Njeriu dhe bota

[mujoislam]

Njeriu dhe bota
Mes fillimit dhe fundit, njeriu ka të përbashkët me botën elementët e krijimit të tyre. Njeriu është krijuar nga një pjesë e kësaj bote, dheu. Allahu i Madhëruar thotë: “ O ju njerëz nëse dyshoni në ringjallje dijeni se jeni krijuar nga dheu” (Haxh 5). Me krijesat e tjera të gjalla njeriu ka të përbashkët elementin ujë që është lënda bazë e krijimit. Allahu i Madhëruar thotë:“Allahu e ka krijuar ç’do qenie të gjallë nga uji. Disa prej tyre ecin me bark, disa prej tyre me dy këmbë e disa me katër 11.02.2010
Kliko këtu për ta parë foton në madhësi origjinale

Fragment i shkeputur nga libri: "Misioni i njeriut në tokë": Mëkëmbja mes revelatës ( vahjit ) dhe mendjes, kërkim rreth dialektikës së revelatës, mendjes dhe aktualitetit i Pr.dr. Abdul-Mexhid Nexhari.

Njeriu dhe bota



Njeriu si qenie është përbërëse e kësaj bote, megjithatë është i dalluar nga të gjitha krijesat e tjera, si në aspektin e krijimit dhe përbërjes, në aspektin e pozitës së tij në gjithësi, po gjithashtu edhe në aspektin e misionit të ekzistencës së tij. Sakaq e meriton një vend të posaçëm dhe një shtjellim të veçantë në këndvështrimin e besimit brenda kuadrit të sistemit të gjithësisë, ashtu siç e ka shpjeguar akidja ( shkenca e besimit ) islame.



1 Krijimi i njeriut:

Njeriu ka ekzistuar në dijen e Allahut para se të ekzistojë materialisht. Ekzistenca e tij në dijen e Allahut ka përmbajtur të gjitha detajet e qenies së tij, po ashtu edhe misionin me të cilin do ngarkohej për t`a realizuar në tokë. Këtë pohim e përmban thënia e Allahut të Madhëruar: “ E kur Zoti yt i tha melaikeve: “Unë do të krijoj në tokë një mëkëmbës” (Bekare 30). Kështu del në pah, se natyra esenciale e njeriut dhe misioni i tij i kanë paraprirë ekzistencës materiale të tij në tokë dhe gjithësi. Pra kjo ekzistencë materiale nuk është gjë tjetër, vetëm se realizim dhe konkretizim i i natyrës esenciale të njeriut dhe misionit të mëkëmbjes, që ai duhet ta realizojë në tokë.



Si fillim i ekzistencës materiale të njeriut, qe krijimi i Ademit, babait të të gjithë njerëzimit. Kur’ani na njofton se krijimi i njeriut të parë Ademit ( a.s ) u bë në mënyrë të menjëhershme në formën e tij të plotë dhe jo si pasojë e evolucionit. Allahu i madhëruar thotë në Kur’an: “ Njeriun e krijuam në formën më të përsosur” (Tin 4). “ E kur Zoti yt u tha melaikeve unë do të krijoj në tokë një mëkëmbës, melaiket thanë: “A po krijon atë që do të derdhë gjak dhe do të bëjë shkatërrime në të?!”(Bekare 30) “ E kur Zoti yt u tha melaikeve do të krijoj në tokë njeriun prej dheut. E kur ta krijoj atë e të fryj në të prej shpirtit Tim bini në sexhde për të. Të gjithë melaiket ranë në sexhde përveç Iblisit (Shejtanit), që qe mendjemadh dhe u bë mohues” Sad 71-74

Siç thotë Allahu i Madhëruar: “ Në të vërtetë shembulli i Isait (a.s) tek Allahu është si shembulli i Ademit që e krijoi nga dheu dhe i tha bëhu dhe u bë” (Ali Imran 59).



- Objektivi i ekzistencës së njeriut

Të gjitha veprat e Allahut kanë urtësitë dhe objektivat e tyre të veçanta. Vallë a ka ndonjë mundësi për perceptimin dhe përcaktimin e urtësisë dhe objektivit hyjnor tek ekzistenca e njeriut. Këtë mund ta konstatojmë me anë të fjalës së Allahut të Madhëruar: “ Nuk i kam krijuar xhindet dhe njerëzit, përveç se për të më adhuruar Mua” (Dharijat 51). Ky ajet kur’anor na bën të ditur se urtësia dhe objektivi i krijimit të njeriut është adhurimi i Allahut të Madhëruar. Ose thënë ndryshe, të realizohet në këtë botë bindja dhe nënshtrimi i njeriut ndaj Allahut dhe që të dyja këto të burojnë nga vullneti i lirë i njeriut, pasi kjo bindje dhe ky nënshtrim është realizuar nga të gjitha krijesat e tjera, por në mënyrë të pavullnetshme.



Një nga urtësitë e krijimit të njeriut mund të jetë edhe përjetimi i mirësisë së lumturisë në këtë botë dhe në tjetrën, me të cilën Allahu dëshiron ta nderojë robin e Tij, njeriun.Aftësitë perceptuese dhe karakteristikat e krijesës njerëzore janë baza e ngarkimit me përgjegjësi karshi Allaut të Madhëruar. Këto aftësi dhe karakteristika i bëjnë të mundur njeriut lartësimin, përsosjen dhe përfitimin e të mirave, përmes shfrytëzimit të gjithësisë, ashtu siç i bëjnë të mundur përfitimin e shpërblimit në botën tjetër.

Në mënyrë të përmbledhur mund të thuhet se pohimi më i saktë në lidhje me qëllimin dhe urtësinë hyjnore, i cili ka të bëjë me ekzistencën e njeriut, është bindja dhe nënshtrimi ndaj Allahut, mbi të cilën ngrihet shpërblimi i Tij për njeriun në këtë botë dhe tjetrën.





2 Njeriu dhe gjithësia:

Njeriu, i parë në aspektin e krijesës dhe organizimit të jetës, është një nga elementët e kësaj bote. Kjo gjithësi është atdheu i tij dhe fusha e jetës së tij. Për këtë, mësimet dhe parimet islame e kanë sqaruar më së miri lidhjen e njeriut me këtë botë dhe pozitën e tij në të. Kjo lidhje dhe kjo pozitë konsiston kryesisht në tre pika bazë: uniteti i njeriut me botën, pozita e lartë e njeriut dhe nënshtrimi i botës në interes të njeriut.

A. Uniteti i njeriut me botën.

1- Fillimi dhe destinacioni i njëjtë

Prej treguesve të këtij uniteti mes njeriut dhe gjithësisë është fillimi dhe destinacioni i njëjtë. Secili ka ardhur nga asgjëja me vullnetin e Allahut sepse është Ai që: “ka krijuar gjithçka dhe e ka përsosur atë”(Furkan 2). Po ashtu secili prej tyre lëviz drejt një fundi absolut që është kthimi tek Allahu. “ Të Allahut janë ç’ka në qiell e në tokë e në mes tyre dhe tek Ai është kthimi” (Maide 18).



2- Elementët e përbashkët të krijimit

Mes fillimit dhe fundit, njeriu ka të përbashkët me botën elementët e krijimit të tyre. Njeriu është krijuar nga një pjesë e kësaj bote, dheu. Allahu i Madhëruar thotë: “ O ju njerëz nëse dyshoni në ringjallje dijeni se jeni krijuar nga dheu” (Haxh 5). Me krijesat e tjera të gjalla njeriu ka të përbashkët elementin ujë që është lënda bazë e krijimit. Allahu i Madhëruar thotë:“Allahu e ka krijuar ç’do qenie të gjallë nga uji. Disa prej tyre ecin me bark, disa prej tyre me dy këmbë e disa me katër

(Nur 45).



Njeriu gjithashtu ka të përbashkët me gjithësinë nënshtrimin ndaj ligjit të ndryshimit dhe lëvizjes, gjë të cilën e vërejti profeti Ibrahim ( a.s ). Këtë ndryshim që prek njeriun dhe të gjithë krijesat përbërëse të kësaj gjithësie Ibrahimi (a.s) e ka përdorur si argument për ekzistencën e Allahut të Madhëruar: “ A nuk e di atë që Allahu i dha pushtet dhe kjo e bëri të polemizojë me Ibrahimin rreth Zotit të tij. Kur Ibrahimi i tha: “Zoti im jep jetë dhe vdekje” ai tha: “Edhe unë jap jetë dhe vdekje”. Ibrahimi tha: “Zoti im e sjell diellin nga lindja, a je ti në gjendje ta sjellësh nga perëndimi?”. Atëherë ai që nuk beson mbeti i hutuar. (Bekare 258).



B. Pozita e lartë e njeriut

Pavarësisht aspekteve te perbashkëta mes njeriut dhe gjithësisë, njeriu mbetet shumë më i dalluar dhe më i lartësuar në shumë aspekte.



Kur’ani fisnik kur përmend krijesat e Allahut të Madhëruar, njeriun, e paraqet përherë në pozitën më të ngritur e më të dalluar. “Në të vërtetë Ne i nderuam pasardhësit e Ademit ( njerëzit ), u mundësuam të udhëtojnë hipur, në tokë e në det, i begatuam me ushqime të mira dhe i vlerësuam e i ngritëm mbi shumë krijesa që kemi krijuar” (Isra 70).



- Epiqendra e krijesave

Historia kur’anore e krijimit të njeriut na nxjerr në pah se krijesa e re bëri një ndryshim rrënjësor në raportet mes krijesave. Njeriu për të cilin u urdhëruan melaiket të bien në sexhde, u bë epiqendra e krijesave, ndërsa djalli u dëbua nga mëshira e Allahut për mosrespektimin e urdhrit të Zotit.



- Ajka e botës dhe esenca e saj

Elementët përbërës të qenies njerëzore janë një nga faktorët bazë që e lartësojnë njeriun mbi të gjitha krijesat e tjera, elementi tokësor, material dhe ai shpirtëror, llogjik. Allahu i Madhëruar thotë: “ E kur Zoti yt u tha melaikeve Unë do të krijojë njeriun nga balta e tharë, e zezë e me erë. E kur ta përsosi dhe t’i japi atij jetë, atëherë bini në sexhde për të.” (Hixhër 28).

Duke u nisur nga sa më sipër njeriu ndryshe është quajtur: bota e vogël, ajka e botës dhe esenca e saj.



- Dija dhe perceptimi

Një nga faktorët e tjerë të rëndësishëm që e ngrejnë njeriun në gradat më të larta ndër të gjitha krijesat e tjera është aftësia e tij për të ditur, njohur dhe perceptuar. Allahu e ka pajisur atë me mjetet e duhura perceptuese për të kaluar imazhin e botës së jashtme, me veçoritë e saj sasiore, në botën e tij të brendshme. Kështu kjo krijesë e vogël përfshin brenda tij këtë botë të madhe, gjë që e bën të meritueshëm për të qenë i pari i të gjitha krijesave. Allahu i Madhëruar thotë: “ Allahu ia mësoi Ademit emrat e të gjitha sendeve e më pas ua shfaqi melaikeve dhe iu tha: më njoftoni emrat e tyre nëse jeni të drejtë. Melaiket thanë: Ti je pa të meta, ne nuk kemi dije tjetër përveç atë që na e mësove Ti. Vërtetë, Ti je i Gjithëdijshmi, i Urti.” (Bekare 31-32).



C. Nënshtrimi i gjithësisë për njeriun.

Pozita dhe vlera e lartë që Allahu i ka dhënë njeriut, e bën atë të meritueshëm që gjithësia të jetë e nënshtruar për të. Allahu e ka pregatitur gjithësinë, që të jetë e përshtatshme për pritjen e njeriut. I ka nënshtruar të gjitha krijesat, ka përcaktuar ligjet e funksionimit të këtyre krijesave, masat dhe format e tyre për të qenë të përshtatshme për misionin bazë të mëkëmbjes së njeriut në tokë dhe për të lehtësuar bashkëveprimin pozitiv të njeriut me natyrën që e rrethon. Allahu i Madhëruar thotë: “ Dhe për ju nënshtroi gjithë ç’ka në qiej dhe ç’ka në tokë, e në to ka argumente për ata që mendojnë” (Xhathije 13).



- Ligjet natyrore të përshtatshme për njeriun

Nënshtrimi i kësaj gjithësie për hatër të njeriut del në pah më së miri tek ligjet natyrore, sasiore dhe cilësore, të cilat komandojnë elementët e kësaj gjithësie dhe të cilat përshtaten plotësisht me ekzistencën e qenies njerëzore. Allahu i Madhëruar thotë: “ Për ju nënshtroi diellin dhe hënën, që në mënyrë të zakonshme vazhdimisht udhëtojnë. Për ju përshtati edhe natën e ditën.” (Ibrahim 33).



