Te falenderoj shume Nexhat 09. ceshtja ketu eshte se dikush inatet e temave tjera vjen dhe i gjuane ketu. Megjithate edhe ata qe vijne me ate qellim ketu , sigurishte se kethehen me te ditur .Postuar më parë nga nexhat09
SHKOZA nga Prizreni
Te falenderoj shume Nexhat 09. ceshtja ketu eshte se dikush inatet e temave tjera vjen dhe i gjuane ketu. Megjithate edhe ata qe vijne me ate qellim ketu , sigurishte se kethehen me te ditur .
SHKOZA nga Prizreni
ATDHEU MBI TE GJITHA
askush nuk u paraqit ketu me pershkrimin e krahines se tij nga ana fizike...une bera pak pershkrimin e krahines sime kurse ti nje pershkrim te pergjithshem te gjeografise se kosoves...
te lutem a mundesh te na i pershkruash sejcilen krahine te kosoves veq e veq...jo ne nje shkrim te vetem...psh.te na pershkruash fizikisht krahinen e LAPIT...kam degjuar shume njerez qe thone jam LAPNJAN..jam DRENICAK ..jam HASNJAN....po kam degjuar edhe te thone se jam PRIZERENALI....por mendoj se ky prizerene nuk eshte krahine por eshte qytet dhe qe besoj eshte pjese e ndonje krahine....
une e pershkrova krahinen time te lumes shume thjeshte...kufijt e saj fizik , ne cilen pjese te territorit shqiptar gjindet , fshatrat perberes...thjeshte dhe bukur...
nuk e di por mendoj se keshtu do ishte me bukur...
Anadrinia ose podrimja e vjeter nuk esht as njiher dhe nuk ishte rrafsh i dukagjinit
por regjion ne vete
tipik ne vete, ashtu siq esht hasi regjion ne vete tipik ne vete dhe nerodimja e ferizajt ,
deri afer kaqanikut krahine ne vete tipike ne vete e dallueshme natyrisht
e dallueshme ne veqori te saja dialektesh e nen dialektesh te shqipes
ose siq quhej ndryshe podrimja podrime dhe podrimqak siq jan quajtur banorete podrimes
gjat gjith historisë dhe dhe kan pasur vallet veshjet folkorin te folurit e tyre te veqanta
edhe tupani edhe defi kur ka rrahur kan thene krisja nji valle podrimqe krisja nji podrimqe
dhe drenicasit e kan pas shum qef vallen podrimqe dhe ju kan thene podriqmak
dhe kndohet kenga ne drenice
neper shekuj qyky jam tha podrimqaku se bej dert pse derdhet gjaku kjo esht legjende neper shekuj
e nuk kan thene krisja dukagjinqe por krisja podrimqe
dhe kjo nuk mund te ndryshohet
sepse esht veqori tipike e vendit natyrale neper shekuj gjithqka qe esht bime natyrale nuk mund te ndrrohet
ashtu siq thuhet hasjanqe has hasi hasjanet
pra te mos ngatrrojme veqorite karakteristikat e regjioneve
ashtu siq ishte llapusha regjion ne vete qe zakonet dhe te gjitha tjerat veqori
jashtzakonisht i kishte te ngjajshme me drenicen deri te bardhania ose belanica
siq e quante administrata e dhunshme serbe vendin ,
neper shekuj ishte kshtu qe dihet me histori dhe pa tjetersim pra vendi quuhej bardhana e serbet e shkruanin belanica sepse e kishin administraten ne duar ata
po thuajse te gjitha adetet dhe mentalitetin me perjashtime tejet te vogla
krahina e llapushes i ka si drenica
ngjashmerite i mbante me drenicen edhe veshjet e zakonet popullore
dikur neper shekujt e ma hershem ishte regjion i drenices si me artin si me muziken si me te gjitha tjerat veqori
Sadik Rama i gjurgjevikut kieva e Ramadan Shabanit e te gjitha keto anë
neper shekujt jan mbajtur me adete me drenicen
por disa karakteristika t e veqanta e kan bë nën zonë ose vet zone llapushen
prap se prap si te veqant te veqant duke e quajtur llapushë
edhe pse me tabjatet adete zakonet e moqme te vjetra me te gjitha karakteristikat
e vjetra mbahet dhe mbahej me drenicen ne gjuhen e vjeter gegnishte tabia
ose fjala tabe quhej zakon
megjithat zona u quajt llapushë por kjo ndodhi ma vone ky emrim
si duket ne kohen e turqve
qe donin ta ndanin regjionin per ta sunduar ma leht me taksa e duke e kontrolluar
sepse njihet si nje regjion qe mbahet me zakone me drenicen qe nuk paguanin taksa turkut
neper shekuj
pra neper shekujt e historise llapusha si me te folur si me te gjitha te tjerat veqori e specifika
edhe me kengen edhe me dialektin qe shum pak dallon nga dialekti drenicas,
por megjithat pikrisht keto veqori e lan si llapushe, por ishte edhe fisi i llabushve ,
dhe drenajve qe ishin te nji kulle e vllazerie dihet kjo historikisht
qe ishin te nje zjarri nji vendi
nji kulle nji gjaku nji zjarri nji ogjaku
dy fise te mdha shqiptare qe ishin te afert me gjak dhe rrejdhnin nga i njejti gjak
por te ndare nga nji zjarrë pra si duket emri labian dhe dren ishin emra shqiptaro ilir qe serbet donin ti pervetsonin e asimilonin
ndrsa prapashtesa ush prapashtesa si fjala vjen zogush voglush jan pergdhelse ne gjuhen shqipe labushi ose emri ibo ibe qe sht emer i vjeter shqiptar
qe quhej ibush ose ibe ibushe ose meta metush mani manush gjini gjinush
kan karakteristika te veqorive te fjales perkdhelse te shqiptarët edhe ne gjuhen ilire fusha esht quajtur faonë faona por per shkak se syri i njeriut e ka perkdhelur me
