Agim Dedej

[AGIMDEDEJ]

SHPRESA QE NUK MOHOHEN

Tre fëmijë,tre vajza të këndshme,të tria me pretendime për arsim të lartë.Të atit Sokolit i ishte prishur qetësia.Deri tani e kishte kaluar jetën duke punuar në punë të rëndomëta ,ai e quante veten me fat që kishte një pension invalidi prej sëmundjes që e bënte të vuante .Ai e kishte parashikuar edhe më parë vështirësinë për ti shkolluar vajzat me arsim të lartë ,por kamzhiku i shqetësimit tani filloj të godiste, sepse e para vështirësi kishte mbërritur ,vajzat duhet të kryenin kurs për anglishten ,për tu pregatitur pë të ardhmen e arsimimit të tyre ,mirëpo këto kurse kërkonin para për të tria vajzat sa për një rrog e gjysëm e tija si roje nate.Sokoli edhe pa këto shpenzime kishte zgjatur dorën tek të tijët pë të përballuar hallet e jetës familjare,të cilët ja kishin falur ngandonjëherë ndihmën e dhënë,por që i kishin dhënë ndihmë edhe me të drejtë kthimi interesash nga pasuria e tij,e cila ishte akoma e padokumentuar për të drejta veprimi,por edhe si ndihma të falura.Sokolit me kohë ja dinin hallet ,dhe e ndihmonin tregtarët pa prishur interesat e tyre,duke e pritur për lekujdimin e shpenzimeve,kishte nga ata të cilët kishin kundërshtuar kërkesën e tij për ndihmë e ai nuk i mbante mëri,veç se i mbillnin përshtypje të këqia .Dy rrogat e tija dhe paga e katër orëve të punë së gruas së tij si pastruese në një lokal të cilën ai e shpenzonte për të lekujduar gazin për ngrohje dhe gatim nuk mjaftonin për ti dhënë arsim fëmijëve të tij.Kjo vështirsi ishte për çdo familje puntore në vëndin ku jetonte Sokoli.Rëndesa e mjegullnajës së mendimeve me kohë kishte zënë të peshonte mbi shpatullat e Sokolit duke krijuar një mentalitet të errët për realitetin e jetës.Ai kuptonte fare mirë se starti i garës për mirqënie në jetën e qytetarëve nuk ishte i njëjtë pamvarsisht meritave ,ai i ndante në kategori këto starte ,mundësitë më të pakta i kishin ato familje të cilat kufizonin nevojat jetike duke u robëruar në punë me paga të ulëta. Starti i privilegjuar ishin ato familje të cilat ngarkoheshin me mëkate nga më të ndryshme që nga pesha e kandarit, matja dhe llogaria e lapsit të tregtarëve deri tek ekstremet e zeza e të dëmshme mbi shoqërinë.Këto ekstreme ishin rrjedhoja të imponimit të personave të ndryshëm ,dhe prirjes individuale të të tjerëve për tu pajtuar me ta për të pasur përfitime.Këto të këqia që i vinin nga poshtë njerëzve të ndershëm ishin gërshetuar me të këqiat që vinin nga lart, nga persona me imunitet dhe autoritet politik plot trysni .Pamvarsisht këtyre mendimeve Sokoli ishte optimist dhe kurajoz për jetën ,sepse ishte njeri me besim të fortë në Zot .Vetiu mendoj që vajzave tu jepte edukatë dhe kulturë fetare të besimit Islam nëpëmjet Kuranit të shenjtë, që vajzat të mos e ndjenin veten më pak të rëndësishme gjatë bisedave karshi termave të ndryshme të jetës gjatë komunikimeve me njerëzit në jetën e përditëshme.Kishte parë se në Kuran gjendesh udhëzim, shpresë e besim ,gjendesh analiza,filozofia,shkenca dhe gjithshka që i rrethonte njerëzit.Sokoli mendonte se duke u përpjekur që vajzat e tija të merrnin dije në edukatën familjare në këtë drejtim ,ato nuk do ti shpërfillte askush ,madje nëse do të ndiqnin këtë rrugë do të fitonin respektin e njerëzve që do tu afroheshin sejcilës prej tyre.Padiskutim që realizimi për të ecur në këtë rrugë mvarej nga fati i sejcilës vajze në lidhje me kurorën pë të cilat ai do të matej mirë për tu vënë sejcilës vajze.e nëse do të ndodhte kundra dëshirës së tij ai do të nështrohej pa shkuar në asnjë ekstrem të dëmshëm personal apo familjar.Këto mendime e qetësonin atë dhe të shoqen kur diskutonin për të ardhmen e vajzave.Shpeshherë ai mendonte se më mirë që i kishte dhuruar Zoti vajza sepse ato me mend e fat e kishin më të lehtë jetën se djemt,të cilët gjatë jetës duhet të mernin përgjegjsira me pesha të rënda mbi shpatulla nëse do të donin të jetonin me devotshmëri përpara Zotit ,sepse Zoti i sprovonte më shumë meshkujt se femrat ,të cilat ai i merrte më shumë në mbrojtje si qenie të brishta ndaj realitetit jetik.Në përgjithsi sprovat mbi njerëzit e vendit të tij mvareshin nga intelektualë të cilëve su mungonte zgjuarsia ,por i mungonte pastërtia e ndërgjegjes e infektuar nga interesa personale e familjare të zhdrejta duke shkelur ligjet ,të cilat ishin rregullatore të jetës . Standarti ekonomik në jetën e këtij vëndi ishte në nivel të ulët për shum njerëz vetëm për këtë arsye kaq të thjeshtë por me aq domethënie për realitetin e njerëzve të varfër.Sokoli zgjodhi këtë rrugë për familjen e tij me qëllim të mir për vajzat e tija sepse jo gjithshka ishte në dorë të njerëzve të korruptuar ,por gjithshka ishte në dorë të Zotit i cili të krijonte mundësi për të jetuar padyshim nën sprova të tilla.Vajzat e tija shpeshherë në arsyetimet e para të moshës së pubertitetit shprehnin dëshira por edhe nënshtrim në bisedat me prindërit në lidhje me formimin e tyre.Kjo rrymë jetike e pëlqyer nga Sokoli ishte e vështirë për tu ndjekur ,sepse faktorët shoqërorë e mediativ e spontonin rrymën Islame sepse njerëzit i tërhiqte më shumë harami.Megjithate kjo ishte jeta ku çdo kush që ndiqte çfrdolloj rruge kishte të drejtë të jetonte ashtu siç dëshironte duke i’u nënshtuar çfardolloj lufte me të drejtë për të luftuar si individ ,si familje apo si shoqëri.Këto rugë që në tërsi ishin pëzierje të jetës ,brymosnin çdo njeri sipas shpirtit, intelektit dhe dëshirave për të qënë të pregatitur pë edukimin e brezave pasardhës të cilët përvetsonin duke humbur ose fituar sipas zotsis ose dobësis.Ndikimet e institucioneve ndërkombëtare duke pasur mentalitet demokratik u lejonin të drejtë jetike çdo lloj rrugeje parimore që nuk cënonte shoqërit ,mirpo këtij vëndi të lire nuk po ia jepnin lirine, sepse atë ai duhet ta fitonte pasi shoqëria e tij të përvetsonte vlera e virtyte,duke mos u pajtuar me veset e djallit i cili po shkelte mbi këtë popull si në baltë biologjike.Lirinë se fitonin jo se njerëzit e këtij vëndi ishin më pak të denj se popujt e tjer, por se plotësimi i kushteve të vendosura nga ndërkombtarët për të fituar lirine mvaresh nga njerëz me ndërgjegje jo të shëndoshë të cilët ishin veshur me pushtet dhe imunitet politik në këtë vëd, të cilin pamvarsisht se politika nuk po e zhvillonte ai zhvillohesh në saj të djersës dijes e gjakut të tij të derdhur jasht kufijve të Shqipëris, por që vëndet e tjera ua kthenin me mondha e vlersime të cilat ato i investonin për vëndin e tyre,.Ajo masë e shoqërisë ku ishte angazhuar Sokoli mbante peshë të rëndë mbi shpatulla pa kurrfar të drejte .Diktatura dhe pluralizmi nuk kishin asnjë ndryshim ndërmjet tyre në këtë vëd,për këtë shoqëri veçse ishte mbyllur një derë me mjaft të këqia dhe u ishte hapur njëjetër po me aq të këqia .Ndoshta përballja në fonte për mirqënie materiale për këta njerëz me botkuptim të papastërt ishte më shumë e vështirë se pëballja në ato fronte për të mbajtur zemrën ndërgjegjen dhe shpirtin të pastërta dhe të shëndosha.Këta njerëz vuanin për mirqënie maeriale ashtu siç dëshironin për ta fituar atë në jetën e kësaj bote që padyshim kishte mbi çdo krijes të saja një gjykatës me vlera drejtësie të përsosur ,duke ndëshkuar ose shpërblyer në saj të punës dhe kërkesës së çdo kujt nën përcaktimin e tij Hyjnor.Ndëshkimi ose shpërblimi në saj të kësaj drejtësie që në emër të kontrdiktave të elementëve të gjithsis dhe ndëmjet krijesave të dukshme ose të padukshme në këtë jetë dhe përtej saj duhej besuar sepse ne si njerëz kërkojm të vendosim drejtësi në këtë jet për jetën e gjitjsejcilit prej nesh me mendjet tona tëcilat nuk janë të përsosura por në të njëjtën koh kemi ekzistencën e një fuqie të pësosur që gjykon mbi ne por për hir të besimit që ne kemi mbi të ai e realizon gjykimin e plotë në jetën tjetër për gjithsejcilin nga ne,ndaj dhe Sokoli zgjodhi për vajzat e tija ti nënshtroheshin rrugës që ai mendonte që ata të ndiqnin,sepse vetëm kështu ata nuk do të ishin të humbur në limitet e jetës.Ndërsa gjykimi që mvarej prej njerëzve prej të cilit mvarej shkollimi ishte shpresëvakët ,por edhe nëse fati do ti ndihmonte ai sdo ti refuzonte mundësitë për ti shkolluar,pa i shkëputur nga ajo mënyrë jetike besimi që dëshironte.Që ti plotësonin nevojat e minimuit jetik që pretendonin njerëzite ndershëm,puntorët dhe fshatarët që punonin brënda kufijve të Shqipërisë duhej që të ngrihej njerëzia e këtij kombi në protesta të herpashershme ,mirëpo këto njerëz kishin zgjedhur rrugë të mbrapshta për të arritur mirqënien e tyre duke u tërhequr ose shtyrë nga njerëzit me pushtet me ndërgjegje të papastërt me autoritet të padiskutueshëm në popull.Sokoli mundësitë e arsimimit i rreshtonte në grupime ,grupimi i parë përbëhesh nga familje me imunitetin e pushtetit dhe autoritetit politik,i dyti nga familje të ligjeve të zeza,i treti nga tregtarët e bizneseve,dhe i katërti i atyre familjeve puntore e fshatare që kursenin nga shpenzimet e nevojave personale e familjare duke u shfrytëzuar në paga të vogla dhe interesa të vogla,njëkohësisht duke shtrirë dorën her pas’here.Ndoshta deri tani këtij populli nuk i ishte përshtatur asnjë platformë politike, nga që brënda këtij populli ishin përplasur egërsisht mentalitetet e kulturave të lashtësis Greke,Bizante e Latine,Romake,Turke,e në fund Komuniste të cilat mes shum të këqiave i kishin imponuar këtij populli të ardhme të padëshiruar mbi të cilin ky popull kishte ruajtur identitetin e tij me luft për simbolin ,me pend për gjuhën dhe me dije për intelektin i cili tashmë nuk ishte i stabilizuar për të ekuilibruar jetët e qytetarëve,por i nënshtrohesh traumave të ndërgjegjes si intelektualë por edhe tërësisht si popull.Sprova e ndërgjegjes ishte aq e fortë sa sdihej nëse ky popull do të fitonte apo jo.Të gjithë këtë analizë Sokoli e bënte për hir të fëmijëve të tij të cilët kishin moshatarët e tyre kudo ku ishte e ardhmja e vëndit të tyre.Të tjerë e kishin gjetur prespektivën jasht kufijve të vëndit të tyre duke u bërë jorrallëherë yje të artit apo fushave të tjera të jetës.Gjatë këtij tranzicioni vëndi ua kishte mbyllur dyert mundësive të formimit të vlerave brënda institucioneve ligjore të cilat akoma sishin bërë rregullatore ashtu siç duhet të kishin qenë mbi jetët e qytetarëve ,të cilët i nënshtroheshin përcaktimeve që mvareshin nga drejtuesit e tillë,të cilët kishin dalë nga mesi i këtij populli i cili kishte akoma mbetje të mentalitetit komunist.

