ANTIKULTURIZMI,ANTISHQIPTARIZMI DHE STRATEGJIA PËR ARDHMËRINË
NGA LULZIM Z. HAMIDI
Nëse hymë pak më thellë dhe analizojmë konceptin e kulturës dhe atë të shoqërisë ,vimë në konstatim se midis këtyre dy nocioneve ka lidhje të përbashkëta.Shoqëria si sistem përmban në vete marëdhënie reciproke që në të vërtetë lidhin me njëri -tjetrin njerëzit e së njëjtës kulturë.Nga ky konstatim mund të themi se kultura nuk mund të egzistojë pa shoqërinë por edhe anasjelltas ,asnjë shoqeri nuk mund të egzistojë pa kulturen.Kultura mundëson që ne në të vërtetë të quhemi njerëz,sepse pa të ne nuk do të kishim gjuhë,idenë e vetëdijes,të menduarit dhe të arsyetuarit...
Ne jemi dëshmitarë të një antikulturizmi që zgjat goxha gjatë.Disa nga sulmet në kulturën dhe të mirat materiale që ajo krijon dikush do ti kishte justifikuar me egzistimin e sistemit të atillë sundues i cili në bashkëpunim me forca tjera të erta shkatronte cdo gjë që në ndonjë mënyrë shënonte avancim të vlerave apo së paku prejudikonte progres nacional.Por pati edhe disa akcione antikulturore të cuditshme që sot e kësaj dite nuk
mund të kuptohen se pse ndodhën, sic ishin rrëzimi i mureve rreth oboreve të shtëpive, paralele të ashtuquajtura të përziera ku do të mësohej në një gjuhë, largimi i shumë mësimdhënësve nga procesi edukativo arsimor , ndalesë për shumë emra të fëmijëve,institucioneve....!
Edhepse populli ynë në Maqedoni zgjodhi rrugën e pluralizmit,si rrugë më e përshtatshme për nxitjen e progresit nacional,kulturor ,përpjekja e politikës zyrtare e zhytur në një paragjykim dhe diskriminim në mënyrë perfide stimuloi forcat që parapëlqejnë asimilimin e mundshëm të minoriteteve apo shkrirjen si mënyrë më e pastër e formimit të shtetit njëkombësh duke menduar se Maqedonia është Amerikë,Francë,Gjermani…! Egzistojnë do mosdurime nga njëra kulturë ndaj tjetrës por për dallim nga regjioni ynë ku kemi një përplasje kulturore dhe antikulturizëm evident,një mosrespektim të vlerave egzistuese të një komuniteti ndaj komunitetit tjetër,bile edhe mosrespektim nga vetë bashkësia grupore për kulturën e vete,në vendet e industrializuara me demokraci të avancuar,këta probleme janë të shkallës më të ulët të veprimit praktik.NJë mosdurim ndaj kulturës së një komuniteti nga ana e komunitetit tjetër medoemos të ketë pasoja tek marëdhëniet ndër kulturore në një shoqëri të përzier dhe si kulminacion vjen deri tek ,së pari ftohja e mardhënieve ndërnjerëzore,ndërfqinjësore,mes bashkësive etnike .Pasi kultura krijon të mira materiale dhe ato produkte të cmueshme kur nëncmohen,
minimizohen ,përvetësohen, nuk respektohen bile edhe falsifikohen atëherë ajo shoqëri nuk do të jetë e aftë të përjetojë internacionalizmin kulturor dhe si e tillë do të jetë e detyruar të vëndojë kufij kulturor nga njëra anë dhe normalisht një ditë kufij ndarës të shoqërisë deri atëherë të përbashkët.Si paravijë e gjithë kësaj janë ndalesat e ndryshme të një bashkësie etnike që do ta konsiderojë veten si më superiore, ndaj kulturës së bashkësisë tjetër apo bashkësive tjera më të vogla në stilin e pamundësisë së kultivimit të vlerave dhe mosrespektimin e komunitetit tjetër ,në këtë rrast më të vogël.
Nëse të gjitha këto orvatje janë bëre me një qëllim që kultura shqiptare të pësojë,kultura e komunitetit tjetër të shkojë përpara bashkë me vlerat që ajo krijon atëherë medoemos që kjo ndeshje e kulturave nuk do mund të funksionojë në një shoqëri të përbashkët dhe e domosdoshme do të jetë ndarja në dy shoqëri ku komunitetet do të kultivonin kulturën dhe të mirat materiale të saj në mënyrë të pamvarur.Përndryshe në atë shoqëri do të jemi dëshmitarë të paragjykimeve dhe diskriminimeve.Paragjykimi present në shoqërinë tone ka të bëjë me bindjet e krijuara më pare mbi një individ ose grup,bazuar më tepër në atë që thuhet se sa në realitetin.Njerëzit mund të kenë paragjikime pozitive ndaj grupeve me të cilat identifikohen dhe paragjykime negative ndaj tjerëve.Ai grup që ka paragjykim ndaj grupit tjetër të vecantë nuk pranon bile edhe ta dëgjojë atë.
Ne si popull I ndarë ,duke u bazuar në të lartëpërmendurën jemi të ballafaquar edhe në pluralizmin e sotshëm me një paragjykim se jemi kërcnim për Maqedoninë, kulturën kombëtare maqedonase!Ky fajësim I pashkak ndaj nesh është në vazhdim e sipër.Mënyrat e sjelljes së pushteteve të deritanishme këtë e kanë dëshmuar duke tejzgjatur,bile edhe shkelur mbi normat elementare kulturore dhe kombëtare.Qasja ndaj problemeve kulturore por edhe politike shqiptare ka qenë dhe është një planifikim sekret afatgjat që u ngjan planeve më të erëta antishqiptare gjatë historisë, që në esencë kanë pasur ngadalësimin e realizimit të politikave tona drejt ruajtjes,kultivimit dhe avancimit të vlerave të mirëfillta në trojet ku na jetojmë.
