Sa mirë shikoni? Testi astronomik.

[La_Lune]

Para shpikjes se teleskopit vend të rëndësishme zinte ceshtja e shikimit për një astronom,sic ishte dhe astonomi Tycho Brahe i njohur per zotesine e te pamurit.

Për te kuptuar se si qëndron puna me shikimin tone do mjaftonte të merrej një tabelë e tillë dhe te matej shikimi jonë,por ku qëndron bukuria e kësaj teme?!



Provoni që në vend të tabelës të përdorni objektet astronomike që ndodhen ne hapësirë.
Sic tregohet në foton poshtë.



Hëna merr rreth gjysëm grade në qiell,në astronomi cdo grade ndahet në 60 minuta hark (arc minutes) dhe cdo minute ndahet në 60 sekonda hark (arc seconds)
Gjithmone pamja e henes si gjate dites dhe nates eshte ne forme disku.
Nje person me shikim normal (i cili quhet ai 20/20 ne US) mund te arrij te shohi Henen deri ne rezolucionin 1 hark minute,edhe pse Henes,ne fazen e saj me te imet do i duheshin 29 hark minute per te qendruar ne qiell.Prandaj ne kemi mundesi te shikojme fazat e Henes ,driten dhe hijet e saj me sy te lire.

[La_Lune]

Por disa njerez mund te shohim me mire se mesatarja.





Sipas wikipedias nje personi me shikim normal mund te shoh 24 harqe sekonde ose 0.4 harqe minute.(ekuivalenti 20/8 i shikimit)
http://en.wikipedia.org/wiki/Visual_acuity
Nje shikim mesatar mund te arrij te has ne qiell te hapur trupa te tjere te shndritshem jo vetem Henen apo yjet.




Por a jeni ju me nje shikim me te mire se mesatarja?!
Sic e shikoni ne periudha te caktuara te vitit mund te dallohen dy planete te tjera ne sistemin diellor.Si ndosh kjo?!



Planetet edhe perse larg kane diameter domethenes per ne,per sa kohe nuk jane aq larg sa dhe madhesia e tyre mundet qe syri jone te kuptoj qe planeti eshte ne forme disku pra me teper se nje pike drite.Ne astronomi kjo quhet diametri kendor i nje objekti.

[La_Lune]

Atehere kush jane planetet qe ne mund te hasim me sy te lire?!



Pershendeteni Venusin.
Venusi arrin te shkelqej me shume se ylli me i shndritshem.Sa i perket distances,kur Venus i afrohet Tokes 40 milion kilometer,dikush me shikim normal mund ta shoh Venusin si disk e jo vetem si nje pike drite.(arrin maksimumin kendor 1 hark minute e 6 hark sekonde.)




Kur ajo largohet dhe arrin minimumin e diametrit kendor 9 hark sekonde eshte e pamundur te shikohet me sy te lire,megjithate ne nete te vecanta mund te provoni te eksperimentoni ne limitet e shikimit tuaj.

[La_Lune]

Megjithate eksiston nje planet tjeter me i mire per kete eksperiment:



Gjithashtu i dukshem me sy te lire por jo per te gjithe eshte planeti Jupiter,i treguar ne foto si ne vitin 2008,vetem 2 grade larg Venusit.Kur Jupiteri eshte me afer Tokes duket se merr 50 hark sekonde ne qiell.Me fjale te tjera ju mund ta shihni si nje disk jo si nje pike drite nese shikimi juaj eshte mbi mesataren (20/16) jo me poshte se kaq.
Por kur Jupiter i largohet me shume se 300 milion kilomentra larg Tokes,ai merr madhesine deri ne 29.8 hark sekonde dhe do te thote se dikush me shikim 20/9 mund te arrij ta shohi si disk ndersa dikush me 20/10 apo me pak do e shohi si nje pike te thjeshte.

Pse ju solla deri ketu?!



Sepse po afron Jupiteri.Ndersa vera vazhdon Jupiteri fillon avash avash te zmadhohet duke arritur madhesine 50 hark sekonde ne Shtator te ketij viti (2010)
Nese arrini ta shikoni me shume se sa nje pike te thjeshte atehere vazhdoni ta sodisni sepse mund te jeni nga njerezit e paket qe mund ta dine si fenomen te mundshem…vetem mos harroni te merrni syzet nese ju nevojiten