bukuri gjersi gjelbrimin e saj te gjere dhe dashuri emocionale
ës ht kthye ne emertimin fushe si perkdhelse qe perkdhel syri bukuri gjelbrimi
si mallushe vendin e mollave por vend et ilire edhe quheshin mollatria
ose vendet mollare mollatare qe pastaj te huajt i ua shtonin prapashtesen kastra
qe ne gjuhen ilire ishte ngastra mollangastra mallakastra
disa zona te disa fshatrave shqiptare i thonin molles malla ose mailla por ky esht dialekt
prandaj esht quajtur mallusha mollusha pagarusha pagisa pakize emertim i vjeter ilir pogia pagania pagena pagra pagera pigra pigrima pagrusha pagarusha sepse ne disa zona nuk esht folur me fjalen qka po thue por qka pa thush qka pa thu
legjenda te iliret flet se vetem pas pritjes s e gjate dhe lindjes se djalit
ja mshefnin emrin e vertet djalit disa kohe ose ja shtremmbronin disa germa
per shkak te msyshit dhe kjo ka te ngjare qe jan be edhe ne rastin e ksaj historie te ktryre fiseve
sepse e dhe drenit e drenushes shqiptart i thrrasin me perkdhelje sepse ne rregulloren shqip do te ishte dren dhe drenia denika drenisa por jo drenusha
dhe mandej ja tregonin pas sa kohe sepse djali ishte me aq vlera sa qe kaloj ne legjende te kujdesit te veqant ndersa per vajzat merziteshin kur lindnin
si duket zakonet ishin te tilla mbi keto baza disa nga fiset ja kan ndrruar disa germa te emrit djalit per te mos marr msyhs syri i keq dhe ia kan perdhdredhur me prapashtesen ush
sepse lidndja e djali ne trojet shqiptare ka qene gzim i veqant dhe sidomos nga msyshi disa besime teper te vjetra ia kan mshefur tri germat e fundit
ose emrin e vertet
besim ky shum i vjeter i iliro shqiptarve prandaj drenush ë labush
dhe vet fjala ush paraqet prapashtese perkdhelse te fmiut te vogel
te shqiptart sidomos te vegjelve ua kan vu emrat perkdhels
dhe kan mbetur pastaj ashtu
nuk dihet se sa vllezer do te ken qenë te atyre fiseve
por nuk ka dyshim se llapusha dhe drenica jan prej te njejtve vllezer te nji shpije
te nji kulle te ndare nji zjarri te nje familje
prandaj edhe jan aq te afert me zakone e veqori
qe nga kohrat e lashta ne menyre krejt te natyrshme
nuk dihet nese e ndau administrata turke regjionin per ta sunduar ma leht
por drenajt dhe labajt ishin nji vlla drenushi dhe labushi nga e njejta kullë
djemt e nji babai e te nje nene te te njejt prindve nga ku u ndane ne fise
dhe emrat i moren regjionet pastaj pjesa tjeter e drenajve nga drenica
e drenushve te kti fisi kaloj ne llap por qe jan i njejti gjak kusheri fis kulle zjarrë familje
dhe i njejti dialekt e zakone pothtuajse me perjashtime te vogla
ndersa nga fisete kuqit te drenices disa fise jan te dalura ne pejë qe edhe esht ne hsitori e dokumentuar
apo admnistrata serbe ma vone i ndau poashtu per qellime te veta
per ti sunduar e mbajtur nen kontroll
por qe llapusha mbahet ma teper me drenicen dhe zakonet e saj
ky esht fakt esht natyrale dhe diqka qe shifet natyralisht dhe kan ngjashmeri ne dialekte ne te folur ndersa drenica dhe llapi kan shum pak dallim ne te folur
edhe pse mund te themi qe llpausha nuk esht tamam drenice tamam
ashtu siq duhet sepse luhatet per shkak te disa veqorive te saja ne zakone por ngjashmeri te mdha kan
dha ka mjaft tipare qe llapusha per te qenë edhe me drenicen por edhe regjion ne vete mvaret se si vendoset kjo e si percaktohet por natyralisht mund te jet drenice per shkat te se kalueres ku ajo natyralisht rrejdh nga ai gjak nga ai fis nga po ajo kulle zjarri e ogjaku
disa thone jemi drenicë deri te belanica
ish bardha dhe te reqaku e gryka e carraleves por jan nda amdinistrativisht as vet galica e drenices nuk ndejti ne administrate me skenderajn por shkoj me vushtrri dhe ndarjet administrative nuk luajn rrol shum por natyralja veqoria e qenshmja prej nga dhe kush je nga buron me gjak me kulal e me fis cilin ke kusheri me te afertin dhe farefis nga buron dhe eke rrenjen prej kur rrjedh me te verteten historike nga vjen dhe kush je ne te vertet
kjo esht saktesia e adreses se secilit fis ose regjion siq dihet per shembull rugovasit qe jan i njeti fis me malsinë e kelmendasve ne malsi ndersa drenica perbehet prej ma shum fisesh
por kryesisht edhe ata jan fise malsoresh
por drenica e vertet esht me ne veri te kosoves
qe dikure ishte edhe kollashini e bernjaka pjes e saj
por fiset e drenices ne ato kohra u perndjeken nga caret e vojvodet serb me dhune e gjak
e perndjekje spastrime etnike
dhe u shtyne me ne jug ne drenicen jugore kendej lumit iber deri afer bjeshkve te kotorrit e radisheves
ne fakt drenica veriore ishte qe ne kohrat e lashta ilire shum me ne veri dhe regjioni quhej kleta dhe e kishte adhurim shqiponjen
ne drenicë deri vonë esht ruajtur thenja shqipe kleta
qe do te thot shqipe t lehta lehta esht dialekt i jugut
