Close
Faqja 0 prej 2 FillimFillim 12 FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin -9 deri 0 prej 20
  1. #1

    Anėtarėsuar
    08-02-2003
    Postime
    1,792

    Statuti i privilegjeve te kristianeve nga Profeti Muhamed (a.s.)

    Letėr pėr murgjėrit e Manastirit tė Shėn Katerinės

    Me 628 e.s. Profeti Muhammed garantoi njė Statut privilegjesh pėr murgjėrit e Manastirit tė Shėn Katerinės nė Malin Sinai. Ai pėrbėhej nga disa klauzola tė cilat mbulonin tė gjitha aspektet e tė drejtave tė njeriut pėrfshi kėtu tema tė tilla si mbrojtja e kristianėve, liria e adhurimit dhe lėvizjes, liria pėr tė caktuar gjykatėsit e tyre dhe pėr tė patur dhe mbajtur pronat e tyre, pėrjashtimi nga shėrbimi ushtarak, dhe e drejta e mbrojtjes nė kohė lufte.

    Ja pėrkthimi nė shqip i atij dokumenti:



    “Ky ėshtė njė mesazh nga Muhammed i biri i Abdullahut, si njė pakt pėr ata qė mbajnė Krishtėrimin, pranė dhe larg, ne jemi me ta.

    Me tė vėrtetė unė, shėrbėtorėt, ndihmuesit, dhe ndjekėsit e mi i mbrojnė ata, sepse kristianėt janė qytetarėt e mi; dhe pėr Allah, unė jam gjithmonė kundėr ēdo gjėje qė i dėshpėron ata.

    Asnjė lloj detyrimi nuk duhet tė ketė mbi ta.

    As gjykatėsit e tyre nuk do tė hiqen nga puna dhe as murgjėrit e tyre nga manastiret e tyre.

    Asnjė nuk lejohet qė tė shkatėrrojė njė shtėpi tė besimit tė tyre, ta dėmtojė atė, apo tė marrė ndonjė gjė nga ajo pėr tek shtėpitė e muslimanėve.

    Nė qoftė se ndonjė merr ndonjė nga kėto, ai do tė shkelė paktin e Zotit dhe nuk i bindet profetit tė Tij. Me tė vėrtetė, ata janė aleatėt e mi dhe kanė statutin tim tė sigurtė kundėr gjithēkaje qė ata urrejnė.

    Asnjė nuk do t'i detyrojė ata qė tė udhėtojnė apo t’i obligojė pėr luftė. Muslimanėt duhet tė luftojnė pėr ta.

    Nė qoftė se njė femėr kristiane martohet me njė musliman, kjo nuk duhet tė ndodhė pa aprovimin e saj. Ajo nuk duhet tė ndalohet tė vizitojė kishėn e saj pėr t’u lutur. Kishat e tyre duhet tė respektohen. Atyre nuk duhet t’u ndalohet riparimi i tyre as shenjtėrimi i pakteve tė tyre.

    Asnjė njeri nga ummeti (bashkėsia muslimane) nuk duhet tė shkelė kėtė pakt deri nė Ditėn e Kiametit (fundi i botės).”


    Ky statut i privilegjeve ka qenė nderuar dhe zbatuar me besim tė plotė nga gjithė muslimanėt nėpėr shekuj dhe nėpėr tė gjithė tokat ku ata sunduan (Zahur, Dr. A.;Hak,Dr. Z., Drita Islame).
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura  

  2. #2
    Perjashtuar
    Anėtarėsuar
    10-12-2009
    Postime
    489
    |Toleranca fetare rjedh prej Islamit poshume pak njerez besojne ne kete......

  3. #3

    Anėtarėsuar
    08-02-2003
    Postime
    1,792
    Sepse problemi qendron tek toleranca njerezore dhe jo tek ajo Islame.
    Kur njerezit (muslimanet,jo ne pergjithesi)te jete "edukuar" dhe "dijezuar" me shume ndoshta do perfitojme dhe ne si besim me shume respekt.

    Islami eshte fe e paster dhe shume e bukur,dhe e vetmja e vertete ndaj cdo feje tjeter.Eshte ekuilibri i adhurimit te Krijuesit shpirterisht dhe fizikisht.Ekuilibri i sistemit te jeteses per nje krijese..

  4. #4
    Ragnald
    Anėtarėsuar
    18-06-2006
    Vendndodhja
    london
    Postime
    4,442
    Jarigas , mos te shoh me ketu , se ndryshe do marresh paralajmerime prape.
    Nuk eshte nenforum per ata qe kujtone se dine , por per ata qe duan te mesojne , nga rradhet e jo-myslimaneve sigurisht.

  5. #5
    i/e regjistruar Maska e Bani gjk
    Anėtarėsuar
    06-01-2005
    Postime
    550
    Kjo leter e Pejgamberit Muhamedi a.s tani ndodhet ne nje muze ne Stamboll. Ne manastirin e shen katerines eshte nje kopje e kesaj letre. Ky manastir eshte ruajtur nga muslimanet me kujdes sepse kete amanet e kishte lene Pejgamberi a.s.
    Thuhet se ne shekullin e 11 halifi (udheheqsi) i asaj kohe qe ishte Al-Hakimi deshi ta rrenoje kete manastri mirpo kishte frig te bente nje gje te tille sepse e kishte parasysh amanetin e Pejgamberit Muhamed a.s.
    Ky halife mbasi murr nje vendim qe te mos rrenohet manastiri, ateher vendosi qe te nderotohet nje xhami afer kishes, mirpo ky halife vendosi qe minarja e xhamis te mos jete me e lart se e kishes, ja nje foto ku tregohet kisha dhe xhamia, nr 1 eshte kisha kurse nr 2 xhamia.







    p.sh - kete leter mund ta gjeni edhe ne kete web faqe islame, mirpo edhe neper shum web faqe dhe gazeta tjera.
    http://www.breziiri.com/modules/news...hp?storyid=822

    p.sh edhe ketu ( http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=57244 ) eshte diskutuar dikur kjo teme, mirpo ka marr kahje te tjera ajo teme! La Lune beri mir qe e risjelli perseri, por shpresoj qe muslimanet nuk do te reagojn kur te ju behen provokime nga ata qe i kane zemrat e mbushura me urrejtje.
    Hoxha jone shpesh e thote kete fjal : "Mos u beni sikur qurana, si te ju fishlloj dikush ju ta ktheni kryt mbrapa (: "

    Pra kjo eshte toleranca qe ka pasur Pejgamberi a.s ndaj te tjerve. Eshte mir qe te marrin mesim edhe disa musliman nga kjo leter.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Bani gjk : 01-03-2010 mė 22:04

  6. #6
    i/e regjistruar Maska e Bani gjk
    Anėtarėsuar
    06-01-2005
    Postime
    550
    Duke lexuar librin "Ritregimi i historis se islame dhe muslimanve" nga historiani Sejjid Ali Asgher Razvi, aty hasa ne nje pjese te shkurt te ati libri qe behet fjal per dokumentin e Shen Katarines.
    Ky historian perveq qe bazohet ne hisoriant musliman ai po ashtu citon dhe bazohet ne disa orientalist te huaj qe nuk jane musliman, kete e bene vetem per te treguar dhe per ta forcuar sa me shum argumentin e vete.
    Dokumenti qe ju eshte shkruar priftrinjeve krishter nga Muhamedi a.s, kishte ndodhur pak para ekspedites se Tebukut, dikur ne mes vitit 638-630 e.s. Un po citoj ato pak rreshta qe flasin per kete dokument:

    Pak para se tė nisej ushtria pėr nė Tebuk, murgjėrit e manastirit Shėn Katerina, nė luginėn e Sinait, erdhėn pėr t`u takuar me Profetin. Ai i pranoi dhe u dha edhe tė krishterėve njė dokument tė ngjashėm si Kushtetuta e Medines, e cila u ishte dhėnė hebrenjve. Kushtet kryesore, tė shprehura nė kėtė dokument ishin:
    1. Muslimanėt do t`i mbronin kishat dhe manastiret e tė krishterėve. Ata nuk do tė dėmtonin dhe nuk do tė shkatėrronin asnjė pronė tė kishės, pėr tė ndėrtuar xhami ose pėr tė ndėrtuar shtėpi pėr muslimanėt.
    2. E gjithė prona e kishės do tė ishte e liruar nga ēdo lloj tatimi.
    3. Asnjė autoritet kishtar nuk do tė detyrohej nga muslimanėt qė ta linte pozitėn e tij.
    4. Asnjė i krishter nuk do tė detyrohej nga muslimanėt pėr ta pranuar Islamin
    5. Sikur njė grua e krishterė tė martohej me njė burrė musliman, ajo do tė kishte liri tė plotė pėr ta ndjekur fenė e saj.


