Mendime nga Fadil Lushi mbi problematiken shqiptare

[fadil lushi]

Fadil LUSHI


DASMAT TONA TALLAVA ME KRUSHQ (JO) SERIOZ


Ju të nderuar, që mëtoni t’i lexoni këto broçkulla që unë kohë pas kohe i shkarravis, besoj se nuk do merrni taraf për të më thënë se ky vështrim i radhës kryekëput paskësh qenë i inatosur dhe i personalizuar. Për të mos krijuar përshtypjen se vërtet qenka i tillë, do t’i referohem një mikut tim, i cili ditë më parë më parashtroi pyetjen me sa vijon: “Po më thuaj ti ‘vëllaçko’, si do të duket ky fillimvit..., si do të duket manifestimi dedikuar 28 Nëntorit të 2012..., kush do ta organizojë atë dhe kush do të marrë pjesë në të”!? Hë, ky qerrata që ende pa “ngrënë pula m...,” ishte bërë tapë, mendonte se unë kinse duhet t’i di të gjitha punët e dynjasë shqiptare. I thash se ky njëqindvjetor për miletin si dhe për politikanët shqiptarë filloi bythëpraps, filloi me manifestime paralele, pasi që gjithandej bëhet politikë paralele nga ana e provincialistëve të pështirë (përjashto ca politikanë që vërtet me përkushtim dhe me profesionalizëm i qasen këtij zanati sa të zorshëm, po aq edhe të brishtë, një “zanat” i cili që në fillim është i paragjykuar të shtrembërohet e të zhvleftësohet nga njerëz që nuk janë të preokupuar me këtë “zanat”!
Po e fillojmë me Kosovën dhe me ca politikanë të saj të cilët edhe në këtë fillim vit do të preferojnë të bëjnë politikë me flamurin e të vdekurve a të dëshmorëve të kombit, me ca të tjerë që do të bëjnë pazar-politikë me Kullën e Ademit dhe me bajrakun e të gjitha brezave të asaj familjeje... Do të vazhdojmë të shkruajmë për manifestimet lidhur me evenimentin siç është Epopeja e UÇK-së, ku gjithsecili pavarësisht se nuk ka hise në të, mëtoi të bëhet padron i saj. “Gojëkëqijtë dhe kundërshtarët politikë” të kryeministrit Thaçi, do të thonë se: “... ai në kuadër të manifestimeve në fjalë, kishte bërë homazhe te varrezat në Prekaz, por nuk kishte hyrë në Kullën e Jasharajve..., sepse në ditën e katërvjetorit të pavarësisë, Murat Jashari, ai pinjolli i familjes Jashari, kishte parashtruar qëndrimet kritike të familjes në fjalë, për zhvillimet e fundit politike në vend”! “Gojëkëqijtë” do të vazhdojnë të thonë se mosvizita e Thaçit, pa dyshim se ishte një tallje e radhës e tij me memorialin e kullës dhe me kujtesën kolektive kosovare, ndërkaq bashkëmendimtarët e tij gjegjësisht ata që hiqen si politikanë të “moderuar” por që zemrën e kanë sa një kokërr gruri, kishin mëtuar ta “shpërngulin historinë” e kullës diku larg..., me qëllim që të vazhdojnë të sundojnë më rehatshëm. Megjithatë, “kishin harruar” se ajo histori kurrën e kurrës nuk do të zhvendoset prej aty, nuk do të shpërngulet nga fakti se edhe sot e kësaj dite Kosova ka nevojë të dëgjojë ngjarjet e asaj historie, rrëfime këto që u dedikohen njerëzve që gjakun e tyre ia falën vatanit dhe jo politikës djallëzore.
Çka duhej t’i jepte Kosovës dhe politikanëve të saj aktual familja e jasharajve? Po ajo, nuk ua dha “hyqmin” që atë ta keqpërdorin..., ajo ua dha “hyqmin”që ta shfrytëzojnë për nderimin e të gjithë atyre që kërkuan lirinë e vendit..., ajo familje asnjëherë nuk deshi të “fusë hundët” e të përzihet në punët e tyre..., ajo familje sot kërkon kthjellimin e mendjes së politikanëve të kllapitur dhe të pangopur nga luksi, të atyre politikanëve që nuk e kanë brengën dhe sikletin e skamjes së ushtarakut me paterica..., që nuk e kanë “dertin” e nënave kosovare..., politikanë të cilët nuk gjejnë dot derman as nga hajmalia e klerit. Për këtë dhe arsye të tjera, asnjë politikan nuk guxon ta trazojë, po aq më pak ta keqpërdorë historinë e familjes së jasharajve, ata duhet të ndërgjegjësohen se “plumbi” i jasharajve nuk do t’i vrasë e as nuk do t’i plagosë, por ata do t’i vrasë vetëm morali i fjalës së tyre. Të gjithë ata që mëtojnë ta shpërngulin këtë histori, duhet ta kenë parasysh e të dinë se ç’peshë të rëndë mban kjo kullë e jasharajve, mbase këtë peshë e dinë vetëm ata që e kanë mbi supe!
