Sahabet

[injejti]

Te flasim per disa SAHAB ndoshta dote ket ma shum dobi per ISLAM dhe per ne.

Do te kisha fillu me nje njeri te dashur pe pejkamberi a.s. qe quhet Ebu Hurejre.

a ka kush nga muslimanet qe nuk e njeh ket njeri ?

[injejti]

EBU HUREJRE ED DEJLEMIJ

“Ebu Hurejre i ka mësuar përmendsh më shumë se një mijë e gjashtëqind hadithe të Pejgamberit a.s. dhe i ka ruajtur ato për popullin islam.”
Historianët


S'ka dyshim se ti lexues i nderuar e njeh këtë yll ndri*çues nga radhët e shokëve të Pejgamberit a.s.
A ka njeri nga umeti islam i cili nuk e njeh Ebu Hurejren?!
Në kohën e injorancës, njerëzit e thirrnin “Abdu shems” (d.m.th. rob i diellit) e kur e udhëzoi Allahu në Islam dhe u takua me të Dërguarin a.s., ai e pyeti: “Si quhesh?”
Iu përgjigj: - Quhem Abdu shems (rob i diellit).
Pejgamberi a.s. i tha: - Le të quhesh Abdurr‑Rrahman (rob i Gjithëmëshirshmit).
Ai tha: - Po, Abdurr‑Rrahman. Ty, o Resulullah, të nderoj si baba*në dhe nënën time.
Kurse shkaku pse është quajtur Ebu Hurejre (d.m. th. baba i macës së vogël) është sepse ai në fëmijëri kishte një mace të vogël me të cilën luante dhe qysh atëherë moshatarët e tij filluan ta thë*rra*sin “Ebu Hurejre (baba i macës së vogël).
Kjo u përhap dhe mori dhenë, saqë mbizotëroi edhe vetë emrin e tij të vërtetë.
Pasi u ngërthyen të gjitha këto, Pejgamberi i Zotit shpesh*herë e thërriste “Ebu Hirr‑rr” (d.m.th. baba i maçokut) për butësi dhe dashuri. Atëherë e pëlqeu më shumë të quhej “Ebu Hirr‑rr” sesa “Ebu Hurejre”, duke thënë:
- Me atë emër më ka thërritur i dashuri im, Resulullahu.
Maçoku është mashkull, kurse macja është femër, e mashkulli është më i mirë (më i vlefshëm) sesa femra...
* * *
Ebu Hurejra e pranoi Islamin nëpërmjet Tufejl ibnu Amrit Ed‑Dej*lemiut dhe mbeti në tokën e fisit të tij “Devs” edhe gjashtë vjet mbas hixhretit, kur shkoi me një grup nga fisi i tij te Resulullahu në Medinë.
* * *
Djaloshi devsian u vu në shërbim të Pejgamberit a.s. dhe në sho*qërim të Tij. Xhamia ishte vendqëndrimi i tij, kurse Pejgamberi a.s. ishte mësuesi dhe imami i tij, sepse nuk pati grua e as fëmijë gjersa ishte gjallë Muhammedi a.s. Megjithatë ai kishte një nënë plakë, e cila këmbënguli në politeizëm, kurse ai vazhdimisht e fton*te në Islam për hir të dhembjes dhe respektit që kishte ndaj saj, por ajo largohej prej tij dhe e pengonte atë.
I brengosur dhe i thyer në zemër, Ebu Hurejre largohej prej saj.
Një ditë prej ditësh ai përsëri e thirri nënën e tij në iman (be*sim) në Allahun xh.sh. dhe në Pejgamberin e Tij, kurse ajo tha një fjalë fyese për Pejgamberin a.s. që e brengosi dhe e dëshpëroi pamasë. Shkoi te Resulullahu duke qarë.
Pejgamberi a.s. e pyeti:
- Përse qan o Ebu Hurejre?!
Ai iu përgjigj:
- Vazhdimisht e ftoja nënën time në Islam, por ajo refuzonte. Kur e përsërita ftesën sot, ajo më tha një fjalë fyese për Ty, të ci*lën nuk e pëlqeva, andaj lute Allahun e Lartmadhëruar që të anojë zemra e nënës sime (e Ebu Hurejres) kah Islami.
Pejgamberi a.s. i bëri lutje Allahut për të.

Ebu Hurejre tregon:
- Atëherë kam shkuar në shtëpi, kur ja dera m'u mbyll dhe dë*gjo*va gurgullimën e ujit, e kur tentova të hyj, nëna ime më tha:
Qëndro në vendin tënd o Ebu Hurejre...
Pastaj veshi rrobat e veta dhe tha:
- Hy! Hyra brenda e ajo tha: - Eshhedu en lâ ilàhe il‑lall‑llah ve eshhedu en‑ne Muhammeden abduhu e resuluhu... (“Dëshmoj se nuk ka zot tjetër përveç Allahut dhe dëshmoj se Muhammedi është robi dhe i Dërguari i Tij).
U ktheva te Resulullahu duke qarë nga gëzimi, ashtu sikurse qa*ja një orë më parë nga dëshpërimi dhe thashë:
- Të përgëzoj, o Resulullah... Allahu pranoi lutjen Tënde dhe Ai e udhëzoi nënën e Ebu Hurejres në Islam...
* * *
Ebu Hurejra e ka dashur Pejgamberin a.s. me një dashuri që ia ka përzier mishin dhe gjakun e tij...
Ai nuk ngopej nga shikimi tek ai dhe thoshte:
- Nuk kam parë diçka më të bukur e më të ndritshme se Resulullahun a.s., saqë më bëhet sikur dielli ecën në fytyrën e tij.
Gjithnjë falënderonte Allahun që ia mundësoi ta shoqërojë Pejgamberin e Tij dhe ta ndjekë fenë e Tij dhe thoshte:
- El hamdu lil‑lahi (Lavdi i qoftë Allahut), i Cili e udhëzoi Ebu Hurejren në Islam...
El hamdu lil‑lahi (Lavdi i qoftë Allahut), i Cili ia mësoi Ebu Hurejrës Kur'anin...
El hamdu lil‑lahi (Lavdi i qoftë Allahut), i Cili ia mundë-soi Ebu Hurejrës që ta shoqërojë Muhammedin a.s. ...
* * *
Ashtu siç e ka dashur Pejgamberin a.s., Ebu Hurejra e ka da*shur edhe dijen, të cilën e bëri synim dhe traditë të tij të shpre*suar.
Lidhur me këtë, Zejd ibnu Thabiti thotë:
- Gjersa unë, Ebu Hurejra dhe një shok imi ishim në xhami duke i bërë lutje Allahut të Lartmadhëruar dhe e përmendnim Atë, kur ja Resulullahu a.s. erdhi te ne dhe u ul në mesin tonë.
Ne heshtëm, kurse ai tha:
- Kthehuni në atë që ishit!
E lutnim Zotin unë dhe shoku im, para Ebu Hurejres, kurse Resulullahi e vërtetonte lutjen tonë...
Pastaj bëri lutje Ebu Hurejre duke thënë:
O Zoti im, vërtet unë të lutem Ty për atë që u lutën dy shokët e mi... Si dhe të lutem të më japësh dije që nuk harrohet...
Atëherë Resulullahu tha:
- Amin!
Pastaj edhe ne thamë:
- Edhe ne të lutemi, o Allah, për dije që nuk harrohet!
Pejgamberi tha: - Ju tejkaloi djaloshi devsian.
* * *
Siç e deshi dijen për vete, ashtu ia dëshiroi atë edhe të tjerëve...
Një ditë Ebu Hurejra kaloi nëpër tregun e Medinës. E fri*kësoi angazhimi njerëzve me jetën e kësaj bote si dhe thellimi i tyre në shitblerje dhe në këmbim të mallrave. Aty u ndal dhe iu drejtua atyre:
- Sa të paaftë jeni o medinas!!