    Kurse sa i perket ati dokumentit (fotos,letres) pare. Ai dokument nuk eshte i sakte, ne ate dokument/leter behet fjal per nje leter qe Muhamedi a.s ju ka derguar njerit prej perendorve te asaj kohe e jo priftrinjeve krishter.
    Kjo eshte nje kopje e ati dokumenti, qe edhe sod gjendet ne ate manastir:
    http://www.st-katherine.net/images/letter.jpg

  7. #7
    i/e regjistruar Maska e Bani gjk
    Anėtarėsuar
    06-01-2005
    Postime
    550
    Me falni se nje gabim shtypi pasan bere aty te viti 638-630 eshte dashur te jete 628-630.

  8. #8
    i/e regjistruar Maska e Bani gjk
    Anėtarėsuar
    06-01-2005
    Postime
    550
    Mbasi po flitet per te drejtat e “Ehli Kitab-ve - Ndjeksit e Librave" qe kane pasur ne kohen e Muhamedit a.s, ateher po e postoj edhe kushtetuten e Medines qe Muhamedi a.s beri me hebrejt.Versioni origjinal, i percjellur nga Ibn Is`haku permban 47 nene ne kete kontrat. Me poshte, do ti permendim vetem me te rendesishmet prej tyre, ato jane:

    1. Hebrenjtė Benu Avf janė popull i cili jeton me myslimanėt. Ata kanė fenė e vetė, kurse myslimanėt tė vetėn. Ēdonjėri posedon pasurinė e vet dhe lirinė e vet.Kjo vlenė edhe pėr hebrenjtė tė cilėt nuk i takojnė kėtij fisi.
    2. Hebrenjtė do ta kenė ekonominė e vetė, kurse myslimanėt tė vetėn.
    3. Edhe njėra edhe tjetra palė janė tė obliguara ta mbrojnė lirinė e pėrbashkėt nga armiku i jashtėm.
    4. Ndėrmjet veti mund tė konsultohen dhe tė merren vesh vetėm nė baza tė bamirėsive.
    5. Aleatėt duhet tė ruhen nga intrigat dhe dredhitė reciproke.
    6. Duhet t'i ndihmohet atij qė rrezikohet.
    7. Hebrenjtė duhet tė kenė marrėdhėnie tė mira me myslimanėt nėse kėta gjenden nė luftė.
    8. Jethribi bėhet vend i mbrojtur i kėsaj kontrate. Aty nuk guxohet tė bėhen luftėra.
    9. Nėse shpėrthen ndonjė mosmarrėveshje mes dy popujve, e cila do tė mund tė rrezikonte sigurinė, duhet drejtuar All-llahut dhe Muhammedit, Pejgamberit tė All-llahut.
    10. Kurejshitėt tė mos merren nėn mbrojtje, e as dikush tjetėr qė u ndihmon atyre.
    11. Duhet t'i ndihmojnė njėri-tjetrit kundėr atyre qė e sulmojnė Jethribin.
    12. Kjo kontratė nuk e mbronė dhunėtarin as fajtorin.

    Safijjurrahman El-Mubarekfuri, Nektari i Vulosur i Xhennetit, ne f 207-208 - 2006 prishtin.


    Historiani Sejjid Ali Asgher Razvi ne librin Ritregimi i historis se islame dhe muslimanve, permend edhe keto pes nene:
    1.Tė gjitha mosmarrėveshjet nė Jethrib do tė paraqiten para Muhammedi, qė ai tė vendosė nė lidhje me to.
    2.Muslimanėt dhe hebrenjtė do t`i gėzojnė tė drejtat e njejta
    3.Ēdo grup nė Jethrib do ta ndjekė fenė e vet dhe asnjė grup nuk do tė pėrzihet nė punėt e grupeve tė tjera
    4.Nė rast tė njė sulmi tė jashtėm ndaj Jethribit, tė dy grupet (dmth. muslimanėt dhe hebrenjtė) do ta mbrojnė qytetin
    5.Tė dy grupet do tė pėrmbahen nga gjakderdhja
    6.Muslimanėt nuk do tė luftojnė kundėr muslimanėve pėr hir tė jomuslimanėve



    Kurse orentalisti dhe historiani njohur amerikan R.V.C. Bodley thote :
    Muhammedi pėrpiloi njė "kartė" me hebrenjtė, sipas tė cilės, muslimanėt dhe hebrenjtė do tė ndihmoheshin mes veti nė ēėshtjet qė kishin tė bėnin me qytetin. Ata do tė ishin aleatė kundėr ēdo armiku tė pėrbashkėt, pa patur ndonjė obligim fetar ndaj Islamit ose Judaizmit, respektivisht. Neni mė i rėndėsishėm ishte: "hebrenjtė qė i bashkangjiten shoqėrisė sonė, do tė kenė tė dreja tė njejta si njerėzit tanė, pėr tė pėrfituar dhe pėr tė marrė poste." Hebrenjtė e fiseve tė ndryshme tė Jethribit duhet tė formonin njė shoqėri bashkė me muslimanėt. Ata do ta ushtronin fenė e tyre po aq lirshėm sa muslimanėt. Bashkėpunėtorėt dhe aleatėt e hebrenjve do t`i gėzonin tė drejtat e njejta. "I Dėrguari, jeta e Muhammedit", New York, 1946.
    Ketu keni librin e keti historiani :
    http://openlibrary.org/b/OL5696074M/messenger
    http://openlibrary.org/a/OL2133992A/R._V._C._Bodley


    Kjo kontrat eshte bere ne fillim te vitit pare te hixhretit, date kjo e cila perkon me vitin 622. D.m.th 13 vite pas Shpalljes se pare (Kuranit) eshte bere kjo kontrat.
    Kur Profeti Mhamed a.s arriti ne Medine, atje kishte gjetur tre fise hebreje : Kajnuka, Nadir dhe Kurajza.

    Duhet pasur parasysh qe kjo kontrat nuk zgjati shum sepse vete hebrenjet e prishen kete kontrat duke trdhtuar dhe mashtruar ne cdo menyre, si zakonisht qe veprojin. Per mashtrus i njifen edhe bota, ata kane tradhtuar Pejgambert e tyre e jo te tjeret, po nejse. Hebrejt asaj here i kishin bere hesapet/llogarit shum gabim sepse prishja kontrates kishte shkuar ne deme te tyre dhe ne favor te muslimanve.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Bani gjk : 15-04-2010 mė 19:36

  9. #9
    God Bless You Maska e _Mersin_
    Anėtarėsuar
    21-05-2008
    Vendndodhja
    ne nota humori
    Postime
    2,593
    Thomas W Arnold, pėr tolerancėn islame, thotė:
    "(Pėrhapjen e islamit) nuk duhet ta kėrkojmė as nė ndėrmarrjen
    luftarake, si ė mendojnė kėtė nė imagjinatėn e tyre: me shpatė me
    njė, e me Kur'an nė dorėn tjetėr, por kjo duhet kėrkuar nė
    aktivitetin modest tė predikuesve dhe tregtarėve islamė, tė cilėt
    janė pėrpjekur qė nė tė gjitha pjesėt e tokės, t'a pėrhapin fenė e
    tyre. Mėnyra e kėtillė paqedashėse e predikimit nuk ėshtė marrė
    vetėm pėr atė shkak kur kėtė e ka kėrkuar politika, as atėherė kur
    nuk ka qenė e mundur tė pėrdoret fuqia, por pėr shkak se Kur'ani
    kėtė menyrė e preferon nė shumė ajete: "Nė fe nuk ka imponim…" (El
    Bekarah, 256). "
    "Njė prej faktorėve qė ka ndikuar nė sukseset ė muslimanėve ėshtė:
    nė rend tė parė vjen thjeshtėsia ė mėsimit islam: `Nuk ka Zot tjetėr
    pėrveē Allahut, Muhammedi a.s. ėshtė i dėrguar i Zotit." Ky mėsim i
    thjeshtė nuk kėrkon eksperiencė tė madhe fetare. Si parim, nuk
    paraqet vėshtirėsi tė veēanta intelektuale. E pa ngarkuar me ide
    teologjike, kėtė mėsim ka mundur t'a shpjegojė cilido, madje edhe ai
    mė pak i informuar me shprehjet teologjike.

