
Postuar mė parė nga
gimche
...
Rregulloret e shkollave qė kėrkojnė uniforma, nuk do tė mund tė jenė mbi kėtė ligj apo Kushtetutėn.
E kush do ta merrte me mend se ligji qė u diskutua si “ligji pėr tė drejtat e homoseksualėve”, nė fakt do tė garantonte me ligj qė vajzat me shami tė mos mund tė pėrjashtohen nga shkolla pėr shkak tė veshjes sė tyre. Ligji “Pėr mbrojtjen nga diskriminimi” shkaktoi tė qeshura mes deputetėve, kur u miratua nė Kuvend, por ndoshta edhe shumė prej deputetėve nuk e kanė ditur qė me kėtė ligj garantuan plotėsisht tė drejtėn e besimit dhe shfaqjes sė tij nė jetėn publike. Bėhet fjalė pėr nenin 10 tė kėtij ligji, i cili shprehimisht garanton lirinė e besimit e duke e kuptuar mė qartė, vajzat me shami, djemtė me mjekėr, homoseksualėt etj. tė mos pėrjashtohen nga jeta publike, institucionet apo nga drejtorėt e shkollave, sepse veshja apo sjelljet e tyre nuk u pėlqejnė.
“Ne kemi vendosur nė ligj atė qė pėrcaktohet aktualisht nė Kushtetutė”, - tha dje pėr “standard” deputeti Tritan Shehu.
Porse, tashmė, nėse njė rektor a drejtor shkolle do tė pėrjashtojė apo do tė dėnojė njė nxėnės pėr shkak tė shamisė, mjekrės, kryqit a simboleve tė tjera fetare, qė ai pasqyron nė shkollė, atėherė ai nuk do tė krijojė mė njė debat publik, pasi, sipas ligjit, ai do tė dėnohet me njė gjobė deri nė 10 mijė dollarė e ndėrkohė qė vendimi do tė kthehet nė nul brenda pak ditėsh. Qė tė pėrjashtosh njė vajzė me shami nga shkolla apo ēdo njeri qė beson nė fe dhe e shpreh nė forma tė ndryshme, tashmė do tė duhet njė ligj i veēantė nga Parlamenti.
Rregulloret e shkollave qė kėrkojnė uniforma, nuk do tė mund tė jenė mbi kėtė ligj apo Kushtetutėn, ndryshe njė komisioner i veēantė do tė gjobiste rėndė edhe financiarisht drejtorėt e shkollave apo titullarėt e institucioneve. Altin Hazizaj, drejtuesi i Qendrės pėr Mbrojtjen e tė Drejtave tė Fėmijėve nė Shqipėri dhe njė prej propozuesve tė ligjit, shprehet pėr gazetėn se nė nenin 10 ėshtė garantuar e drejta e besimit fetar. Duke iu referuar rastit tė vajzave me shami, Hazizaj shprehet se “sa herė qė vajzat janė pėrjashtuar, Avokati i Popullit ka kėrkuar kthimin e tyre”. Sipas tij, ligji pėr mbrojtjen nga diskriminimi ėshtė njė garanci pėr tė zbatuar mė tej legjislacionin, i cili gjithnjė ka qenė nė mbrojtje tė vajzave me shami. Hazizaj shprehet se neni 10, pika 2 thotė se “ndalohet veēanėrisht diskriminimi sa i takon ushtrimit tė sė drejtės dhe lirisė sė ndėrgjegjes e tė fesė, kur kėto tė drejta e liri kanė tė bėjnė me shprehjen e shfaqjen e tyre nė jetėn publike nėpėrmjet fjalėve ose paraqitjes”. Gjithsesi, Altin Hazizaj shprehet se deputetėt ndėrhynė nė kėtė nen nė momentin e miratimit.
“Presim qė ligji tė dekretohet nga Presidenti e mė pas tė shohim botimin nė fletoren zyrtare”, - thotė Hazizaj.
Shqetėsimi i drejtuesit tė Qendrės sė Mbrojtjes sė Fėmijėve ishte i drejtė, sepse deputetėt miratuan njė variant tė ri. Kryetari i Komisionit Parlamentar tė Shėndetėsisė, Punės e Ēėshtjeve Sociale, Tritan Shehu, tha pėr gazetėn se nė nenin 10 ėshtė vendosur fjalė pėr fjalė Kushtetuta, konkretisht neni 24 i saj. Shehu pranoi se ka ndodhur njė manovėr nė nenin 10 dhe kjo u bė pėr tė shmangur debatet.
“Nuk vendosėm variantin e ardhur nga shoqatat, por vendosėm fjalė pėr fjalė nenet e Kushtetutės nė nenin 10 pėr tė qenė mė tė sigurt. Kjo do tė thotė qė tė kufizohen tė drejta, duhet ligji i veēantė”, - tha Shehu.
Duke iu referuar pėrjashtimit tė vajzave me shami nga shkolla, Shehu tha se njė gjė e tillė nuk mund tė ndodhė mė, pasi Ministria e Arsimit duhet tė kėrkojė njė ligj tė veēantė qė tė ndalojė vajzat me shami, ligj qė duhet tė ketė procedura tė veēanta pėr t’u miratuar, siē parashikohet nė Kushtetutė pėr kufizimin e tė drejtave tė njeriut. Ai shtoi se e njėjta situatė ėshtė pėr ēdo institucion tjetėr, si ushtria, policia etj., tė cilat kanė shėrbim uniforme, por kėto institucione nuk mund tė veprojnė mė me kokėn e tyre, por duhet tė propozojnė ligj tė ri nė Parlament. Kėtė ligj e gjen me vend edhe aktivistja e shoqėrisė civile Elsa Ballauri, e cila tha se neni 10 kishte ardhur si propozim nga ajo. Ashtu si Hazizaj, edhe Ballauri pret dekretimin e ligjit dhe botimin e tij nė fletoren zyrtare.
“Unė dua tė them se pikėsėpari duhet tė presim qė ligji i miratuar nga Parlamenti tė hyjė nė fuqi, pasi ky ligj ėshtė ende nė duart e Presidentit. Por pėr sa i pėrket ēėshtjes, - thotė Ballauri, - unė jam tėrėsisht pro mosdiskriminimit tė vajzave me shami apo djemve me mjekėr apo ēdo lloj shfaqjeje tjetėr tė riteve fetare tė individėve. Ligji i ri e ka parashikuar kėtė, duke pėrfshirė atė qė thuhet nė Kushtetutė e si pasojė duke e bėrė mė tė lehtė ballafaqimin e ēdo lloj diskriminimi nė gjykatė”.
Ligji i ri Ligji pėr mbrojtjen nga diskriminimi merr nė mbrojtje grupe shoqėrore, tė cilat pėr shumė arsye diskriminohen nga shoqėria. Ky ligj vendos standarde tė reja, por pėrcakton edhe penalizime, nėse ndokush tenton tė ushtrojė forma diskriminimi, duke mbrojtur njė sėrė kategorish nga diskriminimi nė ēdo fushė tė jetės, si punėsimi, arsimi apo qoftė edhe hyrja nė politikė apo pėr t’u emėruar nė detyra tė rėndėsishme publike. Elsa Ballauri shprehet se shoqėria shqiptare duhet tė ndahet pėrfundimisht nga reminishenca e sė kaluarės komuniste dhe tė pranojė zgjedhjet e lira tė njerėzve nė ēdo fushė tė jetės pa u paragjykuar.
Krijoni Kontakt