S H Q I P, 13/05/2010
Greva e urisë dhe ndërkombëtarët
Skënder Minxhozi
Në ditën e 12 të grevës së urisë së opozitës, panorama e vetme që arrihet të shihet përmes retorikës ekstreme dhe gjuhës së kërcënimit, është ajo e një bllokade të vërtetë të negociatave për gjetjen e një kompromisi. Përkundër fjalëve për një projekt të disa përfaqësuesve diplomatikë, për një kompromis lidhur me materialet zgjedhore, pa prekur fletët e votimit, duket se situata ka mbetur pak a shumë ajo e ditës së parë të grevës. Nga njëra anë, Kryeministri bën sikur nuk e ka dritaren e zyrës mbi çadrat e grevistëve, duke bërë sikur nuk sheh, sikur nuk dëgjon, sikur nuk kupton. Nga ana tjetër, opozita vijon ta avancojë kauzën e saj edhe përmes tik-takut delikat të orëve, që grevistët i marrin shëndetit dhe urisë së tyre.
Nga kjo përballje, deri tani, s’ka dalë asnjë produkt për të qenë. Kriza vazhdon, protestat po ashtu dhe qeveria me opozitën ndodhen në minimumin historik të komunikimit të arritur që prej shumë vitesh. Ndërkohë që axhenda e punëve shqiptare fryhet e fryhet, duke arshivuar e lënë mënjanë kompromise, reforma dhe procese esenciale për integrimin e vendit, stabilitetin e tij ekonomik e social.
Është e vështirë të thuhet sot, kur greva ka hyrë në një fazë delikate të saj nga pikëpamja shëndetësore, se cilat janë llogaritë politike që bëhen mbi ato 28 çadra në bulevardin qendror të Tiranës. Për aq sa termi “llogari” përmban brenda një ngjyrim negativ e ndoshta të pavend për grevën e urisë, s’mund të mos thuhet se me këtë protestë, palët politike po reklamojnë dhe po mundohen të avancojnë të drejtat dhe interesat e tyre brenda krizës. Pozita, me profilin e ulët që po mban, po pret që greva të degjenerojë në një sakrificë pa dobi dhe pa fryte. Opozita, nga ana e saj, po përpiqet që imazhin dhe mesazhin e grevës ta mbajë gjallë dhe ta përhapë, në formën e një proteste publike në të gjithë vendin, duke u munduar që kauzën e grevistëve për hetimin e zgjedhjeve, ta pasurojë me listën e gjatë të krizave dhe të problemeve sociale që ka Shqipëria e sotme. Në mes të kësaj krize ka deri tani një palë që refuzon të marrë rolin që zakonisht e ka luajtur me dëshirë dhe protagonizëm të pa fshehur: ndërkombëtarët. Në dy javë grevë urie, deklarimet, rëndom të përditshme të ambasadorëve në Tiranë, për tema nga më të ndryshmet, numërohen me gishtat e një dore.
Heshtja e diplomatëve të huaj “zhurmon” që për së largu. Ky pasivitet disi i pakuptimtë ndodh në lidhje me një krizë, e cila, nëse mahiset më tutje, mund të kërkojë shumë më tepër energji nga vetë bashkësia ndërkombëtare, për t’u zgjidhur e për t’u qetësuar. Edhe në të shkuarën, ky vend ka ngritur kurthe të tilla për partnerët e huaj, të cilët kanë neglizhuar situata politike fillimisht embrionale dhe jo shqetësuese, që më vonë kanë degjeneruar në kriza të thella, që kanë kërkuar ndërhyrje paqeruajtësish e uniformash ushtarake.
Ai që sot duket si një fushim i izoluar njerëzish në bulevard dhe si një tekë e kreut të opozitës, mund të marrë potencialisht përmasat e një konflikti të vërtetë politik e social, në mjedisin e ngarkuar të një vendi që ka një listë të gjatë hallesh për të zgjidhur.
Heshtja e të huajve natyrshëm ka goditur e nervozuar opozitën, duke ruajtur të paprekur njëkohësisht buzëqeshjen në fytyrën e Kryeministrit, i cili e injoron në mënyrë insistuese përplasjen me grevën dhe me Edi Ramën. Por taktika e vënies së grevës nën presion dhe e sfumimit gradual të peshës së saj, ka funksionuar vetëm pjesërisht. Është e vërtetë që greva deri tani s’ka sjellë rezultat politik të prekshëm, është e vërtetë që ajo s’ka arritur të shtyjë palët drejt një tryeze bisedimesh, por është po kaq e vërtetë që ajo është prej ditësh më se e dukshme në opinionin publik vendas.
Nëse të huajt kanë vendosur të mos flasin dhe të mos veprojnë në këtë përplasje të fundit (të paktën aq sa folën për mbrojtjen e homoseksualit të “Big Brother”), do të thotë se ata ose e nënvlerësojnë riskun e grevës dhe të asaj që mund të rrjedhë prej saj, ose s’e kanë kuptuar siç duhet instinktin autodestruktiv të politikës shqiptare, e cila historikisht i falet vetëm “perëndive” të luftës. Nëse ata që tradicionalisht kanë qenë arbitrat e demokracisë shqiptare, heshtin sot, ne duhet të kuptojmë automatikisht se greva, në vetvete një rrethanë ekstreme që shtyn drejt pasioneve më shumë sesa drejt arsyes, po lihet në fatin e saj. Përpjekja e ambasadorëve, nga ana tjetër, që këtë mision ta marrë përsipër Presidenti i Republikës, një institucion i demotivuar dhe totalisht i hutuar nga kompleksiteti i ngjarjeve, dëshmon se vullneti politik i Perëndimit për të qetësuar situatën në Shqipëri është i pamjaftueshëm dhe fatkeqësisht improvizues e spontan. Kriza shqiptare ndodh në një kontekst të rënduar zhvillimesh negative në rajon e Europë. Kjo s’e bën asfare më të mirë pritshmërinë për të ardhmen e afërt. Kriza e borxhit grek, ngjarjet në Maqedoni e Kosovë, janë vetëm koka e listës së peripecive ku ndodhet sot Europa dhe ku fatkeqësisht, te jesh shqiptar, do të thotë të jesh jashtë të gjithë “radarëve”. Siç po e shohim...
Krijoni Kontakt