E gjithë e lartëpërmendura institucionalisht e planifikuar ka detyruar politikën shqiptare në kampusin shqiptar gjatë gjithë këtyre viteve të meret me vetveten me qëllim që mosmarveshjet shqiptaro maqedonase të ngelin pa zgjidhje dhe duke u shfrytëzuar faktori kohë të ngelin për periudhën e ardhëshme.Në këtë mënyrë gjatë kohë na është imponuar bëjmë biseda për gjuhë zyrtare,flamur,stemë,buxhet,status të ish luftarëve dhe invalidëve të luftës,punësim proporcional në institucionet e shtetit,emrin e krahinës ku jetojmë,të përmendim Sopotin,Brodecin,Bitpazarin,Nerezin,Ladorishtin,Bl acën,Radushën,Gostivarin,Çairin,të meremi me ate se kush ,si kur dhe pse ka votuar nje ligj ,të maksimalizojmë mosbesimin në njerëzit tanë të zgjedhur,mos besojmë në subjektet tona politike,të akuzohemi për do projekte sic eshte ,,Shkupi 2014,muzeu ,kishë apo xhami në kalanë e kryeqytetit, apo sheshi ,,Skenderbeu,,gjuha maqedone nga klasa e pare,Enciklopedia,flamuri...etj.etj,duke e pasë të qartë se në të vërtetë të gjitha këto janë projekte të imponuara dhe paramenduara me qëllim të njohur ,të meremi me degët e problemit,duke u larguar nga problemi bazë, rrënja,''statusi I shqiptarëve në Maqedoni ''.
Në kuadër te zgjedhjes se statusit definitiv të popullit tonë ,ku na do te ishim,,zot te vetvetes '',lehte do te zgjidheshin të gjitha mosmarveshjet në mes dy komuniteteve më numerike në vendin ku jetojmë,në të gjitha fushat problematike, sepse kjo do te mundësonte zgjidhjen e pergjithshme të problemeve egzistuese .!Përndryshe cdo vonim I realizimit të lartëpërmendurës ,duke aluduar ne integrimin eventual ne BE dhe NATO,do të shtynte kombin tone të ndarë në qorsokak,me ardhmëri të pacaktuar dhe të dyshimtë duke e pasë të njohur se rrendi I rri botëror rrëndë pranon divergjencat ne mesin e shteteve shumëetnike,por ky rrend parapëlqen në rradhë të pare shtetetin komb ,që është synimi kryesor I pales maqedonase.!.Prandaj edhe teza ime se ,,rrendi I rri botëror ,rezikon minoritetet,,meriton qasje më serioze dhe substaciale.!
A mund të arihet kjo e mirë e përgjithshme !??
Them me optimizëm se mundet,edhepse opinioni gjeneral i publikut por edhe i analistëve është pessimist. Jam I mendimit se pa marë parasysh se a do të egzistojë ky shtet ,apo do të instalohet tjetër, ne shqiptarët medoemos së pari të ndërtojnë një strategji të përbashkët veprimi,të aktuelizojmë zgjidhjen e statusit te popullit tonë në këtë vend ku jetojmë para se të bëhet integrimi në organizatat ndërkombëtare relevante ,vecanërisht NATO dhe BE,pastaj duhet të mësohemi njëherë e përgjithmonë të ndërtojmë ,forcojmë,kultivojmë ,integrojmë dhe rruajmë institucionet tona ,qofshin ato lokale apo qëndrore.Kjo pikë së pari duhet të fillojë me respektimin e ligjeve egzistuese pozitive nga ana e të zgjedhurve tanë.
Edhe sikur të formojmë shtetin tonë të quajtur p.sh. Republika e Iliridës apo Shqipëria e bashkuar,Kosova Lindore …pa respekt ndaj ligjeve asnjëherë nuk do të mund të kemi institucione të mirëfillta me autoritet ndërkombëtar ose së paku që ti kënaq dhe plotësojë vullnetin e përgjithshëm të shumicës.Institucionet kushtimisht thënë demokratike, janë jashtëzakonisht të vështira për tu ngritur dhe ruajtur, madje është shumë rrëndë , edhe gabim të provosh praktika politike komplekse në një shoqëri ku mungojnë elementet e duhura të kulturës politike,të traditës dhe të strukturës shoqërore.Në këtë mënyrë do të ishim të parapregatitur për cdo zgjidhje eventuale duke mare parasysh se nuk jemi as KOSOVË –shtet I pamvarur,as Shqipëri!Krahas kësaj ja se deklaron nje analist I njohur ndërkombëtar, Sem Vaknin,një ndër këshilltarët kryesor të udhëheqësisë së shtetit ku jetojmë,por edhe këshilltar edhe në afër pesëdhjetë shtete tjera në botë kështu e vlerëson situatën në Maqedoni,ai thotë:**Mosmarveshjet mes shqiptarëve dhe maqedonasve janë shumë të mëdha ,bile edhe më të mëdha se mosmarveshjet mes grekëve dhe maqedonasve.Mosmarveshja mes maqedonasve dhe grekëve është shumë e vogël krahasuar me mosmarveshjen mes shqiptarëve dhe maqedonasve,sepse është shumë thelbësore.Shqiptarët kanë një vizion për Maqedoninë,përderisa maqedonasit kanë një vizion tërësisht të ndryshëm nga ajo e shqiptarëve.Nuk shoh se si mund të bëhet një kompromis.**
lulzimz-hamidi@hotmail.com
Krijoni Kontakt