Keqpërdorimi i gjuhës shqipe

[Viola.V]

Microsoft duhet perkthyer?

Po Benz, BMW, Armani etj. do i perkthejme?

Duke ju permbajtur thenies se autorit : " Mirëpo një gjë është shumë e pakuptueshme dhe e patolerueshme. E kjo është përdorimi i barbarizmave (fjalëve apo shprehjeve të huazuara pa nevojë nga një gjuhë tjetër) të ndryshëm në vend të fjalëve të bukura dhe të ëmbla shqipe.
Këta lloj barbarizmash i hasim në jetën e përditshme tek ata nga të cilët pritet më së paku. E këta janë udhëheqësit më të lartë shtetërorë, pra parlamenti , qeveria, mediet e shkruara e elektronike etj. Me të vërtetë këta njerëz dhe këto institucione po të dinin vlerën dhe rëndësinë e gjuhës nuk do të bënin shkelje të tilla."= = Beni sic them une, mos beni sic bej une!

Tolerim = durim , lejim .
Barbare = mizore
Parlament = kuvend
Media = mjet komunikimi , gazetaria ..etj
Institucion = themelues , krijues , ndertim ( ndertesa ).
........


Persa i perket fjaleve te tua Benz, BMW, Armani dhe mikrosoftit tim autori vete ka thene : "Eshte plotësisht e kuptueshme se gjuha shqipe sikurse edhe shumë gjuhë tjera në botë të huazojë fjalë të reja të cilat nuk ekzistojnë në fjalorin e sajë "

Mbi te gjitha : Gjuha eshte nje qenie e gjalle = The language is a living thing !
Lind , krijohet , zhvillohet dhe tek-tuk huazon ndonje fjale te huaj .

[Qyfyre]

Duke ju permbajtur thenies se autorit : " Mirëpo një gjë është shumë e pakuptueshme dhe e patolerueshme. E kjo është përdorimi i barbarizmave (fjalëve apo shprehjeve të huazuara pa nevojë nga një gjuhë tjetër) të ndryshëm në vend të fjalëve të bukura dhe të ëmbla shqipe.
Këta lloj barbarizmash i hasim në jetën e përditshme tek ata nga të cilët pritet më së paku. E këta janë udhëheqësit më të lartë shtetërorë, pra parlamenti , qeveria, mediet e shkruara e elektronike etj. Me të vërtetë këta njerëz dhe këto institucione po të dinin vlerën dhe rëndësinë e gjuhës nuk do të bënin shkelje të tilla."= = Beni sic them une, mos beni sic bej une!

Tolerim = durim , lejim .
Barbare = mizore
Parlament = kuvend
Media = mjet komunikimi , gazetaria ..etj
Institucion = themelues , krijues , ndertim ( ndertesa ).
........


Persa i perket fjaleve te tua Benz, BMW, Armani dhe mikrosoftit tim autori vete ka thene : "Eshte plotësisht e kuptueshme se gjuha shqipe sikurse edhe shumë gjuhë tjera në botë të huazojë fjalë të reja të cilat nuk ekzistojnë në fjalorin e sajë "

Mbi te gjitha : Gjuha eshte nje qenie e gjalle = The language is a living thing !
Lind , krijohet , zhvillohet dhe tek-tuk huazon ndonje fjale te huaj .

Nuk jane thjesht fjale, por jane kompani. Edhe kur kane perkthim, nuk perkthehen. Kompanise "Apple" nuk do i themi "Molle".

Gjithashtu nuk ka nevoje per gjysem faqe pergjigje. Ata qe dine cfare duan te thone, e thone me 2 rreshta.

[penible]

Me leje?

Jam shume dakort me hapesen e temes: Neve duhet mbi te gjitha te flasim shqip dhe bile edhe ta permiresojme ate. Deri ketu jemi te gjithe dakort me ckam pare.

Por, kur neve qe jetojme larg atdheut vijme ne shqiperi, shohim qe bashkeatdhetaret tane qe jetojne atje, perdorin shume me teper zhargone ne italisht, anglisht apo turqisht. Si i behet?