VITI 2010

[AGIMDEDEJ]

NGJARJA VRASTARE E E NJE MBREMJEJE

Pas shumë ndëshkimesh nga drejtuesit e pushtetit të komunitetit,të cilët kishin ndikuar që të ndeshkohesha ne jeten time aktive ne punë,por edhe në detyra të tjera jasht vendbanimit me relaciont e dërguara prej tyre,ato dite vjeshte të vitit 1990 isha i dërrmuar e i sfilitur trup e shpirt,dhe mezi e mbaja veten,vetëm me ngushllimin e shpresës për të gjetur fatin tim,për t’u qetësuar dhe për të rimarrë fuqinë dhe freskinë normale në jetën e përditshme.Kisha pak javë që i kisha propozuar një vajze të këndshme e të freskët që më flladiste jetën me shikime e nderime respekti.Ajo më ishte përgjigjur se e kërkonte fatin e saj në vendet e qyteteve,dhe se për të jeta nuk bëhesh në fshatra apo në fermën ku banonim ne.Unë i thashë në atë takim se kudo që të jetoje mjafton të kishe dashuri se të tjerave nuk i dihej.Rami më foli shkurt se me mua nuk do të ndodhte bashkimi.Unë menjëherë pasi e nxora merakun tim nga përgjigja e marë e mblodha mëdjen për të mos diskutuar më me të,pasi pashë se ajo s’kishte menduar seriozisht për lidhjen tonë.I dërrmuar e i lodhur qëndroja brenda shtëpisë ato ditë.Në njërën nga këto ditë më thërret që jashtë gardhit me gjemba Niu,një moshatari im, të cilit unë i rrija para e mbrapa,sepse vetmia s’më pëlqente dhe se ai ishte mjaft i shoqëruar si djalë i njërit prej funksionarëve të vendbanimit tonë, ai sipërfaqësisht tregohesh i butë e i sjellshëm me mua ,por në mungesë të prezencës sime pas shpine ai ishte e kundërta e sipërfaqësisë.Unë iu përgjigja kërkesës së tij pë të shkuar në një mbrëmje tradicionale,se do ta shoqëroja atë në atë festë e cila bëhesh afër shtëpisë së Ramit dhe Rami ishte komshi me një kushëri të burrit të kushërirës së saj,dhe unë shpresoja ta shikoja atë mbrëmje thjesht për flirt, në të njëjtën kohë të shikoja realitetin e dyshimeve të mia.Kisha dëgjuar se ajo dëshironte t’i jepej kushëririt të burrit të kushërirës së saj. Shikoja se ajo shfrytëzonte premisa favorizuese për t’i mbushur mëndjen atij , komunikimet që kishte pasur me mua i kishte fryrë sipas qejfit bashkë me kushërirën e saj dhe burrin e skushërirës së saj në komunikimet me atë djalë,duke vënë në lojë personalitetin tim.Këta njerëz,por edhe rrethet e tyre familjare e shoqërore,të cilët në atë kohë ishin funksionarë që fshihnin këmbët mes njëri-tjetrit ndaj njëri tjetrit, prej të cilëve ishte edhe Niu,kishin ngritur kurth për mua atë mbrëmje tradicionale dasmore .I dërrmuar dhe i sfilitur pa dëshirë për të shkuar,u tërhoqa zvarr zvarr,vetëm për të mos u ndarë nga shoqëria, për të cilën ushqeja ëndrra për të qenë prezent mes saj.Por ç’ndodhi,kur shkuam për të marë qerasjen.Askush nuk më qerasi,dhe ne u ulëm në stolin e vënë për ne.E ndjeva se asgjë s’po shkonte mirë nga sytë plot urrejtje të një gruaje që më urrente bashkë me familjen e saj, të cilët si familje ishin ateistë me bindje ekstreme.I gjithë rrethi i tyre miqësor e shoqëror që me sa duket e kishin bashkuar Ramin me atë djalë që ishte në shkollë të lartë,filluan të hidhnin romuze mbi mua.Më pas më ftuan të kërcenim shoqërisht ,përveç se i dërrmuar dhe i sfilitur tani edhe i çoroditur dola për valle pa dëshirë.Menjëherë i gjithë grupi i vendosur pëballë, i drejtuar nga kushëriri i dhëndrrit të sapo bashkuar, filluan të talleshin me mua pa asnjë arsye për ta bërë atë.Menjëherë e lashë vallen dhe shkova në shtëpi i vrarë dhe i dërrmuar nga kjo shoqëri e paqytetruar me kulturë qytetare .Sot kujtoj atë ngjarje vazhdë e ngjarjeve të tjera të mëvonshme të jetës së këtyre përbindëshave të pamoralshëm,të cilët që atherë e deri sot janë ndëshkuar duke vuajtur nga punët e këqia të vetvetes, e cila u binte si ndëshkim në mënyra të ndryshme.Të gjitha këto sjellje bëheshin për të fituar kënaqësitë e kësaj jete me vese injorante,e jo nën ligje të moralshme.

[AGIMDEDEJ]

RREFIMI I FILLIMIT TE RENDIMIT TE MEKATEVE

Çdo lloj rrethi shoqëror në lagje në shkoll në punë apo edhe ndër të njohurit e panjohur më pare,të popullit me ligje ateiste,në edukatën dhe në kulturën e tyre,dashuria që ushqehesh me ëndrra seroze ishte e rrallë tek të rinjt.Endrrat për aventura ushqenin krenarinë e njerëzve në pëgjithsime mburrjeje nën dëshira të shthurura pa përfillur arsyetime të moralshme.Tek unë dallohej dashuria me motiv aventure ndaj ëndrrave të moralshme në mënyrë të habitshme ,unë kisha personalitet që luhatej mes dy udhëve.Në darkë në filmat televizivë dhe në librat artistik ushqehesha me vlera,dhe dëshiroja ti realizoja këto vlera duke kërkuar modele të tilla vlerash në vajza që në paraqitje dhe sjellje madje edhe në motive që të ngjasonin,për të cilat kisha një etje të jashtzakonshme për të realizuar kuror,pamvarsisht moshës së vogël.Tjetër gjë ndodhte momenteve të tjera,nevoja organike kishte instikte për dashuri aventuriere,disa herë kisha tentuar të realizoja kete dashuri pamvarsisht se gjithnjë kisha pasur kundërshti të cilat më vonë në fillimet e moshës së formimit logjik përkujtimi i tyre më impononte maturi për të mos u ndjer keq.Ato çaste më kishin krijuar gjithnjë ndjenjë mjaft të ndërlikuar e të hidhët,i kisha parë dhe i kisha dëgjuar tek tjerë ato çaste të cilat nuk dëshiroja të ndodhnin më tek unë.Në fillimet e moshës për nevojën e dashurisë unë isha i paorientuar,dhe tek unë ndikonin për këto dy lloje ndjenjash dy vajza krejt të ndryshme me njëra tjetrën të cilat për pozitën time klasore u shkonin qëllimeve të mia .Për Xhenin e cila rridhte nga një familje e krahinës së jugut me edukate e kulture të pasur,të cilën ia tregonte paraqitja e jashtme dhe intelekti që përfaqsonte,unë ushqeja më shumë se respekt ndjenjë që më bënte të ndihesha i lumtur ,kjo ndjenjë sa vinte e bëhej më delikate në saj të pretendimit tim për të .Ky pretendim më rriste moralin për të pretenduar për jetë në shkall të lartë klasore se ajo që aktualisht jetoja.Ndërsa për Renën vajzën e varfër ekonomikisht dëshira nuk ushqehej nga parime të ndershme ,gjithnjë kërkoja të realizoja dëshira mardhënieje intime me të duke e joshur për ato për të cilat ajo kishte nevojë por që asnjëherë si realizova në saj të zgjuarsisë së saj për tu mbrojtur.Zanafilla e këtyre dy lloj ndjenjave kishte filluar pas moshës 13-14 vjeçare pasi praktikova ndjenjën e pare pë seks.Në atë ndjenjë mu imponua nevoja e pavetëdijshme e shijes mashkullore,e cila mu duk aq e ëmbël sa që për shkak të dëshirës për të përsëritur të njëjtën moment intim e vetmitar që bëjm ne meshkujt,ndërgjegja mu infektua me vese të imponuara nga dëshira të brëndshme njerëzore,të cilat filluan të më rëndojn me stres pikërisht pas këtyre momenteve të para mëkatare,të cilat bënin që gjat zhvillimit në moshë të avancoja tek të dyja këto vajza dalëngadalë.Përgjatë kësaj rruge unë rendja duke u joshur nga dy lloje ndjenjash për të cilat dëshiroja ti realizoja.Rena më joshte me qënien e saj femrore pë të realizuar nevojat e saja jetike fare të parëndësishme për mua ,dhe unë isha bujar për to,me qëllim që që të realizoja dëshirën time pa më vrarë ndëgjegja,Rena feminitetin e saj e pëdorte vetëm si joshje pa u dhënë tek unë pë të marr atë që dëshironte,ndërsa Xheni me natyrën e saj prej indiferenteje forconte ndjenjën time në mënyrë pozitive duke më pasuruar shpirtërisht dhe duke më dhënë edukatën e një morali të shëndoshë,mirpo distanca që mbante ajo ndaj meje dhe ndrojtja ime për tju afruar më bënte të vuaja,pa pasur kurajo që të merja hapa të guximshëm për shkak të ndrojtjes reciproke.Vitet kalonin dhe dalngadalë morali i udhëzuar nga ligjet e fese që tashmë kishin zbritur me lejimin e besimit për këtë popull mori përmasa pozitive,duke formuar botkuptimmin tim, i cili mori nga rrethanat dhe kushtet që më imponoheshin nga besimtarët positivitet me gjykim e arsyetim të shëndoshë. Duke ju shmangur asaj lloj ndjenjeje dhe atyre lloj mendimeve që kërkoja ti realizoja mbi Renën morali tek unë e mundi epshin në saj të udhzimit të Zotit,sepse unë kisha bërë kthesën e Zoti më pëmirësoj .Kontradikta e arsyetimeve përball dëshirave, kishte sjellë shpeshherë ndëshkim nga sforcimi llogjik,por edhe shpërblim si rrjedhoj e zgjidhjes së duhur ,ndaj përmirësimi i sjelljes së rretheve njerëzore sjell zhvillim qytetar të edukur e me kultur të moralshme për çdo popull,këtë mendoj sot në këtë moshë të jetës sime të kompletuar me familje,besoj se do të më jepni të drejtë nëse keni provuar ndjenja dhe mendime të tilla përgjatë rrugtimit të jetës suaj.