Ata pyetën:
- Ç’ke vërejtur nga paaftësia jonë, o Ebu Hurejre?
Ai iu tha atyre:
- Mirazi (trashëgimia) i Resulullahut po ndahet e ju ende jeni këtu...! A nuk do të shkoni dhe të merrni pjesën tuaj?
Ata thanë:
- Po ku është ajo (trashëgimi), o Ebu Hurejre?
Ai tha:
- Ajo po ndahet në xhami.
Atëherë ata me shpejtësi dolën nga tregu, kurse Ebu Hurejre mbe*ti aty gjersa u kthyen ata dhe, kur e panë, i thanë:
- O Ebu Hurejre! Ne shkuam në xhami dhe hymë brenda, por as që pamë diçka aty duke u ndarë!
Ai pyeti:
- A nuk patë ndonjë njeri në xhami?!
Ata thanë:
- Po, gjithsesi... pamë njerëz duke u falur, disa duke lexuar Kur'*anin dhe disa të tjerë përkujtonin hallallin dhe haramin (të lejuarën dhe të ndaluarën)...
Ai iu drejtua atyre:
- Mjerë për ju... Ai është mirazi (trashëgimia) i Muham-medit a.s.
* * *
Ebu Hurejra ka vuajtur shumë për shkak të përkushtimit të tij ndaj dijes dhe përcjelljes së kuvendeve të Resulullahut a.s., aq sa s’ka vuajtur asnjë njeri nga uria dhe nga vrazhdësitë e jetës.
Ai flet në veten e parë dhe thotë:
- Vërtet, më shtohej uria, kurse unë pyetja ndonjë sahab për një ajet nga Kur'ani, ndonëse unë e dija atë, por kisha për qëllim që të më merrte me vete në shtëpi të vet me qëllim që të më jepte ushqim...
Njëherë isha shumë i uritur, saqë shtrëngoja një gur në bark dhe u ula në rrugë ku kalonin sahabët. Atypari kaloi Ebu Bekri dhe e pyeta për një ajet nga Kur'ani, ndonëse nuk e pyeta për asgjë tje*tër, por vetëm e vetëm që të më ftojë mua, por ai nuk më ftoi.
Pastaj kaloi pranë meje Omer ibnul‑Hattabi dhe e pyeta për një verset tjetër nga Libri i Allahut. Gjithashtu edhe ai nuk më ftoi, de*risa kaloi pranë meje Resululahu a.s.. E kuptoi se sa i uritur jam e tha:
- Ebu Hurejre?!
- Unë iu përgjigja: - Urdhëro Resulullah. Iu vura mbrapa dhe hyra me të në shtëpi, ai e gjeti një enë në të cilën kishte qumësht dhe iu drejtua familjes së tij:
- Prej nga ky qumësht?!
Ata i thanë:
- Ta ka dërguar një njeri.
Atëherë Pejgamberi më tha:
- O Ebu Hurejre, shko te njerëzit e Suftes dhe thiri ata!
Mua s'më pëlqeu që më dërgoi për t'i thërritur ata dhe thashë me vete: “A iu mjafton ky qumësht njerëzve të Suftes?!”
Shpresoja që të marr pak nga qumështi me qëllim që të fres*kohem dhe pastaj të shkoja tek ata. Megjithatë, shkova te njerëzit e varfër, i ftova ata dhe erdhën. Kur u ulën te Resulullahu, ai tha:
- Ebu Hurejre, merre qumështin dhe jepju atyre! Fillova t'ju jap nje*rëzve gjersa u ngopën dhe pinë të gjithë, ia dhashë enën Resu*lullahut a.s., kurse ai e ngriti kokën i buzëqeshur dhe tha:
- Mbetëm unë dhe ti.
Unë i thashë:
- Po, vërtet ashtu është, o Resulullah.
Ai më tha:
- Atëherë pi, - dhe unë piva.
Mandej më tha përsëri:
- Pi, - dhe unë prapë piva.
Vazhdimisht më thoshte:
- Pi, - dhe unë pija, derisa i thashë:
- Pasha Atë, i Cili të ka dërguar Ty me drejtësi dhe të vërtetën, nuk mund të pi më asnjë pikë qumësht.
Atëherë e mori enën dhe piu prej saj...
* * *
Nuk kaloi kohë e gjatë nga ai rast gjersa të mirat i vërshuan muslimanët dhe iu shumëzuan fitimet, kurse Ebu Hurejra bëri pasu*ri, shtëpi, furnizime për jetë, mori grua dhe i lindi një djalë...
Por, e tërë kjo aspak nuk e ndryshoi shpirtin e tij fisnik e as që e bëri ta harrojë të kaluarën e tij. Ai thoshte:
- Jam rritur jetim, pa babë, jam shpërngulur i varfër dhe punoja si skllav te Busraja, bija e Gazvanit, vetëm për një kafshatë buke, iu ndihmoja njerëzve për të zbritur nga devetë, kurse kur iu hipnin atyre i tërhiqja ato (për kërpeshi) dhe më në fund u martova me vetë atë (Busreten)...
Lavdi i qoftë Allahut, i Cili e bëri fenë sistem jete dhe shtyllë të saj dhe e bëri Ebu Hurejren imam (ai është bërë vali i Medinës nga Muaviu...).
Ebu Hurejre u emërua disa herë vali i Medinës nga Muavi ibnu Ebi Sufjani, por ai post nuk ndikoi asnjëherë në shpirtbutësinë dhe zemërgjerësinë e tij.
Edhe pse ishte vali, një ditë kaloi nëpër rrugët e Medinës duke mbartur dru për familjen e tij, kurse pranë tij kaloi Tha'lebe ibnu Malik. Ai i tha:
- Liroje rrugën për emirin, o Ibën Malik! Ai ia ktheu emirit:
- Të mëshiroftë Allahu, a nuk po të mjafton tërë kjo fushë?! Ebu Hurejre i tha:
- Hape rrugën për emirin dhe barrën e tij mbi shpinë.
* * *
Ebu Hurejra fisnikëroi shpirtin e tij të dëlirë me dijën e tij të madhe, me devotshmëri dhe pietet. Agjëronte gjatë ditës, falej gja*të një të tretës së natës, pastaj e zgjonte gruan e tij, e cila gji*thashtu falej në një të tretën e pjesës tjetër të natës dhe pastaj kjo e zgjonte bijën e saj, e cila falej gjatë pjesës së tretë dhe të fundit të natës...
Pra, adhurimi ndaj Allahut në shtëpinë e tij nuk ndërpritej gja*të tërë natës...
* * *
Ai kishte një shërbëtore zezake nga Sudani. Një ditë ajo i kishte bërë një të keqe atij dhe i kishte fyer familjen. Ebu Hurejra sapo e ngriti shkopin për ta goditur, u ndal menjëherë e tha: - Sikur të mos ishte ndëshkimi në Ditën e Gjykimit do të të sakatoja njësoj siç më nënçmove mua, megjithatë do të të shes tek ai që më jep çmi*min e mjaftueshëm për ty, meqë kam më shumë nevojë për të ho*lla sesa për ty.
Shko, ti je e lirë, për Allahun e Lartmadhëruar.
* * *
E bija e tij i thoshte: - O baba, vërtet vajzat më përqe-shin dhe më thonë: Përse nuk të stolis babai me ar?!
Ai iu përgjigj:
- Vajza ime, thuaju atyre: - Vërtet, babai im ka frikë për mua se më djeg zjarri i xhehenemit (ferrit).

* * *
Ebu Hurejra nuk e pengoi vajzën e vet për t'u stolisur për shkak të koprracisë ose që të ruajë pasurinë, sepse ai ishte bujar, dorëlirë në rrugën e Allahut.
Mervan ibnu El‑Hakemi ia dërgon atij 100 dinarë ari, kurse ai të nesërmen ia dërgoi atij një shkresë dhe i tha:
- “Në të vërtetë, shërbëtori im ka gabuar dhe t'i ka dhënë dina*rët, kurse unë nuk e kam pasur qëllimin që t'i jap ty, por tjetërkujt.”
Atëherë Ebu Hurejre ra në dilemë dhe i penduar tha:
“I kam shpërndarë në rrugën e Allahut dhe as që ka qëndruar tek unë asnjë dinar prej tyre, por kur të më arrijnë të ardhurat e mia nga arka shtetërore e muslimanëve, merri ata dinarë prej të ardhurave të mia.”
Mervani e bëri këtë për ta provuar atë dhe pasi e ndoqi rastin e gjeti se ishte i vërtetë.
* * *
Ebu Hurejra gjatë tërë jetës së tij mbeti gjithnjë me sjellje të mira ndaj nënës së vet. Sa herë që dilte prej shtëpisë, ndalej në derë të dho*mës së saj dhe i thoshte:
‑ Es-selamu alejki, oj nëna ime, mëshira dhe bekimet e Allahut qofshin mbi ty!
Ajo ia kthente:
‑ Ve alejkes‑selam, o biri im, mëshira dhe bekimi i Zotit qofshin mbi ty gjithashtu!
Ai thoshte:
‑ Të mëshiroftë Zoti, ashtu siç më ke edukuar kur isha i vogël!
Ajo ia kthente:
‑ Të mëshiroftë Zoti, ashtu siç më ke respektuar edhe pasi u rrite!
Pastaj, kur kthehej në shtëpi e përsëriste të njëjtën gjë.
* * *
Ebu Hurejra ishte shumë i kujdesshëm dhe i thirrte njerëzit që t'i respektojnë prindërit dhe farefisin e tyre.
Ai pa njëherë dy njerëz, njëri më i moshuar se tjetri, duke ecur së bashku dhe pyeti më të riun:
‑ Kush është ky njeri me ty?
Ai tha:
‑ Ky është babai im.
Ebu Hurejre i tha:
‑ Mos e thërrit atë në emër, mos ec përpara tij dhe mos u ul para tij!...
* * *
Kur Ebu Hurejra u sëmur dhe u gjet para vdekjes, ai vajtoi...
Atëherë i kanë thënë:
‑ Përse po qan, o Ebu Hurejre?!
Ai është përgjigjur:
‑ Nuk po qaj për jetën e kësaj bote..., por po qaj për udhë*timin e gjatë dhe përgatitjen e mangët për të...
Jam ndalur në fund të një rruge e cila do të më hedhë në xhenet apo në xhehenem... dhe nuk e di... në cilën prej tyre do ta kem vendin!!
Mervan ibnu Hakemi e vizitoi atë dhe i tha:
‑ Të mëshiroftë Allahu, o Ebu Hurejre.
Në ato çaste, ai tha:
‑ O Zoti im, vërtet e dëshiroj takimin me Ty, andaj dëshiroje o Allah takimin tim me Ty dhe të lutem shpejtoje atë (aludon në vdekje, v.jonë).
Ende pa u larguar Mervani nga shtëpia e Ebu Hurejres, ai u shkëput nga jeta e kësaj bote...
* * *
Allahu e mëshiroftë Ebu Hurejren me një mëshirë të gjerë, meqë ai ka ruajtur për muslimanët më tepër se 1609 hadithe të Re*su*lullahut a.s..
E shpërbleftë Allahu me të mirat e Tij për hir të Islamit dhe të muslimanëve.
__________________

[injejti]

TALHA IBNU UBEJDIL LAH ET TEJMIJ

“Ai që dëshiron të ketë kënaqësinë për të parë një njeri i cili ecën mbi faqen e dheut, dhe që e ka vënë në jetë zotimin e dhënë, le ta shikojë Talha Ibn Ubejdil lahin.”
(Muhammedi a.s.)


Talha udhëtonte me një karvan të kurejshitëve për të bërë treg*ti gjer në vendet e Shamit. Kur karvani arriti në qytetin Busra, u hodhën krerët tregtarë kurejshit në tregun e ndërtuar dhe filluan të zhvillojnë tregti.
Edhe pse Talha ishte në moshë të re dhe i mungonte përvoja në tregti, ishte mendjemprehtë dhe largpamës, gjë që i jepte shans edhe atij për t'iu bërë konkurrencë atyre dhe të sigurojë fitimin e vet me meritë.
Gjersa Talha shkonte në tregun që gumëzhinte nga njerëzit që kishin ardhur nga çdo vend, atij i ndodhi një e papritur, e cila jo ve*tëm që ishte shkak për ndërrim të rrjedhave të tij jetësore në të*rësi e edhe diç më tepër, por ishte edhe përgëzuese dhe lajmëtare për ndryshimin e rrjedhave të mëtejme historike në tërësi...
Le t'ia lëmë fjalën vetë Talha ibnu Ubejdil‑lahit që të na e trans*metojë tregimin e tij prekës.
Talha thotë:

- Derisa ne ishim në tregun e Busrasë, kur, ja, një prift i krishterë po thërret në mes të të njerëzve:
“O ju tregtarë, pyetni njerëzit e këtij sezoni tregtar se a ka në mesin e tyre ndonjë njeri nga Meka.”
Unë qëllova pranë tij dhe nxitova gjer tek ai e i thashë:
- Po, unë jam prej banorëve të Mekës.
Ai më pyeti:
- A është paraqitur në mesin tuaj Ahmedi?
Kush është Ahmedi?! ‑ e pyeta.
Ai tha:
Ai është i biri i Abdullahut të ibnu Abd‑ul Mutalibit...
Ky është muaji i tij, në të cilin ai do të paraqitet...
Ai është Pejgamberi i fundit...
Ai do të e lëshojë tokën tuaj, ‑ Mekën, dhe do të shpërngulet në një vend, një tokë me gurë të zi, me hurma dhe tokë kripore, nga e cila rrjedh ujë...
Talha ka thënë:

- Fjalët e atij prifti lanë gjurmë të thellë në zemrën time, atëherë shkova me nxitim te deveja ime, e ngarkova atë, kurse mbrapa lashë karavanin dhe me ngut ia mësyva Mekës.
Kur arrita në Mekë, pyeta familjen time:
- A pati ndonjë ndodhi prej se kemi lëshuar Mekën?
Më thanë:
- Po. Muhammedi, i biri i Abdullahut, është ngritur dhe pretendon se është profet e tashmë e ka mbështetur dhe pasuar atë Ibnu Ebi Kuhafe (kanë për qëllim Ebu Bekrin).
Mandej Talha tregon dhe thotë:
- E kam njohur Ebu Bekrin, ai ishte njeri i thjeshtë, i dashur dhe i butë...
Ai ishte një tregtar i moralshëm dhe i drejtë, njerëzit e donin dhe ia pëlqenin kuvendimet e tij, për shkak se ai dinte për të kaluarën, historinë e kurejshitëve dhe se mbante në mend prejardhjet familjare të tyre.
Shkova tek ai dhe e pyeta:
- A është e vërtetë se Muhammedi, i biri i Abdullahut është shpallur Pejgamber dhe se ti e ke mbështetur dhe pasuar atë?
Ebu Bekri m'u përgjigj:
- Po... dhe filloi të më tregojë lajmin e vet si dhe dëshironte që të më tërheq për të hyrë me të në Islam, kurse unë i dhash lajmin mbi priftin. Atëherë u çudit për këtë dhe më tha:
- Eja me mua që të shkojmë te Muhammedi që ta njoftosh për këtë lajm dhe të dëgjosh se ç'do të thotë... që të hysh në fenë e Zotit...
Talha mandej tregon:
Atëherë, unë dhe Ebu Bekri shkuam te Muhammedi, i cili ma paraqiti Islamin, lexoi diçka nga Kur'ani dhe më përgëzoi për të mirat e dynjasë (kësaj bote) dhe të ahiretit (të jetës në botën e amshueshme).
Allahu pajisi zemërn time me fenë islame, e unë ia tregova laj*min e priftit të Busrasë. Ai u gëzua pa masë dhe ky gëzim pikasej edhe në fytyrën e tij...
Pastaj dëshmova para tij se nuk ka Zot tjetër përveç Allahut dhe se vërtet Muhammedi është i Dërguar i Allahut.
Isha i katërti që pranova Islamin, me insistimin e Ebu Bekrit.
Kur dëgjoi familja dhe farefisi i djaloshit kurejshit se ai ka kaluar në fenë islame, iu duk sikur tiu binte rrufeja.
Nëna e tij më së tepërmi u brengos dhe u dëshpërua pse djali i saj kishte pranuar fenë islame, sepse ajo dëshironte që ai të mbi*zotëronte popullin e tij, për shkak se ai zotëronte karakter fisnik dhe virtyte të larta...
* * *
Populli i tij nxitoi tek ai që ta kthejë dhe ta tërheqë nga feja Islame, por e gjeti si një bjeshkë madhështore e cila nuk lëkundet dot.
Pasi u demoralizuan, duke tentuar që ta bindin me të mirë, atëherë u përpoqën ta bëjnë me anë të ndëshkimit dhe dhunës.
Në lidhje me këtë, Mes'ud ibnu Harashi thotë:
- Gjersa isha duke vrapuar ndërmjet Safasë dhe Mervesë, kur, ja, një grumbull njerëzish ndiqnin një të ri me duar të lidhura gjer te fyti, kurse ata nxitonin mbrapa tij duke e shtyrë dhe duke i rë*në mbi kokë..., ndërkaq një grua plakë e shante dhe i bërtiste...
Atëherë pyeta: - Ç'është çështja e këtij djaloshi?!
Ata thanë:
- Ky është Talha‑tu ibnu Ubejdil‑lahi, i cili është larguar nga feja e vet dhe ka pasuar djaloshin nga fisi Benu Hashim...
Përsëri i pyeta:
Kush është kjo plakë që shkon mbrapa?
Ata thanë:
- Ajo është Es‑sa'betu bintu‑l‑Hadremij, nëna e djaloshit...
Pastaj Neufel ibnu Huvejlidi, i quajtur “luan i kurej-shitëve” u ngrit dhe shkoi te Talha‑u ibnu Ubejdil‑lah dhe e lidhi atë me një litar me të cilin e lidhi edhe Ebu Bekër Es‑Siddikun, i afroi së bashku dhe ua dorëzoi të poshtërve të Mekës për t'iu dhënë ndëshkimin më të ashpër.
Për këtë shkak, Talha ibnu Ubejdil‑lahi dhe Ebu Bekr es‑Sid‑diku janë quajtur “dy të lidhurit”.
* * *
Ditët kalonin, ngjarjet ndodhnin njëra pas tjetrës, kurse Talha ibnu Ubejdil‑lahi përsosej. Sprovat në rrugën e Allahut dhe të Dër*gua*rit të Tij rriteshin dhe intensifikoheshin, ndërsa vetëmohimi ndaj Islamit dhe muslimanëve gjithnjë shtohej saqë muslimanët e quanin “Dëshmori i gjallë”, kurse i Dërguari a.s. e quante “Talha i mirësisë, i bujarisë dhe i fisnikërisë”.
Për secilin nga këta tituj ekziston nga një tregim i veçantë, e se*cili prej tyre shkëlqen më tepër se tjetri.
* * *
- Përse është quajtur “Dëshmori i gjallë” mësojmë nga ngjarja në betejën e Uhudit, kur muslimanët e braktisën Pejgamberin e Zotit dhe me të mbetën vetëm njëmbëdhjetë veta nga ensarët dhe Talha ibnu Ubejdil‑lahi nga muhaxhirët.
Pejgamberi a.s. ngjitej kodrës së bashku me ata të cilët kishin mbetur me të, prapa iu vu një grup politeistësh, të cilët dëshironin ta mbytnin.
Atëherë ai tha: - Kush i zmbraps këta, ai do të jetë shoku im në xhenet?
Talha tha: - Unë, o i Dërguar i Zotit.
Pejgamberi a.s. i tha: - Jo, ti qëndro në pozitën tënde!
Atëherë u paraqit njëri prej ensarëve dhe tha: - Unë, o i Dër*guar i Zotit.
Pejgamberi a.s. i tha: - Po, ti!
Luftoi ensariu gjersa u vra. Pejgamberi a.s. ngjitej kodrës së bashku me shokët e tij, kurse politeistët i ndiqnin pas, e atëherë ai tha:
- A nuk ekziston njeri që iu del përballë këtyre?!
Talha nxitoi përsëri dhe tha: - Unë, o Resulullah.
Resulullahu i tha jo përsëri, qëndro në pozitën tënde.
Pastaj u paraqit një tjetër nga ensarët e tha: - Unë o Resulullah.
Resulullahu i tha: - Po ti, - e ai luftoi gjersa u vra.”
Pejgamberi a.s. ngjitej kodrës vazhdimisht, kurse armiqtë e ndiq*nin mbrapa. Ai përsëriste fjalët e mëparshme e Talha i përgji*gjej gjithnjë, por Pejgamberi e ndalonte vazhdimisht, derisa u vranë të gjithë ensarët dhe nuk mbeti askush përveç Talhasë, i cili atëherë tha: - E tani, po...
Tashmë Pejgamberit a.s. i ishte thyer dhëmbi i syrit, i ishte gërvishur balli dhe i ishte lënduar buza e gjaku i rridhte nëpër fy*tyrë. Pejgamberin a.s. e kishte kapluar lodhja, kurse Talha sul*mon*te politeistët gjersa i zmbrapste e pastaj kthehej te Pejgamberi a.s. dhe i ndihmonte Atij për t'u ngjitur kodrës pak nga pak, e mbësh*teste atë dhe përsëri i sulmonte politeistët.
Kështu vazhdoi Talha derisa i zmbrapsi dhe i largoi ata nga Pej*gamberi a.s.
Lidhur me këtë, Ebu Bekri ka thënë: - Unë dhe Ebu Ubejde ibnu El Xherr‑rrah kemi qenë larg nga Pejgamberi në ato çaste, e kur arritëm tek ai dëshironim t'i ndihmonim atij, por ai na tha: - Më leni mua e shkoni te shoku juaj (kishte për qëllim Talhanë)!
Në atë moment ne pamë Talhanë duke i shkuar gjaku rrëke, kur*se në trupin e tij kishte mbi shtatëdhjetë plagë të shkaktuara nga shpata, shtiza apo shigjeta...
I ishte prerë edhe shuplaka e dorës dhe ra në një gropë i alivanosur...
Pejgamberi a.s. pas kësaj ngjarjeje thoshte: - Cilin e gëzon fak*ti që ta shikojë një njeri i cili ecën mbi sipërfaqe të tokës, dhe që e ka realizuar besën (zotimin) e dhënë, le ta shikojë Talha ibnu Ubej*dil‑lahin.
Ebu Bekri, kur përmendej Uhudi, thoshte:
- Ajo ditë e tërë i takonte Talhasë...

* * *
Ky ishte shkaku përse është quajtur Talha “Dëshmor i gjallë”, kurse për epitetin e tij “Talha i mirësisë, i bujarisë dhe i fisnikërisë” ekzistojnë njëqind e një tregime.
Njëri prej tyre është fakti që Talha ishte tregtar dhe kishte pa*su*ri të madhe, e cila kishte arritur në 700 dërhemë, kurse ai kaloi një natë i frikësuar, i mërzitur dhe i brengosur.
Bashkëshortja e tij Umu Kulthumi (bija e Ebu Bekrit) hyri tek ai dhe i tha:
‑ Ç’është me ty o Talha (o Ebu Muhammed)?! Mos të ka goditur ndonjë e keqe nga ana jonë?!
Ai tha:
‑ Jo, vërtet ti je gruaja më e mirë e burrit musliman.
Unë kam menduar gjatë tërë natës dhe kam thënë: “Cili është mendimi i një njeriu në Allahun e tij nëse flen e kjo pasuri gjendet në shtëpinë e tij?!
Ajo e pyeti:
‑ Çka të mundon ty ajo (pasuria)?! Ku je ti për nevojtarët nga po*pulli yt dhe miqtë e tu?! Kur të zgjohesh, ndaju atyre.
Atëherë ai tha:
‑ Të mëshiroftë Allahu, vërtet ti je e lumtur (fatbardhë), bijë e të lumturit (fatbardhit).
Të nesërmen, posa u zgjua nga gjumi nxori pasurinë nga arka... dhe ua ndau të varfërve prej muhaxhirëve dhe ensarëve.
* * *
Transmetohet, gjithashtu, se një njeri ka ardhur te Talha ibnu Ubejdil‑lahi dhe kërkonte ndihmë prej tij duke ia përmendur një lidhje familjare që e afronte me të, atëherë Talha i tha:
- Këtë lidhje nuk ma ka thënë askush më parë, por unë kam një tokë të cilën Uthman ibnu Af‑fani dëshiron ta paguajë 300 mijë...
Atëherë, në qoftë se dëshiron, merre atë, apo po e shes për atë çmim dhe shumën e saj do të të jap ty?
Njeriu tha se do ta merrte shumën e paguar për të...
Talha i dha atë atij...
* * *
Me gëzim i qoftë Talhas së mirësisë, Talhas bujar dhe fisnik, ky epitet të cilin ia dha Pejgamberi a.s.
I kënaqur qoftë me të Zoti ynë dhe ia ndriçoftë varrin e tij!
__________________

[injejti]

MUADH IBNU XHEBELI

“Më i dijshmi i ymmetit tim për hallallin dhe haramin është Muadh Ibnu Xhebeli.”
Muhammedi a.s.


Kur Gadishulli Arab u ndriçua me dritën e Kur'anit dhe të drej*tësisë, djaloshi jethribas (medinas), Muadh ibnu Xhebeli, ishte ende i ri. Në vendin e tij dallohej me mendjemprehtësi, largpamësi dhe vendosmëri të lartë.
Krahas kësaj, ai ishte i pashëm, syzi, flokëkuqrremtë, dhëmbë ve*zullues, ia mbushte syrin atij që e shikonte dhe i pushtonte zemrën.
Muadhi pranoi Islamin nën ndikimin e thirrësit mekas, Mus'ab ibnu Umejrit.
Natën e ngjarjes së Akabes u shtri dora djaloshare e Muadhit dhe u përshëndet me dorën e Pejgamberit fisnik dhe ia dha besën atij me dëshirë...
Muadhi ishte në grupin e përbërë prej 72 vetave, të cilët ia mësynë Mekës dhe u gëzuan pa masë për takimin që patën me Resulullahun a.s., për përcjelljen që i bënë atij me ndërmarrjen e hapave të historisë më të shkëlqyeshme dhe për t'i shënuar faqet e saj më të ndritshme...
* * *
Posa u kthye nga Meka, së bashku me disa moshatarë të tij formoi një grup për t'i thyer idhujt dhe dëbuar nga shtëpitë e poli*teis*tëve në Jethrib, duke e kryer këtë herë fshehurazi e nga*njëherë edhe haptazi. Në saje të lëvizjes së tyre, njëri prej burrave më të mëdhenj të Medinës, i quajtur Amr ibnu El‑Xhumuh, pranoi fenë islame.
* * *
Amri ka qenë njëri prej krerëve të fisit Benu Seleme dhe njëri nga zotërinjtë e tij.
Ai mori për vete një idhull të punuar prej drurit të çmueshëm, ashtu siç bënin të gjithë autoritarët. Plaku kujdesej shumë për idhullin e tij..., saqë e mbështillte me mëndafsh, e lyente dhe e pud*roste çdo mëngjes me erëra të këndshme.
Fatosat u ngritën dhe shkuan tek idhulli i Amrit në errësirë të na*tës, e hoqën prej vendit të vet dhe dolën me të mbrapa shtëpive të fisit Benu Seleme dhe e hodhën në një gropë në të cilën grum*bu*lloheshin mbeturinat...
Posa u zgjua, plaku e kërkoi idhullin por nuk e gjeti, e kërkoi në çdo vend, derisa e gjeti të përdhosur në një gropë, të zhytur në mbe*turina, e atëherë tha: Mjerë për ju, kush bëri armiqësi ndaj zotit tonë këtë natë?!
E nxori idhullin nga mbeturinat, e pastroi, e pudrosi dhe e ktheu në vendin e mëparshëm e iu drejtua:
O “Menat”, për Zotin, sikur ta di se kush e bëri këtë me ty, do ta poshtëroja...
Kur u errësua, plaku ra për të fjetur, kurse djelmoshat u për*vodhën, shkuan deri tek idhulli dhe vepruan njësoj si natën e ka*luar... Ai e kërkoi idhullin përsëri, gjersa e gjeti në një gropë tjetër... E nxori atë, e pastroi, e pudrosi dhe iu kërcënua ashpër atyre që bënë armiqësi ndaj tij...
Pasi e njëjta gjë u përsërit, plaku e nxori idhullin prej nga e kishin hedhur dhe e pastroi atë... Pastaj mori një shpatë të cilën ia vuri idhullit dhe iu drejtua duke i thënë: - Për Zotin, nuk e di kush po vepron kështu ndaj teje, gjersa ti e sheh.... Nëse ke diçka të mirë e të dobishme, o Menat, atëherë mbroje vetveten... ja këtë shpatë e ke me vete...
Përsëri gjatë natës shfaqën armiqësi ndaj idhullit dhe ia morën shpatën e varur në qafë... E lidhën te fyti një qeni të ngor*dhur dhe i hodhën që të dy në njërën prej atyre gropave.
Kur u zgjua, plaku filloi të kërkojë idhullin e vet, derisa e gjeti të hedhur në mes të mbeturinave, krahas një qeni të ngordhur dhe të përlyer në fytyrë.
Në atë rast e shikoi dhe tha:
- Për Zotin, po të ishe zot, ti nuk do të ishe në mes të një gro*pe i lidhur së bashku me një qen.
Andaj plaku nga fisi Benu Seleme pranoi Islamin dhe shqiptoi fjalën e dëshmisë.
Kur Pejgamberi a.s. arriti në Medinë, djaloshi Muadh ibnu Xhe*bel u shoqërua me të dhe e përcillte si hija objektin e vet. Nga ai mori Kur'anin dhe legjislaturën islame, derisa u bë njeri prej le*xuesve më të spikatur të Librit të Zotit prej radhëve të sahabëve si dhe u bë njohës i dispozitave të Tij...
Jezid ibnu Kutejbi në lidhje me këtë na rrëfen:
- Kam hyrë në xhami të Himsit (vend në Siri), kur, ja, një djalosh me flo*kë kaçurrela, kurse përreth tij janë mbledhur njerëzit. Kur fliste ai, dukej sikur nxirrte nga goja dritë dhe xhevahir. Pyeta: - Kush është ky?!
Më thanë: -Ky është Muadh ibnu Xhebeli.
* * *
Ebu Muslim El‑Havlanij transmeton dhe thotë: “Kam ardhur në xhami të Damaskut, ku kishte një rreth njerëzish (tubim për të fituar dije v.j.) nga shokët eminentë të Muhammedit a.s. Në mesin e tyre qëndronte një i ri, syzi, dhëmbëbardhë dhe kurdo që nuk pajto*he*shin rreth ndonjë çështjeje në lëmin e dijes këshilloheshin me atë djalosh. Atëherë pyeta njërin që ishte ulur pranë meje.
- Kush është ky?!
Ai tha: -Është Muadh ibnu Xhebeli.
* * *
Kjo nuk është për të na befasuar, sepse Muadhi është edukuar dhe arsimuar në shkollën e Pejgamberit s.a.v.s. qysh kur i ka pasur thonjtë ende të butë. Ai doli nga duart e tij, e mori dijen prej burimeve të tij të begatshme, mori njohuritë nga burimi i vër*tetë dhe ishte nxënësi më i mirë i mësuesit më të mirë.
Muadhit i mjafton për dëshmi ajo që për të ka thënë Pejgamberi a.s.:
“Më i dituri nga umeti im mbi hallallin dhe haramin është Mua*dhi.” Mjafton që ai është vlerësuar mbi gjithë umetin e Muhammedit a.s., sepse ai ka qenë njëri prej gjashtë vetëve që e kanë tubuar Kur'anin në kohën e Pejgamberit a.s.
Kështu që, kur bisedonin sahabët dhe në mesin e tyre gjendej Mua*dhi, ata e shikonin me respekt për hir të diturisë që zotëronte.
* * *
Meqë kishte aftësi të dalluar, Muhammedi a.s. dhe dy halifët pas tij e kanë angazhuar Muadhin në shërbim të fesë islame dhe të muslimanëve.
Kur Muhammedi a.s. i sheh grupet kurejshite të cilat turma*-tur*ma hynin në Islam, ai e ndjeu nevojën e muslimanëve të rinj për një mësues të madh i cili do t'ua mësojë Islamin dhe do t'i pajisë me njo*huri mbi dispozitat islame. Atëherë Muhammedi a.s. emëroi si përfaqësues të vetin në Mekë Attab ibnu Usejdin, ndërsa Muadhin e angazhoi aty që t'ua mësojë njerëzve Kur'anin dhe që t'i pajisë ata me njohuri islame.
* * *
Kur erdhën emisarët e mbretërve të vendeve të Jemenit te Re*sulullahu a.s. që të pranojnë Islamin, ata kërkuan që të dërgohet me ta cilido që t'ua mësojë njerëzve fenë e tyre, atëherë Pejgam*beri a.s. vendosi që për këtë mision ta emërojë njeriun më të aftë dhe më të shkathët ndër shokët e tij. Andaj, me këtë detyrë anga*zhoi Muadhin dhe e urdhëroi të shkojë me ta.
Pejgamberi fisnik doli që ta përcjellë vetë këtë dele*ga*cion të udhërrëfyesve të dritës... Ai filloi të ecë në krahun e posh*tëm të devesë së Muadhit, gjersa ai ishte hipur.
Pejgamberi a.s. vazhdoi të ecë krahas tij dhe siç dukej kënaqej në shoqëri me Muadhin...
Pastaj i dha këtë porosi:
- O Muadh! Ndoshta nuk do të më takosh mbas këtij viti... sigu*risht se ti do të kalosh pranë xhamisë sime dhe varrit tim...
Atëherë Muadhi qau përmallshëm, sepse po ndahej nga Pejgam*beri a.s., e me të qanë edhe muslimanët...
* * *
Paralajmërimi i Pejgamberit fisnik u vërtetua, sepse sytë e Mua*dhit nuk u kënaqën më dhe nuk e panë Muhammedin a.s. mbas atij rasti.
Pejgamberi a.s. u nda nga kjo jetë para se të kthehet Muadhi nga Jemeni.
Pa dyshim se Muadhi qau posa u kthye në Medinë, kur pa varrin ku ishte vendosur trupi i të dashurit të tij ‑ Pejgamberit a.s.
* * *
Kur e mori sundimin Omeri r.a., ai e dërgoi Muadhin te fisi Benu Kilab me qëllim që t'ju ndajë atyre pasuritë e tyre dhe t'iu shpër*ndajë varfnjakëve lëmoshën e të pasurve. Muadhi e kreu me nder atë që i ishte besuar dhe u kthye te gruaja e vet me një shtrojë (e cila vendoset mbi shpinë të kafshës, nën shalë), me të cilën kish*te shkuar dhe e kishte mbështjellur për qafe, kurse e shoqja i tha:
‑ Ku është dhurata që më ke sjellë, ashtu siç ju sjellin mëkëm*bësit (sunduesit) familjeve të tyre?!
Ai iu përgjigj:
‑ Unë kisha një Përcjellës (Allahu xh.sh) gjithnjë të zgjuar që më përcillte mua.
Ajo tha:
‑ Ti ishe besnik ndaj Resulullahut dhe ndaj Ebu Bekrit, e Omeri ka dërguar përjcjellës për ty?!!
Ajo e përhapi këtë lajm te gratë e Omerit dhe iu ankua atyre... Lajmi i arriti Omerit, i cili e thirri Muadhin dhe i tha:
‑ Unë të kam dërguar ndonjë përcjellës që të të përcjellë ty?!
Ai iu përgjigj:
‑ Jo, o emir i besimtarëve, por unë nuk gjeta diçka që të arsye*to*hem tek ajo, përveç kësaj...
Omeri r.a. qeshi dhe i dha atij diçka e i tha:
‑ Bëje të kënaqur me të...

* * *
Në kohën e Omerit, atij i shkroi mëkëmbësi i Shamit, Jezid ibnu Ebi Sufjani, e i thotë:
- O emir i besimtarëve, vërtet populli i Shamit është shtuar dhe ka mbushur qytetet. Ata kanë nevojë për një njeri i cili ua më*son Kur'anin dhe fenë e tyre, prandaj më ndihmo me njerëz, o emir i besimtarëve, që do t'i mësojnë ata. Atëherë Omeri thirri pesë veta të cilët e kishin tubuar Kur'anin në kohën e Pejgamberit a.s.
Ata ishin: Muadh ibnu Xhebeli, Ubade‑tu ibnu es‑Samiti, Ebu Ej*jub el Ensariju, Ubejj ibnu Ka'bi dhe Ebu ed‑Derda', kurse Omeri iu drej*tua atyre:
- Vërtet, vëllezërit tuaj nga populli i Shamit kanë kërkuar ndihmë nga unë që t'ju dërgoj njerëz, që do t'iu mësojnë atyre Kur'anin dhe do t'i pajisin me dije për fenë e tyre, andaj më ndih*moni ‑ Zoti ju mëshiroftë ‑ tre nga ju, nëse dëshironi zgjidhuni (hidhni short), e nëse jo, atëherë do t'i caktoj tre prej jush.
Ata thanë:
‑ Përse të hedhim short? Ebu Ejjubi është i moshuar, kurse Ubejji njeri i sëmurë, andaj kemi mbetur ne të tre.
Omeri iu tha:
‑ Filloni në Hims dhe kur të kënaqeni me gjendjen aty, njëri prej jush le të mbetet aty, kurse njëri le të shkojë në Damask dhe i treti në Palestinë!
Sahabët e Resulullahut u ngritën dhe e zbatuan atë që i urdhëroi Omeri duke filluar së pari në Hims...
Pastaj aty mbeti Ubade ibnu Samiti, Ebu Derda shkoi në Da*mask, kurse Muadhi shkoi në Palestinë.
* * *
Muadhin atje e goditi kolera.
Në momentet e vdekjes, ai u drejtua nga kibla dhe filloi të për*sërisë këtë refren:
- Mirë se erdhe (merhaba) oj vdekje, mirë se erdhe!
Një vizitor ka ardhur mbas një mungese...
Një i dashur vizitoi me mall...
Pastaj shikoi kah qielli dhe tha:
- O Zoti im, Ti e di se vërtet nuk e kam dashur këtë botë, as qën*drimin e gjatë në të për mbjelljen e drunjve (pemëve) e as për rrje*dhën e lumenjve...
Por, isha i etur për diçka më të vlefshme (më meritore) dhe më të rëndë: për t'i mbartur vështirësitë në tubimet e dijetarëve dhe për të hyrë në radhët e përkujtuesve të dijës...
O Zoti im, pranoje shpirtin tim me mirësinë Tënde që Ti e pra*non shpirtin besimtar.
Pastaj u largua shpirti i tij i pastër nga trupi, duke qenë larg familjes dhe farefisit shpirti i thirrësit në të vërtetën i shpërngulur në rrugën e Allahut

[Ismaili]

E lexova me vemendje, Zoti ju shpeblefte per punen qe keni bere...

[injejti]

Amin ,edhe ty ZOTI te shperbleft me Xhenet

[injejti]

EBU TALHA EL‑ENSARI (ZEJD IBN SEHL)

“Nuk kemi njohur ndonjë mehër më të çmuar sesa mehrin e Ebu Talhas për Umu Sulejemen. Mehri i tij për të ishte pranimi i fesë islame.”
(Gratë e Medinës)

Zejd ibnu Sehl En‑Nexh‑xhari, i njohur me pseudonimin Ebu Talha, mësoi që Rumejsa Bintu Milhan nga fisi Nexh‑xhar, e njohur me pseudonimin Umu Sulejm, kishte mbetur e vejë, pasi i kishte vdekur burri, dhe me të dëgjuar këtë lajm zemra e tij u bë shend e verë.
Nuk është çudi përse Ebu Talha e ndiente veten shpirtërisht ash*tu, ngase Umu Sulejmeja ishte një zonjë me moral të lartë, men*djemprehtë dhe me cilësi të larta.
Ai vendosi shpejt e shpejt që të fejohet me të, para se ta bëjë këtë ndonjëri prej atyre të cilët e lakmonin.
Ebu Talha ishte i bindur se Umu Sulejmeja nuk do të pranonte asnjë*rin prej burrave që do ta kërkojnë, përveç tij.
Ai ishte një burrë i pjekur, gëzonte respekt të madh dhe kishte pasuri të madhe, për të cilat njerëzit ia kishin lakmi... Përveç kësaj, ai ishte kalorës i njohur i fisit të tij, Benu Nexh‑xhar, dhe njëri prej shi*gjetarëve të saktë dhe të rrallë të Jethribit.
* * *
Ebu Talha shkoi te shtëpia e Umu Sulejmes...
Ndërsa ai po shkonte rrugës së tij, iu kujtua se si Umu Sulejmeja kishte dëgjuar për fjalën e thirrësit mekas, Mus’ab ibnu Umejrit, li*dhur me pejgamberllëkun e Muhammedit a.s. Ajo kishte besuar Mu*hammedin dhe kishte përqafuar fenë e tij.
Por, sakaq tha në vetvete: - A thua, si do t’ia bëj kësaj pune me të?...
A nuk ishte burri i saj, ai që kishte vdekur, i lidhur me fenë e gjy*shërve të tij, kundërshtar i Muhammedit dhe i thirrjes së tij?!
Ebu Talha arriti te shtëpia e Umu Sulejmes. Kërkoi leje nga ajo që të hynte brenda dhe ajo e lejoi. Në praninë e djalit të saj, Enesit, ai i propozoi që të martohet me të...
Ajo i tha:
- Në të vërtetë, njeriu si ti nuk refuzohet, o Ebu Talha, por unë nuk do të martohem me ty sepse ti je jobesimtar.
Ebu Talha mendoi që Umu Sulejmeja me këtë qëndrim po vë kusht për ta refuzuar dhe se, sipas mendimit të tij, ajo ka zgjedhur një njeri tjetër, më të pasur, nga ndonjë fis më i famshëm.
Atëherë iu drejtua asaj:
‑ Për Zotin, ky nuk është shkaku që të më refuzosh, oj Umu Sulejme.
‑ E cili mund të jetë ai?‑ pyeti ajo.
‑ I verdhi dhe i bardhi... ari dhe argjendi, ‑ i tha ai...
‑ Ari dhe argjendi?! ‑ pyeti ajo e befasuar.
‑ Po, ‑ tha Ebu Talha.
‑ Megjithatë, unë dëshmoj para teje, o Ebu Talha, dëshmoj para Zotit dhe Pejgamberit të Tij se, po qe se pranon fenë islame, do të të pranoj për burrë timin, pa ar dhe pa argjend, kurse pranimi i fesë islame nga ana jote le të jetë mehri yt për mua...
* * *
Pasi dëgjoi fjalët e Umu Sulejmes, Ebu Talhës i shkoi mendja te puti (idhulli) i tij, të cilin e kishte punuar prej drunjve të çmuar, të cilin e njihte për zot të vetin, ashtu siç bënin pjesëtarët e fisit të tij.
Por, Umu Sulejmeja kishte vendosur t’i binte hekurit sa ishte en*de i nxehtë (vendosi që të mos e humbë rastin) dhe vazhdoi t’i thotë:
‑ A nuk e di ti, o Ebu Talha, se zoti yt, të cilin e adhuron përveç Allahut, ka mbirë nga toka!?
‑ E di, gjithsesi, ‑ iu përgjigj ai.
‑ A nuk ndjehesh i turpëruar kur adhuron trupin e një druri, një pjesë e të cilit tështë dhënë për zot, kurse pjesën tjetër të po atij trupi e kanë përdorur të tjerët për lëndë djegëse, për t’u ngro*hur me zjarrin e tij apo për të pjekur me të bukën?... e pyeti ajo.
Në të vërtetë, nëse pranon fenë islame o Ebu Talha, unë do të jem e kënaqur, do të të pranoj për bashkëshort timin dhe nuk dë*shiroj mehër përveç Islamit.
‑ Kush më mëson se s’i pranohet feja islame? ‑ pyeti ai.
‑ Unë, ‑ u përgjigj ajo.
‑ Si? ‑ pyeti ai.
Umu Sulejmeja i tha:
‑ Thuaj të vërtetën, pastaj dëshmo se nuk ka zot tjetër përveç Allahut dhe se Muhammedi është i Dërguari i Allahut, prandaj shko në shtëpinë tënde, shkatërroje putin tënd dhe përdhose atë.
Ebu Talhës iu shfaq në fytyrë gëzimi dhe hareja dhe tha:
“Esh‑hedu en la ilahe il‑llall‑llah ve esh‑hedu en‑ne Mu*ham*me*den resulull‑llah” (“Dëshmoj se s’ka zot tjetër përveç Allahut dhe dëshmoj se Muhammedi është i Dërguari i Tij”).
Pastaj ai u martua me Umu Sulejmen...
Atëherë muslimanët thonin:
“Nuk kemi dëgjuar asnjëherë për një mehër më të çmuar sesa meh*rin e Umu Sulejmes... Ajo e bëri mehër të vetin fenë islame...”
* * *
Që nga ajo ditë, Ebu Talha hyri nën flamurin islam, iu bashkua radhëve të tyre dhe me tërë fuqinë e tij u vu në shërbim të Fesë Islame.
Ai ishte njëri nga 70 vetat të cilët zgjodhën dhe ia dhanë besën Pejgamberit a.s. në Akabe, kur me të ishte edhe bashkëshortja e tij Umu Sulejmeja.
Ishte njëri nga dymbëdhjetë eprorët të cilët atë natë Pejgam*be*ri a.s. i kishte emëruar për udhëheqje të muslimanëve të Jethribit.
Ishte pjesëmarrës i të gjitha betejave që zhvilloi Muhammedi a.s. ku dëshmoi shkathtësi të rrallë dhe të lartë.
Por, njëra nga ditët më madhështore për Ebu Talhan, është dita e betejës së Uhudit. Ja se çfarë ndodhi atë ditë.
* * *
Ebu Talha e ka dashur Pejgamerin a.s. me një dashuri të sinqer*të, e cila shtohej dhe ia përshkonte trupin e tij, sikur gjaku në të gji*tha enët, prandaj nuk ngopej duke shikuar dhe me padurim priste rastin për të parë dhe dëgjuar fjalët e tij të ëmbla.
Kur ngelte vetëm me të, ulej para gjunjëve të tij dhe i thoshte:
“Shpirti im është flijues për shpirtin tënd dhe fytyra ime është në mbrojtjen e fytyrës tënde.”
Ditën kur u zhvillua beteja e Uhudit muslimanët u larguan nga Muhammedi a.s., lëvizjet e të cilit vëreheshin prej së largu, atëherë politeistët filluan t’i afrohen atij nga çdo anë. Ata ia thyen dhëm*bin, ia çanë ballin, ia lënduan buzën dhe gjaku i rridhte fytyrës...
Ai ishte në gjendje aq të keqe, saqë ndjellakëqinjtë menduan se Muhammedi a.s. është vrarë, e muslimanët vazhdimisht dobëso*heshin dhe mposhteshin para armikut të Allahut.
Në ato çaste, vetëm një grup i vogël u përqëndrua në mbrojtjen e Muhammedit a.s., në krye të të cilëve ishte Ebu Talha.
* * *
Ebu Talha vuri trupin e tij në mbrojtje të Pejgamberit a.s. si të ishte mburojë.
Ai ngrehu harkun e tij të pamposhtur dhe vendosi shigjetat e tij të cilat nuk i huqnin caqet dhe filloi ta mbrojë Pejgamberin e Zotit, duke qëlluar politeistët njërin pas tjetrit.
Pejgamberi zgjatej prapa Ebu Talhasë që të shihte cakun e shigjetave të tij, por Ebu Talha ia tërhiqte vërejtjen nga frika se Pejgamberi a.s. do t’i ekspozohej rrezikut dhe i thoshte:
- Ti je sikurse prindërit e mi, më je i dashur, mos u zgjat, se mund të të vrasin ose të të qëllojnë... Fyti im dhe gjoksi im flijo*hen për fytin dhe gjoksin tënd. Për ty flijohem.
Njëri nga radhët e muslimanëve po kalonte pranë Pejga-mberit a.s. duke ikur, e me vete kishte shportën e shigjetave. Pejgamberi a.s. e thirri dhe i tha:
- Hidhi shigjetat e tua para Ebu Talhasë e mos ik me gjithë ato.
Ebu Talha mbronte Pejgamberin a.s. gjersa iu thyen tri harqe, kur*se nga radhët e politeistëve vrau aq luftëtarë sa ka dashur Allahu.
Pastaj përfundoi beteja dhe Allahu e shpëtoi Pejgam-berin e Tij dhe e mbrojti atë me mbrojtjen e Tij të pathyeshme.
* * *
Siç ishte Ebu Talha bujar me shpirtin e tij në rrugën e Allahut, në momentet më të vështira, ai ishte bujar gjith-ashtu me pasurinë e tij në qëndrimet e duhura për të shpenzuar...
Nga bujaria e tij veçojmë kur ai kishte një kopsht hurmash dhe rrushi në Jethrib, ku nuk njihej ndonjë kopsht me më shumë pemë, as me fruta më të këndshme e as me ujë më të ëmbël.
Gjersa Ebu Talha falej nën freskitë e hijeve, atij ia tërhoqi vërej*tjen një cicërimë e një shpendi me ngjyrë të gjelbër, sqep të kuq dhe këmbë ngjyra‑ngjyra.
Ai shpend filloi të këndojë mbi degët e drejta të pemëve, duke cicëruar me një melodi ngacmuese, atëherë e mahniti pamja e bukur e tij dhe ai u kredh në mendime.
S’vonoi dhe erdhi në vete, andaj nuk i kujtohej sa rekate kishte falur!! Dy... Tri... Ai nuk e dinte...
Pasi përfundoi namazin shkoi te Pejgamberi a.s. dhe i dha lajmin e keq për veten e tij, se vëmendjen e tij nga namazi ia largoi kopshti, pemët e tij me hije të gjata dhe shpendi cicërues i atij kopshti...
Pastaj tha:
- Dëshmo, o i Dërguar i Allahut, që unë e lë këtë kopsht sadakë në emër të Allahut të Lartmadhëruar...
Ndaj përdore dhe shërbehu me të aty ku Allahu dhe Pejgamberi i Tij dëshirojnë.
* * *
Ebu Talha jetoi duke agjëruar dhe duke luftuar në rrugën e Alla*hut... Të tillë edhe e zuri vdekja... Dëshmitarët e kohës së tij kanë thënë se pas vdekjes së Resulullahut ai kishte agjëruar rreth tri*dhje*të vjet, pa ndërprerë agjërimin asnjë ditë, përveç në ditët e Bajra*meve, kur agjërimi ishte i ndaluar. Atij i zgjati jeta gjersa u bë plak i shtyrë në moshë, megjithëqë pleqëria e tij nuk e pengoi që ta vazh*dojë luftën në rrugën e Allahut, për të ecur nëpër rrugët mbi sipërfaqen e tokës për të lartësuar Fjalën e Allahut dhe për ta nderuar dhe madhështuar fenë e Tij. Njëra nga luftërat në të cilat mori pjesë ky trim i paepur ishte edhe beteja të cilën muslimanët vendo*sën ta zhvillonin në det, në kohën e halifetit të Othman ibnu Af‑fanit.
Kur Ebu Talha filloi të përgatitet për të dalë me ushtrinë e muslimanëve, të bijtë e tij iu drejtuan:
‑ Të mëshiroftë Zoti, o ati ynë, tashmë je plakur dhe ke luftuar krahas të Dërguarit të Allahut xh.sh. dhe krahas Ebu Bekrit dhe Omerit, prandaj, a nuk ke nevojë për qetësi dhe rehati, që të na lësh të luftojmë edhe për ty?!
Ai iu tha bijve të vet:
- Allahu i Lartmadhërishëm thotë:
“Merrni pjesë në luftë (në rrugën e Allahut), le t’ju vijë e lehtë ose e rëndë.” (Et‑teube 41).
Ja pra, ai na tejkaloi të gjithëve me pjesëmarrje në luftë në rrugën e Allahut... pleqve dhe të rinjve dhe na tregoi se pjesëmarrja në luftë për të çuar përpara kauzën e fesë islame për të jetësuar Fjalën e Allahut, nuk është e lidhur domosdoshmërisht me moshën e individit.
Ai assesi nuk hoqi dorë nga këmbëngulja e tij për të marrë pje*së në luftë.
* * *
Ndërsa që plaku tejet i moshuar, Ebu Talha, ishte në anije me ushtri*në e muslimanëve në mes të detit, u sëmur rëndë, pasojë e së cilës qe vdekja.
Muslimanët filluan të kërkojnë një ujdhesë me qëllim që ta va*rrosin në të, por nuk e gjetën derisa kaluan 7 ditë dhe Ebu Talha ende në mesin e tyre, i mbështjellur me qefin, pa ndryshuar asgjë në të, sikur të ishte i fjetur.
Kjo ndodhi në hapësirën dhe gjerësinë e detit...
Ebu Talha u varros.
Larg nga familja e gjerë dhe atdheu...
Larg nga familja e ngushtë dhe vendbanimi...
Por, përkundër të gjitha këtyre, ai ishte edhe më fatlum, sepse kaloi në fqinjësi të Allahut të Lartmadhëruar.
__________________