shqiperi e jugut ndersa gegnishtja e veriut nuk e ka perdorur bashktinglloren h
por pa h te leta pra shqipe t leta neper djepat e drenices esht vizatuar gjithmone ne djep shqipja shqiponja dhe ka pasur shum ninulla te fmijve rreth saj
zakonsiht dhe esht perkundur fmija nga nena me perkundje e kengen e trimerise
gjumi gjumi mire se te gjeta rritmu bir si shqipe kleta
deri sa un ne shkolle msoja fjalen te lehta sipas rregullore s se gjuhes shqipe
populli thoshte nga njiher kleta dhe kur mora besh pastaj se nje regjion jo i vogel i drenices esht quajtur kleta
dhe drenica u ngushtua me ne jug pastaj dikurë ishte deri pertej bernjake
dhe liqenit te gazivodes gia svau vau giases giasa ose ga ka ga i ngjashem
giasa ka giase te rritet nga rrenja dhe toponimi ilire i quajtur ne gjuhen ilire giasa vau
Pra shum fshatra te drenit dhe te leshakut e te anes se majt te ibrit e kollashinit e zubin potoku ribariqi ribariqi jan nga fisi nga fisi rribajt e drenices
dihen mbiemrat shqiptar rribaj rrobaj rraboshta rrabani qe te huajt por edhe vet sllavet keshtu i quanin fiset ilire vendase pra kolsha kaloshaj kuqi kaqi berrnika dreni labajt ishin vllazri fisesh te drenices si regjion qe ma se tepermi u godit ne mesjeten e hershme dhe mu ne mes te drenices se sotme jan provuar asimilimet pastaj si ndrrimi i fiseve te emrave ne vojvod dobra
prekiq turajt jan be turiq tarajt ternac rabaj radish sopajt zubq prekajt prekaz libajt labajt libovec ose lubavec likasjt dhe shanajt e drenices ne shtrembrim sllav ljikoshane mikalajt mikushnica deoba dubova ose dubovac bataj ilir beota beqiq kasana kozhica gardona gradica dashajt dehevac dardhana krushevac palatia polac polance shtushia shtutica
boranika brinaka brikena pra brinaka ose bernjaka siq e quajn serbet ishte toke e shqiptarve te drenices zubqi dhe zubin potoku sopina nga fisi sopaj shqiptarë drenicas te asimiluar
qe ishin dikure shqiptare por ky regjion u vu ne shenjester heret nga serbet ardhacak
dhe u synua qe te merret e te pervetsohet te serbizohet nga presionet e mdha ne ket regjion ne mesjete nji pjese e madhe e kti teritori te quajtur drenice jan ikur ne zona tjera te atdheut
ne peje ne llap ne rrethet e gjilanit ne zheger ne gjakove prizren ferizaj prishtine mitrovice vushttri lipjan edhe ne tropoje ka fis mangjalli manaj qe jan nje fis me mangjollet e mikushnices s e drenices latinet i quanin magni te mdhej shtatgjat magnjallet manaj manjallet nuk dihet e sigurt se si jan quajtur dhe drejtshkruar por se kan lidhje farefisnie esht e sigurt kjo
pra ikjet e drenicasve kan datuar neper histori n e rrethina tjera per shkak te persekutimeve te vazhdueshme
sepse drenica ishte ne shenjester te armiqve neper shekuj
per shkakte kryngritjeve te shpeshta kunder pushtuesve
nuk kishte dite qe dikush nuk pergjakej e nuk vritej ose ngatrrohej me pushtuesin duke u munduar ti rezistoj te mos jap haraqin etj
dhe popullata e saj perndiqej neper shekuj dhe pjese te mdh a te drenicasve kan ikur neper vende tjera dhe jan perndjekur edhe nga truku e serbia ka edhe ne mirdite qe jan loshet eikur nga drenica losh kemi ne fhsatin padalishte te drenices fshati quhej palisa ose polisa siq e quanin defteret e bizantit ne kohrat e vjetra pra iken s enuk deshten te behen ortodoks
meqens e ishin katolik te kishes romake iken nga zullumi nga bizanti e nga serbia
drenica si rrafshnalte tejet strategjike ne mes te kosoves
synohej per tu marr nga te gjith pushtuesit dhe nga perndjekjet vazhduan neper shekuj
deri ne kotorr dhe radishevë ku erdhen serbet me shtyrje megjash
ndersa fshatrat tiniq kerligat zubq stermc stermci ne kohrat ilire quhej stermisa e dreanises
ose stremisa ndersa zubqi quhej buzq ose buzaj fshat i dreanises buze ibrit fshat i drenicasve i asimiluar ne serb ne kohen e stefan nemanjes
dhe car dushanit te asimiluar dhunshem por qe ruajn shum zakone te shqiptarve drenicas
dhe ato jan shum te dallueshme edhe pse ata mbahen si serb ne kto kohra
shum fshatra tjera ju moren drenices veriore shqiptare nga serbet
komplet ana e majt e lumit iber dhe kolshajt zubin potoku ribariqi kollashini dhe tutina kollashini tutina u quajt titana drenisa keshtu ne kohen romake ku vija e kufijve shkonte ne ane e majt deri te metrovia mitrovica
titana dreanisa qe flet kjarte ne nje dokument te gjetur ne arkivat e romes
se kujt i takonte regjioni pra tutini i drenices qe ne fakt perndjekjet e drenicasve shqiptarë ne kohen e car dushanit ishin te tmerrshme
duke ua pre buzet veshet dhe duart per mos kalim ne fe ortodokse
nga katolicizmi dihet asimilimi serb ne drence qe marash kaoaj e beri millosh kopiliq dhe fisin e fhsatin kapaj e beri kopiliq qfar domethenje ka kjo kopiliq serbisht kurfare hiq por fshati quhej kapaj dhe milloshi ishte marashi i denices por serbet qdo gjë e ndrronin ne toponimi dhe emertime dokumente e prrallat etyre me qellim per ti pervetsu trojet