    H. A. R. Gibb, autor i njohur, nė librin e tij "Drejtimi Islam",
    thotė:
    "Islami ka edhe njė shėrbim tjetėr, ndaj kauzės sė njerėzimit, gjė
    tė cilėn nuk e bėri Evropa. Ai zotėron njė traditė madhėshtore pėr
    njė mirėkuptim ndėr racial dhe njė bashkėpunim tė sinqertė. Islami
    ka aftėsinė pėr tė bėrė pajtimin e elementeve tė papajtueshėm tė
    racės e traditės. Asnjė shoqėri tjetėr, nuk e ka kėtė aftėsi, pėr tė
    patur sukses nė barazimin e statusit tė tyre. Pėr t'ia arritur
    kėsaj, eliminimit tė ndasive lindje-pėrėndim dhe krijimin e njė
    bashkėpunimi nė mes tyre, ndėrmjetėsimi i Islamit ėshtė i
    domosdoshėm. Nėse arrihet kjo, shpresa e njė gjendje paqėsore do tė
    rritet pamasė. Ndėrkaq, Evropa, nėse refuzon bashkėpunimin me
    Islamin, atėherė kėtė inciativė ia lėshon armėve, rivalėve tė saj
    dhe pėr tė dy palėt fundi do tė jetė fatal."

    Will Durant, ėshtė autor bashkėkohor amerikan. Libri i tij, prej 30
    pjesėsh "Civilizimi Njerėzor", konsiderohet ndėr librat mė tė njohur
    nė kėtė fushė. Kur flet mbi skllevėrit, nė historinė e kulturės
    islame, veē tė tjerash, ai shkruan:
    "Skllevėrve u lejohej martesa dhe arsimimi i fėmijve tė tyre, kur
    kėta arrinin moshėn e duhur tė pjekurisė. Njeriu mahnitet kur vėren
    se njė numėr i konsiderueshėm i fėmijėve tė skllevėrve, kanė
    ushtruar funksione me pėrgjegjėsi tė lartė politike dhe kulturore nė
    botėn islame. Ata janė bėrė, madje, udhėheqės dhe emirė, siē ishte
    rasti me Muhammed el Gaznevi-un dhe me Memlukėt nė Egjipt."

    Xhon Devejnport, nė librin "Kėrkim ndjesė ndaj Muhammedit dhe
    Kur'anit", f. 139, shkruan:
    "Kur Salahudin Ejubi hyri nė Kuds (Jeruzalem), nuk ėshtė vrarė asnjė
    njeri. Ai tregoi mėshirė tė madhe ndaj robėrve tė krishterė."
    "Egėrsia, tė cilėn e kishin shfaqur krishterėt nė Spanjė, nuk ka
    qenė aspak mė e vogėl se ajo qė e kishin treguar nė Kuds. Pas gjithė
    asaj qė muslimanėt kishin lėnė nė Spanjė, krerėt fetarė tė ushtrisė
    sė krishterė, me nxitjen e Filipit II, urdhėruan likuidimin e tė
    gjithė muslimanėve, pleq e tė rinj, gra e burra. Para se tė arrinin
    tė iknin, tri tė katėrtat e muslimanėve ishin vrarė, ndėrsa ata qė
    kishn shpėtuar nga kjo vdekje nuk arritėn tė shpėtonin nga dėnimet
    me vdekje tė inkuizicionit kishtar. Nė kėtė periudhė, janė vrarė 3
    milionė muslimanė."
    Nė veprėn e njėjtė, nė f. 133, shkruan:
    "Si tė mos mrekullohesh nga madhėshtia e sundimtarėve muslimanė nė
    Spanjė, ose tė mos ēuditesh me pėrmendoret e civilizimit,
    trashėgiminė kulturore dhe arkitektonike qė e kanė lėnė pas? Dhe si
    tė mos kujtojmė sjelljen e tė krishterėve, fanatizmit tė tyre,
    paditurisė dhe barbarizmit, tė cilėt janė pėrcjellur me mundime dhe
    shtypje?"

    Arnold J. Twenbi, historian i njohur anglez, thotė:
    "Zhdukja e vetėdijės racore, tek muslimanėt, ėshtė njė ndėr arritjet
    e theksuara tė Islamit, kurse nė botėn bashkėkohore, ekziston njė
    nevojė e madhe pėr propagandimin e kėtij virtyti islamik."
    "Nuk ėshtė e vėrtetė se muslimanėt i detyronin njerėzit tė zgjidhnin
    nė mes Islamit ose shpatės. Njerėzit ishin tė lirė tė zgjidhnin
    Islamin ose dhėnien e xhizjes."
    "Eliminimi i dallimeve familjare dhe fanatizmave nacionale dhe tė
    gjakut, ėshtė prej bamirėsive dhe mburrjeve mė madhėshtore tė
    Islamit. Ndėrkaq, nė epokėn aktuale, nė tė cilėn jetojmė, kjo
    bamirėsi, ėshtė prej sfidave mė tė mėdha tė kėtij shekulli. Nuk ka
    dyshim se popujt, tė cilėt flasin anglisht, kanė arritur njė farė
    suksesi nė lidhjen e popujve mes vete, dhe i sollėn botės njerėzore
    mirėsi dhe mėshirė. Por, ėshtė fakt i pamohueshėm, i cili domosdo
    duhet tė pranohet, se ata dėshtuan nė eleminimin e animeve familjare
    dhe nacionaliste."

    Edward Gibbon, autor i mirėnjohur nė gjithė botėn, thotė:
    "Njė dogmė e dėmshme i ėshtė mveshur muslimanėve: detyra pėr t'i
    shfarosur me shpatė tė gjitha fetė. Kjo akuzė, si rezultat injorancė
    dhe fanatizmi, hidhet poshtėė nga Kur'ani, historia e pushtimeve
    islame dhe nga toleranca e tyre publike…"
    "Suksesi mė i madh i jetės sė Muhammedit a.s., konsistoi nė thjesht
    forcėn morale tė tij, pa goditur gjė me shpatė."

    Gustav Lebon, historian dhe filozof francez, nė librin e
    tij "Civilizimi Arab", f. 605, rreth pushtimeve islame, thotė:
    "Ėshtė fakt i pamohueshėm fakti se komuniteti botėror nuk njeh
    pushtues zemėrgjerė, sikurse arabėt (muslimanėt) dhe as fe
    tolerante, sikurse feja e tyre."
    Nė tė njėjtin libėr, f. 516, shkruan:
    "Barazia tek muslimanėt ka arritur pėrsosmėrinė, barazia e cila
    proklamohet me tėrė gojėn nė Evropė, nuk ka kurrfarė efekti nė
    realitet. Muslimanėt, praktikisht, e kanė vėnė nė jetė parimin e
    barazisė. Nė mesin e muslimanėve nuk ka dallime klasore, tė cilat
    sot i vėrejmė ndėr trashėgimtarėt e Revolucionit Francez. Islami i
    ka eliminuar tė gjitha dallimet klasore, familjare dhe individuale,
    kurse tė gjithė muslimanėt janė vėllezėr. Nė botėn arabe, njė
    personalitet i madh ka bashkuar fise tė ndryshme nė gjirin e njė
    fjale. Kjo fjalė i ka lidhur nė njė sistem ligjesh, sipas tė cilit
    janė tė barabartė tė gjitha racat, nė tė gjitha kontinentet, dhe ata
    nuk janė tė huaj pėr njėri tjetrin. Pėr shembull, muslimani kinez ka
    tė drejta krejtėsisht tė njėjta nė shtetin islam, siē i ka edhe
    arabi musliman, pėrkundėr tė gjitha dallimeve ekzistuese midis
    tyre."
    Kurse rreth muslimanėve nė Spanjė, ai shkruan:
    "Pėr disa shekuj, muslimanėt e kanė ndryshuar tėrėsisht pamjen
    kulturore dhe ekonomike tė Spanjės. Spanja ishte krenaria e Evropės.
    Ndryshimi ishte idukshėm edhe nė planin moral. Muslimanėt kanė
    synuar tė zhvillojnė tek tė krishterėt njė virtyt tė madh
    civilizues, deri atėherė, pėr ta, fare tė panjohur - jetėn e
    pėrbashkėt me ithtarėt e besimeve tė tjera. Qėndrimi i muslimanėve
    ndaj popujve tė mundur ka qenė tejet tolerant: u ėshtė lejuar
    themelimi i kėshillave kishtare dhe shkencore nė Sevilje dhe
    Kordobė, nė vitin 852. Shumė kisha, tė ndėrtuara nė kohėn e
    pushtetit islam, tregojnė se muslimanėt i kanė respektuar fetė e
    tjera. Shumė tė krishterė e kanė pranuar Islamin, ndonėse pėr kėtė
    nuk ka pasur ndonjė arsye tė posaēme. Edhe hebrenjtė, edhe tė
    krishterėt, i kanė pasur tė drejtat si muslimanėt. Ata kanė mundur
    tė kenė pozita tė larta nė pushtet."

    Xhevahir Lal Nehru, politikan, ish-kryeministėr i Indisė, thotė:
    "Depėrtimi i luftėtarėve, tė cilėt erdhėn nga veriperėndimi i Indisė
    dhe depėrtimi i Islamit, ka rėndėsi tė madhe nė historinė e Indisė.
    Ai demaskoi ligėsinė, e cila ishte pėrhapur nė shoqėrinė hinduse. Ai
    e tregoi ndarjen e klasave dhe verbėsinė e braktisur, si dhe
    dėshirėn e izolimit nga bota, nė tė cilėn jetonte India. Teoria e
    vėllazėrisė islame dhe barazisė, nė tė cilėn besonin dhe jetonin
    muslimanėt, pati ndikim tė thellė nė intelektin e hindusve. Kėtij
    ndikimi, mė sė tepėrmi iu nėnshtruan njerėzit e thjeshtė, tė cilėt,
    shoqėria hinduse i privoi nga barazia dhe gėzimi i tė drejtave
    njerėzore."
    "Qytetėrimi Islam ėshtė nėna e qytetėrimeve tė reja."

    Sarojini Naidu, letrare dhe poete hinduse, e cila ėshtė
    quajtur "Bilbili i Indisė", nė librin e saj "Ligjėrata dhe Ese",
    thotė:
    "Islami ėshtė feja e parė, qė ftoi nė demokraci dhe veprim, sipas
    parimeve tė saj. Prandaj, posa dėgjohet ezani prej minares sė njė
    xhamie, menjėherė tubohen ata qė dėshirojnė t'a adhurojnė Allahun.
    Ata tubohen nė radhė, pesė herė nė ditė, dhe pėrulen pėrpara All-
    llahut me zėrin e tekbirit. Me kėtė, demonstrohet barazia islame nė
    format e saj mė fanastike. Unė, disa herė kam vėrejtur se Islami, me
    fuqinė e unitetit praktik, i vė individėt e ndryshėm tė shoqėrisė
    njerėzore nė njė linjė tė vėllazėrisė.
    Nėse ti takon nė Londėr njė egjiptas, algjerian, indian apo turk,
    nuk ėshtė me rėndėsi, tek asnjėri prej tyre, nėse atdheu i tyre
    ėshtė Egjipti, ose India…"

    Lawrence E. Browne:
    "Megjithėse, asnjė kėmbė ushtari, nuk ka shkelur Indonezinė, sot, ai
    ėshtė vendi mė i madh musliman nė botė. Kjo, pėrputhet me parimin e
    pėrmendur nė Kuran: `Nė fe nuk ka dhunė (imponim), ėshtė sqaruar e
    vėrteta nga e kota…' (el Bekaretu, 256) "
    Nė librin e tij "Prospects of Islam", Londėr, 1949, f. 12, ai thotė:
    "Vėllazėrimi, tė cilin e proklamoi Islami, ka qenė realitet dhe gjė
    jo e rėndomtė, tė cilin nuk e kanė njohur popujt e Lindjes. Ne
    dyshojmė se tė krishterėt e Sirisė janė sjellė ndaj tė krishterėve
    tė Iranit, sikurse sillen vėllezėrit nė mes vete, njėjtė me atė
    sikurse sillen muslimanėt e Shamit (Sirisė, Libanit etj) ndaj
    vėllezėrve tė tyre iraninanė prej njė feje dhe tė cilėt i
    konsiderojnė anėtarė tė njė familje."
    "Kėto fakte tė mirėkrijuara, korrigjojnė idenė e pėrhapur, aq
    gjerėsisht, nė shkrimet kristiane se muslimanėt, gjoja, kudo qė
    shkuan, i detyruan njerėzit me majėn e shpatės, qė tė pranonin
    Islamin."

    Georgi Zejdon, nė veprėn "Historia e civilizimit arabo-islamik,
    4/282", shkruan:
    "Pushtuesit e krishterė, nė Spanjė, i kishin detyruar muslimanėt dhe
    ēifutėt qė tė bartnin shenja identifikimi, qė tė njiheshin ngado qė
    tė lėviznin. Nė fund, i vunė para zgjidhjes midis pranimit tė
    krishterimit ose vdekjes."
    Nė tė njėjtin libėr, 1/174, shkruan:
    "Tė krishterėt i kishin shndėrruar xhamitė muslimane nė kisha,
    muslimanėt i kishin privuar nga tė gjitha liritė fetare, kishin
    rrėnuar varrezat e tyre, u kishin ndaluar tė gjitha domosdoshmėritė
    jetėsore dhe kishin shkatėrruar hamamet e tyre."
    "Sipas dėshmisė sė vetė tė krishterėve, nė kohėn e Henrikut IV, nė
    Spanjė ishin mbytur nga dora e tė krishterėve 400.000 banorė nė
    qytetin Dilan."

    A. S. Triton, nė librin "Islam", Londėr, 1951, f. 21, thotė:
    "Figura e ushtarit musliman, nė njėrėn dorė shpatėn dhe nė tjetrėn
    Kur'anin, ėshtė plotėsisht e rreme."

    Diercks:
    "Pretendimi se luftėrat kundėr jomuslimanėve ishin religjioze dhe
    pėr shkaqe fetare, dhe se u ndėrmorėn nga ana e muslimanėve pėr
    shtypjen e feve tė tjera, ėshtė pėrgjithėsisht jashtė ēdo diskutimi.
    Nė raste tė veēanta, do t'a kemi shumė vėshtirė tė mohojmė se arsyet
    materiale dhe politike nuk ishin motivimi i vėrtetė i kėtyre
    luftrave.
    Dėshmia mė e mirė vėrteton se disa nga luftėrat e mėvonshme ishin
    pėr shkaqe ekonomike dhe politike. Ndėrkaq, luftėrat e para, gjatė
    jetės sė Pejgamberit, ishin pėrpjekje pėr tė gėzuar tė drejtėn e
    jetės sė lirė."

    Sherbel, profesor i madh, dekan i Fakultetit Juridik, pranė
    Universitetit tė Vjenės, nė konferencėn mbi tė drejtėn, nė vitin
    1927, ka thėnė:
    "Vėrtet, ėshtė nder pėr njerėzimin qė njė njeri si Muhammedi a.s., i
    pėrket gjinisė njerėzore. Edhe pėrkundėr tė qenurit tė tij
    analfabet, Muhammedi a.s., ia doli qė, qysh para mė shumė se dhjetė
    shekujsh, tė sjellė njė ligj tė tillė, kulminacionin e tė cilit, ne
    evropianėt, sikur t'a arrinim edhe pas dy mijė vjetėsh, do tė duhej
    tė ndiheshim mė sė tė lumtur."

    Dr. Isko Nasabato:
    "E drejta islame, nė shumė studime tė saj, ia kalon ligjeve
    evropiane. Ajo ėshtė njė gurrė e tillė, qė pėr nga cilėsia dhe
    origjinaliteti i dhuroi botės ligjet mė autentike."

    E. Denison Ross:
    "Nuk duhet harruar se proklamimi i njėsisė sė Zotit, ishte pika
    qendrore e doktrinės qė komunikoi Muhammedi a.s. Thjeshtėsia e
    besimit islam, e jo shpata e komandantėve tė tij ushtarakė, ishte,
    padyshim, faktori determinues dhe vendimtar nė pėrhapjen e Islamit."

    Dr. Hoking, prof. i filozofisė nė Universitetin e Harvardit, nė
    veprėn e tij:
    "Ruhus sijasetil alemijeh", thotė:
    "Rruga e progresit tė shteteve islame, nuk qėndron nė pėrvetėsimin e
    modaliteteve, qė favorizojnė idenė se feja s'ka ēka thotė pėr jetėn
    e pėrditshme tė individit, pėr ligjin ose sistemet politike. Ėshtė e
    domosdoshme, qė njeriu tė gjejė nė fe burimin e progresit dhe tė
    zhvillimit.
    Nganjėherė, ndodh qė tė pyetet se deri nė ē'masė sistemi islam ėshtė
    nė gjendje tė sjellė ide tė reja dhe tė ofrojė zgjidhje origjinale,
    qė do t'u pėrgjigjeshin kėrkesave tė jetės bashkėkohore? Pėrgjigjja,
    pėr pyetjen e parashtruar, ėshtė: `Sistemi islam posedon tė gjitha
    predispozitat e nevojshme pėr progres. Ndėrkaq, sa i pėrket prirjes
    sė tij pėr evolucion, nė kėtė aspekt, Islami ėshtė gjithėpėrfshirės
    dhe i mbizotėron tė gjitha ligjet dhe sistemet. Prandaj,
    vėshtirėsitė nė ligjin islamik, nuk lindin si rezultat i
    mosekzistimit tė mėnyrės ose metodės pėr zhvillim tė vrullshėm dhe
    pėrtėritjes, por pėr shkak tė mungesės sė entuziazmit dhe
    predisponimit pėr t'i shfrytėzuar ato metoda.
    E ndiej se kam plotėsisht tė drejtė, kur pohoj se ligji islamik
    posedon tėrėsinė e duhur tė parimeve, qė janė tė domosdoshme pėr
    transformim dhe zhvillim (tė shoqėrisė)."

    Dr. ēiro Truhalko:
    "Ėshtė mendim i gabuar tė mendohet se Islami ėshtė pėrhapur me
    dhunė. Ekzistojnė argumenta tė shumta, tė cilat hedhin poshtėė kėtė
    gjė. Unė do tė pėrmend vetėm njėrin: `Sikur Islami tė pėrhapej me
    dhunė shtetėrore, atėherė shekulli XIX-tė, nuk do tė gjente asnjė tė
    krishterė, apo manastir nė Ballkan'."

    V. V. Bartold, nė "Mussulman Culture", f. 17-22, thotė:
    "Muslimanėt, kurrė, nuk kanė ushtruar dhunė ndaj pjesėtarėve tė feve
    tė tjera, sikurse vepruan tė krishterėt nė Spanjė.
    Nė kohėn e kryqėzatave, - nėse i besohet njė historiani rus tė
    Kishės, - priftėria dhe populli preferonin mė shumė kthimin e
    sundimit tė muslimanėve se sa vazhdimin e fuqisė sė Latinėve."

    Paul Findley, anėtar i Kongresit Amerikan nė shtetin e Iliniosit,
    post tė cilin e mbajti pėr 22 vjet me radhė. Eshtė i njohur pėr
    pėrpjekjet e tij pėr mbrojtjen e tė drejtave themelore tė njeriut
    dhe pėr zhdukjen e diskriminimeve raciale apo fetare. Ka marrė shumė
    ēmime pėr punėn e tij tė palodhshme kundėr diskriminimit. Mban pesė
    doktorratura nderi tė dhėna nga Universitetet nė SHBA dhe njė nga
    Universiteti i San'as. Duke pėrmendur paragjykimet ndaj Islamit, pėr
    tolerancėn islame shprehet:
    "Nė moshėn gjashtė vjeēare, prezantimi im me Islamin pati njė nisje
    tė keqe… Pėr pjesėn mė tė madhe tė jetės sime, pėr muhammedanėt
    ruaja nė mendje imazhin e njerėzve tė huaj, injorantė dhe kėrcėnues.
    Si shumė amerikan tė sotėm, mėsuesja ime pėrsėriste me pafajėsi
    keqinformimin qė kishte marrė nga njerėz tė tjerė tė pakinformuar.
    Ajo i recitoi klasės sonė atė qė besonte se ishte e vėrteta,
    pėrfshirė edhe emrin e gabuar `muhammedanė'. Nuk besoj se ajo donte
    tė pėrhapte keqinformim apo tė dėmtonte reputacionin e Islamit.
    Thjesht i mungonin faktet, ashtu si mėsuesve tė tjerė dhe pastorit,
    i cili udhėhiqte kongregacionin tonė.
    Edhe njė himn i preferuar, `Pėr kalorėsit e ditėve tė vjetra',
    vazhdonte tė ndikonte nė ruajtjen e imazheve tė rreme. Shtatėdhjetė
    vjet mė vonė, mbaj mend fraqen 219 tė himneve, si notat ashtu edhe
    fjalėt. Ushtrimet e hapura pėrmbanin gjithmonė kėndimin nė grup dhe
    ne lexonim plot entuziazėm himnin 219: `Pėr kalorėsit e kohėve tė
    vjetra/ qė vėshtronin ndėr malet e larta/ erdhi njė vegim i sofrės
    sė shenjtė/ dhe njė zė pėrmes natės pritėse, duke thirrur/ ndiqni,
    ndiqni shkrepėtimėn/ flamujt e shpalosur nė tė gjithė botėn/ ndiqni,
    ndiqni shkrepėtimėn e dorezės, e cila ėshtė sofra'. Himni transmeton
    njė pamje tė shpėrfytyruar tė Islamit qė ende pranohet gjerėssiht si
    e pagabueshme nga shumė tė krishterė e mbase nga shumica e tyre.
    Fjalėt e tij nuk japin sqarime se kalorėsit, tė himnizuar si heronj,
    nė fakt, masakruan mijėra muslimanė tė pafajshėm dhe u ndjenė plot
    hare mes kėsaj masakre. Ndėrkohė qė e quanin veten tė krishterė,
    kryqtarėt nuk e njihnin detyrimin e fesė sė tyre pėr tolerancė,
    mėshirė dhe drejtėsi. Pėrkundrazi, ata vepruan plot egėrsi si
    hakmarrės e gjakėsorė.
    Unė do ta kisha humbur tė gjithė interesin pėr himnin, nėse do ta
    kisha ditur se ēfarė kishte shkruar njė nga kryqtarėt mė 15 korrik
    tė vitit 1099 mbi skenėn gjakėsore nė Jeruzalem: `Me shpatat
    zhveshur, njerėzit vepruan nė qytet; nuk kursyen askėnd, madje as
    pėrgjėrimet pėr mėshirė. Kuajt ecnin mbi gjakun qė u shkonte gjer nė
    gjunj, madje dhe mė tepėr, deri nė frerė. Ishte njė gjykim i drejtė
    dhe i mahnitshėm i Pėrėndisė.' Masakra nuk mbeti e kufizuar vetėm nė
    Jeruzalem. Kryqtarėt, duke ndjekur `tė paqytetruarit dhe
    jobesimtarėt', vranė muslimanė, hebrenj, madje dhe tė krishterė nė
    tė gjithė Lindjen e Mesme, mė sė shumti nė Antioki e Konstatinopojė.
    Ndėrsa nė tė tre rastet e marrjes sė Jeruzalemit prej muslimanėve,
    as esdhe njė pikė gjaku s'ėshtė derdhur."

    Robertson, nė librin e tij "Tarihu sharkijin", deklaron:
    "Vėrtet, muslimanėt dėshirėn e zjarrtė dhe pėrkushtimin e tyre
    fetar, e kanė shoqėruar me shpirtėgjerėsi dhe tolerancė ndaj
    pjesėtarėve tė feve tjera. Edhe pėrkundėr pėrkushtimit tė plotė dhe
    vendosmėrisė nė pėrhapjen e fesė, muslimanėt, i lanė tė lirė tė
    gjithė ata qė nuk pranonin Islamin, sepse ata, kėshtu, deshėn tė
    jenė konsekuent ndaj mėsimėve tė tyre fetare."

    Dr. Taraxhendi:
    "Nė kėtė periudhė, u zhvilluan shumė shkolla ideologjike, tė cilat
    gjuhėn popullore e shfrytėzuan, si mjet komunikimi dhe kuptimi nė
    thirrje pėr ide revolucionare. Ata silleshin rreth klasave tė ulta,
    i pėrfaqėsonin aspiratat e masave tė privuara nga progresi dhe
    gėzimi i tė drejtave tė tyre tė mohuara. Prijėsit e tyre, ishin tė
    pėrqėndruar nė prestigjin e njeriut dhe respektimin e anės
    njerėzore, sepse ata mendonin se ēdo individ, me punėn e tij
    individuale, mund tė arrijė nė gradėn mė tė lartė tė mundshme. E
    refuzonin klasėn klerike dhe vizitėn e tempujve idhujtarė, si dhe
    doket dhe traditat iracionale. Thirrja dhe pėrshpėritja e tyre ishte
    se njeriu mund t'a njohė dhe adhurojė Zotin nė mėnyrė direkte. Kjo
    lėvizje, filloi nė shek. XV-tė tė erės sonė, por me kalimin e kohės
    ajo u shua. Prijėsit e kėsaj lėvizjeje, u takonin krahinave tė
    ndryshme indiane, ndėrkaq ndikimi i Islamit ishte i theksuar qartė
    nė instruksionet dhe doktrinat e tyre."

    Meredith Townsendi, nė "Mohammed", f. 34, thotė:
    "Skllavi, qė pėrqafonte Islamin, ishte i lirė, madje jo vetėm njė
    njeri i lirė, por edhe njė qytetar i lirė… Ai kishte tė drejtė qė,
    de facto dhe de juro tė merrte ēfarėdo posti nė punėt e shtetit.
    Nėpėrmjet Muhammedit a.s., u arrit njė formė demokracie ex
    necessitate rei (nga urgjenca, nevoja), mė absolute, se kudo nė
    botė. Muhammedi a.s. ishte njė edukator mė thelbėsor se sa
    reformuesit modernė, mėsimet liberale tė cilėve nuk ia dolėn tė
    ndalojnė luftėn dhe tiraninė."