[injejti]

MUADH IBNU XHEBELI

“Më i dijshmi i ymmetit tim për hallallin dhe haramin është Muadh Ibnu Xhebeli.”
Muhammedi a.s.


Kur Gadishulli Arab u ndriçua me dritën e Kur'anit dhe të drej*tësisë, djaloshi jethribas (medinas), Muadh ibnu Xhebeli, ishte ende i ri. Në vendin e tij dallohej me mendjemprehtësi, largpamësi dhe vendosmëri të lartë.
Krahas kësaj, ai ishte i pashëm, syzi, flokëkuqrremtë, dhëmbë ve*zullues, ia mbushte syrin atij që e shikonte dhe i pushtonte zemrën.
Muadhi pranoi Islamin nën ndikimin e thirrësit mekas, Mus'ab ibnu Umejrit.
Natën e ngjarjes së Akabes u shtri dora djaloshare e Muadhit dhe u përshëndet me dorën e Pejgamberit fisnik dhe ia dha besën atij me dëshirë...
Muadhi ishte në grupin e përbërë prej 72 vetave, të cilët ia mësynë Mekës dhe u gëzuan pa masë për takimin që patën me Resulullahun a.s., për përcjelljen që i bënë atij me ndërmarrjen e hapave të historisë më të shkëlqyeshme dhe për t'i shënuar faqet e saj më të ndritshme...
* * *
Posa u kthye nga Meka, së bashku me disa moshatarë të tij formoi një grup për t'i thyer idhujt dhe dëbuar nga shtëpitë e poli*teis*tëve në Jethrib, duke e kryer këtë herë fshehurazi e nga*njëherë edhe haptazi. Në saje të lëvizjes së tyre, njëri prej burrave më të mëdhenj të Medinës, i quajtur Amr ibnu El‑Xhumuh, pranoi fenë islame.
* * *
Amri ka qenë njëri prej krerëve të fisit Benu Seleme dhe njëri nga zotërinjtë e tij.
Ai mori për vete një idhull të punuar prej drurit të çmueshëm, ashtu siç bënin të gjithë autoritarët. Plaku kujdesej shumë për idhullin e tij..., saqë e mbështillte me mëndafsh, e lyente dhe e pud*roste çdo mëngjes me erëra të këndshme.
Fatosat u ngritën dhe shkuan tek idhulli i Amrit në errësirë të na*tës, e hoqën prej vendit të vet dhe dolën me të mbrapa shtëpive të fisit Benu Seleme dhe e hodhën në një gropë në të cilën grum*bu*lloheshin mbeturinat...
Posa u zgjua, plaku e kërkoi idhullin por nuk e gjeti, e kërkoi në çdo vend, derisa e gjeti të përdhosur në një gropë, të zhytur në mbe*turina, e atëherë tha: Mjerë për ju, kush bëri armiqësi ndaj zotit tonë këtë natë?!
E nxori idhullin nga mbeturinat, e pastroi, e pudrosi dhe e ktheu në vendin e mëparshëm e iu drejtua:
O “Menat”, për Zotin, sikur ta di se kush e bëri këtë me ty, do ta poshtëroja...
Kur u errësua, plaku ra për të fjetur, kurse djelmoshat u për*vodhën, shkuan deri tek idhulli dhe vepruan njësoj si natën e ka*luar... Ai e kërkoi idhullin përsëri, gjersa e gjeti në një gropë tjetër... E nxori atë, e pastroi, e pudrosi dhe iu kërcënua ashpër atyre që bënë armiqësi ndaj tij...
Pasi e njëjta gjë u përsërit, plaku e nxori idhullin prej nga e kishin hedhur dhe e pastroi atë... Pastaj mori një shpatë të cilën ia vuri idhullit dhe iu drejtua duke i thënë: - Për Zotin, nuk e di kush po vepron kështu ndaj teje, gjersa ti e sheh.... Nëse ke diçka të mirë e të dobishme, o Menat, atëherë mbroje vetveten... ja këtë shpatë e ke me vete...
Përsëri gjatë natës shfaqën armiqësi ndaj idhullit dhe ia morën shpatën e varur në qafë... E lidhën te fyti një qeni të ngor*dhur dhe i hodhën që të dy në njërën prej atyre gropave.
Kur u zgjua, plaku filloi të kërkojë idhullin e vet, derisa e gjeti të hedhur në mes të mbeturinave, krahas një qeni të ngordhur dhe të përlyer në fytyrë.
Në atë rast e shikoi dhe tha:
- Për Zotin, po të ishe zot, ti nuk do të ishe në mes të një gro*pe i lidhur së bashku me një qen.
Andaj plaku nga fisi Benu Seleme pranoi Islamin dhe shqiptoi fjalën e dëshmisë.
Kur Pejgamberi a.s. arriti në Medinë, djaloshi Muadh ibnu Xhe*bel u shoqërua me të dhe e përcillte si hija objektin e vet. Nga ai mori Kur'anin dhe legjislaturën islame, derisa u bë njeri prej le*xuesve më të spikatur të Librit të Zotit prej radhëve të sahabëve si dhe u bë njohës i dispozitave të Tij...
Jezid ibnu Kutejbi në lidhje me këtë na rrëfen:
- Kam hyrë në xhami të Himsit (vend në Siri), kur, ja, një djalosh me flo*kë kaçurrela, kurse përreth tij janë mbledhur njerëzit. Kur fliste ai, dukej sikur nxirrte nga goja dritë dhe xhevahir. Pyeta: - Kush është ky?!
Më thanë: -Ky është Muadh ibnu Xhebeli.
* * *
Ebu Muslim El‑Havlanij transmeton dhe thotë: “Kam ardhur në xhami të Damaskut, ku kishte një rreth njerëzish (tubim për të fituar dije v.j.) nga shokët eminentë të Muhammedit a.s. Në mesin e tyre qëndronte një i ri, syzi, dhëmbëbardhë dhe kurdo që nuk pajto*he*shin rreth ndonjë çështjeje në lëmin e dijes këshilloheshin me atë djalosh. Atëherë pyeta njërin që ishte ulur pranë meje.
- Kush është ky?!
Ai tha: -Është Muadh ibnu Xhebeli.
* * *
Kjo nuk është për të na befasuar, sepse Muadhi është edukuar dhe arsimuar në shkollën e Pejgamberit s.a.v.s. qysh kur i ka pasur thonjtë ende të butë. Ai doli nga duart e tij, e mori dijen prej burimeve të tij të begatshme, mori njohuritë nga burimi i vër*tetë dhe ishte nxënësi më i mirë i mësuesit më të mirë.
Muadhit i mjafton për dëshmi ajo që për të ka thënë Pejgamberi a.s.:
“Më i dituri nga umeti im mbi hallallin dhe haramin është Mua*dhi.” Mjafton që ai është vlerësuar mbi gjithë umetin e Muhammedit a.s., sepse ai ka qenë njëri prej gjashtë vetëve që e kanë tubuar Kur'anin në kohën e Pejgamberit a.s.
Kështu që, kur bisedonin sahabët dhe në mesin e tyre gjendej Mua*dhi, ata e shikonin me respekt për hir të diturisë që zotëronte.
* * *
Meqë kishte aftësi të dalluar, Muhammedi a.s. dhe dy halifët pas tij e kanë angazhuar Muadhin në shërbim të fesë islame dhe të muslimanëve.
Kur Muhammedi a.s. i sheh grupet kurejshite të cilat turma*-tur*ma hynin në Islam, ai e ndjeu nevojën e muslimanëve të rinj për një mësues të madh i cili do t'ua mësojë Islamin dhe do t'i pajisë me njo*huri mbi dispozitat islame. Atëherë Muhammedi a.s. emëroi si përfaqësues të vetin në Mekë Attab ibnu Usejdin, ndërsa Muadhin e angazhoi aty që t'ua mësojë njerëzve Kur'anin dhe që t'i pajisë ata me njohuri islame.
* * *
Kur erdhën emisarët e mbretërve të vendeve të Jemenit te Re*sulullahu a.s. që të pranojnë Islamin, ata kërkuan që të dërgohet me ta cilido që t'ua mësojë njerëzve fenë e tyre, atëherë Pejgam*beri a.s. vendosi që për këtë mision ta emërojë njeriun më të aftë dhe më të shkathët ndër shokët e tij. Andaj, me këtë detyrë anga*zhoi Muadhin dhe e urdhëroi të shkojë me ta.
Pejgamberi fisnik doli që ta përcjellë vetë këtë dele*ga*cion të udhërrëfyesve të dritës... Ai filloi të ecë në krahun e posh*tëm të devesë së Muadhit, gjersa ai ishte hipur.
Pejgamberi a.s. vazhdoi të ecë krahas tij dhe siç dukej kënaqej në shoqëri me Muadhin...
Pastaj i dha këtë porosi:
- O Muadh! Ndoshta nuk do të më takosh mbas këtij viti... sigu*risht se ti do të kalosh pranë xhamisë sime dhe varrit tim...
Atëherë Muadhi qau përmallshëm, sepse po ndahej nga Pejgam*beri a.s., e me të qanë edhe muslimanët...
* * *
Paralajmërimi i Pejgamberit fisnik u vërtetua, sepse sytë e Mua*dhit nuk u kënaqën më dhe nuk e panë Muhammedin a.s. mbas atij rasti.
Pejgamberi a.s. u nda nga kjo jetë para se të kthehet Muadhi nga Jemeni.
Pa dyshim se Muadhi qau posa u kthye në Medinë, kur pa varrin ku ishte vendosur trupi i të dashurit të tij ‑ Pejgamberit a.s.
* * *
Kur e mori sundimin Omeri r.a., ai e dërgoi Muadhin te fisi Benu Kilab me qëllim që t'ju ndajë atyre pasuritë e tyre dhe t'iu shpër*ndajë varfnjakëve lëmoshën e të pasurve. Muadhi e kreu me nder atë që i ishte besuar dhe u kthye te gruaja e vet me një shtrojë (e cila vendoset mbi shpinë të kafshës, nën shalë), me të cilën kish*te shkuar dhe e kishte mbështjellur për qafe, kurse e shoqja i tha:
‑ Ku është dhurata që më ke sjellë, ashtu siç ju sjellin mëkëm*bësit (sunduesit) familjeve të tyre?!
Ai iu përgjigj:
‑ Unë kisha një Përcjellës (Allahu xh.sh) gjithnjë të zgjuar që më përcillte mua.
Ajo tha:
‑ Ti ishe besnik ndaj Resulullahut dhe ndaj Ebu Bekrit, e Omeri ka dërguar përjcjellës për ty?!!
Ajo e përhapi këtë lajm te gratë e Omerit dhe iu ankua atyre... Lajmi i arriti Omerit, i cili e thirri Muadhin dhe i tha:
‑ Unë të kam dërguar ndonjë përcjellës që të të përcjellë ty?!
Ai iu përgjigj:
‑ Jo, o emir i besimtarëve, por unë nuk gjeta diçka që të arsye*to*hem tek ajo, përveç kësaj...
Omeri r.a. qeshi dhe i dha atij diçka e i tha:
‑ Bëje të kënaqur me të...

* * *
Në kohën e Omerit, atij i shkroi mëkëmbësi i Shamit, Jezid ibnu Ebi Sufjani, e i thotë:
- O emir i besimtarëve, vërtet populli i Shamit është shtuar dhe ka mbushur qytetet. Ata kanë nevojë për një njeri i cili ua më*son Kur'anin dhe fenë e tyre, prandaj më ndihmo me njerëz, o emir i besimtarëve, që do t'i mësojnë ata. Atëherë Omeri thirri pesë veta të cilët e kishin tubuar Kur'anin në kohën e Pejgamberit a.s.
Ata ishin: Muadh ibnu Xhebeli, Ubade‑tu ibnu es‑Samiti, Ebu Ej*jub el Ensariju, Ubejj ibnu Ka'bi dhe Ebu ed‑Derda', kurse Omeri iu drej*tua atyre:
- Vërtet, vëllezërit tuaj nga populli i Shamit kanë kërkuar ndihmë nga unë që t'ju dërgoj njerëz, që do t'iu mësojnë atyre Kur'anin dhe do t'i pajisin me dije për fenë e tyre, andaj më ndih*moni ‑ Zoti ju mëshiroftë ‑ tre nga ju, nëse dëshironi zgjidhuni (hidhni short), e nëse jo, atëherë do t'i caktoj tre prej jush.
Ata thanë:
‑ Përse të hedhim short? Ebu Ejjubi është i moshuar, kurse Ubejji njeri i sëmurë, andaj kemi mbetur ne të tre.
Omeri iu tha:
‑ Filloni në Hims dhe kur të kënaqeni me gjendjen aty, njëri prej jush le të mbetet aty, kurse njëri le të shkojë në Damask dhe i treti në Palestinë!
Sahabët e Resulullahut u ngritën dhe e zbatuan atë që i urdhëroi Omeri duke filluar së pari në Hims...
Pastaj aty mbeti Ubade ibnu Samiti, Ebu Derda shkoi në Da*mask, kurse Muadhi shkoi në Palestinë.
* * *
Muadhin atje e goditi kolera.
Në momentet e vdekjes, ai u drejtua nga kibla dhe filloi të për*sërisë këtë refren:
- Mirë se erdhe (merhaba) oj vdekje, mirë se erdhe!
Një vizitor ka ardhur mbas një mungese...
Një i dashur vizitoi me mall...
Pastaj shikoi kah qielli dhe tha:
- O Zoti im, Ti e di se vërtet nuk e kam dashur këtë botë, as qën*drimin e gjatë në të për mbjelljen e drunjve (pemëve) e as për rrje*dhën e lumenjve...
Por, isha i etur për diçka më të vlefshme (më meritore) dhe më të rëndë: për t'i mbartur vështirësitë në tubimet e dijetarëve dhe për të hyrë në radhët e përkujtuesve të dijës...
O Zoti im, pranoje shpirtin tim me mirësinë Tënde që Ti e pra*non shpirtin besimtar.
Pastaj u largua shpirti i tij i pastër nga trupi, duke qenë larg familjes dhe farefisit shpirti i thirrësit në të vërtetën i shpërngulur në rrugën e Allahut.
__________________

[ramazan_it]

Ebu Bekr Sidik

“Sikur të kisha marrë ndonjë mik tjetër përveç Allahut, da ta merrja Ebu Bekrin.”
Domethënia e fjalës ‘Halife’

Fjala ‘Halif’ është forma shqipe e fjalës Arabe ‘Halife’, e cila është shkurtesë për Halifatu Resulil-lah. Shprehja e fundit do të thotë Trashëgues i të Dërguarit të Zotit, Pejgamberit të shenjtë Muhamed (sallallahu alejhi ue selam). Titulli ‘Halifetu Resulil-lah’ së pari qe përdorur për Ebu Bekrin (radiallahu anhu), i cili qe zgjedhur udhëheqës i komunitetit Musliman pas vdekjes së Pejgamberit.

Rëndësia e Hilafetit

Misioni i Pejgamberit Muhamed (sallallahu alejhi ue selam), si ai i të dërguarve të mëhershëm të Allahut, ishte që të thërret njerëzit në adhurimin dhe nënshtrimin ndaj Një Zoti të Vërtetë. Në praktikë, nënshtrimi ndaj Zotit do të thotë që t’i zbatojmë urdhërat e Tij siç është dhënë në Kur’anin e Shenjtë dhe siç është shpjeguar në Sunet. Si trashëgues i Pejgamberit, Halifeja ishte udhëheqës i komunitetit Musliman dhe përgjegjësia primare e tij ishte që të vazhdojë në rrugën e Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam). Meqë feja qe përsosur dhe dera e shpalljes hyjnore qe mbyllur me vdekjen e Pejgamberit, Halifeja duhej t’i bënte të gjitha ligjet në pajtim me Kur’an dhe Sunet. Ai ishte sundues mbi Muslimanët por jo edhe supremi i tyre, meqë supremiteti i përket vetëm Allahut. Atij i duhej bindur përderisa ai të ishte i bindur ndaj Zotit. Ai qe përgjegjës për krijimin dhe vazhdimin e gjendjes në të cilën do të ishte më lehtë për Muslimanët që të jetojnë sipas parimeve Islame. Ebu Bekr (radiallahu anhu), në kohën kur e pranoi Hilafetin, deklaroi pozicionin e tij:

“Të dobëtit prej jush do të jenë të fortë me mua derisa të drejtat e tyre të jenë përligjur; dhe të fortët nga mesi juaj do të jenë të dobët me mua derisa, nëse do Allahu, ta marr atë që atyre u takon ta japin. . .Më dëgjoni përderisa unë t’i bindem Allahut dhe të Dërguarit të Tij. Kur unë ta kundërshtoj Atë dhe Pejgamberin e Tij, atëherë mos më dëgjoni.”

Zgjedhja për në Hilafet

Shoqëruesi më i afërt i Pejgamberit, Ebu Bekr (radiallahu anhu), nuk ishte prezent kur Pejgamberi vdiq në banesën e gruas së tij të dashur, A’ishes (radiallahu anha), bijës së Ebu Bekrit.

Kur Ebu Bekri (ra) doli nga banesa e Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam) dhe kumtoi lajmin, mosbesimi dhe llahtaria e kaploi komunitetin e Muslimanëve në Medine. Muhamedi (sallallahu alejhi ue selam) kishte qenë udhëheqësi, udhëzuesi dhe bartësi i shpalljes hyjnore përmes së cilit ata qenë nxjerrur nga idhujtaria dhe barbarizmi në rrugën e Zotit. Si ka mundur që të vdes ai? Madje edhe Umeri (radiallahu anhu), njëri prej Shoqëruesve më të fortë dhe më të guximshëm të Pejgamberit, e humbi vetëpërmbajtjen dhe nxorri shpatën e tij dhe u kërcënua se do ta mbys këdo i cili thotë se Pejgamberi ka vdekur. Ebu Bekr (radiallahu anhu) butësisht e shtyu atë anash, u ngrit në shkallët e minberit dhe iu adresua njerëzve, duke thënë:

“O njerëz, kushdo që e ka adhuruar Muhamedin, vëni re! Muhamedi vërtet ka vdekur. Por kushdo që e ka adhuruar Zotin, vëni re! Zoti është i gjallë dhe kurrë s’do të vdes.”

Dhe pastaj ai e përfundoi me vargun Kur’anor:

“Dhe Muhamedi s’është tjetër veçse një i Dërguar. Shumë të dërguar kanë vdekur para tij; pra nëse ai vdes apo mbytet, a do të largoheni ju?” Al-Imran 3:144

Me të dëgjuar këto fjalë, njerëzit u ngushëlluan. Dëshpërimi i lëshoi vendin vetëbesimit dhe qetësisë. Momenti kritik kaloi. Por komuniteti Musliman tash përballej me një problem serioz: atë të zgjedhjes së udhëheqësit. Pas një diskutimi në mes të Shoqëruesve të Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam) të cilët ishin mbledhur që ta zgjedhin udhëheqësin, u bë e qartë se askush nuk qe më i përshtatshëm për këtë përgjegjësi se Ebu Bekr (radiallahu anhu). Një pjesë e fjalimit të cilën e mbajti Halifeja i Parë pas zgjidhjes së tij tashmë qe cituar në hyrje.

Jeta e Ebu Bekrit (radiallahu anhu)

Ebu Bekr (Poseduesi i Deveve) nuk ishte emri i tij i vërtetë. Ai e fitoi këtë emër më vonë në jetë për shkak të interesit të madh të tij në mbajtjen e deveve. Emri i vërtetë i tij ishte Abdul Kaba (Robi i Kabes), të cilin Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) ia ndryshoi në Abdullah (Rob i Allahut).

Pejgamberi gjithashtu ia dha atij titullin ‘Sidik’ - ‘Dëshmuesi i së Vërtetës.’

Ebu Bekr (radiallahu anhu) ishte një tregtar i pasur dhe i drejtë, i cili edhe para se ta pranonte Islamin ishte një qytetar i repektuar i Mekës. Ai ishte tri vite më i ri se Muhamedi (sallallahu alejhi ue selam) dhe një afinitet natyror i bashkoi ata prej fëmijërisë së hershme. Ai mbeti Shoqëruesi më i afërt i Pejgamberit gjatë tërë jetës së tij. Kur Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) i thirri shokët më të afërt të tij dhe farefisin e tij në Islam, Ebu Bekr ishte prej të parëve të cilët e pranuan atë. Ai po ashtu e bindi Uthmanin dhe Bilallin (radiallahu anhuma) që ta pranojnë Islamin.

Në ditët e hershme të misionit pejgamberik, kur një numër i vogël i besimtarëve i qe nënshtruar persekutimit dhe torturës së vazhdueshme, Ebu Bekr e barti një pjesë të madhe të vështirësisë. Më në fund kur erdhi lejimi i Allahut që të migrohet prej Mekës, ai qe i cili u zgjodh nga Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) që ta shoqëronte atë në udhëtimin e rrezikshëm për në Medine. Në betejat e shumta të cilat zunë vend gjatë jetës së Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam) Ebu Bekr gjithmonë ishte pranë tij. Njëherë, ai ia solli tërë pronën Pejgamberit, i cili grumbullonte të holla për mbrojtjen e Medines.

Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) e pyeti, “Ebu Bekr, çfarë ke lënë për familjen tënde?” Përgjigja erdhi: “Allahun dhe pejgamberin e Tij.”

Edhe para Islamit, Ebu Bekr (radiallahu anhu) qe i njohur si njeri me karakter të drejtë dhe me natyrë të përzemërt dhe të dhimbshme. Gjatë tërë jetës së tij ai ishte i ndjeshëm ndaj vuajtjeve njerëzore dhe i sjellshëm ndaj të varfërve dhe të pambrojturve. Edhe pse ai ishte i pasur, ai jetonte shumë thjesht dhe shpenzonte paratë e tija në lëmoshë, për lirimin e robërve dhe për kauzën Islame. Ai shpesh e kalonte një pjesë të natës në namaz dhe lutje. Ai ndau me familjen e tij një jetë shtëpiake gazmore dhe të dhimbshme.

Hilafeti i Ebu Bekrit (radiallahu anhu)

Si i tillë, në atë kohë, ai qe njeriu mbi të cilin ra barra e udhëheqjes në periudhën më të ndjeshme në historinë e Muslimanëve.

Pasi që u përhap lajmi për vdekjen e Pejgamberit, një numër i fiseve u rebeluan dhe refuzuan që ta paguajnë Zekatin, duke thënë se kjo ishte obligim vetëm ndaj Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam). Në të njëjtën kohë disa mashtrues pohuan se pejgamberllëku ka kaluar në ta pas Muhamedit (sallallahu alejhi ue selam) kështu që ata ngritën bajrakun e revoltës. Përveç kësaj, dy perandoritë e fuqishme, ajo Romake Lindore dhe Persiane, po ashtu iu kërcënuan shtetit të porsalindur Islam në Medine.

Nën këto rrethana, shumë nga Shoqëruesit e Pejgamberit, përfshirë këtu edhe Umerin (radiallahu anhu), e këshilluan Ebu Bekrin që të bëjë koncesione ndaj atyre që s'jepnin Zekatin, së paku përkohësisht. Halifeja i ri kundërshtoi. Ai insistonte se Ligji Hyjnor s’mund të ndahej, atë se s’kishte dallim në mes obligimit të Zekatit dhe Namazit, dhe atë se çfarëdo kompromisi me urdhrat e Allahut përfundimisht do t’i shkatërronte fundamentet e Islamit. Umeri dhe të tjerët shpejt e kuptuan gabimin e gjykimit të tyre. Fiset e rebeluara e sulmuan Medinen por Muslimanët qenë të përgaditur.

Ebu Bekr (radiallahu anhu) vetë e udhëhoqi sulmin, duke i detyruar ata që të tërhiqen. Ai pastaj bëri një luftë të papajtueshme me pohuesit e rrejshëm të pejgamberllëkut dhe shumica e tyre u nënshtruan dhe sërish ushtruan Islamin.
Kërcënimi prej Perandorisë Romake në të vërtetë ishte paraqitur më herët, gjatë jetës së Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam). Pejgamberi kishte organizuar një ushtri nën komandën e Usames (radiallahu anhu), i biri i robit të liruar. Ushtria nuk shkoi larg kur Pejgamberi u sëmurë, kështu që ata u ndalën. Pas vdekjes së Pejgamberit u paraqit dilema se a duhej që ushtria të dërgohej përsëri apo të mbetej në mbrojtjen e Medines. Ebu Bekr përsëri tregoi vendosmëri. Ai tha:

“Unë do ta dërgoj ushtrinë e Usames ashtu siç qe urdhëruar nga Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam), edhe nëse mbetem vetëm.”

Instruksionet e fundit të cilat ia dha Usames (radiallahu anhu) parashkruan një kod të sjelljes në luftë i cili është mbetur i patejkaluar deri më sot. Pjesë të instruksioneve të tija ndaj ushtrisë Muslimane ishin:

“Mos dezertoni as mos kundërshtoni. Mos e mbytni njeriun e moshuar, gruan apo fëmijën. Mos i dëmtoni drurët e palmës dhe mos i preni drurët frytdhënës. Mos preni ndonjë dele, lopë apo deve përveç se për ushqim. Ju do të hasni në njerëz të cilët i kalojnë jetët e tyre në manastire. Lini ata rehat dhe mos i ngacmoni.”

Halid ibn Uelid (radiallahu anhu) qe zgjedhur nga Pejgamberi në disa raste për udhëheqës të ushtrisë Muslimane. Një njeri me trimëri të madhe, gjeniu ushtarak i të cilit doli në pah gjatë Hilafetit të Ebu Bekrit. Gjatë gjithë sundimit të Ebu Bekrit, Halid ibn Uelid udhëhoqi trupat e tij prej fitores në fitore kundër Romakëve.
Një tjetër kontribut i Ebu Bekrit (radiallahu anhu) ndaj çështjes Islame qe përmbledhja e vargjeve të Kur’anit.

Ebu Bekr (radiallahu anhu) vdiq më 21 Xhemedi-el Ahir, 13 P.H. (23 Gusht 634 p.e.r.), në moshën gjashtëdhjetë e tri vjeçare, dhe qe varrosur anash pranë Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam). Hilafeti i tij zgjati njëzet e shtatë muaj. Në këtë periudhë të shkurtër kohore, Ebu Bekr arriti, me Vullnetin e Allahut, që ta forcojë dhe konsolidojë komunitetin dhe shtetin e tij, dhe t’i sigurojë Muslimanët kundër rreziqeve të cilat i kërcënoheshin ekzistencës së tyre.

[ramazan_it]

Umer ibn el-Khatab

Tehdhib et-Tehdhib e Ibn Haxher el-Askelani

Emri i plotë: Umer ibn el-Khatab ibn Nufejl ibn AbdulAziz ibn Rejah ibn Abdullah ibn Kart ibn Rezah ibn Adij ibn Ka'b ibn Lu'ej ibn Ghalib el-Kureshi el-Adeui.

Kunja: Ebu Hafs – Udhëheqësi i besimtarëve

Emri i nënës: Khenthemeh bint Hashim ibn el-Mughireh ibn Abdullah ibn Umer ibn Mekhzum.

Ai u lind trembëdhjetë vjet pas Vitit të Elefantëve.

Ez-Zubejr ibn Bekkar ka thënë:

"Umer qe ndër fisnikët më të mëdhenj Kurejshitë. Ai qe diplomat i tyre në kohën para-islamike; nëse bëhej lufte mes tyre, ata e dërgonin Umerin si diplomat … dhe ishin të kënaqur me të".

Hilal AbdulBerr ka thënë:

"Pranimi i Islamit nga ana e tij, nëpërmjet lutjes së të Dërguarit të Allahut [salallahu alejhi ue selam], u dha muslimanëve një mbështetje të fortë".

Ai mori pjesë në betejën e Bedrit si edhe në beteja të tjera, dhe u bë halife pas Ebu Bekrit.

Pas vdekjes së Ebu Bekrit, muslimanët iu zotuan për besnikëri atij, dhe ai përshkoi shtegun më të shkëlqyer. Allahu i dha atij një sërë fitoresh në Sham, në Irak e në Egjipt. Gjatë kohës së tij, u përmblodhën shkrime e u transkriptuan histori.

Në unazën e tij kishte të gdhendur shprehjen "Mjafton vdekja si kujtim".
Ai qe tullac. Ai qe si i majtë, ashtu edhe i djathtë [në përdorimin e duarve]. Ai qe i shpejtë, i gjatë dhe kishte lëkurë të zeshkët. Kështu është përshkruar nga një mori njerëzish.

Ibn AbdulBerr ka thënë:

"Transmetimi më autentik lidhur me përshkrimin e tij është ajo çfarë ka transmetuar et-Theuri … Zir ibn Hubejsh ka thënë:"Kam parë Umerin. Ai ishte i madh, me lëkurë të zeshkët, si të ishte nga banorët e Sudusit".

Disa ajete Kur'anore janë shpallur si pranim i qëndrimeve të tij. I Dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:

"Po të kishte të Dërguar pas meje, do të ishte Umer". Aisha [radi Allahu anha] ka thënë se i Dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] ka thënë: " Në popujt para jush ka pasur muhadithun. Nëse do të kishte ndonjë muhadith1
__________________________________________________ _______________
1 Muhadith: i frymëzuar për të vërtetën. në këtë umet, do të ishte Umer ibn el-Khatab". Ali ibn ebi Talib ka thënë:"Njeriu më i mirë, pas të Dërguarit të Allahut, është Ebu Bekr, pastaj Umer". Ibn Mes'ud ka thënë:"Ne vazhduam të ishim me autoritet pasi Umeri përqafoi Islamin". Virtytet e tij janë të shumta e të mirënjohura.