dhe tenedencat per asimilimin dhe shuarjen e ksaj treve iliro shqiptare qe ne kohrat sot duhet ti kushtohet rendesi e veqant nga i gjith kombi drenices presheves dhe mitrovices si zona teper te rendesishme te atdheut dhe ne rrezik te perhershem
nga sulmet dhe shenjestrat serbe te serbise balli i ksaj shqiperie etnike duhet te ruhet ne veqanti me nje strategji te veqant duke i kushtuar rendesi maksimale te mos ndodhe perseri si me mitrovicen e te thone shqiptarët pastaj jo nuk e paskemi ditur ,sepse zonat e atdheut ne veri jan shum ma teper ne rrezik nga thonjet grabitqare te serbve ardhacak ,prandaj shterpces graqanices presheves mitrovices drenices ne veri ti kushtohet rendesi e madhe dhe e veqant
sepse jan zona tejet te ndjeshme dhe me strategji te madhe kombtare me rendesi tejet te madhe dhe ne rrezik te perhershem prej armikut serb per tu gjymtuar
rekonstruime sipas kujtimeve te autorit xhelal ferizi punimet e te cilit i merrte nen kontrol me bastijsa dikur udb ja jugosllave kur autori perndiqej dhe merrte shenime neper fletore ne kushte teper te mjera te bllokadave emertimet e ktyre emrave autori i ka znerthyer neper hulumtime dhe i ka zberthyer se jan emra lir e jo sllav siq i ka shkruar administrata serbe
e pushtuesit qe u imponua dhunshem neper shekuj me falsiifikime
kunder shqiptarve per ti pervetsuar trojet shqiptare ja faktet qe sjell autori se si jan quajtur vendbanimet sipas vet hulumtimit te autoit dikure dhe pse ne kushte te mjerusme autori
ne vite ehershme te rinise nxori toponimine e emrave te vendbanimeve shqiptare por shum fletore i jan marr nga e zeza udb sepse autori xhelal ferizi pecillej ne qdo hap
dhe ishte krejtesisht i pa perkrahje ne te gjitha kohrat siq po shifet edhe ne keto kohra nuk perkrahet
Ndryshuar për herë të fundit nga angert : 24-03-2010 më 05:56
ANDERT te lutem shko e meso si te shkruash nje here more...uh cja ke fute kot me kete shkrimin e fundit...nje here thumbit e nje here potkoit..nje shkrim pa asnje kuptim... une per vehte nuk mora vesh kurgje...me duhet nje perkthyes me ma perkthy cka ka dashte me thane ky jarani....nuk e di cfae bejne administratoret ...
Tem me vend dhe shumë interesante.
Mendoj se Shkoza nuk duhet lënë vetëm që të jap përshkrimet e rajoneve të Kosoves .
Të gjith ata që din dicka nga rrajoni - krahina e vet le të sjellin informata.
Unë si dukagjinas , mendoj se Shkoza ka bër një përshkrim të drejt të Dukagjinit .
Vërejtjet se ky apo ai fshat nuk është përmendur , mendoj se jan pavend. Kosova ka me mijëra fshatra , dhe po u përmenden të gjitha duhet punë.
Shkoza , vazhdoje me ato informata që ke , dhe edhe njëhr ftoi edhe të tjerë që din të japin kontributin e vet . Natyrish se Shkoza mund edhe të gaboi , dhe besoj se ajo do të marr parasysh kritikat nga ne.
Kili
SHQIPËRIA ETNIKE ËSHTË GJAKU IM QË NUK FALET!
BAC , U KRYMB , E HASA PO LAVDËROHET ME KRYMBJEN E KOSOVES!
Në dreq të mallkuar të gjithë antishqiptarët dhe tradhtarët e kombit!
.
6. Dushkaja - grumbulli i fshatrave mes Lumbardhit te Deqanit, Drinit te bardhe , Erenikut , deri tek Suka e Hereqit. Keto fshtra gravitojne ne qytetin e Gjakoves dhe Deqanit.
Edhe un do te isha pajtu me shkozen per pershkrimin qe i ka bere Rrafshit te Dukagjinit,, dua vetem nje korrigjim te vogel, fshatrat e rajonit te Dushkajes nuk kan lidhje me lumin Erenik, Ereniku buron ne bjeshket e Junikut, vazhdon neper fshatrat e Rekes se Keqe , hyn ne Gjakove dhe vazhdon tutje ku bashkohet me Drinin e Bardhe
Anadrinia ose podrimja e vjeter nuk ësht as njiher dhe nuk ishte rrafsh i dukagjinit
por regjion në vete pa dyshim
tipik regjion i kosoves por me veqoiri te vetat ne vete,
ashtu siq esht hasi regjion ne vete tipik ne vete dhe nerodimja e ferizajt ,
pra secili regjion me dallimet e tij
deri afer kaqanikut krahine ne vete tipike ne vete e dallueshme natyrisht
e dallueshme esht edhe nerodimja
ne veqori te saja dialektesh e nen dialektesh te shqipes
ndersa anadrinia ose siq quhej ndryshe podrimja
podrime dhe podrimqak siq jan quajtur banoret e podrimes
gjat gjith historisë
dhe dhe kan pasur vallet veshjet folkorin te folurit e tyre te veqanta
edhe tupani edhe defi kur ka rrahur,
kan thene krisja nji valle podrimqe krisja nji podrimqe ,
dhe drenicasit e kan pas shum qef vallen podrimqe, anadrini ,
dhe ju kan thene podriqmak anadrinasve
dhe kndohet kenga ne drenice kur thuhet
neper shekuj
qyky jam tha podrimqaku se bej dert pse derdhet gjaku
,kjo esht legjende neper shekuj qe podrimja kishte veqorite e saj ,
e nuk kan thënë krisja valles dukagjinqe por krisja podrimqe
dhe kjo nuk mund te ndryshohet
sepse esht veqori tipike e vendit ,natyrale neper shekuj, gjithqka qe esht bime natyrale nuk mund te ndrrohet si veqori faktike .