- Të mirat e kësaj bote në shërbim të njeriut

Nënshtrimi i gjithësisë për njeriun del në pah edhe përmes faktorëve të ruajtjes së jetës së njeriut, të vazhdimësisë së saj dhe të lulëzimit të saj në tokë. Allahu i Madhëruar thotë: “ Me atë (shiun) mbijnë për të mirën dhe dobinë tuaj, të lashtat, ullinjtë, hurmat, rushnajat, dhe nga të gjitha frutat. Në këto ka argumente për një popull që vështron” (Nahl 11). “ Edhe kafshët Ai i krijoi, dhe në saje të tyre ju mund të mbroheni nga të ftohtit. Në ta keni dhe dobi të tjera e prej tyre ushqeheni”(Nahl 5).



- Toka dhe deti në shërbim të njeriut

Mundësia për të lëvizur nga një vend në një tjetër përmes tokës dhe detit është një tregues tjetër i nënshtrimit të tokës për njeriun. “Allahu e ka nënshtruar detin për të lundruar në të anijet me lejen e Tij” (Xhathije12) “Allahu ua bëri tokën të shtrirë për të ecur nëpër rrugë të gjëra” (Nuh 19-20).



- Qëndrueshmëria dhe stabiliteti i ligjeve të kësaj bote.

Mbi të gjithë këta tregues, mbetet qëndrueshmëria e ligjeve të kësaj natyre, në mënyrë që mendja ta ketë të lehtë t’i identifikojë, t’i perceptojë, t’i shfrytëzojë dhe të bashkëpunojë e të bashkëveprojë natyrshëm dhe lehtë me ta.

E parë në të tre aspektet: atë të unitetit mes njeriut dhe gjithësisë, të pozitës së lartë të njeriut dhe atë të nënshtrimit të gjithësisë ndaj tij, kjo lloj marrëdhënie mes tij dhe gjithësisë tregon për një kujdesje të veçantë të Allahut të Madhëruar ndaj njeriut, e cila konsiston në pregatitjen e kësaj krijese të veçantë për të bashkëvepruar me këtë gjithësi, në atë formë që i mundëson atij realizimin e misionit për të cilin është krijuar, mëkëmbja në tokë.



- Uniteti

Besimi në unitetin e njeriut me gjithësinë ngjall në shpirt ndjenjën e afrimit dhe harmonisë mes tyre, siç largon ndjenjën e frikës dhe armiqësisë mes tyre. Vetëm në një mjedis të përshtatshëm e të domosdoshëm si ky, mund të nisin e të shpërthejnë energjitë njerëzore, për të vepruar në gjithësi dhe për ta shfrytëzuar pozitivisht atë. Nuk mund të ketë pezullues dhe demoralizues më të madh të këtyre energjive se sa acarimi, frika dhe armiqësia mes njeriut dhe gjithësisë që çojnë në thyerje apo në konflikt shkatërrues të këtyre energjive.



- Pozita e lartë e njeriut

Besimi në pozitën dhe vlerën e lartë të njeriut ndez në shpirtin e tij tendencën dhe gadishmërinë e veprimit dhe shfrytëzimit të burimeve të kësaj gjithësie. Kjo gjë e shtyn njeriun drejt zonës së proaktivitetit, dinamizmit dhe ndikimit. Gjithashtu kjo i pret rrugën ç’do lloj ndjenjeje inferioriteti të njeriut karshi natyrës madhështore që duket e pamposhtshme. Të parit e natyrës me syrin e inferiorit e ka bërë njeriun shpesh ta adhurojë atë e ta bëjë zot, gjë që ia ka harxhuar energjitë në adhurimin e saj dhe flijimi për hatër të saj e kështu njeriu ka humbur misionin e tij në tokë, të qënurit mëkëmbës i Zotit.



- Nënshtrimi i gjithësisë për njeriun

Besimi në këtë parim e nxit njeriun drejt penetrimit të furishëm në sektorët e kësaj gjithësie, për ta shfrytëzuar sa më shumë e sa më mirë atë, sepse njeriu beson se kjo botë është e hapur për të, e gatshme dhe e pregatitur për të dhënë. Kështu që është i mbushur me besimin dhe sigurinë në reagimin pozitiv të saj siç largohet prej shpirtit të tij çdo ndjenjë pesimizmi dhe demoralizimi gjë që shumë bukur e shpreh Allahu i Madhëruar: “ Allahu është Ai që tokën e bëri djep për ju dhe ju mundësoi të keni rrugë nëpër të, që të mund të orientoheni. Është Ai që lëshoi nga qielli ujë me masë. Ne i japim me të, jetë një vendi të vdekur. Ja, kështu dhe ju do të ringjalleni. Është Ai që krijoi të gjitha llojet e çifteve dhe ju mundësoi të udhëtoni hipur në anije ose kafshë.”

(Zuhruf .11-13 ).

[mujoislam]

Dashuria dhe ndarja
Dashuria është një shkollë nismëtare, ku ne mësojmë të bëjmë progres, të ngrihemi mbi veten tonë dhe pastaj ta çlirojmë atë ... 09.02.2010
Kliko këtu për ta parë foton në madhësi origjina



Të gjitha spiritualitetet theksojnë ambivalencën dhe dykuptimësinë e dashurisë; natyrat e saj të ndryshme dhe dy fytyrat e saj. Dashuria është një shkollë nismëtare, ku ne mësojmë të bëjmë progres, të ngrihemi mbi veten tonë dhe pastaj ta çlirojmë atë, por mund të jetë dhe në burg në të cilin ne lidhemi gjithmonë e më shumë me zinxhirë. Ne shkojmë poshtë, humbasim dhe përfundimisht bëhemi krejtësisht të varur. Mësimet universale të spiritualiteteve, filozofive dhe të gjitha feve janë dakord për këtë dhe ofrojnë të njëjtat të vërteta: me dashurinë, individi rizbulon atë që ai ose ajo shkoi të kërkonte, sepse dashuria është një pasqyrë po ashtu dhe një zbulim. Për shkak se ai është nën ndikimin e emocioneve të tij dhe të nevojës së tij për të zotëruar, dashuria e tij do të kthehet gjithmonë kundër tij dhe do t’i shkaktojë vuajtjet e pakënaqësisë dhe të një zemre të prangosur. E mbrujtur me spiritualitet dhe mjeshtëri, dashuria e tij do ta nxjerrë atë jashtë vetes së tij dhe do t’i mundësojë të arrijë përmbushjen dhe vetëdorëzimin.

Prandaj dashuria është si edukimi. Ajo përfshin “përshtatjen” dhe çlirimin e vetes me një vetëdijeni më të madhe për ambivalencën e gjërave dhe për nevojën e ekuilibrit, që është gjithmonë i vështirë të arrihet dhe shumë i brishtë. Njohja e vetes, të duash veten mjaftueshëm, të mësosh të duash më mirë, të japësh, të dorëzohesh dhe të falësh janë procese të të mësuarit gjatë gjithë jetës që asnjëherë nuk plotësohen, asnjëherë nuk mbarojnë dhe duhet të përtërihen gjithmonë. Të duash pa u lidhur dhe të duash pa u bërë objekti i lidhjes janë ndoshta të dy qëndrimet që kanë nevojë njerëzit për të zhvilluar një mprehtësi të fortë dhe për t’i armatosur ata me cilësitë më të forta të të ekzistuarit dhe të kurajës. Të duash jetën dhe ta shohësh atë të venitet, të duash veten pa krijuar iluzione, të duash të dashurit e ty duke ditur koha do t’i largojë, të duash pa idhujtari, të duash duke qenë i vetëdijshëm për relativitetin e të gjitha gjërave, ky është kuptimi i thellë i dhembshurisë së dashurisë, që sipas traditës budiste duhet të na çlirojë. Në fetë monoteiste, njëshmëria e Zotit ka të njëjtin kuptim. Në duhet ta çlirojmë veten nga iluzionet, nga adhurimi i rremë i dëshirave tona dhe i idhujve të unit tonë të brendshëm, nëse duam të marrim një dashuri-kthjelltësi, ndërsa kërkojmë në afërsi që mund të perceptojë shkallën e distancës në absolute. Kjo është përvoja mistike që el-Xhilani (shekujt XI-XII) dhe Rumi (shekulli i XIII) mundohen të përçojnë, ashtu si të gjitha përvojat shpirtërore dhe mistike. Profeti përshkruar nga Xhibrani në librin e tij përmbledh se si dashuria e së tërës dhe/ose Zotit na bën të braktisim veten kur ai thotë: “Kur do, nuk duhet të thuash “Zoti është në zemrën time”, por “Unë jam në zemrën e Zotit”.

Të duash pa u bërë i varur. Asgjë nuk mund të jetë më e vështirë dhe kjo kërkon një përvojë që është kërkuese dhe ndonjëherë e dhimbshme. Qëllimi është të duash pa krijuar iluzione. Kjo është shumë më e vështirë, sepse ndonjëherë kemi ndjesinë se dashuri do të thotë të zhgënjehesh. Si mund të kalojmë nga iluzioni i dashurisë në qartësinë e dashurisë? Si mund të çlirohemi nga ajo me të cilën ne jemi të lidhur? Profeti i përshkruar nga Xhibrani thotë gjithashtu: “Dashuria nuk zotëron dhe as nuk duhet të zotërohet”, por çfarë ndodh me ata që zotërohen, me gratë dhe burrat, të cilët “verbohen nga dashuria” dhe të cilët janë të lidhur me zinxhirë? Si mund t’ia arrijmë vetë që të hyjmë në zemrën e Tërësisë ose në Dritën e të Vetmit? Në të vërtetë, dashuria është një premtim i të mirës, bukurisë dhe mirëqenies, po cili premtim ka ardhur gjithmonë me kaq shumë lot, kaq shumë vuajtje dhe kaq shumë dhimbje? Të jetosh do të thotë të vuash; të jetosh do të thotë të duash, të duash do të thotë të vuash. Dhe nëse dëshirojmë të jetojmë, si rrjedhim ne duhet të duam vuajtjen tonë derisa të vdesim?

Dashuria që kapërcen dashurinë është një dashuri që të çliron. Ajo sjell plotësi dhe një ndjenjë ngjarjeje të paparashikuar. Prandaj duhet të mësojmë vetëdijen dhe zemrat tona të duan në absolutësinë e momentit dhe duke qenë plotësisht të vetëdijshëm për kohën, të jemi atje dhe të dimë se do të ndërrojmë jetë. Të duash ndërkohë që mëson se do të largohesh: dashuria më e mirë nuk harron asnjëherë ndarjen, dhe aq më pak vdekjen. Dashuria dhe vdekja janë një dyshe humane: dashuria më e thellë e njeriut mundohet të mos krijojë iluzione për pashmangshmërinë e vdekjes. Kjo brishtësi është forca e saj. Forca e nënshtrimit gjendet nën skajin e kësaj dijenie – në dashurinë - për vdekjen.

Le të kthehemi në fillim. Tekstet e shenjta, traditat e lashta dhe të gjitha filozofitë e të gjitha kohërave na tregojnë të shqyrtojmë dhe të mësojmë nga Natyra nga bukuria dhe ciklet e saj dhe tek ajo që është kalimtare dhe përjetësia. Ne e dimë se duam natyrshëm, por ato na mësojnë të mësojmë më mirë të duam me vetëdije, me shpirt dhe të mësojmë të kuptojmë se çfarë do të thotë ndarje. Dhe ne duhet të mësojmë ndërmjet kushteve të zjarrit të Kantit dhe Niçes, ndërmjet rrugës së Budës dhe të Dionisit, ndërmjet Dashurisë për Zotin dhe dashurisë së Dëshirës, ndërmjet mendimi të lirisë dhe menaxhimit të nevojave, ndërmjet pavarësisë dhe varësisë dhe ndërmjet ndarjes dhe varësisë së plotë. Njeriu nuk zgjedh të dashurojë, por mund të zgjedhë si të dashurojë. Natyra është pasqyra para së cilës ne duhet të shohim fytyrat tona, ta shikojmë nga afër dhe nga larg, duke ditur se deri tani ne jemi krejtësisht të pranishëm, bota do t’u japë të tjerëve të njëjtën plotësi, ndërsa do të shenjtërojë mungesën tonë. Pasqyra e kohës dhe hapësirat e pafundme e pasqyrojnë këtë, uni i çlirues e kupton atë dhe i Vetmi e përsërit atë: të duash do të thotë të jesh aty, në afërsi të të jashtëzakonshmes tek e zakonshmja dhe të ofrosh, të japësh dhe të falësh. Të duash do të thotë të pajtosh praninë sedentare me migrimin nomad, rrënjët e pemës me forcën e erës. Të duash do të thotë të marrësh dhe të mësosh t’i lësh qeniet të ikin. Të duash do të thotë të japësh dhe të mësosh të largohesh dhe e kundërta.