    George Sale, pėrkthyes i Kuranit tė Shenjtė nė gjuhėn angleze, nė
    vitin 1735, thotė:
    "S'kam ndėrmend t'i parashtroj shkaqet, tė cilat bėnė tė mundur qė
    feja islame tė hasė nė mirėkuptim tė paparė nė botė. Por, atyre qė
    mendojnė se ajo ėshtė pėrhapur me shpatė, mund t'u them se ata
    mashtrojnė veten."

    Mejshud, nė librin e tij "Tarihul Hurubis Salibije", thotė:
    "Kurani, i cili urdhėron xhihadin, ėshtė tejet tolerant ndaj
    ithtarėve tė feve tė tjera. Ai i liroi nga tatimi patriarkėt,
    priftėrinjtė dhe shėrbėtorėt e tyre. Ndėrsa, Muhammedi a.s. ndaloi
    vrasjen e priftėrinjve, pėr shkak tė pėrkushtimit tė tyre dhe
    lojalitetit, qė shprehin gjatė lutjeve.
    Me rastin e ēlirimit tė Kudsit (Jerusalemit), udhėheqėsi i
    muslimanėve Umer b. el Hattab, nuk u bėri kurrfarė dėmi tė
    krishterėve. Ndėrkaq, kryqtarėt i masakruan muslimanėt dhe ēifutėt,
    dhe i dogjėn ata, pamėshirshėm, nė turrėn e drunjve, duke e pushtuar
    Kudsin me zjarr dhe shpatė."

    Adem Metz, profesor i gjuhėve samite nė Universitetin e Bazelit, nė
    Zvicėr. Ka shkruar disa vepra. Jetoi nga viti 1869 deri nė vitin
    1917.
    "Konsiderohej devotshmėri dhe nder, qė njeriu tė mos godiste
    skllavin e tij. Transmetohet nga Pejgamberi a.s. tė ketė
    thėnė: `Njeriu mė i keq ėshtė ai qė ushqehet vetėm, qė nuk sillet
    mirė dhe qė e godet skllavin e tij.`
    Nė shek. IV tė hixhretit, disa e merrnin si pikė referimi ajetin
    kur'anor, i cili thotė se: `muslimanėt janė vėllezėr 'dhe kritikonin
    ata qė goditnin shkllevėrit e tyre."
    "Nė Islam, ka ekzistuar parimi, i cili ka favorizuar skllevėrit.
    Madje, ēdonjėri prej tyre, mund tė blinte lirinė me njė shumė tė
    hollash. Skllavi ose skllavja, gėzonte tė drejtėn qė tė punonte
    punėn qė dėshironte, nė mėnyrė tė pavarur. Gjithashtu, prej mirėsisė
    dhe traditės sė lavdėruar, ishte qė njeriu para vdekjes tė linte
    porosi lirimin e disave nga skllevėrve qė posedonte."
    "Muslimani mund tė transferohej (lirshėm) brenda kufijve tė shtetit
    musliman, me fenė e tij dhe nėn flamurin e tij. Nė tė, gjente
    njerėzit qė adhuronin Zotin, tė Cilin e adhuronte edhe ai. Ata
    faleshin, ashtu siē falej edhe ai. Ligji, tradita dhe zakoni ishin
    tė njėjtė. Nė kėtė shtet islam, mbisundonte ligji, i cili i
    siguronte tė gjithė muslimanėve tė drejtėn e shtetėsisė. Ai, ishte i
    sigurtė dhe gėzonte lirinė personale, gjė tė cilėn s'kishte tė
    drejtė t'ia kėrcėnonte askush. Asnjėri s'mund t'a dėmtonte.
    Nasirudini ka shėtitur tė gjitha vendet muslimane, nė shekullin e
    pestė hixhri (XI-tė), pa hasur nė ndonjė vėshtirėsi, me tė cilat
    ballafaqohej gjermani duke u transferuar, madje, brenda vetė
    Gjermanisė, nė shek. XVIII-tė."
    "Vendet muslimane kanė dalluar nga Evropa e krishterė, pėr shkak tė
    ekzistimit nė to tė tė ashtuquajturave pakica fetare dhe etnike, qė
    i kanė gėzuar tė gjitha tė drejtat dhe liritė. Njė gjė tė tillė,
    Evropa nuk e ka poseduar."

    San Mak Brajd, prof. i Universitetit tė Dublinit, ish ministėr i
    punėve tė jashtme tė Irlandės, ish sekretar gjeneral i komisinoit
    Ndėrkombėtar tė Drejtėsisė, duke dėgjuar pėr esencėn e sė drejtės
    islame, shpreh admirimin e tij, duke thėnė:
    "Kėtu, nga ky vend, duhet tė proklamohen tė drejtat e njeriut, e jo
    nga ndonjė vend tė tjetėr. Ėshtė detyrė e dijetarėve muslimanė qė
    t'ia proklamojnė opinionit publik ndėrkombėtar kėto fakte tė
    panjohura, mosnjohja e tė cilave ishte shkak pėr shtrembėrimin e
    prestigjit tė Islamit, tė muslimanėve dhe tė qeverisė islame."

    Dr. Msje Lojl, shkencėtar dhe njohės i mirė i ēėshtjeve tė Orientit,
    nė librin "Civilizimi Arabo-Islamik", f. 515, shkruan:
    "Muslimanėt, vazhdimisht, deri mė sot, e kanė ruajtur veten nga
    shembujt negativė tė gabimeve tė kobshme tė Pėrėndimit, qė kanė tė
    bėjnė me jetėn komode dhe tė qetė tė klasės punėtore. Ata, me
    fanatizėm, qėndrojnė nė mbrojtje tė sistemeve tė mrekullueshme
    shtetėrore, tė cilat, parimisht, trajtojnė njėsoj pasanikun dhe
    varfanjakun, punėdhėnėsin dhe punėtorin, prandaj nuk e teprojmė,
    nėse themi se populli musliman, tė cilin evropianėt dėshirojnė `t'a
    edukojnė` ėshtė shembulli mė i mirė, pėr kėtė ēėshtje esenciale.
    Nė Islam nuk ka klasa tė priviligjuara, as pozita trashėguese.
    Themelet e sistemit politik nė Islam janė tė thjeshtė, ndėrsa ata qė
    jetojnė nė kėtė sistem, pa marrė parasysh pozitėn, respektin,
    pasurinė dhe varfėrinė e tyre ose ngjyrėn e lėkurės, janė tė
    barabartė."

    Dr. Harold B. Smith, profesor dhe zėvendėskryetar, nė katedrėn e
    feve, nė Ohajo, tė SHBA-sė. Ka qenė kryetar i katedrės sė filozofisė
    sė moralit, nė Universitetin Amerikan, nė Kajro.
    "ēdo njeri, me vullnet tė lirė, ėshtė pėrgjegjės para Allahut pėr
    mendimet, sjelljet dhe veprat e tij…
    All-llahu, nėpėrmjet shpalljes, e udhėzon njeriun nė parime tė
    pėrgjithshme morale, tė cilat burojnė nga vullneti i tij i
    amshueshėm. Njeriu, posedon njė forcė tė fuqishme, ai gėzon tė
    drejtėn tė pranojė ose tė refuzojė udhėzimin e Allahut. Ėshtė njė
    ajet i rėndėsishėm: "Ne u ofruam emanetin qiejve, tokės dhe maleve,
    e ata nuk deshėn ta marrin pėrsipėr atė dhe u frikėsuan prej tij,
    kurse e mori njeriu mbi vete; vėrtet ai ishte i padrejtė dhe i
    padijshėm." (el Ahzab, 72)
    Kuptimi i kėtij ajeti vėrtetohet, vetėm nėse pranohet liria e
    njeriut. Allahu i ka ofruar amanetin gjithė krijesave, pėr ruajtjen
    e besimit dhe drejtimin e botės nė emėr tė Allahut. Njeriu pranoi tė
    marrė kėtė pėrgjegjėsi, ndėrsa krijesat e tjera refuzuan njė gjė tė
    tillė, pėr shkak tė frikės dhe ngushėllimit! Pikėrisht kėtu qėndron
    sekreti i fshehtėsisė sė njeriut dhe gabueshmėrisė sė tij, edhe pse
    njeriu nuk ėshtė pėrkujdesur sa duhet pėr atė besim dhe nuk e ka
    drejtuar botėn nė mėnyrė tė vlefshme, duke marrė rrugėn e
    padrejtėsisė dhe injorancės.
    Njeriu, sikur tė mos ishte i lirė, nuk do tė gabonte, dhe ai, sikur
    tė mos ishte i lirė, nuk do ta pranonte amanetin."