[AGIMDEDEJ]

TUÇI

Tuçi ishte komshi me Fatin,dhe kishte filluar mësues në profesionin e tij në shkollë qe kur kishte mësuar Fati ,që atëherë Fati s’kishte parë nga ai favorizime,por ai sipërfaqësisht për syefaqësi për tu dukur tek kolegët e tij manifestonte rrallë se ishte tek e mira për Fatin.Për fatin nuk kishte pasur ndryshim rrjedha e shkollimit të tij,madje komunikimet me shoqërinë u vështirësuan pas ardhjes së Tuçit.Atëherë pas mbarimit të tetëvjeçares Fatit nuk ia kishin dhënë dëftesën e mbarimit të tetvjeçres në dorë ,dhe Fati se kishte atë dëftesë të atëhershme edhe tani që fëmijët e tij mësonin në shkollën që jepte mësim Tuçi.Fati shikonte se fëmijët e tij kishin po ato ndikime që kishte pasur ai nga Tuçi, ndaj dhe Fati gjithmonë u qëndronte afër fmijëve të tij, duke u interesuar dhe shkuar shpeshher në shkollë.Prirjet e fëmijëve të tij në letërsi Fati i shikonte mjaft mir tek ato,por ato nuk aktivizoheshin në recitimet e festave të shkollës ,bile ato as që ishin në grupin letrar të shkollës .Fati kishte mëdyshje përshtypjesh për Tuçin që ishte tashmë edhe organizator i grupit artistik të shkollës ,mirëpo në 100 vjetorin e Shtetit Shqiptar ai vuri re tek Tuçi se çnjeri ishte .Fati shikonte se fëjët e tij si recitueset më të mira as që përfilleshin nga Tuçi .Vajzave të tija në vitin 101 kalendarik djellor të pamvarsis u binte sejcilës datëlindja në netët e mira të fesë islame,ndërsa në 100 vjetor të pavarsis të këtij kalendari një djali të asaj shkolle i binte datlindja me paradën e ….dhe atij djali Tuçi i kishte cakuar vjersh dhe e kishte caktuar gjithashtu të fikte qirinjt e tortës së festës së 100 vjetorit.Fatin ky veprim i tij e mërziti dhe filloj të shkoj në shkollë me shpesh me qëllim për të vëzhguar Tuçin .Fatit i shkoj në mëndje se kur kishte qenë me shërbim në njërin prej viteve të shërbimit ai kishte filluar shkollë në njërin prej fshatrave që ndodhesh aty pranë aty ai kishte gjetur një artixhan invalid me dhomë më vete në atë shkollë, i cili riparonte gjërat e prishura ,dhe atëherë për të fshatarët thonin se zbulonte fatet e rrjedhave të njerëzve .Fatit i shkoj në mëndje se mos vallë të gjitha shkollat kishin akoma njerëz të tillë të trashëguar nga sistemi diktatorial i kapitulluar,të cilët luanin me datat ,identitetet,dhe me ushtrim dashakeq të profesioneve të tyre mbi njerëzit qytetar të Shtetit të tyre Shqiptar.Fati mendonte se këta nënpunës të tillë u’a jepte përgjigjen e duhur në institucione vetëm futja e besimit dhe fesë në çdo qeveri të shtetit të vëndit të tyre duke futur e lëndën fetare në arsimimin e fëmijëve në shkolla ,për ti dhënë moral të shëndoshë fëmijëve dhe mësuesve,mendonte gjithashtu se gjith vështirësitë deri në ekstreme që kishte pasur ai dhe familja e tij me prindër motra e vëlla e familjet e tyre ishin rrjedhojë e veprave të tilla të njerëzve të tillë që gjendeshin kudo.

[AGIMDEDEJ]

SHPRESA E KURAJO

U ndesha në një prej dikastereve të administratës së komunës së komunitetit tonë me pronarin e biznesit ku unë punoja,pronari pas përshëndetjes me nënpunësin u drejtua nga unë me zë të ashpër e inatçor.ç’kërkon brënda orarit të punës këtu.Dua të mar një dokument të rëndësishëm të jetës sime ,i thash unë.Ai,pa e zbutur tonacionin foli përsëri ashpër duhet të shkosh në punë menjëherë.Unë heshta pamvarsisht se kisha arsye se përse ndodhesha në atë orë aty.Arsyeja ishte se puna që bëja unë tek pronari ishte gjithnjë i njëjtë me orarin e nënpunësve shtetrorë dhe unë skisha asnjëherë mundësi për të kryer punët me dokumentave familjar e personal në administratat shtetërore.E dija se ishte e kotë tia sqaroja ,se ai e dinte shum mir këtë, i thash se po mbaroja punë dhe se do të shkoja menjëherë në punë.Në një punë ku paga ditore ishte sa të merje një kilogram makarona,një kilogam oriz dhe dy bukë.Pronari doli i nervozuar duke replikuar me nënpunësin.Pasi doli pronari në dikaster hyri kryetari i komunës me një qytetar tjetër .Kryetari i dha urdhër nëpunësit ti mbaronte punë qytetarit sa më shpejt.Nënpunësi iu bind kryetarit duke lënë punën time.Më mërzite mu drejtua nënpunësi,me pa të drejtë në lidhje me mua.Pas nja një çrek ore mbarova punë me nënpunësin i cili më kishte kryer si duhet punë vetëm ather kur i kishte dashur qejfi.Jashtë binte një shi pikëmadh i rrallë e i ftohtë ,por unë spyeta pë ftohtësinë e tij shpejtova hapat me dokumentin poshtë xhupit .Pasi kalova përmes parkun e vogël duke përshkuar rreth një kilometër rrugë pas parkut i cili i jepte një hijeshi të këndshme qytezës sonë u gjenda në vëndin e punës me frymëmarrje të shpeshtë.Ky kontakt komunikues me këta bashkqytetarë më la ndjesi të çuditëshme ,jo se skishin ndodhur ndonjëherë këto sjellje në jetën time por se këtë radhë ndjesitë e mia ishin tepër të prekshme .Ishte pranverë dhe gjëndja emocionale përshkak të këtyre kontradiktave më mbushi me trishtim të verbërt ndaj të cilit unë këkoja kurajo për tu qetësuar moralisht,ndaj fillova të analizoja këto sjellje që më çrregullonin herpas’here mendimet ,mirpo kjo nuk më mjaftoi që të dilja në një konkluzion ngushllues.Vetvetiu hapat po më çonin tek kolegia e punës,e cila ishte një grua e zgjuar me konçizitetin e saj disiplinor të përvetsuar që kur ajo kishte qënë një nëpunse e rëdësishme,por që në sjelljet e saja të nxituara,linte gjithnjë dyshime të natyrave të ndryshme në lidhje me punën tek unë.Shpeshherë shkoja tek ajo kur isha i lirë për të diskutuar rreth problematikave të ndryshme shoqërore .Sot pronari nuk qenka mirë i thash unë dhe i tregova asaj se si ai kishte komunikuar me mua.Ajo sfoli .Heshtja e saj smë më pëlqeu.Pëmbajtja e mentalitetit të botkuptimit të saj në kontaktet me mua më shqetësonte shpeshherë.Ç rregullimet tona ndodhnin ndoshta nga ky mentalitet i botëkuptimi të tyre që po tretesh,por që ndodhesh kudo,dhe që ishte në kundërshtim me mentalitetin e ri demokratik që merrte formë fisnike dita ditës e që përfaqsohesh nga ne të cilët nuk e kishim mësuar mentalitetin dhe botkuptimin komunist,i cili nuk po ushqehesh më nga burimet e tija,ushqim të cilin ne na e kishin mohuar për të pasur vet ata privilegje,dhe që tani ishte penges me ndikim çregullues tek unë tek pronari e shum të tjerë ,pamvarsisht se ç’rrugtime ndiqnim secili nga ne.Ne nuk e kishim pasur atë ushqim kur ata ushqeheshin, por që tani ushqeheshim me mentalitetin demokratik duke pasur të tjera prioritete.Ky realitet ishte kudo në Shqipëri që nga shoqëria më e lartë e deri tek punëtorët e fshatarët.Ky konkluzion më qetësoj dhe në të njëtën kohë më paisi me durim e shpresë.

