Kush ishin Amazonat?

[Falco115]

Po e hap kete teme pasi, gjate nje postimi tim e perdora fjalen Amazone, dhe u keqkuptova nga nje antare, qe me siguri nuk kishte iden per qfare po flas...


Sipas mitologjise greke Amazonat ishin gra luftetare, te cilat e kishin shtetin e tyre ne bregun verior te Azise se Vogel. Ato ishin bijat e Zotit te luftes Aresit, merreshin me gjueti, lufte dhe me rritjen e femijeve, por vetem vajza.Femijet mashkuj i vrisnin, ndersa burrat i gjymtonin dhe i mbanin rober. Nje her ne vit flinin me mashkujt e zen rob ose me ndonje nga popujt fqinje, vetem per ta parandaluar zhdukjen e fisit te tyre. Ndoshta dikuj i kujtohet filmi XENA qe e jepte RTL gjerman.
Sipas legjendes ato e pritnin me shpate gjirin e djathte, per te mos u penguar ne terheqjen e harkut...Amazonat paraqesin me siguri formen e mbijetuar te kujtimit te shoqerise matriarkale...

[Gjinokastra]

Mes fiseve Turqike te Sarmateve nuk ishin legjende por realitet . Ishin gra qe mbronin me arme ne dore memedheun edhe u ndalohej te martoheshin , nese humbisnin virgjerine , digjeshin te gjalla .(Si e merrni vesh keta nese e kishte humbur virgjerine ? )

[fegi]

http://www.forumishqiptar.com/attach...1&d=1264758592

Dashuri tragjike ne Mozaik
nga Dr.MOIKOM ZEQO


Në veprat e artit antik në Shqipëri ka shumë homerizëm. Në ç'kuptim? Epet e Homerit padyshim që kanë qenë lexuar edhe në mjediset kulturore të Shqipërisë së Lashtë. Homeri ka qenë i njohur në substancë, në hershmëri.Mozaiku apoloniat i Akilit dhe Pentesilesë është një mrekulli artistike, madje një ungjill i vogël arti i homerizmit.Dashuria tragjike e tejkalon vetveten, duke kumtuar një triumf apokaliptik të Dashurisë mbi Vdekjen. Amen!

Në Shqipëri ka mbijetuar dhe zakoni i virgjëreshave, vajza që shndërrohen befas dhe marrin statusin e burrave dhe në opinionin e përgjithshëm konsiderohen si meshkujt luftarakë. Grekët e lashtë i identifikonin amazonat me popujt barbarë. Kulti kaq i lartë i subjekteve të amazonave në Apoloni lidhet dhe me vetëdijen e banorëve vendas, që nuk ishin grekë.

Në një mozaik polikrom të një dyshemeje të një vile antike në Apoloni të shekullit III pas Krishtit ka një emblemë kryesore me përmasa 4.6m dhe 3.6m. emblema është e rrethuar me katër breza me motive gjeometrike, ku është paraqitur një kompozim prej katër grupe figurash njerëzore. Mozaiku ka dëmtime, por ruhen mirë dy grupe figurash. Njëri grup tregon 2 amazona që kanë vënë në mes një luftëtar të ri akeas të vënë në gjunjë që ka një përkrenare në kokë dhe ka ngritur dorën e djathtë lart. Njëra amazonë mban në dorën e saj një sopatë dytehëshe (bipene) gati për ta goditur për vdekje të mundurin. Amazona tjetër mban mbi supin e majtë një mburojë të rrumbullakët ku kulmohet fytyra e Meduzës apotropoike. Kurse me dorën e djathtë po nxjerr nga milli shpatën hakmarrëse.