    Jobi, shkruan:
    "Vetėm Islami ėshtė i aftė tė tubojė popuj tė ndryshėm nė njė front
    edhe atė nė bazė tė barazisė. Komuniteti musliman nė Kinė, Japoni,
    Indonezi, Indi, Afrikė, tregon se vetėm Islami mund tė ndikojė tek
    popujt dhe racat e ndryshme. Nėse i vėshtrojmė mė mirė dallimet
    ndėrmjet Lindjes dhe Pėrėndimit tė sotėm, do tė kuptojmė se shpėtimi
    nga kėto dallime, qėndron vetėm nė Islam."

    Lajuter, filozof i shquar, thotė:
    "Nėn ndikimin e sistemit islam tė vlerave, lindorėt janė tejet tė
    kujdesshėm, bujarė dhe mikpritės ndaj tė huajve. Kjo i dallon pėr
    nga nderi dhe sinqeriteti. Ndėrsa, asgjė prej kėsaj nuk mund tė
    gjendet nė mjedisin materialist pėrėndimor, midis prefiksave tė
    vrazhdė dhe tė pashpirtė pėrėndimorė."

    Edmund Burke, politikan i shquar anglez.
    "Ligji i Muhammedit a.s., i cili vepron njėsoj pėr tė gjithė, prej
    kokės sė kurorėzuar (mbretit), e deri te njeriu mė i rėndomtė, ėshtė
    ligji i thurur dhe i pėrshkruar me principet mė tė urta, mė
    shkencore dhe mė civilizuese juridike, tė cilat kanė ekzistuar
    ndonjėherė nė botė."

    Dr. Bernier, mjek francez, thotė:
    "Numri i fatkeqėsive tė `Sitas' (sipas kėsaj tradite vejusha, gjatė
    djegies sė kufomės sė burrit tė saj, digjte vetveten) u zvogėlua
    relativisht, sepse muslimanėt, tė cilėt qeverisnin nė kėto vende
    dhanė mund maksimal, qė t'a zhduknin kėtė ves tė egėr edhe pse ata
    nuk kanė miratuar asnjė ligj pėr tė ndaluar kėtė fatkeqėsi qė tė mos
    ndodhte, sepse ata, nė qeverisjen e tyre, nuk synonin qė tė
    ndėrhynin nė ēėshtjet fetare tė hindusėve. Ata u lejonin atyre
    kryerjen e obligimeve dhe ritualeve tė tyre fetare dhe u jepnin tė
    gjitha liritė, por u munduan tė ndalonin traditėn `Sita' nė mėnyrė
    indirekte. Prandaj, asnjė grua, nuk guxonte qė t'i ekspozonte
    veten `Sitas`, veēse me lejen e sundimtarit tė krahinės. Ndėrkaq,
    sunduesi nuk ia lejonte asaj kėtė gjė, veēse nėse vėrtetohej se ajo
    nė asnjė mėnyrė nuk do tė hiqte dorė nga qėllimi i saj. Gjithashtu,
    sunduesi i asaj krahine, mundohej qė t'a bindte gruan dhe t'a nxiste
    atė qė tė hiqte dorė nga dėshira e saj, e frikėsonte, i kėrcėnohej
    dhe po ashtu i premtonte tė mira materiale. Kur tė gjitha kėto
    pėrpjekje dėshtonin dhe procesi i bindjes dhe kėrcėnimit nuk jepnin
    rezultate, atėherė e dėrgonin atė te gratė, me qėllim qė t'i
    bashkangjitej grave tė menēura, nė mėnyrė qė, pėrmes bindjes sė
    tyre, tė hiqte dorė nga dėshira e saj. Mirėpo, edhe pėrkundėr gjithė
    kėtyre masave tė ndėrmarra, fatkeqėsitė e `Sitas' vazhdonin tė
    ndodhnin shpesh, e veēanėrisht nė territoret e prijėsve (raxhave)
    dhe vendeve, tė cilat ishin nėn sundimin e atyre, ku nuk sundonin
    muslimanėt."

    Henri De Kastrie:
    "Kapitullimi i imponuar i tė krishterėve nga ngadhėnjyesit arabė,
    ishte gati gjithmonė i frymėzuar nga njė frymė e madhe tolerance, e
    cila, atėbotė, ishte njė ndjenjė shumė e rrallė nė Evropė. Qė tė
    jemi mė konsekuentė, duhet tė theksojmė, se humaniteti i pushtuesve
    (nė Evropė) konsiderohej dobėsi.. .
    Mund tė thuhet se feja e re nuk ėshtė imponuar me predikim, e as me
    dhunė… Nėse, ndonjė i krishterė ka kaluar nė fenė Islame, pėr ndonjė
    interes, tė tjerėt, nė numrin mė tė madh, janė bėrė muslimanė nga
    bindja e sinqertė dhe spontane. Ky kalim i tyre nė fenė islame,
    pėrveē kėsaj, ka qenė jashtėzakonisht i lehtė, pėr shkak tė
    thjeshtėsisė sė vet besimit islam. Pastaj, mjaftonte tė shqiptohej
    formula e shkurtėr e fesė, pėr t'u bėrė musliman.
    Veēanėrisht, nė Spanjė, manifestohej toleranca muslimane dhe kushtet
    qė u imponoheshin tė krishterėve ishin shumė mė tė buta, se ato qė
    kishin nėn sundimin e vizigotėve. Kjo fitore nuk shkaktoi asnjė
    mynxyrė. Ngadhnjimtarėt (muslimanė), u linin tė lirė spanjollėve
    religjionin e tyre, ligjin e tyre, gjyqet e tyre. Tė krishterėt
    ushtronin funksione publike dhe po ashtu, ishin nėnpunės nė oborret
    e halifėve, madje shumė prej tyre, si p.sh. Sidi, komandonte
    ushtritė muslimane. Kjo politikė tolerante e kishte bashkuar pjesėn
    mė tė ndritur tė popullatės sė qyteteve. Shumė spanjollė, pa hequr
    dorė nga feja e tyre, e kishin pėrqafuar qytetėrimin oriental,
    mėsonin gjuhėn e letėrsinė arabe, e priftėrinjtė e krishterė i
    qortonin qė nuk merreshin mė me himnin e kishės, por me poezitė
    profane tė ngadhnjimarit. Atėherė, ishte aq e madhe liria e fesė nė
    Spanjė, sa qė ēifutėt, e pėrndjekur nė Evropė, strehoheshin nė masė,
    pranė halifėve, nė Kordovė… Perandori Sharl, duke hyrė si pushtues
    nė Saragozė, urdhėroi ushtarėt e vet t'i rrėnojnė sinagogat dhe
    xhamitė. Avogdor Shekin thotė se, nė shek. VIII, kishte aq shumė
    ēifutė nė Spanjė, sa e tėrė tregtia e jashtme ishte nė duart e tyre.
    Nė kohėn e kryqėzatave, sa herė qė ushtria e krishterė hynte
    fitimtare nė ndonjė qytet Saraēen (arab), bėntė kėrdi tė madhe, ndėr
    muslimanėt dhe ēifutėt. Kėshtu, ēifutėt iknin nga shtetet e
    krishtera e strehoheshin nė vendet muslimane, ku gjenin azil dhe
    mbrojtje. Kjo ishte tolerancė e madhe e Islamit dhe ēifutėt ishin
    mirėnjohės nė kėtė situatė, dhe kjo nuk ishte sikurse pretendon
    Avidgor Sheikin, pėr shkak tė origjinės sė komunitetit, ngjashmėrisė
    sė racės, gjuhės dhe religjionit tė dy popujve."

    Norman Benz:
    "Tė krishterėt ortodoksė, tė Konstandinopojės, i urrenin shumė mė
    tepėr katolikėt romanė, sesa ngadhnjimtarėt muslimanė."
    Ata pėrsėrisnin fjalėt e peshkopit bizantin, duke thėnė:
    "Ne preferojmė mė shumė tė shohim nė qytetin tonė turbanin turk,
    sesa kurorėn papate."

    Abe Misho, nė lidhje me udhėtimn e tij nė lindje, thotė:
    "Ėshtė e trishtueshme pėr kombet e krishtera, qė tolerancėn fetare,
    e cila ėshtė njė gjest i madh shpirtmirėsie, i njė populli kundruall
    njė populli tjetėr, e kanė mėsuar nga muslimanėt."
    Nė historinė e tij pėr kryqėzatat, ai deklaron:
    "Kur Umeri e mori Jeruzalemin, nuk i bėri asnjė tė keqe tė
    krishterėve. Kur kryqtarėt bėheshin tė zotėt e qytetit tė shenjtė, i
    masakronin pa mėshirė muslimanėt dhe i digjnin ēifutėt."