[mujoislam]

Koncepti i dijes dhe i fitimit të saj në modernitet është i qartë, burimi i vetëm i mendimeve të dikujt është vetja.
Të njohësh "veten" për ne njerëzit është disi e vështirë, për shkak të ekzistencës së shumë mënyrave moderne të të menduarit. Koncepti i dijes dhe i fitimit të saj në modernitet është i qartë, burimi i vetëm i mendimeve të dikujt është vetja. Përballë mënyrës moderne dhe kryesisht perëndimore të të mësuarit, të gjitha mënyrat e tjera tradicionale paragjykohen si jokritike dhe iracionale.

Njeriu që kërkon të fitojë dije të vërtetë duhet të ndalet pak, të shikojë mënyrat ekzistuese të marrjes së dijes, por dhe të jetë i hapur ndaj mënyrave të reja. Teoria e diturisë (epistemologjia) dhe paradigmat ekzistuese të dijes që përfshihen në racionalitetin shkencor, janë tema tashmë të njohura ku nuk është e nevojshme të ndalemi.

Lidhur me këtë, edhe leximi, si akt individual për të fituar dije, mund të shikohet nga një këndvështrim tjetër.

Arsyetimi individualist

Ndër aksiomat kryesore të modernitetit është liria për të lexuar, komentuar, dhe vlerësuar një tekst. Kjo liri paraqet një lidhje të re e të dyfishtë midis librit dhe lexuesit. Libri këtu shërben si tekst edhe mësues njëkohësisht. Megjithatë, libri thjesht përcjell mesazhin e tij duke mos lënë hapësirë për diskutime dypalëshe mes librit mësues dhe lexuesit nxënës. Si pasojë, lexuesi shpeshherë pretendon për autorësinë e tekstit, duke e vendosur komentimin në të njëjtin nivel me kritikën, krizë kjo e postmodernitetit. Ndoshta kjo formë, kryesisht destruktive, e kritikës është rezultat i arsyetimit individualist.

Përmbledhurazi dhe duke u ndarë nga argumentet filozofike, termin "arsye" e shoqërojnë dy vlera: objektiviteti dhe liria. Në modelin perëndimor të të menduarit, objektiviteti është bërë sinonim me "empiriken" dhe "materialen." Arsyetimi, veten e rrethoi me botën e përjetuar, dhe gjithçka përtej kësaj bote mbeti jashtë kufijve të arsyes.

Ndërsa liria mund të kuptohet më mirë nëse shohim zhvillimin "shkakor" të historisë. Liria, e cila e shqetësoi Evropën gjatë gjithë periudhës së saj të errët feudale dhe totalitare, si dhe oligopolin fetar të elitës së pasur Latine, ishte përgjigjja për pyetjen klasike ekzistenciale të njerëzimit. Nuk është çudi që liria fetare dhe liria e shtypit u bënë shkak për shfaqjen e iluminizmit, Rilindjes, shekullarizmit, dhe Magna Kartës (Kartës së Madhe të Lirive).

Leximi në një trekëndësh

Një frymë radikale dhe e dyshimtë i dha formë mënyrës së të mësuarit në periudhën e iluminizmit. Kjo frymë i dha leje mendjes perëndimore ti zhvlerësojë autoritet fetare dhe të shekullarizojë; të zhvlerësojë autoritetin intelektual dhe të analizojë; të zhvlerësojë autoritetin me përvojë dhe të eksperimentojë, dhe të gjitha këto për të mos "ngacmuar" arsyen. Mbi këto baza është formuar mënyra jonë e të lexuarit. Megjithatë, dikush mund të lexojë "lirisht" e në mënyrë "racionale", dhe pa i shkelur të drejtat e askujt, nëse gjen një mësues të mirë.

Gjatë komentimit të mesazhit hyjnor në shkrimet monoteiste, leximi merr një formë krejt tjetër. Në vend të marrëdhënies zinxhir midis lexuesit dhe tekstit, leximi në këtë rast bëhet nëpërmjet një trekëndëshi, me mësuesin si palë të tretë. Mësuesi është një tjetër figurë "njerëzore", një profet apo një mësues feje.

Një figurë e tillë është e nevojshme për t\'a edukuar dhe orientuar marrësin e dijes. Kjo strukturë është theksuar në të gjithë sistemet monolite dhe në mënyrë të veçantë në Islam; ku roli i mësuesit, i ilustruar nga Profeti Muhamed, paqja qoftë mbi të, dhe ulematë (dijetarët) pas tij, është qëndror në lidhje me konceptin kuranor të ilmit (dijes).

Gjatë leximit të një teksti, qoftë fetar apo laik, ky trekëndësh rezulton më efektiv, rrit të kuptuarit dhe përmirëson artikulimin final të mesazhit. Leximi në këtë formë mund të zbatohet dhe nga arsimtarët, profesorët, shkrimtarët dhe trajnerët. Islami e thekson nevojën per të patur një mësues apo mjeshtër për të udhëzuar lexuesin në shumë ngjarje të përmendura në Kuran, si dhe në ngjarje nga jeta e Profetit. Mësuesi, qoftë fetar apo laik, duhet të ketë kualifikimet e nevojshme (d.m.th.njohuri dhe përvojë).

Siç thotë Allahu në ajetet e para të shpallura të Kuranit Famëlartë:

Me emrin e Allahut, Mëshiruesit, Mëshirëbërësit!
"Lexo, me emrin e Zotit tënd, i cili krijoi (çdo gjë).
Krijoi njeriun prej një gjaku të ngjizur.
Lexo! Se Zoti yt është më bujari!
Ai që e mësoi (njeriun) të shkruaj me pendë.
I mësoi njeriut atë që nuk e dinte.
Jo, është e vërtetë se ai i kalon kufijtë,
Për shkak se e ndien veten të pavarur.
Po kthimi është vetëm te Zoti yt." (96: 1-8)

Mesazhit që përçojnë këto ajete elokuente dhe të fuqishme, ne mund t\'i shtojmë se leximi duhet bërë me qëllim të lartë, në fusha ku bekimi hyjnor është i garantuar, si dhe me një njohje të qartë të aftësive mendore të njeriut. Gjithashtu, të mësuarit duke i "shkruar" idetë në letër është metodë efektive pasi struktura e ideve është më e fortë kur bëhet me shkrim. Shkrimi i komenteve dhe kritikave, marrja e shënimeve dhe mosbesimi në "pavarësi" absolute gjatë fitimit të dijes, janë të gjitha pjesë thelbësore të të mësuarit. Roli i mësuesit të mirë mbetet gjithmonë i rëndësishëm.

Një thënie e njohur mes dijetarëve tradicionalë të ligjit islam (fikut) që hedh dritë mbi trekëndëshin tonë është:

"Kush e mëson fikun nga librat, e bën haramin hallall dhe hallallin haram...
Kush e mëson astronominë nga librat, ndryshon ditën me natën....
Kush e mëson mjekësinë nga librat, vret njerëz...
Dhe kush e mëson fikun prej dijetarëve shpëton dhe është i matur."

[mujoislam]

Artikuj Si dëmtohet dhe shërohet Zemra
Shoqërimi i tepërt me njerëz, shoqeëim i panevojshëm sidomos shoqërimi me njerëz nga të cilët nuk ka ndonjë hajr p.sh: si shumë te rinjë të cilët e kalojnë kohën nëpër kafene në mënyrë të tepërt e të panvojshme. 03.02.2010
Kliko këtu për ta parë foton në madhësi origjinale

Ibn kajjim r.a. thotë se 5 gjërat të cilat e dëmtojnë zemrën janë:


1) Shoqërimi i tepërt me njerëz, shoqeëim i panevojshëm sidomos shoqërimi me njerëz nga të cilët nuk ka ndonjë hajr p.sh: si shumë te rinjë të cilët e kalojnë kohën nëpër kafene në mënyrë të tepërt e të panvojshme.

2) Ëndërrimet, fantazitë, dëshirat për këtë dynja, ai i cili nuk angazhohet dhe nuk punon për ahiret.

3) Lidhja e zemrës me të tjerët (krijesat) e jo me All-llahun s.ë.t.a (Krijuesin).Kjo vepër apo kjo lidhje është baza e idhujtarisë, faktori më i madh dëmtues i zemrës më të cilin bëhët një lloj hynjëzimi i asaj krijese.

4) Ushqimi i dëmshëm në të cilin bëjnë pjesë: Ushqimi haram si pijet dehëse, të ngordhurat, mishi i derrit etj, dhe Ushqimi i tepërt (Ai që ha shumë=Fle shumë=humb shumë)

5) Gjumi i tepërt, mesatarja e gjumit=8ore, mbi 8 orë ka tepricë gjumi. Nga gjumi i tepërt rezultojmeë në ngathtësi, vdekje te zemrës dhe humbje kohe.

Në vijim do t'i cekim gjërat të cilat sjellin qetësi shpirtërore:

1) Teuhidi - sa më shumë teuhid aq më e gjërë zemra e njeriut dhe anasjelltas,

2) Drita e besimit - zgjeron shpirtin e njeriut, ndërsa errësira e kufrit e ngushton shpirtin, bënë që njeriu të vuaj shpirtërisht. Shenja e dritës së besimit është përkushtimi për jetën në ahiret, mosdhënia e 'tepërt' me këtë dynja, dmth caktimi i një lloj distance dhe pregatitja për vdekjen,

3) Dija fetare - padyshim ai që ka më shumë dije 'fetare' ka më shumë kënaqësi shpirtërore, ndërsa ai qe ka mungesë të dijes fetare ka edhe mungesë të kënaqësisë shpirtërore. Ky grup njerëzish kanë vetëm kënaqësi momentale.

4) Përkushtimi ndaj All-llahut s.w.t.a. - dashurija ndaj Tij kënaqësia në adhurime per All-llahun s.w.t.a. kënaqësi kjo prej kënaqësive të xhennetit, ilaq i shpirtit nga streset (vini re vendet perëndimore kanë kushte të mira ekonomike por kanë mungesë të përkushtimit ndaj Zotit si rrjedhim jetë stresuese..). Zemra e njeriut është krijuar për përkushtim ndaj Krijuesit e jo ndaj krijesave.

5) Dhikri - të përmendësh Zotin në çdo kohë dhe në çdo gjendje. Profeti Muhammed s.a.w.s thotë: 'Shembulli i atij që e bën dhikër Zotin e tij (e përmend Zotin e tij) dhe i atij që nuk i bën dhikër Zotit të tij, është sikurse shembulli i të gjallit dhe të vdekurit.
All-llahu s.w.t.a. thotë ne Kur'an: 'Shumë përmendësit e All-llahut dhe shumë përmendëset e All-llahut, All-llahu për ta ka pregatitur falje (mëkatesh) dhe shpërblim të madh.
All-llahu s.w.t.a thotë në Kur'an: 'Më përkujtoni mua (me adhurim) Unë ju përkujtoj juve (më shpërblim), më falenderoni dhe mos më mohoni'.

6) Bamirësia - bëjë vepra të mira ndaj njerëzve me ato mundësi që ke, e nëse nuk ke mundësi bëjë vepra të mira me trupin tend. Thotë profeti Muhammed s.a.ë.s. në një hadith të transametuar nga Buhariu: 'Shembulli i bujarit dhe koprracit është si dy njerëz që kanë mburoja nga krahrori dhe lartë, sa i përket bujarit sa herë tenton të japë diçka zgjerohet dhe arrin të japë derisa e mbron krejt trupin e kundërta ndodh me koprracin. Sa herë tenton të japë diçka ngurtësohet mburoja dhe nuk arrin të japë asgjë.

7) Trimëria - faktor për zgjërim të zemrës dhe qetësi shpirtërore. Profeti Muhammed s.a.w.s ishte trimi më i madhë si dhe gjeneratat pas tij ata të cilët e pasuan atë. s.a.w.s.

8) Faktor i rëndësishëm për qetësi shpirtërore është nxjerrja e gjërave që e dëmtojnë zemrën (xhelozija, zilija, syefaqësija, vetpëlqimi...)

9) Të hequrit dorë nga: shikimi i tepërt, të folurit e tepërt, gjumi i tepërt, të shoqëruarit e panevojshëm me njerëzit sidomos me ata nga të cilët nuk ka hajr por vetëm sherr si dhe nga pija dhe ushqimi i tepërt.