Një i tillë shtrembërim kohë më parë u hetua edhe në Tiranë, kur disa pushtetarë filluan të bëjnë pazar-politikë të llojit të vet me presidencën dhe presidentin e shtetit, disa të tjerë pazar-politikë me njëqindvjetorin-shekullin e shtetësisë së Shqipërisë Londineze, disa të tjerë bënë pazar-politikë me varfërinë e miletit..., disa politikanë “azganë” në Lezhë përkujtuan 568-vjetorin e Besëlidhjes Shqiptare..., një përkujtim a manifestim që u organizua me një protokoll të ndërtuar a të përgatitur nga ana e provincialistëve të pështirë, një protokoll “alla shqiptarçe”, në një manifestim ku as qeni nuk njihte dot të zotin e lëre më të vihej ndonjë rregull..., ishte një protokoll thjesht ballkanas, i cili lëre që edhe kësaj radhe u pshurr në brekë, por edhe “... i turpëroi simbolet e vendit, flamurin, stemën, Besëlidhjen, Kushtetutën e gjithçka tjetër që e kanë shpikur të qytetëruarit dhe me të cilat tallen barbarët”!? - siç do të thotë Artan Lame. E keqja e këtij protokolli u përmbyll me mospërfilljen e presidencës dhe presidentit të shtetit gjegjësisht me atë qytetarin me taban, atë tironsin z. Bamir Topi. “Shkaqet e mosvajtjes” së z. Topi te Kalaja e Besëlidhjes së Lezhës, sot janë aborte dhe pjellë e kurvërisë mediatike sidomos të atyre medieve që mbajnë anën e pushtetarëve!??
Nëse ca parti politike të republikës së Kosovës “japin kokën” për anashkalimin e Kullës së jasharajve dhe ata pushtetarët të Shqipërisë “pa hiri” denigruan protokollin e Kalasë së Besëlidhjes së Lezhës, atëherë çka ndodh me shqiptarët e Maqedonisë dhe me partitë e tyre politike. Parashtrohet pyetja se si e filluan ata vitin e njëqindvjetorit të Shqipërisë së ambasadorëve të Londrës. Cilat ishin e cilat janë “kusuret” e tyre. Nga duhet të degdisin a të shkojnë sidomos kur vihet në dyshim politikëbërja paqësore, sidomos tani kur rrihen dhe vriten të rinjtë shqiptarë. Ç’duhet të bëjnë tani?!! Ata duhet që tani të ulen pranë sofrës së skamnorëve të popullit dhe atyre dertlinjve, pranë asaj sofre burrash ku nuk do të ketë lugë për t’u ngopur me inatet tona histerike, pranë asaj sofre ku do të përjashtohet heshtja jonë kolektive..., nga ajo sofër burrash ku do të përjashtohet çdo bajraktarizëm yni politik, nihilizëm dhe makiavelizëm. A mos vallë krerët e politikës shqiptare sidomos këtu pari në Maqedoni sot, më shumë se kurrë, kanë nevojë të ulen pranë një tryezë buke, për ta diskutuar a llafosur gjendjen tonë të mjerë, qoftë ajo politike, qoftë ekonomike, kulturore a edhe arsimore. Ata duhet ta bëjnë këtë gjë sepse janë të përzgjedhur me votën deliberative të partisë politike që e përfaqësojnë. Ata këtë duhet ta bëjnë, mbase u takon, meqë janë ulur në kryeminderin e “mexhlisit” politik, sepse ata i duhen politikës dhe jo politika atyre, sepse ata e kanë teserën e votuesit, ata nuk kanë nevojë të mbjellin farën e shkurres me shumë gjemba, atë farën e ngatërresave të rrezikshme ndërvëllazërore, ata duhet të dialogojnë (pavarësisht se paragjykohen si forca politike të tërbuara)..., duke u bazuar në konceptin që llafos çështjen shqiptare, atë aktualen dhe të ardhmen..., ata duhet ta dialogojnë pajtimin edhe ashtu të vonuar, ata duhet të takohen..., po qoftë ai takim të jetë larg syve e veshëve të qytetarëve laikë e të rëndomtë.
Ndoshta sot politikanët e Prishtinës dhe të Tiranës nuk kanë nevojë të ulen pranë tryezës së pajtimit partiak, sepse ata kanë shtetet e tyre, sepse edhe ashtu për kotësi hanë kokën e njëri-tjetrit. Politikanët shqiptarë të Maqedonisë gjithsesi se kanë nevojë për një sofër të përbashkët për t’u marrë vesh që të mos ua hajë kokat pala sllave. Ku ta dijë njeri, ndoshta nuk kam të drejtë për këtë që them..., ndoshta pala tjetër na paskësh faj e na paskësh bërë hile!??... Nëse dikush ka një të vetmin “hazërxhevap” ndaj kësaj katrahurës sonë, le ta thotë, ashtu siç do t’i them përafërsisht në fund të këtij vështrimi mikut tim “tapë” (si ky shkrim): do duket e do “shihet” Dita e 28 Nëntorit të 2012-ës.

[fadil lushi]

Fadil LUSHI

MË FAL, NË TË GËNJEVA, “XHANËM”!


Ju, të nderuar lexues, nëse ky shkrim imi i radhës mund të konceptohet si miqësor dhe “paqësor”, që në fillim do të bëj përpjekje të përjashtoj çdo paralelizëm a krahasim historik mes personazheve që “ndoshta padrejtësisht dhe me hile janë përzgjedhur” si protagonistë të këtij opinioni, po njëherazi do të heq mënjanë dhe çdo butafori mashtruese dhe çdo informacion subjektiv, të rremë a edhe shtrembërues. Mbase, në vijim të këtij shkrimi do të diskutohet çështja e nocioneve siç janë “tradhtia dhe gënjeshtra e ca politikanëve këtej pari te nënqielli ynë”!
Njohësit e shkëlqyeshëm të biografive të burrështetasve të njohur botërorë sot mund të thonë se është kënaqësi t’i lexosh ato. Rrugëtimet dhe ecejaket e tyre janë paksa të veçanta si në aspekt politik, ashtu edhe në aspekt psikanalitik. Në ato biografi vihet re kombëtarizmi, po njëkohësisht edhe bezdia dhe “tradhtia” e tyre. Në do ta njohësh karakterin e një populli si dhe vuajtjet e tij, fillimisht duhet ta studiosh psikën e udhëheqësit të tij shpirtëror. Historia jonë shpjegon edhe figurën e Skënderbeut, respektivisht të përkëdhelurit të padishahut, i cili duke u arratisur do ta “zhgënjejë” atë në këmbim të lirisë së shqiptarëve. Një tjetër burrështetas, pa dyshim është edhe themeluesi i Republikës së Turqisë, Qemal Ataturku (babai im më dëftonte se ai kishte pasur prejardhje shqiptare nga e ëma). Për këtë dhe arsye të tjera, udhëpërshkruesi dhe shkrimtari skocez, Lordi Kinross, na tregon një vaki për një arratisje të vogël dhe dinake që kishte bërë Gaziu. Atij i ishte bezdisur ajo pamja e ngrysur e Dollmabahçesë, gjegjësisht rezidencës ku ishte sistemuar dhe largohet pa e njoftuar askënd. Më në fund truprojat e tij e gjejnë diku në një mejhane të Grykës së Bosforit. Kur i sheh truprojat që hyjnë në mejhane, me një qëndrim fëmije kur i merret lodra nga dora, do të thotë: Na zunë! E kishin marrë për ta kthyer në saraj, që t’i shërbejë shtetit”! Këto dy figura, me të drejtë do të ndërtojnë atë asociacion përfytyrimesh pamore e dëgjimore, aq më tepër kur ke parasysh se ata kanë një grup gjaku!? Nëse sot, turqve do t’ua parashtrosh pyetjen rreth “shtrembërimit” të figurës dhe identitetit të Skënderbeut dhe Ataturkut, do të thonë se “..., i gjithë ky lakim s’është kurrgjë tjetër pos një ndotje e historisë apo edhe një emocion i fuqishëm dhe i pakontrolluar i historianëve dhe historiografisë shqiptare”!? Këto dy figura dhe shumë të tjera si këto, asnjëherë nuk tradhtuan, nuk gënjyen e as nuk harruan vendlindjet e tyre!
Nëse ishte një kënaqësi të lexoje biografitë e figurave të lartpërmendura, sot është trishtim t’i kthehesh retrospektivës së disa politikanëve, në veçanti të atyre që dikur me shumë “kollajllëk” ndanë mendjen për të braktisur partinë politike. Po sot, ç’kuptim ka ta tradhtosh, ta gënjesh dhe ta bezdisësh me lloj-lloj broçkullash mikun, fëmijën, votën, partinë, qoftë ajo të jetë në pozitë a në opozitë, fukara, e pasur, apo e (pa) përfillshme. Përgjithësisht, kjo është jo korrekte. E gjithë kjo që u tha më lart, mbase është identike me atë historinë e shkurtër që kohë më parë e kishte ndërtuar një shqiptar nga Tirana, kur kishte rastisur aty pranë semaforëve të “prishur” të metropolës shqiptare. “..., te dritarja e makinës së tij ishte afruar një “lypës jevg” me një karton të varur për qafe. Në karton shkruhej: Jam jetim, nuk kam baba (nuk kam parti politike sakllam dhe të sajdisur - nënvizim ynë), më jep ndonjë lek..., miku i tij që ishte ulur në ndenjësen pranë tij, i paska thënë me shaka: Lekë nuk kam. Kam baba. Më jep pes’ lek të ta jap..., (babanë, gjegjësisht Bamirin). “Lypësi”, shumë i fyer e krejt pezm, ia paska kthyer: Pse ma jep babanë, po nuk ma jep gocën tënde lazdrake dhe mamanë e saj qaramane ..., të parën e mbaj për vete, kurse të dytën ia jap babait, që ka kohë që nuk ka nuhatur erë femre”!!?? Edhe “jevgu lypës” edhe grahësi i makinës tok me mikun e tij kishin gënjyer njëri-tjetrin. E gjithë kjo kishte qenë një gënjeshtër bulevardeske, respektivisht një përfytyrim imagjinar dhe kurrgjë tjetër. E mira e kësaj “gënjeshtre” konsiston në faktin se nuk ishte thashetheme e institucionalizuar.
Që unë, para se të vazhdoj ta diskutoj gënjeshtrën, po edhe tradhtinë institucionale, do të duhet t’u referohem historianëve që cilët thonë se kur “para dy mijë vjetësh”, njerëzia kishte filluar të ngatërrohet, në këtë “dynja” kishte ardhur Jezusi (Isai, sipas islamit), për t’i shpëtuar nga mëkatet dhe gënjeshtrat e tyre. Seç e kishte shpëtuar njerëzimin ai, nuk e di..., seç e kishin kryqëzuar, edhe këtë nuk e di. Mund të them se kohë më parë, këtej shtetit biblik të Maqedonisë antike, sllavomaqedonase a edhe shqiptare, po edhe në hapësirat e Shqipërisë, do “ringjallen gjegjësisht do të ngrihen prej të vdekurish politik, Jezusët shqiptarë” të shekullit XXI gjegjësisht shëtitësit qejfli, po edhe të ashtuquajturit “azilantë a shtegtarë politikë”, të cilët gjatë gjithë jetës, duke qenë viktimë të megalomanisë dhe qaramanisë së tyre, mëtuan të merren me politikë, por ja që nuk shkuan përtej një politikëbërje provinciale dhe të shëmtuar. Këtyre “jezusëve” me teneqe të shpuar e të varur në qafë, që në fillim do t’u mungojë vazhdimësia e dialektikës së komunikimit të mirëfilltë politik. Ata, fillimisht do të zgjedhin dy rrugë: njëra që do t’i rikthejë a do t’i degdisë në oborrin e partisë (së dikurshme) së tyre politike dhe rruga e dytë, që ndoshta do t’i çonte a do t’i kthente në pushtet. Si e para, ashtu edhe e dyta, kinse do t’u mundësojë ta “pasurojnë dhe ta ndryshojnë gjendjen e mjeruar e të përgjumur të partisë së tyre politike prej së cilës dikur ishin larguar vullnetshëm nga ato rrethe partiake”!? Ky largim u hetua në vaktin kur partitë e tyre politike, humbën të drejtën për të drejtuar institucionet legjislative. Pa dyshim se ky (ri)kthim në skenën politike, do të jetë sa teatral, trazues, rebelues, agresiv, brutal, turfullues, emocional, po aq edhe vetëvrasës dhe hiç fare racional. Ca prej tyre do të kërkojnë t’i kthehen kryeminderit të partisë amë (e cila dikur u mundësoi të urbanizohen), të asaj partie prej së cilës në një vakt të kaluar ikën ashtu kokulur, të poshtëruar dhe të hidhëruar. Kjo ikje e tyre ishte bamuni se bashkëveprimtarët nuk u kishin kushtuar asnjë të vetmin kushtrim a edhe një lapidar për së gjalli..., pse i kishin paragjykuar si provincialistë të pështirë, pse nuk ua kishin vlerësuar meritat e kontributet, pse përherë ua kishin tkurrur të drejtat e tyre për t’u bërë kryeparë ose aga-baballarë të partisë. Dhe sot, kur do t’ua parashtrosh pyetjen se pse e gjithë kjo këmbëngulje (e kotë) për të vënë bythët në kryeminderin e partisë, do të japin një përgjigje idiotike, duke thënë se e “gjithë kjo qenkësh punë qejfi a punë lezeti...,” do të thonë se ne ishim të vetmit “namusqarë të sajdisur...,” të asaj partie politike të cilës dikur hajdutët e regjur kinse ua kishin vjedhur edhe ato opinga që u kishin mbetur..., që ua kishin grabitur lirinë e fjalës, të ndërgjegjes dhe të veprimit... dhe kështu duke i lënë përgjithmonë jashtë përkujdesjes së institucionit në fjalë!? Gjymtimi shpirtëror i “jezusëve politikë shqiptarë, gjegjësisht të qejflinjve që bredhin hu më hu”, parti më parti, konsiston në faktin se ata kanë një mori mëkatesh! “Ringjallja” a kthimi i tyre dhe ca dishepujve a apostujve politikë, mbase është produkt i pendimit për gabimet që dikur i kishin bërë.
Meqenëse “kujtesa” e këtyre “jezusëve politikë shqiptarë” është dobësuar, megjithatë nuk kanë të drejtë të harrojnë disa ngjarje me rëndësi politike, po edhe financiare!? Thonë se njerëzit kur humbasin “takatin” mendor dhe emocional, atëherë mëtojnë të bëjnë patriotizëm, o të masturbojnë politikisht! Më fal, nëse të bezdisa, i nderuar lexues.

[fadil lushi]

Fadil LUSHI

“KËSHTJELLA E NEOKOMUNISTËVE”


Ditë më parë rastisa të jem pjesë e një “ndeje”. Në atë mbledhje merrnin pjesë njerëz me karaktere dhe bindje të ndryshme si politike, ashtu edhe ideologjike. Disa ishin të varfër, ca të tjerë pasanikë, po të mjerë, injorantë, nihilistë, megalomanë, provincialistë, bajraktarë dhe “çallamxhi”. Këta të fundit karakterizohen me atë apatinë e tyre mendore e shpirtërore rreth të kaluarës së tyre sa paradoksale, po aq edhe të padefinuar..., njerëz që ende “vuajnë atë urinë për të sunduar”..., njerëz të cilët edhe në këtë pështjellim të madh ekonomik dhe politik pandehin se kanë të drejtë të bëjnë jetë mondane. Kishte edhe të tillë që ishin të ngarkuar e të stërlodhur me ndjenjën e të qenit të ditur, të përkëdhelur, të mençur e të (pashëm) hijshëm si ata “çunat e Stambollit me çorape të bardha”, që kur i lavdëron dhe ua lakon emrat vend e pa vend, ata përjetojnë “orgazmën patologjike”! Në atë “ndejë burrash” kishte edhe ca pleq, mendjendritur që mëtonin të llafosnin të tashmen si dhe ca ngjarje me rëndësi historike, ngjarje që sot e kësaj dite po shtrembërohen dhe po konceptohen si ndodhi të dorës së dytë e të padatuara, në veçanti nga njerëz që ende (ëndërrojnë) jetojnë me të kaluarën e tyre të gjymtuar dhe të zbrazët nga çdo dashuri për atdheun. Kishte edhe të tillë që mbanin kokën mënjanë, ashtu të ”dalldisur”me statusin e pazgjidhur, siç është ai i kombit. Zëri i varfanjakëve nuk dëgjohej dot, pasi ishin tejet të preokupuar me skamjen e cila është ulur këmbëkryq në përditshmërinë e tyre, sa të bezdisshme po aq edhe të njëtrajtshme.
I zoti i shtëpisë më “sistemoi në një cep të papërfillshëm të mexhlisit”. Unë që në fillim u ndjeva “ngushtë”, sepse përballë meje kishte zënë vend ish i përndjekuri dhe i dënuari politik, gjegjësisht ikona e ndërgjegjes tetovare N.N.., përndryshe shoku i klasës në vitet gjashtëdhjetë. (Në këtë shkrim nuk po e përmend emrin e tij nga fakti se ai dikur më kishte “sugjeruar” që në një asnjë mënyrë të mos “manipuloj” me retrospektivën dhe identitetin e tij). Ishte veshur me ca rroba dimri, të cilat ia “kishte dhuruar, për të mos thënë se ia kishte falur” një qytetar i respektuar dhe ish i dënuar politik nga Struga. Prania e tij në atë hapësirë, lëre që u pengonte të tjerëve, por edhe po ua çekuilibronte bisedën dhe rehatinë bajraktarëve dhe trashëgimtarëve të njëmendimësisë gjegjësisht, pseudopatriotëve (hiq mënjanë pleqtë mendjendritur të “mexhlisit”) dhe “shejtanbulla-
njve” me turinj a me fytyra të shëmtuar prej komunisti..., të atyre të cilët që në fillim mëtuan ashtu bythëpraps ta fillojnë dhe mandej të vazhdojnë ta denigrojnë bisedën.

Ai nuk kishte shkuar në atë “mexhlis” që të kërkojë lavdinë dhe lavdet... e as tarafllëqet..., ai nuk kishte vajtur në atë “mexhlis” të kërkojë “rehabilitim” e as zhdëmtim, nuk kishte vajtur të kërkojë e të gjejë kandar për t’ia matur peshën e kontributit të tij dhënë kauzës..., ai nuk kërkonte në kujtesën kolektive të tyre emrin e tij..., nuk kishte vajtur që të rrëfejë historinë e tij prej ish të përndjekuri dhe ish të dënuari politik..., atë ndërgjegjen e tij të trazuar dhe të rebeluar..., ai në atë ndejë nuk kishte shkuar të kërkojë ndonjë status të ri, sepse një të tillë tashmë e ka, atë statusin e ish të persekutuarit politik..., ai nuk e kishte ndërmend të hetojë atë natyrën e psikologjisë së rebelizmit..., atë natyrën që ka kohë që ka filluar t’i shteret e t’i zbehet..., atë historinë e vulës së rebelizmit të tij dhe të të tjerëve, të cilën kurrën e kurrës nuk e shfrytëzoi si favor..., ai as që e kishte ndërmend po as ia donte qejfi që me buzëqeshje ironike dhe pa shprehje njerëzve t’ua shpjegojë a t’ua rrëfejë vuajtjet dhe ndodhitë e tij..., pavarësisht se tej mase ishte i zhgënjyer prej bashkëbiseduesve të tij (me të cilët nuk ka kurrgjë të përbashkët)..., as që e kishte ndërmend të pendohej a të korrigjonte diç nga e kaluara e tij..., thjesht mëtoi t’u mbetej besnik bindjeve, qëndrimeve dhe filozofisë së tij ekzistencialiste!
Ai sikur donte të thoshte ndër buzë se mbi themelet e historisë së tij ndëshkuese a persekutuese ndërtoi lumturinë, mirëqenien materiale (jo të tij) dhe atë moralin e padefinuar dhe të dyfishtë të bashkëvendësve të tij!? Këtë histori dhe këtë mirëqenie ai do t’ua dedikojë të gjithë miqve dhe atyre që sot nuk jetojnë me realitetin e tij... dhe me vulën e rebeluesit të kohës së tij. Ai, harrestarëve sikur donte t’u thoshte se të vërtetën rreth “fajësisë” së tij e dinte vetëm ai dhe askush tjetër. Ai gjatë vuajtjes së dënimit kishte vetëm një të “drejtë” të vuajë bindjet e tij..., ai sikur donte t’ua përcillte informacionin se dikur pushtetmbajtësit, (gjegjësisht) komunistët, lirinë e tij e kishin konvertuar në robëri, atë liri që sot “padrejtësisht” e gëzojnë bajraktarët e moderuar të shekullit XXI, qoftë në kuadër të institucioneve kulturore, arsimore, politike apo edhe të biznesit. Ai do të vazhdojë të thotë se lirinë e tij të dikurshme nuk e mori eteri, ajo nuk u tret e as nuk u zhduk, përkundrazi ajo iu “etiketua” dhe iu bashkëngjit kulakëve me opinga..., atyre që sot “është bërë bajate jeta mondane”!?
Të nderuar lexues, që të mos e ngarkoj e të mos e trash dhe të mos ia nxjerr bojën kësaj historie të shokut të klasës, të viteve gjashtëdhjetë, do të më duhet t’i kthehem një momenti..., kur një bajraktar dhe kulak i moderuar, lëre që nuk ia dha fjalën ikonës tetovare, por përkundrazi duke u jargavit filloi t’ia lakojë, t’ia bluajë, t’ia fërgojë dhe t’ia shtrembërojë bëmat e tij..., dhe sikur ky idiotizëm nuk i mjaftoi, i parashtroi një sërë bajgash - pyetjesh nga më të ndryshmet, si, bie fjala: “Ç’t’u desh të ngucesh me ish “dërzhavën” e Jugosllavisë..., ç’t’u desh të na e prishësh “Bratstvo-edinstvon” !??.., ç’t’u desh të na e prishësh rehatinë e familjeve tona, ç’t’u desh të na e prishësh mirëqenien tonë morale dhe materiale..., ç’t’u desh të fusësh hundën aty ku nuk duhej..., ç’t’u desh të fajësosh e të denoncosh ish-komunistët sllavomaqedonas a edhe shqiptarë. Njëri tha se “komunizmi i Titos” kishte pasur të drejtë kur i kishte arrestuar kundërshtarët e tij ideologjikë”!? Një tjetër shqiptar filloi ta shajë politikën aktuale të shtetit ku jeton dhe vepron. Të gjithë pritnin se ikona “ndoshta” do t’u jepte përgjigje intelektuale, meritore dhe po aq edhe morale, ndonëse e dinin se kjo do të mungojë për faktin se paraprakisht mendjen dhe gojën ia kishin bërë zap. Ai në vend të përgjigjes ua parashtroi pyetjen si vijon: Pse ju, këlysh të kurvit (Titos) dhe ju demokratë të moderuar, që dikur ishit pranë pushtetit të tij, sot, pas kushedi sa vitesh, këmbëngulni ta mbroni atë..., pse gjithë kjo apologji juaja e hapur dhe shterpe e e pështirë..., pse i gjithë ky halucinacion i juaj pamor e dëgjimor..., pse sot e fyeni dhe e denonconi shtetin ku jetoni, kur dihet se juve ky shtet nuk u bëri asnjë të keqe..., pse sot, ju ish-komunistët, mundoheni të ndërtoni fabula me moral të ulët e të dyfishtë, njësoj si të atij të pronarit të shtëpisë publike..., pse e gjithë kjo dashuri e fshehtë e juaja për kohën e njëmendimësisë..., pse sot patriotizmin e rremë e konceptoni si strehë të fundit të frymëmarrjes suaj politike.., pse vazhdoni të shumoheni në ullukët e nevojtores së Partisë komuniste të ish-Jugosllavisë!
E gjithë kjo bisedë e mërzitshme i përngjante leshit të arapit..., thjeshtë, ishte e shtirë.

[fadil lushi]

Fadil LUSHI


“ETIKA” E SHKRIMEVE ME POROSI !?”


“Broçkulla” e radhës me të cilën desha t’ju qeras kësaj here është fryt a pjellë e një provokimi pozitiv që më erdhi nga romani “DITARI I NJË ARTISTI TË TRANZICIONIT”, autor i të cilit është Artan Gj. Hasani. Në një paragraf, autori thotë, pos të tjerash: “..., kam shkruar mijëra faqe letërsi..., shkrime gazetareske dhe askush nuk më njeh. Sigurisht që kjo është gjëma më e madhe për një artist. Nuk kam famë e për pasojë as para... Diçka duhet bërë... Kështu kam vendosur të hap një “dyqan” dhe mbi të të vë emrin e biznesit tim të veçantë: SHKRIME ME POROSI: POEZI, PROZË DHE PËRKTHIME LETRARE SIPAS DËSHIRËS SUAJ! Lokali ku do të zhvilloj zejen time të re është një ish-WC private e falimentuar e qytetit ..., ku dikur ishin “dhjerë” burrat më në zë të qytetit dhe kishte urinuar pothuajse gjithë komuniteti i kurvave të trevës rurale fqinjë”! (Neve nuk na jepet e drejta që të besojmë se vërtet..., z. Artan e kishte bërë këtë gjegjësisht e kishte hapur një “dyqan” të tillë...) Neve na jepet e drejta të besojmë se sot e gjithë ditën e Perëndisë, gjithandej duken “dyqane” ku me porosi përgatiten gjithfarë “kolumnesh”, analizash politike, vështrimesh, punimesh seminarike, magjistraturash po edhe tezash doktorate. (Ky është një fakt a shembull eklatant jo verbues e as i sajuar dhe askush këtë nuk mund ta paragjykoj) Këtë paragraf të huazuar nga romani i lartpërmendur, nuk desha ta kthej a ta shndërroj në subjekt të shkrimit në vijim, përkundrazi dëshiroj të ndërtoj një “harmoni të duhur” me përmbajtjen e titullit në fjalë.
Mediet e shkruara si dhe ato elektronike në Gadishullin Ilirik, padyshim se e kanë historinë e tyre dhe njëkohësisht historinë e etikës së opinioneve, vështrimeve, analizave politike, kolumneve si dhe editorialeve “autonome”, të cilat në vazhdimësi janë botuar në periudhën e njëmendjesisë dhe për të vazhduar si të tilla të duken edhe sot. Thonë se gazetaria në kohën e diktaturës ballkanase kryekëput ishte e politizuar dhe njëkohësisht karakterizohej me fenomenin e fjalës së kontrolluar, të mbikëqyrur, të censuruar dhe në instancë të fundit me atë “fjalën” e shkruar me diktat. Kundërshtarët e sistemit diktatorial, sot do të thonë me (pa?) të drejtë se struktura e shkrimeve ishte e njëtrajtshme, e njëanshme dhe me moral të dyfishtë pavarësisht se disa shkrime kishin për autorë edhe disa pena të njohura të asaj kohe.
Secili njohës i mirë i historisë së mediumeve me të “drejtë” do të thotë se nuk ka kushedi çfarë dallimesh ndërmjet shkrimit të kohës së diktaturës dhe këtij të tranzicionit, sepse si mostra e parë, njashtu edhe e dyta janë të politizuara. Se kjo është kështu, këtë e dinë të gjithë. Nëse sot shkrimet janë më të “avancuara” në krahasim me ato të periudhës diktatoriale, nuk do të thotë se etika dhe autonomia e tyre nuk kanë ngecje të ndjeshme. E gjithë kjo të krijon përshtypjen se të gjithë opinionistët, nëse dikur kishin vetëm një porositës, sot është e kundërta! Po kush janë sot “makiavelistët mediatik gjegjësisht kolumnistët dhe analistët politikë” nga njëra anë dhe, nga ana tjetër, cilët janë porositësit e tyre!? “Gojëkëqijtë”, sidomos ata që nuk duan të “dëgjojnë” për politikë, mund të thonë se të gjithë “analistët” që shkruajnë me porosi nuk janë kurrgjë tjetër pos skllevër të premtimeve të dhëna (për shërbesat) nga partitë politike dhe kryeparët e tyre, nga shteti, a edhe nga ndonjë biznesmen me xhepa të thellë..., “gojëkëqinjët” nuk duan t’i lexojnë shkrimet me porosi, sepse sipas tyre lëre që nuk janë humane dhe emancipuese, por edhe do t’u mungojë ajo struktura e qartë në përmbajtjet e tyre... dhe kur kjo do mungojë, detyrimisht përjashton çdo raport të mirëfilltë mes lexuesit dhe artikullshkruesit.
Që në fillim duhet nënvizuar se soji i shkrimeve të tilla (me porosi) mbase nuk mund të jenë as të arsyeshme, racionale dhe më pak objektive, natyrisht se do t’u mungojë simbolika e së vërtetës, simbolika e pajtimit. Kur do t’u mungojnë këto simbolika, atëherë shkrimet e këtij lloji do të prodhojnë a do të përcjellin informacione të rreme, të imagjinuara, të ekzagjeruara dhe, në instancë të fundit, edhe të paragjykuara. Se lajmit do t’i mungojë burimi i mirëfilltë, kjo nuk është me rëndësi as për “artikullshkruesin e as për porositësin”, me rëndësi është të anashkalohet, të gllabërohet dhe të ekzekutohet edhe ai pak moral që i ka mbetur. Parashtrohet pyetja, si mund ta etiketosh ndryshe gazetarinë në tranzicion? Do ta quash atë “diktatoriale, gazetari e verdhë, gazetari demokratike, gazetari tranzicionale, gazetari e pavarur..., me diktat, me pagesë, gazetari hulumtuese..., shpifëse apo, së fundi, do të detyrohesh ta quash edhe gazetari” që është e (stër) mbushur me gjithfarë shkrimesh “tallava”, ofenduese, tallëse, shpifëse, të paargumentuara, propagandistike, denoncuese e tjerë..., të gjitha këto të shkruara nga (anti) autorë, (anti) gazetarë, apo edhe nga ata të cilëve u mungon integriteti profesional..., nga “çirakët” dhe makiavelistët mediatik..., nga anti (demokratë), nga ata të cilët vazhdojnë të kërkojnë kohën e ikur të diktaturës dhe kockat e kufomave politike të saj. Në gazetat e “pavarura” mund të hasen edhe asi kolumnistë që sa herë një parti politike kalon në opozitë (ata që në vijimësi u shkojnë vërdallë oborreve të partive politike), aq herë u shkaktojnë shqetësime “mentale”..., sepse shtrëngohen të ndërrojnë mendjen, bajrakun partiak, penën dhe ashtu pa “dëshirën e pa vullnetin e tyre” të qëndisin artikullin a analizën e radhës, dedikuar një partie të caktuar politike.
Madje do të mbijnë si kërpudhat pas shiut edhe asi “gazetarësh” të paidentifikuar, ose njerëzish që mëtojnë të prezantohen me gjithfarë nofkash, hiç më pak të përngjashëm, si me ato nofkat e të burgosurve që dikur shkruheshin nëpër muret e qelive të burgjeve të diktaturës a njëmendjesisë..., do të shfaqen edhe të tillë kolumnistë që karakterizohen me atë mentalitetin e tyre provincial e të shtirur..., asish të tillë që nuk kanë forcën që vështrimin ta hedhin përtej hundës së injorancës së tyre..., prej së cilës nuk do shpëtojnë kurrën e kurrës. Këtyre “biçim” gazetarëve “dikush” do t’ua mundësojë të shkarravisin kur të duan, çka të duan dhe për kë të duan..., do të denoncojnë a do të lavdërojnë vend e pa vend, një komb, një histori, një personalitet publik, një përfaqësues të popullit, një prind, një mësues, një ministër, një katund, një zëvendësministër, një shkencëtar apo edhe gjithë mëhallën politike të qytetit tim. Të gjithë këta më lënë përshtypjen se kanë diç të përbashkët me atë profesionin e avokatit, i cili të mbron dhe të përkrah me fjalë pavarësisht nëse ke apo nuk ke të drejtë, pavarësisht se je a jo fajtor!? Madje do t’i ngjasojnë atij “sfungjeri” të shtëpiakes, e cila kur nuk ka punë më të mençur për të bërë, e përdor çdo ditë për të dëlirur “papastërtitë” e kuzhinës së “vjehrrës së fqinjës”, të cilën nuk do ta shohë me sy!? Asnjeri nuk ka të drejtë të adoptojë një filozofi të shkruari, përderisa nuk ndërton një të re.
Të nderuar lexues, nëse më lejohet, këtë shkrim do ta përmbyll me një pohim që ishte hetuar në një shkrim të së nderuarës, Minella Aleksit, ku thuhet edhe kjo: “Shpresoj të kem thënë diçka sipas parimit – nëse ti ke një ide dhe unë gjithashtu, dhe vendosim që t’i shkëmbejmë, atëherë çdonjëri do ketë nga dy ide. Ndërsa, duke pasur dhe duke shkëmbyer nga një euro, atëherë në fund, përsëri mbetemi me një euro”!
P. S.
Botuesit e gazetave thonë se jo gjithmonë pajtohen me pikëpamjet e autorëve të shkrimeve.

[BlueBaron]

Shume aktual ...

[fadil lushi]

I nderuar "kalores i lirise", plotesisht pajtohem me thenjen tende.

[fadil lushi]

Fadil LUSHI



LOJËRAT OLIMPIKE 2012, KOINCIDENCË FATKEQE PËR SHQIPTARËT!?

Njerëzit që merren me studimin e koincidencave sot mund të shtrojnë një sërë shpjegimesh për to. Ata mund të thonë ... se bota është e mbushur me rastësi nga më të çuditshmet që shkojnë tej perceptimit tonë për atë që mund të ketë ndodhur. Koincidencat mund të jenë të bukura, ironike, të mistershme gjegjësisht të pashpjegueshme, historike ose edhe fatkeqe. Një prej koincidencave më të famshme, e cila lakohet prej vitesh, është ajo mes dy presidentëve amerikanë, Linkoln dhe Kennedy, të cilët kanë jetuar në një distancë kohore nga njëri tjetri prej 100 vjetësh. Abraham Lincoln u zgjodh në Kongres më 1846, ndërkaq John Kennedy më 1946..., Linkolni u zgjodh president më 1860, ndërsa Kennedy njëqind vjet më pas, gjegjësisht më 1960..., që të dy u vranë me goditje në kokë..., nga “njerëz jugorë”..., të dy presidentët pushuan së jetuari ditën e mërkurë! Mbase edhe shqiptarëve, në këtë vit, respektivisht në vigjilje të 100-vjetorit të krijimit të shtetit të tyre, u jepet e drejta që të interesohen për Lojërat (verore) Olimpike “Londra 2012”, pavarësisht se (nuk) kanë informacione të mjaftueshme për retrospektivën e këtij evenimenti sportiv (që organizohet një herë në katër vjet), pavarësisht se nuk do t’u interesojë emri i themeluesit të Komitetit Ndërkombëtar Olimpik, Baroni Pjer de Kuberten dhe motoja: Citius, Altius, Fortius (më shpejt, më lart, më fort). Jo se nuk do t’u interesojë 27 korriku i këtij viti, kur do hapen këto lojëra nga Elisabeta II dhe Princi Filip në stadiumin Stratford të Londrës.
Pas gjithë kësaj që u shkrua më lart, do të parashtrohet pyetja se ç’lidhje ka “Londra 2012” me shqiptarët!? Ndoshta dikush do thotë se kjo ndërlidhet me pjesëmarrjen e sportistëve (nga Shqipëria) në këto lojëra si dhe me kryeministrin britanik, David William Donald Cameron, i cili disa ditë më parë një gazete të përditshme dhe prestigjioze të Tiranës ia kishte postuar shkrimin me titull: “Çfarë do të ofrojë “Londra 2012”! Përndryshe ky ishte një “shkrim” me pak histori dhe me shumë të paqarta dedikuar shqiptarëve gjithandej ku frymojnë dhe veprojnë nga njëra anë dhe, nga ana tjetër, mbase ishte edhe “një publicitet pa pare” për turizmin londinez. Së fundi, ky “mesazh gazete” do ta “agresojë ose edhe do ta inatosë” skajshmërisht mbamendjen kolektive të historianëve shqiptarë sa i përket rikujtimit të një të kaluare të tyre, sa të lavdishme, po aq edhe hileqare, gjegjësisht të 100-vjetorit të Konferencës së Londrës!?
Në vazhdim të shkrimit të Cameronit hetohet edhe ky paragraf: “..., unë dua që këto lojëra të jenë më shumë se përshëndetje për atletët në Londër për një verë të vetme. Ne duam të ndërtojmë lidhje të reja dhe të qëndrueshme mes Shqipërisë dhe Britanisë. Nëse ju jeni një student a një akademik, (“inshallah” jo edhe ndonjë historian shqiptar - nënvizim i ynë) është një shans për të mësuar më shumë rreth një vendi..., i cili ka një histori dhe trashëgimi të kështjellave tona..., !?” A mos vallë mes Shqipërisë dhe Anglisë mungojnë lidhje të vjetra, a mos vallë këto dy shtete nuk njihen prej kohës kur edhe babai i kryeministrit britanik as që kishte lindur..., pse vallë “duhet të ndërtohen” marrëdhënie a lidhje të reja dhe të qëndrueshme mes Shqipërisë dhe Britanisë, a mos vallë ato të vjetrat janë shtrembëruar e janë zbehur..., (ata që janë të kllapitur e janë në agoni mos më keq, se kjo histori një ditë do të zbehet e do të harrohet duhet ta heqin nga mendja e tyre) pse a mos vallë ato marrëdhënie për njëqind vjet u heshtën njëanshëm, ndaj një hileje historike që ua bënë shqiptarëve..., a mos vallë sot e gjithë ditën e Perëndisë historianët dhe politikanët shqiptarë “për hatër të Anglisë” do të duhet të dergjen nga varfëria e mbamendjes, a mos vallë do të duhet të bëhen foshnjarakë e qaramanë që njëherë e përgjithmonë t’i harrojnë hilet e bëra nga ana e Konferencës së Londrës dhe e ambasadorëve të saj..., a mos vallë kjo nuk flet për një të vërtetë apo edhe për një gënjeshtër, po qoftë ajo të jetë edhe historike. Historianët anglezë, sot me të padrejtë do të thonë se pse këto dredhi e shtrembërime duhet t’i ngjiten vetëm Londrës, kur dihet se ambasadorët rrospi, që ua morën “masën e samarxhiut” shqiptarëve nuk ishin “toptan” britanikë!?
Se Lojërat Olimpike (verore) “Londra 2012” janë koincidencë fatkeqe për shqiptarët, nuk ka kurrfarë dyshimi, aq më tepër kur ke parasysh se po këto lojëra të radhës përkojnë a janë të lidhura ngushtë me “...17 dhjetorin e vitit 1912, kur në Londër filloi punën mbledhja e ambasadorëve të gjashtë fuqive më të mëdha të asaj kohe..., në një konferencë ku duhej të shpallet a të pranohen kufijtë e shtetit shqiptar autonom..., a mos vallë, sot, historianët tanë nuk e dinë se kjo mbledhje u shty dhe mbeti për t’u caktuar pas disa muajsh si pasojë-shkak i grindjeve ndërmjet Austro-Hungarisë dhe Italisë, nga njëra anë, Rusisë dhe Francës, nga ana tjetër..., a mos vallë nuk dinë se takimi i radhës u organizua më 22 mars të vitit 1913, ku e tërë Kosova, Rrafshi i Dukagjinit dhe Maqedonia shqiptare i mbetën Serbisë, ndërsa pjesët e tjera të Shqipërisë së Veriut iu dhanë Malit të Zi. Më 19 korrik 1913, Konferenca e Londrës do ta njohë shtetin e pavarur gjysmak shqiptar dhe më datë 11 gusht 1913 kjo konferencë përfundimisht do të caktojë në hartat gjeografike vijën e kufirit ndërmjet Shqipërisë dhe Greqisë..., me ç’rast Çamëria do të mbetet jashtë territorit shqiptar!?” (ky paragraf është huazuar nga një shkrim i botuar kohë me parë në “Forumi Shqiptar”).
Sot askush nuk mund t’ua heqë të drejtën shqiptarëve që t’i rikujtojnë hilet që një shekull më parë, ua kishin bërë ambasadorët rrospi të Konferencës së Londrës, një konferencë që sot e kësaj dite në sytë e shqiptarëve duket si një “..., monument i gjallë i një historie të trishtuar, hipokrite dhe poshtëruese”..., një monument që nuk harrohet dhe rrëzohet - rrënohet dot kollaj...!
Që e gjithë kjo ishte një vendim qelbësirë, një devijim i rëndë, sa politik po aq edhe historik, këtë e dinë të gjithë historianët..., por ama, ata që nuk kanë njohuri të mjaftueshme ndaj gjeografisë politike të Ballkanit, me të drejtë parashtrojnë pyetjen se pse e gjithë kjo Shqipëri me shumë popullatë, na qenkësh kaq e vogël..., pse na qenkësh...!
Në ditën e hapjes së Lojërave Olimpike (verore) “Londra 2012” respektivisht gjatë parakalimit a defilesë së shteteve pjesëmarrëse, a thua vallë sportistët shqiptarë, do të prezantojnë Shqipërinë politike apo atë londineze (1912-13) , atë të Versajës (1919), atë të Rambujesë (1999), atë të Konçullit (2001), ose edhe atë të Maqedonisë Ohri (2001)!?
Hë ti, i nderuar lexues, në di diç më tepër se ky opinionbërës, thuaj se ç’ngatërresa na nxorën këto pesë (mos) marrëveshje ndërkombëtare për një komb (disa prej të cilave sot e kësaj dite mbeten të trishtueshme për shqiptarët). E gjithë kjo të krijon përshtypjen se a mos vallë vendlindja dhe datëlindja e Shqipërisë do jetë me “dy palë thonjëza”, siç do të thotë prof. Ramiz Kelmendi, a mos vallë “vendlindja dhe datëlindja e saj” do duhet të jetë Vlora e Ismail Qemalit apo “bordelloja e ambasadoreve” që dikur ndodhej në rrugën me “drita të kuqe” të Londrës? A mos vallë kjo koincidencë duhet të jetë një perceptim yni i vërtetë a i gabuar ? Unë nuk e di!?

[smokkie]

Pordhe me rigon.

[white_snake]

Na bere corbe!
S'po marr vesh c'lidhje kane lojrat olimpike me faktet historike qe ke permend.
S'po ta kuptoj thelbin e postit relativisht me titullin qe i ke dhen edhe krahasimin qe ke parashtruar ne hyrje te temes!

[fadil lushi]

I nderuar "white snake", po zoterote eshte e drejte e yte te parashtrosh pyetjen se c'lidhje kane lojerat olimpike me faktet historike.., ja po te pergjigjem: thjeshte kane lidhje me koincidencat.., me vjen keq qe edhe kete nuk do e kuptosh.