ashtu siq thuhet hasjanqe has hasi hasjanet .
pra te mos ngatrrojme veqorite karakteristikat e regjioneve -
-ashtu siq ishte llapusha regjion ne vete -qe zakonet dhe te gjitha tjerat veqori -
llapusha zakonet i ka jashtzakonisht te ngjashme me drenicen dhe neper shekuj kshtu i kishte te ngjajshme zakonet me drenicen -
deri ku esht kufiri bardhania te bardhania ose belanica
siq e quante administrata e dhunshme serbe vendin ,nje qytet kur perfundon regjioni i drenices ne jug te kosoves
neper shekuj ishte kshtu qe dihet me histori dhe pa tjetersim
pra vendi ai qytet quhej bardhana e jo belanica
e serbet e shkruanin belanica sepse e kishin administraten ne duar
,te tyre ata .
Po thuajse te gjitha adetet dhe mentalitetin me perjashtime tejet te vogla
krahina e llapushes i ka si drenica .
Ngjashmerite llapusha i mbante me drenicen edhe veshjet e zakonet popullore
dikur neper shekujt e ma hershem llapusha ishte regjion i drenices
dhe pepruthej me te gjitha zakonet si me artin si me muziken si me te gjitha tjerat veqori
Sadik Rama i gjurgjevikut kieva e Ramadan Shabanit
e te gjitha keto anë
neper shekujt jan mbajtur me adete me drenicen
por disa karakteristika t e veqanta e kan bë nën zonë ose vet zonë llapushen
prap se prap si te veqant te veqant duke e quajtur llapushë
edhe pse me tabjatet adete zakonet e moqme te vjetra me te gjitha karakteristikat
e vjetra ,mbahet dhe mbahej me drenicen, ne gjuhen e vjeter gegnishte ,tabia ,
ose fjala tabe quhej zakon ,
megjithat zona u quajt llapushë, por kjo ndodhi ma vone ky emrim
si duket ne kohen e turqve ,
qe donin ta ndanin regjionin per ta sunduar ma leht me taksa,
e duke e kontrolluar sipas pushtimit e sundimit ,
sepse njihet si nje regjion qe mbahet me zakone
me drenicen ,qe nuk paguanin taksa turkut
neper shekuj
Neper shekujt e historise llapusha si me te folur si me te gjitha te tjerat veqori e specifika
edhe me kengen edhe me dialektin qe shum pak dallon nga dialekti drenicas,
mbahej me drenice por megjithat pikrisht keto veqori e lan si llapushe, por ishte edhe fisi i llabushve ,
dhe drenajve qe ishin te nji kulle e vllazerie dihet kjo historikisht
qe ishin te nje zjarri e nji vendi ,
nji kulle nji gjaku nji zjarri nji ogjaku,
dy fise te mdha shqiptare qe ishin te afert me gjak, dhe rrejdhnin nga i njejti gjak ,
por te ndare nga nji zjarrë ,pra si duket emri labian dhe dren ishin emra shqiptaro ilir ,
qe serbet donin ti pervetsonin e asimilonin ,
ndersa prapashtesa ush prapashtesa si fjala vjen zogush voglush,
jan pergdhelse ne gjuhen shqipe, labushi ose emri ibo ibe qe esht emer i vjeter shqiptar,
qe quhej ibush ose ibe ibushe, ose meta metush mani manush gjini gjinush ,
kan karakteristika te veqorive te fjales perkdhelse te shqiptarët ,
edhe ne gjuhen ilire fusha ësht quajtur faonë faona ,
por per shkak se syri i njeriut e ka perkdhelur me shikime te gjere e
bukuri gjersi gjelbrimin e saj, te gjere dhe dashuri emocionale si e gjere dhe e bukur ,
por ësht kthye ne emertimin fushe si perkdhelse
qe perkdhel syri bukuri gjelbrimi ,
Edhe emri mallushe vend i mollave keshtu i esht shtuar prapashtesa ush
por vend et ilire edhe quheshin mollatria
ose vendet mollare mollatare qe pastaj te huajt i ua shtonin prapashtesen
kastra ,
qe ne gjuhen ilire ishte ngastra mollangastra mallakastra,
disa zona te disa fshatrave shqiptare i thonin molles malla
ose mailla por ky esht dialekt ,
prandaj esht quajtur mallusha mollusha pagarusha me ush fjale perkdhelse shqipe
. pagisa pakize emertim i vjeter ilir pogia pagania pagena pagra pagera pigra pigrima,
pagrusha pagarusha sepse ne disa zona nuk esht folur me fjalen qka po thue por qka pa thush qka pa thu qa the ,
Legjenda te iliret flet se vetem pas pritjes s e gjate dhe lindjes se djalit
ja mshefnin emrin e vertet djalit disa kohe nuk ja tregonin ,
ose ja shtremmbronin disa germa me qellim per shkak te msyshit
per shkak te msyshit .
dhe kjo ka te ngjare qe jan be edhe ne rastin e ksaj historie te ktyre fiseve
sepse e dhe drenit e drenushes shqiptart i thrrasin me perkdhelje
-sepse ne rregulloren shqip do te ishte dren dhe drenia denika drenisa -
por jo drenusha
dhe mandej ja tregonin pas sa kohe te lindjes se djalit ia tregonin emrin e vertet -
sepse djali ishte me aq vlera -
pranda j sjhum e rendeishme ishte me pas djalë te shqiptarët
sa qe kaloj ne legjende te kujdesit te veqant kur linddte djali ,
ndersa per vajzat merziteshin kur lindnin - zakone te vjetra te shqiptarve
,-
si duket zakonet ishin te tilla
mbi keto baza disa nga fiset ja kan ndrruar disa germa te emrit djalit
per te mos marr msysh üer te mos e püa syri i keq
syri i keq dhe ia kan perdredhur me prapashtesen ush
sepse lidndja e djali ne trojet shqiptare ka qene gzim i veqant
dhe sidomos nga msyshi disa besime teper te vjetra ia kan mshefur tri germat
e fundit
ose emrin e vertetë
besim ky shum i vjeter i iliro shqiptarve prandaj drenush ë labush-
dhe vet fjala ush paraqet prapashtese perkdhelse te fmiut te vogel -
te shqiptart- sidomos te vegjelve ua kan vu emrat perkdhels -
dhe kan mbetur pastaj ashtu -
nuk dihet se sa vllezer do te ken qenë te atyre fiseve-
por nuk ka dyshim se llapusha dhe drenica jan prej te njejtve vllezer
te nji shpije-
te nji kulle te ndare nji zjarri te nje familje-
prandaj edhe jan aq te afert me zakone e veqori -
qe nga kohrat e lashta ne menyre krejt te natyrshme -
nuk dihet nese e ndau administrata turke regjionin per ta sunduar ma leht -
por drenajt dhe labajt ishin nji vlla mbiemra shqiptarë dhe emra
drenushi dhe labushi nga e njejta kullë nga i njejti ogjak -
djemt e nji babai e te nje nene te te njejt prindve nga ku u ndane ne fise
dhe emrat i moren regjionet pastaj-
pjesa tjeter e drenajve pastaj sipas kesaj u emertue regjioni drenica -
nga fiset shqiptare te drenajve drenushve -
nje pjese e kti fisi kaloj ne llap-
por qe jan i njejti gjak kusheri fis kulle zjarrë familje -
dhe i njejti dialekt e zakone pothtuajse me perjashtime te vogla -
ndersa nga fisete kuqit te drenices disa fise jan te dalura ne pejë
qe edhe esht ne histori e dokumentuar -
apo admnistrata serbe ma vone i ndau poashtu per qellime te veta -
per ti sunduar e mbajtur nen kontroll-
por qe llapusha mbahet ma teper me drenicen dhe zakonet e saj -
ky esht fakt esht natyrale dhe diqka qe shifet natyralisht-
dhe kan ngjashmeri ne dialekte ne te folur -
ndersa drenica dhe llapi kan shum pak dallim ne te folur por jo shum -
edhe pse mund te themi qe llpausha nuk esht tamam drenice tamam
ashtu siq duhet -
sepse luhatet per shkak te disa veqorive te saja ne zakone -dhe ka disa thekse te veqanta -
por ngjashmeri te mdha kan me denicen ne te folur e dialket sidomos me drenicen jugore -
dha ka mjaft tipare qe llapusha per te qenë edhe me drenicen-
por edhe regjion ne vete -
mvaret se si vendoset kjo-
e si percaktohet por natyralisht mund te jet drenice -
per shkat te se kalueres ku ajo natyralisht rrjedh nga ai gjak nga ai fis
nga po ajo kulle zjarri e ogjaku -
disa thone jemi drenicë deri te belanica -
ish bardha dhe te reqaku e gryka e carraleves - por jan nda amdinistrativisht -
as vet galica e drenices nuk ndejti ne administrate me skenderajn -
por shkoj me vushtrri -
dhe ndarjet administrative nuk luajn rrol shum-
por natyralja veqoria e qenshmja zakonet -
prej nga dhe kush je nga buron me gjak me kulla e me fis -
cilin ke kusheri me te afertin dhe farefis nga buron-
dhe e ke rrenjen prej kur rrjedh me te verteten historike -
nga vjen dhe kush je ne te vertet -
kjo esht saktesia e adreses se secilit fis ose regjion -
siq dihet per shembull rugovasit qe jan i njejti fis me malsinë e kelmendasve ne malsi-
ndersa drenica perbehet prej ma shum fisesh
por kryesisht edhe ata jan fise malsoresh gash hot krasniq
berishe kuq bytyq -
por drenica e vertet esht me ne veri te kosoves -
ndersa ne drenicen krejt veriore dikure ishte edhe kollashini e bernjaka
-pjes e saj
por fiset e drenices ne ato kohra u perndjeken nga caret e vojvodet serb
me dhune e gjak dhe fiset u shtyne me ne jug -
drenica perjetoj perndjekje spastrime etnike -
dhe u shtyne me ne jug ne drenicen jugore kendej lumit iber
- deri afer bjeshkve te kotorrit e radisheves -
ne fakt drenica veriore ishte qe ne kohrat e lashta ilire shum me ne veri
dhe regjioni quhej kleta dhe e kishte adhurim shqiponjen -
ne drenicë deri vonë esht ruajtur thenja shqipe kleta -
qe do te thot shqipe t' lehta lehta esht dialekt i jugut -
ndersa gegnishtja e veriut nuk e ka perdorur bashktinglloren h-
por pa h te leta pra shqipe t leta-
neper djepat e drenices esht vizatuar gjithmone ne djep shqipja shqiponja
dhe ka pasur shum ninulla te fmijve rreth saj -
zakonisht dhe esht perkundur fmija nga nena me perkundje e kengen e trimerise -
gjumi gjumi mire se te gjeta rritmu bir si shqipe kleta -