    Dr. Vaglieri, shkruan:
    "Popujt e mundur i kanė pasur tė gjitha tė drejtat dhe sigurinė e
    plotė tė pasurisė nga pushteti islam. I gėzonin thuajse tė gjitha tė
    drejtat si edhe muslimanėt. Kur arabėt kanė qenė mė tė fuqishėm,
    gjithnjė i kanė ofruar armikut paqe, me kushte gjegjėse pėr
    kompensim material (xhizje) nė kėmbim pėr siguri dhe mbrojtje tė
    plotė, krahas gėzimit tė tė gjitha tė drejtave, qė i gėzonin edhe
    muslimanėt. Nėse i shikojmė pak mė seriozisht fjalėt dhe praktikėn e
    Muhammedit a.s., si dhe ekspansionin e Islamit nė periudhėn e
    hershme tė tij, do tė kuptojmė se nuk ka bazė tė duhur historike
    pohimi se `Islami i ėshtė imponuar popujve tė ndryshėm me dhunė'.
    Kur'ani thotė nė mėnyrė tė qartė: 'Nė fe nuk ka shtrėngim.' "

    Filip Hiti, nė librin e tij "Historia e arabėve", f. 638, shkruan:
    "Kudo qė ka shkelur kėmba e ushtrisė muslimane, njerėzit e atyre
    viseve i kanė pranuar duarhapur dhe u kanė ofruar ujė dhe bukė, duke
    garuar nė dalje nga istikamet e veta pėr t'iu bashkuar muslimanėve.
    Kjo mund tė kuptohet lehtė nga ana e atyre, qė e dijnė se ēfarė
    ishte tirania e vizigotėve."

    Rozhe Garodi:
    "Tė vetmet beteja tė filluara, tė cilat muslimanėt nė ekspansionin e
    vet i shpejtuan, kanė qenė luftrat kundėr shtypėsve feudalė,
    mbretėrve despotė, e peshkopėve sektarė e inkuizitorė, e jo kundėr
    popullit, qė i kanė pritur si ēlirimtarė tė robėrimit tė tyre tė
    mėparshėm. Kėshtu ka qenė, prej Gvadaletes nė Spanjė, e deri te
    Kadisia nė Persi. Nė planin religjioz, arianėt (pasardhėsit e
    areinit) tė Afrikės Veriore e tė Spanjės vizigote, si dhe
    nastorianėt nga Persia, domethėnė, tė gjithė ata, qė Isain e kanė
    konsideruar pėr tė dėrguar tė madh tė Zotit, por qė kanė refuzuar
    t'a bėjnė tė barabartė me Zotitn, kanė njohur mėsimet e veta nė fenė
    islame dhe me dėshirė kanė pranuar Lajmėtarin e fesė islame."

    Dėshmia e konferencave ndėrkombėtare
    "Dėshmitė, pėr universalitetin dhe vlefshmėrinė e Sheriatit (tė
    drejtės islame), nuk dalin vetėm nga ekspertėt objektivė tė
    Pėrėndimit, por ato vijnė edhe nga njė rreth mė i gjėrė dhe mė
    gjithėpėrfshirės, nga konferencat speciale ndėrkombėtare tė
    legjislacionit dhe tė drejtės krahasuese. Nė Hagė, nė vitin 1937,
    ėshtė mbajtur Konferenca Ndėrkombėtare, mbi tė drejtėn komparative,
    ku ėshtė ftuar edhe Universiteti El Ezher, tė cilin e pėrfaqėsuan dy
    dijetarė tė mėdhenj. Referatet e tyre i kushtohen dy temave:
    1.'Pėrgjegjėsia civile dhe penale nė tė drejtėn islame' dhe
    2.'Pavarėsia e tė drejtės islame dhe mohimi i ēdo lidhshmėrie mes
    Sheriatit dhe tė drejtės romake'.
    Nė bazė tė kėtyre dy referateve, Konferenca solli rezolutėn e
    saj `historike' qė i dedikohet juristėve dhe legjislatorėve
    pėrendimorė, si vijon:
    E drejta e Sheriatit, tė ēmohet si njė nga burimet e tė drejtės sė
    pėrgjithshme.
    E drejta e Sheriatit, ėshtė vitale dhe dinamike, dhe si e tillė
    mbėshtet zhvillimin evolutiv.
    Ajo ėshtė e drejtė e mėvetshme dhe nuk ėshtė kopjim i ndonjė tė
    drejtė tjetėr.
    Po nė Hagė, mė 1948, ėshtė mbajtur konferenca ndėrkombėtare e
    juristėve, ku kanė marrė pjesė 53 shtete dhe janė mbledhur njė numėr
    i madh profesorėsh e juristėsh brilantė tė vendeve tė ndryshme.
    Kjo konferencė, nė bazė tė propozimit tė vet, pėr tė drejtėn
    komparative, solli rezolutėn vijuese:
    `Duke pasur parasysh fleksibilitetin e tė drejtės Islame dhe
    rėndėsinė e saj, Asociacioni Ndėrkombėtar i Juristėve, obligohet tė
    inicojė studimin komparativ dedikuar tė drejtės Islame dhe tė punojė
    intensivisht nė kėtė drejtim.'
    Ndėrkaq, Seksioni pėr tė drejtėn orientale, pranė Akademisė
    Ndėrkombėtare, ka organizuar simpoziumin, nė Fakultetin Juridik, tė
    universitetit tė Parisit, nė vitin 1950, pėr studimin e tė drejtės
    Islame me titull: `Java e tė drejtės Islame', ku u ftua njė numėr i
    madh profesorėsh nga fakultetet juridike, nga vendet arabe dhe
    joarabe, profesor nga el Ezheri, juristė arabė, francezė dhe
    orientalistė tė tjerė.
    Akademia Ndėrkombėtare kishte dedikuar pesė tema nga fusha e tė
    drejtės:
    Konsolidimi i pronės;
    Shpronėsimi pėr hirė tė interesit tė pėrgjithshėm;
    Pėrgjegjėsia penale (e drejta ndėshkimore);
    Ndikimi i ndėrsjellė i medhhebeve (shkollave juridike islame); dhe
    ēėshtja e kamatės nė Fenė Islame.
    Ligjėratat janė mbajtur nė gjuhėn frėnge.

    Ish kryetari i shoqatės sė juristėve, nė Paris, gjatė njė diskutimi
    ka thėnė:
    `Unė nuk di si tė pajtoj, atė qė ėshtė thėnė mbi pamundėsinė dhe
    paaftėsinė e tė drejtės islame, pėr tė qenė bazė e njė
    legjislacioni, qė i pėrmbush kėrkesat e shoqėrisė progresive
    bashkėkohore, me kėtė qė po dėgjojmė sot, nė ligjėratat dhe
    diskutimet, tė cilat nė mėnyrė origjinale vėrtetojnė plotėsisht tė
    kundėrtėn.'
    Nė fund, pjesėmarrėsit e simpoziumit, hartuan njėzėri dokumentin, ku
    thuhet:
    `Duke u bazuar nė efektet e pakontestueshme, qė u zhvilluan gjatė
    javės sė jurisprudencės islame, konstatohet qartė:
    Parimet e tė drejtės islame kanė vlerė tė padyshimtė dhe tė
    pakontestueshme juridiko-legjislative, dhe
    Divergjencat e shkollave juridike islame (medhhebeve), pėrfshijnė
    njė pasuri tė madhe konceptesh, njohurish e faktesh, tė cilat janė
    mahnitėse dhe me ndihmėn e tyre, e drejta islame, ėshtė nė gjendje
    t'u pėrgjigjet kėrkesave tė jetės bashkėkohore dhe t'i plotėsojė
    nevojat e saj.'
    Pjesėmarrėsit e simpoziumit shprehėn dėshirėn qė `Java e sė drejtės
    islame' tė vazhdojė pėr ēdo vit, dhe tė formohet njė komision pėr
    hartimin e njė leksikoni tė sė drejtės islame, qė do tė ndihmonte
    konsultimin e veprave tė kėsaj tė drejtė dhe do tė shėrbente si
    enciklopedi juridike, ku tė dhėnat e jurisprudencės islame, do tė
    evidentoheshin nė frymėn e metodologjisė bashkėkohore."
    "Shoku Mjekesise"

  10. #10
    i/e regjistruar Maska e Bani gjk
    Anėtarėsuar
    06-01-2005
    Postime
    550
    Ndoshta ja vlen qe te permendet edhe kjo:
    Simbas disa historianve, Reposhi, vllau i Skenderbeut ishte bere murg po ne kete manastir (Shen Katarines), ku aty edhe vdiq , por me vone eshte vorrosur ne manastirin Hilandar. Ky manastir eshte serbo ordodoks qe tani gjendet ne Greqi.

Faqja 0 prej 2 FillimFillim 12 FunditFundit

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •