėr zogjtė, pėr tė pėrgatitur bozė etj. (shėn. i pėrkthyesit))] duke thėnė se ēdo pije dehėse ėshtė e ndaluar. [Shėnon ebu Davudi]
Pėrktheu nga anglishtja: Arsim JONUZI
Ibn Abasi, ka thėnė: "Gjynahet e nxijnė fytyrėn, e errėsojnė zemrėn, e plogėshtojnė trupin, bėjnė qė tė tė urrejnė njerėzit dhe tė pakėsojnė riskun. Kurse veprat e mira tė zbardhin fytyrėn, tė ndriēojnė zemrėn, tė japin forcė fizike dhe tė shtojnė riskun."
Krijoni Kontakt