[AGIMDEDEJ]

Çdo kush gjykon {paragjykon} sipas eksperiencës se vet,por askush nuk e ka eksperiencen e njëjtë si çdo kush.

[AGIMDEDEJ]

NDJENJE DASHURIE


E doja e kisha dashur,që kur e pash për herë të parë,përpara sheshit të lagjes,aty ku banesat e romëve ishin në qendër të qytezës sonë.E kisha ëndërruar mes yjesh të shndritshëm në qiellin e kthjellët në vetmin time gjatë kryerjes së shërbimit ushtarak,ëndërroja çasteve të tilla sikur tresja karamele në gojën time të dhuruara nga dora e Fjollës të postuara nga ajo nëpërmjet yjeve për urin time të justifikueshme(nga raportet e këqia komunikuese me guzhinierin e repartit ,me të cilin nuk folëm me njëri-tjetrin që nga fillimi I shërbimit e deri në fund të shërbimit).Dalngadal mëndjes sime i imponohesh qenia e saj ashtu siç e kisha parë atëherë para se të shkoja me shërbim.Me ënderrimet e ushqyera për dashuri me të,me dëshirë për të lidhur kuror,u lirova nga shërbimi ushtarak.Për disa dit nuk dola nga shtëpia nga malli për familjen e shtëpin ,më pas dola për të takuar shokët dhe për të parë qënien e saj se ç’bukuri ishte formuar në brumin e saj prej femre.Duke pretenduar për të punuar në sektorin e ndërtimit meqë kisha fituar në komision një kategori muratori ( e cila s’ishte shëuar në asnjë dokument pune)shkova tek shokët që kisha punuar para shërbimit,ata po punonin për ndërtimin e një stalle minitufëzash lopësh,u takova me to dhe po bisedoja me ta me mall,ndërkoh hodha vështrimin drejt trotuarit buz rrugës kryesore,në çast syt mu tërhoqën nga Fjolla me një magnitudë të fuqishme,lehtësia e çapeve të saj ,ëmbëlsia e fytyrës, tingujt melodioz të zërit më mrekulluan duke i dhanë qënies sime një gjëndje të mrekullueshme atë çast të rrall .Çasti kaloj me të shpejtë tek unë, por ajo që mbeti ishte mjaft e fuqishme për ta dëshiruar Fjollën .Pas disa ditësh fillova punë atje ku pretendoja pamvarsisht se drejtori i ndërmarrjes më kishte sinjalizuar që të kisha kujdes se kishte që sdëshironin që unë të kthehesha në atë sektor që kisha punuar më parë.Në vazhdimin e jetës portreti i saj në përfytyrimet e mia shtonte dëshirat e mia për të, sepse skisha ndjer asnjëherë gjendje të tillë.Kaloj dimri ,në pranverë bashkë me lehtësimin e knaqshëm fizik filluan vallet e dasmave, ku ne të rinjt flirtonim me vajzat .Në vallet e një dasme në lagjen e saj,i kërkova sytë e saj i etur për dashuri,vështrova se prezenca ime si bënte përshtypje,vura re se ajo ishte e joshur nga një rom i pashëm i veshur sportiv e turbullues me hijeshinë e paraqitjes së tij.Pavarsisht këtij çasti ndjenja ime ishte mjaft e fort ndaj saj ,kisha përthithur atëher nga jeta artistike televizive dhe letrare edukat që falte momente e sipërfaqshme, pa i vënë re shpifjeve dhe përgoimeve në realitetin e përditshëm të jetës në rrethana kudo ku jetonim.Disa muaj e kërkoja me sy duke shijuar bukurin e saj të brisht, duke mar si përgjigje indiferentizmin e saj të veshur me ëmbëlsi.Pas këtij realiteti bisedova për ndjenjën time ndaj saj me një vajz me të cilën isha rritur që fëmijë,gjatë bisedës ajo vajzë linte të kuptoja se nuk dëshironte që unë të kisha çdo gjë që pretendoja duke më treguar për këtë rast se Fjolla ishte dashuruar në pushmet e verës së kaluar me një student,dhe shprehu mendimin e saj se nuk besonte se studenti e kishte seriozisht me të.Një ditë tjetër diskutova përsëri me të, me qëllim për të më ndihmuar me që sipas saj studenti se kishte seriozisht me të,ajo refuzoj për të më ndihmuar dhe më pas kërkoj që të vinim bast se kush do të fejohesh më parë ajo apo unë ,s’dëshiroja të vija bast dhe i thash se kisha bindje se do ta gjeja shoqen para se të gjente ajo shokun e saj.Nga këto komunikime nxitova të afrohesha me Fjollën ,por shqetësimet e mia sa vinin e rriteshin.Fjolla lëkundej e lëkundej ashtu siç dinte ajo,ndërsa unë përvëlohesha nga dëshira dhe nevoja e moshës.Nga ky realitet pa ligje dhe rregulla të moralshme vuanin njerëz të ndershëm,shtrënguar nga darët e përbindëshave të pamoralshëm.Sot pas 26 vjetësh më qartësohen prapaskenat e problematikave të qëllimit të asaj ndjenje dhe të mjaft pretendimeve të tjera nga unë të cilat bënë që të vuaja tmerrësisht.

[AGIMDEDEJ]

HISTORI E VERTETE

Fundin e agonishëm të diktaturës komuniste në vëndin tim pasi i shpëtova mrekullisht vdekjes me shehedet në gojë,e përjetova me stres të thellë deri në depresion,vetëm me një fije shpresë nëpër dhëmbë për të hyrë përsëri në jetë normal e aktiv.Familja ime u shqetësua shumë dhe mundohesh pë të më gjetur shpëtim nëpër njerëz që praktikonin metoda të ndryshme besimi,jo sipas traditës së profetit Muhamed alejhi selam por sipas besimeve të kota.Këto praktika besimi të kota për rrugzgjidhje të halleve dhe shërimit të sëmundjeve të njerëzve ishin bërë metoda të theksuara në tërë shoqërinë shqiptare,sepse besimin në Zotin e Lartësuar nëpërmjet fesë Islame si fe të zgjedhur nga Zoti i Mëshirshëm me anë të profetit të fundit Muhamedit alejhi selam për njerëzit e kishin ndaluar në Shqipëri.Familja ime nuk kishte praktikuar këto metoda besimi dhe as nuk i kishte kërkuar tek të tjerë, sepse nuk kishte pasur nevojë për to, sepse gjyshi dhe gjyshja sa ishin gjallë kishin praktikuar në heshtje dhe fshehtas fenë Islame ,dhe Zoti i Mëshirshëm e kishte mëshiruar familjen e babait tim duke e mbajtur larg njerëzve që praktikonin metoda të tilla besimi të kota .Mrëpo gjyshi dhe gjyshja ndërruan jetë dhe familja jonë u harrakat pa ditur të merte përgjigjen pë të gjetur shpëtim për mua ,ndaj dhe u rreshtua me familjet e tjera duke e kërkuar shpëtimin për mua në rrugë të gabuara ,dhe unë ashtu si gjithë moshatarët e mi të paditur për të ndjekur rrugën e drejtë bindesha duke shkuar pas prindërve në dyer ku praktikoheshin metoda të gabuara ,unë spo gjeja shpëtim dhe po zhytesha dita ditës në llumin e injorantëve, duke u çorientuar më shumë në intelekt, i cili më vuri përballë dilemave që këkonin përgjigje për tu zgjidhur .Si njeri që arsyen se kisha humbur ,dhe në saj të një delli poetik që e shfrytëzova doke pëshkruar dhe analizuar problematikat në mënyrë poetike dhe prozaike rezistoja me vështirësi .Pavarsisht këtij angazhimi shëndeti im nuk po përmirësohej,por rezistonte me shpresë për përmirsim,duke u zhgënjyer në përmirësime boshe, të cilat nuk zgjasnin shumë dhe unë zhytesha përsëri në bataqe .Në këto përjetime ekzistonte në kujtesën time ende ushtrimi i praktikimit të fesë Islame nga gjyshi dhe gjyshja,paralel me këto përjetime në Shqipëri ishte lejuar besimi ,dhe xhamit po ndërtoheshin kudo,mirëpo njerëzit që praktikoni besim të përzier me paganizëm të cilat përziheshin me idhujtari që janë të ndaluara në Kur’an ,në vënd që të praktikonin fenë Islame dhe të ftonin njerëzit në të i çorientonin njerëzit. Me këto përjetime unë punoja me stërmundime të mëdha duke shpresuar se puna më bënte mirë sipas këshillave të mjekëve .Ilaçet puna dhe praktikimi aktiv i artit nuk po më përmirsonin plotësisht,shpëtimin e gjeta kur këtyre aktivizimeve u shtova besimin,atëherë kur xhaxhai im më ftoi të praktikoja fenë Islame duke më mësuar se si të praktikoja abdesin se si të mësoja suret dhe se si të falesha duke kënduar suret,dhe se si të lutesha duke i kërkuar Zotit të Mëshirshëm realizimin e lutjeve me falenderim.Vonë por e nisa rrugën e drejtë të fesë duke mbledhur e lexuar librat e fesë të cilët mi jepnin djemt e lagjes të cilët vazhdonin shkollën për Hafiza ,në të njëjtën kohë isha afruar me një mikun e familjes, besimtar musliman i cili mu duk shembull i mirë për mua .Shpresat e mia filluan të rriteshin dita ditës paralel me përmirësimin.Dhe unë rob i Zotit të Mëshirshëm që përjetova vështirësi, por që reflektova për të pranuar Islamin si besimtar musliman,hyra në jetë i plotë si i lindur përsë dyti,por këtë rradhë me besën e lidhur me Allahun Mëshirëplotë.Shëndetin dhe paqen që kërkoja e gjeta me besim të patundur në Allahun e Lartësuar nëpërmjet fesë Islame si fe të caktuar dhe të zgjedhur nga Allahu i Mëshirshëm me anë të profetit të fundit Muhamedit alejhi selam.Në të vërtetë Allahu i Lartësuar thotë në Kur’an: “E kush do të përqafojë ndonjë fe tjetër përveç Islamit ajo nuk do të pranohet prej tij në ditën e gjykimit ai do të jetë prej të humburve”

[AGIMDEDEJ]

REPUBLIKA E SHQIPËRISË
KOMUNA GOSË
Rruga nacionale Plepa – Rrogozhine. Tel/Fax 0570 20221 E-Mail komunagose@hotmail.com

AUTOR : HEKURAN (AGIM) DEDEJ


100 VJETORI I HISTORIKUT ADMINISTRATIV TE PUSHTETIT VENDOR TE KOMUNËS GOSË.


ME 28 NETOR 1443 GJERGJ KASTRIOTI SKENDERBEU NGRITI FLAMURIN E KOMBIT SHQIPTAR NE KRUJE.

SKENDERBEU


Ballë lartë
Mëndje kthjellët

Sy patrembur
Zemër e besës

Krah shqiponjë
Këmbë atletësh

I lindur
për atdhetari

Prijës ilir
Për shqiptarin.

Gojëdhënë

Shumë kohë më parë në vendin ku ndodhet tani fshati Gosë e madhe kishte ardhur një familje e rangut të bejlerëve. Pas disa vitesh banimi ne kete vend, kjo familje u bë shkak i emertimit te fshatrave Gosë e madhe e Gosë e vogël. Edhe sot e kësaj dite tregohet nga gojët e të moshuarve se si kishte ndodhur një histori e dhimshme, e cila u bë zanafillë e emertimit të këtyre dy fshatrave me këto emra. Beu i të vetmeve saraje kishte qenë në konflikt me një bej tjetër nga Elbasani, i cili e vrau beun e këtyre sarajeve prej rrjedhojës së konflikteve dhe kontradiktave me qëllim për të abuzuar me pasurin dhe gocat e tija. Hanëmi pas vdekjes së beut kishte rënë në hall të madh, sepse traditat e shqiptarit e kishin krejtësisht të pamundur të bëje miqësi me hasmin. Në të njëjtën kohë dy djem të rinj nga fshati prezë i Tiranës të ikur nga vendi i tyre për hasmëri u bënë shkaktarë të zgjidhjes së këtij konflikti. Këta dy djem kishin tri dit pa ngrënë e pa pirë. Rruga i qëlloi të trokisnin në sarajet e hanëmit. Hanëmi i pyeti se çfarë kërkonin, ata iu qanë hanëmit se kishin tre ditë pa ngrënë e pa pirë, hanëmi i pranoi në saraje dhe u shërbeu me ujë e bukë, ata hëngrën e pinë të ndrojtur sepse nuk po komunikonin me te zotninë e shtëpis. Hanëmi e kuptoi dhe u tregoi hallin që kishte rënë mbi kokën e saj dhe të biajve. Dy djemt sedër vrarë nga veprimi i beut nga Elbasani folën me urrejtje për të. Hanëmi duke parë krenarinë e dy djemve, u kërkoi atyre të vendosnin në vënd nderin e sarajeve duke i premtuar se gjithshka do të ishte e tyre bashkë me gocat me të cilat do tu vinte kurorë. Djemtë me besë shqiptari e pranuan këtë detyrë e cila iu imponua sipas zakonit ne shtepite pa burra, dhe me qehajain në krye i cili i dinte udhët se ku shkonte gjaksi u nisën për pritë. Në çermë ciflig beu nga Elbasani Ishte i pranishëm me tre ushtarë turq. Qehajai u tregoi se cili ishte ai. Atëherë njëri nga djemt e qëlloi duke i shpuar zemrën. Tre ushtarët mbetën të befasuar, tjetri vëlla u foli se sa e kishin rrogë. Pasi ata iu përgjigjën i paguan dhe i lanë të lirë. Për dëshmi para hanëmit si morën kokën viktimës por xhamadanin dhe qystekun e orës, të cilat hanëmi I njihte. Kur hanëmi u bind se gjaku ishte marrë, për besë të djemve paraqiti gocat e saja duke I thënë djemve të bënin ç’të donin me çifligun vetëm të martoheshin me gocat e saja.
Sipas moshës u dha edhe gocat, gocës së madhe të madhin djal, gocës së vogël të voglin djalë. Në doni ti mbysni në shkumbin, mbytini, në doni ti vrisni vritini u tha se në të kundërt ato ishin të humbura. Çiftet u shkrehën në vaj nga mallëngjimi dhe u trashëguan të ndarë në dy zona. Goca e madhe në sarajet e këtij fshati dhe goca e vogël në stanet e çifligut, ku ndodhet tashmë Gosa e vogël. Lajmi për këtë histori mori dhenë në tërë krahinën, në kalimtarë e udhëtarë të zonave të tjera. Mbështetur nga sjelljet me cilësi për mikpritje bujare të këtyre gocave mbeti emërtimi i këtyre fshatrave gojë më gojë, Gosë e madhe dhe Gosë e vogël ku secilës familje sipas virtyteve u mbeti mbiemri sipas mentalitetit gjuhësor të Turqisë e cila praktikonte reform në vendosjen e emrave dhe mbiemrave në gjuhën Turke, kështu që vëllai i madh mori për mbiemër emrin e një peme që rritesh në Turqi e quajtur Saraç me të cilën punoheshin samarët e kafshëve,me të njëjtin emër quhesh ai zanat, zanat të cilin ai e kishte për punë.Ndërsa vëllai i vogël që u vendos në stanet e çiflikut e mori mbiemrin Deliu,këta mbiemra ekzistojnë në të dy fshatrat edhe sot.Kjo histori tregohesh dhe tregohet nga pleqt e fshatit gojë më gojë me krenari.


-Në trojet e këtij komuniteti në Ballaj Vendas janë gjendur gjurmë arkeologjike të lashtësisë si vegla pune, materiale ndërtimi dhe enë, mes tyre një çekiç guri 4500 vjeçar,ndërsa janë gjetur enë,vegla pune dhe materiale ndërtimi në një kordon gjatësie të shtirë që nga vendi i quajtur gjëgege në kufi me fshatin Lekaj deri në kufi me qytetin e Rrogozhinës në vendin e quajtur gjoshje, ky kordon me këto gjurme shtrihet poshtë autostradës dhe fshatrave Gosë e madhe dhe Gosë e vogël,po ashtu ne Vil-Bashtove ne lagjen e gjonajve ne koder dhe ne afersi te shkolles jan gjetur ene ,vegla pune dhe materiale ndertimi.

-Kalaja e Bashtovës është ndërtuar përafërsisht në fund të shekullit 15.Në portat e kësaj kalaje në udhëtimin e Ismail Qemalit për ngritjen e flamurit në Vlorë është takuar Ismail Qemal Vlora me shqiptarët që shërbenin në atë kala,ata iashin burra të fisit Demir të cilët e përcollën me urime Ismail Qemalin për në Vlorë.

-Fisi më i vjetër në fshatin Vilë-Bashtovë, fisi Demir.
-Fisi më i vjetr në fshatin Gosë e madhe ,fisi Saraç, i degës Malicëve.
-Fisi më i vjetër në fshatin Gosë vogël, fisi Deli.
-Fisi më i vjetër në fshatin Kalush,Osma.
- Në Gosë të madhe ekzistojn dy kulla 100 vjeçare,njëra e fisit Xhaahmet degë e Saraçve,dhe tjetra e fisit Pushtarakëve degë e Saraçëve.


-Këtu në këtë historik janë identifikuar njerëzit që kanë qenë drejtues te veshur me pushtet ligjor administativ nga shteti i qeverive shqiptare që nga drejtuesi e parë legjitim i këtij komuniteti pas ngritjes se flamurit shqiptar më 1912 deri tek ditet e sotme të vitit 2012 bashk me protogonistët e tjerë të këtij historiku të cilët kanë pasur dhe kanë ndikim ne jetën e komunitetit tone me veprimtaritë e tyre në të pesë fshatrat tonë.
1-Gosë e Madhe,2-ish Fermë Gosë.3-Vilë-Bashtovë,4-Ballaj Emigrant
5-Gosë e Vogël.6-Kalush.

-Për grumbullimin e informacionit të këtij historiku falenderoj babain tim
Xhavit(Taip) Dedej, Isuf Saraçin, Ramiz Ajdinin, Shyqyri Demirin, Banush Gjonin, Shaban Saraçin, Demir Sheshin, Vasip Saraçin, Qemal Saraçin, Luan Ilmi Saraçin, Ismail Sheshin, Arif Huqin, Hekuran Demirin, Namir Canin, Mustafa Sheshin Petrit Aliuetj.

-Nënpunësi i parë banor i këtij komuniteti, por në komunitet tjetër, me gradën e oficerit të lartë para vitit 1900 Ali Goseni.

-ME 28 NENTOR TE VITIT 1912 ISMAIL QEMALI NGRITI FLAMURIN E KOMBIT SHQIPTAR NE QYTETIN E VLORES PAS PES SHEKUJSH TE ADMINISTRUAR NGA PERANDORIA TURKE.

-Ismail Sheshi shoqërues i Ismail Qemalit deri në Vlorë për ngritjen e flamurit më 1912.


-Prezent në sheshin e Lushnjes në janar te vitit 1920 ditën e kongresit të lushnjes
Ismail sheshi,Hasan Seferi.


-Institucioni i parë i veshur me pushtet ligjor në komunën GOS pas 1912 ka qenë posta e policis e emërtuar atëherë karakoll,e cila ndodhesh afër urës së kanalit kullues pranë ish sektorit të bujqësisë së ish fermës së Gosës.Ajo mvaresh atëherë nga komuna e të gjithë fshatrave të zonës sonë, qëndra e ksaj komune ishte në Harizaj,më vonë në Lekaj të rrethit Kavajë.



-Më1913 në luftën e shkodrës është vrar Abaz Ismail Sheshi, Isa Saraçi dhe Vesel Saraçi.

-Avdulla Sheshi, Muhamet Saraçi, Hamza Saraçi kan qenë pjesmarrës në luftën e Shkodrës më 1913.

-Më 1916 është bërë përpjekje për hapjen e shkollës së parë shqipe por ajo inisiativë dështoi..


-Nga Esat Toptani u var në Kavaj Mehmet Sheshi.




















RENDI I QEVERISË SË MRETIT AHMET ZOG.



-Pas1926 u ngritën nga fshatrat e komunës së Harizajt me shërbim, ushtarët e ushtris shqiptare te qeveris së Mbretit Ahmet Zog. Këta ushtar u ngritën të rregjistruar me mbiemra(Llagap). Ne Gosë të Madhe u ngritën me sherbim Abdyl Dedej, me mbiemrin e tij, dhe si (bedel) në vënd të Haziz Sheshit,Rexhep Sheshi,Dalip Saraçi,Haxhi Qepa,Demir Saraçi, Mustafa Saraçi,Hazbi Shehi,Izet Shehi,Ali Shehi,Hysni Shehi,Sabri Sheshi,Reshit Sula,Sherbet Shehi,e shumë të tjerë nga komuniteti jonë.


-Pas 1924 nga Qeveria e Mbretit Ahmet Zog u internua në Itali Ismail Sheshi dhe Ibrahim Sheshi.

-Në viti 1928 u dhurua trualli i Xhamis në Gosë të Madhe ku është bërë ndërtimi i saj.

-Nënpunësit e parë qeveritar të fshatrave të komunitetit tonë kanë qenë kryepleqt e qeverisë së Mbretit Ahmet Zog,me qendër të përmbledhur në komunën Harizaj një periudh dhe në Lekaj periudhën tjetër.

-Kryepleq për Gosën e Madhe dhe për Gosën e Vogël.

Zënun Saraçi
Murat Saraçi
Sefedin Saraçi
Myslym Saraçi
Zylyf Delihasani
Hasan Saraçi
Shaqir Sheshi.

-Kryepleq për Vilë-Bashtovën.

Nexhip Demiri
Mitër Bardhi
Bajram Gjoni.

-Kryepleq për Kalushin

Meçe Vogli
Tafil Pepa
Sali Veleshta

-Më 1926 u realizua funksionimi i shkollës së parë shqipe edhe me lëndë fetare atëherë e quajtur mejtep,një nga mësuesit e parë të kësaj shkolle ishte me origjinë nga kosova.



RENDI I QEVERIS KOMUNISTE NËN DREJTIMIN E ENVER HOXHËS NE VITET 1941-1985 DHE RAMIZ ALIS NE VITET 1985-1990.



-Më1942-1949 Kryetar këshilli Haxhi Saraçi
Sekretar,Kamer Sheshi,Daut Saraçi

-Më 1949-1955 kryetar këshilli Qamil Sheshi.

-Më 1952 Hekuran Dlip Saraçi u përlesh me dy kosovar të jashtligjshëm nga Kosova,të ardhur në shqipëri në mënyrë ilegale,njëri prej të cilëve në atë ngjarje u vra.

-Kryetar kshilli 1941-1989 në Kalush Sulejman Proshka,Sali Veleshta,Selman Sheshi,Rexhep Oktisi,Kadri Sheshi,Xheladin Çullhai,Ramazan Vogli,Enver Stafa,Hatie Osma,Zyra Bisku,Sofie Korteshi,Adem Dervishi,Tahir Osma.


-Kryetar kshilli 1942-1947 në Gosë Vogël Sulejman Delihasoni, më 1947-1958 Ymer Kullolli


-Kryetar kshilli për Kërçukajn Murat Krasnaj,Njazi Mediu.


-Anëtare e organizatës së gruas për Kalushin pas çlirimit deri në vitin 1962 Hava Dedej.
-Laje Saraçi për Gosën e Madhe.
-Kryetare e bashkimit të grave të Shqipëris për ish fermën e Gosës Luçie Bega.


-Pas vitit 1945 kryetar fronti Ramazon Saraçi,sekretar Daut Saraçi,Rifat Saraçi.

-Komisioni i formimit të koperatives së Gosës së Madhe Hekuran Dalip Saraçi,Qamil Sheshi,Vath Shehi,Kadri Shehi.

-Komisioni i formimit të koperativës së kalushit Hava Dedej (pak pas fillimit të punës së mledhjes së pasurive të fshatarëve dha dorëheqjen në mënyrë protestuese),Hamdi Alia,Hekuran Vogli,Feim Hona,Ramazan Guri,Jonuz Sheshi,Sherbet Leçini.






-Antar të reformës agrare në 1946 në Gosë Madhe dhe Gos Vogël.
Isa Malaj
Hamdi Seferi
Hasan Saraçi
Osman Beqir Saraçi.


-Kyetar i reformës agrare në Kalush më 1946 Hariz Liçini.


-Kryetar koperative për Gosën e Madhe 1955-1960,Hekuran Dalip Saraçi.


-Sekretar i pratis komuniste në Gos të Madhe 1957 Myftar Thartori.


-Kryetar koperative në Gosë të Vogël 1955-1960 Tafil Balliu,Hysen Seferi.


-Sekretar i partis komuniste në Gos të Vogël 1957 Shyqyri Balliu.


-Kryetar koperative 1955-1960 në Kalush Kadri Sheshi,Hamdi Alia,Selman Sheshi..


-Sekretar i partis komuniste 1956-1960 në Kalush Xheladin Çullhai.

-Kryetar kopertive kur u bashkua Kalushi me Gosën e Vogël Bardhyl Hoti,Fadil Thartor Hysen Seferi Imer Avdia,Xhaferr Myftiu.

-Sekretar i partisë së organizatave të partisë komuniste të Gosës së Madhe ,Gosës së Vogël dhe Kalushit pa u bashkuar me Rrogozhinën 1960-1970.
Hekuran Dalip Saraçi
Avdyl(Dyl) Cara
Xheladin Çullhai.



-Kryetar të koperativës së Gosës së Madhe, Gosës së së Vogël dhe Kalushit kur u bashkuan me koperativën e Rrogozhinës pas 1970 me qendër në Rrogozhinë.
Kopi Niko
Xhaferr Myftiu
Halit Meka
Qamil Deda


-Kur u bashkuan koperativat e Gosës së Madhe Gosës së Vogël dhe Kalushit
me Rrogozhinën pas 1970 sekretar partie të organizatave të partis komuniste.
Imer Avdia
Fadil Thartori
Besnik Rudi
Isa Seferi
Hekuran Sula

.
-Më 1951-1953 ka pasur mungese drithrash ne kumunitetin tone.


-Më 1963-1964 filloj të sperkatesh për herë të parë me pesticide bimësia.


-Kryetar të komitetit ekzekutiv të fshatrave të fermës së Gosës dhe në disa fshatra përreth saj.
Sefedin Sefa
Veli Hoxha
Hekuran Dalip Saraçi
Myfit Myrtezai.


-Ardhësi i pare pas 1912 më 1914 Abdyl Dedej.

-Si popullsi vëndalit pritën ardhësit e parë nga Kosova në 1926 të parët ishin Kastratët, Berisht dhe Krasnajt.


-Më 1945 pritën ardhësit e dytë Çamët të ardhurit e parë ishin Kalajt dhe Shamot.


-Më1949-1952 u formua ferma e Gosës me të ardhur nga zona përreth, banorët e parë të qëndrës së sotme dhe të formimit të ish fermës Jakup Ajdini,Sinan Ajdini,Kadri Ajdini,Tahir Ajdini,Hidër Ajdini,Faje Ajdini nga luzi i vogël,Rizvon Ceka,nga Çekët e luzit të Vogël,Faje Haska,Tafil Lusha nga luzi ivogël, Zylfie Veza nga zhabjaku,Abdyl Dedej nga Kalushi.


-Më 1955-1956 filluan të vijnë banorët nga krahina e jugut Begajt, Sheht,Dollukt, Velcant më pas Amik Kasaruho si i internuar politik nga Tirana,po ashtu i internuar politik edhe Abdulla Rama i cili ka qene me arsim te larte ne shkollat perendimore.


-Më 1949 filluan të vijn ardhësit e parë nga malësia për’rreth ardhësi i par më 1949 Miftar Thartori nga Thartort,më 1967 Shaqir Çeka,më 1968 Murrojt.

-Më 1969 erdhën romët.
-Më 1989 filluan të vijnë nga Juglindja ardhësit e parë Fevri Barolli, Iljaz Hasa, Fuat Çela.


-Më 1965-1966 u ndërtua shkolla tetëvjeçare e cila funksionoj për herë të parë në vitin 1972-1973 edhe si shkollë e mesme pa shkëputje nga puna.


-Më 1987 filloj funksionimi i shkollës së mesme me progam ditor me shkëputje nga puna.

-Më 1987-1989 u ndërtua shkolla e mesme si ndërtesë e vaçant për program ditor e emërtur Shkolla e Mesme e Bashkuar Gosë me kushte të plota të programit ditor.

Drejtorët e shkollës
Ymer Gugashi
Xhavit Manoli
Josif Sollaku
Vasil Gjordeni
Maksim Begovi
Polizoj Rajdho
Sotir Katro
Uran Sabria
Iljaz Karaboja
Veli Sheshi
Idriz Thartori
Kujtim Balliu.


-Ambulanca e parë shëndetsore më 1954 tek pallati i parë dy katësh me mjek
Halit Meçe.
Mjekët e tjerë
Skënder Hyka
Esat Kalaja
Beqir Plaku
Nusret Dubali
Ruzhdi Buletini
Xhevdet Thartori
Bledar Ajdini.
Lirim Agalliu
Matilda Mërhori
Ardian Klliçi
Shëndet Aliu
Jonida Curaj
Juliana Feiziu
Qemal Coni
Agron Karaj.

-Çerdhja e parë për banorët e fermës gosë 1955-1956.

-Kopështi i parë më 1959.

-Dyqani i parë me shitës Hysen Korbin më 1956.

-Operativat e policisë së zonës,
Isa Zeneli
Skënder Gjata
Gëzim Isufi
Nikoll Moçi
Besnik Ymeri
Koçi Gjini
Lutfi Izeiri
Ahmet Bala.


-Polic të zonës

Dino Bido
Pëllumb Tosku
Bajram Nasufi.


-Pjesëmarrësit në luftën çlirimtare nga partizanët.
Hamit Shehi
Izet Shehi
Azbi Shehi
Hysni Shehi
Ali Shehi
Rukie Shehi
Sabire Shehi
Hava Dedej
Pëllumb Seferi
Meto Isufi
Hajro Resuli
Isuf Troka.
Xheladin Vrapi
Xhemal Ymeri
Reshit Bega
Ali Xhelo
Etem Lusha
Nexhip Zon’ja (Osma).
Mahmud Dervishi
Gani Kashari
Rmazan Balliu.

-Më 1944 buzë rrugës nacionale në drejtim të Gosës së Vogël, aty ku ndodhet memoriali i tyre, u vran nga pushtuesi nazist, Kristaq Tutulani e Margarita Tutulani.

-Pjesmarrës nga ballistat në luftën e 1941-1944,(por që nuk kan qëlluar asnjëherë me armë kundra Partizanëve).

Ramiz Xhelili
Vesel Bega
Abaz Bega
Sinan Ajdini
Demir Çeka
Rizvon Çeka
Tahir Ajdini
Jakup Ajdini
Mustafa Saraçi
Isa Manastiri
Barom Merxhon
Shefqet Saraçi
Qazim Sula
Veiz Shaba
Demir Skuqi
Barom Sheshi
Murat Saraçi
Latif Saraçi
Haziz Sheshi
Demir Saraçi.



-Të dënuarit politik.

Hysen Sheshi
Hamdi Alia
Hajdar Saraçi
Ramazan Saraçi
Maksut Sheshi
Hekuran Rrapush Saraçi
Murat Saraçi
Latif Saraçi
Karafil Mançi
Eqerem Kuli
Ferid Cani
Emin Cara
Behar Shaho
Shefki Çela
Luan Baçi
Hysen Dobjani
Shazivar Saraçi
Mustafa Demiri
Shuaip Baruti
Halit Gjoni
Sulejman Demiri
Bib Brahja
Besnik Veterniku.

-Në Shkurt të 1948 sigurimi i Qeveris rrethoj shtëpinë e Rrapush Saraçit per te kapur Rom Habilin i cili i shpëtoj atij rrethimi por aty në atë rrethim nga sigurimi u vra Shefqet Saraçi.


-Për shumë vite në Vilë-Bashtovë ka ekzistuar një kamp të internuarish të mbledhur nga vënde të ndryshme të Shqipërisë.



-Drejtorët e ndërmarrjes së ish fermës së Gosës.
Dervish Bulltica
Ymer Shyti
Xhelal Leshneka
Fadil Thartori
Taqo Kadiu
Pandeli Vorezi
Isa Malaj
Bero Spahiu
Adem Balla
Shefqet Çakerri
Ylli Keçi
Ylli Dupi, edhe deputet i kuvendit popullor 1988-1991
Avdyl(Dyl) Cara
Yll Dupi
Bajram Saraçi.


-Sekretarët e organizatave të parties komuniste te ish fermes Gosë.
Kadri Shehu
Xhemal Tafaj
Ali Hysa
Avdyl Aliu
Myfit Myrtezai
Galip Saraçi
Naun Kajana
Sadik Malaj.
-Punëtorët e parë që formuan ish fermën .

Izet Shehi
Zylfie Veza
Rizvon Çeka
Jakup Ajdini
Sinan Ajdini
Kadri Ajdini
Tahir Ajdini
Hidër Ajdini
Abdyl Dedej
Faje Haska
Tafil Lusha
Faje Ajdini etj.



-Kryetar të gjykatës popullore të fshatrave të ish fermës Gosë.

Hadi Balliu
Myfit Myrtezai
Kujtim Halili
Nazmi Sinan Ajdini.


-Sekretarët e rinisë për ish fermën Gosë .
Haxhi Sheshi
Sefer Baboçi
Sabri Minga
Nazime Ymeri
Galip Saraçi
Izet Haska


-Pëgjegjës të kulturës.

Hysen Dobioni
Kujtim Turku
Veli Minga
Niko Millo.
Me 1948-1950 ka pasur kamp te burgosurish buze Qendres Gose per hapjen e kanalit kullues ne afersi te Gose Qender.


Me 1952-1955 ka pasur kamp te burgosurish ne Gos Vogel per hapjen e kanalit vadites Peqin- Kavaje.
RENDI I QEVERIVE TË PLURALIZMIT POLITIK DEMOKRATIK TE VITEVE 1991-2012.

-Deputetët që përfaqsuan Komunën Gosë që nga viti 1991 deri në vitin 2013
Agron Fishta i zonës,1991-1992 PS
Luan Skuqi i zonës,1992-1996 PD
Ariana Nati e zonës, 1996-1997 PD
Myslim Murrizi i zonës, 1997-2001 PD
Mustafa Xhani i zonës, 2001-2005 PS
Luan Skuqi i zonës, 2005-2009 PD
Luan Skuqi i qarkut, 2009-2013 PD
Ilir Meta i qarkut, 2009-2013 LSI
Dashnor Peza i qarkut, 2009-2013 PS


-Aktivistët e parë të parties Demokratike.


Ish fermë e Gosës
Arben Kastrati
Selman Sheshi
Ramazan Sulejman Saraçi
Selim Krasnaj
Isuf Krasnaj
Qerim Sheshi
Isa Sheshi
Luan Ilmi Saraçi
Tahir Shamo
Besnik Shamo
Rustem Shamo
Mehmet Hysa
Rifat Krasnaj
Esat Krasnaj
Kujtim Kalo
Maksut Saraçi
Ismet Kosova
Xhevit Islami
Fatmir Shahaj
Shyqyri Shahaj
Kadri Bega
Avdyl Ymeri
Kujtim Shehu
Agim Shamo
Ismail Lika
Xhevdet islami
Mustafa Sheshi etj.
Kalush

Beqir sheshi
Ilmi Huqi
Arif Huqi
Nevruz Stafa
Zeqir Balla
Namir Balla
Kimet Korteshi,etj.



Gosë e Madhe

Ismail Sheshi
Agim Sheshi
Nazmi Saraçi
Shaqir Saraçi
Isuf Saraçi
Beqir Saraçi
Vath Saraçi
Limon Saraçi
Ylli Saraçi
Hajri Saraçi
Atlet Saraçi
Sali Saraçi etj.




Gosë e Vogël

Telha Deliu
Eqerem Deliu
Haziz Deliu
Enver Deliu
Xheladin Balliu
Jashar Balliu etj.








Vilë-Bashtov

Bashkim Demiri
Durim Demiri
Bilal Brahja
Ilmi Baruti
Qamil Gjoni
Ali Gjoni
Banush Gjoni
Veli Demiri
Hasan Demiri
Sherbet Demiri
Maksim Baruti
Stavri Bardhi etj.



-Gazetën e parë të pluralizmit politik, Rilindja Demokratike,e solli për herë të parë në komunitetin tonë Luan Ilmi Saraçi.


-Kompania e parë private ALB ITALIA më 1992-1994 në Vilë –Bashtovë
Me drejtues nga dy pale, me përfaqsues të shtetit Shqiptar Ismail Begën, dhe me përfaqsues privat Italian, sipas ligjeve të Shqipëris.


-Kompania dytë private e perbashkët me përfaqsues të shtetit Shqiptar Bajram Sraçin dhe firmat e banorëve të ish fermës Gosë, dhe përfaqsues privat Italian të ndërmarrjes private AGRI GOSA në janar të 1993 deri në maj të 1994 sipas ligjeve të Shqipërisë.


-Kryetarët e Komunës.
Selman Sheshi
Riza Saraçi
Sinan Shala
Eqerem Deliu.

-Kryetarët e Kshillit të Komunës.
Agim Shamo
Milazim Maksuti
Pëllumb Gjoni
Telha Deliu
Durim Sheshi
Agron Dema
Adriatik Saraçi
Jemin Pepa
-Kryetare te organizates se gruas.
Sofie Thaçi
Mimoza Helshani.

-Në vitin 1996 u ndërtua xhami e dytë dhe Konvikti Djemve-Qendra e Hafizave në qendër të Komunës GOSË.
Organizata EL DAAVE EL ISLAMIA.
Projekti XHAMIA EL FURKAN.
Sponsor dhurues ABUBEKR BEZERAA nga JEMENI.
Projekti zbatues ORG.EL DAAVE EL ISLAMIA-SHQIPËRI.


-Më 2009 u ndërtua minarja e xhamis së Ballaj-Emigrant me kontributin e banorëve të fshatit dhe të tjerve dashamirës.

-Në vitet 1991 u ndërtua minarja dhe u rikostrukturua xhamia e parë lart në Gosë të Madhe nga Muslimanët Arab.

-Më 2011 u ndërtua Xhamia e Gosës Vogël nga muslimanët Arab.

-Komisioni i reformës së shpërndarjes së sipërfaqes së tokës prodhuese familjarëve me ligjin 7501 u realizua në 1994 në ish fermën e Gosës.
Agronom i këtij komisioni Myzafer Xhelili
Kryetar, Esat Krasnaj
anetar
Latif Saraçi
Flamur Saraçi
Hajdar Abazi



-Kryetar i komisionit të pronësis së tokës me ligjin 7501 i Gosës së Madhe
Ruzhdi Saraçi
anëtëar
Osman Saraçi
Beqir Saraçi
Qazim Saraçi



-Kryetar i komisionit të pronsis së tokës me ligjin 7501 në Gos Vogël Izet Greca.
anëtar
Llazar Kondakçiu
Kujtim Gosa
Mustafa Proshka
Jakup Seferi
-Kryetar i komisionit të pronësis së sipërfaqes së tokës me ligjin 7501 në Vil-Bashtov-Ballaj emigrant.
Kryetar Halil Maksuti.
anetar
Bardhyl Demiri.
Tahir Thaçi
Naun Kajana
Llambi Spiro.


-Kryetar i komisionit të pronësis së sipërfaqes së tokës me ligjin 7501 në Kalush
Adem Kashari.
Anëtar
Xhevdet Skuqi
Maksut Balla
Caush Vogli
Selim Sheshi


-Myzafer Ramiz Xhelili, ish funksionar si agronom dhe pergjegjes sektoresh prodhuese i veshur me pushtet ligjor ne te dy sistemet, banor i komunitetit të Komunës GOSË bashkë me kryetaret e Komunes Selman Sheshi, Riza Saraçi dhe Sinan Shala ndanë sipërfaqet e tokës së bregdetit dhe të kodrave, nëpërmjet ligjeve të Shqipëris.


-Kryepleqt e Komunës Gosë në qendër.
Esat Krasnaj
Tajar Dema
Rxhep Dedej
Hizër Isufi
Artan Saraçi.

-Kryepleqt e fshatit Kalush.
Rifon Pepa
Zeqir Balla
Ferhat Beqiri
Lutfi Stafa
Shaban Skuqi
Beqir Sheshi
Arif Huqi.






-Kryepleqt e lagjes së sipërme Gosë e Madhe .
Isuf Saraçi
Lem Saraçi.
Florant Saraçi.


-Kryepleqt e Vilë-Bashtovës dhe Ballaj Emigrant.
Pullum Gjoni
Limon Shala
Idriz Thaçi.


-Punonjës nënpunës të kulturës,në vitet 1990-1996

Idriz Liçini
Agim Vrapi.


-Më 1999 u mikpritën nga banorët e Komuës Gosë të dëbuarit nga Kosova.


-Sipërfaqa e tokës prodhuese. - 394 ha.Gosë e vogël,518 ha.Gosë e madhe,316 ha. Kalush,590 ha.Kerçukaj,(ferm gos)1524 ha.Vil Bashov.Gjithsej 3342 ha.


-Numri i banorëve rreth 8700 banor.


-Humorist amator, Endrin Ajdini.


-Sportist, futbollist profesionist të kategorisë së dytë, Luan Merkaj,Lefter Resulaj.
-Sportist futbollist dhe dhe me profesion trajnier i kategoris së dytë në futboll,Eduart Thartori.







-Intelektualë me shkolla të larta perëndimore, kanë banuar ne këtë komunitet Ismail Gremi,Abdulla Rama.
-Intelektual ka banuar në këtë komunitet, perkthyes,shkrimtar,intelektual, qytetar nderi i Komunes GOSE, Amik Kasaruho.
-Poet,shkrimtar,intelektual ka lindur dhe banon në këtë komunitet, Hekuran(Agim) Dedej.
-Intelektual ka lindur dhe ka banuar në këtë komunitet Besim Islami.
-Intelektual ka lindur dhe ka banuar në këtë komunitet Bajram (Hekuran) Begaj.



-Këta drejtues dhe protagonist, kanë ndikuar në jetën e komunitetit të Komunes Gosë,ndikuar nga rendet e politikave të ndryshme,të cilat praktikonin dhe praktikojnë praktika ligjore,të cilat ekzistuan dhe ekzistojnë me të mirat dhe të këqiat e tyre në jetën e komunitetit të Komunës Gosë.Natyrisht këta drejtues dhe protagonistë,kanë treguar dhe praktikuar formimin e tyre intelektual si njerëz me vlera apo antivlera, me ndikim në komunitetin e emërtuar këtë fundshekull të formimit të Shtetit Shqiptar, si KOMUNA GOSE.





PAVARSI

Më 28 nentor te vitit 1912
Ismail Qemali i vërtetë,
Me firmat dhe vulat e historisë
Ngriti flamurin e historisë,
Stafetë vazhdimësie
Të gjuhës shqipe start lirie,
Të gëzojmë e vigjëlojmë
Ditën e ngjarjes në përvjetor.
Këto arritje ,këto suksese
Me gjak lufte,me punë djerse,
Me sakrifica e mundime
U vunë vulat e qeverive.
Që nga Kruja deri në Vlorë
Shekuj vitesh me heronj.
Që nga Kruja deri në Vlorë
Shekuj vitesh me rrugë shqipesh.
Që nga Kruja deri në Vlorë
Sot në Tiranë rruga jonë
Se ne jemi një komb,
Një komb
Me një gjuhë në histori
Mal më mal e shtëpi më shtëpi
Ku është thirrur Iliri,
Ku gjuh e kombit flitet shqip,
Me dëshmorë e heronj
Martirizuar koh më koh.








Shkaqet për vuajtjet e ndonjë brezi të ndonjë populli,gjenden tek mënyra jetike që në fillesat e kësaj jete ,që sprovohet nga vartësia e percaktimit të Zotit të Lartësuar,ku bagazhi intelektual i çdo populli të tillë, i ndërthurur me bagazhin intelektual të popujve të tjerë,i jep këtyre popujve, mirëqënie e privilegje, nëse këta popuj, pendohen ndaj gabimeve të mëparshme, përballë ligjeve të Kuranit të Madhërueshëm.

Hekuran(Agim) Dedej

[AGIMDEDEJ]

KRIJIMIT PER NE APOKALIPS


Te presin krahet
perteritja e pashmangshme.

Te shkulin krahet
bifkimi i pandalshem.

je
si dje
si sot
si neser.

Rruges se caktimeve te Zotit
qe dine ate qe sdim,
ne jetet
pa lindur
pas vdekjes.

Krijimit per ne apokalips.

Qofshim pellumba
simbole te paqes.

[AGIMDEDEJ]

JETA


Qe kur Eva e Adami
linden jete te tjera,
jeta eshte
grumbull transformimesh
ku rriten lule ne te,
ajo te genjehet
per te mos u prishur mendsh.



E DUA


Do vajtoj
ne çastet e drites se dashurise,
kur te vajtoj
me lini ne vetmi,
ne degezat e vetmise
bukuria e saj eshte.


YLBER


Pellumbesha te bardha pentagramesh
njomeshin ne vesen e shiut te loteve,
dashuria si dielli i vishte me ngjyra ylberi.



GJYKIM


Flladi pranveror perkedhel lekuren,
perhap kudo nuanca ylberi ,
engjejt i marrin ne duar,
gjuajn per te vleresuar
me yje dhe shigjeta ylberesh.



POROSI


Dallendyshes i'u keput fluturimi
ne gjurin tim
para te largetit shtegtim.
Porosi me la
folene t'ia ruaj,
jehonat e cicerimit
te mos i humbisnin dimrit.

[AGIMDEDEJ]

...


Hene e argjendet
nate e qet
urtesia tretet mençur.


...

Vetetima godet
shejtani vritet
jeta me kujdestar.


...

Hene e plote
nete te bardha
magjistaret po fshihen.

[AGIMDEDEJ]

...

Qielli plot me drit
ret tempuj engjejsh
mençuria tretet urte.


...


Dielli shigjeton rreze
ret lotojn
ylberi nderlidh zemra.


...


Dielli nxen
lakuriqsia ngjitese
njerez te pakujdesshem.


...


Hene e argjende
ujra te qeta
shije pasqyrimesh.

[AGIMDEDEJ]

Djalli e ka folene atje ku gjuha eshte si e gjarperit.


Hekuran-agim dedej

[AGIMDEDEJ]

FATKEQET


Kur shendetin
ta mer pushteti.

Kur dijen ta veshin me te zeza
ditet jane te tmerreta.

Fatkeq jeton ne shoqeri
jashtekohor ne vetmi.

Tek tuk te tille kudo
te humbur shume pak mencur mendojn.

Te humburit shkojne rrugeve marrezisht
shpeton kush kerkon rrezet e dituris.

Diturine me vlera
qe te jep drite e sukses
larg te kotes qe te humb
e ne zjarr te djeg.



PAJA E NUSERIS



Cfar mer vajza prej vajzeris
per dere te burrit per pasuri.

Edukaten qe i ka dhene
nene e saj edhe babe.

Lumturi a shkaterrim
petk per burrin detyrim.


Qe edhe ai petk per te
o eshte gezim o peshe e rende.

Nese petku do tu vije sipas shtatit
sipas shtatit sipas fatit
petku njerit apo tjetrit
o pstrohet ne bardhesi
ose nxihet felliqesisht.

O qendron prej meshires se Zotit
o shkaterrohet mot pas motit.


(AGIM) HEKURAN DEDEJ

[AGIMDEDEJ]

HISTORI


Greket
Romaket
Bizantet
shkaterronin vatane
vlera per ne slane.

Osmanet
na pushtuan na roberuan
por shpirtrat tane pasuruan,
me besim e fe te plote
qe sot perhapet neper Bote.

Ne 100 vjet pavarsi
mbar e mbrapsh vendosem identitet,
modeli yne Komit i dhemb,
me sprova e udhezim
Kuranin e bekuar perkthyem
kurorezuam rrugen e pelqyer.

Sic deshi Gjergj Kastrioti Skenderbeu
dretuesit e tij te kishte memedheu.
Sic deshi Zoti yne per ne
te kishim besim e fe te drejte mbi dhe.

Te mirat u qemtuan mbare
per ne cka mbetur me pas,
te kemi dije, ndergjegje e moral
te kemi paqe e jete te begate.


(AGIM) HEKURAN DEDEJ

[AGIMDEDEJ]

KUR SULMOHET SUKSESI



Kur suksesi sulmohet
me zili e idhnim
te vertetat dalin sheshazi
njihen armiqt.

Armiqt qe jane miq
dy fytyresha ne poshtersi
ne te njejten buke hanin
ne te njejtin uj pinin
me te sinqertet besnik.


Kur maskat u cirren
nga te vertetat fshihen,
larg qendrojne
ne bashkesi nuk mund te jetojne.

Vecohen ne grupime
si populli i Musait
i ndare ne dymbedhjet fise,
ku cdo fis e dinte burimin e tij
caktim nga Zoti per drejtesi.


me aleate kudo
te sinqertet solmojn
smira dhe idhnimi
zemrat ua sundon.

Cdo grupim
vecmas mer punen e tij
me edukatat e nenave
te mara sipas vendeve.

Dikush me turp e dikush me nder
rralle jane te sinqert.

Te sinqertet qe dije me durim mesojne
me qellim qe ne kete jete
e pertej saj te shpetojne.

[AGIMDEDEJ]

DRITA QE NDEZ DRITE



Drita e djerses se ballit
ne driten e bujaris se dores,
si drita qe ndez driten
erresirat largohen.

Zoti gezon
moralin larteson
larteson dhe veprat
bardhesisht pastron zemrat.

drita e djerses
drita bujaris
veprat sipas ligjit
ne robin vepermir.

nderin dhe pjedestalin
te tjeret sta falin,
puna dhe mencuria
te japin rezultatin.



GUHA



Gjunah i gjuhes se gabuar
kala te ndertuar prish,
me gjynah te vepruar
rendon barazisht.

E mira e gjuhes se zgjuar
kala te forte nderton
ne barazi me te miren e vepruar
ne peshore flori peshon.

Ezopi me mencuri
komedi per gjuhen shkroi
ne shekuj prej tij bota mesoi.

Prap gjuha njerezimin
prish e rregullon
mbi themelet e shkaterrimit
bote te re nderton.

[AGIMDEDEJ]

KUR PASRETIA GJEN PASTERTI


Krijimi i Zotit per rigjallerim
rreze per drite e shi per ushqim.

Cme zgjohet nje ndjenj
ndrine nje mendim
per fjalet e njerezve
shtrire perditeshmerisht.

Hyjnorja qiellore e pastert prej lart
jeta njerezore me mekate ne faj.

Por kur pasertia gjene pasterti
pranohen lutjet e njerezve te dlir.

Jeta mbushet plot begati
prej rahmetit te Zotit
qe zbret Hyjnisht.

[AGIMDEDEJ]

KUDOHERE


Ne moshen e endrrave
dashuroja fuqishem,
me urtesine e se mires.

Egoizmi epshor
plag e moralit shoqeror.

Ka nje fund
vetvetja e perbuz.

Humbasin ndjenjat
ne lume te kote shpresash.

Mbytet nderi
me ndjenja sikleti
ne kurora partneriteti.

Tradhetisht perbuzshem
ne pergoime zhurmshem.

Gjurme ne krijesat njerezore
ne nivele te uleta cnjerezore.

Ne tufat e trendafilave te kuq
kur ka nga nje trendafil te zi
sme duhet asnje dashuri.

Kudoher,kurdohere.