
Postuar më parë nga
Vesel Hysa
PËR MOMENTIN apo HË PËR HË ?
Vargut të shprehjeve dhe fjalëve që i kemi futur pa nevojë në gjuhën tonë, në kohë të fundit i është shtuar edhe togfjalëshi ndajfoljor kohor “për momentin” duke dashur të shprehim një aktivitet të caktuar në një kohë jo shumë të largët. Për shembull:
- A po lexon diçka, Agim?
- Për momentin e kam në dorë një roman të Kadaresë.
Ose:
Në Fakultetin e Filologjisë për momentin janë regjistruar gjashtëdhjetë studentë. Për momentin nuk dihen shkaqet e aksidentit automobilistik. Ata për momentin s’na kanë njoftuar se kur do të vijnë,etj.
Fjala moment, e marrë nga latinishtja (momentum, -i - lëvizje, forcë, energji, çast vendimtar, zhvillim, periudhë), me kuptimin që mëton ta ketë në fjalitë e sipërshënuara dhe me formën që po përdoret, nuk është e përfshirë në FGJSSH. Aty është shpjeguar si term i stilit libror si : çast i rëndësishëm, i vështirë, i nisjes, kritik, i fundit etj., ndërsa si njësi frazeologjike shkencore në fushën e fizikës : momenti elektrik, magnetik, i forcës.
Duket se ndërtimin “për momentin” ta kenë futur në përdorim “përkthyesit” tanë nga gjuhët e huaja, të cilët, kur bëjnë punën e tyre, rrallë marrin mundimin të shfletojnë fjalorë për ta gjetur kuptimin e saktë të fjalës a shprehjes që përkthejnë dhe e bëjnë atë ad litteram (fjalë për fjalë), duke e lënduar kështu sistemin garamatikor të gjuhës shqipe.
Kjo shprehje e gabuar është përkthim fjalë për fjalë nga frëngjishtja i lokucionit ndajfoljor “pour le moment”(lexo: pur lë moma), për të cilin, shkrimtari, leksikografi e poligloti unë i njohur Vedat Kokona e ka dhënë shqipërimin “tani për tani” dhe jo “për momentin”.
Shprehja frazeologjike “tani për tani”, sipas FGJSSH-së ka edhe këto sinonime: hëpërhë, tani për tani, dora-dorës, tash për tash, sot për sot, përkohësisht.
A s’është i qortueshëm përdorimi i kësaj shprehjeje të huaj në ligjërimin e shqipes në vend të kaq shumë barasvlerësve të bukur e të përshtatshëm të gjuhës sonë?
__________________________________________________ __________________________________________________ __________
Gjuha ime e shkruar është atdheu im. Kush e përdhos gjuhën time të shkruar, e përdhos atdheun tim.
MORIS DRYON ( Maurice Druon) shkrimtar e akademik francez
Krijoni Kontakt