Grupi tjetër është akoma më i çuditshëm me një kompozim zhanri. Tregohet figura në këmbë e një djaloshi të ri, të fuqishëm, pa mjekër, që mban mbi kokë një helmetë të ndryshme nga ajo e trojanit. Mbi helmetë ka figurën e ravijëzuar të një syri njerëzor, detaj ky i pashpjegueshëm dot. Mos kemi të bëjmë me Syrin e Fatit? Ky djalosh është Akili. Ai ka kthyer kokën dhe sheh diku, ndoshta muret e kobshme të Trojës. Ka një shqetësim monumental. Akili mban në duar figurën e një femre të plagosur për vdekje. Duket dhe sopata e saj dytehëshe duke rënë. Shumë interesante janë dhe çizmet e saj prej lëkure, plot vija dekorative. Duket qartë edhe mburoja, mbase e Akilit e cila qëndron pezull dhe ka të ravijëzuar figurën e një zemre, që simbolizon Erosin.

Përballë Akilit është dhe një mburojë tjetër e rrumbullakët, që duhet ta ketë ngritur lart një tjetër amazonë.

Subjekti është tepër i qartë. Dihet, që në Luftën e Trojës amazonat luftuan krah trojanëve, dihet gjithashtu ndeshja e Akilit me mbretëreshën Pentesilea. Sipas mekanizmit të mitit Akili e vrau Pentesilenë, duke e mbajtur të plagosur atë në krahët e tij, e vështroi në sy dhe befas ra në dashuri marrëzisht me Pentesilenë.
Thuhet se Akili u pendua që e vrau mbretëreshën e amazoneve, duke bërë që hyu mars të tjetërsohej përsëri në hyjneshën Afërdita. Kjo dashuri tragjike në mozaik është një vepër arti e kategorisë më të lartë. Është një moment ku Vdekja ndjell dashurinë, ku kuptohet kotësia e luftrave njerivrasëse. Mund të klasifikohet Akili dhe Pentesilea si një Romeo dhe një Zhuljetë e epokës homerike. Ngjarja është sa mitologjike aq dhe njerëzore sepse në thelbin e vet ka paradoksin.

Amazonat shqiptare


Në Apoloni është zbuluar dhe një reliev guri me temën e amazonomahisë (Lufta e Amazonave).

Në një amforë të Apolonisë është gjetur edhe figura e një amazone me veshje ilire. Përse janë shfaqur këto subjekte të habitshme të amazonomahisë? Po ç'kanë qenë amazonat? Emri i Amazonave është i përbërë nga dy fjalë a - mazos (sisë) dhe ka kuptimin “pa sisë”. Amazonat e prisnin njërin gji, që ta kishin më të lehtë të luftonin gati si meshkujt. Amazonat ishin gra luftëtare që jetonin në një komunitet më vehte, ishin antimaskiliste.

Amazonat sipas mitologjisë jetonin si tribu në Azinë e Vogël, në bregun e Detit të Zi, madje dhe në Afrikën e Veriut. Kryehyjnesha e tyre mbrojtëse ishte Artemisa. Herodoti i quan Amazonat me origjinë nga Libia, po kështu edhe historiani Diodori. Gjithsesi amazonat kanë qenë të famshme si kult i gjallë në ishujt Lemnos dhe Lezbos. Në mitologjinë e mëvonshme mesjetare amazonat kanë mbijetuar në kultin e valkireve gjermanike, por dhe në kultin e orëve të Bjeshkëve të Namuna.

Në Shqipëri ka mbijetuar dhe zakoni i virgjëreshave, vajza që shndërrohen befas dhe marrin statusin e burrave dhe në opinionin e përgjithshëm konsiderohen si meshkujt luftarakë. Grekët e lashtë i identifikonin amazonat me popujt barbarë. Kulti kaq i lartë i subjekteve të amazonave në Apoloni lidhet dhe me vetëdijen e banorëve vendas, që nuk ishin grekë.



Një reliev prej terrakote, që unë kam zbuluar në Durrës, i takon shekullit VI para Krishtit dhe është figura arkaike e princit Trojan, Paridit në rolin mitologjik të Gjykatësit të Bukurisë. Paridi siç dihet ia dha mollën e artë fituese të më të bukurës Afërditës, e cila e ndihmoi në dashuri, që të rrëmbente Helenën e Spartës, motivi, botëtronditës dhe luftëndjellës i gjëmës së paharruar të Trojës. Kështu Hyjnesha e Dashurisë, Afërdita në njëfarë mënyre i tjetërsua në Hyun e luftës, Marsin. Që nga Homeri e deri më sot ky motiv arketipal nuk ka rreshtur së plazmuar tragjedi heroike të karakterit fatal. Në disa anfora të pikturuara me figura të kuqe të Durrësit dhe të Apolonisë janë skena dhe subjekte nga Iliada dhe Odiseja. Po të mblidhen këto vepra arti mund të subjektivizohen si kalendar figurativ i homerizmit.

[Colomba]

Amazonat ishin nje popull femrash luftetare ,ne mitologjine greke.Domethenia e emrit te tyre spjegohet ne dy menyra.Pa gjoks (mbasi ato prisnin gjoksin e djathte per ti dhene fuqi krahut ,per perdorimin e harkut,kjo ndodhte ne femirine e hershme ,me ane te nje disku bakri)
Kurse spjegimi tjeter eshte "shenjtoret e Henes".
Tradicionalisht populli Amazonave udhehiqej nga dy mbreteresha,mbreteresha e paces(politika e brendeshme) dhe mbreteresha e luftes (politika e jashteme).Me te njohurat jane dy Mirina dhe Pentesilea.
Ne gjeografine Xl 5,4-5 Sarbone tregon nje zakon te Amazonave ,sipas tij ato c'do pranvere ,benin nje vizite tek nje popull fqinje Gargareni ,dhe aty ne menyre shume te fshehte u ciftezonin ,kjo ndodhte ne erresire ne menyre te tille qe asnje nga partneret mos ta identifikonte tjetrin.
Sipas sarbone fati i femijeve te lindur varej nga seksi i tyre,meshkujt dergoheshin ne vendin e origjines ,ku cdo Gargaren i rritur adoptonte nje femije ,pa ditur nese ishte femija i vet,kurse femrat rrinin me nenat ku rriteshin dhe edukoheshin sipas traditave amazone, ne menyre te vecante ne artin e gjuetise dhe luftes.
Para c'do beteje amazonat luanin nje vegel muzikore te quajtur Sister,melodia e te cilit leshonte nje tingull te kthjellet dhe te kristalte.
Luajtja e kesaj vegle nuk kishte qellim friksimin e kundershtarit,por, falenderimin e perendive.
Specialiteti i tyre ishte lufta mbi kuaj,ato kavalkonin stalona ne kohen kur greket kenaqeshin me kuaj pony.

[Colomba]

[javan]

http://www.forumishqiptar.com/attach...1&d=1264758592

Dashuri tragjike ne Mozaik
nga Dr.MOIKOM ZEQO


Në veprat e artit antik në Shqipëri ka shumë homerizëm. Në ç'kuptim? Epet e Homerit padyshim që kanë qenë lexuar edhe në mjediset kulturore të Shqipërisë së Lashtë. Homeri ka qenë i njohur në substancë, në hershmëri.Mozaiku apoloniat i Akilit dhe Pentesilesë është një mrekulli artistike, madje një ungjill i vogël arti i homerizmit.Dashuria tragjike e tejkalon vetveten, duke kumtuar një triumf apokaliptik të Dashurisë mbi Vdekjen. Amen!

Në Shqipëri ka mbijetuar dhe zakoni i virgjëreshave, vajza që shndërrohen befas dhe marrin statusin e burrave dhe në opinionin e përgjithshëm konsiderohen si meshkujt luftarakë. Grekët e lashtë i identifikonin amazonat me popujt barbarë. Kulti kaq i lartë i subjekteve të amazonave në Apoloni lidhet dhe me vetëdijen e banorëve vendas, që nuk ishin grekë.