*Lusim All-llahun s.w.t.a që të na bëjë prej atyre që i praktikojnë këto, qe kanë qetësi shpirtërore dhe ahiret të lumtur!*

[mujoislam]

Mashtrimi
Mashtrimi është veprimi i të mashtruarit ose gjendja e të qenët i mashtruar. E të mashtrosh nënkupton gjithçka me të cilën është pasur për qëllim shtrembërim nga e drejta, të bindësh për një gjë që është e rremë a të çorientosh qëllimisht. 20.01.2010
Kliko këtu për ta parë foton në madhësi origjinale Mashtrimi është veprimi i të mashtruarit ose gjendja e të qenët i mashtruar. E të mashtrosh nënkupton gjithçka me të cilën është pasur për qëllim shtrembërim nga e drejta, të bindësh për një gjë që është e rremë a të çorientosh qëllimisht. Gjithashtu, mashtrimi paraqet edhe fshehje ose shtrembërim të së vërtetës, duke pasur për qëllim që të mashtrohet a të çorientohet. Njëherazi, ai shpie të besohet ajo që është e rremë, e të mos besohet ajo që është e vërtetë a e drejtë; shpie edhe në çorientim, gënjim, zhgënjim kur kemi parasysh shpresimet e kështu me radhë. Çoroditja, gënjimi, të tradhtuarit, kurthimi, bërja hile, të thënët shaka me gënjeshtra e zhgënjimi janë të një lloji me mashtrimin. Ndërkaq, sinonime të mashtrimit janë: gënjeshtra, dinakëria, hilebërja, bërja e dredhive, bërja e punëve me tinëzia, dyfaqësia, hipokrizia, iluzioni, të tradhtuarit, blofimi, manovrimi qëllimkeq etj. Islami, në parim, ndëshkon mashtrimin dhe gënjimin. Mashtruesi, tradhtari e hileqari asnjëherë nuk do të hyjnë në Xhennet. Është i mallkuar ai që lëndon një besimtar ose ai që i bën atij hile. Pejgamberi, alejhi selam, i ka urdhëruar pasuesit e tij që t'i shmangen mashtrimit dhe punëve me hile në çështje biznesi, të cilat nuk ishin të pazakonta as në ato ditë, e as sot. Sipas Kur'anit Famëlartë, vetë jeta e kësaj bote është një iluzion, një mashtrim. Andaj, le të mos të mashtrojë kjo jetë dhe le të mos të mashtrojnë të mashtruarit, për sa i përket Allahut. Iblisi (shejtani i mallkuar) mashtroi Ademin, alejhi selam, dhe e largoi nga rruga e drejtë, duke e nxitur për ta shijuar pemën e ndaluar, ndaj edhe Ademi, alejhi selam, qe dëbuar nga Xhenneti ku banonte. Kur'ani Famëmadh ka ndaluar edhe zakonet hileqare gjatë matjes ose peshimit. Gjithashtu, në mënyrë të rreptë ka ndaluar edhe që të gënjehen njerëzit në çështjet e fesë. Argumente nga Kur'ani1) "Ata përpiqen ta mashtrojnë Allahun dhe ata që besuan, po në të vërtetë ata nuk mashtrojnë kë, pos vetvetes, por ata nuk e hetojnë!” (Kur'an, 2: 9). 2) "Hiqu atyre që e marrin fenë (në vend që ta respektojnë) për lojë e dëfrim dhe i ka mashtruar jeta e kësaj bote. Ti përkujto me të (Kur'anin) që të mos bie njeriu viktimë e asaj që ka vepruar, e që s'ka mbrojtës as ndërmjetësues për të, pos Allahut. Madje, ai (njeri) edhe nëse jep, asnjëlloj shpagimi nuk i pranohet. Të tillët janë ata që ranë viktimë e asaj që punuan. Ata, për shkak se mohuan, për pije kanë ujë të vluar e dënim të idhët!” (Kur'an, 6: 70). 3) "Atëherë me mashtrim i zbriti (në nivel të palakmueshëm). E kur e shijuan pemën u zbulua vend i turpshëm i tyre dhe filluan ta mbulojnë atë (duke vënë gjeth mbi gjeth) nga gjethet e (pemëve të) Xhennetit. Zoti i tyre i thirri (duke u thënë): “A nuk ua ndalova juve dyve atë pemë dhe a nuk ju thashë se shejtani është armik i hapët për ju?!” Ata të dy thanë: “Zoti ynë, ne i bëmë të padrejtë (i dëmtuam) vetvetes sonë, në qoftë se nuk na fal dhe nuk na mëshiron, ne me siguri se do të jemi prej të shkatërruarve!” (Allahu) Tha: “Zbritni, jeni armik i njëri-tjetrit. Në tokë ju e keni vendqëndrimin (vendbanimin) dhe përjetim deri në një kohë!” (Kur'an, 7: 20-22). 4) "Ju njerëz dijeni se jeta e kësaj bote nuk është gjë, po vetëm se lojë, kalim kohe në argëtim, stoli, krenari mes jush dhe përpjekje në shtimin e pasurisë dhe të fëmijëve, e që është si shembull i një shiu prej të cilit bima i habit bujqit, e pastaj ajo thahet dhe e sheh atë të verdhë, mandej bëhet e thyer, e llomitur, e në botën tjetër është dënimi i rëndë, por edhe falje mëkatesh dhe dhurim i kënaqësisë nga Allahu; pra jeta e kësaj bote nuk është gjë, po vetëm se përjetim mashtrues!” (Kur'an, 57: 20). 5) "Të mjerët ata që mangët masin e peshojnë. Ata që kur matin prej njerëzve, për vete e plotësojnë, e kur u matin të tjerëve ose u peshojnë, u lënë mangët!” (Kur'an, 83: 1-3). Argumente nga Sunneti1. Ebu Hurejra (Allahu qoftë i kënaqur prej tij!) rrëfen se Pejgamberi, alejhi selam, ka thënë: "Ai që rrok armët kundër nesh nuk është prej nesh dhe ai që vepron në mënyrë të pandershme kundër nesh nuk është prej nesh as ai, po ashtu!” Një version tjetër i Muslimit qëndron: "Pejgamberit, alejhi selam, i rastisi të kalojë pranë një sasie të madhe drithërash. Ai futi dorën aty, e gishtat iu lagën. Pronarit të drithërave iu kthye dhe i tha: "Çka është kjo?” Ai ia ktheu: "O i Dërguari i Allahut, janë lagur nga të reshurat." Ai ia tërhoqi vërejtjen, duke i thënë: "E pse nuk e vendose këtë (pjesën e lagur) përmbi, ashtu që njerëzit të mundnin ta shihnin? Ai që na mashtron ne nuk është prej nesh!” [Shënon Muslimi] 2. Ebu Hurejra (Allahu qoftë i kënaqur prej tij!) rrëfen se Pejgamberi, alejhi selam, ka thënë: "Shmangiuni mashtrimit në marrëdhënie biznesore!” 3. Ibën Umeri (Allahu qoftë i kënaqur prej tij!) rrëfen se Pejgamberi, alejhi selam, ndalonte përvetësimin e mjeteve në mënyrë të pandershme në transakcione. [Shënon Buhariu dhe Muslimi] 4. Ibën Umeri (Allahu qoftë i kënaqur prej tij!) transmeton: "Një njeri ia përmendi Pejgamberit, alejhi selam, se shpeshherë është mashtruar në marrëdhënie biznesore. Pejgamberi, alejhi selam, i pati thënë: "Kur të hysh në marrëdhënie biznesore, duhet të thuash: "Nuk duhet të ketë hile!" [Shënon Buhariu dhe Muslimi] 5. Shevbani (Allahu qoftë i kënaqur prej tij!) rrëfen se Pejgamberi, alejhi selam, ka thënë: "Gjithsecili që vdes e që nuk është mburravec, mashtrues a borxhli do të hyjë në Xhennet!" [Shënon Tirmidhiu, ibën Maxhe dhe Darimi] 6. Ebu Bekri (Allahu qoftë i kënaqur prej tij!) rrëfen se Pejgamberi, alejhi selam, ka thënë: "Është i mallkuar ai që lëndon një besimtar ose që mashtron një të atillë!" [Shënon Tirmidhiu (hadith i rrallë)]

[mujoislam]

Si reagonte Profeti Muhamed ndaj kritikave?
Kritika pranohet me vështirësi edhe nga njeriu më modest, veçanërisht kur bëhet pa takt dhe padrejtësisht. Ashtu si thika, kritika shpeshherë shkakton plagë të thella dhe ndan edhe miqtë më të mirë. 16.01.2010
Kliko këtu për ta parë foton në madhësi origjinale Heather Shaw Megjithatë, Profeti Muhamed, paqja e Allahut qoftë mbi të, ishte shembullor jo vetëm në aftësine për ti pranuar kritikat me përulësi, por edhe për ti përdoruar ato për arritjen e rezultate pozitive. Një ditë, një rabin hebre i quajtur Zejd ibn Sana erdhi për të kërkuar borxhin që i kishte dhënë Profetit. Ai e kapi Profetin për tunike, e vështroi ashpër dhe i tha: “Ju, familje e Abdul Mutalibit, nuk jeni të korrektë në kthimin e borxhit!” Një nga shokët e Profetit, Omer ibn Hatabi, i zemëruar nga kjo sjellje i thotë Zejdit: “O armik i Allahut, si flet e sillesh me të Dërguarin e Allahut në këtë mënyrë?! Për Atë që e ka dërguar me të vërtetën, po të mos kisha frikë se humbas Xhenetin, do të ta kisha këputur kokën me shpatë!” Profeti po shihte i buzëqeshur nga Omeri dhe i tha: “O Omer, në vend të kësaj duhej të na jepje ndonjë këshillë të sinqertë! Më mirë do të ishte të kërkoje prej meje t’ia kthej borxhin dhe të kërkosh prej tij ta kërkojë hakun e vet më mirë dhe më butë." Pastaj, duke iu drejtuar Zejdit, Profeti tha: “Kanë mbetur edhe tre ditë kohë para mbarimit të afatit për shlyerjen e borxhit.” Pastaj, urdhëroi që t\'i kthehej borxhi dhe ti jepej njëzet sa\'a (masë peshe) më shumë si kompensim për reagimin kërcënues të Omerit ndaj tij. Në këtë ngjarje, Profeti Muhamed nuk tenton të shfajësohet përpara hebreut. Ai kurrë nuk zemërohej për ndonjë çështje personale, por vetëm për hir të Allahut, nëse shkelej ndonjë nga dispozitat e Tij. Tregon gruaja e Profetit, Aisheja: “I Dërguari i Allahut kurrë nuk hakmerrej për vete, përveç kur ishte në pyetje shkelja e ligjeve të Allahut, atëherë ai ndëshkonte për këtë.” (Buhariu) Duke mos i parë kritikat si sulm personal, Profeti arriti ta vlerësonte kritikën në mënyrë racionale dhe të pranonte përgjegjësinë që kishte për të kthyer borxhin brenda afatit të caktuar edhe pse ai nuk e kishte kaluar atë. Reagimi i Profetit jo vetëm që i dha zgjidhje situatës por dhe arriti rezultat pozitiv, gjë që nuk do të kishte ndodhur nëse ai do të ishte vetëmbrojtur perballë kritikave të hebreut. Kur Omeri shkoi tek Zejdi për t’i kthyer borxhin dhe për ta kompensuar, Zejdi pyeti: "Ç\'janë këto?" Omeri u përgjigj: "I Dërguari i Allahut më urdhëroi të t\'i jap këto ngaqë të frikësova." Omeri atëherë e pyeti se çfarë e kishte shtyrë të vepronte ashtu dhe ti thoshte ato fjalë të Dërguarit. Zejdi iu përgjigj: "O Omer, në fytyrën e të Dërguarit të Allahut, kam vërejtur të gjitha shenjat e pejgamberllëkut, përvec dy; që durimi dhe qëndrueshmëria e tij t\'ia kalojnë injorancës dhe e dyta është që sa më i ashpër të jetë dikush ndaj tij, aq më i butë dhe i duruar bëhet ai, e tashmë jam i kënaqur. O Omer, të them ty si dëshmitar që dëshmoj dhe pranoj se nuk ka Zot tjetër që meriton të adhurohet përveç Allahut të vetëm, që feja ime është Islami dhe Muhamedi është i Dërguari i Tij. Gjithashtu të kam për dëshmitar që gjysmën e pasurisë sime - e unë jam ndër njerëzit më të pasur në Medinë - ia jap, për hir të Allahut, tërë pasuesve të Muhamedit."(Hejthemiu) Në një tjetër ngarje, pas një beteje, Profeti filloi t\'i shpërndajë plaçkat e luftës. Të parët që morën plaçkë lufte të madhe ishin ata që sapo kishin pranuar Islamin. Pasi i kishte dhënë muslimanëve të rinj, Profeti urdhëroi Zejd ibn Thabitin që të sillte plaçkën e luftës dhe të grumbullonte njerëzit. Më pas Profeti caktoi pjesën që i takonte secilit prej tyre. Megjithëse ndarja e plaçkës së luftës u bë sipas një politike të mençur, jo të gjithë e kuptuan këtë gjë. Disa nga banorët e Medinës (ensarët) mbetën të pakënaqur me pjesën e tyre. Ankesat filluan të shndërrohen në akuza derisa Sad ibn Ubade shkoi te Profeti dhe i tha: "O i Derguar i Allahut! Banorët e Medinës janë zemëruar me ty dhe thonë qe ti tani gjete farefisin dhe popullin tënd." Profeti e pyeti: "Po ti o Sad, çfarë mendon?" Sadi iu përgjigj: "O i Derguari i Allahut, unë jam një nga populli im" (mendoj si ata). Atëherë Profeti i tha: "Mblidhi medinasit o Sad."" Dikush mund të mendojë se Profeti kërkoi të grumbulloheshin medinasit që ti qortonte dhe ti ndëshkonte për dyshimet dhe hamendësimet e tyre në lidhje me mënyrën e shpërndarjes së plackës së luftës. Në vend të kësaj, me t\'u mbledhur të gjithë, Profeti u drejtua nga ensarët dhe pasi falenderoi Allahun, u tha: "O ensarë, kam dëgjuar se jeni të zemëruar me mua dhe që keni thënë se i Dërguari i Allahut, tani e gjeti popullin e tij. A nuk ju gjeta të humbur dhe Allahu ju udhëzoi? A nuk ju gjeta të varfër dhe Allahu ju pasuroi? A nuk ishit armiq me njëri-tjetrin dhe Allahu jua bashkoi zemrat?" Ata iu përgjigjën: "Eshtë mirësi e Allahut dhe e të Dërguarit të Tij." Profeti u tha përsëri: "O ensarë, nëse dëshironi mund të përgjigjeni". "Po çfarë të themi, o i Dërguar i Allahut?" Profeti u tha: "Për Zotin, do të kisha dëshmuar për vërtetësine e përgjigjes tuaj nëse do të kishit thëne: "Edhe ti erdhe i përgënjeshtruar, kurse ne të besuam. Erdhe i lënduar dhe ne të ngushëlluam. Erdhe i përndjekur nga populli yt dhe ne të strehuam. Erdhe i varfër dhe të pasuroi Allahu mes nesh.\' "O ensarë, a ju mbeti hatri për disa gjëra të kësaj bote, të cilat unë ua dhashë njerëzve që sapo kishin pranuar Islamin, me qëllim që t\'u shtohet dashuria për këtë fe, duke u lënë juve me besimin tuaj? A nuk jeni të kënaqur o ensarë, që derisa njerëzit e tjerë të kthehen në shtëpitë e tyre me deve dhe dele, ju të ktheheni në vendin tuaj me të Dërguarin e Allahut? Për Atë në dorën e të cilit është shpirti i Muhamedit, sikur të gjithë njerëzit të ndiqnin një rrugë, kurse ju ensarët një rrugë tjetër, unë do të ndiqja rrugën e ensarëve. O Zot! Mëshiroji ensarët, bijtë e ensarëve dhe bijtë e bijve të ensarëve!" Të gjithë qanë saqë iu lagën edhe mjekrat nga lotët dhe thanë: "Ne jemi të kënaqur që kemi me vete të Dërguarin e Allahut." Edhe pse si Profet i Zotit, ai nuk ishte i detyruar të jepte shpjegime, largpamësia dhe dhembshuria qe e karakterizonin e shtyu të vepronte kështu në këtë situatë. Ai e kuptonte mirë natyrën e tyre njerëzore dhe nevojën që kishin për të kuptuar arsyet pas veprimeve të tij. Ai gjithashtu e kuptoi se shkaku i vërtetë për zemërimin e tyre ishte frika se mos ai i kishte braktisur. Për këtë arsye, Profeti nuk i ndëshkoi për dyshimet e tyre mbi drejtësine e tij. Megjithëse në pamje të parë dukej se shkaku për kritikat e ensarëve ishte se nuk morën plaçkë lufte të mjaftueshme, Profeti mendoi mirë per shokët e tij dhe e kuptoi se ata nuk besonin që ai ishte i padrejtë por thjesht kishin nevojë të siguroheshin për dashurinë e tij për ta. Muslimanët sot mund të përfitojnë shumë nga shembulli i Profetit kur përballej me kritika. Shembulli i tij na mëson të mendojmë gjithmonë mirë për të tjerët, të tregojmë modesti në çdo situatë, dhe të zemërohemi vetëm për hir të Allahut. Së pari, është e rëndësishme të kuptohet personi që kritikon, për të bërë dallimin e mesazhit nga mënyra e të shprehurit të tij. Pastaj, çështja duhet vlerësuar në mënyrë racionale. Në qoftë se kritika është e vlefshme, atëhere personi i cili është kritikuar duhet të përpiqet ti japë zgjidhje çështjes; por nëse kritika nuk qëndron, atëherë ai duhet t\'ia shpjegojë palës tjetër mendimin e tij me qetësi dhe duke treguar mirëkuptim dhe mirënjohje. Me të vërtetë, ne duhet të përpiqemi ta imitojme shembullin e Profetit, pasi ai është shembulli më i mirë. ---------------------------------------- Heather Shaw është një amerikane e konvertuar në Islam. Aktualisht ajo banon në Egjipt, ku punon si përkthyese profesioniste dhe jep mesim part-time në studime Islame dhe të gjuhës arabe. Ajo është diplomuar për gjuhë arabe dhe studime islame në Universitetin El-Azhar ku aktualisht ndjek një program master në Kodikologji. Heather ka përkthyer libra në fushat e Ligjit Islam të familjes, tolerancës në Islam, Hadithit (Traditës Profetike) dhe Tafsirit (Komentimit të Kuranit).

[mujoislam]

Këshillat e Ebu Hanifes për nxënësin e tij Jusuf ibn Halid Al-semtij
“ Dije se sjellja e pahijshme i bën njerëzit të jenë armiqtë e tu edhe nëse janë nëna apo babai yt. E nëse sillesh mirë me ta, do të bëhen për ty nënë e baba edhe nëse nuk të lidh asgjë me ta. “ Dije se sjellja e pahijshme i bën njerëzit të jenë armiqtë e tu edhe nëse janë nëna apo babai yt. E nëse sillesh mirë me ta, do të bëhen për ty nënë e baba edhe nëse nuk të lidh asgjë me ta. Po përfytyroj hyrjen tënde në Basra dhe po parashikoj qëndrimin e tyre ndaj teje nëse do të fillosh të polemizosh dhe të grindesh me ta, të të duket vetja më i mirë e më i dijshëm se ta, je izoluar. Nuk takohesh dhe nuk rri me ta, i ke braktisur dhe të kanë braktisur, i ke ofenduar dhe të kanë ofenduar, i ke akuzuar me humbje dhe bidate dhe ata të njëjtën kanë bërë me ty, e ky turp të ka prekur ty dhe ne, kështu që detyrohesh t’i braktisësh dhe t’i lësh. E nëse do veprosh kështu dije se ky është një qëndrim i dështuar. Marrja me të mirë e atij që s’ke zgjidhje tjetër me të, deri sa Allahu të të japë zgjidhje, është prej mençurisë. Kur të hysh në Basra e njerëzit të të mirëpresin, të të vizitojnë e të të vlerësojnë ashtu siç duhet, jepi çdo njeriu hakun që i takon. Nderoji njerëzit e mëdhenj, madhëroji dijetarët, respektoji të moshuarit, sillu miqësisht me të rinjtë, afroju masave, merri me të mirë të ligët, miqësohu me të mirët, mos e nënvlerëso pushtetarin, mos u tall dhe mos përçmo askënd, mos tolero në lidhje me dinjitetit tënd, mos ia trego sekretet e tua askujt, mos beso në miqësinë e askujt deri sa ta provosh atë, mos u miqëso ngushtë me të poshtrin e as të ligun, mos u ambiento me gjëra që cenojnë sado pak personalitetin tënd. Mos u argëto me mendjelehtët, ji i durueshëm, diplomat, i moralshëm dhe zemërgjerë, kushtou rëndësi rrobave tua, zgjidhe kafshën e transportit të jetë e shkathët dhe e shpejtë, përdore shpesh parfumin, ushqeji të tjerët nga ushqimi yt, sepse koprracia nuk të lë të ecësh përpara asnjëherë. Miqtë e tu të afërm le të jenë prej atyre që të mundësojnë njohjen e njerëzve të zgjedhur. Sa herë që të vësh re të keqen tento ta rregullosh atë, e sa herë që vëren të mirën ji iniciator për ta shtuar dhe për tu kujdesur për të. Përpiqu të vizitosh ata që të vizitojnë dhe ata që nuk të vizitojnë, ji bamirës ndaj atyre që të bëjnë mirë e ndaj atyre që të bëjnë keq, ji falës dhe urdhëro për mirë, tregohu indiferent ndaj gjërave që s’të interesojnë, hiq dorë nga çdo gjë që të bën dëm, ji iniciator në realizimin e të drejtave. Nëse ndonjëri prej miqve të tu sëmuret vizitoje vetë dhe interesohu me anë të miqve të tu. Nëse dikush prej tyre mungon, interesohu për hallet e tij e nëse dikush prej tyre heq dorë prej teje, ti mos hiq dorë prej tij. Tregohu i dashur me njerëzit sa të kesh mundësi, jepu selam qoftë edhe njerëzve të ligj. Kur me njerëzit të mblidhesh në një kuvend dijeje apo në një xhami dhe të zhyten në debate rreth çështjeve të ndryshme duke dhënë mendime dhe qëndrime të ndryshme nga të tuat, mos u paraqit si i kundërt me ta. E nëse pyetesh për ato çështje pohoji dhe pranoji mendimet dhe qëndrimet e tyre pastaj thuaj: “Ka edhe një mendim tjetër që konsiston në këtë dhe këtë…dhe si argument ka këtë dhe këtë”. E pasi të dëgjojnë mendimin tënd do të kuptojnë vlerën e tij dhe vlerën tënde. E nëse të pyesin se kush e ka thënë këtë? Thuaj: “Disa dijetarë”. E nëse do të vazhdojnë me këtë metodë dhe të ambientohen me të do të kuptojnë ashtu siç duhet vlerën tënde dhe do ta madhërojnë pozitën tënde. Jepi çdokujt që vjen tek ti dijen e përshtatshme për të, afroji dhe bëj shaka me ta ndonjëherë, bisedo me ta dhe bëj muhabet, sepse afërsia e stimulon vazhdimësinë e kërkimit të dijes. Gostiti nga një herë, ndihmoji në rast nevoje, vlerësoji pozitat e tyre, fali të metat e tyre, ji i butë me ta dhe tolerant. Mos e shfaq zemërimin ndaj tyre, në mesin e tyre ji si njëri prej tyre. Ji i kujdesshëm ndaj vetes tënde duke e kontrolluar gjendjen në të cilën je, mos i ngarko njerëzit me më shumë se kanë mundësi, respekto zgjedhjet që kanë bërë të tjerët për veten e tyre, tregohu dashamirës me ta, ji gjithmonë besnik, braktise mendjemadhësinë, largohu nga tradhtia edhe nëse të tradhtojnë, çoje në vend amanetin edhe nëse të tjerët e shkelin amanetin tënd, respektoje fort besën, mishëroje devotshmërinë, ji i shoqërueshëm me ithtarët e feve dhe sillu mirë me ta.” Aspektet e këshillës së Ebu HanifesKjo këshillë e Ebu Hanifes për nxënësin e tij, i cili u nis për në Basra me misionin e përhapjes së dijes, nxjerr në pah tre aspekte kryesore të këtij imami të madh: Së pari: Vlerat morale të konsoliduara të Ebu Hanifes, të cilat tashmë ishin mishëruar me jetën dhe natyrshmërinë e tij. Ky fakt nuk përbën ndonjë habi për një si Imam Ebu Hanifja, i cili që në vegjëli e kishte shtruar veten e tij me moralet e larta dhe largimin nga gjërat e kota. Sipas Ebu Hanifes antivlerat nuk duhen braktisur, thjesht sepse janë të ndaluara fetarisht, por edhe sepse bien ndesh me dinjitetin dhe fitran (natyrshmërinë) e pastër. Në lidhje me këtë çështje ai thotë:“ Mëkatet i pashë si shkak poshtërimi, kështu që i lashë për hir të dinjitetit deri sa u bë motiv feja.“ Së dyti: Njohja e mirë e Ebu Hanifes për çështjet shoqërore dhe moralet e njerëzve dhe problemet e tyre. Perspektiva e Ebu Hanifes konsiston në faktin se reformuesi i shoqërisë duhet të jetë i dashur, i afrueshëm, nuk duhet të përplaset e as të polemizojë me të tjerët, por duhet të komunikojë me ta përmes pikave të pranuara dhe të përballueshme për ta dhe jo përmes atyre që janë të refuzueshme dhe të papranueshme. E nëse reformuesi ka mendim ndryshe nga të tjerët s’duhet t’i behë me kundërshtim, për të mos shkaktuar ftohje e tërheqje, por në fillim e dëgjon mendimin ndryshe dhe më pas deklaron se ekziston edhe një mendim tjetër, i cili mund të jetë edhe i veti, por nuk ia atribuon vetes së tij dhe të cilin e mbështet me argumente dhe arsyetime të shëndosha. Së treti: Fakti që Imam Ebu Hanifja është eksperti i mësimdhënies në fusha të ndryshme të dijes i bën të mundur atij të dijë të këshillojë dhe të rekomandojë mësuesin dhe edukuesin se si të kujdeset për nxënësit e tij, t’i mbajë afër e t’jua nxërë dijen e tij. Ai fton mësuesin që çdo nxënësi t’i japë atë dije që përshtatet me tendencat dhe aftësitë e tyre perceptuese, që të dashurohen pas saj dhe se në fillim duhet t’i mbajë larg asaj dijeje që bie në kundërshtim me tendencat dhe dëshirat e tyre, përndryshe do ta braktisin rrugën e dijes. Në fillim duhet t’u mësojë çështjet e qarta dhe t’i stërvitë nxënësit në mënyrë të përshkallëzuar deri sa të arrijnë që çështjet e fshehta e të paqarta t’i zbulojnë e t’i qartësojnë. Ebu Hanifja rekomandon edukuesin të zhvillojë me nxënësit e tij biseda të ndryshme për të marrë dashurinë dhe pëlqimin e tyre dhe për të mundësuar vazhdimësinë dhe konsekuencën e frekuentimit të tyre e më pas e rekomandon të bëjë shaka me ta, të familjarizohet me ta, të anashkalojë gabimet e tyre, t’i falë e t’i tolerojë, të jetë zemërgjerë me ta dhe të jetë si njëri prej tyre. Në realitet, ai, i cili e ka ushtruar mësimdhënien, e njeh mirë vlerën e këtyre këshillave, ndikimin e tyre në shpirt dhe efikasitetin e tyre në ndezjen e dashurisë së nxënësve për dijen dhe lehtësimin e rrugës së sa

[mujoislam]

Dëfrimi dhe muzika
Dëfrimi është një term i ndërlikuar dhe koncept i keqkuptuar. Vallë çfarë kuptojmë me fjalën dëfrim? A nënkupton muzikën, këngën apo diçka tjetër? Rreth këtyre çështjeve, do të diskutojmë në rrjeshtat e mëposhtëm. Çfarë na argëton neve sot, çfarë e argëtonte të dërguarin e Zotit a.s dhe shokët e tij? Si dëfreheshin ata? Çfarë përdornin për t'u dëfryer dhe për t'u argëtuar? A dëfrenin siç dëfrejmë ne sot? 12.12.2009
Kliko këtu për ta parë foton në madhësi origjinale Prof. Xhasim El-mutava Vallë si e konceptojnë të rinjtë dhe të rejat tona sot dëfrimin dhe argëtimin? A është koncept i drejtë, koncepti që të rinjtë e sotëm kanë për dëfrimin? Vallë ky lloj dëfrimi dhe argëtimi, a formon breza të përgjegjshëm dhe të aftë për të mbartur mesazhin islam tek popujt e tjerë? Pyetja:"çfarë të argëton?" është një pyetje e rëndësishme, mbi të cilën duhet të mendojë çdo njeri. Secili prej nesh kërkojmë diçka e cila na lumturon dhe na fal kënaqësi.. Këtë pyetje ia kam drejtuar të afërmve të mi, ndërkohë që pregatitesha për këtë emision. Kur e pyeta të parin se cila është ajo gjë që të argëton dhe të fal kënaqësi, ai më tha:"Kur shoh skuadrën time të zemrës të shënojë gola." I dyti më tha:"Kur dëgjoj këngë dhe muzikë." I treti më tha:"Kur i shërbej prindërve." I katërti:"Kur dëgjoj zilen e celularit." I pesti:"Kur fal namaz nate dhe kur lexoj Kuran." Njerëzit, ashtu siç janë të ndryshëm, kanë të ndryshme dhe shijet dhe format e argëtimit dhe të dëfrimit. Por, kush konsiderohet dëfrim dhe argëtim i vërtetë dhe si mund të argëtohet njeriu me atë që i pëlqen? Jusuf Islam, është një emër shumë i njohur nga të gjithë. Emri i tij ka qenë Cat Stevens. Ai ka qenë nga këngëtarët e rock-ut. Asokohe ai luante në kitarë dhe ka qenë shumë i famshëm. Më vonë, ai bëhet musliman dhe ndërron dhe emrin, në Jusuf Islam. Ilahitë e tij janë të njohura nga të gjithë ne, nëpërmjet të cilave ai synon të përcjellë frymën e tolerancës, zemërgjerësisë dhe drejtësisë të mesazhit islam. Jusuf Islam u kthye nga një këngëtar rock-u ku fitonte miliona, në një ftues për në rrugën e Zotit. Ai ka ngritur shumë shkolla islame në Britani, në Europë dhe në Amerikë. Ai ka një aktivitet të admirueshëm në fushën edukative dhe arsimore, të cilat i ka shfrytëzuar për t'u shërbyer muslimanëve. Vallë çfarë e argëtonte dhe dëfrente Jusuf Islamin kur njihej me emrin Cat Stevens dhe çfarë e argëton atë sot? Ajo që e dëfrente para islamit, ishte kitara dhe këngët e tij, kurse ajo që e dëfren sot është ndërtimi i shkollave dhe arsimimi i fëmijëve muslimanë. Kështu, shohim që në një etapë të caktuar, njeriu është i dhënë pas një lloj argëtimi dhe dëfrimi të caktuar. Në një moshë tjetër, ai ndryshon dhe dëfrehet me diçka tjetër. Një këngëtar i njohur, thotë:"Një ditë, më ftoi një nga shokët e mi – fetarë – të shkojmë të falemi në Qabe. Ishte muaji i Ramazanit dhe përjetonim dhjetë ditët e fundit të tij. Namazi që do të falnim në Qabe, ishte ai i natës, që falej pasmesnate. Ai më tha:"A vjen sonte me mua të falim vetëm dy rekate në Qabe?" Unë asokohe, dilja me shokët e mi dhe e kalonim natën duke i rënë kitarës, duke kënduar dhe duke dëfryer. Atë natë që u ftova të falem në Qabe, u thashë shokëve:"Më prisni se nuk do të vonohem!" Kështu, të dy shkuam në xhami dhe filluam të falemi. Imami në ato çaste filloi të lexojë suren Rahman dhe disa ajete të caktuara i përsëriste më shumë se një herë. Ajeti që më bëri më shumë përshtypje dhe më preku ishte:" (Atje do të ketë) hyri syzeza nëpër tenda." (Rahman, 72) Teksa dëgjoja këtë ajet të përsëritej, nuk e kuptoja çfarë po më ndodh nga brenda. Isha shumë i emocionuar dhe i prekur nga këto ajete. Emocionet mi shtonte më shumë fakti, se duke u marrë me muzikë dhe këngë, i kuptoja mirë intonacionet dhe zërin melodioz të imamit. Pas namazit, pyeta mbi kuptimin e atyre ajeteve dhe shoku im mi shpjegoi, gjë e cila ma shtoi dhe më shumë besimin. Ato ishin çastet kur unë ndryshova mënyrën e të argëtuarit." Sa herë që përmendet dëfrimi dhe argëtimi, ne na shkon mendja menjëherë tek muzika dhe kënga. Por, a është i kufizuar dëfrimi dhe argëtimi vetëm në këngë dhe muzikë? Besoj se të gjithë jemi të një mendjeje, se diçka e tillë nuk është e vërtetë. Njeriu mund të argëtohet duke shikuar, dëgjuar, shijuar, nuhatur etj... Vetëm prekjen, shkencëtarët nuk e kanë llogaritur tek format e argëtimit. Njeriu duke parë diçka të bukur, argëtohet dhe ndjen kënaqësi. Ndonjëherë lexon ose dëgjon një ajet të caktuar dhe emocionohet dhe ndjen kënaqësi. Ndonjëherë tjetër shijon një lloj ushqimi dhe kënaqet. Ashtu siç kënaqen dhe dëfrehen njerëz të tjerë me harame dhe gjëra të liga. Dikush mund të konsumojë alkol dhe drogë dhe të dëfrehet, por ky lloj dëfrimi është haram Veshi, duke dëgjuar disa zëra dhe melodi të caktuara reagon, ndjen kënaqësi dhe argëtohet. Ai kërkon që një zë i tillë të jetë i vazhdueshëm, pasi i fal kënaqësi dhe dëfrim. Ajo që mbetet të sqarohet, është nëse ky zë ishte zëri i këngës dhe muzikës, i leximit të Kuranit, i këndimit të një ilahie të bukur etj... Gjithçka sa përmendëm janë lloje argëtimesh, dëfrimi dhe kënaqësie. Prandaj, Profeti a.s thotë:"Kush nuk e këndon Kuranin, nuk është prej nesh." Nga ky hadith, kuptojmë që këndimi me zë i Kuranit, i fal dëgjuesit kënaqësi. Indianët e Amerikës, kishin një lloj të veçantë kërcimi, të cilin e bënin si adhurim të zotave të tyre. Veç kësaj, ky kërcim shërbente edhe për t'i argëtuar dhe dëfryer. Çdo popull ka format dhe metodat e tij për t'u dëfryer dhe për t'u argëtuar. Japonezët kanë format e tyre, anglezët po ashtu, shoqëritë muslimane kanë metodat e tyre me të cilat gëzohen dhe dëfrehen etj... Çdo popull dëfrehet dhe argëtohet sipas mënyrës së tij, por koncepti i argëtimit dhe dëfrimit ndryshon nga një popull tek një tjetër. Si e konceptonin shokët e Profetit a.s dëfrimin dhe argëtimin? Bilali – Zoti qoftë i kënaqur me të – në momentet e fundit të jetës së tij, në çastet e vdekjes dëshmonte për herë të fundit "Esh-hedu en la ilahe il-lallah, ve enne Muhameden abduhu ve resuluhu". Rreth tij, qëndronin shokët, të afërmit dhe e shoqja, e cila herë pas herë psherëtinte dhe thoshte:"Ah e mjera unë ç'fatkeqësi po më bie!" Por Bilali ia ktheu:"Mos thuaj ashtu, por thuaj:"Oh ç'gëzim! Nesër do të takohem me Muhamedin a.s dhe shokët e tij." Shohim që Bilali kishte një koncept të ndryshëm të haresë dhe gëzimit. Për të, gëzim i madh dhe kënaqësi ishte të takohesh me Profetin a.s dhe shokët e tij. Koncepti i kënaqësisë dhe dëfrimit për të, nuk ishte festivali i këngës apo çdo lloj aktiviteti tjetër i ngjashëm. Ne kemi haruar të dëfrejmë dhe gëzojmë sipas konceptit të Bilalit. Dëfrimin dhe harenë ne e përdorim vetëm kur kemi festa, mbrëmje artistike, koncertet e këngës etj... Sot nuk na shkon ndër mend të gëzojmë dhe festojmë, duke takuar të dashurin e Zotit, profetin Muhamed a.s dhe shokët e tij. Le t'a përdorim fjalën dëfrej dhe gëzoj, si një koncept më i gjërë se ai që përdorim sot. Le t'a konceptojmë dëfrimin dhe gëzimin, ashtu siç e konceptonte Bilali. Një herë, isha duke ecur në një rrugë dhe para meja dallova një grup të rinjsh të cilët këndonin, kërcenin dhe nxirrnin zëra të çuditshëm. Ajo që më shokoi ishin fjalët banale që dilnin nga goja e këtyre të rinjve. Unë iu afrova të rinjve dhe i pyeta:"Çfarë po bëni kështu?" Ata më thanë:"Po këndojmë." Unë i pyeta:"E çfarë këngësh qenkan këto që përmbajnë fjalë kaq banale dhe të ulëta?!" Ata më thanë:"A nuk e njeh filan këngëtar?! Kjo është një nga këngët e tij." I shokuar, vazhdova rrugën duke menduar me vete: Nëse ky brez do të rritet me këngë të tilla, kjo do të thotë që shkatërrimi i shoqërive tona arabe dhe islame është i afërt. Nëse më parë i kritikonim këngët që këndoheshin, edhe pse fjalët e tyre ishin pozitive, të bukura dhe me kuptim, sot në ditët tona këndohen këngë me përmbajtje banale dhe që këngëtaret u ngjajnë më shumë prostitutave dhe grave të liga. Vallë çfarë edukate marrin ato djem dhe vajza, të cilët rriten duke dëgjuar çdo ditë këngë me përmbajtje të tillë? Si mund të mirëedukohen, kur dëgjojnë kudo dhe kurdo këngë degjeneruese? Padyshim që do të edukohen me këngë banale, pamje pornografike, ambjente degjerneruese etj... A mund të jenë përgjegjës për umetin e tyre dhe a mund t'a mbartin amanetin dhe mesazhin hyjnor për tek popujt e tjerë? Një brez i tillë, i edukuar me këtë art degjenerues, do të jetë brez pa pikë vullneti dhe vendosmërie, pa një objektiv në jetë dhe i pakarakter. Ai nuk do të njohë gjë tjetër përveç kërcimit, ulërimave dhe duartrokitjeve. Një ndër ndodhitë që përsëritet shpesh, është se një i ri tetëmbëdhjetë vjeçar ishte duke udhëtuar me makinë dhe njëkohësisht kishte ngritur zërin e kasetofonit në fund. Papritur makina e tij përplaset dhe pak para se të vdesë, ai përsëriste fjalët e fundit që kishte dëgjuar nga kënga. Këto ishin fjalët me të cilat ai ndahej nga kjo botë. Në vend që t'a mbyllte jetën duke shqiptur shehadetin, ai këndonte këngë dashurie. Nuk ka njeri që të mos dojë të dëfrehet dhe argëtohet. Por është e rëndësishme të zgjedhë mënyrën dhe format e duhura. Ne duhet të kemi një koncept të qartë mbi dëfrimin. Një herë, Abdullah ibnu Mesudi, teksa ecte në një rrugicë, dëgjoi zërin e një këngëtari me emrin Zadan. Të gjithë e njihnin atë për zërin e bukur, saqë njerëzit dilnin në penxhere për t'a dëgjuar. Kur e dëgjoi Ibnu Mesudi, i tha dikujt që kishte në krah:"Sa zë i bukur, po t'a përdorte në leximin e Kuranit!" dhe vazhdoi rrugën. Njerëzit filluan t'i transmetojnë nga njëri tek tjetri këto fjalë, derisa i ranë në vesh këngëtarit. Me të dëgjuar fjalët e Ibnu Mesudit, ai mori mandolinën e tij dhe e theu. Më pas u nis për tek Ibnu Mesudi të cilin e përqafoi fort duke qarë. Ai i kërkoi Ibnu Mesudit t'i mësojë Kuranin dhe shkencat fetare. Ibnu Mesudi pranoi dhe për një kohë të shkurtër, Zadani u bë nga dijetarët e qytetit të tij. Si dhe me çfarë dëfrehej i dërguari i Zotit? Mua më tërhoqi vëmendjen një hadith i Profetit a.s, në të cilin përmenden format me të cilat argëtohej dhe dëfrehej i dërguari i Zotit. Hadithi përmend tre gjëra, të cilat e kënaqnin dhe e argëtonin Profetin a.s. Thotë Profeti a.s në këtë hadith:"Nga kjo botë, tre gjëra më falin kënaqësi: Gratë, parfumet dhe namazi, i cili është kënaqësia e syve të mi." Përsa i përket grave, kjo është tregues që edhe pse profet dhe i dërguar nga Zoti, në fund të fundit ai ishte njeri. Parfumet, janë tregues i pastërtisë, hijeshisë dhe aromës së mirë. Kurse namazi, siç e thotë edhe ai vetë, është kënaqësia e syve të tij. Ai dëfrehej dhe kënaqej duke falur namaz, ashtu siç dëfrehej edhe duke lexuar Kuran. Profeti Muhamed a.s është një shkollë, e cila na mëson si të dëfrejmë dhe argëtohemi në jetë dhe cilat janë gjërat me të cilat duhet të argëtohemi. Mënyra më e mirë për një besimtar që të argëtohet dhe kënaqet, është duke i qarë hallet Zotit të madhëruar me përkushtim dhe përulje, duke lexuar Kuran sidomos në orët e vona të natës dhe duke u falur. Njeriu është një krijesë e krijuar nga uji dhe dheu i tokës. Gjatë lutjeve dhe namazit, pjesa e tij tokësore tërhiqet nga toka, kurse shpirti i tij që i përket qiellit, ngrihet në lartësitë e universit, ku i flet Zotit dhe krijuesit të tij. Kështu, njeriu ndihet i lumtur dhe i qetë, pasi ka kontaktuar me Zotin e gjithëpushtetshëm. Imam Bakilani, radhitej ndër dijetarët dhe njohësit më të mirë të gjuhës, retorikës, usul-it dhe fikhut. Halifeja musliman e dërgoi atë si përfaqësues të dijetarëve muslimanë, me qëllim që të debatojë me mbretin romak dhe njerëzit me të ditur të tij. Me të arritur, filluan diskutimet dhe debatet mes tij dhe dijetarëve të mbretit romak. Debati ishte shumë i nxehtë, megjithatë Bakilani arriti t'i mundë dhe të triumfojë në çdo fushë. Mbreti romak u mendou si mund të depërtonte në zemrën e dijetarit musliman. Në fund, u bind se vetëm me anë të muzikës do i fitonte zemrën. Ai vetë kishte shpikur një vegël të re muzikore, zërat muzikorë dhe notat e së cilës e linin njeriun pa mend në kokë. Kur e sollën këtë vegël dhe mbreti romak dha urdhër t'i binin, imam Bakilani u emocionua fillimisht dhe u dha pas saj. Ndërkohë, i erdhi në mendje një mendim mbi mënyrën si t'a largonte vëmendjen nga ajo melodi. Ai çau gishtin me diçka të mprehtë dhe u angazhua me dhimbjen që i shkaktonte gishti, duke injoruar zërat melodiozë. Kur përfundoi muzika, mbreti romak u kthye nga imam Bakilani, të cilin e gjeti të angazhuar. Ai i tha:"Me çfarë po merresh?" Imam Bakilani i tha:"Fillova të merrem me gishtin e çarë." Mbreti romak i tha:"Ti qenke i ditur dhe i zgjuar." Kjo ndodhi, konfirmon dhe një herë faktin se muzika ndikon në psikologjinë e njeriut dhe e largon atë nga angazhimet e rëndësishme. Zoti i madhëruar na ka krijuar për një qëllim dhe mision fisnik, për të qenë mëkëmbës në tokë. Të dëfrehesh dhe argëtohesh nuk ka asgjë të keqe, por çfarë lloj dëfrimi do të zgjedhim. Të dëgjosh zëra të bukur, nuk ka gjë të keqe, por këto duhen zgjedhur. Arabët, në të kaluarën argëtoheshin duke recituar poezi. Në një studim që kam lexuar, thuhej se popujt arabë sot argëtohen më së shumti duke dëgjuar muzikë dhe këngë. Sipas këtij studimi, një arab harxhon më shumë kohë duke dëgjuar muzikë, se ç'harxhon në punë dhe projekte fitimprurëse. Në një studim tjetër perëndimor rreth japonezëve thoshte se japonezët argëtohen me punë. Sipas studimit, 10 % e japonezëve vdisnin çdo vit, për shkak të punës së tepërt. A e dini sa pushojnë japonezët çdo vit......?Tek ne, pushimet e shkollave janë tre muaj, kurse administrata shtetërore dhe sektori privat një muaj ose dy. Disa shoqëri e kanë pushim gjithë vitin, pasi nuk kanë punë. Kurse japonezët marrim pushim vjetor vetëm një javë. Madje, për të marrë këtë javë pushim, ata përdorin lloj-lloj marifetesh. Qeveria japoneze ka nxjerrë një urdhër, sipas të cilit orët e punës në javë, nga dyzet e katër orë do të ulen në dyzet e dy orë. Megjithatë, asnjë nga japonezët nuk e ka respektuar këtë orar të ri dhe vazhdojnë të punojnë dyzet e katër orë. Vallë a do e çlirojë dëfrimi Palestinën nga çifutët? A do e lartësojë këtë umet, që ka shekuj që vuan? A do na shpëtojë nga problemet shoqërore, politike dhe edukative? Ne nuk jemi kundër argëtimit, ne jemi kundër argëtimit me haram dhe që na bën brez pa personalitet dhe të papërgjegjshëm. Ne duam një lloj argëtimi i cili i forcon marrëdhëniet tona me Zotin, Profetin a.s dhe me njëri-tjetrin. Ashtu siç preket dhe ndikohet njeriu nga argëtimi dhe dëfrimi, edhe sendet dhe jofrymorët ndikohen. Një herë, Profeti a.s ndodhej mbi malin Uhud, i cili papritur filloi të dridhet. Profeti a.s, i tha:"Ndalo Uhud! Ndalo se ke sipër një profet, një të besueshëm dhe dy dëshmorë." Thonë dijetarët:"Dridhjet dhe lëkundjet e malit, nuk ishin zemërate, por ishin kënaqësie dhe qetësie." Kështu, të gjithë dëfrehen, argëtohen dhe kanë nevojë për gëzim dhe hare. Si njeriu, kafshët dhe sendet. Çdo njeri ka format e tij të argëtimit. Thotë Zoti në Kuranin famëlartë:"Me të vërtetë, me përkujtimin e Zotit qetësohen zemrat." Në këtë ajet, Zoti përmend gjënë më me ndikim në qetësimin e zemrave dhe faljen e kënaqësisë. Kurani famëlartë, është metoda më e mirë për të qetësuar veten dhe zemrën. Në fund, paqja e Zotit qoftë mbi ju!

[mujoislam]

Njerëz të mëdhenj por të vegjël
Ndryshimi ndërmjet shkencës moderne, siç u zhvillua në Evropë gjatë Rilindjes dhe shkencës mesjetare, gjendet kryesisht në metodologji. E para u bazua në një besim se bota është përfundimisht e kuptueshme nëpërmjet observimit empirik; e dyta sakrifikon observimin në altarin e besimit. 08.12.2009
Kliko këtu për ta parë foton në madhësi origjinale Haroon Moghul Ajo që harrohet shpesh është se metodologjia moderne u realizua në fillim në botën myslimane, e cila aplikoi rreptësinë e saj intelektuale, jo vetëm ndaj fenomeneve natyrore, por edhe ndaj ligjit dhe shoqërisë. Gjatë Kryqëzatave (shekulli XII dhe XIV), shumë komentues myslimanë bërë observime të panumërta në lidhje me kulturën e forcave pushtuese. Raportimi i tyre nuk e fshihte përbuzjen: në një rast, një grup francez mbështetës të Kryqëzatave i thanë një myslimani se në mënyrë që të përcaktonin pafajësinë apo fajin e një shoku në lidhje me një krim të supozuar, ata i lidhnin atij pesha të rënda tek këmbët dhe shihnin nëse rrinte mbi ujin e liqenit apo fundosej. Nëse qëndronte mbi ujë, ai ishte i fajshëm, nëse mbytej ishte i pafajshëm, po ashtu dhe i vdekur. Nuk është nevoja të themi se myslimani u tmerrua: Si mund të mbijetonin njerëzit, duke qenë kaq të palogjikshëm? Por kini kujdes nga rreziqet e arrogancës ksenofobike! Ndërsa dikur bota myslimane krenohej për realizimin e moderimit të urtësisë dhe tolerancës në karakteristikat e saj, sot duket se mendon për përmbajtjen ndaj krijimeve ofenduese të perëndimit. Nga ana tjetër, myslimanët e konsiderojnë veten të paqortueshëm: burimi i të gjithë dhunës, mëkatit dhe padrejtësisë gjendet tek perëndimi. Nga ana tjetër, ne jemi shumë të ndjeshëm. Gjithçka i dëmton ndjenjat tona: jo vetëm armët, por edhe konkurset e bukurisë dhe komentet false në gazetat e mëdha. Ne jemi njerëz të vegjël që pretendojmë se jemi të mëdhenj, dhe e dimë shumë mirë se të tjerët mund të qëndrojnë më lart. Një shembull: Në përgjigje të sulmit të dyfishtë në pronën izraelite (një sulm mbi një hotel dhe një sulm i dështuar ndaj një avioni), në Mombasa të Kenias, një “dijetari” mysliman iu kërkua të jepte mendimin e tij. Ai shpjegoi se një dhunë e tillë u shkaktua nga shtypja e palestinezëve. Ndërkohë një grua nga Kenia ishte filmuar nga stacioni televiziv al-Xhazira i Katarit, duke qarë për vajzën e saj, e cila ishte vrarë në shpërthim. Me lot në sy ajo tha: “Unë nuk e di as se ku është Izraeli”. Ndërsa pa dyshim Izraeli është një shtet racist (aq demokratik sa ishte Afrika e Jugut para vitit 1994) dhe palestinezët janë të nënshtruar ndaj keqtrajtimeve dhe mizorive të okupimit ushtarak të zgjatur dhe mizor, kjo nuk e shpjegon, justifikon apo shfajëson atë që ndodhi në Kenia, duke supozuar se pas kësaj fshihej një grup mysliman, siç ka më shumë mundësi nga të dhënat paraprake. Në mes të kësaj dhune, shumë kritikë të Islamit ngritën zërat e tyre, duke gjetur plot materiale për t’u ankuar. Artikulli i fundit në “New York Times” i Salman Rushdit është një shembull. Është e dhimbshme për mua të lexoj dhe të pajtohem me disa pika të rëndësishme të artikullit që dënon degradimin e qytetërimit islam nga një figurë si Salman Rushie, për të cilin nuk kam respekt. Por artikulli ka disa pika të vërteta dhe të pakëndshme. Për të marrë titullin e Miss Botës zhvillohet një konkurs bukurie, dhe me sa duket fituesja është gruaja më e bukur në botë, megjithëse mendoj se ka pak të dhëna empirike për ta mbështetur këtë deklarim. Konkursi i bukurisë për vitin 2002 do të zhvillohej në Nigeri. Në atë kohë një shkrimtare (nuk do t’ia përmend emrin, e cila punonte për një gazetë nigeriane të titulluar “This Day” shkroi në një artikull, për të cilin besoj se është penduar edhe për kuptimin dhe për kohën kur e tha. Gjatë pak viteve të fundit, Nigeria ka qenë vendngjarja e tensionit fetar dhe e dhunës; numri i vdekjeve ka qenë shumë i lartë. Për t’i hedhur benzinë zjarrit, ka pasur një konflikt për juridiksionin ligjor, ndërsa provincat myslimane veriore kanë zgjedhur të implementojnë ligjin islam, kundër dëshirave të popullatës së krishterë dhe qeverisë qendrore. Shkrimtarja i nxiti gjërat më tej kur ajo botoi artikullin ku shkroi se nëse do të ishte gjallë profeti Muhamed (a.s.) do të ishte martuar me njërën nga pjesëmarrëset e Mis Botës. Ajo ndoshta e shkroi që të bindte myslimanët se konkursi nuk ishte mendim i keq, megjithëse përpjekjet e saj nuk patën sukses. Në fakt ndodhi krejt e kundërta. Para publikimit të artikullit, grupet myslimane nigeriane kishin arritur që konkursi të mos bëhej me rroba banjoje; pas publikimit të artikullit, pjesëmarrëset në Mis Bota ishin me fat që shpëtuan të gjalla. Disa dijetarë islamë, megjithëse ata nuk përfaqësojnë organizatat më të larta islame në Nigeri, argumentuan se artikulli ishte një sulm i drejtpërdrejtë mbi karakterin e Muhamedit (a.s.), gjë për të cilën jam dakord. Por pastaj ata thanë se gazetarja duhet të vritej për shpifje. Duke iu bindur këtij urdhri të nxituar, disa myslimanë nigerianë, u tërbuan dhe dogjën zyrat qendrore të gazetës dhe gjatë zemërimit të tyre u vranë 200 njerëz. Dyqind njerëz të cilët nuk kishin lidhje me publikimin e atij artikulli. Normalisht shkruesja e artikullit u largua nga Nigeria. Mendoj se Salman Rushdie dhe ajo po darkojnë diku, duke treguar histori luftërash të ndonjë lloji. Në këtë rast ekzistojnë dy probleme, përtej humbjes tragjike të jetës dhe të pronës dhe ky është reagimi i disa dijetarëve ndaj artikullit dhe reagimi i myslimanëve ndaj këtij reagimi të dijetarëve. Ndërsa mund të fajësohen ata që shkaktuan trazirat për veprimet e tyre, mendoj se fajin më të madh e kanë ata dijetarë, të cilët janë përgjegjës për komunitetin e tyre. Që një jurist të japë një fetva (mendim ligjor jodetyrues), që kërkon vdekjen e një gazetari, është problem shumë shqetësues; fakti se ky gjykim u bë në mungesë të analizës serioze, dhe pa u gjykuar fare, është me të vërtetë për të ardhur keq. Ndoshta koncepti ligjor islam i Istis’hab-it, mendimi se përgjegjësia e provës bie mbi akuzuesin dhe jo mbi të akuzuarin, nuk është akoma në fuqi. Kështu duket. Ligji islam është një sistem i mrekullueshëm fleksibël, që kërkon vendosjen e drejtësisë sociale, të të drejtave të individit dhe harmoninë e përbashkët; në praktikë kjo nuk vihet re. Këto ditë, ligji islam është i angazhuar për ndalimin e muzikës në autobusët publikë dhe mbajtja e grave larg ambienteve, ose më mirë lag mendjeve. Ndërsa mjekrat zgjaten, mendjet ngushtohen. Pantallonat shkurtohen mbi kyçe, por standardet bien në pikën më të fundit të ligjit. Ne kemi rënë viktima të një mentaliteti tinëzar, që ngatërron idealin e humanitetit dhe unitetit shpirtëror me pandjeshmërinë totalitariane të nacionalizmit fetar. Por do të gënjeja nëse do të thosha se kjo nuk më prek mua. Në fakt të shkruaja këtë artikull ishte shumë e vështirë. Mendova se do të ishte e gabuar të transmetoja çështje që shkaktojnë shqetësim. Por e binda veten se ky shqetësim është më shumë se i dukshëm dhe i qartë në mjerimin dhe vuajtjen e shumë të pafajshmëve, të cilët vuajnë sepse të pafajshmit myslimanë vuajnë gjithashtu. Ky është një perversion i shtrembëruar i moralitetit. Për fat të mirë organizmat e larta islame në Nigeri, e dënuan dënimin me vdekje kundër gazetares dhe kërkuan që të qetësoheshin. Sikur myslimanët të mendonin pak më shumë si këta dijetarë nigeriane. Myslimani duhet të mbrojë drejtësinë. Nuk po propozoj të ndjekim rrugën e perëndimit apo të ndonjë grupimi tjetër, sepse në të vërtetë nuk ka monopol për terrorizmin, padrejtësinë dhe shtypjen. Ne pyesim me të drejtë përse të këqijat e Izraelit dhe të Amerikës lihen nën rrogoz, ndërsa dhuna në bashkësitë tona bëhet shenja dalluese e tyre? Por ne duhet të tregohemi të fortë dhe të fitojmë mbi hipokrizinë. Faktet e gjendjes tonë nuk duhet të na bëjnë të shkatërrojmë besimin, duke e lejuar atë të bëhet një mjet për terrorizmin, padrejtësinë dhe shtypjen. Nuk jemi doemos dakord me gjithçka që është thënë në këtë artikull.

[mujoislam]

Dija me sytë e zemrës
Sytë shohin përtej horizonteve kur ato janë të hapura dhe jo verbale e të mbytura nga terri i natës. Ato ngrenë gradat e njerëzve pandërprere prej një shkalle e në shkallën tjetër të ‘sezame’-s së shpirtit. 04.12.2009
Kliko këtu për ta parë foton në madhësi origjinale Hamdi Nuhiju Të udhëtosh në çdo skaj të rruzullit tokësor do të gjesh vese të cilat të afrojnë ose edhe të largojnë prej kërkimit të begatisë. Kjo begati e cila të ofrohet pandërprere kërkon prej teje që të jesh i kujdesshëm madje edhe atëherë kur ngjyrosja e ndjenjave humb kënaqësinë dhe venitet nën strehën e budallakisë. Sytë shohin përtej horizonteve kur ato janë të hapura dhe jo verbale e të mbytura nga terri i natës. Ato ngrenë gradat e njerëzve pandërprere prej një shkalle e në shkallën tjetër të ‘sezame’-s së shpirtit. E ringrisin mendjen deri në shkallën e fundit të qiejve të hapur. Gjatë këtij udhëtimi pa ndihmën e ‘Burakut’ e nën oazën e mendimeve deficitare zemra ndjenë rehabilitim. Me sytë e saj shpues ajo gjurmon thellë në shpirtin e njeriut dhe kërkon prej tij që të mësojë çdo shkallë të tendosjes dhe venitjes. Në gjah pas shkronjave njeriu gjënë veten përballë digave të ‘Ebrehas’ që kërkon çdo gjë të shkelë me këmbë tonësh dhe kështu të zhdukë vlerat nga faqja e dheut. E dheu nuk përpinë njerëzit të cilët vrapojnë pas dijes, por ato i mban gjallë edhe pse të strehuar në sipërfaqen e tij të padukshme për syrin dhe mendjen e njeriut të shkretë. Edhe në thellësitë e oqeaneve dhe në lartësitë e qiejve gjënë krijesa të cilët kërkojnë lehtësim dhe falje tek Allahu për kërkuesin e dijenisë. Dija ngritë njerëzit dhe nuk përulë! Islami është fe e cila bazohet në logjikë, dije, besim dhe nuk është e ndërtuar mbi besëtytni, paragjykime e mendime të cilat janë ndërhyrje njerëzore. Nuk mund të kryejmë asnjë obligim që kemi ndaj Allahut pa dije dhe të gjitha obligimet që kryejmë me dije e me urtësi ne për to gradohemi në këtë botë, por edhe në botën e mëpastajme. Në mesin e dijeve gjënë dije të tilla të cilat të largojnë prej rrugës së Krijuesit të dijeve, nuk ka dyshim se ato dije nxisin dyshime dhe janë të dëmshme për njeriun dhe për shoqërinë. Sa më larg tyre aq më qetë do të jetë jeta e tij dhe e tërë shoqërisë. Edhe pse dijet e tilla të padobishme janë domosdoshmëri për largim prej rrugës së Zotit, persona të caktuar me aftësi të durimit në kërkim dijesh, kanë të drejtë që të gjurmojnë në to me qëllim që t`i ruajnë të tjerët që të mos merren dhe të mos humbin kohë në to. Dija është një det i thellë pa bregdet të cilës nuk mundemi ti gjejmë horizontet e as skajet. Ajo dallon njeriun prej kafshës dhe prej engjëllit. Në saje të dijes Ademi a.s. bashkë me nënën Hava, kërkuan falje dhe u penduan për gabimin e bërë. Në saje të injorancës dhe paditurisë djalli i mallkuar refuzoi që të ndjekë urdhrat e Zotit dhe kështu të largohet prej mëshirës së Tij. Sot kemi shumë njerëz të cilët mendojnë në vete ashtu si mendoi djalli i mallkuar, por mendimi i tyre vetëmse i largon prej rrugës së drejtë dhe prej mëshirës së Mëshiruesit. Mund të gjesh edhe njerëz të tillë të cilët tërë jetën e tyre e kalojnë në kërkim të dijeve të ndryshme dhe si rezultat i zbulimeve të mëdha në shkencë, arrijnë deri tek e Vërteta Absolute. Osman Nuri Topbash tha:” Cdo grimcë në gjithësi dhe çdo çast na jep neve një lajm të freskët dhe një përshëndetje nga hareja hyjnore. A nuk është çdo gjë, nga buzëqeshja e fëmijës në djep tek rrahja e krahëve të një fluture, nga kënga e bilbilit te vallja e ngjyrave të pranverës, shfaqje mijërallojëshe të haresë hyjnore? Ja, pra, dukja më e shkëlqyer e dijes së dobishme është ta lexosh librin e gjithësisë me syrin e zemrës. Është të arrish ta kuptosh se gjithësia përbëhet prej urtësive, shembujve domethënës dhe shfaqjeve hyjnore”.( Tesavufi ose mistika islame, Stamboll,2006,f.94-95) Grimcat në gjithësi janë ato të cilat na orientojnë drejtë Krijuesit të tyre, na shtojnë meditimin dhe na rikthejnë jetën tonë në senset e dehjes hyjnore. Njeriu dehet në praninë e dashurisë hyjnore e vezullon karshi bukurive të cilat di ti stolisë në gjithësi i vetmi i Bukuri. Ai i cili e krijoi të bukurën padyshim se e do dhe e pranon atë, por Ai e krijoi edhe të shëmtuarën e cila në sytë e njerëzve duket e tillë, por në saje të mëshirës së Tij ka vende edhe për to. Përshëndetjet nga hareja hyjnore janë domosdoshmëri e jetës sonë të përditshme e cila gjithmonë është në gjurmë pas dashurisë. Njeriu nuk mund të gjunjëzohet karshi çdo idhulli modern i cili i servohet para tij. Ai nuk guxon aspak të mendojë në këtë mënyrë përderisa ekziston përshëndetja nga hareja hyjnore e cila e ngjallë zemrën e tij. Nuk ka dyshim se zemrat e vdekura ngjallen vetëm me praninë e Allahut në to dhe në momentet e largimit të Allahut prej zemrave tona, ne i vdesim ato dhe nuk i japim shtigje jetese. Të gjitha gjërat janë forma ose lloje të haresë hyjnore. Buzëqeshja e fëmijëve, vrushkulli i femrave, ngjyrosja e pranverës, vallja e bilbilave, stolisja e qiellit të dynjasë me yje, padyshim se reflekton harenë hyjnore. Në secilin skaj të kësaj bote ne mund të gjejmë atë, të ndjejmë dhe të jetësojmë momentet tona në prani të kësaj hareje e cila di shumë mirë që të vendos njeriun në ekstazë karshi dashurisë hyjnore. Në fundin e fundit, dija e cila reflektohet prej syve të zemrës, është ajo e cila lexon në librin e gjithësisë dhe sinqerisht pranon të Vërtetën Absolute. Nuk ka dije më të dobishme se kjo.