Donika e harruar e Kosovës

[ARIANI_TB]

Sa herë që diplomatët perëndimorë flasin për gabimet apo dështimet e institucioneve të Kosovës, ata e gjejnë, në fund të fjalisë, një arsyetim, i cili tingëllon kështu: „Ç’t’i bësh – Kosova është shtet i ri“. Është një ngushëllim bizar, sepse një arsyetim i tillë nuk përmendet kur është fjala për Malin e Zi, po ashtu një shtet mjaft i ri. Madje të njëjtët diplomatë perëndimorë - ndonëse mund të kenë antipati ndaj ndonjë politikani prijës malazias - e pranojnë hapur se janë të entuziazmuar me profesionalizmin e politikanëve dhe diplomatëve të Malit të Zi. Për fat të keq togu i fjalëve „Ç’t’i bësh – Kosova është shtet i ri“ ka filluar t’u pëlqejë politikanëve të Kosovës, sepse, në këtë mënyrë, nuk kërkohen shpjegime të tjera, as përgjegjësi. Shtet axhami, kalama, pra! I falen të gjitha.
Jo, janë disa gjëra që duhet të diskutohen. Janë disa gabime që duhet të bëhen publike, sepse duhet t’i dinë të gjithë ata që janë të interesuar të jenë pjesë e debatit publik për të tashmen dhe të ardhmen e Republikës së Kosovës. Sebep i këtij teksti u bë një lajm në lidhje me një gabim - me apo pa dashje - të Ambasadës së Republikës së Kosovës në Berlin. As sivjet dhe as vjet kjo përfaqësi diplomatike nuk e ka ftuar në pritje në përvjetorin e pavarësisë së Kosovës Donika Gërvallën, aktiviste e shquar për lirinë e Kosovës. Nuk po përdorim menjëherë fjalë të tjera të mëdha për punën e Donika Gërvallës, sepse shumë fjalë të mëdha në Kosovë i ka hëngër dreqi e janë devalvuar nga përdorimi vend e pavend. Ambasada e Kosovës në Berlin është arsyetuar se ka një staf të ri diplomatik, se nuk ka adresar të kompletuar, se ftesa qenkësh dërguar në adresë të gabuar. Pra, brenda një përgjigje kemi kundërthënie – nga njëra anë: nuk kemi adresar të kompletuar, nga ana tjetër: e kemi dërguar ftesën në adresë të gabuar.
Natyrisht pas këtij gabimi - ndoshta të paqëllimshëm - mund të gjenden një mijë arsyetime e shfajësime. Por, duket indikative që Donika Gërvalla nuk është ftuar as vjet, as sivjet në pritjen për korin diplomatik dhe për bashkatdhetarë, aktivistë dhe patriotë të vetëshpallur që e ka organizuar Ambasada e Republikës së Kosovës në Berlin. Ky gabim, i cili hajde ta zëmë se ka ndodhur vërtet pa dashje, mund të përmirësohet nëse ambasadori Vilson Mirdita, i cili për dallim prej disa kolegëve të tij bile është i pasherr dhe nuk është shpifarak kafehanesh si ndonjë diplomat tjetër i saporreshkur nga shërbimet partiake, pra ky gabim mund të ndreqet nëse ambasadori Mirdita kujdeset që në të ardhmen të mos ndodhë diçka e tillë. Shteti e tregon madhështinë kur i përmirëson gabimet e tij. Diplomacia duhet t’i prijë shtetit me madhështi. Tani ambasadori Mirdita, i cili është arsimuar në Gjermani, do duhej të kujdesej që vartësit e tij në të ardhmen të jenë më të kujdesshëm, ta kompletojnë adresarin, sepse kjo është ndër punët e para që duhet t’i bëjë një ambasadë, qoftë ajo edhe e Kosovës, e shtetit axhami.
Larg spekulimeve për motivet e mosdërgimit të ftesës për Donika Gërvallën, por adresa e saj mund të gjendet lehtë. Ajo është një personalitet publik, nuk ka gazetar gjerman që është marrë seriozisht me Ballkanin e që nuk e ka kontaktuar Donika Gërvallën. Nuk ka aktivist serioz të Kosovës në Gjermani që s’e njeh. Si zëdhënëse e Degës së Lidhjes Demokratike të Kosovës në Gjermani ajo ka qenë zë i fuqishëm, i arsyeshëm, i logjikshëm i Kosovës gjatë viteve të okupimit serb dhe gjatë luftës ajrore të NATO-s për çlirimin e Kosovës. Derisa jo pak politikanë të Kosovës belbëzonin ndonjë gjuhë të huaj, Donika Gërvalla ishte mbrojtëse e kauzës së Kosovës nëpër studiot e televizioneve gjermane, radiove, në tribuna publike etj. Gjatë luftës së NATO-s, kur mijëra shqiptarë vriteshin dhe dëboheshin nga shtëpitë e tyre, ajo ka qenë fytyra e shqetësuar, dhembshurisht e bukur dhe civile e Kosovës në televizionet gjermane. Si e tillë ajo ka qenë e pranishme në çdo familje gjermane, që në atë kohë, para 11 vitesh, me interesim të madh përcillte ngjarjet dhe luftën në Kosovë, sepse – të rikujtojmë – në atë kohë, në vitin 1999, për Kosovën hyri në luftë edhe Gjermania, më shumë se gjysmë shekulli pas Luftës së Dytë Botërore. Atëherë elita politike ishte përbetuar që Gjermania, për shkak të zvetënimit moral në Luftën e Dytë, kurrë më s’do merrte pjesë në asnjë luftë.
Ata që i kanë bërë argat falas Kosovës në frontet mediale, atje ku nuk shiten dardhat e kalbura patriotike, e dinë që Donika Gërvalla, ndonëse s’kishte ndonjë ekip të hairit pas vetes, megjithatë me sukses kishte arritur të demaskonte propagandën e gjithanshme kundër luftës së NATO-s për çlirimin e Kosovës. Brishtësia e saj, modestia, argumentet e fuqishme dhe zëri i saj përgjërues përherë e kanë goditur cakun dhe i kanë mbështetur kritikët për muri. Ambasada e Kosovës shumë lehtë ka mundur ta gjejë Donika Gërvallën, Donikën e Kosovës, me të cilën dikur krenoheshin shqiptarët që merrnin vesh nga politika. Nëse zyrtarët e ambasadës nuk ia kanë ditur adresën, ata Donika Gërvallën do ta kishin gjetur shumë shpejt, brenda dhjetë sekondave, në profilin e saj në facebook. Ose do ta kishin gjetur përmes traktorit të kërkimeve të quajtur google. Sepse edhe sikur Donika Gërvalla të ishte vetëm një flautiste e mirë dhe një juriste e mirë, siç është, edhe sikur të mos kishte bërë gjë për Kosovën, e ajo ka bërë pamatshëm shumë, prapë ajo s’është dashur të harrohet(?) apo injorohet(?). Jo pse është vajza e Jusuf Gërvallës, sepse ajo do të refuzonte që dikush ta nderojë për shkak të famës së anëtarëve të familjes. Për Jusuf Gërvallën, për heroin modern të Kosovës, nuk është e domosdoshme të themi shumë fjalë këtu.
Për Donika Gërvallën mund të themi edhe më shumë: Publiku gjerman e njeh atë nga televizionet publike ARD, ZDF, Phoenix, 3Sat, e njeh nga gazetat „Süddeutsche Zeitung“, „Frankfurter Allgemeine Zeitung“, „Frankfurter Rundschau“, e njeh nga debatet në shumë qytete të Gjermanisë dhe Zvicrës. Në kushte normale shteti i Kosovës do të përfitonte nga përvoja e çmuar e Donika Gërvallës, nga kontaktet e saj të rëndësishme në çdo segment të politikës gjermane. Pjesëmarrja e saj në pritjet e Ambasadës së Kosovës do të ishte vetëm në dobi të Kosovës. Por, nganjëherë askujt nuk mund t’i ndihmosh me zor. Kosovës hiç se hiç.
„Ç’t’i bësh – Kosova është shtet i ri“ – kështu do të na ngushëllonin diplomatët e huaj. Shembulli që përmendëm në këtë copë tekst do duhej të nxiste një debat mbi një temë të rëndësishme: Si duhet të organizohen dhe si duhet t’i ndërtojnë kontaktet me vendet nikoqire dhe me diasporat kosovare përfaqësitë diplomatike të Kosovës në botë? Ekzistojnë mendime të ndryshme për këtë, sepse zakonisht dy shqiptarë i kanë tri mendime. Por, çështja thelbësore është: A duhet të jenë ambasadat vende simbolike, ku bashkatdhetarët kënaqen duke pirë sherbet dhe duke u gëzuar që erdhi dita „edhe na me pasë ambasadë“ apo duhet të jenë adresa, prej nga kultivohen kontaktet ekzistuese dhe krijohen kontaktet e reja me personalitete me ndikim në vendet nikoqire? Varësisht nga biografitë kulturore dhe mendore të shefave të misioneve rezulton edhe përgjigjja në këtë pyetje. Ndonjëri pëlqen të miklojë emocionet patriotike të kosovarëve të mërguar dhe këtu e sheh fundin e ambicies së tij për të përfaqësuar Kosovën, madje pa përtesë di të lodhë opinionin me gjepura se „këtë ditë e kemi pritur – me pasë ambasadë“. Më të rrallë, por gjithsesi më të dobishëm për Kosovën janë ata ambasadorë që i respektojnë bashkatdhetarët me masë, aq sa duhet, por nuk e harrojnë punën e tyre kryesore: prezantimin e Kosovës në vendin nikoqir. Dhe ky prezantim mund të bëhet me një ekspozitë të mirë, mund të bëhet duke nderuar personalitete të rëndësishme të shteteve nikoqire, të cilët e kanë mbështetur Kosovën në ditët më të rënda. Mund të bëhet edhe përmes kontakteve me përfaqësues të mediave, pra përmes asaj që quhet diplomaci publike. Sërish mund të themi: nganjëherë askujt nuk mund t’i ndihmosh me zor. Kosovës hiç se hiç.
robelli@bluewin.ch