Gramatikë dhe rregulla drejtshkrimi shqip

[lum lumi]

Tema është "gramatikë dhe rregulla drejtshkrimi shqip" e jo dialekti im apo i yti.

Harroje urdhëroren!

Fjala është për dy fjalë (folje në morfologji) që tregojnë veprime të ndryshme, pra kanë kuptime të ndryshme. Përpos kuptimeve të ndryshme këto dy fjalë dallojnë edhe nga vecoritë gramatikore, sepse "bjerr" (shembull: "pse bjerr kohën kot?") është kalimtare, ndërsa "bie" (shembull: "Bie përtokë", "Dardha nën dardhë bie", "Ra nga pema", I ranë qimët" etj.) jokalimtare.

Pra, fjala "bjerr" nuk është "bie"( janë dy fjalë të vecanta).

Kur ta bësh këtë dallim, pastaj analizojmë urdhëroren.

[|-|e|\|a]

vete folja "bie" ka shume kuptime pervec kuptimit "ra"

_sec bie nje ere e mire ktu? (vjen) (jo kalimtare)
_erdha te te bie borxhin (sjell) (kalimtare)
_kujdes se do biesh nga shilaresi (me rene, me u rrezuar) (jokalim)


ndersa per "bjerr" cuditerisht edhe une kurre nuk e kam hasur me pare.

[lum lumi]

l-lel\la,

Shumë bukur!


Nuk ka kufi të prerë midis foljeve "kalimtare" dhe "jokalimtare", sepse varet nga kuptimi leksikor në kontekstin ku është përdorur.

Po u përdor në kuptimin që lejon të marrë një kundrinë të drejtë, folja atëherë do mirret si kalimtare, sepse vemendja përqendrohet mbi vetë veprimin dhe jo edhe mbi kundrinën e drejtë.

[angeldust]

he pra, kete po them dhe une, bjerr nuk e kam hasur ndonjehere...

Po he lum lumi, si ben urdherorja e bie? Pse s'me pergjigjesh? Megjithate... si te duash... , une e dhashe mendimin tim.

[lum lumi]

Urdhërorja e foljes "bie" është "bjer"

[Dita]

Falmenderit per pergjigjet ne lidhje me "nxorra" dhe "mora".

I paskerkam shkruar ashtu sic duhet edhe me pare.




Folja "bjerr" do te thote "humbas"

ne fjalorin shqip - italisht e gjeni: bjerr - perdere
ne fjalorin shqip - gjermanisht e gjeni: bjerr - verlieren, einbüßen

[lum lumi]

Dita!

Drejtë i the.

[huggos]

Përshëndetje,

..do të doja të dija rregullat për përdorimin e {të, së}

psh.. të apo së derës?


huggos

[AsgjëSikurDielli]

Varet nga konteksti huggoss, po zakonisht është të derës.

P.sh.

1. Sot e riparova atë vrimën që ishte në anën e djathtë të derës.
2. Të kujt janë këto vida? Janë të derës së kuzhinës?

Por mund të jetë edhe si kjo psh:

1. Unë nuk i rashë me shqelm derës së tij.

Dmth, varet nga konteksti i fjalisë.

[Dita]

rast tjeter me "te" "se"....ku perdoren te dyja bashke


i tha mikut te se shoqes


i tha birit te se motres


i dha fjalen se motres


i dha fjalen te vellait



vetem "se"

deres se shtepise?


dritares se dhomes?



ka pershtypjen se dallimin mund ta besh me mire duke provuar t'i shqiptosh te dyja me goje....psh tek deres se shtepise goja e flet me lehte me "se" se me "te".


Nese ka nje rregull te sakte per ta dalluar, lutem edhe une se une deri tani e bej bazuar vetem tek tingellimi.


Pershendetje!