Në një mozaik polikrom të një dyshemeje të një vile antike në Apoloni të shekullit III pas Krishtit ka një emblemë kryesore me përmasa 4.6m dhe 3.6m. emblema është e rrethuar me katër breza me motive gjeometrike, ku është paraqitur një kompozim prej katër grupe figurash njerëzore. Mozaiku ka dëmtime, por ruhen mirë dy grupe figurash. Njëri grup tregon 2 amazona që kanë vënë në mes një luftëtar të ri akeas të vënë në gjunjë që ka një përkrenare në kokë dhe ka ngritur dorën e djathtë lart. Njëra amazonë mban në dorën e saj një sopatë dytehëshe (bipene) gati për ta goditur për vdekje të mundurin. Amazona tjetër mban mbi supin e majtë një mburojë të rrumbullakët ku kulmohet fytyra e Meduzës apotropoike. Kurse me dorën e djathtë po nxjerr nga milli shpatën hakmarrëse.

Grupi tjetër është akoma më i çuditshëm me një kompozim zhanri. Tregohet figura në këmbë e një djaloshi të ri, të fuqishëm, pa mjekër, që mban mbi kokë një helmetë të ndryshme nga ajo e trojanit. Mbi helmetë ka figurën e ravijëzuar të një syri njerëzor, detaj ky i pashpjegueshëm dot. Mos kemi të bëjmë me Syrin e Fatit? Ky djalosh është Akili. Ai ka kthyer kokën dhe sheh diku, ndoshta muret e kobshme të Trojës. Ka një shqetësim monumental. Akili mban në duar figurën e një femre të plagosur për vdekje. Duket dhe sopata e saj dytehëshe duke rënë. Shumë interesante janë dhe çizmet e saj prej lëkure, plot vija dekorative. Duket qartë edhe mburoja, mbase e Akilit e cila qëndron pezull dhe ka të ravijëzuar figurën e një zemre, që simbolizon Erosin.

Përballë Akilit është dhe një mburojë tjetër e rrumbullakët, që duhet ta ketë ngritur lart një tjetër amazonë.

Subjekti është tepër i qartë. Dihet, që në Luftën e Trojës amazonat luftuan krah trojanëve, dihet gjithashtu ndeshja e Akilit me mbretëreshën Pentesilea. Sipas mekanizmit të mitit Akili e vrau Pentesilenë, duke e mbajtur të plagosur atë në krahët e tij, e vështroi në sy dhe befas ra në dashuri marrëzisht me Pentesilenë.
Thuhet se Akili u pendua që e vrau mbretëreshën e amazoneve, duke bërë që hyu mars të tjetërsohej përsëri në hyjneshën Afërdita. Kjo dashuri tragjike në mozaik është një vepër arti e kategorisë më të lartë. Është një moment ku Vdekja ndjell dashurinë, ku kuptohet kotësia e luftrave njerivrasëse. Mund të klasifikohet Akili dhe Pentesilea si një Romeo dhe një Zhuljetë e epokës homerike. Ngjarja është sa mitologjike aq dhe njerëzore sepse në thelbin e vet ka paradoksin.

Amazonat shqiptare


Në Apoloni është zbuluar dhe një reliev guri me temën e amazonomahisë (Lufta e Amazonave).

Në një amforë të Apolonisë është gjetur edhe figura e një amazone me veshje ilire. Përse janë shfaqur këto subjekte të habitshme të amazonomahisë? Po ç'kanë qenë amazonat? Emri i Amazonave është i përbërë nga dy fjalë a - mazos (sisë) dhe ka kuptimin “pa sisë”. Amazonat e prisnin njërin gji, që ta kishin më të lehtë të luftonin gati si meshkujt. Amazonat ishin gra luftëtare që jetonin në një komunitet më vehte, ishin antimaskiliste.

Amazonat sipas mitologjisë jetonin si tribu në Azinë e Vogël, në bregun e Detit të Zi, madje dhe në Afrikën e Veriut. Kryehyjnesha e tyre mbrojtëse ishte Artemisa. Herodoti i quan Amazonat me origjinë nga Libia, po kështu edhe historiani Diodori. Gjithsesi amazonat kanë qenë të famshme si kult i gjallë në ishujt Lemnos dhe Lezbos. Në mitologjinë e mëvonshme mesjetare amazonat kanë mbijetuar në kultin e valkireve gjermanike, por dhe në kultin e orëve të Bjeshkëve të Namuna.

Në Shqipëri ka mbijetuar dhe zakoni i virgjëreshave, vajza që shndërrohen befas dhe marrin statusin e burrave dhe në opinionin e përgjithshëm konsiderohen si meshkujt luftarakë. Grekët e lashtë i identifikonin amazonat me popujt barbarë. Kulti kaq i lartë i subjekteve të amazonave në Apoloni lidhet dhe me vetëdijen e banorëve vendas, që nuk ishin grekë.



Një reliev prej terrakote, që unë kam zbuluar në Durrës, i takon shekullit VI para Krishtit dhe është figura arkaike e princit Trojan, Paridit në rolin mitologjik të Gjykatësit të Bukurisë. Paridi siç dihet ia dha mollën e artë fituese të më të bukurës Afërditës, e cila e ndihmoi në dashuri, që të rrëmbente Helenën e Spartës, motivi, botëtronditës dhe luftëndjellës i gjëmës së paharruar të Trojës. Kështu Hyjnesha e Dashurisë, Afërdita në njëfarë mënyre i tjetërsua në Hyun e luftës, Marsin. Që nga Homeri e deri më sot ky motiv arketipal nuk ka rreshtur së plazmuar tragjedi heroike të karakterit fatal. Në disa anfora të pikturuara me figura të kuqe të Durrësit dhe të Apolonisë janë skena dhe subjekte nga Iliada dhe Odiseja. Po të mblidhen këto vepra arti mund të subjektivizohen si kalendar figurativ i homerizmit.

Cilat jane artifaktet e luftes se Trojes ose te Amazonave ne Azi e Turqi?
Jo nga te mesjetes.

[fegi]

Zbulimet e reja nga varrezat e grave i bene mitet per amazonet me shume te verteta.
Gjithashtu mitet tregojne se amazonet kane ndihmuar Trojen kur greket e kan rrethuar qytetin rreth vitit 1200 p.k.
Ne qytetin Pogrova Eshte gjetur varezash me gra luftatare.

[fegi]

Kjo shigjeta vrasese qe gjendet ne gjokse tregon se gruja nga qyteti Pogrova eshte vrar ne lufte skatesishte sikur amazonet qe mitet pershkruajne.

[fegi]

Shtatorja e një amazoneje në Bylis
U gjet një shtatore antike e cila mendohet t’i përkasë një amazoneje, një femër luftëtare e njohur në mitologjinë antike. Kjo shtatore e amazones së sypozuar është gjetur në gërmadhat e qytetit antik Bylis para disa ditësh. Gjendja e saj është relativisht e mire, gërmimet arkeologjike do të përqendrohen pranë vendit ku u zbulua me qëllim gjetjen e pjesëve të tjera të saj që potencialisht mund të jenë aty pranë. Por specialistët arkeologë në vijimësi do të prcaktojnë të gjitha detajet e tjera të shtatorës se gjetur në atë vend. Është një material shumë i rëndësisshëm ky për arkeologët për studimin e kulturës antike të këtij mjedisi dhe mbase një pike e rëndësishme e fillimit të “demitizimit” të mitit të amazoneve. Është kjo gjetje e rëndësishme, e cila pasuron mozaikun e antikiteteve kulturore, jo vetëm në zonën e Fierit, por ka rëndësi për arkeologjinë shqiptare në përgjithësi.

[optimus.prime]

mirepo gjithmone duken teper seksi...kjo eshte e rendesishme...