Nuk dua te shfaqesoj disa apo te fajesoj te tjeret por me duket mese normale kur punon dhe jeton ne nje vend te huaj, te harrosh disa fjale ne momente te caktuara dhe fjalet e gjuhes se huaj te vijne me shpejt ne goje. Ky nuk quhet tangerllik por thjesht humane (ups me fal: njerezore).

Ata qe sduroj dot une jane disa tipa neper kafe qe duan te tregojne "kulturen" e tyre, duke bertitur dhe pa respektuar asgje..

Se dyti, shqipen e gazetave dhe te disa televizioneve qe ka marre intonacione italishte dhe zhargone te 100 gjuheve te botes. Si doni ju qe shqipetaret, kudo qe jane, te ruajne nje shqipe te paster kur mediat flasin ne ate menyre?

[-BATO-]

Une vete nuk jam Etimologe dhe nuk e kam idene e kesaj fushe , di vetem drejtshkrim dhe gramatike ( qe me eshte bere lemsh keto kohet e fundit ).

Në drejtshkrim nuk je keq, po ajo që vërej është përdorimi i pavend i shkronjës së madhe në fillim të fjalëve. Tek një kryetemë e këtij forumi ka disa libra drejtshkrimi dhe gramatike dhe aty mund të shohësh se cilat fjalë fillojnë me shkronjë të madhe.

Thanx to you , u riktheva dhe po lexoja per prejardhjen e gjuhes shqipe . Nga studimet e gjuhesise , pashe nje debat te zjarrte mbi hershmerine e gjuhes shqipe. Sipas ketyre studimeve , "gjuha shqipe eshte nga gjuhet me te hershme ne bote, madje themeli i tere gjuheve të tjera." ( ?!?! )

Nuk ka asgjë për t'u çuditur. Në lashtësi gjuhët e popujve të rajonit tonë kanë qenë të afërta, po me kalimin e kohës këto gjuhë janë larguar. Këto gjuhë të lashta afrojnë më shumë me shqipen dhe rrënjët e atyre fjalëve i gjen tek shqipja e sotme.
Sa për japonishten, duhet të kuptosh që krahas shkrimeve të sakta ka edhe të gabuara. Duhet të dish të zgjedhësh sepse jo çdo gjë që lexohet është e saktë.

[HELEN OF TROY]

Kete teme e ke hapur se ka vlera ETHNOLOGJIKE ( ethnos = komb ne Shqip ?! )dhe eshte interesante apo te hakmerresh me ata qe tallen me ty ?!
Me sa kam vene re une shume njerez flasin Shqip ketu me perjashtim te ndonjerit qe shprehet ose Anglisht ose Greqisht ne te tere frazen .

ps: Αν δεν θα είχαμε άλλες εμπειρίες
δεν θα μπορούσαμε να είχαμε καθόλου επιτυχίες !
( An dhen tha ixame ales embiries
dhen tha borusame na ikame katholu epitiqies !)

Nuk e di a do shume mundim te kuptosh se kete teme e hapa sepse me pelqevi
cfare eshte ajo qe ta ben kaq te veshtire te kuptosh temen ?
psh: ti ne 10 postime ne nga ato 9 flet anglisht cfare duhet te bej une te te pyes pse flet angisht?
clidhje ka kjo qe shkruajte ne greqish me temen?
te na tregosh kapacitetin.zgjaursine ,gjuhet e huaja?
se me temen eshte komlet jashte temes

[HELEN OF TROY]

Shqipja është gjuhë e folur dhe e shkruar. Ajo përdor tingujt (gjuha e folur) dhe shkronjat (gjuha e shkruar), fjalët dhe rregullat gramatikore me anë të të cilave fjalët lidhen në fjali dhe marrin një kuptim të caktuar. Fjalët dhe rregullat e kombinimit të tyre formojnë një sistem, çdo pjesë e të cilit është e lidhur me pjesët e tjera. Tërësia e rregullave të lidhjeve të fjalëve formon strukturën e këtij sistemi.

