Ku vendosen presjet? (",")

[xfiles]

Po, katunar.
Ky shembulli yt tregon qarte qe nese s'i njeh rregullat e presjes, rrezikon qe fjalive te u japesh kuptim te gabueshem.

Nje gje me intereson: A jane rregullat e presjeve ne gjuhet e ndryshme te njejta? P.sh. nese i njoh rregullat e pikesimit ne anglisht, a mund t'i perdor ato edhe ne shqip? Cila gjuhe i ngjan ciles ne kete gje? Kush e di?

Pergjigjuni shpejt, se ndryshe iu drejtova fakultetit te gjuhes me keto gjera dhe i them se i tere forumi s'di te me pergjegj pyetjet edhe pse i bej enkas te leeeeehta fare!!

besoj se edhe nese nuk jane te njejta jane shume te ngjashme,
presja gjithmone ka kuptimin e pushimit, pauzes, ndan nje fjali te gjate ne dy fjali te shkurtra qe kane lidhje me njera tjetren por perbejne nje kuptim me vete.

[Yllëza*]

Po, katunar.
Ky shembulli yt tregon qarte qe nese s'i njeh rregullat e presjes, rrezikon qe fjalive te u japesh kuptim te gabueshem.

Nje gje me intereson: A jane rregullat e presjeve ne gjuhet e ndryshme te njejta? P.sh. nese i njoh rregullat e pikesimit ne anglisht, a mund t'i perdor ato edhe ne shqip? Cila gjuhe i ngjan ciles ne kete gje? Kush e di?

Pergjigjuni shpejt, se ndryshe iu drejtova fakultetit te gjuhes me keto gjera dhe i them se i tere forumi s'di te me pergjegj pyetjet edhe pse i bej enkas te leeeeehta fare!!

Edhe ne gjuhen gjermane keto rregulla jane te njejta. Por para lidhezes "dhe" mund te mos perdoret ",".

[☆Angie☆]

Ai i do filmat western, dhe gruaja e tij e do ate.
Une nje hap, por puna dy.

Sakte?

Më duket se te fjalitë bashkërenditëse që lidhen prej lidhëzes dhe nuk vihet presje

Edhe ne gjuhen gjermane keto rregulla jane te njejta. Por para lidhezes "dhe" mund te mos perdoret ",".

Për mendimin tim, gjuha gjermane i ka këto rregullat pak më të koklavitura...ose jam unë ajo që s'i kam kuptuar dot asnjëherë

[Gjinokastra]

Më duket se te fjalitë bashkërenditëse që lidhen prej lidhëzes dhe nuk vihet presje



Për mendimin tim, gjuha gjermane i ka këto rregullat pak më të koklavitura...ose jam unë ajo që s'i kam kuptuar dot asnjëherë

E vertete , para apo pas "dhe" nuk vihen presje . Por mund te vihen para "edhe" .

[Erlebnisse]

Me kohen e xhaxhi edverit ne Shqiperi, eshte denuar me vdekje nje gjykates, per keqvendosjen e presjeve, ashtu sikurse dhe ne rastin qe ka permendur busavata. Nuk e di sa e vertete eshte, por keshtu na ka treguar historine nje mesues i letersise. Pas gjykimit ai kishte shpallur:

"Varje jo, falje"

nderkohe qe duhet te kishte shkruar:

"Varje, jo falje"

S'qenka keq, ndryshimi i perdorimit te pjesjes; e paska edhe kjo fuqine e vet

[gjirfabe]

Rregullat ndryshojne me kalimin e kohes. P.Sh. 40-45 vjet me pare ne shqipe ka pasur gjini asnjanese, me mbrapa ajo eshte hequr.

Gjithsesi ka qene rregull qe perpara lidheseve "e", "dhe " dhe "edhe" nuk vendosej ne asnje rast presje.


Si rregull, "jasht rregullit", sa here qe bejme nje pushim frymemarje gjate te folurit, vendoset presje.

Kjo, ne nje fare menyre, percakton dhe intonacionin e te folurit.

Ne "kohen tone" thuhej, se si rezultat i keqperdorimit te presjes nga ana e telegrafisteve per urdherin e Leninit, erdhi dhe egzekutimi total i gjithe familjes se Carit te Rusise.

Te pushkatohen, e pamundur te lirohen!

Te pushkatohen e pamundur, te lirohen!

[chino]

Edhe ne gjuhen gjermane keto rregulla jane te njejta. Por para lidhezes "dhe" mund te mos perdoret ",".

Jo cdo here.
Ne rast se lidheza nuk nderlidhet drejtperdrejt me foljen e fjalise se pare, vehet presja. Lexo me poshte.

Më duket se te fjalitë bashkërenditëse që lidhen prej lidhëzes dhe nuk vihet presje

Jo cdo here.
Ja dy shembuj:
1) Ai i do filmat western, dhe gruaja e tij e do ate.
2) Ai i do filmat western dhe filmat romantike.


Ne shembullin e pare "dhe"-ja nuk nderlidhet me foljen "do" nga fjalia e pare (pra ne anen e majte te presjes), dhe per kete arsye ka presje para. Ndersa ne shembullin e dyte "dhe"-ja nderlidhet drejtperdrejt me foljen "do". Prandaj ne te dytin nuk ka presje. Kjo eshte ne gjermanisht keshtu. Prandaj pyes per saktesine e ketyre rregullave ne shqip.

Shembuj tjere:
3) Une punoj me ty, dhe ti meson me X-in.
4) Une punoj me ty dhe mamin tim.
5) Kur babai te kete kenduar, dhe nena te kete vallezuar, do te gezojne femijet.

Pra:
Ne fjalite 3 dhe 5 "dhe"-ja nuk eshte e nderlidhur me foljen "punoj" gjegjesisht "kenduar", prandaj ka presje perpara lidhezes "dhe".

Për mendimin tim, gjuha gjermane i ka këto rregullat pak më të koklavitura...ose jam unë ajo që s'i kam kuptuar dot asnjëherë

Edhe mua me duken shume te koklavitura. Por ato te shqipes (sa e shoh nganjehere ne forum apo gazeta) edhe me shume, keto te shqipes s'di t'i shpjegoj fare. Por jam i bindur se vetem na nevojitet nje mesues i afte (sepse jo tek ne eshte faji, por tek mesuesi) dhe do t'i kuptojme menjehere.

[chino]

Rregullat ndryshojne me kalimin e kohes. P.Sh. 40-45 vjet me pare ne shqipe ka pasur gjini asnjanese, me mbrapa ajo eshte hequr.

E sakte. Edhe kjo gje eshte interesante: Sa mund te ndryshohet nje gjuhe? Se qe mund te ndryshohet, kete e tregon ky shembulli qe solle ti. Por jo vetem ne gjuhen shqipe ka keso shembuj, shembuj per ndyrshim apo reforimim te gjuhes.

Gjithsesi ka qene rregull qe perpara lidheseve "e", "dhe " dhe "edhe" nuk vendosej ne asnje rast presje.

Ok. Si eshte ne shqip, nuk e di. Prandaj pyes ketu.

Ne "kohen tone" thuhej, se si rezultat i keqperdorimit te presjes nga ana e telegrafisteve per urdherin e Leninit, erdhi dhe egzekutimi total i gjithe familjes se Carit te Rusise.

Te pushkatohen, e pamundur te lirohen!

Te pushkatohen e pamundur, te lirohen!

E nese ky shembull nuk tregon fare qarte perse eshte me rendesi te njihen rregullat e presjeve, atehere nuk di as une! Mire qe e hapa kete teme me kohe. Learn comma, save russians!