
Postuar mė parė nga
Guri i Kuq
LDK-ja e ka kryetarin, por duhet ta ndėrrojė atė
Postuar: 17:25 / 11.09.2010
Donik Sallova
Qė nga paraqitja nė opinionin publik e Ukė Rugovės, djalit tė Presidentit Rugova, dhe deklarimit tė tij se do tė angazhohet politikisht nė Lidhjen Demokratike tė Kosovės, si dhe me deklarimin e ish-kryeministrit Bujar Bukoshi se ai do t’i rreket garės pėr kryetar tė LDK-sė, njė varg anėtarėsh tė kryesisė sė kėsaj partie dolėn njėri pas tjetrit, servilisht, dhe deklaruan se LDK-ja e paska kryetarin dhe liderin dhe se zgjedhjet nė parti qė do tė fillojnė nė shtator, nuk e paskan synim zgjedhjen e kreytarit, sepse ai veē na qenka, pra kryetari aktual, “i ngriri” Fatmir Sejdiu, i cili e mban edhe postin e Presidentit. Poashtu, krerė tė lartė tė kėsaj partie (Sejdiu, Kryeziu e Manaj) e pritėn me shumė pėrēmim vendimin e Ukė Rugovės pėr t’u angazhuar nė LDK pėrmes kėtij procesi zgjedhor, duke e konsideruar ardhjen e tij si ardhjen e ēdo individi qė ka moshėn madhore (Sejdiu e Kryeziu) apo se Uka duhet tė ketė kujdes qė tė mos e koritė babėn (sipas Manajt), duke e kualifikuar si koritje ndaj Ibrahim Rugovės ēdo angazhim tė Ukės kundėr Sejdiut dhe klikės sė tij. Pra sipas tyre, Uka nuk bėn tė kandidojė pėr kryetar tė partisė apo nuk bėn t’a mbėshtesė Bujar Bukoshin, Isa Mustafėn apo dikė tjetėr pėr kryetar, sepse LDK-ja e paska kryetarin dhe liderin, pra Fatmir Sejdiun.
Se LDK-ja e ka kryetarin dhe se kryetari i saj ėshtė Fatmir Sejdiu, kėtė s’po e konteston askush, por se ky kryetar duhet ndėrruar nė kėto zgjedhje partiake, kjo ėshtė e domosdoshme. Mos-zgjedhja e Sejdiut sėrish kryetar i LDK-sė ėshtė njė dmosdoshmėri kushtetuese, politike e strategjike. Sejdiu ėshtė nė procedurė gjyqėsore nė Gjykatėn Kushtetuese pėr shkeljen e kushtetutės nga ana e tij, si pasojė e tė qenit edhe President i Kosovės edhe kryetar i njė partie. Nuk ėshtė serioze pėr njė president, aq mė pak jurist me profesion, tė thotė qė e ka ngrirė funksionin e kryetarit tė partisė, pra se s’po e shkel Kushtetutėn. Ngrirja dhe shkrirja nuk janė kategori juridike dhe Gjykata Kushtetuese nuk merr nė shqyrtim procese tė tilla “ngrirėse” a “shkrirėse”, qoftė edhe politike. Kjo gjykatė merr nė shqyrtim ēėshtje qė kanė tė bėjnė me legalitetin dhe kushtetutshmėrinė e veprimeve dhe mos-veprimeve tė subjekteve qė janė objekt i saj i trajtimit, pra funksionimin sipas kushtetutes tė institucioneve tė shtetit. Pra, Gjykata Kushtetuese do t’a nxjerr presidentin Sejdiu si shkelės tė Kushtetutės sė Kosovės, jo pse ai e ka ngrirė apo e ka shkrirė veprimtarinė e tij ekzekutive si kryetar i LDK-sė, por se ai juridikisht/legalisht ėshtė kryetar i kėsaj partie, pra statuti i LDK-sė e ngarkon Sejdiun juridikisht me veprimtari politike ekzekutive, gjė tė cilėn kushtetuta ia ndalon presidentit (Sejdiut), pa marrė parasysh a i ushtron ai praktikisht kėto veprimtari (tė cilat mirėfilli dihet se edhe i ushtron). Kjo ėshtė njė arsye shumė substanciale qė Fatmir Sejdiu megjithėse ėshtė kryetar i LDK-sė, nuk do tė duhej tė ishte dhe nuk do tė mund tė jetė nėse vazhdon qė legalisht t’a ushtroj edhe detyrėn e presidentit tė vendit.
Edhe po tė jap dorėheqje apo tė shkarkohet (pėr shkelje te kushtetutės) nga posti i presidentit, Sjediu s’do tė duhej tė ri-zgjedhej kryetar i LDK-sė pėr faktin se nėn udhėheqjen e tij LDK-ja ka shėnuar rekordet e rėnies elektorale dhe politike, si pasojė e veprimeve tė tij pėrēarėse dhe shkatrruese pėr kėtė parti. Nėn udhėheqjen e Sejdiut (edhe pėrmes Kryeziut) LDK-ja ka devijuar nga filozofia politike e Rugovės (Rugovizmi), duke i zvetnuar parimet nacionale/shqiptare tė shtetit tė Kosovės dhe duke ndėrtuar njė shtet qė nuk realizon aspiratat e shqiptarėve pėr njė shtet tė dytė nė Ballkan, siē e projektoi elita nacionale e viteve ’90 nė krye me Rugovėn. LDK-ja e Sejdiut po e mban nė pushtet sistemin qeverisės kleptokratik tė Thaēit dhe kjo do tė ketė kosto tė lartė pėr tė sotmen dhe tė ardhmen e popullit tė Kosovės, ndėrkaq dėmet elektorale pėr LDK-nė do tė jenė tė pa-riparueshme. Kėto janė vetėm disa nga sjelljet politike qė Sejdiun duhet t’a pengojnė tė ri-zgjedhet kryetar i LDK-sė.
Strategjikisht, nė njė republikė parlmentare, qeverisja e vendit realizohet pėrmes qeverisė dhe kryeministrit, prandaj ēdo parti dhe lider qė pretendon tė qeverisė vėrtetė, duhet t’a synoj qeverinė dhe postin e kryeministrit. Mbi kėtė bazė njė LDK me kryetar njė si Sejdiu (figurė aspak me afinitet ekzekutiv) s’do tė ishte asnjėherė e denjė pėr tė pretenduar udhėheqjen e qeverisė dhe qeverisjes nė vend. Edhe skenari qė pėr kryeministėr mund tė nominohet njė figurė mė ekzekutive, por qė s’do tė ishte kryetar partie, do tė ishte qasje e gabuar, sepse njė kryeministėr pa fuqi politike tė garantuar, s’do tė jetė kurrė i aftė t’i prijė qeverisjes. Kujtojmė rastin Kosumi apo Ēeku, kur pėr ministrat e tyre vendoste krejt dikush tjetėr. Prandaj, LDK-ja megjithėse e ka kryetarin, duhet tė vendosė t’a ndėrrojė atė, e obliguar nga Kushtetuta (e shkelur nga kryetari aktual i saj), por edhe nga gjendja e katandosur faktike nė tė cilėn ndodhet kjo parti, nė tė cilėn gjendje u zhyt pikėrisht pėrgjatė mandatit tė kėtij kryetari.
Krijoni Kontakt