Gjuha shqipe i përket familjes së gjuhëve indoevropiane. Shqipja formon një degë më vete në familjen e gjuhëve indoevropiane, pra nuk ka lidhje birësie me asnjërën nga gjuhët e sotme idoevropiane.

Gjuha shqipe sot flitet në Shqipëri dhe jashtë kufijve të saj në Kosovë, në territorin ndëmjet Shkupit, Gostivarit, Tetovës dhe Dibrës, në Preshevë, në Bujanovë dhe në Medvegjë, në Krajë, në Ulqin me rrethina deri në Tivar dhe në Camëri. Shqipja, pra flitet në viset perëndimore të Ballkanit, aty ku kryqëzohen rrugët që lidhin Lindjen me Perëndimin, pikërisht në atë rajon që ka qenë djepi i qytetërimit antik evropian.

Rreth dy mijë fjalë të shqipes janë me origjinë indoevropiane: kokë, ditë, natë, dimër, ujë, ha, pi, jam, kam, zog, dem, elb etj.

Shqiptarët janë pasardhës të Ilirëve dhe gjuha shqipe pasardhëse e ilirishtes. Nga kjo gjuhë na kanë mbetur veçse pak fjalë të cilat mund të shpjegohen me gjuhën shqipe: sika=thika, peli=pleq, aspetos=i shpejtë. Dhe disa emra gjeografikë dhe emra personash Ilirë mund të shpjegohen me fjalë të shqipes. Kështu p.sh. Dardania është shpjeguar me fjalën shqipe dardhë, Dalmatia me shqipen del me, dele, Ulkin me shqipen ulk, ujk, Dimalum me shqipen di mal, dy male, Bardhul me shqipen i bardhë, Daz me shqipen dash.

Në vitin 168 para erës sonë, Iliria u pushtua nga romakët. Filloi kështu një periudhë që zgjati për më shumë se pesë shekuj. Në shekullin e VII Shqipëria u pushtua nga sllavët, kurse në shekullin XV nga turqit otomanë. Pushtimi otoman vazhdoi pesë shekuj deri më 28 nëntor 1912.

Gjatë kësaj periudhe të gjatë pushtimi, gjuha dhe kultura shqiptare kanë qenë nën ndikimin e gjuhës dhe kulturës latine, greko-bizantine, sllave e turke. Gjenden në shqipe fjalë me origjinë nga greqishtja e vjetër latinishtja, greqishtja bizantine, sllavishtja, turqishtja etj. Nga greqishtja e vjetër kanë hyrë fjalë të tilla si: drapër, lakër, qershi, shpellë; nga latinishtja: arë, kalë, mbret, furkë, ungj; nga greqishtja bizantine: fis, ikonë, kollogjer, manastir; nga sllavishtja: gjobë, lopatë, pushkë, opingë, rob, si dhe toponime: Berat (bel+grad), Dropull (Drino+polje), Konispol (kon+polje), Velipojë (velike+polje), Zadrimë (za+Drin), Zagori (za+gor); nga turqishtja: tepsi, pazar, cohë, bahçe, oxhak, sobë, jastëk, ilaç etj.


Është e vërtetë që shqipja ka pësuar ndikime nga gjuhët e huaja sidomos në leksik, po është po kaq e vërtetë që ajo ka shfaqur aftësi për ti asimiluar dhe ndryshuar sipas modelit të vet huazimet, duke treguar forcën dhe gjallërinë e saj. Kështu fjalët e greqishtes së vjetër drapanon, kerasia, spileon, në shqip dalin drapër, qershi, shpellë; në latinisht arvum, vicinium, impertorem në shqip arë, fqinj, mbret; në sllavisht glob, opanak, ravnica në shqip gjobë, opingë, rrafshë.


Gjithsesi gjatë periudhës që vendi ynë, kultura jonë, gjuha jonë, ishin nën influencën e kulturës e të gjuhës latine, greko-bizantine, sllave, turke, gjuha shqipe ka ruajtur origjinalitetin e vet si gjuhë indoevropiane me strukturë fonetike, gramatikore e leksikore të veçantë.


Në historinë e Shqipërisë dhe shqiptarëve Rilindja shqiptare (XIX-XX) zë një vend të veçantë. Gjatë kësaj periudhe, problemet e gjuhës u bënë pjesë përbërëse e programit të Rilindjes shqiptare, e cila, me alfabetin e Shoqërisë së Stambollit (1878) hodhi bazat për zgjidhjen e problemit të alfabetit të gjuhës shqipe, i cili përfundimisht u zgjidh në Kongresin e Manastirit më 1908. Në bazë të alfabetit të gjuhës shqipe është alfabeti latin.


Dokumentet e para të shkruara të shqipes i përkasin shekullit XIV. Libri i parë i shkruar është "Meshari" i Gjon Buzukut që i përket gjysmës së dytë të shekullit XVI(1555). Ka mundësi që tradita e shkrimit të shqipes të ketë qenë më e vjetër. Shqipja është shkruar në dy dialekte kryesore, në gegërisht dhe në toskërisht. Vepra e parë toskërisht është "E mbësuame e krieshterë", shkruar nga Lukë Matrënga dhe botuar në Romë më 1592. Shqipja ka vazhduar të shkruhet në dy dilekte deri më 1972, kur toskërishtja letrare u shpall gjuhë letrare kombëtare ose gjuhë letrare e njësuar ose më mirë gjuhë standarte.

[xani1]

Gjuhën shqipe e prishin më së shumti ata që e kan obligim profesional që ta ruajnë,e ata janë : mediat dhe politikanët

Shumë e saktë, drinibini.

[xani1]

TA FLASIM SHQIPEN PA SLLAVIZMA

Selman Vokshi

Ta duam, ta mësojmë, ta flasim e ta shkruajmë
Shqipen tonë të bukur, pa gabime e bastardime.

Për ju prindër shqiptarë,
Për ju nxënës shkollarë,
Kosovare e kosovarë,
Shkrova këtë poezi,
Me të vetmen porosi:
“Shqipen tonë të mrekulluar,
të dashur e të praruar,
sa më parë për ta liruar,
prej shkinishtës së tepruar,
që aq shumë e ka kapluar,
që më nuk duhet duruar,
pa pasur aspak nevojë,
për çdo ditë po e zëmë me gojë.”
Pse dërzhavë e jo shtet?!
Pse zavodë e jo ent?!
Pse strujë e jo korrent?!
Pse kaish kur ai është rrip?!
Pse opshtinë e jo komunë?!
Pse vilushkë e jo pirun?!
Pse gollub e jo pëllumb?!
Pse tost e jo brumë?!
Pse rekë kur ai është lumë?!
Pse porez e jo tatim?!
Pse nagradë e jo shpërblim?!
Pse reshenje e jo vendim?!
E pse i thoni frizhider?
Kur ai është frigorifer.
Të flasim shqipen pa gabime
Kjo është porosia ime.
Pse sobë e jo dhomë?!
Kur e kemi shprehjen tonë?!
Pse gumë e jo gomë?!
Pse stanicë e jo stacion?!
Pse upravlaç e jo timon?!
Pse penzi e jo pension?!
Pse mast e jo yndyrë?!
Pse stub e jo shtyllë?!
Pse pivë e jo birrë?!
Kur tingëllon shumë më mirë?!
Pse carinë jo doganë?!
Pse zadrugë e jo kooperativë?!
Pse halinë e jo fustan?!
Pse pasosh e jo pasaportë?!
Po pse shargarepë e jo karrotë?!

Për të folur shqipen mirë
Duhet pasur shumë dëshirë.
Pse krevet e jo shtrat?!
Pse stomak e jo bark?!
Pse plloçë e jo pllakë?!
Pse grealicë e jo nxehëse?!
Pse pod e jo dysheme?!
Pse bubrek e jo veshkë?!
Pse breske e jo pjeshkë?!
Pse praznik e jo festë?!
Pse dnevnik e jo ditar?!
Pse konop e jo litar?!

Pse bollnicë jo spital
Pse vazduh e jo ajër?!
Pse zejtin e jo vaj?!
Pse poziv e jo ftesë?!
Pse stan e jo banesë?!

Prandaj ta flasim me dëshirë,
Gjuhen tonë shumë të mirë,
Se ky fjalor i mallkuar
Pa nevojë i huazuar
Shqipen tonë e ka dëmtuar.
Ky fjalor i çoroditur,
Shqipen tonë e ka tronditur.
Shqipja jonë është shumë e pasur,
Është e ëmbël, është e dashur,
Është gjuhë e moderuar,
Është krejtësisht e njësuar,
Është në botë e respektuar.
Këtë kurrë s’duhet harruar.
Prandaj të flasim me dinjitet,
Me përkushtim e me vullnet.
Të flasim bukur, e të flasim lehtë,
Të flasim pastër siç e do ky vend.
Këto fjalë të huaja t’i hedhim në det.
Dhe t’i harrojmë, pra përgjithmonë,
Se nuk kanë vend më në shqipen tonë.
Ne se kemi aspak vështirë,
Që shqipen tonë ta flasim mirë.
Gjuhën e ëmbël, gjuhën letrare
Gjuhën e bukur - gjuhën amtare.

Gjilan, maj 1998

TË FLASIM PA SLLAVIZMA

Halil Xani

E zgjata pak këtë poezi
Le të jetë kjo porosi
Për nxënës, prindër e arsimtarë
Se gjuha jonë është sikur ar
Ka plot fjalë-margaritarë
Këto sllavizma t`i harrojmë
Nga e folmja t`i mënjanojmë
Kjo porosi nuk është e sotit
Kemi amanet prej burrave të motit
PRA:
Pse ulicë e jo rrugicë
Pse jo poç po sijalicë
Pse jo rimorkio po prikolicë
Pse jo shpojës po bushalicë
Pse vodovod e jo ujësjellës
Përse branë e jo ujëmbledhës
Përse shina jo binarë
Pse çuvar e jo rojtar
Pse jo ndeshje po sudar
Pse ostallë jo tavolinë
Pse okolinë e jo rrethinë
Pse granicë e jo kufi
Pse majstor e jo zanatli
Thua tabëll e jo tabak, burrë
Përse thua zid e s`thua mur
Pse prezore jo dritare
Thua zheg e vapë është fare
Përse, përse o lum daja
Në vend shkuja, thua promaja
Përse vallë soka të themi
Fjalën lëngje kur e kemi…

[K.i EPERM]

Prandaj ta flasim me dëshirë,
Gjuhen tonë shumë të mirë,
Se ky fjalor i mallkuar
Pa nevojë i huazuar
Shqipen tonë e ka dëmtuar.
Ky fjalor i çoroditur,
Shqipen tonë e ka tronditur.
Shqipja jonë është shumë e pasur,
Është e ëmbël, është e dashur,
Është gjuhë e moderuar,
Është krejtësisht e njësuar,
Është në botë e respektuar.
Këtë kurrë s’duhet harruar.
Prandaj të flasim me dinjitet,
Me përkushtim e me vullnet.
Të flasim bukur, e të flasim lehtë,
Të flasim pastër siç e do ky vend.
Këto fjalë të huaja t’i hedhim në det.
Dhe t’i harrojmë, pra përgjithmonë,
Se nuk kanë vend më në shqipen tonë.
Ne se kemi aspak vështirë,
Që shqipen tonë ta flasim mirë.
Gjuhën e ëmbël, gjuhën letrare
Gjuhën e bukur - gjuhën amtare.

Gjilan, maj 1998

[K.i EPERM]

TË FLASIM PA SLLAVIZMA

Halil Xani

E zgjata pak këtë poezi
Le të jetë kjo porosi
Për nxënës, prindër e arsimtarë
Se gjuha jonë është sikur ar
Ka plot fjalë-margaritarë
Këto sllavizma t`i harrojmë
Nga e folmja t`i mënjanojmë
Kjo porosi nuk është e sotit
Kemi amanet prej burrave të motit

Përshendetje i nderuari xani1 ,përshendetje për arsmtari,gjithashtu