deri sa un ne shkolle msoja fjalen te lehta sipas rregullore s se gjuhes shqipe-
populli thoshte nga njiher kleta
dhe kur mora besh pastaj se nje regjion jo i vogel i drenices esht quajtur kleta -
drenica gjat historise s e hershme u ngushtua me ne jug pastaj-
dikurë ishte deri pertej bernjake me teritor
dhe liqenit te gazivodes qe quhej ne gjuhen e vjeter shqipe drenicase
gia svau vau giases- giasa-
ose ka- ga i ngjashem -giasi va qe serbet e pervetsuan dhe
ia dhan merin gazvoda atij regjioni dhe e kan pushtuar
giasa ka giase te rritet
nga rrenja dhe toponimi ilire i quajtur ne gjuhen ilire giasa vau
vau i giases qe kishte gjasa
Pra shum fshatra te drenit dhe te leshakut e te anes se majt te ibrit e kollashinit e zubin potoku ribariqi ribariqi jan nga fisi nga fisi rribajt e drenices
dihen mbiemrat shqiptar rribaj rrobaj rraboshta rrabani
qe te huajt por edhe vet sllavet keshtu i quanin fiset ilire jo arban por raban
her arbanasi
kolsha kaloshaj kuqi kaqi berrnika dreni labajt ishin vllazri fisesh te drenices
si regjion qe ma se tepermi u godit ne mesjeten e hershme
-nga invazioni serb ne mesjeten e hershme
. dhe mu ne mes te drenices se sotme jan provuar asimilimet
-pastaj si ndrrimi i fiseve te emrave ne vojvod dobra -
prekaj
prekiq turajt jan bë turiq shkruar nga administrata serbe edhunshme pushtuese
-
tarajt terrnavci ternac rabaj rishajt grishajt jan shkruar radish sopajt zubq
prekajt prekaz
libajt labajt libovec ose lubavec likajt dhe shanajt e drenices
jan shkruar me shtrembrime serbe si fshati ljikoshane likoshan
mikushnica quhej mikelaj sipas gojdhana dikur mikushnica dikur esht
quajtur kurgjegj edhe sot e ksaj dite esht ruajtur emri i vendbanimit te hershem qe quhet lugu i kurgjegjit emertim
deoba dubova ose dubovac bataj dubofci fhsat i drenices qe quhej dikur bataj
bata esht emer i vjeter ilir
si dhe fshati beoti beta beqiq poashtu fshat i drenices
beta esht emertim i bjeter ilir e kohrave te lashta
ndersa poashtu fshati kozita ose kasana sipas gojdhanave te vjetra
kozhica fshat ne drenice i shkruar sipas administrates s erbe i ndryshuar
pastaj fshati gardona qe serbet e emertuan gradica dhe fhsati
dashaj qe serbet e shkruan ne adminstraten e tyre si deshevac
dardhana krushevac palatia polac polance shtushia shtutica
fshatra keto te drenices te shkruara siaps administrates s e rbe
boranika brinaka brikena
pra brinaka ose bernjaka brikena emer ilir pra serbet i kan ndryshuar emrate fhsatravbe sipas serbizmave per ti pervetsuar
siq e quajn serbet
ishte toke e shqiptarve te drenices
zubqi dhe zubin potoku sopina ilire
nga fisi sopaj shqiptarë drenicas te asimiluar
qe ishin dikure shqiptare-por ky regjion u vu ne shenjester heret nga serbet ardhacak -
dhe u synua qe te merret e te pervetsohet te serbizohet-
nga presionet e mdha ne ket regjion ne mesjete nji pjese e madhe e kti teritori te quajtur drenice jan ikur ne zona tjera te atdheut -
ne peje ne llap ne rrethet e gjilanit ne zheger ne gjakove prizren ferizaj prishtine mitrovice vushttri lipjan-
edhe ne tropoje ka fis mangjalli manaj
qe jan nje fis me mangjollet e mikushnices s e drenices
latinet i quanin magni te mdhej shtatgjat
magnjallet manaj manjallet
nuk dihet e sigurt se si jan quajtur dhe drejtshkruar
por se kan lidhje farefisnie esht e sigurt kjo -
pra ikjet e drenicasve kan datuar neper histori n e rrethina tjera
per shkak te persekutimeve te vazhdueshme dhe sidomos ne kohene car dushanit
sepse drenica ishte ne shenjester te armiqve neper shekuj
per shkakte kryngritjeve te shpeshta kunder pushtuesve
nuk kishte dite qe dikush nuk pergjakej e nuk vritej ose ngatrrohej me pushtuesin-
duke u munduar ti rezistoj te mos jap haraqin etj -
dhe popullata e saj perndiqej neper shekuj
dhe pjese te mdh a te drenicasve kan ikur neper vende tjera-
dhe jan perndjekur edhe nga turku e
serbia dhe ka te ikur edhe ne mirdite qe jan fisi i loshve
ikur nga drenica
losh kemi ne fshatin
padalishte te drenices fshati quhej palisa ose polisa
siq e quanin defteret e bizantit ne kohrat e vjetra
pra iken s enuk deshten te behen ortodoks
meqens e ishin katolik te kishes romake iken nga zullumi nga bizanti e nga serbia -
drenica si rrafshnalte tejet strategjike ne mes te kosoves -
synohej per tu marr nga te gjith pushtuesit
dhe nga perndjekjet vazhduan neper shekuj -
deri ne kotorr dhe radishevë ku erdhen serbet me shtyrje megjash -
ndersa fshatrat tiniq kerligat zubq stermc stermci suhagerla syrigana
ne kohrat ilire quhej stermisa e dreanises
ose stremisa
ndersa zubqi quhej buzq ose buzaj fshat i dreanises buze ibrit
fshat i drenicasve i asimiluar ne serb ne kohen e stefan nemanjes
dhe car dushanit te asimiluar dhunshem
por qe ruajn shum zakone te shqiptarve drenicas -
dhe ato jan shum te dallueshme edhe pse ata mbahen si serb ne kto kohra -
shum fshatra tjera ju moren drenices veriore shqiptare nga serbet .
komplet ana e majt e lumit iber dhe kolshajt zubin potoku ribariqi kollashini dhe tutina-
kollashini tutina u quajt titana
drenisa keshtu ne kohen romake ku vija e kufijve shkonte ne ane e majt deri te metrovia mitrovica -
titana dreanisa qe flet kjarte ne nje dokument te gjetur ne arkivat e romes -
se kujt i takonte regjioni
pra tutini i drenices qe ne fakt perndjekjet e drenicasve shqiptarë ne kohen e car dushanit ishin te tmerrshme -
duke ua pre buzet veshet dhe duart per mos kalim ne fe ortodokse -
nga katolicizmi sepse shqiptaret ishin te fese latine katolike
dihet asimilimi serb ne drenic qe
marash kapaj qe quhej edhe millosh kopiliqi por kopiliqi quhej kapaj dhe milloshi ishte marash
millosh kopiliq dhe fisin e fshtin kapaj e beri kopiliq
qfar domethenje ka kjo kopiliq serbisht kurfare hiq
por fshati quhej kapaj
dhe milloshi ishte marashi i denices
por serbet qdo gjë e ndrronin ne toponimi dhe emertime dokumente e prrallat etyre
me qellim per ti pervetsu trojet
dhe tendencat per asimilimin dhe shuarjen e ksaj treve iliro shqiptare
-
qe ne kohrat sot duhet ti kushtohet rendesi e veqant-
nga i gjith kombi drenices presheves dhe mitrovices si zona teper te rendesishme
te atdheut dhe ne rrezik te perhershem-
nga sulmet dhe shenjestrat serbe te serbise -
alli i ksaj shqiperie etnike duhet te ruhet ne veqanti me nje strategji te veqant duke i kushtuar rendesi maksimale
e mos ndodhe perseri si me mitrovicen
e te thone shqiptarët pastaj jo nuk e paskemi ditur ,
sepse zonat e atdheut ne veri jan shum ma teper ne rrezik nga thonjet grabitqare te serbve ardhacak ,
prandaj shterpces graqanices presheves mitrovices drenices ne veri ti kushtohet rendesi e madhe dhe e veqant -
sepse jan zona tejet te ndjeshme dhe me strategji te madhe kombtare
me rendesi tejet te madhe dhe ne rrezik te perhershem prej armikut
serbijan me qellim per tu gjymtuar
rekonstruime sipas kujtimeve te autorit xhelal ferizi punimet e te cilit i merrte nen kontroll
me bastisje te vazhdueshme nga ish udb jugosllave kur autori perndiqej
dikur udb ja jugosllave kur autori perndiqej
dhe merrte shenime neper fletore ne kushte teper te mjera te bllokadave
emertimet e ktyre emrave autori i ka zbrthyer neper hulumtime
dhe i ka zberthyer se jan emra
ilir e jo sllav siq i ka shkruar
administrata serbe
e pushtuesit qe u imponua dhunshem neper shekuj me falsiifikime -
kunder shqiptarve-
per ti pervetsuar trojet shqiptare
ja faktet qe sjell autori se si jan quajtur vendbanimet sipas vet hulumtimit te autorit
dikure
dhe pse ne kushte te mjerushme autori me mund te madh
i ka nxjerur dikur keto toponime emertime ilire
ne vite ehershme te rinise nxori toponimine e emrave te vendbanimeve shqiptare
por shum fletore i jan marr nga e zeza udb
sepse autori xhelal ferizi
percillej qdo hap nga ish spiunet e udb ja e ish jugosllavise
dhe ishte krejtesisht i pa perkrahje ne te gjitha kohrat
siq po shifet edhe ne keto kohra nuk perkrahet
emertime te dikurshme fhsatra regjione shqiptare dhe ndrrime histori emrash toponomi
veqori
Ndryshuar për herë të fundit nga angert : 26-03-2010 më 00:25
Ju kerkoj falje qe spo kam mjaft kohe per te vazhduar postimin. Dua ta percaktoj edhe me saktesisht Dushkajen ashtu siq e di une se eshte. Dushkaja ne veri kufizohet me Lugun e Baranit dhe kete kufij e formojne kodra e Hereqit dhe nje pjese e Lumbardhit te Deqanit. Ne lindje Dushkaja kufizohet me Aandrinin ( Perdrinine) dhe kete kufije e formon Drini i bardhe. Ne jug Treva e Dushkajes kufizohet me treve e e Hasit dhe kete kufije e formon nje pjese e Lumit Erenik nga venderdhaj ne Drinin e bardhe deri ne dalje te qytetit te Gjakoves. Ne perendim kjo treve kufizohet me Reken e keqe dhe Reken e mire dhe kete kufije e formesojne kodrinat nga Gjakova deri ne suken e Hereqit.
Kur te kem kohe do te filloj ti percaktoj te gjitha krahinat edhe me fshatra dhe per mua ka rendesi sidomos mendimi i juaj per disa fshatra kufitare mes trevave te ndryshme per te cilat kam dyshime se ciles treve i takojne.
SHKOZA nga Prizreni
ATDHEU MBI TE GJITHA
Ndarja krahinore e Kosovës.
ATDHEU MBI TE GJITHA
Regullat e Postimit
Përgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt